56 e DOSTAG, 4-5 sept Verslag Nederlandse delegatie: Joost Carpay (eerste 2 minuten), Avri Selig, Jitze van der Meulen.

Vergelijkbare documenten
Verslag van de 58e DOSTAG vergadering 28, 29 januari 2009 Jitze van der Meulen, Avri Selig (en Joost Carpay) Geel: NL vragen aan DOSTAG

Verslag 57 e DOSTAG, 22, 23 oktober 2008

Verslag DOSTAG 49 1/6 versie 1 DOSTAG 49

1. Adoption of Agenda, OJ60

Op voorstel van de NL delegatie komt de indeling van deze QSR overeen met de indeling van het Werkplan 2004 met de bijbehorende budgetlijnen.

1. Adoption of Agenda, OJ61 Agendapunt 10 Post EPS presentatie gaat naar DOSTAG62 in januari (conform AI 60.3).

DOSTAG EOEP Development and Exploitation Element QSR (2004/4) ESA/PB- EO(2005)7

Status Roadmap Nico van Putten / Luc Boumans

Status Roadmap Nico van Putten

Hoe ziet de satelliet infrastructuur (ontwikkeld door ESTEC) eruit?

INFORMATIEBIJEENKOMST ESFRI ROADMAP 2016 HANS CHANG (KNAW) EN LEO LE DUC (OCW)

GMES. Global Monitoring for Environment and Security. Een politiek initiatief om met informatie- en kennis- technologie Europa te

RUIMTEVAART: QUO VADIS?

Wat komt er op ons af?

NSO presentatie Big Science Industry Day 16 oktober 2013 Joost Carpay Netherlands Space

Introduction KNMI. Glossy. KNMI Open Data KDC ESA. Raymond Sluiter KNMI

1. Draft Agenda D verzoekt of in toekomst ook Sentinel Project Leiders aanwezig kunnen zijn bij DOSTAG

JPI Oceans Gezonde en productieve zeeën en oceanen

FOD VOLKSGEZONDHEID, VEILIGHEID VAN DE VOEDSELKETEN EN LEEFMILIEU 25/2/2016. Biocide CLOSED CIRCUIT

Safety Management System

COST: European cooperation in science and technology. NETLAKE COST Action ES1201

2 e webinar herziening ISO 14001

BiZZdesign. Bouwen van sterke en wendbare organisaties met behulp van standaarden, methode, technieken en tools. Research & Development

Designing climate proof urban districts

15 mei Inspire richtlijn van kracht

Innovatie instrument en financierings mogelijkheden

Erasmus School of Law

Opstellen Technical Specification 14 C groendeel bepaling in SRF

NBA Waardecreatie, Integrated Thinking en Integrated Reporting. 17 januari 2017 Paul Hurks

Satellietdataportaal. Stand van zaken 10 december 2014

PROJECT PLAN VOOR DE IMPLEMENTATIE VAN EEN STANDAARD SITE VOOR DE VERENIGING O3D

Ir. Herman Dijk Ministry of Transport, Public Works and Water Management

Research Data Management, LCRDM & Concept-notitie RDM in het SEP. LOKO-overleg, Academiegebouw Utrecht, 13 november 2017

Agendapunt 6: Op weg naar KP8

115mm F/7 APO. Jupiter waarnemen

Welcome bij SURF. Bron: Prof. Dr. Ir. Anwar Osseyran Managing director SURFsara, professor Amsterdam Business School - UvA

Safe production of Marine plants and use of Ocean Space. 2de Nederlands-Belgische Zeewierconferentie: DE MULTIFUNCTIONELE NOORDZEE

Evenement Water en Klimaatadaptatie

Opportunities for Collaborative Interdisciplinary Programs. James W. Jones Director, FCI

Future of the Financial Industry

Risicomanagement bij veranderingen

Introduction Henk Schwietert

Identity & Access Management & Cloud Computing

Trends & Ontwikkelingen in RPO & Recruitment

LIFE Focus: Milieu en Klimaat

De Digitale Transformatie en de impact op IT. Capgemini Edwin Leinse

1. Ambitie, doelstellingen, acties

Living Labs. dr.ir. Elke den Ouden. Kennisevent Renovatie Hoofdgebouw TU/e Eindhoven, 27 september 2016

Effecten van een op MBSR gebaseerde training van. hospicemedewerkers op burnout, compassionele vermoeidheid en

Hello map Ocean. To view animation put this slide in full screen mode (Shift + F5 on keyboard) 21 maart 2007 Slide 1 Next slide.

Infosessie De Lijn Visie mobility hubs & investeringsprojecten. 13 September 2018, Brussels

PLM & CAD Consultancy

ISO CTG Europe

Bijeenkomst do s en don ts bij aanvragen importontheffingen 13 September Locatie: Dienst Regelingen, Slachthuisstraat 71, 6041 CB Roermond

TROPOMI, spectaculaire spectrometer voor de hele aarde Chemie tussen wetenschap en industrie. Rotterdam 31 maart 2011, Dutch Space, Frits Teule

Agenda. MLD praktijk Oude regels Learning agility Nieuwe regels Q&A

AdVISHE: Assessment of the Validation Status of Health- Economic Decision Models

"Baselines: eigenwijsheid of wijsheid?"

IPFOS. Bestuurders Conferentie. Scenario planning voor verzekeraars onder solvency II Onno de Vrij, Head of Risk andfraud-sas

Approval Minutes of Meeting

Digital municipal services for entrepreneurs

Drug Prevention and Information Programme DPIP Financieel Perspectief Doelstellingen

Ontmanteling & Hergebruik in NL: Een gezamenlijke inspanning

Ervaringen met begeleiding FTA cursus Deployment of Free Software Systems

SEPA for mobile. Agenda. Wat is SEPA? Wat is de European Payments Council? Wat doet de EPC op het gebied van mobiel betalen?

Activant Prophet 21. Prophet 21 Version 12.0 Upgrade Information

Geïntegreerde ex ante impactanalyse bij de Europese Commissie

GRIP. Lecture 3: E-Contacts. Prof. dr. Dirk-Jan F. Kamann. NEVI-Chair Purchasing RUG. Groningen, Rijksuniversiteit. universiteitgroningen.

End-to-End testen: de laatste horde

MS Dynamics 365 voor MKB

Horizon 2020 Secure Societies

3e Mirror meeting pren April :00 Session T, NVvA Symposium

De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof AA s-gravenhage. Datum 27 februari 2009

Voorspel uw toekomstige. afzet met Sales & Operations Planning. Rene van Luxemburg. Ilja Kempenaars

Risk & Requirements Based Testing

International Leiden Leadership Programme

Meer dynamiek en samenwerking in de levenscyclus van een Asset. AMC Seminar Berend Jongebloed Den Helder, 30 Oktober 2014

Succes = Noodzaak x Visie x Draagvlak 2. Case: Implementatie Requirements Lifecycle management bij Rabobank International

ArchiMate voor kennismodellen van NORA en haar dochters. Marc Lankhorst 16 oktober 2013

Het avontuur van een nieuw intranet. Frank Alta Product Owner intranet Sociale Verzekeringsbank (SVB)

Nederlands Instituut voor Navigatie, 6 oktober Netherlands Space Office 1

ALLES WORDT ANDERS. De impact van Internationale HO trends op de Nederlandse markt

Alcohol policy in Belgium: recent developments

Agenda. 1. Introductie CIBER. 2. Visie Cloud Services. 4. Hoe kan CIBER hepen. 2 Titel van de presentatie

Syfadis Suite. LMS & Talent applicatie

Korte kennismaking Agenda van gesprek overlopen. Sales consultants met commitment voor uw resultaat

13.30 uur Welkom uur Inzicht en ontwikkelingen rondom Best Value uur Eerste ronde praktijkcases uur Koffie/thee pauze

Horizon 2020 Kansen voor Hogescholen

Implementation of CLP Annex VIII EU harmonised product information for Poisons Centres. Pieter Brekelmans Ronald de Groot Thijs de Kort

Support Center GIS-Flanders

E-learning maturity model. Hilde Van Laer

OPENBARE BIJEENKOMST Heropening van de Lelydorp I Bauxietmijn

ARTIST. Petten 24 September More info:

ELEKTRONISCH FACTUREREN MET UBL IN EEN EUROPEES KADER. Dennis Krukkert

Digitaal is het nieuwe normaal...ook internationaal

Special Interest Group RESEARCH SUPPORT

Programma. SBIR Ruimtevaart (Mark Loos, NSO) Toelichting SBIR-proces (Mark Hoogbergen, RVO) De vraag vanuit RWS (Charlotte Schmidt, RWS)

Intro ISO. Finance. Wie zijn wij? Producten. Programma

Experiences with ATES applications in Belgium Operational results and energy savings

Business as (un)usual

Transcriptie:

1 56 e DOSTAG, 4-5 sept. 2008 Verslag Nederlandse delegatie: Joost Carpay (eerste 2 minuten), Avri Selig, Jitze van der Meulen. 1 Agenda EOEP Dev/Expl. is voor het eerst in 3 docs opgesplitst, er is geen apart infodoc. meer. De info bevint zich nu in diverse Annexen 2a Selection of chairman: Joost: Unaniem geaccepteerd samen met vice voorzitter Peter Schaadt. Ook PBEO-voorzitter Maurice Borgeaud houdt korte welkomsttoespraak en benadrukt belang DOSTAG, zeker nu ook ter voorbereiding van de ministersconferentie. DOSTAG moet zich met name concentreren op de QSR s waar in PBEO geen tijd voor is. PBEO voorzitter zal in vervolg proberen met enige regelmaat DOSTAG bij te wonen om communicatie PBEO-DOSTAG verder te verbeteren. 2b PB-EO feedback. Dutch delegation heeft statement voor nationale funding gegeven voor Sentinel-5 precursor, waarmee S5P in segment-2 aangenomen. 3 Actions: Niet afgehandeld zijn de acties 55.4 (GS matrix) en 55.7 (EarthCare laser), terwijl D meldt dat actie 50.6 (kwaliteit Envisat producten) ontbreekt. Geantwoord wordt dat deze punten jn de QSRs aan de orde komen, ofschoon 55.7 slechts als oral presentation. Informatie over 55.3 (LTDP Workshop) is per aparte e-mail (met white papers) verstrekt. Potentieel NL belang in 55.4 (GS van GSC). 4.1-3 EOEP Developm./Exploit., EO(2008)75-77 4.1 Doc.75: EOPA (Earth Observ Prep Activities), EWD (EarthWatch Defenition) en IPD (Instrument Pre-Development) EOPA dekt alle voorbereidende activiteiten van de EEM s en fase 0 activiteiten van EWM s voor EUMETSAT en GMES. Doc75 Opvallende zaken zijn: EEMs -p.3 (EEM): na de MTR s hebben de 6 Explorer-kandidaten onlangs hun MAR s (Mission Architecture Reviews) afgesloten, in de herfst volgt het laatste deel van de 2 fase-0 studies en de resultaten worden gebruikt voor de 6 Assessment Reports t.b.v. de User Consultation sessie in januari. -p.4 (EEM): de wetenschappelijke en technische aspecten van de 6 kandidaten zijn in juli in de MAG s besproken; consistency van wetenschappelijke en technische delen zijn/worden gereviewed in MAG meetings in juli en september. NL-delegatie vraagt naar MAR resultaten (op hoofdlijnen) F: wil meer informatie over technisch-wetenschappleijke evaluatie van de EEM s; welke groepen zijn betrokken, etc Executive: MAR results. Exec: MARs zijn succesvol afgerond in jun/jul. Acties worden komende weken afgerond. Executieve geeft weer alleen procedure aan, niets inhoudelijk. MTG PHASE 0 en Post-EPS PHASE A -p.4 (MTG): de fase-a studie voor MTG is verlengd tot de herfst. De MTG imager satellieten staan voor lancering in 2015, de eerste van de twee MTG-S(ounder) satellieten (IR sounder en mogelijk GMES Sentinel-4 UVN) staan voor lancering in 2017. NL-delegatie vraagt wanneer beslissing over GMES Sentinel-4 wel/niet in MTG-S verwacht kan worden Executive: Fase 0 GMES closed now. Parallel fase A houdt rekening met in-kind mogelijkheden aanleveren van (imaging) instrumenten. DE baseline is dat Sentinel-4 binnen MTG wordt ondergebracht maar de definitieve beslissing valt aan het eind van de fases A van S-4 resp. MTG.

2 Omdat analyses van back-up concepten te beperkt zijn om fase A af te ronden wordt fase A tot oktober/november verlengd. -p.5 (post EPS): Als onderdeel van fase-0 voor Post-EPS is in juni de PAR (preliminary Assessment Review) gehouden met als resultaat dat 3 van de 10 missies (missie objectives/ instrumenten op post-eps platform) zijn gedescoped (Cloud Precipitation Radar, Radiant Energy Radiometer, Total Solar Irradiance Monitor) en over andere missies zijn aanbevelingen gedaan (in het bijzonder m.b.t. simplificaties), de MTR is eind 2008. Post EPS wordt versneld, de mid-term review is in november, daarna consultatie door de gebruikers georganiseerd door EUMETSAT. Een UVN imaging radiometer instrument wordt in-kind door Duitsland geleverd. Het concept is al tijdje onder studie onder naam METIMAGE. CAN: waarom cloud-precipitation radar uit post-eps? Executive: does not fit in (financial) envelope EUMETSAT has defined. Dus geen vervolg in fase-0. Met NPOES vergelijkbare instrumenten zijn ook vervallen (Radiant Energy Radiometer en Total Solar Irradiance Monitor); er is afstemming NPOES-Post EPS bij de selectie van instrumenten op NPOES en post-eps. Post-EPS Phase 0 Mid-term review staat geboekt voor Nov/Dec. FREQUENCY MANAGEMENT Exec meldt de zorg rond interferentie van high power geostatnionary satellites met eventuele space research missions CAMPAIGNS -p.7 (Campaigns) Zover bekend bij DOSTAG delegatie is er geen NL betrokken bij een of meer van genoemde campaigns INSTRUMENT PREDEVELOPMENT -p.11 (Support activities new instrument): Bij IPD is sprake van een P-band sounder, is NL daarbij betrokken? Nederland (DS) is zijdelings bij Biomass betrokken, WUR als gebruiker. In de Annex staat een overzicht van alle aardobservatieprojecten in TRP/GSTP/EOEP. Bij de studies voor de 6 kandidaten staat NL 2x genoemd (KNMI: TRAQ, Camelot) maar ook bij 3 andere is NL betrokken (NLR, WUR bij Biomass; NLR bij Flex); in de GSP-lijst staat opnieuw KNMI met Camelot, NLR is betrokken bij de Vegetatiestudie terwijl de massadistributiestudie ontbreekt (wordt wel genoemd in GOCE- doc.79); bij Post-EPS wordt KNMI genoemd bij windsensoren; in de EOPA-lijst wordt KNMI 3x genoemd, in de IPD-lijst komt NL niet voor. KNMI heeft zeker belang bij de ontwikkeling van een (cluttervrije) Ice Cloud Imaging Radiometer, maar co-operatie mbt airborne activiteiten/campagnes zijn geminimaliseerd. Earthcare: Laser BB activiteiten zijn afgerond op kleine punten na: CESI contract kon niet volledig worden afgerond omdat CESI ophoudt met diode laserontwikkeling. UK vraagt nu CESI wegvalt wat de route naar de toekomst is. Exec: CESI (is meer een research institute dan industrie) was vrijwel afgerond en de resultaten zijn beschikbaar; de ADM/Earthcare diodelasers zullen door Galileo Avionica worden geleverd met de kennis opgedaan door CESI. MTG: met name IR detectors (tot 15 um): drie parallelle contracten AIM, SELEX (UK), Sofradir. Ook studies voor pulse-tube coolers Air liquide en Astrium. 4.2 Doc.76: STSE (support to Science element), DUE (Data User element) en VAE (Value Added / Market Development element) Opvallende punten: -p.3/4: onder het nieuwe element STSE zijn de eerste ITT s geopend (en nog open; zie ook pt. 4.4), ook ITT WaterRadiance en de ITT ESA-Truth (study only). Compleet overzicht op http://www.esa.int/stse. Exec wijst er met nadruk op dat ESAC wel adviseert, maar niet selecteert (nav vragen daarnaar). Ook MAG is betrokken, maar ITTs worden vastgesteld volgens vastgestelde ESA procedures, zie PBEO(2007)105. Basis referentie voor ITTs is het PBEO workplan. D: hoe gaat selectie proces van ITTs; hoe is ESAC betrokken?

3 UK: wat is relatie met nationale programma s? NL: ITT s in 3 e kwartaal; zijn die al uitgestuurd? Exec: ESAC is always in the loop (science advies). ESA krijgt advies van ESAC en ESA beslist dan over de uitgave van ITT s. Relatie met nationale programma s zal zeker worden onderzocht en meegenomen. Alleen water radiance ITT wordt nu uitgebracht; over uitgave overige ITTs wordt DOSTAG op de hoogte gehouden. DUE/DUP -p.5: bij de VN-conferentie over biodiversiteit waren ook veel NL-ers incl. LNV-minister Verburg en vele ambtenaren van LNV, VROM, BZ. -p.6: DUE status. Aan Exec wordt gevraagd naar de ESA evaluatie strategie mbt de DUE programmes en of een evaluatie wordt uitgevoerd. Exec antwoordt dat om daaraan te voldoen 6 personen nodig zijn om een evaluation meeting voor te bereiden hetgeen een voorbereidingstijd vergt >= 6 maanden. Overigens staan de meeste activiteiten in het licht van GMES en de rest wellicht bij Element. Climate Variables. (is genoteerd als action item) -p. 11 Specific Market Opportunities: Exec wijst op interesse van d eworld bank voor Climate Change zaken en EO (o.a. geospatial informatire). De WP heeft hiervoor zelfs een web portal geopend. -p. 13 Future outlook. VAE: 3 ITT gelanceerd (totaal M 4): fresh ideas for new technologies, new markets & export to non-eu. 4.3 Doc.77: CM (continuity of missions) en MMGS (multimission ground segment) Opvallende punten: -p.4 Envisat: "total loss" of RA-2 S-band; alternatieven in voorbereiding; ERS NRT: toegevoegd is een ontvangststation in SA. -p.5/6: overall werken ERS-2 en Envisat nog prima. -p.7 Gemeld wordt dat overlap van de LBR area nuttig is omdat de ontvangststations soms worden geëvacueerd bij naderende cyclonen, terwijl juist dan waarnemingen gewenst zijn -p.8 SCIA: Nieuw meetscenario (limb 60-150 km) voor bovenste atmosfeer (bovenste mesosfeer/onderste thermosfeer); 1x per 10 dagen synchronisatie met MIPAS bovenste atmosfeer metingen -p 9 vanwege de momentele 'low solar activity' is het goed mogelijk om thans parallelle ERS/Envisat missies uit te voeren, oa. voor DEMs -p.10 user services en mission planning: navraag bij en feed-back van achterban is gewenst om te zien of de 'needs' die ESA meldt aansluiten bij de onze) -p.11/12: op de as.meris-workshop zijn NL-presentaties van TUD, ITC, TNO, WUR, WaterInsight; op het Dragon-symposium waren NL-presentaties van KNMI, ITC -p.13 opvallend zijn de grote aantallen training, die ESA heeft georganiseerd -p.14 ALOS and relation with JAXA: Exec meldt dat het JAXA programma geen ruimte biedt voor 'future missions on-demand', een zorg voor een gezonde co-operatie ESA/JAXA. -p.17 1 e workshop voor long term data preservation was alleen toegankelijk voor de data-owners en providers. Niemand uit NL aanwezig. Op juli CWG (Council Working Group) bleek geen steun voor GB-financiering van dit onderwerp, vooral tegen waren E,I,F,VK. DOSTAG gaf positief advies( in het bijzonder climate users), DOSTAG delegaties stemmen in dat Vz achterblijven support CWG aan LTDP bespreekt met vz PBEO om acties te definiëren richting council. Executive rapporteert voortgang van toepassing Long Term Data Preservation (LTDP) met Climate Change proposal. Voor einde van het jaar komt er een uitgewerkt plan. -p.20: in vorige DOSTAG is gevraagd naar de link tussen de GSCB (ground segment coordination body) (zie ook het EOEP Werkplan 2008) en het Climate Change voorstel. NL-belang betreft vooral Explorer-kandidaat TRAQ en instrumenten voor Sentinels-4&5. 4.4 STSE (Support to Science Element) presentation, oral Presentatie (op verzoek van D) over het dit jaar ingevoerde Support to Science Element (STSE) t.b.v. wetenschappelijke opbrengst van ESA s aardobserv.missies (budget M 4), nodig nu de 1 e EOEP-missies gereed zijn/komen voor lancering; zie ook doc. 76. Presentatie: the Changing Earth STSE: Scientific preparation for the next generation of scientific missions and geo information data products: hierin speelt contribution to mission concepts belangrijke rol. New ideas, new observables for EO, increasing multi-mission observation capacity.

4 4.5/6 Cryosat, EO(2008)78 In vorige rapportage was de satellietoplevering nog gepland voor mrt.2009, ondanks problemen met de S-Band transponders (uit Spanje), de star-trackers (uit Dk), de zonnepanelen (uit VS) en het DORIS-instrument (uit F). Deze DORIS (zelfde als in JASON- 2) is andere dan Cryostat-1. Nu blijkt vertraging bij de transponders, DORIS en de Mass Memory unit (uit D). Oorsprong van Mass Memory problem (10-8 failure) is nog onbekend, S-Band transponder is grootste probleem. Levering wordt nu eind oktober (overall schedule driver). Zorgelijke vragen van delegaties van D, UK. S-band transponder is geen re-build van cryostat-1, maar een nieuwe ontwikkeling (18 veranderingen). 4.6 Over de Cal/Val is een aparte presentatie, op verzoek van VK (pt. 4.6). Aandacht op noordpool waar Cryosat tot op twee graden na zee-ijsdikte kan meten. Hier zijn geen andere satelliet metingen voorhanden. Uitgebreide validatie campagne om te ijsdikte metingen te corrigeren voor sneeuw op het ijs (o.a. laser metingen om sneeuwhoogte te bepalen). Onafhankelijke vliegtuig, helikopter en grond validatie. Vliegtuig heeft ASIRAS aan boord ; dit is een gesimuleerde SIRAL die zowel laser als radar altimeter bevat. Uitgebreid CVRT (Cryostat Validation & Rerieval Team): 37 leden uit twee AO s. Grote validatie campagnes gepland voor 2010 en 2011. NL geen deelname. NL-DELEGATIE geeft compliment voor de presentatie die niet alleen procedures maar ook inhoud bevat. NL-belang is beperkt: levering software door Sat.Serv., datagebruik door bv.imau/deos. 4.7/8 GOCE, EO(2008)79 Er worden alleen kleine problemen gemeld, de satelliet is naar de lanceerbasis gebracht. Vanwege raketproblemen is de lancering verder uitgesteld, van 31/7 naar 10/9 (noot: wegens problemen met de Breeze upper stage (navigatie unit) is inmiddels de lancering naar 8/10 uitgesteld). Hiervoor is de satelliet van winter- naar zomerconfiguratie gebracht. Voor de waarnemingen is dat een groot voordeel: De 1 e Science measurement phase kan nu weer een kleine 6 maanden (tot eind maart 2009) gaan duren. Tevens kon door de lage zonneactiviteit de injectiehoogte 10 km verlaagd worden, wat een verbeterd gravity gradient signaal oplevert. Over missieprofiel is aparte presentatie, op verzoek VK (pt. 4.8). Bij de GSP-studie over massatransport is SRON betrokken (was prime, nu is dat Universiteit Lux). Op het IAG-symposium waren GOCE-presentaties van TUD en SRON. NL-belang bij GOCE is groot, zowel industrieel (m.n. koudgas/be, zonnepanelen/ds) als wetenschappelijk: datagebruik(o.a.imau/itc), dataprocessing(sron), baanbepaling(tud). 4.9 ADM-Aeolus, EO(2008)80 Alsmaar aanhoudende problemen met de laser (uit F) als gevolg van o.a. operator fouten moest lange-duur test worden afgebroken - zorgen alsnog voor het gevreesde lanceeruitstel van 1 jaar, naar eind 2010 (nieuwe laser >= april 2009, dus launch >= okt 2010). Op volgende DOSTAG komt presentatie hierover van het 'Tiger Team'. Uitstel kan benut worden om enkele instrument-zaken nader uit te zoeken. De selectie van de Cal/Val-voorstellen is bekend en besproken in de MAG (Stoffelen uit NL); NL zou betrokken zijn bij 3 kandidaten. NL-delegatie merkt op dat continuous mode de voorkeur heeft bij de wetenschappers en vraagt wat de technische nadelen van implementatie van de continuous mode t.o.v. burst mode zijn. Veel delegaties (D, UK, B) maken zich zorgen om de voortgang, noemen het meer een BB programma dan een FM programma met levering in april 2009. D vraagt zich af of er voldoende experts ingezet worden en of ESA de resources wel heeft. F ziet wel wat lichtpunten, maar is eens met D dat april voor FM zorgelijk is. F gaat in op NLdelegatie vraag en vraagt wat effect op s/c is van continuous mode. Exec antwoordt dat mode verandering mogelijk is maar programmatisch betekent overgang naar continuous mode een change van requirements waar ESA alleen aan wil als burst mode problemen blijft geven. Er volgt bij volgende DOSTAG een presentatie over de resultaten van het Tiger team. NL-belang is behoorlijk, zowel industrieel (zonnepanelen/ds, reactiewiel/be) als wetenschappelijk (KNMI: data gebruik, algoritmes). 4.10 SMOS, EO(2008)81 Project loopt goed en alle problemen lijken tijdig oplosbaar incl.die voor het grondsegment. De ESA-onderhandeling met Roscosmos om de lancering te vervroegen is mislukt, dus geplande startdaum blijft 15/4. Voorbereidingen voor een evt. Follow-on missie gaan door.

5 NL-belang in SMOS is vooral het wetenschappelijk gebruik (VU, KNMI, WUR, ITC, TUD; ook via ECMWF mbt NRT data ) 4.11 SWARM, EO(2008)82 Na de vertraging eind 2007 leek het project weer op de rails, maar nu worden opnieuw problemen gemeld: vooral bij de structuur (uit VK), de GPS-Receiver (uit S/A) en de S- band transponder; de CDR is uitgesteld naar februari, lancering zou nog okt.2010 zijn. De ontwikkeling wordt als 'moeizaam' omschreven. Wachten is nog op een Call for Cal/Val en Call for Data ter voorbereiding zij een aantal workshops georganiseerd. In de MAG (uit NL: Visser) is de projectstatus besproken. NL-belang in SWARM is: zonnepaneel(ds)/koudgas(bradford) en voor het gebruik TUD. Accelerometer voor het meten van solar wind en atmospheric drag wordt moeilijk; solar flares kunnen wel worden gedetecteerd. 4.12 EarthCare, EO(2008)83 Project ligt op schema. In mei is het industriecontract getekend. Er worden problemen gemeld met het gewicht van de brandstoftank en de gehele satelliet (max 1700 kg), er wordt naar oplossingen gezocht. Lancering is nog voorzien in sept.2013. Op de 2 e sessie van de vernieuwde JMAG (uit NL: Donovan, Beljaars) is geconstateerd dat aan de scientific requirements wordt voldaan. KNMI heeft de 1 e versie van de end-to-end simulator opgeleverd aan de prime (Astrium-D). p.4 ATLID: D vraagt wat de 'delay propagation' is van de Aeolis problematiek op de Atlid (Aladin): impliceert dit Reduced Mission Objectives? Is, om stoplicht te voorkomen, een design change nodig in fase B? (zal nog moten worden beantwoord) p.6 CASPER: UK dringt aan om een continuering van de financiering van CASPER. p.7 Kick-off vond plaats in juli 2008 voor Cloudsat en Calypso data for NWP (wie is daarbij betrokken in NL?) NL-belang is zowel wetenschappelijk (KNMI, RIVM, TUD) als industrieel (vis-nir-swir optical head van MSI-instrument TNO/DS onder MSI-prime SSTL en zonnepaneel-ds). Een presentatie Summary of ATLID meeting: ALADIN lessons learnt is gegeven. Over MSI worden IR detector problemen gemeld. Er werd ook gekeken naar alternatieve detector (supplier) voor VIS detectors, maar review heeft geleerd dit geen goed alternatief is (m.n. met betrekking tot de ROIC). 5.1 GSE, EO(2008)84 Van de 10 GSE s is van 4 de overstap naar Fast Track in volle gang (Promote, Respond, Land, Risk), terwijl voor 5 GSE-extensie nodig is om de overstap naar EU/FP7-dienst te realiseren (Marcoast, Food, Forest, Terrafirma, Polarview); de laatste GSE (MARISS) moet eerst aangepast worden voordat het in GSE-ext. kan worden ondergebracht. ESA noemt de situatie bij Marcoast, Polarview en MARISS kritiek. Alle GSE s komen aan de orde op de Lille workshop medio sept. Bij Terrafirma (a pan- European ground motion hazard information service) wordt TUD als kandidaat-partner genoemd, vanwege expertise SAR metingen (of vanwege extensie naar coastal lowland and flood defense); TNO is al lid. Op de Promote User-workshop waren presentaties uit NL van S&T en Argoss. Annex 2, GSE Service Consolidation: Grote zorg wordt uitgesproken door exec tav levensvatbaar- en duurzaamheid van de services; er is veel versnippering, "vulcanisation" ontbreekt. Annex 3. D meldt dat het nogal gefrustreerd is omdat sprake van een 'self servicing' ipv een user driven service. S vraagt naar helderheid mbt de 'funding flows' van EU, ESA en national programs; dit is noodzakelijk om uitbreiding en transfer of services te kuenen garanderen. S vraagt tevens of er een 'user appreciation report' bestaat. NL-belang: NL is vooral betrokken bij pilot services voor atmosfeer (Promote/GAS) en water (MarCoast). In het NIVR/SRON-advies wordt gepleit voor een GSE-ext.bijdrage aan Terrafirma, tevens wordt deelname aan Food en Forest onderzocht. 5.2 Fuegosat, EO(2008)85 Eind 2007 is het consolidatieplan goedgekeurd, zie EO(2007)113rev1; implementatie is in mrt. gestart en onlangs zijn studies begonnen. In 2008 moeten de toekomstige diensten in workshops met gebruikers worden besproken, waarna een pilotproject in 2009 kan starten. NL-positie: NL is geen deelnemer.

6 6.1 GSC, EO(2008)86 Overzichtsdoc. waarin alle primaire zaken kort worden genoemd, in de aparte docs. wordt specifiek op onderdelen ingegaan, zoals: -aanpassing van de ESA-EC overeenkomst voor Segment-2 (zie ook PB-EO verslag) -overstap van GSE naar FastTrack c.q. reguliere FP7-diensten (zie pt. 5.1) -formuleren van de Data Policy (zie 1 e discussie in 123 e PB-EO, Eumetsat/PAC en EU/GAC) -bij Sentinel-1 was succesvolle PDR in juli (zie pt. 6.2) -bij Sentinels-2&3 zijn ook de activiteiten van de core partners gestart (zie ptn. 6.3/6.4) -voor Sentinels-4&5 (incl.s-5 precursor) is in sept. de MDR voor de fase-0 studies (TNO is teamlid); in april is een informele GAS-workshop gehouden over de IG-aanbevelingen; in juni was bij KNMI een S-4 sessie, bij NIVR een S-5P potential participants bijeenkomst en de MTR voor de Camelot-studie (lead KNMI). M.b.t. de S5P is uitgangspunt voor Segment- 2 dat het instrument in-kind wordt aangeleverd; de meeting bij NIVR betrof het polsen van andere landen voor dan wel een in-kind bijdrage dan wel middels financiering via GSC. In september volgt update van bijdrages en randvoorwaarden van lidstaten. Segment-2 bevat nu 225 M. M.b.t. Governance meerdere meetings met de EC. GMES data policy paper behandeld in PBEO en delegaties konden commentaar geven op document. D: timetable van GMES data policy? Wordt duidelijker in volgende PBEO. NL-belang richt zich vooral op de atmosfeerinstrumenten S5 precursor, Sentinels-4&5, beoogd werkpakket voor Sentinels 1-3 is vergelijkbaar. 6.2 Sentinel-1, EO(2008)87 Begin juli is geslaagde PDR gehouden, onder aanname dat enkele punten opgelost kunnen worden. Voor een test van de C-band is een gebied in de Benelux gebruikt. Op de datacompressie workshop in juni was een presentatie van UTwente. In de Procurement-lijst wordt uit NL alleen Sat.Services (telemetrie) genoemd. NL-belang is gericht op zonnepanelen (DS), reactiewielen (Bradford), datacompressie (NLR): echter datacompressie Sentinel-1 NIET meer door NLR vanwege noodzaak speciale hardware; nieuw algoritme ontwikkeld door ESA (Attema) afgeleid van NLR algoritme kan in bestaande processor) en zonnesensoren (TNO/Bradford). Hoe staat het met de industriële invulling? 6.3 Sentinel-2, EO(2008)88 Na tekenen contract in april is werk gestart, daarmee ook de invulling van de subcontractors (nog geen NL); de PDR is in november. NL-belang is gericht op zonnepanelen, reactiewielen en zonnesensoren, naast het instrument. Hoe staat het met de industriële invulling? 6.4 Sentinel-3, EO(2008)89 Na tekenen contract in april is werk gestart, daarmee ook de invulling van de subcontractors; de PDR is in oktober. Enige grote probleem is momenteel het gewicht, vooral van het SLSTR-instrument. In de Procurement-lijst wordt NL genoemd bij de instrumenten SRAL (Sat.Serv.) en OLCI (o.a. Tecnovia). D komt met de suggestie om te kiezen voor kleinere beelden teneinde hoeveelheid data binnen de perken te houden. NL-belang is gericht op zonnepanelen, reactiewielen (Volgens Bradford zegt Prime dat zij preferred supplier zijn, ESA zegt echter dat er problemen) en zonnesensoren. Hoe staat het met de industriële invulling? 6.5 Ground segment, EO(2008)90 Opvallende ontwikkelingen zijn: -p.3: het User Requirements Doc voor de Contributing missions is geaccepteerd -p.5/6: in een workshop zijn de 2 e generatie user requirements besproken -p.7: in april is een infodag voor de industrie over de Contributing missions gehouden In vorige DOSTAG vroeg D om een meer duidelijk en concise rapport over de strategie m.b.t. grondsegment, de hoeveelheid activiteiten is geëxplodeerd en het overzicht ontbreekt; doc. ziet er evenwel nog zelfde uit als vorige rapportage. Check of ESA in terugkomt op opmerkingen D. Het door de EC uitgebrachte GMES Data-policy voorstel komt weer niet in doc. Discussie over Data-policy zou in sept.pb-eo weer aan de orde komen. NL-belang is primair gericht op de atmosfeer- en waterbeheerdiensten.

7 6.6 Impact of HMA (Heterogeneous Mission Accessibility) on GSC GS, oral ESA zal presentatie geven over de invloed van de HMA data-access standaarden op het GMES grondsegment. (AI 54.1 n.a.v. verzoek D). 7 Earthnet, EO(2008)91 NIVR heeft met ESA afgesproken dat in Europa een kopie van NASA s OMI-data-archief zal worden opgezet, complementair aan het OMI-archief bij KNMI. (er komt overeenkomst tussen NIVR/KNMI en ESA over het mirror archief van OMI bij ESA). Er gaan overeenkomsten komen voor GOSAT. NL-delegatie vraagt m.b.t. GEO wat de ESA policy is t.a.v. GEO/GEOSS, d.w.z. wat exec heeft gesteld in haar brief aan de GEO groep en vraagt exec hier in de volgende DOSTAG vergadering over terug te melden, hetgeen als action item wordt genoteerd. 8 Report on TRP/GSTP, oral Mondelinge presentatie op de aardobservatiegerelateerde technologie-activiteiten in TRP en GSTP, zie ook doc. 75 voor lijst met lopende TRP/GSTP-projecten. Vorige presentatie was jaar geleden in 52 e DOSTAG. Presentatie staat op ftp site. Verslag door Exec (Jörg Callis) zal elk jaar worden gegeven. In QSR s staat echter de deelinfo vermeld. Kern is het zgn End-to-End technologie proces. Het E2E proces wordt gecoördineerd tussen alle ESA domeinen (EO, Science, HSE, etc). In het TRP/EOEP workplan 2008 zijn de meeste Eumetsat/GMES missies (potentieel) interessant voor NL: high-resolution spectrometers (from UV to TIR), fluorescence specreometers, un-cooled micro-bolometers, APS detectors, characterization of new diffuser types. Het 2009 TRP workplan hangt met name af van de verdere selectie van de EEMs (EEM-7) in februari. D: in-orbit demonstration van technologie is een speciaal item. PBEO en andere boards (IPC) moeten eerst goedkeuring geven voordat ESA hier tot implementatie kan overgaan. Actie: Delegations moeten binnen 3 weken eventueel commentaar op het plan geven. Overige zaken Data Policy: DOSTAG heft volgens huidige regels maar beperkt mandaat. Terms of Reference ESA/PB-EO (2003)53:..monitor the paractical implementation of applicable EO data policy by means of the periodic review of dedicated written reports.. Wanneer mandaat DOSTAG verbreed moet worden, dan toestemming PBEO. Vz DOTAG neemt dit op met vz PBEO. NL-delegatie: verzooek om (1) list of abreviations and acronyms (2) in verbal reporting, make a clear distinction between topics already described in the QSR s and what is new or additional information with regard to the QSR. S: supports NL-delegatie van harte en ook Swi steekt de duimen op.. Exec: several solutions possible for acronyms (wordt AI). Sprekers zullen instructie krijgen. 9/11 Next DOSTAG meetings, conform PBEO/DOSTAG(2008)1 vastgesteld. 22-23 October (ESTEC) 28-29 January (ESTEC) 28-29 April (ESRIN) 2-3 September (ESTEC) 27-28 October (ESTEC) Utrecht, 24 september 2008.