Groeiwijzer. Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Groeiwijzer. Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW"

Transcriptie

1 Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW

2 Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW Met steun van het Agentschap Zorg en Gezondheid

3 Auteurs Jeannin Rozemarijn & Vandeputte An, Eetexpert vzw Bergestraat 60, 3220 Holsbeek Met dank aan volgende werkgroepleden voor hun actieve inbreng Medische Beleidscel Kind&Gezin De Ronne Nadine KU Leuven, Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, Onderzoekseenheid Klinische Psychologie Claes Laurence Nutrition Information Center (NICE) De Geeter Hilde Universiteit Gent, Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen, Vakgroep Ontwikkelings-, Persoonlijkheids- en Sociale Psychologie en het Reward projectteam Braet Caroline, Goossens Lien, Moens Ellen, Verbeken Sandra & Vervoort Leentje Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie en Ziektepreventie (VIGeZ) Lebacq An Vlaamse Wetenschappelijke Vereniging voor Jeugdgezondheidszorg Katelijne Van Hoeck 2014 Eetexpert vzw 2

4 Inhoud Groeiwijzer...6 Inleiding...6 Doel en kader...6 Eetgedrag in ontwikkeling...6 Deel 1. Bouwstenen van de ontwikkeling van eetgedrag...8 Inleiding Smaakperceptie Smaak Andere sensorische kenmerken Variatie Biologische factoren Homeostatische regulatie Hedonische eetlust Psychologische factoren Neofobie Leermechanismen Voedingsconcepten en -attitudes Temperament Eetstijl Lichaamsbeeld Omgevingsfactoren Sociale omgeving Fysieke omgeving Sociaal-economische status...30 Deel 2. Smaakontwikkeling van leeftijdsfase tot leeftijdsfase...32 Kort overzicht van de ontwikkeling...33 Hoofdstuk 1. Zuigelingen (0-1 jaar) Ontwikkelingsfase Eetgedrag Biologische factoren Smaakfactoren Psychologische factoren Omgevings- en interpersoonlijke factoren

5 1.3 Opvoedingstips Signalen dat het eetproces problemen vertoont Kindgedrag Ouder-kind interacties Hoe kan het verder bij problemen? Samenvattingsfiche...48 Hoofdstuk 2. Peuters (1-3 jaar) Ontwikkelingsfase Eetgedrag Biologische factoren Smaakfactoren Psychologische factoren Omgevings- en interpersoonlijke factoren Opvoedingstips Signalen dat het eetproces problemen vertoont Kindgedrag Ouder-kind interacties Andere voedingsproblemen Hoe kan het verder bij problemen? Samenvattingsfiche...60 Hoofdstuk 3. Kleuters (3-6 jaar) Ontwikkelingsfase Eetgedrag Biologische factoren Smaakfactoren Psychologische factoren Omgevings- en interpersoonlijke factoren Opvoedingstips Signalen dat het eetproces problemen vertoont Kindgedrag Ouder-kind interacties Andere voedingsproblemen Hoe kan het verder bij problemen Samenvattingsfiche...72 Hoofdstuk 4. Kinderen (6-12 jaar) Ontwikkelingsfase Eetgedrag

6 4.2.1 Biologische factoren Smaakfactoren Psychologische factoren Omgevings- en interpersoonlijke factoren Opvoedingstips Signalen dat het eetproces problemen vertoont Te weinig en/of kieskeurig eten Te veel eten en/of eetbuien Te frequent eten Te snel of te traag eten Te veel snoepen Andere eetproblemen Hoe kan het verder bij problemen Samenvattingsfiche...86 Hoofdstuk 5. Jongeren (12-18 jaar) Ontwikkelingsfase Eetgedrag Biologische factoren Smaakfactoren Psychologische factoren Omgevings- en interpersoonlijke factoren Opvoedingstips Signalen dat het eetproces problemen vertoont Lichamelijke signalen Beweeggedrag Psycho-sociale signalen Hoe kan het verder bij problemen Samenvattingsfiche Hoofdstuk 6. Implementatie in Vlaanderen Referenties Bijlagen Bijlage 1. Voedingsdriehoek voor volwassenen en kinderen vanaf 6 jaar Bijlage 2. Voedingsdriehoek voor kinderen tot 6 jaar Bijlage 3. Overzichtstabel aanbevelingen bij de actieve voedingsdriehoek per leeftijdsgroep*

De aanpak van eet- en gewichtsproblemen in de CLB

De aanpak van eet- en gewichtsproblemen in de CLB De aanpak van eet- en gewichtsproblemen in de CLB Vlaamse Wetenschappelijke Vereniging i voor Jeugdgezondheidszorg In opdracht van de Vlaamse Gemeenschap Wat is een standaard jeugdgezondheidszorg? een

Nadere informatie

INLEIDING (7 pp.) Katelijne Van Hoeck, VWVJ

INLEIDING (7 pp.) Katelijne Van Hoeck, VWVJ INLEIDING (7 pp.) Katelijne Van Hoeck, VWVJ & BASISTEKST VAN SIGNAAL NAAR ZORG : EEN AANBEVELING VOOR DE DETECTIE VAN EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN (19 pp.) VWVJ en vzw Eetexpert Schematisch traject van signaal

Nadere informatie

Groeiwijzer. Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW

Groeiwijzer. Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag EETEXPERT VZW Met steun van het Agentschap Zorg en Gezondheid Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag

Nadere informatie

SPEELT EFFORTFUL CONTROL EEN ROL TER VERKLARING VAN HET VERBAND TUSSEN STRAF- EN BELONINGSGEVOELIGHEID EN EETSTIJLEN BIJ ADOLESCENTEN?

SPEELT EFFORTFUL CONTROL EEN ROL TER VERKLARING VAN HET VERBAND TUSSEN STRAF- EN BELONINGSGEVOELIGHEID EN EETSTIJLEN BIJ ADOLESCENTEN? VAKGROEP ONTWIKKELINGS-, PERSOONLIJKHEID- EN SOCIALE PSYCHOLOGIE (PP07) ONDERZOEKSGROEP KLINISCHE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE SPEELT EFFORTFUL CONTROL EEN ROL TER VERKLARING VAN HET VERBAND TUSSEN STRAF-

Nadere informatie

TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN?

TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN? TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN? Partners Bloso Afdeling Topsport Sofie Debaere Sofie.Debaere@bloso.be Katholieke Universiteit Leuven Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Prof. Dr. Laurence

Nadere informatie

PREVENTIEDAG Back To Basics 19 november 2014 DE AANSCHUIFTAFEL

PREVENTIEDAG Back To Basics 19 november 2014 DE AANSCHUIFTAFEL PREVENTIEDAG Back To Basics 19 november 2014 ONTWIKKELING METHODIEK interventie gericht op jonge kinderen en hun ouders met als doel het verbeteren van voedings- en bewegingsgewoonten binnen het gezin

Nadere informatie

TOEVOEGEN VAN EEN COGNITIEVE BIAS MODIFICATIE TRAINING AAN EEN RESIDENTIEEL BEHANDELPROGRAMMA VOOR OBESITAS BIJ KINDEREN PILOT STUDIES.

TOEVOEGEN VAN EEN COGNITIEVE BIAS MODIFICATIE TRAINING AAN EEN RESIDENTIEEL BEHANDELPROGRAMMA VOOR OBESITAS BIJ KINDEREN PILOT STUDIES. TOEVOEGEN VAN EEN COGNITIEVE BIAS MODIFICATIE TRAINING AAN EEN RESIDENTIEEL BEHANDELPROGRAMMA VOOR OBESITAS BIJ KINDEREN PILOT STUDIES. Sandra Verbeken 1, Caroline Braet 1, Lien Goossens 1, Katrijn Houben

Nadere informatie

DE AANSCHUIFTAFEL VLAAMSE GEZONDHEIDSDOELSTELLINGEN VOEDING EN BEWEGING 2009-2015

DE AANSCHUIFTAFEL VLAAMSE GEZONDHEIDSDOELSTELLINGEN VOEDING EN BEWEGING 2009-2015 VLAAMSE GEZONDHEIDSDOELSTELLINGEN VOEDING EN BEWEGING 2009-2015 Onderzoeksproject ontwikkeling van methodiek 2 e strategie: gezond bewegen en evenwichtiger eten in de leefomgeving van kinderen en jongeren.

Nadere informatie

BIS en BAS bij kinderen van 0 6 jaar: de constructie van een observatiemaat

BIS en BAS bij kinderen van 0 6 jaar: de constructie van een observatiemaat BIS en BAS bij kinderen van 0 6 jaar: de constructie van een observatiemaat *, Sandra Verbeken, Ellen Moens, & Caroline Braet pag. 1 Obesitas epidemie Appetitieve motivatie (Lowe & Brutyn, 2007) Motivatie

Nadere informatie

Moet mijn kind telkens zijn fles leegdrinken? Mijn kind lust niets meer. Wat moet ik doen?

Moet mijn kind telkens zijn fles leegdrinken? Mijn kind lust niets meer. Wat moet ik doen? De groeiwijzer Herkenbare vragen Moet mijn kind telkens zijn fles leegdrinken? Mijn kind lust niets meer. Wat moet ik doen? Mijn kind eet weinig groenten en fruit. Hoe kan ik de porties vergroten? Mijn

Nadere informatie

PERSMAP EETPROBLEMEN IN DE SPORT

PERSMAP EETPROBLEMEN IN DE SPORT PERSMAP EETPROBLEMEN IN IN DE SPORT? DE SPORT TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN: NIEUW VLAAMS ONDERZOEK 22 april 2014 Bloso Arenbergstraat 5, 1000 Brussel topsport@bloso.be 0032 2 209 47 60 INHOUDSTAFEL INHOUDSTAFEL...

Nadere informatie

Diabetes & Eetstoornissen Een uiterst gevaarlijke combinatie. Prof. Dr. M. Vervaet - Universiteit Gent - Centrum voor Eetstoornissen

Diabetes & Eetstoornissen Een uiterst gevaarlijke combinatie. Prof. Dr. M. Vervaet - Universiteit Gent - Centrum voor Eetstoornissen Diabetes & Eetstoornissen Een uiterst gevaarlijke combinatie Prof. Dr. M. Vervaet - Universiteit Gent - Centrum voor Eetstoornissen GEZOND EN ZIEK Lichamelijke Gezondheid Diabetes: somatische aandoening

Nadere informatie

Richtlijn Voeding en eetgedrag (2013, aanpassing 2017)

Richtlijn Voeding en eetgedrag (2013, aanpassing 2017) Richtlijn Voeding en eetgedrag (2013, aanpassing 2017) Bijlage Factoren die een rol spelen bij de ontwikkeling van voedingspatronen en eetgedrag Biologische factoren: Erfelijke factoren Erfelijke factoren

Nadere informatie

De kleuter en zijn eetgedrag en thuis? An Vandeputte Kenniscentrum rond eet- en gewichtsproblemen

De kleuter en zijn eetgedrag en thuis? An Vandeputte Kenniscentrum rond eet- en gewichtsproblemen De kleuter en zijn eetgedrag en thuis? An Vandeputte Kenniscentrum rond eet- en gewichtsproblemen Het kleuterconsult en eetgedrag rol VPK Relatie opbouwen met ouder en kind CLB als bron van steun en informatie

Nadere informatie

De fundamenten van de actieve voedingsdriehoek

De fundamenten van de actieve voedingsdriehoek De fundamenten van de actieve voedingsdriehoek Loes Neven, VIGeZ Symposium Milk nutritious by nature 4 juni 2013 1 VIGeZ vzw, 2013 De fundamenten van de driehoek Er was eens 1967: Klavertje vier (Vlaams

Nadere informatie

JGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken. Leuvense dagen kindergeneeskunde Anouk Vanlander

JGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken. Leuvense dagen kindergeneeskunde Anouk Vanlander JGZ en jongeren: een vrijblijvende relatie?! Groei naar nieuwe methodieken Leuvense dagen kindergeneeskunde 17-5-2018 Anouk Vanlander Partnerorganisatie van de Vlaamse overheid voor preventieve jeugdgezondheidszorg

Nadere informatie

Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden.

Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden. Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden www.gezondegemeente.be Belang van bestuurskracht Bestuurskracht, de term valt vaak. Maar wat betekent het eigenlijk? Concreet gaat

Nadere informatie

VROEGDETECTIE BIJ EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN

VROEGDETECTIE BIJ EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN VROEGDETECTIE BIJ EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN Een onevenwichtig eet- en beweegpatroon kan leiden tot overgewicht of ondergewicht. Beide gewichtsproblemen hebben belangrijke gevolgen voor de gezondheid. Ook

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Peuters (1-3 jaar)

Hoofdstuk 2. Peuters (1-3 jaar) Hoofdstuk 2. Peuters (1-3 jaar) 2.1 Ontwikkelingsfase Het kind wordt mobieler, zelfstandiger, en ontdekt zijn eigen ik (Piaget, 1971). Dit gaat gepaard met een koppigheids- of nee - fase, die meestal zijn

Nadere informatie

Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek

Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek Kieskeurig dossier: De Actieve voedingsdriehoek VIGeZ, 2013 1 INLEIDING Leren over gezonde voeding Om kinderen en jongeren aan te leren wat een evenwichtige voeding inhoudt en hoe ze dit in de praktijk

Nadere informatie

Groeiwijzer. Inleiding. Doel en kader. Eetgedrag in ontwikkeling. Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag. 6 Eetexpert vzw

Groeiwijzer. Inleiding. Doel en kader. Eetgedrag in ontwikkeling. Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag. 6 Eetexpert vzw Groeiwijzer Smaakontwikkeling en eetgedrag Groeiwijzer Inleiding Doel en kader Om problemen in de eetontwikkeling van kinderen op te sporen, is het noodzakelijk zicht te hebben op wat een normaal ontwikkelingstraject

Nadere informatie

HOE GEZOND IS DE VLAMING? PERSCONFERENTIE, 12/12/2016 Brussel

HOE GEZOND IS DE VLAMING? PERSCONFERENTIE, 12/12/2016 Brussel HOE GEZOND IS DE VLAMING? PERSCONFERENTIE, 12/12/2016 Brussel AGENDA Context Bevraging burger Omgevingsanalyse Beleidsevaluatie Vraag & antwoord AGENDA Context Bevraging burger Omgevingsanalyse Beleidsevaluatie

Nadere informatie

20 jaar praktijkondersteuning i.v.m. preventie van eetproblemen en overgewicht. An Vandeputte, Kenniscentrum Eetexpert

20 jaar praktijkondersteuning i.v.m. preventie van eetproblemen en overgewicht. An Vandeputte, Kenniscentrum Eetexpert 20 jaar praktijkondersteuning i.v.m. preventie van eetproblemen en overgewicht An Vandeputte, Kenniscentrum Eetexpert An.Vandeputte@eetexpert.be Gezondheidsconferentie 16-12-2016 1 Kenniscentrum Eetexpert

Nadere informatie

Proficiat, je hebt een belangrijke stap gezet: je hebt een stappenteller

Proficiat, je hebt een belangrijke stap gezet: je hebt een stappenteller Elke stap telt! Inleiding Proficiat, je hebt een belangrijke stap gezet: je hebt een stappenteller gekocht! Noteer hier elke dag het dat je gezet hebt. Doe dat telkens in de linkerkolom, net voor het slapengaan.

Nadere informatie

Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin ( )

Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin ( ) Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (2012-2015) Consortium SWVG KU Leuven LUCAS, Centrum voor Zorgonderzoek en Consultancy Instituut voor Sociaal Recht Dienst Jeugdgezondheidszorg HIVA, Onderzoeksinstituut

Nadere informatie

PERMANENTE VORMING. Klinische psychodiagnostiek. PEV klinische psychodiagnostiek OPTIE VOLWASSENEN

PERMANENTE VORMING. Klinische psychodiagnostiek.   PEV klinische psychodiagnostiek OPTIE VOLWASSENEN Een Vlaamse Interuniversitaire Samenwerking met de: Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen Belgische Federatie van Psychologen PEV klinische psychodiagnostiek OPTIE VOLWASSENEN PERMANENTE VORMING

Nadere informatie

licht van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling voeding & beweging katelijne van hoeck Leuven 7 december 2007

licht van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling voeding & beweging katelijne van hoeck Leuven 7 december 2007 De standaard Gewicht in het licht van de Vlaamse gezondheidsdoelstelling voeding & beweging katelijne van hoeck Leuven 7 december 2007 Inleiding: de gezondheidsdoelstellingen Standaard gewicht en de gezondheidsdoelstelling

Nadere informatie

ZATERDAG 20/05/2017 DONDERDAG 01/06/2017 MODULE 3 OBESITAS VOLWASSENEN ZATERDAG 07/10/2017 DAG

ZATERDAG 20/05/2017 DONDERDAG 01/06/2017 MODULE 3 OBESITAS VOLWASSENEN ZATERDAG 07/10/2017 DAG BASISMODULE 1 BEWEGING EN GEZONDHEID ZATERDAG 20/05/2017 DONDERDAG 01/06/2017 DAG 1 09.00-17.00 DAG 2 13.30-19.00 ZATERDAG 10/06/2017 DAG 3 09.00-17.00 MODULE 2 OBESITAS KINDEREN EN ADOLECENTEN ZATERDAG

Nadere informatie

VOEDINGSAANBEVELINGEN. AUTEURS Thérésa LEBACQ Cloë OST

VOEDINGSAANBEVELINGEN. AUTEURS Thérésa LEBACQ Cloë OST VOEDINGSAANBEVELINGEN AUTEURS Thérésa LEBACQ Cloë OST Dankwoord Dit werk kon niet worden gerealiseerd zonder de medewerking van een aantal personen. Onze bijzondere dank gaat uit naar: De deelnemers en

Nadere informatie

Annette Raemdonck / Diane Van Hove.

Annette Raemdonck / Diane Van Hove. Begeleidingsdienst Katholiek Onderwijs Vlaanderen Regio Antwerpen Noorderlaan 108 2030 Antwerpen 03 543 97 05 www.dsko.be www.katholiekonderwijs.vlaanderen Informatieve mededeling Bestemd voor LERAREN

Nadere informatie

SVR PROJECTIES VAN DE BEVOLKING EN DE HUISHOUDENS VOOR VLAAMSE STEDEN EN GEMEENTEN

SVR PROJECTIES VAN DE BEVOLKING EN DE HUISHOUDENS VOOR VLAAMSE STEDEN EN GEMEENTEN SVR PROJECTIES VAN DE BEVOLKING EN DE HUISHOUDENS VOOR VLAAMSE STEDEN EN GEMEENTEN 2015-2030 Doel van de presentatie 1. Voorstellen van de eerste resultaten uit de bevolkingsprojecties voor Vlaamse steden

Nadere informatie

zorgen, behoefte aan hulp en zorggebruik bij kinderen en jongeren

zorgen, behoefte aan hulp en zorggebruik bij kinderen en jongeren zorgen, behoefte aan hulp en zorggebruik bij kinderen en jongeren Kwaliteitsvolle zorg voor kinderen en jongeren 14 december 2015 Mathieu Roelants, Karel Hoppenbrouwers Centrum Omgeving en Gezondheid Departement

Nadere informatie

Effectmeting bij kinderen, ouders, leerkrachten en directie van smaakklassen

Effectmeting bij kinderen, ouders, leerkrachten en directie van smaakklassen Effectmeting bij kinderen, ouders, leerkrachten en directie van smaakklassen Vakgroep Landbouweconomie Prof. Dr. Xavier Gellynck Dr. Hans De Steur Ir. Sara De Pelsmaeker Universiteit Gent Faculteit Bio-ingenieurswetenschappen

Nadere informatie

ADOLESCENTEN MET CONTROLEVERLIES

ADOLESCENTEN MET CONTROLEVERLIES VAKGROEP ONTWIKKELINGS-, PERSOONLIJKHEID- EN SOCIALE PSYCHOLOGIE (PP07) ONDERZOEKSGROEP KLINISCHE ONTWIKKELINGSPSYCHOLOGIE ADOLESCENTEN MET CONTROLEVERLIES OVER ETEN: DE ROL VAN ZELFREGULATIE VLAAMS CONGRES

Nadere informatie

Logo Gezond + vzw. 7 thema s. Milieu en gezondheid. Valpreventie Borstkankeropsporing. Vaccinaties. Voeding en beweging. Geestelijke gezondheid

Logo Gezond + vzw. 7 thema s. Milieu en gezondheid. Valpreventie Borstkankeropsporing. Vaccinaties. Voeding en beweging. Geestelijke gezondheid Logo Gezond + vzw Logo Gezond + vzw Milieu en gezondheid Valpreventie Borstkankeropsporing Vaccinaties 7 thema s Voeding en beweging Geestelijke gezondheid Tabak, alcohol en drugs Logo Gezond + vzw Netwerkorganisatie

Nadere informatie

Master in de seksuologie

Master in de seksuologie Master in de seksuologie Faculteit Geneeskunde Kiezen voor de opleiding seksuologie De seksuologie is een erg jonge wetenschap amper iets meer dan een eeuw oud, waarvan de ontwikkeling lang heeft geleden

Nadere informatie

TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN: NIEUW VLAAMS ONDERZOEK

TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN: NIEUW VLAAMS ONDERZOEK TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN: NIEUW VLAAMS ONDERZOEK 22 april 2014 TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN: NIEUW VLAAMS ONDERZOEK De gemiddelde Vlaamse topsporter heeft geen eetstoornis. Dat blijkt uit onderzoek

Nadere informatie

Gezond leren eten in tijden van overvloed

Gezond leren eten in tijden van overvloed Kenniscarrousel CJG Rijnmond 30 juni 2015 Gezond leren eten in tijden van overvloed Verdieping op de JGZ richtlijn Voeding en Eetgedrag 0-4 jaar Ir. Brenda Glas, voedingskundige/kinderdiëtist Brenda Glas,

Nadere informatie

Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden.

Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden. Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden www.gezondegemeente.be Belang van bestuurskracht Bestuurskracht, de term valt vaak. Maar wat betekent het eigenlijk? Concreet gaat

Nadere informatie

HAALBAARHEID EN EFFECTIVITEIT VAN ZELFREGULATIE TRAINING. Sandra Verbeken & Caroline Braet - Zeepreventorium - Ronde Tafel 2017

HAALBAARHEID EN EFFECTIVITEIT VAN ZELFREGULATIE TRAINING. Sandra Verbeken & Caroline Braet - Zeepreventorium - Ronde Tafel 2017 HAALBAARHEID EN EFFECTIVITEIT VAN ZELFREGULATIE TRAINING Sandra Verbeken & Caroline Braet - Zeepreventorium - Ronde Tafel 2017 WAAROM? 3 DE VOEDSELOMGEVING VAN ONZE KINDEREN: OBESOGENE OMGEVING https://vimeo.com/44669019

Nadere informatie

Overgewicht en obesitas: een psychologisch perspectief

Overgewicht en obesitas: een psychologisch perspectief Overgewicht en obesitas: een psychologisch perspectief dr. Leentje Vervoort Leentje.Vervoort@UGent.be Overgewicht en obesitas Diagnose ~ % lichaamsvet BMI als proxy van lichaamsvet BMI: volwassenen bijkomende

Nadere informatie

Moeilijke eters 800398 / augustus 2012 Ikazia Ziekenhuis

Moeilijke eters 800398 / augustus 2012 Ikazia Ziekenhuis 1 Eetproblemen bij kinderen Sommige kinderen zijn zeer moeilijke eters. Voor ouders en kind kan dit heel lastig zijn. Ouders proberen van alles. Ouders zijn angstig dat hun kind niet genoeg binnen krijgt

Nadere informatie

Omgaan met hoeveelheden bij jonge kinderen en bij adolescenten met dyscalculie. Kwaliteitsvolle zorg voor kinderen en jongeren 14 december 2015

Omgaan met hoeveelheden bij jonge kinderen en bij adolescenten met dyscalculie. Kwaliteitsvolle zorg voor kinderen en jongeren 14 december 2015 Omgaan met hoeveelheden bij jonge kinderen en bij adolescenten met dyscalculie Kwaliteitsvolle zorg voor kinderen en jongeren 14 december 2015 Omgaan met hoeveelheden bij jonge kinderen en bij adolescenten

Nadere informatie

Voedingsgedrag van jongeren

Voedingsgedrag van jongeren Olaf Moens & Loes Neven HBSC studiedag 30 november 2012 Voedingsgedrag van jongeren Om evenwichtig te eten heb je nood aan: bewustzijn van het eigen gedrag basiskennis over evenwichtige voeding normen

Nadere informatie

Voorstelling voedingsdriehoek bewegingsdriehoek materialen onderwijs 13/10/2017

Voorstelling voedingsdriehoek bewegingsdriehoek materialen onderwijs 13/10/2017 Voorstelling voedingsdriehoek bewegingsdriehoek materialen onderwijs 13/10/2017 Nieuwe actieve voedingsdriehoek: hoe en waarom Waarom een nieuwe model? Bevraging doelgroepen en intermediairs: Burgers,

Nadere informatie

ACHTERGRONDDOSSIER & BELEIDSAANBEVELINGEN

ACHTERGRONDDOSSIER & BELEIDSAANBEVELINGEN ACHTERGRONDDOSSIER & BELEIDSAANBEVELINGEN EETPROBLEMEN IN DE SPORT? TOPSPORTERS EN EETSTOORNISSEN: NIEUW VLAAMS ONDERZOEK 22 april 2014 Bloso Arenbergstraat 5, 1000 Brussel topsport@bloso.be 0032 2 209

Nadere informatie

Hoofdstuk 3. Kleuters (3-6 jaar)

Hoofdstuk 3. Kleuters (3-6 jaar) Hoofdstuk 3. Kleuters (3-6 jaar) 3.1 Ontwikkelingsfase De perceptie van de kleuter wordt hoofdzakelijk bepaald door het hier en nu. Het denken van de kleuter gebeurt op pre-operationeel niveau, hij voert

Nadere informatie

Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden.

Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden. Bestuurskracht Vind een evenwicht tussen je opdracht en je mogelijkheden www.gezondegemeente.be Belang van bestuurskracht Bestuurskracht, de term valt vaak. Maar wat betekent het eigenlijk? Concreet gaat

Nadere informatie

Lekkerbekken of snuiten trekken?

Lekkerbekken of snuiten trekken? Lekkerbekken of snuiten trekken? Opvoedingstips bij eten voor jonge kinderen (0 6 jaar) HUIS VAN HET KIND www.campuso3.be info@campuso3.be T 089 36 79 40 CAMPUS O 3 Inleiding In deze brochure zijn de

Nadere informatie

PIAAC en het plan geletterdheid

PIAAC en het plan geletterdheid PIAAC en het plan geletterdheid PIAAC in Focus 3 Martin Valcke Vakgroep onderwijskunde, UGent PIAAC en het Plan Geletterheid Even recapituleren PIAAC (2011) versus IALS (1996) Trends tussen IALS en PIAAC

Nadere informatie

DEEL 2. VROEGE DETECTIE EN PREVENTIE VAN GEWICHT- EN EETPROBLEMEN. PRAKTIJKLEIDRAAD VOOR DE SYSTEMATISCHE CONTACTEN KENNISCENTRUM EETEXPERT:

DEEL 2. VROEGE DETECTIE EN PREVENTIE VAN GEWICHT- EN EETPROBLEMEN. PRAKTIJKLEIDRAAD VOOR DE SYSTEMATISCHE CONTACTEN KENNISCENTRUM EETEXPERT: DEEL 2. VROEGE DETECTIE EN PREVENTIE VAN GEWICHT- EN EETPROBLEMEN. PRAKTIJKLEIDRAAD VOOR DE SYSTEMATISCHE CONTACTEN KENNISCENTRUM EETEXPERT: ROZEMARIJN JEANINE, AN VANDEPUTTE VWVJ: ANN KEYMEULEN, KATELIJNE

Nadere informatie

Infofiche 1. voor jong en oud. Doelstellingen

Infofiche 1. voor jong en oud. Doelstellingen Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen zien in dat iedereen, jong en oud, elke dag voldoende melk en melkproducten moet gebruiken om gezond te blijven. De leerlingen weten dat calcium een belangrijke

Nadere informatie

nr. 423 van KATRIEN SCHRYVERS datum: 18 maart 2016 aan JO VANDEURZEN Vlaamse tieners - Zelfbeeld

nr. 423 van KATRIEN SCHRYVERS datum: 18 maart 2016 aan JO VANDEURZEN Vlaamse tieners - Zelfbeeld SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 423 van KATRIEN SCHRYVERS datum: 18 maart 2016 aan JO VANDEURZEN VLAAMS MINISTER VAN WELZIJN, VOLKSGEZONDHEID EN GEZIN Vlaamse tieners - Zelfbeeld Uit cijfers van de Wereldgezondheidsorganisatie

Nadere informatie

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN.

DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. GEZONDHEID INFOBLAD DE ACTIEVE VOEDINGSDRIEHOEK: OM DAGELIJKS EVENWICHTIG TE ETEN EN VOLDOENDE TE BEWEGEN. BRON: VIGeZ, 2011. De actieve voedingsdriehoek. De actieve voedingsdriehoek geeft je een idee

Nadere informatie

E I N D V E R S L A G

E I N D V E R S L A G Vroegtijdige opsporing van astma bij jonge kinderen via de centra voor leerlingenbegeleiding (CLB) een haalbaarheidsonderzoek E I N D V E R S L A G 2003-07-22 / 8.0 M. Daelemans, M. Roelants, K. Hoppenbrouwers

Nadere informatie

Evaluatie Regionale infosessies 2016

Evaluatie Regionale infosessies 2016 Evaluatie Regionale infosessies 2016 In 2016 deed VVKP zijn Tour de Flandre en bezocht zo 6 Vlaamse zorgregio s waar reeds consensus over bestaat binnen de Vlaamse Overheid. Overzicht 1. Vlaams Brabant

Nadere informatie

PERSTEKST NAAR AANLEIDING VAN HET EINDSYMPOSIUM IN HET KADER VAN HET REWARD: Rewarding healthy food choices PROJECT

PERSTEKST NAAR AANLEIDING VAN HET EINDSYMPOSIUM IN HET KADER VAN HET REWARD: Rewarding healthy food choices PROJECT PERSTEKST NAAR AANLEIDING VAN HET EINDSYMPOSIUM IN HET KADER VAN HET REWARD: Rewarding healthy food choices PROJECT Gezond eten is belangrijk, dat weten de meeste jongeren wel. Toch zien we dit niet altijd

Nadere informatie

NOOD AAN ONTWIKKELING VAN MENU'S MET STREEK- EN HOEVEPRODUCTEN IN RUST EN VERZORGINGSCENTRA

NOOD AAN ONTWIKKELING VAN MENU'S MET STREEK- EN HOEVEPRODUCTEN IN RUST EN VERZORGINGSCENTRA Prof. Dr. Xavier Gellynck & Ir. Sara De Pelsmaeker Universiteit Gent, Vakgroep Landbouweconomie, Afd. Agri-Food Marketing & Ketenmanagement NOOD AAN ONTWIKKELING VAN MENU'S MET STREEK- EN HOEVEPRODUCTEN

Nadere informatie

ZATERDAG 20/02/2016 DONDERDAG 03/03/2016 ZATERDAG 21/05/2016 DONDERDAG 02/06/2016 MODULE 2 OBESITAS KINDEREN ZATERDAG 08/10/2016 DAG

ZATERDAG 20/02/2016 DONDERDAG 03/03/2016 ZATERDAG 21/05/2016 DONDERDAG 02/06/2016 MODULE 2 OBESITAS KINDEREN ZATERDAG 08/10/2016 DAG BASISMODULE 1 BEWEGING EN GEZONDHEID ZATERDAG 20/02/2016 DONDERDAG 03/03/2016 DAG 1 09.00-17.00 DAG 2 13.30-19.00 ZATERDAG 12/03/2016 DAG 3 09.00-17.00 BASISMODULE 1 BEWEGING EN GEZONDHEID ZATERDAG 21/05/2016

Nadere informatie

Inspiratie, informatie en ontmoetingsdag Kinderopvang

Inspiratie, informatie en ontmoetingsdag Kinderopvang Inspiratie, informatie en ontmoetingsdag Kinderopvang Wanneer: Donderdag 26 november, van 9.00 uur tot 16.00 uur Waar: t Elzenveld, Lange Gasthuisstraat 45 te Antwerpen (15min. wandelafstand van het Centraal

Nadere informatie

De standaard gewicht en eetproblemen. Ann Keymeulen & Katelijne Van Hoeck

De standaard gewicht en eetproblemen. Ann Keymeulen & Katelijne Van Hoeck De standaard gewicht en eetproblemen Ann Keymeulen & Katelijne Van Hoeck NOVEMBER Agenda van de namiddag RICHTLIJNEN GEWICHT RICHTLIJNEN EETPROBLEMEN Doelen kort hernemen voor gewicht en eten waarom doen

Nadere informatie

UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN

UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN UNIVERSITEITEN IN VLAANDEREN In Vlaanderen is er een universiteit in elke provincie, maar je kan niet alle opleidingen aan elke universiteit volgen. Wat kan je waar studeren? Bron: www.ond.vlaanderen.be

Nadere informatie

Hoofdstuk 4. Kinderen (6-12 jaar)

Hoofdstuk 4. Kinderen (6-12 jaar) Hoofdstuk 4. Kinderen (6-12 jaar) 4.1 Ontwikkelingsfase In de lagere school is het kind net zoals op jongere leeftijd heel erg gericht op het gezin. De ouders en brussen zijn de belangrijkste personen

Nadere informatie

Vroeg begonnen is vroeg gewonnen

Vroeg begonnen is vroeg gewonnen Vroeg begonnen is vroeg gewonnen Gezonde levensstijl en preventie van overgewicht bij jonge kinderen Drs. Eveline Van Cauwenberghe, Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen, Universiteit Gent Dr. Nadine

Nadere informatie

Sabine Boerjan Regionaal Expertisecentrum Dementie Paradox

Sabine Boerjan Regionaal Expertisecentrum Dementie Paradox Sabine Boerjan Regionaal Expertisecentrum Dementie Paradox ETEN: moeten en willen Opnemen van voedingstoffen Sociaal Cultureel Als eten een ZORG wordt. BeZORGdheid ZORGtaak Voedings- & slikproblemen -

Nadere informatie

VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VZW STANDAARD MONDGEZONDHEID DR ROOS LEROY WETENSCHAPPELIJK MEDEWERKER VWVJ

VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VZW STANDAARD MONDGEZONDHEID DR ROOS LEROY WETENSCHAPPELIJK MEDEWERKER VWVJ VLAAMSE WETENSCHAPPELIJKE VERENIGING VOOR JEUGDGEZONDHEIDSZORG VZW STANDAARD MONDGEZONDHEID VOOR HET CLB DR ROOS LEROY WETENSCHAPPELIJK MEDEWERKER VWVJ PROF DR KAREL HOPPENBROUWERS VOORZITTER VWVJ WOORD

Nadere informatie

Positive Education Psychology

Positive Education Psychology Positive Education Psychology (2013 onderwijsvlaanderen.be) In landen met een sterke sociale segregatie in het onderwijs heeft de sociale achtergrond van de leerlingen een grotere invloed op het kennisniveau

Nadere informatie

Gezondheidsvaardigheden van schoolverlaters

Gezondheidsvaardigheden van schoolverlaters Gezondheidsvaardigheden van schoolverlaters Lea Maes, PhD Universiteit Gent Faculteit Geneeskunde en Gezondheidswetenschappen Vakgroep Maatschappelijke Gezondheidkunde Health literacy health literacy represents

Nadere informatie

VERKOOP VAN DRANK EN SNACKS OP SCHOOL. ADVIES

VERKOOP VAN DRANK EN SNACKS OP SCHOOL. ADVIES VERKOOP VAN DRANK EN SNACKS OP SCHOOL. ADVIES DE VOEDINGSWAARDE VAN DE DRANKJES EN SNACKS DIE IN DE MEESTE SECUNDAIRE SCHOLEN WORDEN VERKOCHT, ZIJN IN STRIJD MET DE AANBEVELINGEN VOOR EEN GEZOND EETPATROON.

Nadere informatie

Permanente vorming Gedragstherapie kinderen en jongeren

Permanente vorming Gedragstherapie kinderen en jongeren FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Vakgroep Experimenteel-Klinische en Gezondheidspsychologie Permanente vorming Gedragstherapie kinderen en jongeren Inrichters: De permanente vorming

Nadere informatie

Prof. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. Beweging

Prof. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen. Beweging Prof. Greet Cardon Vakgroep Bewegings- en Sportwetenschappen Beweging 1 Beweging Richtlijnen voor beweging volwassenen 1978 oude richtlijnen 1996 nieuwe richtlijnen Frequentie 3 x per week elke dag Duur

Nadere informatie

Programma Onthaal en inschrijvingen

Programma Onthaal en inschrijvingen Programma 08u45-09u30 Onthaal en inschrijvingen 09u30-09u40 Verwelkoming 09u40-10u20 Keynote 10u30-12u00 Tijdsblok 1 12u00-13u00 Lunch 13u00-14u30 Tijdsblok 2 14u40-16u00 Tijdsblok 3 16u00-17u00 Receptie

Nadere informatie

Psychosociale problemen

Psychosociale problemen Psychosociale problemen Reeks Kinderen en Adolescenten. Problemen en risicosituaties Psychosociale problemen is het tweede deel van de tiendelige reeks Kinderen en Adolescenten - Problemen en risicosituaties.

Nadere informatie

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017)

Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) Richtlijn Gezonde slaap en slaapproblemen bij kinderen (2017) 2. Introductie slaapproblemen Deze introductie beschrijft de definitie van slaapproblemen en slaapstoornissen, de prevalentie en de gevolgen

Nadere informatie

Wis & Cº project. Beste schooldirectie, beste leerkracht,

Wis & Cº project. Beste schooldirectie, beste leerkracht, FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN CENTRUM VOOR INSTRUCTIEPSYCHOLOGIE EN TECHNOLOGIE DEKENSTRAAT 2 BUS 3773 BE-3000 LEUVEN KATHOLIEKE UNIVERSITEIT LEUVEN Wis & Cº project Beste schooldirectie,

Nadere informatie

De eerstelijnspsycholoog: naar een laagdrempelige psychologische hulpverlening voor Vlaanderen!

De eerstelijnspsycholoog: naar een laagdrempelige psychologische hulpverlening voor Vlaanderen! Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen Studiedag Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen De eerstelijnspsycholoog: naar een laagdrempelige psychologische hulpverlening voor Vlaanderen! Vrijdag

Nadere informatie

De Eetpoli Diagnostisch Centrum Voedingsproblemen

De Eetpoli Diagnostisch Centrum Voedingsproblemen De Eetpoli Diagnostisch Centrum Voedingsproblemen 17 maart 2018 Nee-Eten contactdag Drs. Hilde Krom, arts-onderzoeker Dr. Angelika Kindermann, kinderarts-mdl INLEIDING INLEIDING Fysiologie Respiratoir

Nadere informatie

Economie en Bedrijfskunde Campus Tweekerken

Economie en Bedrijfskunde Campus Tweekerken FACULTEIT Economie en Bedrijfskunde Campus Tweekerken AANSPREEKPUNTEN MENTORING Ann Maes 09 264 34 70 Frauke Ceulenaere 09 264 34 66 Dirk Bollaerts Delphine François 09 264 32 42 Willy Arts 09 264 89 42

Nadere informatie

VIGeZ, 2014. De evaluatiematrix: Een planningsmodel voor de evaluatie van projecten binnen de gezondheidsbevordering, geïntegreerd met RE-AIM.

VIGeZ, 2014. De evaluatiematrix: Een planningsmodel voor de evaluatie van projecten binnen de gezondheidsbevordering, geïntegreerd met RE-AIM. VIGeZ, 2014 De evaluatiematrix: Een planningsmodel voor de evaluatie van projecten binnen de gezondheidsbevordering, geïntegreerd met RE-AIM. PROJECT- DOELSTELLINGEN? Welke projectdoelstellingen staan

Nadere informatie

Waarom een Draaiboek Infectieziekten CLB (2010)? 14 september 2010 Karel Hoppenbrouwers

Waarom een Draaiboek Infectieziekten CLB (2010)? 14 september 2010 Karel Hoppenbrouwers Waarom een Draaiboek Infectieziekten CLB (2010)? 14 september 2010 Karel Hoppenbrouwers Van Wetgeving tot Good Practice Profylaxe van besmettelijke aandoeningen bij schoolgaande jongeren en in het schoolmilieu

Nadere informatie

CONTEXT DE GEZONDHEIDSCONFERENTIE ALS MIJLPAAL IN HET TRAJECT NAAR HET TOEKOMSTIGE PREVENTIEBELEID Kim Oostvogels, projectleider Möbius

CONTEXT DE GEZONDHEIDSCONFERENTIE ALS MIJLPAAL IN HET TRAJECT NAAR HET TOEKOMSTIGE PREVENTIEBELEID Kim Oostvogels, projectleider Möbius CONTEXT DE GEZONDHEIDSCONFERENTIE ALS MIJLPAAL IN HET TRAJECT NAAR HET TOEKOMSTIGE PREVENTIEBELEID Kim Oostvogels, projectleider Möbius MÖBIUS KENNISMAKING Bruggenbouwer Maatschappelijke impact Uitzonderlijke

Nadere informatie

Voeding in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC)

Voeding in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Voeding in de beleids- en beheerscyclus van gemeenten en OCMW s (BBC) Voeding in de BBC 1. Wat is evenwichtige voeding Evenwichtig eten is essentieel voor onze gezondheid. Een ongezonde leefstijl waaronder

Nadere informatie

PhD's per Faculteit. Enkele Onderzoeksindicatoren Versie 23.08.2007 Jan Cornelis, Nadine Rons

PhD's per Faculteit. Enkele Onderzoeksindicatoren Versie 23.08.2007 Jan Cornelis, Nadine Rons ES Enkele Onderzoeksindicatoren Versie.8.7 Jan Cornelis, Nadine Rons 7// Herhaling titel van presentatie PhD's per Faculteit Evolutie van het aantal doctoraten aan de VUB per faculteit LW (studiegebieden

Nadere informatie

OPINIE. Betrokken, voorbeeldig, proactief: ICT-integratie in de lerarenopleiding. Samenvatting. Aanleiding

OPINIE. Betrokken, voorbeeldig, proactief: ICT-integratie in de lerarenopleiding. Samenvatting. Aanleiding Betrokken, voorbeeldig, proactief: ICT-integratie in de lerarenopleiding Jan Elen, KU Leuven, Fac.Psychologie & Pedagogische Wetenschappen Bram Pynoo, Associatie UGent, Expertisenetwerk lerarenopleidingen

Nadere informatie

AANBEVELING: NIET-STIGMATISERENDE COMMUNICATIE OVER GEWICHT EN EETGEDRAG

AANBEVELING: NIET-STIGMATISERENDE COMMUNICATIE OVER GEWICHT EN EETGEDRAG AANBEVELING: NIET-STIGMATISERENDE COMMUNICATIE OVER GEWICHT EN EETGEDRAG Een initiatief van: Eetexpert, Vlaams kenniscentrum rond eet- en gewichtsproblemen i.s.m. Adviesraad Eetexpert, Vlaams netwerk rond

Nadere informatie

OVERZICHT INHOUD UITLEENKOFFERS

OVERZICHT INHOUD UITLEENKOFFERS OVERZICHT INHOUD UITLEENKOFFERS Uitleenkoffer voor kinderen Beestig gezond: soepmap Beestig gezond: voorleesboek Fred en Fruitemien: werkmap Handige hans: affiche Zet je tanden in de driehoek : kwartetspel

Nadere informatie

Alles over de nieuwe voedings- en bewegingsdriehoek

Alles over de nieuwe voedings- en bewegingsdriehoek Voormiddag Alles over de nieuwe voedings- en bewegingsdriehoek Door Jolien Plaete en Annelies Vandenberghe - Vlaams Instituut Gezond Leven Het Vlaams Instituut Gezond Leven wil gezond leven makkelijker

Nadere informatie

Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen. LEUVEN t

Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen. LEUVEN t Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen LEUVEN t Welkom aan de KU Leuven, de grootste en oudste universiteit van België. Je kunt hier je studietraject verderzetten en verrijken, ook als je

Nadere informatie

zaterdag 14 maart 2015 Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Psychologie Pedagogische wetenschappen Master in de educatieve studies

zaterdag 14 maart 2015 Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Psychologie Pedagogische wetenschappen Master in de educatieve studies zaterdag 14 maart 2015 Faculteit Psychologie en Pedagogische Wetenschappen Psychologie Pedagogische wetenschappen Master in de educatieve studies Informatie voor alle opleidingen Zaterdag 14 maart 2015

Nadere informatie

Educatieve collectie. Bibliotheek Psychologie en Pedagogische Wetenschappen i.s.m Dienst Onderwijs Provincie Vlaams-Brabant

Educatieve collectie. Bibliotheek Psychologie en Pedagogische Wetenschappen i.s.m Dienst Onderwijs Provincie Vlaams-Brabant Educatieve collectie Bibliotheek Psychologie en Pedagogische Wetenschappen i.s.m Dienst Onderwijs Provincie Vlaams-Brabant PBIB - Bibliotheek Psychologie en Pedagogische Wetenschappen PBIB is de bibliotheek

Nadere informatie

Klinische psychodiagnostiek

Klinische psychodiagnostiek Een Vlaamse Interuniversitaire Samenwerking Dossier vernieuwing PEV klinische psychodiagnostiek optie volwassenen PERMANENTE VORMING met de: Vlaamse Vereniging van Klinisch Psychologen en de Belgische

Nadere informatie

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De kinderen kunnen reflecteren over hun eigen eetgewoonten.

De actieve voedingsdriehoek. Doelstellingen. De kinderen kunnen reflecteren over hun eigen eetgewoonten. Infofiche 1 Doelstellingen De leerlingen kennen de basisprincipes van een gezonde voeding en zien het belang in van een evenwichtige en gevarieerde voeding. De leerlingen weten aan welke voedselgroepen

Nadere informatie

PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek

PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek PSYCHOLOGIE IN COACHING compacte introductie van actuele inzichten met focus op praktische toepassing vanuit eigen casuïstiek Psychologie in Coaching Deze training gaat over psychologische inzichten en

Nadere informatie

Professionaliseren en uitbouwen van ZORG VOOR EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN

Professionaliseren en uitbouwen van ZORG VOOR EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN BIJLAGE 4: JAARPLAN 2013 MET INBEGRIP VAN DE BEGROTING en goedgekeurd door het agentschap, om gevoegd te worden bij de beheersovereenkomst voor de subsidiëring en erkenning van de vzw Eetexpert.be als

Nadere informatie

Permanente vorming Gedragstherapie kinderen en jongeren

Permanente vorming Gedragstherapie kinderen en jongeren FACULTEIT PSYCHOLOGIE EN PEDAGOGISCHE WETENSCHAPPEN Vakgroep Experimenteel-Klinische en Gezondheidspsychologie Permanente vorming Gedragstherapie kinderen en jongeren Inrichters: De permanente vorming

Nadere informatie

VOEDING & BEWEGING DOELSTELLING & AANPAK. Dr. V. Stevens Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie. Gezondheidsconferentie 08

VOEDING & BEWEGING DOELSTELLING & AANPAK. Dr. V. Stevens Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie. Gezondheidsconferentie 08 VOEDING & BEWEGING DOELSTELLING & AANPAK Dr. V. Stevens Vlaams Instituut voor Gezondheidspromotie Gezondheidsconferentie 08 1. DE NIEUWE GEZONDHEIDSDOELSTELLING VOEDING & BEWEGING HOOFDDOELSTELLING Het

Nadere informatie

Onderzoek naar de woonfiscaliteit in Vlaanderen

Onderzoek naar de woonfiscaliteit in Vlaanderen Onderzoek naar de woonfiscaliteit in Vlaanderen Voorwoord Geert Goeyvaerts, Marietta Haffner, Kristof Heylen, Katleen Van den Broeck, Frank Vastmans (coördinator) en Sien Winters Promotor: Erik Buyst Onderzoek

Nadere informatie

Professionaliseren en uitbouwen van ZORG VOOR EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN

Professionaliseren en uitbouwen van ZORG VOOR EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN Professionaliseren en uitbouwen van ZORG VOOR EET- EN GEWICHTSPROBLEMEN Jaarplan 2012: jaarrapport Projectcoördinator en contactpersoon: Lic. An Vandeputte Wetenschappelijke leiding: Prof. L. Claes (KUL)

Nadere informatie

THEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo

THEMA VOEDING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo gezondheid groei De begrippen eten, drinken, snoep, honger, trek, dorst (correct) Uitleggen dat er eten om gezond van te groeien of om te snoepen

Nadere informatie

Brochure. met praktische informatie bij de sportelkalender. Sportelregio Pajottenland

Brochure. met praktische informatie bij de sportelkalender. Sportelregio Pajottenland Brochure met praktische informatie bij de sportelkalender Sportelregio Pajottenland Brochure bij de sportelkalender Deze brochure bevat belangrijke praktische informatie bij de sportelkalender van Sportregio

Nadere informatie