Profielschets Voorzitter en Lid Raad van Toezicht Emergis TIRIONS CONSULTANCY BV ANJA TIRIONS MHA 27 JANUARI 2015 DEFINITIEVE VERSIE
Algemeen Emergis is een instelling voor geestelijke gezondheidszorg. Jaarlijks worden circa 11.000 mensen behandeld of begeleid met uiteenlopende problemen: psychiatrische stoornissen, verslaving, problemen op het gebied van wonen en werken, veiligheid, huiselijk geweld. Kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen. Bij Emergis werken ongeveer 1.360 enthousiaste en betrokken medewerkers. Als brede ggz-instelling in Zeeland werkt Emergis samen met cliënt, familie, omgeving en vele organisaties, zoals huisartsen, maatschappelijk werk, jeugdgezondheidszorg, gemeenten, politie en justitie, ouderenzorg, ziekenhuizen, scholen en onderzoekscentra. Voor meer informatie zie www.emergis.nl Missie Onze missie is: samen werken aan een goede geestelijke gezondheid van alle mensen in Zeeland. Visie Onze visie is: geestelijke gezondheidsproblemen kunnen ieder van ons treffen. Het is onze ambitie deze zoveel mogelijk te voorkomen, waar mogelijk mensen te genezen en waar nodig hen te ondersteunen. Wij zetten ons in het bijzonder in voor de meest kwetsbare mensen. Het is onze uitdaging en onze inspiratie om samen met anderen te werken aan een gezond Zeeland. Drie kernwaarden staan hierbij voorop: Passend De eerste kernwaarde passend heeft alles te maken met ons vak. Emergis biedt professionele zorg die past bij de mensen, bij hun cultuur, bij hun mogelijkheden en bij Zeeland, de plek waar zij leven. Ruimte De tweede kernwaarde is ruimte. Mensen die een beroep op Emergis doen, weten zelf vaak heel goed wat zij nodig hebben. Die ruimte krijgen zij. En dat geldt ook voor de medewerkers, die de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. Emergis biedt ook ruimte voor kritiek, omdat zij dat als een kans ziet om nog beter te worden. Samen De derde kernwaarde is samen. Emergis staat midden in de maatschappij. Zij kan alleen maar slagen in het verwezenlijken van haar ambities in de samenwerking met anderen: met cliënten en hun familie, met huisartsen, werkgevers, scholen en vele anderen. Speerpunten 1 Een belangrijk speerpunt is de strategische koers van Emergis. Op welke wijze, met welk aanbod en met welke keten- c.q. samenwerkingspartners gaat Emergis inhoud geven aan de zorg- en dienstverlening voor cliënten/patiënten. Op dit moment wordt gesproken over de verschillende scenario s hiervoor. Dit zal ook gevolgen hebben voor de inrichting van de organisatie, waarbij nog meer behoefte zal ontstaan naar ontkokering en ontschotting tussen en binnen de verschillende sectoren en clusters. De vergaande ambulantisering stelt andere eisen aan competenties en mobiliteit van medewerkers, professionals en management. Het is van belang om hen hierin goed te begeleiden naar waar mogelijk andere functies binnen en indien noodzakelijk buiten Emergis. Dit houdt ook in veel aandacht voor de processen bij reorganisatie en inkrimping en vraagt in het algemeen binnen Emergis om het formuleren van strategisch personeelsbeleid. Ook is er aandacht voor de consequenties op het gebied van huisvesting en het vastgoed. Het is de ambitie van Emergis, dat de gebouwen bijdragen aan een helende omgeving. Daarnaast vraagt deze veranderende manier van werken binnen Emergis de nodige aanpassing van stuurinformatie en registratie op de eisen van financiers, zorgverzekeraars en ketenpartners. De uitdaging zal zijn om als managementteam en Raad van Bestuur geïntegreerd en met samenhang leiding te geven aan al deze veranderprogramma s. Niet alleen met elkaar de randvoorwaarden creëren, maar ook daadwerkelijk tot operationalisering en beheersing komen.
De Raad van Toezicht van Emergis Inleiding De Raad van Toezicht van Emergis bestaat uit 5 leden. Een lid en de voorzitter zullen in juni 2015 gaan terugtreden in verband met het einde van de zittingstermijn. De Raad van Toezicht staat een objectieve wijze van werken voor, waarin zij onafhankelijk van persoonlijke belangen het functioneren van Emergis beoordeelt. Het toezicht wordt uitgeoefend op basis van het reglement Raad van Toezicht vastgesteld op 12 september 2014. Jaarlijks is er overleg tussen een afvaardiging van de Raad van Toezicht en de Ondernemingsraad en een afvaardiging van de Raad van Toezicht en de Cliëntenraad. De Raad van Toezicht kent drie commissies: Remuneratie, Financiën en vastgoed en Zorg. De besturing- en toezichtfilosofie van Emergis is gebaseerd op de Zorgbrede Governance Code. De taken van de Raad van Toezicht van Emergis Het uitoefenen van integraal toezicht op het realiseren van de maatschappelijke doelstelling, het daaruit voortvloeiende beleid van de organisatie en op de algemene gang van zaken in Emergis, op zodanige wijze dat: het belang van de organisatie in relatie tot de maatschappelijke functie gewaarborgd is; de belangen van alle personen die bij Emergis betrokken zijn, evenwichtig worden afgewogen; de uitvoering van het bestuursbeleid strookt met de vastgestelde beleidsplannen en uitgangspunten (vastgelegd in strategisch beleidsplan, planning&controlcyclus, Reglement Raad van Toezicht, Reglement Raad van Bestuur). Onderwerpen van toezicht zijn: ontwikkeling, uitvoering en evaluatie van strategie; het optreden van de organisatie en de wijze waarop deze zich presenteert; de kwaliteit en veiligheid van zorg; het arbeidsklimaat en de kwaliteit van het vertegenwoordigend overleg; het functioneren en handelen van de Raad van Bestuur; relevante externe ontwikkelingen; het relatiepatroon met betrekking tot de belangrijke stakeholders en ketenpartners; de reputatie van de organisatie Emergis; de statutair voorgeschreven taken inzake toezicht houden; het gevraagd en ongevraagd adviseren van de Raad van Bestuur; het functioneren als klankbord voor de Raad van Bestuur; het nemen van statutair toegewezen beslissingen; het functioneren als werkgever voor de Raad van Bestuur. 2
Profielschets lid Raad van Toezicht Algemeen Het profiel voor de Raad van Toezicht dient er toe te leiden, dat de Raad van Toezicht zodanig is samengesteld dat: - er voldoende affiniteit met de zorg en dienstverlening voor de cliënten in het algemeen en de doelstelling van Emergis in het bijzonder aanwezig is; - er voldoende tijd, bereidheid en capaciteiten zijn om het beleid van de Raad van Bestuur alsmede de algemene gang van zaken binnen Emergis te volgen; - een brede maatschappelijke binding en een functioneel netwerk wordt bereikt; - evenwicht en diversiteit in samenstelling naar maatschappelijke achtergronden, rolvervulling, persoonlijke stijl, deskundigheden en disciplines aanwezig is, waarbij onder meer gedacht wordt aan brede zorginhoudelijke, juridische, financieelbedrijfseconomische, HRM/organisatiekundige en bedrijfskundige achtergronden; de leden van de Raad van Toezicht dienen bij voorkeur actief in het beroepsleven werkzaam te zijn; - de bestuurlijke professionaliteit en het kunnen beoordelen van integrale samenhang de voorkeur geniet boven de eigen expertise als lid Raad van Toezicht; - de leden van de Raad van Toezicht ten opzichte van elkaar en de Raad van Bestuur onafhankelijk, kritisch en met integriteit opereren, zonder externe onverenigbare belangen; - de Raad van Toezicht herkenbaar en geloofwaardig is in de ogen van belangrijke stakeholders; - men beschikt over het onderscheidend vermogen om altijd het cliëntbelang en het belang van Emergis leidend te laten zijn en dus af te kunnen zien van de behartiging van elk deelbelang en volledig zonder last of ruggespraak te willen functioneren; - adequaat wordt voorzien in de advies- en klankbordfunctie ten behoeve van de Raad van Bestuur; - er sprake is van teamspirit, samenwerkingsbereidheid, commitment; - er bereidheid is tot reflectie en evaluatie en tot transparantie met betrekking tot governance; - er zorg gedragen wordt voor continuïteit van toezicht. Het profiel voor een lid van de Raad van Toezicht bevat tenminste de volgende aspecten: - affiniteit met de maatschappelijke doelstelling, de functie en het werkveld van Emergis; - strategisch inzicht, helicopterview; - kritisch analytisch oordeelsvermogen; - onomstreden, van onbesproken gedrag; - maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel; - inzicht in het veld van de stakeholders van Emergis; - reflectie op eigen rol, positie, invloed en gedrag; - proactieve opstelling: informatie zoeken, kritisch doorvragen; - ruime aantoonbare algemene bestuurlijke kwaliteiten en organisatorische ervaring; - een juist evenwicht in betrokkenheid en bestuurlijke afstand; - het vermogen en de attitude om de Raad van Bestuur met raad en als klankbord terzijde te staan; - het vermogen om het beleid van Emergis en het functioneren van de Raad van Bestuur te toetsen; - het vermogen om advies en toezicht in teamverband uit te kunnen oefenen; - bereid alle vergaderingen bij te wonen en zich daar terdege op voor te bereiden. 3
Specifieke taken en verantwoordelijkheden voorzitter Raad van Toezicht De voorzitter van de Raad van Toezicht van Emergis heeft een aantal specifieke taken en verantwoordelijkheden in zijn/haar rol als primus interpares van de Raad van Toezicht: de voorzitter is in beginsel aanspreekbaar voor de overige leden van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur. De voorzitter onderhoudt contact met de Raad van Bestuur en houdt de Raad van Toezicht van deze contacten op de hoogte; de voorzitter treedt - voor zover nodig - op als woordvoerder namens de Raad van Toezicht; de voorzitter streeft naar optimale participatie van de overige leden van de Raad van Toezicht bij de werkzaamheden van de Raad van Toezicht en regelt de coördinatie van alle activiteiten van de Raad van Toezicht; de voorzitter is als primus interpares verantwoordelijk voor het functioneren van de Raad van Toezicht zoals het - samen met de Raad van Bestuur - voorbereiden en bepalen van de agenda voor vergaderingen van de Raad van Toezicht; het zorg dragen voor een ordelijk en efficiënt verloop van de vergaderingen van de Raad van Toezicht en het zorgen dat er voldoende tijd bestaat voor het inwinnen van advies, beraadslaging en besluitvorming; het toezien op het adequaat functioneren van de Raad van Toezicht; het er op toezien dat een tijdige en adequate informatievoorziening aan de Raad van Toezicht plaats vindt; het zorg dragen voor het introductie- en opleiding- of trainingsprogramma voor de leden van de Raad van Toezicht; het initiëren van de jaarlijkse evaluatie van het functioneren van de Raad van Toezicht en van de Raad van Bestuur inclusief de werkgeversfunctie; het zorg dragen voor het onderhouden van contacten vanuit de leden Raad van Toezicht met de OR, de CR en de organisatie. Aanvullende competenties van de voorzitter Raad van Toezicht De voorzitter van de Raad van Toezicht van Emergis beschikt over de volgende aanvullende competenties: is een bruggenbouwer, dient met natuurlijk gezag de functie te vervullen, zodat van de voorzitter een samenbindende kracht en indien nodig ook een corrigerende werking uitgaat; fungeert met stimulerend, natuurlijk leiderschap; een vooral collegiale, op gelijkwaardigheid gerichte, structurerende, en uitnodigende manier van werken, die herkenbaar op het bereiken van gemeenschappelijke doelen van het team van de toezichthouders is gericht; is een goed technisch voorzitter: treedt op de vergaderingen besluitvaardigheid bevorderend op, door helder en richtinggevend de meningsvorming te leiden, met een goed oog en gevoel voor de input en standpunten van anderen, en er steeds een veilige omgeving van besluitvorming blijft, zonder dat het beraad langer duurt dan wenselijk is; heeft een goede antenne voor wat in- en extern speelt en relevant is vanuit het toezichthoudende gezichtspunt en ziet kans om tot een goed evenwicht te komen van inlevende betrokkenheid en sturende afstandelijkheid; beschikt over uitstekende communicatieve vaardigheden. 4
Aanvullende competenties voor de Raad van Toezicht In de Raad van Toezicht bestaat in het licht van deze twee vacatures behoefte aan versterking op het gebied van: Kennis en ervaring met marketing, ondernemerschap; Kennis en ervaring op het gebied van financiën en vastgoed. Kennis en ervaring met en/of in het openbaar bestuur en de politiek bij voorkeur in Zeeland; Brede bestuurlijke en toezichthoudende ervaring; Bij het vervullen van de vacatures zal in samenhang op deze competenties geselecteerd worden, waarbij de onderstaande profielen als voorkeur worden gehanteerd. Specifiek competentieprofiel voor het nieuwe lid Raad van Toezicht Deze toezichthouder zal bij voorkeur gaan participeren in de commissie Financiën en vastgoed. Hij/zij heeft kennis van en bestuurlijke ervaring op het gebied van financiën en vastgoed, bijvoorbeeld in een positie als CFO in een organisatie van waaruit hij/zij goed bekend is met het publieke domein. Dat betekent dat hij/zij financiële cijfers kan interpreteren, er achter kan kijken en inzicht heeft in de strategische implicaties voor de langere termijn. Hij/zij heeft al goed inzicht in de ontwikkelingen in de zorgsector met in het bijzonder de GGZ en/of is bereid zich hier verder in te verdiepen. Specifiek competentieprofiel voor de voorzitter Raad van Toezicht De nieuwe voorzitter beschikt vooral over ruime bestuurlijke ervaring en goede communicatieve vaardigheden. Hij/zij heeft leiding gegeven aan een grotere organisatie en draagt het publiek maatschappelijke domein een warm hart toe. Bij voorkeur is hij/zij goed op de hoogte van het functioneren van de politiek en het openbaar bestuur in het bijzonder in de regio Zeeland. Dit kan bijvoorbeeld ook vanuit een achtergrond als directeur/dga van een onderneming, waardoor hij/zij goed bekend is met het publieke domein in deze regio. Hij/zij is een goed gespreks- en sparringpartner voor de Raad van Bestuur. Hij/zij heeft al goed inzicht in de ontwikkelingen in de zorgsector met in het bijzonder de GGZ en/of is bereid zich hier verder in te verdiepen. Netwerk Een passend, professioneel toezichthoudend, regionaal en landelijk netwerk is een pluspunt. Leden van de Raad van Toezicht kunnen geen deel uit maken van overheidsorganen en/of aan Emergis gerelateerde bestuurlijke netwerken in het verzorgingsgebied. Bekendheid en/of binding met de regio Zeeland is een belangrijk pluspunt. Samenstelling Binnen de Raad wordt gestreefd naar een evenwichtige verdeling tussen mannen en vrouwen. Op dit moment bestaat de Raad uit twee vrouwen en drie mannen. Door de wijzigingen in de Raad treden twee mannen terug. 5
Tijdsinvestering De Raad van Toezicht vergadert circa 6 keer per jaar en organiseert daarnaast een inhoudelijke themabijeenkomst en de zelfevaluatie. Daarnaast komt de Raad van Toezicht naar behoefte vanuit ontwikkelingen in de organisatie bijeen. Verder voert een delegatie van de Raad van Toezicht minimaal eenmaal per jaar overleg met de OR en CR. Beloning De leden Raad van Toezicht worden beloond met als uitgangspunt de geldende richtlijnen van de WNT. Wet Bestuur en Toezicht Emergis is een stichting. Volgens de criteria van de Wet Bestuur en Toezicht is Emergis vanuit het jaarrekeningenrecht op basis van de huidige balansdata nu gekwalificeerd als een grote organisatie. 6
WERVING- EN SELECTIEPROCEDURE Commissie Binnen de Raad van Toezicht is een commissie samengesteld bestaande uit de vicevoorzitter en twee leden, aangevuld met de Raad van Bestuur waarvoor een belangrijke adviesrol is weggelegd. Deze commissie wordt begeleid door de externe adviseur. De selectie van kandidaten vindt plaats in een aantal opeenvolgende stappen. Deze zijn: beoordeling van de sollicitatiebrieven op basis van de vermelde formele eisen qua kennis, ervaring en achtergrond door de adviseur, het doornemen van de longlist met alle reacties met de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur. Vervolgens het in samenspraak met de selectiecommissie uitnodigen van de kandidaten voor een oriënterende kennismaking met de selectiecommissie van de Raad van Toezicht en de Raad van Bestuur; het voeren van de oriënterende gesprekken tussen de selectiecommissie en de kandidaten begeleid door de adviseur. In deze gesprekken wordt er vastgesteld of de kandidaten op basis van de in de profielschets vermelde formele eisen voldoende kennis en ervaring hebben opgedaan om op korte termijn succesvol te kunnen opereren in de posities van voorzitter en lid van de Raad van Toezicht bij Emergis; vervolggesprekken tussen de geselecteerde eindkandida(a)t(en) en de selectiecommissie begeleid door de adviseur; gesprek tussen de voorgenomen te benoemen kandidaten en naar behoefte met de overige leden van de Raad van Toezicht; het inwinnen van referenties; het aanvragen van de Verklaring Omtrent Gedrag. Na deze laatste stap zal de Raad van Toezicht het definitieve besluit tot benoeming formuleren en communiceren. De kandidaten voeren kennismakingsgesprekken met een (afvaardiging van) de OR en CR. Formele toetreding vindt in goed onderling overleg plaats. Het streven is om de procedure voor juni 2015 af te ronden. 7
Bijlage: Tijdschema Het streven is om de procedure voor juni 2015 af te ronden. Dit is een voorlopige planning. Activiteit Planning 1. Start werving week 5 (za 31/1) 2. Selectie: - Reactietermijn kandidaten week 6,7,8, 9 - Opstellen longlist en bepaling shortlist week 9 - Oriënterende gesprekken met kandidaten week 10, 11 - Terugkoppeling aan de selectiecommissie week 12, - Oriënterende gesprekken met de selectiecommissie week 13, 14 - Vervolggesprekken met kandidaten week 14, 15 - Gesprek kandidaten met overige leden RvT week 16 3. Besluitvorming door RvT week 18 4. Informeren organisatie week 18 - Gesprek kandidaten met OR, CR week 18, 19 8