TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN?

Partners Bloso Afdeling Topsport Sofie Debaere Sofie.Debaere@bloso.be Katholieke Universiteit Leuven Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Prof. Dr. Laurence Claes Laurence.Claes@ppw.kuleuven.be Eetexpert vzw. Kenniscentrum preventie en hulpverlening eet- en gewichtsproblemen An Vandeputte info@eetexpert.be

TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN: EEN NIEUW VLAAMS ONDERZOEK Prof. Dr. Laurence Claes (KU Leuven) & Dr. Liesbet Boone (UGent) Lynn Cuvry & Bethsabee Bellinck (KU Leuven) in samenwerking met Bloso & Eetexpert

Inhoud Introductie Onderzoeksopzet Deel 1: Topsporters vs. Bevolking Vlaamse topsporters vs. Leeftijdsgenoten Vlaamse topsporters vs. Eetstoornispatiënten Vlaamse topsporters vs. Nederlandse topsporters Deel 2: Eetstoornissymptomen vs. Perfectionisme Conclusie

Introductie Topsporters en eetstoornissen? (Smolak et al., 2000) Prevalentie? Moeilijk te bepalen: Inclusie van heterogene groep (top)sporters Gebruik andere meetinstrumenten Gebruik andere criteria Voorkomen bij Vlaamse topsporters?

Vlaamse topsporters Leeftijdsgenoten Eetstoornispatiënten Nederlandse topsporters Eating Disorder Inventory-2: Streven naar slankheid Boulimia Lichaams(on)tevredenheid Frost Multidimensional Perfectionism: Persoonlijke standaarden perfectionisme Zelfkritisch perfectionisme

Vlaamse topsporters 254 Vlaamse topsporters <18 jaar 18 jaar Man 88 48 136 (53,7%) Vrouw 90 28 118 (46,3%) 178 76 254 Gemiddelde leeftijd: 17.04 ± 3.96 jaar de mannelijke topsporters (M leeftijd = 17.70 ± 4.45) de vrouwelijke topsporters (M leeftijd = 16.28 ± 3.15)

Vlaamse topsporters: # deelnemers per sporttak 16 verschillende sporttakken Mannen Vrouwen Totaal Atletiek 20 29 49 Badminton 8 6 14 Basketbal 19 15 34 Bobslee 0 1 1 Gymnastiek 19 17 36 Kajak 7 2 9 Kunstschaatsen 0 1 1 Parantee 3 0 3 Roeien 10 2 12 Schermen 8 5 13 Snowboarden 3 1 4 Taekwando 2 4 6 Triatlon 3 4 7 Volleybal 20 23 43 Zeilen 7 1 8 Zwemmen 8 7 15

Deel 1: Topsporters vs. Bevolking Vlaamse topsporters t-test Leeftijdsgenoten Eetstoornispatiënten Nederlandse topsporters Eating Disorder Inventory-2

Eating Disorder Inventory - 2 Streven naar slankheid (α = 0.88) Ik ben vreselijk bang om aan te komen Boulimia (α = 0.77) Ik eet als ik van streek ben Ik denk erover om te gaan braken om gewicht te kunnen verliezen Lichaams(on)tevredenheid (α = 0.90) Ik vind mijn dijen te dik

Resultaten 1. Vlaamse topsporters vs. Leeftijdsgenoten A. Mannelijke minderjarigen B. Vrouwelijke minderjarigen C. Vrouwelijke meerderjarigen

A. Vergelijking van de minderjarige mannelijke topsporters en de minderjarige mannelijke scholieren 35 30 25 20 15 10 5 0 Streven naar slankheid Boulimia Lichaams(on)tevredenheid Mannelijke topsporters, <18 jaar (n=88) Mannelijke scholieren, <18j (n=220)

B. Vergelijking van de minderjarige vrouwelijke topsporters en de minderjarige vrouwelijke scholieren 35 30 25 20 15 10 5 0 Streven naar slankheid Boulimia Lichaams(on)tevredenheid VR. TOPSPORTERS, < 18j (N=90) VR. SCHOLIEREN, < 18j (n=724)

C. Vergelijking van de meerderjarige vrouwelijke topsporters en de meerderjarige vrouwelijke studenten 35 30 25 20 15 10 5 0 Streven naar slankheid Boulimia Lichaams(on)tevredenheid VR. TOPSPORTERS, >=18j (N=28) VR. STUDENTEN, >=18j (n=552)

Resultaten 2. Vlaamse topsporters vs. Eetstoornispatiënten A. Vrouwelijke minderjarigen B. Vrouwelijke meerderjarigen

A. Vergelijking van de minderjarige vrouwelijke topsporters en de vrouwelijke eetstoornispatiënten 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Streven naar slankheid Boulimia Lichaams(on)tevredenheid VR. TOPSPORTERS, < 18j (N=90) VR. EETSTOORNISSEN (n=332)

B. Vergelijking van de meerderjarige vrouwelijke topsporters en de meerderjarige vrouwelijke eetstoornispatiënten 45 40 35 30 25 20 15 10 5 0 Streven naar slankheid Boulimia Lichaams(on)tevredenheid VR. TOPSPORTERS, >=18j (N=28) VR. EETSTOORNISSEN (n=332)

Resultaten 3. Vlaamse topsporters vs. Nederlandse topsporters A. Vrouwelijke minderjarigen B. Vrouwelijke meerderjarigen

A. Vergelijking van de vrouwelijke Belgische minderjarige topsporters en de vrouwelijke Nederlandse topsporters 35 30 25 20 15 10 5 0 Streven naar slankheid Boulimia Lichaams(on)tevredenheid VR. TOPSPORTERS, < 18j (N=90) VR. NED. TOPSPORTERS (n=78)

B. Vergelijking van de vrouwelijke Belgische meerderjarige topsporters en de vrouwelijke Nederlandse topsporters 35 30 25 20 15 10 5 0 Streven naar slankheid Boulimia Lichaams(on)tevredenheid VR. TOPSPORTERS, >=18j (N=28) VR. NED. TOPSPORTERS (n=78)

Deel 2: Eetstoornissymptomen vs. Perfectionisme Vlaamse topsporters Correlaties Eating disorder inventory-2 Frost Multidimensional Perfectionism

Frost Multidimensionale Perfectionisme Persoonlijk standaarden perfectionisme (α = 0.80) Ik stel mezelf extreem hoge doelen Zelfkritisch perfectionisme (α = 0.74) Ik voel me goed en waardevol als persoon wanneer ik goed presteer en voel me gefaald als persoon wanneer ik niet goed presteer

Resultaten 4. Samenhang eetstoornissymptomen & perfectionisme

4. Correlaties tussen EDI-2 en Frost Perfectionisme schalen Persoonlijke Standaarden Perfectionisme Zelfkritisch perfectionisme Mannen Streven naar slankheid 0.19* 0.25** Boulimia 0.28** 0.34** Lichaams(on)tevredenheid 0.04 0.20* Vrouwen Streven naar slankheid 0.13 0.24** Boulimia 0.18 0.37** Lichaams(on)tevredenheid 0.00 0.27** * p < 0.05; ** p < 0.01

Conclusie onderzoek Topsporters < eetstoornispatiënten op de drie kernsymptomen van eetstoornissen Topsporters > geslachts- en leeftijdsgenoten op de schalen streven naar slankheid en boulimie Topsporters = geslachts- en leeftijdsgenoten op de schaal (on)tevredenheid over hun lichaam Topsporters die hoog scoren op de drie kernsymptomen van eetstoornissen scoren ook significant hoger op zelfkritisch perfectionisme Hun gevoel van eigenwaarde laten afhangen van hun prestaties

TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN: BELEIDSAANBEVELINGEN

Conclusies en aanbevelingen Gemiddelde topsporter heeft GEEN eetstoornis Geen epidemie WAAKZAAMHEID Preventie + Informeren directe omgeving topsporter Website www.eetproblemenindesport.be Topsporters Trainers en omkadering Ouders en omgeving Meldpunt Eetstoornissen Topsport Flyer

Informatie verspreiden: Website www.eetproblemenindesport.be

Informatie verspreiden: Website

Meldpunt Topsport (Sport)psycholoog? Contactpersoon sportpsychologen: Els Snauwaert - Domeinexpert.sportpsychologie@bloso.be Contactpersoon psychologen: Eetexpert - Secretariaat@eetexpert.be Voedingsdeskundige? Contactpersoon sportdiëtisten: Jonas Vanbekbergen - Domeinexpert.fysiologieenvoeding@bloso.be

Informatie verspreiden: Flyer

Dank u voor uw aandacht! Vragen?