Gemeente Den Haag BEANTWOORDING SCHRIFTELIJKE VRAGEN van het raadslid R. Bouchtaoui sv 2009.179 RIS 164457 Regnr.: BSD/2009.2945 Den Haag, 7 juli 2009 Inzake: samenwerking met gemeenten in Zuid-Afrika De gemeenteraad Het raadslid mevrouw R. Bouchtaoui heeft op 3 juni 2009 een brief met daarin twintig vragen aan de voorzitter van de gemeenteraad gericht. Ingevolge het bepaalde in artikel 38, van het reglement van orde voor vergaderingen en andere werkzaamheden van de raad, antwoorden wij als volgt. In de vergadering van de commissie Sociale Zaken, Werkgelegenheid, Economie en Internationale Zaken (SWEI) van 16 april 2009 heeft de fractie Solidair Nederland vragen gesteld over Zuid-Afrika. Onze fractie vroeg zich af of Zuid-Afrikaanse counterpartners wel of niet met voorstellen zijn gekomen in het kader van mogelijke projecten, die onder de LOGO SOUTH gelden van VNG International vallen. In een brief van 21 april 2009 deelde het college de raad mede, dat concrete voorstellen uit Zuid-Afrika zijn uitgebleven en dat het uitblijven van deze concrete vragen resulteerde in het afzien van activiteiten in Zuid-Afrika. Navraag bij de Haagse GGD en VNG International leert, dat de gemeente Den Haag in de zomer van 2008 met twee Zuid-Afrikaanse gemeenten, umgungundlovu District Municipality en umhlathuze Municipality, heeft gesproken op het gebied van sociale huisvesting en op het gebied van Local Response to HIV/AIDS. 1. Klopt het dat de gemeente Den Haag in gesprek is geweest met de twee bovengenoemde gemeenten over een mogelijke samenwerking op het gebied van sociale huisvesting en Local Response to HIV/AIDS?
BSD/2009.2945 2 Ja, op 4 december 2006 is er een verzoek bij oud-burgemeester Deetman binnengekomen van de Zuid- Afrikaanse ambassadeur. Hij heeft de gemeente Den Haag gevraagd of er mogelijkheden zijn een samenwerkingsrelatie aan te gaan met beide Zuid-Afrikaanse gemeenten (umgungundlovu District Municipality en umhlathuze Municipality). In juni 2007 is een ambtelijke verkenning (gefinancierd vanuit de VNG International) geweest waarbij een bezoek is gebracht aan de genoemde gemeenten. Uitgangspunt hierbij is altijd geweest dat de gemeente niets zelf ontwikkelt, maar probeert aan te haken bij de bestaande LOGO programma s van de VNG International. In juni en september 2008 zijn er nog twee ambtelijke bezoeken (waarvan een gefinancierd is door VNG International) geweest waarbij vakinhoudelijke ambtenaren van de gemeente Den Haag aanwezig waren. Doel was te onderzoeken of er een mogelijkheid was een samenwerkingsprogramma op te zetten op de specifieke gebieden sociale huisvesting en HIV/AIDS. Met het genoemde uitgangspunt (aansluiten bij het bestaande LOGO South programma) in het achterhoofd. 2. Klopt het dat er op basis hiervan met beide gemeenten gewerkt is aan projectvoorstellen op het gebied van sociale huisvesting en Local Response to HIV/AIDS? Vanaf de eerste verkenningen in 2005 hebben de gemeenten in Zuid-Afrika weinig betrokkenheid en eigen initiatief getoond bij het opstellen van projectvoorstellen. De gemeente Den Haag heeft ambtelijk gedurende lange tijd meerdere malen bij de gemeenten in Zuid-Afrika aangedrongen op concrete voorstellen. Deze bleven echter uit. Omdat Den Haag serieus op de vraag van de Zuid- Afrikaanse ambassadeur wilde ingaan en de ambtelijke verkenningen in Zuid-Afrika aanleiding gaven tot het opstellen van een projectvoorstel zijn er vanuit Haagse zijde toch twee concrete conceptprojectvoorstellen opgesteld. 3. Klopt het dat eind september 2008 door de gemeente Den Haag en de twee bovengenoemde Zuid- Afrikaanse gemeenten gezamenlijk projectvoorstellen zijn ingediend voor LOGO SOUTH, hetgeen uitwijst dat er wel concrete vragen waren uit Zuid-Afrika? De door Den Haag opgestelde concept-projectvoorstellen zijn met instemming van de Zuid-Afrikaanse gemeenten naar VNG International gegaan, waar deze door een onafhankelijke commissie informeel getoetst zijn. Hierbij is gekeken of de voorstellen passen binnen de bestaande LOGO South Programma s. Uit de toetsing kwam naar voren dat de voorstellen uitgewerkt hadden kunnen worden tot een officiele projectaanvraag. Nogmaals, aan deze projectvoorstellen lag geen concrete vraag vanuit Zuid-Afrika ten grondslag. 4.a Zo ja, hoe rijmt dit met de inhoud van de brief van 21 april 2009 (= brief aan de Commissie SWEI), waarin wordt gesteld dat concrete voorstellen uit Zuid-Afrika uitbleven en dat het uitblijven van concrete vragen reden was om af te zien van activiteiten in dat land? Nadat uit de informele toetsing was gebleken dat de voorstellen uitgewerkt konden worden tot een officiële projectaanvraag is bekeken in hoeverre deze projecten ook kans van slagen zouden hebben.
BSD/2009.2945 3 De beperkte betrokkenheid vanaf 2005 en het uitblijven van concrete voorstellen van Zuid-Afrikaanse zijde heeft tot de conclusie geleid dat wederzijdse samenwerking zeer moeilijk zou worden. Hiermee was de kans van slagen voor Den Haag te gering en is besloten af te zien van een officiële aanvraag. Het uitblijven van een concrete vraag, de beperkte betrokkenheid en de inmiddels geformuleerde geografische focus resulteerden in het afzien van activiteiten in Zuid-Afrika. 4.b Wat is de reden dat het college heeft verzuimd de raad mede te delen over het bestaan van deze projectvoorstellen? De ambtelijke verkenning in combinatie met de beoogde beleidswijziging zoals verwoord in het raadsvoorstel Verleiden en Verbinden heeft niet geleid tot een college besluit en daarmee ook niet tot een voorstel aan de Raad over samenwerking met Zuid-Afrika. 5. Kan het college, de raad inzage geven in de twee projectvoorstellen die gezamenlijk met de twee Zuid-Afrikaanse gemeenten bij de VNG International LOGO SOUTH Adviescommissie zijn ingediend? Het college zag en ziet geen reden om enkel ambtelijke verkenningen voor mogelijke projecten, die niet leiden tot een college besluit, aan de Raad te doen toekomen. 6a. Klopt het dat de projectvoorstellen op het gebied van Local Response to HIV en Sociale huisvesting zijn goedgekeurd door de LOGO SOUTH adviescommissie van VNG International? Nee, de adviescommissie is gevraagd een oordeel te geven over de mogelijke haalbaarheid van de voorstellen mochten deze als aanvraag officieel worden ingediend. Wel is het zo dat de conceptprojectvoorstellen de toetsing hebben doorstaan. 6b. Zo ja, wat is de reden dat het college heeft verzuimd de raad op de hoogte te stellen van deze goedkeuring? Het college zag en ziet geen reden om enkel ambtelijke verkenningen voor mogelijke projecten, die niet leiden tot een college besluit, noch de uitkomst van een toetsing daarvan aan de Raad te doen toekomen, ook al was deze positief. 7. Klopt het dat de subsidie uit de LOGO SOUTH gelden van VNG International voor de twee bovengenoemde projectvoorstellen met deze goedkeuring rond was? Nee, de subsidie kan pas rond zijn als er officieel een aanvraag van de gemeente wordt ingediend en gehonoreerd. Deze moet via ondertekening van een contract worden bestendigd.
BSD/2009.2945 4 8. Zo ja, wat is de reden dat het college heeft verzuimd de raad van deze informatie voorzien? Zie antwoord vraag 7. 9. Klopt het dat de gemeente Den Haag de twee aanvragen heeft laten terugtrekken? Nee, de gemeente heeft de verzoeken nooit officieel ingediend. De voorstellen zijn in het kader van de ambtelijke verkenning informeel via de VNG International bij de adviescommissie voorgelegd. 10. Wat is de exacte reden dat de gemeente Den Haag de projecten op het laatste moment niet door heeft laten gaan? Nadat uit de informele toetsing was gebleken dat de voorstellen uitgewerkt konden worden tot een officiële projectaanvraag is bekeken in hoeverre deze projecten ook kans van slagen zouden hebben. De beperkte betrokkenheid vanaf 2005 en het uitblijven van concrete voorstellen van Zuid-Afrikaanse zijde heeft tot de conclusie geleid dat wederzijdse samenwerking zeer moeilijk zou worden. Hiermee was de kans van slagen voor Den Haag te gering en is besloten af te zien van een officiële aanvraag. Het uitblijven van een concrete vraag, de beperkte betrokkenheid en de inmiddels geformuleerde geografische focus resulteerden in het afzien van activiteiten in Zuid-Afrika. 11. Wat is de reden dat het college heeft verzuimd de informatie over het niet door laten gaan van projecten in Zuid- Afrika met de raad te delen? De uitkomst van de ambtelijke verkenning in combinatie met het voorgestelde nieuw te voeren beleid hebben niet geleid tot een collegevoorstel aan de raad. 12a. Kan het college de raad inzage geven in de formele briefwisseling en andere correspondentie met de twee Zuid-Afrikaanse gemeenten, umgungundlovu District Municipality en umhlathuze Municipality waarin de twee projectvoorstellen aan bod kwamen? Omdat alleen ambtelijk overleg is geweest over projectvoorstellen bestaat er geen formele correspondentie tussen het college van de Gemeente Den Haag en de twee Zuid-Afrikaanse gemeenten. Wel is er correspondentie vanuit de twee Zuid Afrikaanse gemeenten gericht aan de burgemeester en ambtelijke correspondentie vanuit de Gemeente Den Haag gericht aan de burgemeesters van de twee Zuid Afrikaanse gemeenten. Een brief aan beide Zuid Afrikaanse gemeenten van 18 september 2007 waarin de Gemeente Den Haag aangeeft een passieve rol aan te nemen en wacht op projectformulering vanuit Zuid Afrika.
BSD/2009.2945 5 Een brief van de gemeente umhlathuza van 13 maart 2008 met daarin een longlist van onderwerpen waarop mogelijk samengewerkt kan worden, varierend van crime tot project combating poverty, unemployment, illiteracy. Een brief van de gemeente umgunundlovu van 25 juni 2008, waarin de wens tot samenwerking wordt benadrukt maar waarin geen concrete projectvoorstellen worden gedaan. Een brief van 3 juli 2008 van umhlathuze Municipality waarin een globaal projectvoorstel van 2A-4 wordt bijgevoegd dat tot stand is gekomen na de formuleringsmissie van ambtenaren van de gemeente Den Haag. Een (ongetekende) brief van umsunduzi en umngeni Local Municipalities van 14 augustus 2008 met een zestal niet concrete mogelijkheden voor samenwerking. Er zijn op ambtelijk niveau op 21 november 2008 twee brieven vanuit de Gemeente Den Haag naar ambtenaren van umgungundlovu District Municipality en umhlathuze Muncipality gestuurd waarin is aangegeven dat de Gemeente Den Haag binnen het internationale beleid nieuwe prioriteiten stelt waardoor samenwerking met Zuid Afrika niet meer aan de orde is. 12b. Zo nee, waarom niet? 13a. Kan het college de raad inzage geven in de formele briefwisseling en andere correspondentie met VNG International waarin de twee projectvoorstellen aan bod kwamen? Omdat alleen ambtelijk overleg is geweest over projectvoorstellen bestaat er geen formele correspondentie tussen het College van de Gemeente Den Haag en VNG International. Wel is er op ambtelijk niveau correspondentie. Een brief aan een ambtenaar van de Gemeente Den Haag van twee junior projectmedewerkers van VNG International van 6 juni 2008, waarin aan de Gemeente Den Haag wordt gevraagd of Den Haag wil inventariseren of samenwerking met City of umhlathuze en umgungundlovu gerealiseerd kan worden door een of twee projecten op te starten binnen LOGO South. Een brief van VNG Interantional van 6 augustus 2008 aan een ambtenaar van de Gemeente Den Haag waarin de Gemeente Den Haag wordt uitgenodigd om deel te nemen aan workshop in Zuid Afrika samen met de Gemeente umgungundlovu. 13b. Zo nee, waarom niet? 13c. Kan het college de raad inzage geven in de formele briefwisseling en andere correspondentie met VNG International waarin de gemeente Den Haag liet weten de twee aanvragen terug te willen trekken? Nee.
BSD/2009.2945 6 13d. Zo nee, waarom niet? Deze correspondentie bestaat niet. Er is formeel nooit sprake geweest van een aanvraag dus deze is dan ook niet door de gemeente teruggetrokken. Ambtelijk bestaat er ook geen correspondentie hierover aan VNG International. VNG International is ambtelijk telefonisch op de hoogte gesteld van het afzien van projecten in Zuid Afrika. 14a. Kan het college de raad inzage geven in de formele briefwisseling en andere correspondentie met de twee Zuid-Afrikaanse gemeenten, umgungundlovu District Municipality en umhlathuze Municipality waarin de gemeente Den Haag stelde dat de twee gezamenlijk geformuleerde projecten niet door gingen, ondanks de goedkeuring van de VNG International LOGO SOUTH Adviescommissie en ondanks de beschikbaarheid van de subsidie van deze projecten uit de LOGO SOUTH gelden? Zie antwoord vraag 12a. 14b. Zo nee, waarom niet? Er is geen sprake geweest van een formele briefwisseling (dwz op bestuurlijk niveau). Wel is ambtelijk een brief gestuurd aan beide Zuid-Afrikaanse gemeenten om hen op de hoogte te stellen van een gewijzigde beleidslijn. 15. Is het college het met ons eens dat het onwenselijk is dat de raad niet de juiste informatie heeft gekregen van het college met betrekking tot het bestaan van projectvoorstellen op het gebied van sociale huisvesting en Local Response to HIV, met betrekking tot de goedkeuring van de projecten door de VNG International LOGO SOUTH Adviescommissie en het terugtrekken van de gemeente Den Haag uit deze projecten? Er is hier sprake van een misverstand. Er is alleen een ambtelijke verkenning geweest over mogelijke samenwerking met Zuid-Afrikaanse gemeenten. 16. Is het college het met ons eens dat de informatie in de brief van 21 april 2009, waarin wordt gesteld dat concrete voorstellen uit Zuid-Afrika uitbleven en dat het uitblijven van concrete vragen reden was om af te zien van activiteiten in dat land, onvolledig en mogelijk onjuist is? Nee, zie onze antwoorden op de vragen 10 en 12. Omdat niet helder is aangegeven dat er al die tijd slechts sprake was van een ambtelijke verkenning en een informele toetsing bij de adviescommissie van LOGO South heeft de informatie in de brief wellicht aanleiding gegeven tot enige onduidelijkheid. 17. Kan het college aan de raad rapporteren over het verloop van deze oriënterende missies naar Zuid- Afrika en het resultaat daarvan? Er zijn ambtelijke verslagen opgesteld na deze missies.
BSD/2009.2945 7 18. Wat is de reden dat het college heeft verzuimd deze projectvoorstellen ter goedkeuring aan de raad voor te leggen, alvorens zich terug te trekken uit de projecten? De beperkte betrokkenheid en het niet in staat zijn zelf concrete projectvoorstellen te formuleren vanaf 2005 van Zuid-Afrikaanse zijde heeft tot de conclusie geleid dat wederzijdse samenwerking zeer moeilijk zou worden. Hiermee was de kans van slagen voor Den Haag te gering en is besloten af te zien van een officiële aanvraag. Er is nooit een projectvoorstel in het college aan de orde geweest. Dus is er ook geen voorstel aan dat aan de raad zou kunnen worden voorgelegd. 19. Wat is de reden dat het college op de vragen, die in juli 2008 waren gesteld door de raad, niet is teruggekomen, ook niet nadat er later dat jaar twee projectvoorstellen ter beoordeling (of financiering mogelijk zou zijn) waren ingediend bij de LOGO SOUTH Adviescommissie door de gemeente Den Haag en de twee Zuid- Afrikaanse gemeenten? In de vergadering van de commissie SWEI van 2 juli 2008 heeft de raad al vragen gesteld over projecten in Zuid- Afrika. Het college heeft de raad toen meegedeeld dat er geen projectvoorstellen waren uit Zuid- Afrika. Gezien het feit dat er nooit officiële projectvoorstellen zijn ingediend heeft het college geen aanleiding gezien terug te komen op uw vragen. 20a. Is het college bereid, nu er twee concrete voorstellen voor projecten in Zuid- Afrika klaarliggen en de financiering hiervoor beschikbaar is, akkoord te gaan met de uitvoering van de projecten voor de periode van de beschikbare financiering? Nee. 20b. Zo nee, waarom niet? De beperkte betrokkenheid en het niet in staat zijn zelf concrete projectvoorstellen te formuleren vanaf 2005 van Zuid-Afrikaanse zijde heeft tot de conclusie geleid dat wederzijdse samenwerking zeer moeilijk zou worden. Hiermee was de kans van slagen voor Den Haag te gering en is besloten af te zien van een officiële aanvraag. Het college van burgemeester en wethouders, de secretaris, de burgemeester, mw. A.W.H. Bertram J.J. van Aartsen