Belastinguitgave 2006 Gemeentelijke belastingen Inhoud Stijgingen per gemeente Ontwikkelingen opbrengsten Overzicht tarieven Belastingdruk Reservepositie Personeelsbezetting Voor u ligt de Belastinguitgave 2006. Ik hoop u met deze uitgave meer inzage te geven in het financiële reilen en zeilen van de Overijsselse gemeenten. Zo wordt vermeld welke tarieven de gemeenten hanteren op het gebied van onroerendezaakbelastingen (OZB), afvalstoffenheffing en rioolrechten. Tevens kunt u lezen hoeveel men per gemeente moet betalen aan belastingen. Tevens de reserveposities van die gemeenten en hun personeelsbezetting staan in deze uitgave vermeld. Stijgingen per gemeente De totale opbrengsten van de rioolrechten, de reinigingsheffingen en de OZB dalen ten opzichte van 2005 met 13,7%. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de afschaffing van de OZB gebruikers woningen. Voor een goede vergelijking met 2005 dient de afschaffing van de OZB gebruikers woningen buiten beschouwing te worden gelaten. Er is per gemeente uitgerekend wat de verhoging van de belastingen (OZB, exclusief de heffing van de gebruikers van woningen, afvalstoffenheffing en rioolrechten) is ten opzichte van 2005, afgezet tegen het inflatiepercentage over 2005. In grafiek 1 is bovenstaande weergegeven. J.W. Klaasen, gedeputeerde voor Bereikbaarheid en Bestuur in de provincie Overijssel
Het valt op dat van de 25 Overijsselse gemeenten: 9 gemeenten hun tarieven verlagen; 18 gemeenten hun tarieven met minder dan het inflatiepercentage over 2005 (1,7) laten stijgen; Hellendoorn en Olst-Wijhe hun tarieven fors hebben verhoogd. De gemeente Hellendoorn heeft met name haar rioolrecht aanzienlijk verhoogd. Dit in verband met te verrichten aanzienlijke investeringen en het meer kostendekkend maken van de rioolrechten. De gemeente Olst-Wijhe heeft haar inwoners in 2005 een korting van 91,-- verstrekt op de afvalstoffenheffing; deze korting wordt in 2006 niet meer verstrekt. Grafiek 1. Verhoging belastingen ten opzichte van 2005 in % en afgezet tegen het inflatiepercentage 2005. Ontwikkelingen opbrengsten De geraamde totale opbrengsten van de rioolrechten, de reinigingsheffingen en de OZB van alle Overijsselse gemeenten bedragen 352 miljoen. Daarvan komt 71 miljoen uit de rioolrechten, 115 miljoen uit de reinigingsheffingen en 166 miljoen uit de OZB (zie grafiek 2). De opbrengsten stijgen met 3,2% (inclusief areaaluitbreidingen = het meerdere aan inwoners, panden en dergelijke waar belasting van geheven kan worden) ten opzichte van 2005 als geen rekening wordt gehouden met de OZB gebruikers woningen. Het percentage waarmee de opbrengsten stijgen, is sinds 2003 gedaald zoals uit grafiek 3 blijkt; deze grafiek laat de stijgingspercentages over de laatste tien jaren zien, afgezet tegen het inflatiepercentage van het jaar ervoor (dus het stijgingspercentage van 2006 afgezet tegen het inflatiepercentage van 2005). Grafiek 2. Geraamde opbrengsten van alle Overijsselse gemeenten. Het lage stijgingspercentage is voornamelijk te danken aan de geringe stijging van de opbrengsten van de reinigingsheffingen; + 0,9%. De OZB-opbrengsten (exclusief OZB gebruikers woningen) laten een stijging zien van 3,8% en de opbrengsten van de rioolrechten van 6%. Benadrukt wordt dat het hier gaat om de stijgingspercentages van de geraamde opbrengsten en niet van de tarieven. Met betrekking tot die tarieven wordt opgemerkt dat de provincie Overijssel geen enkel verzoek van een gemeente heeft ontvangen voor ontheffing van het toegestane maximum stijgingspercentage van 2 voor de OZB. Grafiek 3. Stijgingspercentages opbrengsten over de laatste tien jaar en afgezet tegen de inflatiepercentages van het jaar daarvoor.
Overzicht tarieven Per gemeente zijn de tarieven (in ) van de OZB, de afvalstoffenheffing en het rioolrecht verzameld. gemeente OZB woningen OZB niet-woningen afvalstoffenheffing rioolrechten eigenaar eigenaar gebruiker meer personen één persoon Almelo 3,03 6,08 4,87 299,76 299,76 157,20 Borne 2,63 4,57 3,66 257,88 257,88 171,00 Dalfsen 1,58 3,28 2,63 205,97 * 205,97 * 111,80 Deventer 2,96 5,35 4,28 323,40 261,60 150,12 Dinkelland 2,89 4,42 3,54 258,00 198,00 186,00 Enschede 3,66 7,35 6,05 290,40 256,44 141,72 Haaksbergen 2,48 3,92 3,16 235,00 192,00 158,81 Hardenberg 2,16 5,50 4,42 221,21 * 221,21* 218,00 Hellendoorn 2,55 4,61 3,69 245,40 204,60 153,48 Hengelo 2,76 5,70 4,58 288,96 288,96 187,20 Hof van Twente 2,20 3,96 3,17 247,05 198,90 145,25 Kampen 2,39 3,28 2,63 248,02 * 248,02 * 128,28 Losser 2,45 4,20 3,37 299,04 239,64 178,00 Oldenzaal 2,63 4,70 3,76 334,80 204,00 128,88 Olst-Wijhe 3,18 5,39 4,31 223,59 * 223,59 * 167,36 Ommen 2,08 3,05 2,46 230,00 193,00 158,00 Raalte 2,34 3,83 3,07 188,43 * 188,43 * 130,00 Rijssen-Holten 2,18 4,07 3,26 258,00 179,00 170,70 Staphorst 1,32 2,02 1,62 242,12 * 242,12 * 180,60 Steenwijkerland 2,43 4,71 3,77 218,18 * 218,18 * 177,24 Tubbergen 2,44 3,67 2,94 219,50 * 219,50 * 198,00 Twenterand 2,54 3,57 2,86 238,90 * 238,90 * 190,68 Wierden 2,06 2,06 1,65 240,00 201,60 182,88 Zwartewaterland 2,45 4,57 3,66 246,45 * 246,45 * 164,60 Zwolle 3,02 5,71 4,59 243,69 194,96 89,76 * Betreft de gemeenten die een bedrag per lediging van de container hanteren. Bij de berekening van het tarief is uitgegaan van het door de gemeente respectievelijk Rova opgegeven gemiddeld aantal ledigingen. Belastingdruk Aan de hand van bovenstaande tarieven is uitgerekend wat een eigenaarbewoner van een woning moet betalen, ervan uitgaande dat die woning door meer dan één persoon wordt bewoond. Daarvoor wordt gebruikgemaakt van een standaardwoningwaarde en van de gemiddelde woningwaarde per gemeente. Deze woningwaardes zijn berekend aan de hand van gegevens van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. De standaard woningwaarde is 176.014,-- en de gemiddelde woningwaardes zijn (in ) als volgt: gemeente gemiddelde gemeente gemiddelde woningwaarde woningwaarde Almelo 141.025 Oldenzaal 188.188 Borne 202.307 Olst-Wijhe 210.530 Dalfsen 242.239 Ommen 195.306 Deventer 189.815 Raalte 208.698 Dinkelland 215.650 Rijssen-Holten 193.422 Enschede 139.739 Staphorst 213.499 Haaksbergen 196.499 Steenwijkerland 164.824 Hardenberg 165.797 Tubbergen 220.595 Hellendoorn 197.912 Twenterand 180.797 Hengelo 163.402 Wierden 209.154 Hof van Twente 199.470 Zwartewaterland 186.245 Kampen 164.566 Zwolle 169.938 Losser 197.534
De berekening van de lasten (in ) van een standaardwoning levert het volgende beeld op. Het gemiddelde van alle Overijsselse gemeenten bedraagt 587,92. Uitgaande van de gemiddelde woningwaarde zijn de lasten (in ) als volgt. Het gemiddelde van alle Overijsselse gemeenten bedraagt hier 599,34. 0 100 200 300 400 500 600 700 800 0 100 200 300 400 500 600 700 800 Reservepositie Bij het verzamelen van gegevens over de reserveposities van de gemeenten hebben wij geconstateerd dat die posities nogal afwijken van die van vorig jaar. Dit komt waarschijnlijk door de toepassing van de nieuwe verantwoordingsvoorschriften; het Besluit begroting en verantwoording provincies en gemeenten. De gemeenten hebben deze nieuwe voorschriften voor het eerst moeten toepassen bij de jaarrekening 2004 en wij denken dat deze nieuwe verantwoording gevolgen heeft gehad voor de begroting 2006. Hiernaast treft u de door de gemeenten verstrekte gegevens (in ) aan, weergegeven naar oplopend totaalbedrag. De reservepositie van een gemeente is geen meetlat voor het bepalen van de rijkdom van een gemeente; het is slechts één van de factoren die de weerstandscapaciteit van een gemeente weergeeft. gemeente algemene bestemmings- voorzieningen totaal reserves reserves Zwartewaterland 5.444.912 3.130.515 8.575.427 Borne 1.913.650 3.351.975 3.673.811 8.939.436 Olst-Wijhe 7.485.462 3.530.548 3.809.068 14.825.078 Losser 12.976.000 4.126.000 5.042.000 22.144.000 Tubbergen 3.392.094 15.567.960 5.098.874 24.058.928 Wierden 14.778.000 6.113.000 4.830.000 25.721.000 Twenterand 5.824.685 10.235.790 10.300.108 26.360.583 Ommen 6.161.000 18.386.000 5.269.000 29.816.000 Oldenzaal 3.500 22.432.000 7.981.000 30.416.500 Haaksbergen 7.702.202 24.328.471 1.974.971 34.005.644 Staphorst 7.905.315 24.470.298 3.327.265 35.702.878 Hellendoorn 18.743.473 11.519.896 7.326.826 37.590.195 Hof van Twente 16.357.627 17.011.079 4.303.440 37.672.146 Dinkelland 8.709.226 32.704.453 5.652.823 47.066.502 Steenwijkerland 37.321.524 9.706.585 7.728.662 54.756.771 Raalte 6.931.791 33.867.202 14.756.910 55.555.903 Rijssen-Holten 2.084.000 42.464.000 11.183.000 55.731.000 Dalfsen 10.862.000 44.218.000 2.219.000 57.299.000 Kampen 30.177.000 19.527.000 12.091.000 61.795.000 Hardenberg 8.543.687 36.017.618 17.278.796 61.840.101 Hengelo 9.534.806 49.527.624 40.695.778 99.758.208 Zwolle 24.042.000 58.583.000 17.260.000 99.885.000 Almelo 6.493.786 60.340.800 40.629.177 107.463.763 Deventer 32.298.645 50.808.270 30.883.011 113.989.926 Enschede 26.647.000 101.289.000 40.401.000 168.337.000
Grafisch voorgesteld levert dit het volgende beeld op. De totale reservepositie uitgedrukt in een bedrag per woonruimte levert het volgende beeld op. 0 50 100 150 200 0 1.000 2.000 3.000 4.000 5.000 6.000 7.000 8.000 De totale reservepositie uitgedrukt in een bedrag per inwoner geeft het volgende beeld. Personeelsbezetting De Overijsselse gemeenten hebben gegevens verstrekt over hun personeelsbezetting; in de tabel op de volgende pagina treft u die aan, oplopend naar het aantal fte s per 1.000 woonruimten. Wij wijzen er op dat behoedzaam moet worden omgegaan met het interpreteren van de verstrekte gegevens, omdat: a. niet altijd éénduidig dezelfde gegevens worden verstrekt en b. de wijze van taakuitvoering door de gemeente van belang is (welke taken voert de gemeente uit; worden taken uitbesteed; wordt personeel ingehuurd of doet men het zelf). Het aantal fte s van een gemeente is uitgedrukt per 1.000 woonruimten en per 1.000 inwoners. 0 500 1.000 1.500 2.000 2.500
gemeente per 1.000 per 1.000 woonruimten inwoners Olst-Wijhe 15,7411 6,3236 Raalte 16,0235 6,5850 Wierden 16,7166 6,4104 Haaksbergen 16,8226 6,9642 Dalfsen 16,8885 6,4250 Losser 17,0163 7,0708 Twenterand 17,0230 6,3950 Steenwijkerland 17,0897 7,9378 Hof van Twente 17,5556 7,4079 Ommen 18,2132 8,0456 Zwartewaterland 18,4253 6,8337 Hardenberg 18,5001 7,3805 Oldenzaal 18,7953 8,0961 gemeente per 1.000 per 1.000 woonruimten inwoners Rijssen-Holten 19,0046 7,2878 Tubbergen 19,1037 6,4853 Staphorst 19,1485 6,5568 Borne 19,4989 7,8003 Dinkelland 19,7945 7,7129 Zwolle 20,0129 9,4549 Deventer 20,3696 9,0950 Kampen 20,4705 8,3503 Almelo 20,9868 9,3785 Hengelo 22,3482 10,2026 Hellendoorn 22,9101 9,2890 Enschede 27,1820 12,7669 Grafisch voorgesteld is het beeld als volgt. Colofon Uitgave provincie Overijssel, maart 2006 Productie eenheid Bestuurlijke Aangelegenheden, team Openbaar Bestuur Coördinatie en vormgeving team Communicatie Druk team Documentproducties Voor meer informatie kunt u contact opnemen met de eenheid Bestuurlijke Aangelegenheden, team Openbaar Bestuur, telefoon 038 425 12 86.