Pilot populatiemanagement Meer gezondheid en participatie van inwoners met een betere kwaliteit van zorg voor minder kosten Een samenwerking tussen gemeente Enschede, zorgverzekeraar Menzis en negen Enschedese zorgorganisaties.
Pilot Populatiemanagement Meer gezondheid, participatie in de samenleving en welbevinden met een betere kwaliteit voor minder kosten. Dat is de insteek voor de pilot populatiemanagement, waarin de gemeente Enschede, zorgverzekeraar Menzis en negen Enschedese zorgorganisaties samenwerken. Door meer samenwerking tussen de partijen en financiering vanuit één gezamenlijke bron i.p.v. verschillende budgetten worden de professionals in de wijk in staat gesteld efficiënter te werk te gaan. In Enschede vindt de pilot plaats in drie wijken: Wesselerbrink, Glanerbrug en Pathmos-Stevenfenne/ Stadsveld. De deelnemende zorgorganisaties zijn: Ariëns Zorgpalet, Aveleijn, Bruggerbosch, de Posten, Livio, Zorggroep Manna, Mediant, RIBW GO en TSN. De pilot start op 1 januari 2016 in Wesselerbrink. In de loop van 2016 wordt ook in de andere twee wijken afgetrapt. De looptijd per wijk is in eerste instantie twee jaar. In de Wesselerbrink trappen zorgaanbieders Livio, De Posten, Zorggroep Manna, RIBW GO en Aveleijn af, samen met Menzis en de gemeente Enschede. De pilots in de andere twee gebieden starten naar verwachting in de loop van 2016. Intentieovereenkomst Uitgangspunten samenwerking 1. Doelstelling (drievoudig, middels triple aim systematiek). 2. Periode van voorbereiding (oorspronkelijk tot 1 januari 2015, door uitloop nu tot 1 januari 2016). 3. Intentie: uitzoeken of een samenwerking praktisch en juridisch haalbaar is. 4. Intentie om wijze van administratie (inclusief gegevensuitwisseling) en financiering te beschrijven. 5. Aandacht te besteden aan de samenwerking tussen sociale wijkteams en zorgaanbieders. 6. Uitgangspunt: alle partijen betalen hun eigen inzet en alle partijen moeten instemmen met externe uitgaven. Voorbereidend proces Allereerst is een Intentieovereenkomst getekend door alle partijen, waarin de uitgangspunten en richtlijnen van de samenwerking zijn vastgelegd. Nadat hier in verschillende fasen over is gesproken, zijn de afspraken bekrachtigd in een projectplan en een samenwerkingsovereenkomst. De belangrijkste punten waar we in het projectplan en samenwerkingsovereenkomst bij stilstaan zijn: Benoemen en inkaderen van doelgroep. We hebben er voor gekozen om in principe alle inwoners van Wesselerbrink als potentiële doelgroep te benoemen. Met vrijheid voor de professionals in de wijk om te beoordelen welke cliënten in aanmerkingen komen voor een innovatief zorgarrangement in het kader van de pilot. Als richtlijn is wel vastgesteld dat alleenstaande cliënten met drie of meer zorgindicaties en die zelfstandig wonen, altijd in aanmerking komen voor een innovatief arrangement in de pilot. Belangrijk punt is hier wel dat de keuzevrijheid van de burgers gewaarborgd moet blijven. Privacywetgeving. Vanuit de Wet Bescherming Persoonsgegevens zijn de partijen sterk beperkt in het uitwisselen van informatie over hun cliënten. Wij hebben er in deze pilot voor gekozen om per partij alleen anoniem en op niveau van de deelpopulatie (alle mensen die in de pilot een vernieuwend zorgarrangement krijgen) aan te leveren. Zo lang de gegevens niet herleidbaar zijn (deelpopulatie >5) blijven we binnen de wet. Bovendien brengen we zorggegevens in beeld op wijkniveau, tevens niet herleidbaar naar personen. Opzetten en oliën van de samenwerking tussen medewerkers van de zorgaanbieders en medewerkers van de gemeentelijke wijkteams. En ook tussen de aanbieders onderling. Hoe overleggen zij over cliënten die tot de pilot (moeten gaan) behoren, zonder dat de cliënt en de organisaties zelf daar last van hebben? En hoe ontwikkelen zij samen de innovatieve zorgarrangementen? 2 Factsheet populatiemanagement
3
De wijze waarop de Triple Aim doelstellingen gemonitord gaan worden. Hoe bepaal je precies ontwikkelingen in ervaren gezondheid en cliënttevredenheid? En tegen welke nulmeting zet je dat af? Hetzelfde geldt voor het in beeld brengen van de kosten voor de cliënten die een innovatief zorgarrangement ontvangen in de pilot. In de pilot populatiemanagement hebben we er voor gekozen om de ervaren gezondheid (inclusief zelfredzaamheid) en de cliënttevredenheid te meten door middelen van een vragenlijst die tijdens de pilot regelmatig wordt afgenomen. Voor de berekening van de kosten brengen aanbieders en gemeente in beeld wat er voor alle deelnemers aan de pilot in totaal wordt uitgegeven tijdens de pilot. Deze kosten worden afgezet tegen de gemiddelde zorgkosten van deze mensen in voorliggende jaren (bij een gelijkblijvende zorgvraag) of een vergelijkbare groep mensen in een vergelijkbare wijk. De wijze van administreren en financiering. Menzis en gemeente hebben zich er hard voor gemaakt om met een lump sum situatie te werken: het gemeentelijk budget van de WMO voor inwoners van de Wesselerbrink en (een deel van) het Menzis budget voor Wesselerbrink vanuit de ZvW in één pot. Vanuit die pot kunnen de zorgaanbieders dan zorg leveren, zodat ze zelf kunnen beslissen hoe dat zo goed mogelijk in te Casus Mevrouw krijgt sinds december 2009 Thuiszorg. Ze kwam in zorg omdat ze lichamelijk klachten had, ze geestelijk met zichzelf in de knoei zat en zichzelf lichamelijk verwaarloosde. De oorspronkelijke zorgvraag van mevrouw was 2x per week douchen en de resterende dagen van de week elke dag en avond hulp bij aankleden, douchen, medicijnen geven, enz. Ze verbleef veel op bed, waarschijnlijk door de depressie die ze doormaakte. Door in te zetten op begeleiding, coachen, stimuleren en in te spelen op haar hobby s en kwaliteiten, bloeit mevrouw op en kan mevrouw van 10-16 uur zorg per week naar 2 à 3 uur zorg per week. Ze wil graag iets betekenen voor een ander. zetten. Met de uitdaging om ruim binnen het budget te blijven, zodat partijen achteraf het restant (de gerealiseerde besparing) kunnen verdelen. Uiteraard op voorwaarde dat de andere twee doel-stellingen vanuit de Triple Aim systematiek gehaald zijn. Echter, vanuit het ministerie is er geen toestemming verleend om een lump sum situatie te creëren. Als gevolg daarvan werken we in de pilot met een dubbele boekhouding waarin de bestaande beschikkingswijze gevolgd moet worden maar we wel in beeld brengen hoeveel uitgaven de aanbieders doen aan de populatie. Als dat significant minder is, en de cliënten zijn tevreden en de ervaren gezondheid is ook gelijk gebleven of verbeterd, dan kan de gerealiseerde besparing alsnog verdeeld worden. In de samenwerkingsovereenkomst is het uitgangspunt opgenomen dat als de triple aim doelstellingen gehaald worden, de zorgaanbieders meeprofiteren van de gerealiseerde besparing. 4
Governance Consortium. Hierin zetten bestuurders van alle negen partijen de lijnen uit voor de pilots in de drie wijken. Stuurgroep: per wijk/pilot wordt een stuurgroep geformeerd met een aantal vertegenwoordigers namens de zorgaanbieders, bestuurder van Menzis; en verantwoordelijk bestuurder vanuit de gemeente. Daaronder de projectgroep met managers en beleidsmedewerkers van de aanbieders, Menzis en gemeente. Gemeente Enschede levert de projectleider. Vanuit deze projectgroep zijn werkgroepjes gevormd die onderwerpen als uitwerken monitoring, financiën en communicatie uitwerken. Daaronder een team van uitvoerenden van alle organisaties (behalve Menzis) die de arrangementen straks gaan ontwikkelen. Dit team is de schakel tot succes in de pilot: zij organiseren en monitoren de zorg in de wijk vanuit hun verschillende moederorganisaties. Cruciale factor is de aansluiting van professionals van de zorgaanbieders en de gemeente en het ontstaan van écht vernieuwende zorgarrangementen. Bij de gemeente intern is een werkgroep geformeerd met een jurist, financieel expert, wijkteammanager en een vertegenwoordiger van het zorgloket. Triple Aim systematiek Gezondheid van de populatie (Kwaliteits) Triple Aim ervaringen in de populatie Kosten van de populatie Ondertekening samenwerkingsovereenkomst pilot populatiemanagement Wesselerbrink d.d. 28 oktober 2015. 5 Factsheet populatiemanagement
Colofon Dit is een uitgave van gemeente Enschede, Menzis, Ariëns Zorgpalet, Aveleijn, Bruggerbosch, de Posten, Livio, Zorggroep Manna, Mediant, RIBW GO en TSN. Contactgegevens Tjalling de Vries, projectleider namens Gemeente Enschede, t.devries@rotterdam.nl, 06 13 64 69 93. Olivier van Noort, noort.van.l@menzis.nl Ineke Olthof, iolthof@deposten.nl en Ank Braspenning, abraspenning@deposten.nl Janet Plegt, j.plegt@ribwgo.nl Esther Mekel, e.mekel@livio.nl Alice Isarin, a.isarin@aveleijn.nl Simone ten Hove, s.tenhove@zorggroep-manna.nl Ontwerp en realisatie Digidee concept creatie emotie Aan de inhoud kunnen geen rechten worden ontleend. december 2015, gemeente Enschede