De eerstelijnsorganisatie 2018 Workshop Bestuur & Organisatie/Good Governance dr. ir. Hans Hoek C3 adviseurs en managers BV 25 april 2013
Wat is governance? Algemene definitie: Een stelsel van spelregels en omgangsvormen voor goed bestuur, goed toezicht en adequate verantwoording. Commissie HCG 1999: + beïnvloeding door belanghebbenden. Angelsaksische opvatting: dienen belangen aandeelhouders. Rijnlandse opvatting: afweging belangen stakeholders. Middel om macht raad van bestuur in te perken. Middel om macht overheid uit te oefenen. Middel om monopolie (professie) te behouden. Middel om maatschappelijke problemen op te lossen of te voorkomen. Middel om maatschappelijk vertrouwen te scheppen.
Voor governance eerste lijn belangrijk onderscheid Soloprofessional met eigen praktijk die ondernemer is in eenmanszaak of BV Samenwerkingsverband professionals in eigen onderneming (maatschap, VOF of BV) Vennootschap met DGA Coöperatie van zorgprofessionals Stichting die één soort aanbod exploiteert regionaal (bijvoorbeeld gezondheidscentra) of landelijk (bij voorbeeld Buurtzorg) Concern, waarvan eerstelijnszorg onderdeel is (bijvoorbeeld Careyn) Vennootschap, waarvan aandelen in handen zijn van private equity (bijvoorbeeld Arts&Zorg)
Vormen Rechtspersoon met mensen in loondienst, met bestuur, staf en toezicht. Onderlinge samenwerkingsverbanden van professionals zonder bestuur en zonder toezicht. Professionals laten het bestuur en het toezicht aan mensen uit hun midden anderen over en schikken zich naar besluiten van die mensen. Na x jaar kunnen ze die anderen wegsturen (maatschap advocaten of accountants). Professionals als aandeelhouder benoemen bestuur van niet professionals en volgen hun instructies op (Mayo Clinics).
Waar gaat het om? Hoe doet de professional zijn werk? Aan wie legt hij daarover (hoe) verantwoording af? Hoe weten anderen (intern en extern) dat het werk van de professional van voldoende kwaliteit is? Wie zorgt voor ondersteuning van het primaire proces? Wie geeft leiding aan het primaire proces? Wie zorgt dat het geld binnenkomt? Wie lost conflicten op? Wie mag ingrijpen als het fout gaat? Wie geeft professionele leiding? Wie geeft zakelijke leiding? Wie houdt daar toezicht op? Wie legt waarover aan wie verantwoording af?
De essentie van governance Toezicht Maatschappij Verantwoording Bestuur Zorgverleners Beroepsgroep Cliënt
Besturen Toezicht Maatschappij Verantwoording Bestuur Zorgverleners Middelen Faciliteren Controleren Waarden/normen Visie Koers Kaders Beroepsgroep Cliënt
Toezicht houden Maatschappij Verantwoording Toezicht Bestuur Zorgverleners Toezicht Goedkeuren Werkgever Middelen Faciliteren Controleren Waarden/normen Visie Koers Waarden/normen Visie Koers Kaders Beroepsgroep Cliënt
Verantwoorden Maatschappij Verantwoording Toezicht Bestuur Zorgverleners Toezicht Goedkeuren Werkgever Middelen Faciliteren Controleren Waarden/normen Visie Koers Waarden/normen Visie Koers Kaders Beroepsgroep Cliënt
Governance uitdagingen eerstelijn Opereren in veld ZVW, (AWBZ) en WMO. Relatie met zorgverzekeraar en gemeenten als inkopers. Invloed cliënten en cliëntenorganisaties. Wat als de cliënten zich organiseren? (coöperatie Hoogeloon). Rol in wijkgerichte zorg en ondersteuning. Besturing samenwerking tussen eerstelijnsprofessionals (zoals Hagro en wijkverpleegkundige). Besturing gezamenlijke onderneming zoals huisartsenlaboratorium. Besturing HAP/SEH. Samenwerking tweede en derde lijn. Samenwerking tussen kleine en grote organisatie (bij voorbeeld gezondheidscentrum met grote thuiszorgorganisatie). Hoofdaannemer/onderaannemer bij aanbesteding ketendbc (diabetes, COPD etc.). Contractering en aanbesteding. Kwaliteitsbewaking. Kostendekkende bedrijfsvoering. HRM-beleid.
Wat moet je geregeld hebben? Bestuur Werk en samenwerking professionals Ondersteuning professionals Werkgeversrol Oplossen conflicten Contractering Resultaten voor het geld Compliance (voldoen aan de regels) Toezicht Gaat het goed? Voldoen we aan onze maatschappelijke doelstellingen? Voldoen we aan de normen? Is de kwaliteit voldoende? Verantwoording Aan de patiënt Aan de geldgever Aan de maatschappij Aan de peergroup van professionals Hoe heeft u dit geregeld?
Vragen of contact C3 adviseurs en managers BV dr. ir. Hans Hoek Storkstraat 28A, 3833 LB Leusden 033-4343170 www.c3am.nl 06-54223147 h.hoek@c3am.nl hanshoek.c3log.nl