begrijpt mensen Wat er ook gebeurt In 2010 is de aanzet gegeven voor een reclamecampagne met als thema FATUM begrijpt mensen. Deze activiteiten hebben enerzijds het karakter van een branding, anderzijds zijn ze een productpromotiecampagne, waarin een 5-tal producten van FATUM nader belicht worden. FATUM is een verzekeringsmaatschappij die bijkans 130 jaar actief is op de Surinaamse markt. Onze ervaring geeft ons een enorme rijkdom en ook door de benadering die wij kiezen, kan FATUM zich met recht een mensgerichte maatschappij noemen: FATUM is er voor iedereen. Bij ons is een ieder welkom om een verzekering af te sluiten. Wij denken mee met onze klanten en proberen zo veel mogelijk ons productaanbod en onze service af te stemmen op wat goed is voor onze klanten. Wij denken met ze mee en waar mogelijk, maken wij zelfs een product geheel op maat. Dat is nodig, omdat mensen immers niet allemaal op elkaar lijken. In onze reclamecampagne FATUM begrijpt mensen komt dit laatste goed naar voren. Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 1
FATUM Schadeverzekering N.V. FATUM Levensverzekering N.V. FATUM Investments N.V. Hoofdkantoor / Head office Noorderkerkstraat 5-7, Paramaribo Telefoon (+597) 471541 Fax (+597) 410067 Bijkantoren / Branches Kwattaweg 405, Paramaribo Telefoon (+597) 476555 Fax (+597) 530801 Landingstraat 14, Nieuw-Nickerie, District Nickerie Telefoon (+597) 0231537 Fax (+597) 0232031 E-mail: Website: fatum@sr.net www.fatum-suriname.com 2 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010
Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 3
Inhoudsopgave Algemene informatie 5 Missie 6 Vijf jaar geconsolideerde kerncijfers 2010-2006 7 Pre-advies van de Raad van Commissarissen 8 Verslag van de Directie 9 Jaarrekening 15 - Geconsolideerde balans per 31 december 2010, 16 ná voorstel winstbestemming - Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010 17 - Geconsolideerd kasstroomoverzicht 18 Toelichting - Grondslagen voor consolidatie, waardering en resultaatbepaling 19 - Toelichting op de geconsolideerde balans 23 - Toelichting op de geconsolideerde winst- en verliesrekening 29 - Vennootschappelijke balans per 31 december 2010 ná winstbestemming 31 - Vennootschappelijke winst- en verliesrekening over 2010 32 - Toelichting op de vennootschappelijke balans 33 - Toelichting op de vennootschappelijke winst- en verliesrekening 37 Overige gegevens - Controleverklaring van de onafhankelijke accountant 39 English version - Summary of the annual report 2010 41 4 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010
Algemene informatie Raad van Commissarissen Mr. Ch. A. Calor - voorzitter Mr. A. R. Baarh M. Goede Prof. dr. R. Lai A Fat Directie N. W. Lalbiharie Sectorleiders en daaraan gelijkgestelden G. Laigsingh Mevr. Mr. R. E. F. Parsan-Lalbiharie M. V. Parsan MBA Mr. M. M. Pitti D. P. Sakiman Accountants BDO Assurance N.V. Medisch adviseur Drs. F. C. Chan Pin Jin Herverzekeringsadviseur A. I. H. Witteveen Juridisch adviseur Mr. S. Mangroelal Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 5
Visie, missie en profiel Visie FATUM is de meest service-gerichte financiële dienstverlener voor elke inwoner van Suriname. Missie FATUM biedt zekerheid aan personen en bedrijven. Door de financiële gevolgen van de alledaagse risico s aan ons over te dragen, kunnen onze klanten met meer zekerheid ondernemen, wonen, werken, leven en zich ontwikkelen. Wij zijn ondernemend, integer en gericht op samenwerking, en wij geven rekenschap aan de maatschappij waar wij deel van zijn. Profiel FATUM is een dynamische financiële dienstverlener met een ruim pakket aan verzekerings- en beleggingsproducten voor de Surinaamse markt. De middelen die uit de onderneming worden gegenereerd, worden voornamelijk geïnvesteerd in de lokale economie. Wij zijn als oudste verzekeringsmaatschappij in Suriname een stabiele factor en een vertrouwenwekkende financiële partner. Met de enthousiaste inzet van onze deskundige medewerkers en tussenpersonen willen wij uitblinken door de excellente kwaliteit van onze dienstverlening. Ons handelen wordt bepaald door drie kernwaarden: Ondernemend Vroegtijdig kansen of mogelijke risico s signaleren en op grond hiervan adequaat handelen. Integer Hanteren van sociale en ethische normen die algemeen aanvaard zijn. FATUM onderschrijft de tien principes van The Global Compact. Teamwork Gebruik maken van elkaars kennis en van partners om een solide resultaat voor de klant te bereiken. Reeds meer dan 129 jaar uw betrouwbare financiële partner Wat er ook gebeurt... 6 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010
Vijf jaar geconsolideerde kerncijfers 2010-2006 Bedragen in duizenden SRD 1 m.u.v de gegevens per aandeel Balans 2008 2007 2006 Balanstotaal 181.370 177.666 169.173 150.708 123.129 Beleggingen 168.386 167.398 158.081 140.516 111.480 Verzekeringstechnischeen overige voorzieningen 29.960 23.680 22.733 8.450 8.754 Eigen vermogen 69.578 65.396 57.715 60.444 51.405 Resultaten Omzet Premie inkomen schade 25.674 23.172 21.748 18.310 16.631 Premie inkomen leven 1.931 1.523 1.522 1.324 1.140 Opbrengst beleggingen 10.929 11.979 6.273 10.207 10.230 38.534 36.674 29.543 29.841 28.001 Bedrijfslasten Herverzekeringspremies 7.328 5.351 3.507 3.227 6.452 Toevoeging premiereserve 2.982 241 1.595 35 89 Netto geleden schade 9.732 8.606 7.907 9.127 5.041 Provisie en kosten 12.819 11.116 8.755 8.037 8.225 32.861 25.314 21.764 20.426 19.807 Winst en winstbestemming Resultaat technische rekening 5.673 11.360 7.779 9.415 8.194 Andere baten/lasten 514 31 (362) 32 (7) Winst vóór belastingen 6.187 11.391 7.417 9.447 8.187 Belastingen (205) (309) (248) (108) (78) Nettowinst te verdelen 5.982 11.082 7.169 9.339 8.109 -In bedrijf gehouden 4.182 10.182 6.669 9.039 7.909 -Dividend 1.800 900 500 300 200 Cijfers per aandeel van nominaal SRD 0,025 Nettowinst 29,91 55,41 35,85 46,70 40,55 Dividend 9,00 4,50 2,50 1,50 1,00 Eigen vermogen 347,89 326,98 288,58 302,22 257,03 SRD 1 = Surinaamse Dollar Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 7
Pre-advies van de Raad van Commissarissen Aan de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van FATUM Schadeverzekering N.V. Ter voldoening aan het bepaalde in artikel 29, lid 4 van de statuten, is het ons een genoegen u over de jaarrekening 2010 van FATUM Schadeverzekering N.V., bestaande uit de geconsolideerde en de vennootschappelijke jaarrekening, het volgende te berichten. Wij hebben conform het bepaalde in de statuten van FATUM Schadeverzekering N.V., de vennootschappelijke balans per 31 december 2010 en de vennootschappelijke winst- en verliesrekening over het boekjaar 2010, alsmede de daarbij behorende toelichting, laten onderzoeken. Wij adviseren u dan ook de onderhavige jaarrekening, die de directie samen met de verklaring van BDO Assurance N.V. heeft aangeboden, conform vast te stellen. Deze vaststelling strekt tot décharge van de directie voor het bestuur en beheer en de Raad voor het gehouden toezicht. Met het voorstel van de directie om een bedrag van SRD 4.182.000 van de uit de jaarrekening blijkende nettowinst te reserveren en het restant van SRD 1.800.000 in de vorm van dividend in contanten uit te keren, hebben wij ons kunnen verenigen. Volgens het door de Raad van Commissarissen opgemaakte rooster van aftreden, zoals bepaald in artikel 20 van de statuten van FATUM Schadeverzekering N.V., is de heer Prof. dr. Lai A Fat aan de beurt om af te treden. Wij stellen u voor de aftredende commissaris, die zich herkiesbaar stelt, te herbenoemen. De Raad bedankt de directie voor de wijze waarop zij de belangen van de vennootschap in het afgelopen boekjaar heeft behartigd. Wij danken verder de medewerkers alsook de tussenpersonen voor hun bijdrage in het afgelopen boekjaar. Paramaribo, juni 2011 Raad van Commissarissen: Mr. Ch. A. Calor - voorzitter Mr. A. R. Baarh M. Goede Prof. dr. R. Lai A Fat 8 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010
Verslag van de Directie Op internationaal gebied was er in het verslagjaar een opleving van de economische groei te zien. Deze groei werd veroorzaakt door vooral de economische activiteiten in de zogenoemde opkomende landen (China, India en Brazilië). Ondanks de problemen in Europa en de Verenigde Staten van Amerika hebben de opkomende markten hun eigen economisch beleid gevoerd en dat heeft succes gehad. Het jaar 2010 stond voornamelijk in het teken van de verkiezingen in Suriname. De verkiezingen vonden plaats op 25 mei 2010 en hierna is op 13 augustus 2010 een nieuwe regering aangetreden. Deze regering heeft een pakket maatregelen aangekondigd waaronder sociale woningbouw, het creëren van werkgelegenheid en nieuwe infrastructurele projecten. Deze maatregelen zullen in 2011 worden uitgevoerd. De gemiddelde inflatie was eind 2010 tien procent, voornamelijk aangewakkerd door overheidsbestedingen en hogere voedselprijzen. In 2010 deprecieerde de Surinaamse munt op de parallelmarkt en werd op 20 januari 2011 door de monetaire autoriteiten geformaliseerd door de unificatie van de wisselkoersen.volgens het Internationaal Monetair Fonds (IMF) is dit een weerspiegeling van onzekerheden die verband hielden met de verkiezingen en toegenomen bestedingen, inclusief hogere overheidssalarissen. Ondanks forse economische groei is het begrotingstekort toegenomen van 3 procent van het Bruto Nationaal Product (BNP) in 2009 naar 3,5 procent in 2010. Verwacht wordt dat de inflatie die eind 2009 nog 1,3 procent was, omhoog zal schieten naar mogelijk 16 procent. Dit als gevolg van de devaluatie van de Surinaamse dollar, gekoppeld aan de verhoging van de brandstofprijs, andere belastingverhogende maatregelen en hoge voedselprijzen op de wereldmarkt. Dit voorspelt het Internationaal Monetair Fonds (IMF) in zijn jongste rapport waarin de Surinaamse economie is geëvalueerd. In de agrarische sector is er in 2010 een toename geweest in de export van rijst en bananen. Het Ministerie van Landbouw, Veeteelt en Visserij (LVV) heeft aangekondigd dat de regering bezig is tal van maatregelen te treffen en randvoorwaarden te scheppen, zodat met name de rijstsector over kan gaan tot productieverhoging. Een van die maatregelen is het regulier onderhoud van de natte en droge infrastructuur. De productie van bauxiet en aluinaarde is in het verslagjaar afgenomen. Het is de bedoeling dat de activiteiten in Oost-Suriname die gericht zijn op bauxietwinning zullen bijdragen aan de versteviging van de rol van deze sector in de Surinaamse economie. Als randvoorwaarde kan wel aangegeven worden dat een aantrekkende wereldeconomie en een stijgende prijs van aluinaarde hiervoor aan de basis dienen te staan. De opbrengsten uit de goudsector (grootschalige- en kleinschalige mijnbouw) bereikten een piek van 1 miljard US dollar. De kleinschalige goudmijnbouw draagt het meest bij aan de totale exportwaarde, terwijl tegelijkertijd zijn bijdrage aan de staatskas zeer gering is. Door het ordenen van de goudsector zal de huidige regering moeten proberen hier verandering in te brengen. Voor de aardoliesector was 2010 een belangrijk jaar omdat Staatsolie Maatschappij Suriname erin geslaagd is de financieringsmiddelen voor het investeringsprogramma 2008-2013 veilig te stellen. Via de lokale kapitaalmarkt is ruim USD 55 miljoen door middel van een obligatielening verkregen. Daarnaast is ten behoeve van dit investeringsprogramma ruim een kwart miljard USD op de internationale kapitaalmarkt veilig gesteld. De verzekeringsbranche Invoering Algemene Ziektekostenverzekering (AZV) De invoering van de AZV is in het verslagjaar 2010 niet doorgegaan. Voor 2011 zijn het formuleren van een sectorplan en het invoeren van de AZV belangrijke beleidsprioriteiten voor het Ministerie van Volksgezondheid. De huidige regering moet nog besluiten welke vorm de AZV zal krijgen en op welke wijze de financiële bijdrage van de Staat bij het bedrijfsleven en bij de burgerij geïnd zal worden. Voor deze operatie is een speciale AZV-wet nodig. Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 9
Verkeersveiligheid Ondanks de maatregelen die de minister van Justitie en Politie heeft genomen voor het terugdringen van de verkeerscriminaliteit, neemt deze slechts marginaal af. In 2010 zijn er in totaal 87 verkeersdoden gevallen. Dat is een lichte daling ten opzichte van 2009. In 2010 is er overleg geweest tussen o.a. het Ministerie van Justitie en Politie, de SURVAM, het ABS, de VSB en het Ministerie van Openbare Werken en Verkeer. Zij wensten na te gaan in hoeverre een speciale instantie in het leven geroepen kan worden, onder wiens verantwoordelijkheid de zogenaamde blikschade zou kunnen worden ondergebracht. Hierdoor zou de politie niet meer hoeven uit te rijden maar zou een speciaal, door de politie opgeleid, team kunnen assisteren bij schadeopname. De SURVAM heeft bij dit discussiestuk enkele kritische kanttekeningen geplaatst die om een nadere toelichting c.q. uitwerking vragen. Voorop gesteld moet worden dat de SURVAM geen tegenstander is van deze gedachtegang. Zij vindt echter dat dit project met alle belangstellenden c.q. stakeholders goed dient te worden besproken en met hen overeenstemming dient te worden bereikt. Aan de trekkers van dit project is geadviseerd eerst een brede commissie samen te stellen, waarbij eerst ook alle wetgeving in place dient te zijn. De FATUM groep ISO-Certificering FATUM Schadeverzekering N.V en FATUM Levensverzekering N.V. hebben op 29 april 2010 het ISO 9001:2008 certificaat voor Kwaliteitsmanagement verkregen. In maart 2009 hebben wij onze maatschappij aangemeld voor het Kwaliteitsproject 2009/2010 voor het opzetten, implementeren en certificeren van een kwaliteitsmanagementsysteem volgens internationale ISO normen. Dit project is door het Ministerie van Planning en Ontwikkelingssamenwerking geïnitieerd voor capaciteitsversterking van de publieke en de private sector. Wij hebben binnen de gestelde termijn van 12 maanden het kwaliteitssysteem succesvol geïmplementeerd en zijn nu gecertificeerd door SGS Nederland B.V. Systems & Services Certification. Het verkrijgen van het certificaat is van belang omdat dit inhoudt en aantoont dat wij werken volgens internationaal vastgestelde standaarden en kwaliteitsnormen. Het toepassen van een kwaliteitsmanagementsysteem is een strategische beslissing en vooral een belangrijk instrument om doelmatig te werken aan klanttevredenheid. Zodoende kunnen wij bestaande klanten behouden en nieuwe klanten werven. Kwaliteitsmanagementsystemen brengen ook intern veranderingen teweeg en zijn alleen effectief als iedereen in de organisatie zichtbaar betrokken is en binnen de organisatie uitdraagt dat het systeem essentieel is voor het goed functioneren van de organisatie. Het verkrijgen van het certificaat op 29 april 2010 betekent een mijlpaal voor FATUM. Branche Motorrijtuigen Bij het schadebedrijf is het resultaat van de branche auto ten opzichte van het vorig boekjaar verslechterd. Het aanpassen van de aangeboden dekking welke heeft geresulteerd in een lichte toename van de premieopbrengsten wordt echter tenietgedaan door een meer dan evenredige stijging van de schadelasten. Ondanks de stijging van het aantal schaden is de premie voor de autoverzekering al jaren niet verhoogd. Wij streven ernaar verzekerden bewust te maken van het feit dat het voorkomen en beperken van schade niet alleen een zaak is voor de verzekeraar, maar ook van henzelf. Slechte verkeersattitude ligt volgens de Vereniging Verkeerslachtoffers ten grondslag aan de vele aanrijdingen die er plaatsvinden. Ook de politie geeft aan dat de verkeersproblematiek te wijten is aan het gedrag van de deelnemers. Er zijn plannen om de voorlichting van de politie weer te intensiveren. De zichtbaarheid van de politie is ook van belang voor de preventie. Branche Brand Het afgelopen boekjaar is de branche brand gevrijwaard van grote brandschaden. Wij ondernemen steeds actie om voor onze brandportefeuille, voornamelijk het commerciële deel, een doorlopend screeningsproces in te zetten. 10 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010
zichtbaarheid van de politie is ook van belang voor de preventie. Branche Brand Het afgelopen boekjaar is de branche brand gevrijwaard van grote brandschaden. Wij ondernemen steeds actie om voor onze brandportefeuille, voornamelijk het commerci le deel, een doorlopend screeningsproces in te zetten. De screening vindt onder andere plaats door intern de dossiers te screenen en vervolgens te completeren met risico-informatie (door uitgebreide herinspecties). Met een externe riskmanager, hebben wij een lopend arrangement om onze Dit risico s proces te vindt inspecteren onder andere en uitgebreid plaats door advies intern inclusief de dossiers aanbevelingen te screenen ter verbetering en vervolgens uit te te completeren met risicobrengen. informatie De medewerkers (door uitgebreide van de herinspecties). buitendienst (inspecteurs) Met een externe en de riskmanager, binnendienst hebben (acceptanten) wij een lopend arrangement medewerkers hebben in 2010 een theoretische en praktische opleiding gekregen. Hierdoor zijn de om onze risico s te inspecteren en uitgebreid advies inclusief aanbevelingen ter verbetering uit te brengen. De criteria van inspectie en acceptatie van risico s verduidelijkt. In mei 2011 zal er wederom een medewerkers van de buitendienst (inspecteurs) en de binnendienst (acceptanten) medewerkers hebben in 2010 training worden verzorgd. een theoretische en praktische opleiding gekregen. Hierdoor zijn de criteria van inspectie en acceptatie van risico s verduidelijkt. In mei 2011 zal er wederom een training worden verzorgd. Beleggen en beleggingsopbrengsten Beleggen en beleggingsopbrengsten Het herstel van de beurzen, dat in 2009 was ingezet heeft zich ook in 2010 voortgezet en een positief Het rendement herstel van opgeleverd. de beurzen, Met dat in het 2009 opleveren was ingezet en verhuren heeft zich van ook de in laatste 2010 voortgezet units van en de een positief rendement uitbreiding opgeleverd. van de Met Hermitage het opleveren Mall in en maart verhuren 2010 van is gestart de laatste met units het genereren van de uitbreiding van inkomsten van de uit Hermitage Mall in maart dit investeringsproduct. 2010 is gestart met De het aangrenzende genereren van TBL inkomsten Multiplex bioscoop, uit dit investeringsproduct. die eveneens oktober De aangrenzende 2010 TBL Multiplex is gestart bioscoop, met haar die eveneens activiteiten, in zal oktober met de 2010 oplevering is gestart van met de haar uitbreiding activiteiten, van de zal Hermitage met de oplevering Mall van de uitbreiding verder van inspelen de Hermitage op de Mall toenemende verder inspelen behoefte op aan de shopping toenemende mogelijkheden behoefte aan in shopping combinatie mogelijkheden met in combinatie ontspanning met ontspanning en recreatie. en recreatie. in SRD duizend 200.000 150.000 100.000 123.129 Balanstotaal 2006-2010 150.708 169.173 177.666 181.370 50.000-0 2006 2007 2008 2009 2010 In bovenstaande grafiek wordt het verloop van het balanstotaal over de periode 2006-2010 weergegeven. Vanaf 2006 is er een significante toename waar te nemen die te maken heeft met de introductie In bovenstaande van het grafiek eerste wordt beleggingsproduct het verloop van van het FATUM balanstotaal Investments over de periode N.V, 2006-2010 namelijk het weergegeven. Vanaf FATUM 2006 is Suriname er een significante Fund en de toename daarmee waar gepaard te nemen gaande die investeringen maken heeft waaronder met introductie uitbreiding van het van eerste beleggingsde Hermitage product van Mall FATUM en de Investments hierboven genoemde N.V, namelijk investeringsobjecten. het FATUM Suriname Fund en de daarmee 10 gepaard gaande investeringen waaronder uitbreiding van de Hermitage Mall en de hierboven genoemde investeringsobjecten. in SRD duizend Premie-inkomen Beleggingsopbrengsten 30.000 25.000 20.000 17.771 19.634 23.270 24.695 27.605 15.000 10.000 5.000 10.230 10.207 6.237 11.979 10.930-2006 2007 2008 2009 2010 In bovenstaande grafiek wordt het verloop van het premie-inkomen en de beleggingsopbrengsten over de periode 2006-2010 weergegeven. Het premie-inkomen vertoont vanaf 2006 een groei. In de beleggingsopbrengsten over In bovenstaande het boekjaar 2010 grafiek is met wordt de het koersaanpassingen verloop van het premie-inkomen van de vreemde en valuta de beleggingsopbrengsten (EUR/USD) die 20 januari 2011 zijn over doorgevoerd de periode rekening 2006-2010 gehouden weergegeven. met de Het nadelige premie-inkomen gevolgen van vertoont de devaluatie. vanaf een groei. In de beleggingsopbrengsten over het boekjaar 2010 is met de koersaanpassingen van de vreemde valuta (EUR/USD) die op 20 januari 2011 zijn doorgevoerd rekening gehouden met de nadelige gevolgen van de devaluatie. Verdeling van de omzet Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 11
In bovenstaande grafiek wordt het verloop van het premie-inkomen e over de periode 2006-2010 weergegeven. Het premie-inkomen vert beleggingsopbrengsten over het boekjaar 2010 is met de koersaan valuta (EUR/USD) die op 20 januari 2011 zijn doorgevoerd rekening gevolgen van de devaluatie. Verdeling van de omzet Verdeling van de omzet Van de omzet over 2010 bestaat 72% (2009: 67%) uit premie-inkomen en 28% (2009: 33%) uit beleggingsopbrengsten 28% 72% 2010 Premie inkomen Opbrengst beleggingen Het Levenbedrijf In 2010 is er een goed resultaat geboekt en is er actief gewerkt aan het tot stand brengen van een internationale strategische samenwerking om te komen tot een Van ruimer de omzet productaanbod over 2010 bestaat en een 72% betere (2009: bediening 67%) uit van premie-inkom de Surinaamse markt. De besprekingen zijn zinvol geweest beleggingsopbrengsten en in het jaar 2011 zal de samenwerking met een buitenlandse partner worden bevestigd. Deze branche blijft een complexe branche en daarom is continu training en opleiding van zowel de binnen- als de buitendienst Het noodzakelijk. Levenbedrijf In 2010 is er een goed resultaat geboekt en is er actief gewerkt aan h internationale strategische samenwerking om te komen tot een rui Tussenpersonen betere bediening van de Surinaamse markt. De besprekingen zijn zi Voor elke verzekeraar geldt dat een belangrijk deel van de productie wordt gerealiseerd door tussenpersonen. Deze zijn onmisbaar in het dienstverlenend proces. In december 2010 is er een opleidingsplan voor alle actieve tussenpersonen opgezet. De speerpunten van dit plan zijn permanente educatie, kennisvergroting en verkooptechnieken. Onze klanten hebben immers recht op een goede service die wij alleen kunnen aanbieden met behulp van professionele tussenpersonen en medewerkers. Corporate Social Responsibility Ook in 2010 hebben wij, zoals gebruikelijk, de nodige steun verleend aan liefdadigheidsinstellingen in het land. Ook sport, kunst en cultuur hebben wij financieel ondersteund. FATUM is een van de hoofdsponsors van de Bigi Broki Waka die jaarlijks in januari wordt georganiseerd. Wij proberen elk jaar de investeringen in sociale activiteiten te ondersteunen en een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van ons eigen land. Bijkantoor Nickerie Door de algemene situatie in ons rijstdistrict lijkt het alsof wij een rooskleurige toekomst tegemoet gaan. Het Rijstorgaan, dat onlangs door de President is ingesteld, en de beloftes die gedaan zijn in de richting van de rijstsector geven de Nickerianen hoop dat er goede en betere tijden voor hen zullen aanbreken. Er is in 2010 ongeveer hetzelfde areaal van 52.000 hectare ingezaaid als in 2009. Het is verwachtbaar dat er in 2011 iets meer dan het afgelopen jaar ingezaaid zal worden. Indien alles volgens planning verloopt, zal de nieuwe haven van Nickerie eind 2011 worden opgeleverd. Dit zal uiteraard een toename van alle economische activiteiten in het district tot gevolg hebben. Doordat de monding en de vaargeul opnieuw uitgebaggerd worden, kunnen grote schepen de Nickerierivier weer binnenvaren. Guyanese handelaren zullen dan onder andere als gevolg hiervan hun handelswaar in Nickerie laten lossen om die vervolgens via South Drain naar Guyana te transporteren. Deze werkwijze zal voor hun goedkoper en sneller zijn dan het inklaren in Georgetown. Staatsolie heeft grootse plannen voor de toekomst van Wageningen. Er is al een aanvang gemaakt met het planten van suikerriet. De bedoeling hiervan is dat er uit suikerriet ethanol wordt geproduceerd. Mede door de activiteiten van Staatsolie zal Wageningen mogelijk uit het slop gehaald worden. Al deze ontwikkelingen bieden goede perspectieven voor een economische groei in het district. De omzet van het bijkantoor te Nickerie is gegroeid met ongeveer 8%. Tevens hebben wij nog twee personeelsleden aangetrokken om het team te versterken. 12 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010
Organisatie en medewerkers Goed personeel is cruciaal om de ondernemingsdoelstellingen te realiseren. Het optimaal scholen van medewerkers op alle niveaus is daarbij van strategisch belang. Bijscholing en training zijn dan ook een continu proces waarin medewerkers bezig zijn met het vergroten van hun kennis en het versterken van hun competenties die met het oog op de organisatiedoelstellingen nodig zijn voor de functie. In het verslagjaar hebben onze medewerkers zowel intern als extern, diverse cursussen gevolgd. Voorts is ook gewerkt aan het versterken van het klantgericht werken en het verhogen van de klanttevredenheid. Jubilarissen In het verslagjaar hebben wij vier jubilarissen mogen huldigen. Mevrouw S. Kromowidjojo met een dienstverband van 12 ½ jaar, de heer E. Samiran met een dienstverband van 25 jaar, mevrouw N. Jagroep met een dienstverband van 30 jaar en mevrouw I. Sanches met een dienstverband van 35 jaar. Wij spreken onze waardering uit voor de jarenlange trouwe inzet van deze medewerkers. Medewerker van het jaar en meest belovende medewerker van het jaar Tot medewerker van het jaar 2010 werd gekozen de heer Martosatiman en mevrouw A. Sital tot meest belovende medewerker van het jaar. Wij feliciteren beide medewerkers met deze bijzondere prestatie. Resultaat Het bruto geconsolideerde premie-inkomen is in het verslagjaar toegenomen van SRD 24,7 miljoen in 2009 tot SRD 27,6 miljoen in 2010. De verdiende premies zijn afgenomen van SRD 19,1 miljoen naar SRD 17,3 miljoen. In het brutorendement zijn tevens de beleggingsopbrengsten welke voortvloeien uit de activiteiten van het FATUM Suriname Fund opgenomen, namelijk de huuropbrengsten van de Hermitage Mall en dividend alsmede hypotheekrente. De interestlasten aan de beleggers in het FATUM Suriname Fund zijn opgenomen als rentelasten financiering beleggingen. Door het devalueren van de lokale munt ten opzichte van de vreemde valuta in januari 2011 is er een nadelig koersverschil ontstaan waarvoor ten laste van het beleggingsresultaat een voorziening van circa SRD 3,1 miljoen is getroffen. Na aftrek van het herverzekeringsaandeel en de te betalen schaden (mutatie technische verplichting) is het eigen aandeel in de schadelast ten opzichte van 2009 met circa 13% toegenomen. De bedrijfslasten zijn ten opzichte van 2009 over de gehele linie toegenomen met 15%. Als gevolg van de bovenvermelde ontwikkelingen van de opbrengsten en de operationele kosten is de bedrijfswinst vóór belasting afgenomen van SRD 11 miljoen in 2009 tot SRD 6 miljoen in 2010. Het netto rendement op de beleggingen is als volgt samengesteld: (in duizenden SRD) SRD % SRD % Bruto rendement beleggingen 18.255 13,8 18.364 14,8 Af: rentelasten financiering beleggingen 7.326 6,4 6.385 9,3 Netto rendement 10.929 20,3 11.979 21,6 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 13
in SRD duizend 12.000 10.000 8.000 6.000 4.000 2.000-8.109 9.339 Nettowinst 7.169 11.082 5.982 2006 2007 2008 2009 2010 De De nettowinst nettowinst over over het het boekjaar boekjaar 2010 2010 vertoont vertoont ten ten opzichte opzichte van van 2009 2009 een een daling daling van van 46%; 46%; dit dit is is het gevolg van het het gevolg treffen van van het voorzieningen treffen van voorzieningen valutarisico s, voor post valutarisico s, employement post benefits employement en een benefits toename en in de schadelasten een met toename in de branche schadelasten auto. met name in de Branche Auto. Vooruitzichten De De ontwikkelingen ontwikkelingen in in het het Midden-Oosten Midden-Oosten hebben hebben reeds reeds in in het het eerste eerste kwartaal kwartaal van van 2011 2011 geresulteerd in stijgende geresulteerd olieprijzen. in Deze stijgende stijgingen olieprijzen. zullen Deze lokaal stijgingen leiden tot zullen inflatie lokaal en de leiden koopkracht tot inflatie van en de consument zullen de onder druk zetten. Voor verzekeraars van de consument betekent onder dit druk dat er zetten. in het Voor bijzonder verzekeraars op het betekent gebied van dit Incasso dat er in extra het inspanningen vereist koopkracht bijzonder zullen worden. op het gebied van Incasso extra inspanningen vereist zullen worden. In In 2011 2011 zal zal een een aantal aantal structurele aanpassingen, welke welke in 2010 in 2010 in studie in studie waren, waren, doorgevoerd worden. Met deze doorgevoerd aanpassingen worden. zal getracht Met deze worden aanpassingen de commerciële zal getracht en worden technische de commerci le slagkracht van en technische de organisatie te verbeteren. slagkracht Hiertoe behoort van de organisatie ook het reguleren te verbeteren. van de tussenpersonen, Hiertoe behoort ook waarmee het reguleren in 2010 van is gestart. de In 2011 zal gericht gewerkt tussenpersonen, worden aan het waarmee vergroten in van 2010 de is geschiktheid gestart. In 2011 van zal deze gericht zeer belangrijke gewerkt worden groep. aan het vergroten van de geschiktheid van deze zeer belangrijke groep. In 2012 zal FATUM het heugelijke feit mogen herdenken dat de organisatie 130 jaar bestaat. In 2011 zal gestart In worden 2012 zal met FATUM de voorbereidingen het heugelijkeom feit dit mogen jubileum herdenken op gepaste dat de wijze organisatie te vieren. 130 jaar bestaat. In 2011 zal gestart worden met de voorbereidingen om dit jubileum op gepaste wijze te vieren. Onze dank Wij betuigen onze bijzondere dank aan het personeel, waartoe wij ook ons agentenkorps rekenen, voor hun inzet Onze en loyaliteit dank in het afgelopen boekjaar. Wij betuigen onze bijzondere dank aan het personeel, waartoe wij ook ons agentenkorps rekenen, voor hun inzet en loyaliteit in het afgelopen boekjaar. N.W. Lalbiharie Directeur N.W. Lalbiharie Directeur 14 14 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010
Jaarrekening Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 15
Geconsolideerde balans per 31 december 2010 (na winstbestemming) In duizenden SRD Activa Beleggingen Onroerende goederen 59.645 67.695 Overige financiële beleggingen 108.741 99.703 168.386 167.398 Vorderingen Vorderingen uit directe verzekeringen en beleggingen 461 525 Overige vorderingen 1.829 504 2.290 1.029 Overige activa Bedrijfsmiddelen 959 1.068 Liquide middelen 2.198 2.060 3.157 3.128 Overlopende activa Overlopende rente 7.537 6.111 Totale activa 181.370 177.666 Passiva Groepsvermogen Aandelenkapitaal 5 5 Herwaarderingsreserve 6.355 6.635 Algemene reserve 63.218 58.756 69.578 65.396 Voorzieningen 29.960 23.680 Langlopende schulden 43.859 49.964 Schulden Schulden aan kredietinstellingen 16.453 12.072 Te betalen schaden 12.265 11.316 R/C schuld aan pensioenfonds 885 217 Overige schulden 8.035 14.309 37.638 37.914 Overlopende passiva 335 712 Totale passiva 181.370 177.666 16 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010
Geconsolideerde winst- en verliesrekening over 2010 In duizenden SRD Baten Verdiende premies eigen rekening 20.277 19.344 Opbrengst beleggingen 10.929 11.979 31.206 31.323 Lasten Schadelasten 9.732 8.606 Mutaties technische voorzieningen 2.982 241 Bedrijfskosten (inclusief acquisitiekosten) 12.819 11.116 25.533 19.963 Resultaat technische rekening 5.673 11.360 Andere baten en lasten 514 31 Resultaat vóór belasting 6.187 11.391 Belasting -205-309 Operationele winst 5.982 11.082 Winstbestemming Dividend in contanten 1.800 900 Toevoeging algemene reserve 4.182 10.182 5.982 11.082 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010 17
Geconsolideerd kasstroomoverzicht In duizenden SRD Kasstroom uit operationele activiteiten Winst vóór belasting 6.187 11.391 Belasting over het resultaat 205 309 Resultaat na belasting 5.982 11.082 Afschrijvingen 793 787 Gerealiseerde herwaardering beleggingen -6.131-5.656 Vermeerdering verzekeringstechnische voorzieningen 6.280 947 Mutatie kortlopende schulden -2.656-1.016 Mutatie vorderingen 107-1.339 4.375 4.805 Kasstroom uit investerings- en beleggingsactiviteiten Investeringen en verstrekkingen in: Bedrijfsmiddelen Beleggingen -107-82 -32.779-38.504-32.886-38.586 Desinvesteringen, aflossingen en verkopen Belegde middelen 35.986 34.558 3.100-4.028 Kasstroom uit financieringsactiviteiten Langlopende schulden -.2.594-8.516 Bankkrediet -1.140 9.149 Mutatie overige bezittingen -1.803-355 Dividend -1.800-900 -7.337-622 Mutatie liquide middelen 138 155 Bovenstaand kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de zogenoemde indirecte methode. Alleen die mutaties zijn verwerkt die een wijziging in de liquide middelen tot gevolg hebben gehad. Herwaarderingen zijn buiten beschouwing gelaten. Het effect van valutaverschillen op de saldi van liquide middelen genoteerd in vreemde valuta is als koersverschil in het resultaat verwerkt. 18 Jaarverslag 2010 / Annual Report 2010