CURSUSPROGRAMMA BASISCURSUS JOBCOACHING Hieronder vindt U de didactische verantwoording en het cursusprogramma van de Basiscursus Jobcoaching. Didactische verantwoording Cursusinhoud De basis van de cursus jobcoaching is de vakkennis die aanwezig is bij de docenten en ontwikkelaars van de basiscursus jobcoaching. Bij het vertalen van de vakkennis naar leerstof is gebruik gemaakt van de de vijf-stappen- methode zoals beschreven in resultaatgericht doceren van Hans Schellekens. De leerstof is een deel van de vakkennis, waar enkele zaken aan zijn toegevoegd of veranderd om het voor de cursisten mogelijk te maken zich de vakkennis eigen te maken. Het aangrijpingspunt van de methode zijn de zaken die nodig zijn om vakkennis leerbaar te maken voor de cursisten, de toevoegingen en wijzigingen van de vakkennis. Deze zijn: 1. Concrete elementen Stukjes werkelijkheid die de abstracties in de stof herkenbaar en begrijpelijk maken voor de cursisten. Hierbij moet men denken aan het koppelen van van de theorie van bijvoorbeeld jobcoachprotocol aan hun eigen praktijkvoorbeeld en / of bestaande client. 2. Persoonlijke elementen Gegevens van de cursisten, zoals hun motieven, hun doelen, gevoelens, opvattingen en interesses, die rechtstreeks in verband kunnen gebracht worden met het onderwerp. Aan het begin van de cursus zal tijdens de kennismaking aandacht gegeven worden aan hun persoonlijk motieven en doelen voor het deelnemen aan de cursus. Daarnaast zal er ook gewerkt worden aan hun persoonlijk begeleidingsstijl, rolverandering in het werk. Door middel van theorieoverdracht, oefeningen en reflectieverslagen zullen de cursisten hier inzicht in krijgen. 3. Organisatorische elementen Dit zijn elementen die structuur en orde aanbrengen in het onderwerp, zodat het onderwerp overzichtelijk wordt en het leren uitvoerbaar wordt in de beschikbare tijd en met de beschikbare middelen. De basiscursus heeft een duidelijk lesplan, met daarnaast een afzondelijk lesplan per cursus dag. Waarin de inhoud en structuur wordt beschreven. De cususdagen zijn thematisch ingedeeld.naast de mondelinge overdracht en het oefenen van competenties met behulp van opdrachten, heeft de cursist al het lesmateriaal digitaal tot zijn beschikking. 4. Situatie-elementen Een context of omgeving waarin de vakkennis een duidelijke betekenis krijgt voor de cursisten. Naast de parktijkvoorbeelden die gebruikt worden tidjens de cursusdagen is er bewust gekozen voor een 6 daagse cursus met tussen de Pagina 1 van 7
cursusdagen voldoende tijd / ruimte voor de cursisten om de verkregen vakkennis te herkennen en te ervaren in de praktijk. 5. Handelingselementen Leeractiviteiten die de cursisten kunnen doen om zich op een zinvolle, actieve manier de vakkennis eigen te maken. Na elke cursusdag krijgen de cursisten een aan die dag verkregen vakkennis opdracht mee naar huis. Deze opdrachten zijn gekoppeld aan de werkzaamheden / eisen die in het werkveld nodig zijn. Er is bij de volgende cursusdag ruimte voor terugkoppeling en de opdrachten zijn onderdeel van het eindwerkstuk. De basiscurus jobcoaching is thematisch ingericht. De onderwerpen van de cursus zijn ontleend aan de praktijk. Niet de leerstof van de onderwerpen staat centraal, maar wat de cursist met de leerstof kan bereiken. Met als doel het goed kunnen functioneren in de praktijk. Een thema is gericht op het vergroten van de handelingsbekwaamheid van de cursist: de deskundige wijze van omgaan met het onderwerp. Naast kennis is er dus veel ruimte voor het aanleren van vaardigheden, met name de beroepsvaardigheden en andere praktische vaardigheden. De inhoud van de basiscursus jobcoaching wordt opgebouwd in onderwerpen die geordend zijn volgens de logica van de praktijk. Bij het ontwikkelen van de basiscursus jobcoaching heeft men de volgende stappen genomen: 1. Het analyseren van het beroep jobcoach op onderwerpen en handelingen. 2. Het vertalen van de onderwerpen en handelingen naar de vereiste kennis en vaardigheden. Hierbij is gebruik gemaakt van leidraad jobcoachprotocol en de competenties van de jobcoachvereniging Nederland. 3. Het bepalen van de vakkennis van de vakken die samen het beroep jobcoach vormen, die past bij de vereiste kennis en vaardigheden die voor het beheersen van het beroep jobcoach nodig zijn. 4. Het omzetten van de vakkennis in geschikte leerstof en uitdagende leeractiviteiten. Het leerproces staat centraal en daarbij het beheer van de cursist zelf in handen moet krijgen over dit proces: het zelfstandig leren. Dit wil men bereiken vanuit drie uitgangspunten. 1. De vorm van het thema wordt bepaald door het gewenste product ( het resultaat) van de cursus en het gewenste leerproces. Dit houdt in dat niet de leerstof centraal staat, maar het leerproces en het resultaat daarvan, het leerdoel. Het leerproces kenmerkt zich door twee elementen, het beheersingsleren en de zelfsturing: de cursist beheert zoveel mogelijk zijn eigen lereproces. 2. Het gewenste resultaat van de cursus wordt ontleend aan producten en diensten vanuit het beroepsveld jobcoaching. 3. Het gewenste leerproces moet zoveel mogelijk lijken op het werkproces, zoals dat in de beroepspraktijk plaats vindt: leren als vorm van werken, zelfstandig, proffesioneel handelen. Dit om de integratie te bevorderen van kennis, vaardigheden en het gebruik daarvan. Pagina 2 van 7
De cursist en de docent. Betrokkenheid Leren vereist vrijheid en gelegenheid om vrijwillig en zelfstandig te kunnen beslissen over je eigen leerproces. Daarnaast is er van leren pas sprake als de cursist persoonlijk betrokken raakt bij het onderwerp van de cursus. Leren is het verbinden en uitbreiden van je eigen wereld met de wereld van het vak, om daarmee je eigen doelen beter binnen handbereik. Dat vereist ruimte voor het zelf leggen van een verbinding tussen de twee werelden. De docent speelt hierin als bemidddelaar een belangrijke rol. Om de betrokkenheid van de cursisten te vergroten is er rekening gehouden met: - De kwaliteiten van de docent; zoals enthousiasme, liefde voor het vak, overtuigingskracht, vindingrijkheid, ondernemerslust, ervaring en charme. - De kwaliteit van de interactie met de cursisten; zoals belangstelling voor de cursisten, een persoonlijke benadering en het stimuleren en activeren van de cursisten. - De aantrekkelijkheid van de leerstof; zoals de persoonlijke betekenis van de kennis voor de cursist en de nieuwe, verassende, boeiende en avontuurlijke kanten ervan. - De aantrekkelijkheid van de leeractiviteiten; zoals de mogelijkheden om interessante dingen met de stof te doen en afwisseling te brengen in de leeractiviteiten. Gemeenschappelijk kenmerk van deze vier groepen is, dat de betrokkenheid van buitenaf wordt versterkt, namelijk door de docent. De persoonlijk betrokkenheid van de cursist van binnenuit wordt vergroot door de cursist laten kijken, denken en voelen als vakgenoot. En het geven van de gelegenheid tot een persoonlijke verkenning van een onderwerp. Zelfstandig leren We kunnen zelfstandig leren beschrijven als leren dat volledig of bijna volledig onder beheer staat van de cursist. De cursist neemt zelf de beslissingen over zijn leerproces. Bij zelfstandig leren is er sprake van zelfregulatie. Metacognitieve vaardigheden zijn vaardigheden die je nodig hebt voor zelfregulatie. Een cursist die zijn eigen leerproces beheert gebruikt daarvoor de metacognitieve vaardigheden: oriënteren, plannen, monitoren, toetsen, herstellen, evalueren en reflecteren. De metacognitieve vaardigheden mbt leren worden gegroepeerd in drie leerfasen: 1. Oriëntatiefase: hierin bevinden zich de oriëntatievaardigheden. Ze hebben allemaal te maken met de vaardigheid om jezelf in contact te brengen met iets nieuws. 2. Elaboratiefase: hierin bevinden zich de elaboratievaardigheden. Ze hebben te maken met het zelfstandig uitwerken van het onderwerp en het bewaken van de voortgang van je leerproces. 3. Consolidatiefase: hierin bevinden zich de consolidatievaardigheden. Ze hebben het maken met het toepassen en juiste gebruik in de praktijk en andere situaties. En het juist afronden van het leerproces. Om de kwaliteit van dit proces te verhogen zal de docent een bijdrage geven aan de cursist aan diens oriëntatie- en consolidatievaardigheden. Lukt het de docent om de cursist hun leerproces beter te laten starten en beter te laten afronden, dan ze gewend Pagina 3 van 7
zijn om te doen, dan heeft hij wezenlijk bijgedragen aan de persoonlijke vorming en intellectuele ontwikkeling van de cursist. Tijdens de basiscursus jobcoaching zal dit gedaan worden door: - Het helpen formuleren van de eigen leerdoelen, het helpen bij het kiezen van een passende leerstrategie en het maken van een individueel leerplan. - Het helpen bij de verankering van de nieuwe kennis en het helpen bij het reflecteren op het resultaat en het leerproces. Dit zal ook gebeuren in een vorm van een mentorschap. Elke cursist krijgt de eerste dag een mentor aangewezen. Deze mentor zal hem ondersteunen tijdens de cursus op de dagen zelf. Maar is ook bereikbaar voor vragen / ondersteuning buiten de cursusdagen om. De docent maakt hiervoor gebruik van de heuristische methode van Alan Schoenfeld. De docent heeft in deze methode een viertal rollen, welke regelmatig afgewisseld worden. Deze rollen zijn: - Spiegel voor de cursist: met de cursist tijdens het werk, samen de aanpak doornemen en bespreken. - Model of voorbeeld: voor de groep cursisten de aanpak voordoen, vertrekkend vanuit het punt waar de cursist staat in de stof. - Leermeester: de cursisten de onderwerpen zelf klassikaal laten behandelen, daarop tussen de bedrijven door commentaar geven, kritische opmerkingen maken en suggesties doen voor verbetering. - Groepsbegeleider: kleine groepen zelfstandig laten (samen)werken en op verzoek van de cursisten begeleiding geven. Diffferentiatie Tijdens de basiscursus jobcoaching zal er rekening gehouden worden met de verschillen tussen de cursisten. Tijdens het ontwikkelen van deze cursus is er gebruik gemaakt van differentiatie binnen klasseverband. En dan gericht op de vorm Mastery Learning. Ook wel beheersingsleren genoemd. Het beheersingsleren is een tempodifferentiatie, maar tegelijkertijd kan het ook een ook een niveaudiffernatiatie zijn. Door toelatingseisen te stellen voor deelname aan de basiscursis jobcoaching, is er voornamelijk gekeken naar de tempodifferentiatie. En de ruimte die de cursisten hier individueel voor nodig hebben. Pagina 4 van 7
Cursusprogramma Dag 1: Kennismaking en methodieken 09:30-09:50 Welkomswoord + kennismaking docenten 09:50-10:45 Kennismaking cursusisten + kort uitleg cursus 11:00-12:30 Historie en methodiek jobcoaching 13:00-14:30 Methodieken: IPS Maakwerk Supported Employment 14:45-16:00 Methodieken vervolg: groepsopdracht Dag 2: Methodiek Supported Employment 09:50-10:45 Assessment 11:00-12:30 Jobfinding en Jobanalyse 13:00-14:30 Jobmatching en jobcoaching 14:45-16:00 Jobcoaching en on-going support Pagina 5 van 7
Dag 3: Sociale wetgeving en jobcoach protocol 09:50-10:45 Ruime voor jobcoaching 11:00-12:30 Wajong en re-integratie 13:00-14:30 WSW / WW / WIA /WvP Huidige ontwikkeling 14:45-16:00 Jobcoachprotocol Dag 4: Rapportage en leidraad jobcoach protocol 09:50-10:45 Rapporteren 11:00-12:30 Rapporteren adhv begeleidingsdoelen + groepsopdracht 13:00-14:30 Leidraad jobcoaching 14:45-16:00 Handvatten en hulpmiddelen + individuele opdracht Pagina 6 van 7
Dag 5: Rollen, posities + begeleidingsstijlen 09:50-10:45 Begeleidingstijlen 11:00-12:30 Individuele opdracht + coachen 13:00-14:30 Rollen en posities + groepsopdracht 14:45-16:00 Oefenen rollenspel eindtoets 16:00-16:30 Afsluiting: evaluatie + ruimte voor individuele vragen mbt eindtoets Dag 6: Eindtoets De Basiscursus Jobcoaching zal afgesloten worden met een eindtoets. De eindtoets zal bestaan uit een individueel rollenspel, waarin de aankomende jobcoach zijn geleerde kennis en competenties kan laten zien. Er zal gebruik gemaakt worden proffesionele rolenspelers hierbij. Daarnaast heeft de cursist de afgelopen weken door het maken van thuisopdrachten en reflectieverslagen een eindwerkstuk gecreeërd. De eindtoets en het door de cursist gemaakte eindwerkstuk in de loop van de afgelopen weken bepalen de einduitslag. Meer informatie: Voor meer informatie over de inhoud van de cursus kunt u contact opnemen met: Mevr. Annemiek Ambagts, tel: 06-11163854 / email: annemiek@jobcoachservice.nl. Voor inschrijving kunt u contact opnemen met Dhr. Eric Hendriks, tel: 06-53885383 / email: eric@jobcoachservice.nl en/of direct inschrijven via ons inschrijfformulier. Pagina 7 van 7