NIEUWSBERICHT Hengelo, 3 meil 2016
|
|
- Franciscus van de Veen
- 7 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 Postadres: Postbus AV Hengelo adres: Telefoon: Website NIEUWSBERICHT Hengelo, 3 meil 2016 Woonlasten Achterhoekse gemeenten gelijk aan landelijk stijging In Bronckhorst en Berkelland en de omliggende gemeenten komt de woonlastenstijging overeen met de landelijk gemiddelde stijging die op 7,77 euro (1,1%) per gemiddeld meerpersoons huishouden ligt. Dat concludeert het GBT (Gemeentelijk Belastingkantoor Twente) op basis van een vergelijking van gegevens die zijn verzameld door Coelo in de Atlas van lokale lasten Het Coelo (Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden) publiceert jaarlijks een overzicht van lokale lasten per gemeente in Nederland. Het GBT heeft die gegevens op een rijtje gezet voor de Achterhoekse gemeenten die het GBT bedient: Bronckhorst en Berkelland. Daarbij zijn vergelijkingen gemaakt met andere aangrenzende gemeenten en met landelijke gemiddelden voor zowel een- als meerpersoons huishoudens. Voor de Twentse gemeenten die bij het GBT zijn aangesloten (Almelo, Borne, Enschede, Haaksbergen, Hengelo, Losser en Oldenzaal) heeft het GBT een aparte vergelijking gemaakt. Gemeenten bepalen zelf de hoogte van de tarieven. Het GBT zorgt voor het heffen en innen. "We beschikken over alle gegevens en proberen hiermee zowel voor de gemeenten als de inwoners van ons verzorgingsgebied maximaal inzicht te verschaffen", zegt directeur Rob Toet van het GBT. "Verhoudingen en vergelijkingen zeggen veel meer dan de bedragen op de aanslag". Iedereen in Nederland kan nu ook zijn eigen gemeentelijke lasten berekenen en vergelijken met die van vorig jaar of een andere gemeente naar keuze. Daartoe heeft Coelo de Lokale Lasten calculator ontwikkeld. Zowel de Coelo Atlas van lokale lasten 2016 als de Calculator zijn te vinden op Hierna volgen de cijfers en een uitgebreide toelichting.
2 WOONLASTEN IN DE ACHTERHOEK Uitgaande van gemiddelde waarden van woningen en van een meerpersoonshuishouden liggen de gemiddelde woonlasten in Gelderland op 719 en landelijk op 723. De laagste landelijke woonlast is 539 en de hoogste Het grote verschil tussen de woonlasten in de goedkoopste en duurste gemeente vergt enige toelichting. De frequentieverdeling van de gemeentelijke woonlasten is namelijk vlak. Dat wil zeggen dat de lastendruk van de meeste gemeenten in Nederland (68% van alle 396) voor meerpersoonshuishoudens tussen de 600 en 800 euro ligt. Van de Achterhoekse gemeenten vallen daar vier gemeenten buiten. De overige gemeenten liggen dus in de middenmoot. In tabel 1 zijn de hoogte en woonlasten van de twee GBT-gemeenten (geel gearceerd) vergeleken met een aantal gemeenten en de gemiddelden in de provincie Gelderland en heel Nederland. In tabel 2 wordt de vergelijking met de bij het GBT aangesloten gemeenten in Twente gemaakt. Als buurgemeente van Berkelland wordt ook Hof van Twente in de vergelijking meegenomen. De woonlasten voor zowel één- als meerpersoons huishoudingen stijgen landelijk met respectievelijk 0,9 en 1,1%. In de Twentse gemeenten stijgen de woonlasten meer dan het landelijk gemiddelde. Gemiddeld genomen is de lastendrukstijging in de Achterhoek gelijk aan de landelijk gemiddelde stijging. bruto woonlasten stijging t.o.v pers. hh meerpers. hh 1-pers. meerpers. tabel Aalten ,4% 3,7% Berkelland ,5% -4,5% Bronckhorst ,3% 0,1% Brummen ,7% -1,8% Doesburg ,9% 9,2% Doetinchem ,5% 0,4% Haaksbergen ,9% 0,9% Hof van Twente ,1% 2,0% Lochem ,4% 0,4% Oost Gelre ,4% -1,1% Oude IJsselstreek ,0% 5,5% Rheden ,1% 0,0% Zevenaar ,6% 3,8% Zutphen ,8% -3,5% Gelderland ,5% 1,7% Nederland ,9% 1,1% bruto woonlasten stijging t.o.v pers. hh meerpers. hh 1-pers. meerpers. tabel Almelo ,8% 5,8% Berkelland ,5% -4,5% Bronckhorst ,3% 0,1% Borne ,5% 0,5% Enschede ,4% 1,2% Haaksbergen ,9% 0,9% Hengelo ,3% 4,2% Losser ,3% 0,3% Oldenzaal ,8% 2,4% Gelderland ,5% 1,7% Overijssel ,6% 1,9% Nederland ,9% 1,1%
3 RANGORDE NUMMERS Daarnaast heeft het Coelo een rangorde gemaakt voor alle 396 gemeenten en deelgemeenten. Nummer 1 (Aalten) heeft de laagste woonlasten en nummer 396 (Blaricum) de hoogste. In tabel 3 worden de rangordeposities van vorig jaar en dit jaar voor Berkelland en Bronckhorst (geel gearceerd) en andere Achterhoekse gemeenten weergegeven. In tabel 4 wordt de vergelijking met de zeven Twentse GBT-gemeenten gemaakt. Uitgaande van een meerpersoonshuishouden heeft de gemeente Aalten in 2016 net als in 2015 de laagste woonlasten in Gelderland. Bronckhorst is gestegen naar plaats 361 en Berkelland heeft nu plaats 174. rangorde nummer tabel Aalten 1 1 Zevenaar Oost Gelre Rheden Zutphen Doetinchem Berkelland Oude IJsselstreek Haaksbergen Hof van Tw ente Lochem Brummen Doesburg Bronckhorst van 407 gem. van 396 gem. rangorde nummer tabel Oldenzaal Losser Berkelland Hengelo Borne Almelo Enschede Haaksbergen Bronckhorst van 407 gem. van 396 gem. CONCLUSIES VOOR Berkelland en Bronckhorst Berkelland: a. De gemiddelde woonlast voor éénpersoonshuishoudens is lager dan het landelijk gemiddelde en voor meerpersoonshuishoudingen iets hoger dan het landelijk gemiddelde. b. Door gelijkblijvende tarieven blijft de lastenstijging achter bij het landelijk gemiddelde. c. De positie op de woonlastenrangorde is sterk verbeterd door verrekening van een deel van het rekeningoverschot 2014 met de belastingaanslag Bronckhorst: a. De gemiddelde woonlast is voor één- en meerpersoonshuishoudingen hoger dan het provinciale en landelijk gemiddelde. b. De lastenontwikkeling blijft achter bij het landelijk gemiddelde. c. De positie op de woonlastenrangorde is verbeterd. TOELICHTING Wat zijn gemeentelijke woonlasten? Onder woonlasten verstaan we: onroerendezaakbelastingen, afvalstoffenheffing en rioolheffing. Het zijn belastingen en heffingen van de gemeente waarmee ieder huishouden jaarlijks te maken krijgt.
4 Met welke gemeenten vergelijken we Berkelland en Bronckhorst? Aangrenzende gemeenten Twentse gemeenten die zijn aangesloten bij het GBT Daarnaast maken we vergelijkingen met het landelijke cijfers Hieronder geven we drie belangrijke uitgangspunten aan, die een rol spelen bij vergelijking van woonlasten tussen gemeenten. Gemiddelde waarde van een woning of een standaardwaarde? Het Coelo publiceert jaarlijks de Atlas van lokale lasten. Men vergelijkt daarin per gemeente de woonlasten van een woning met een voor die gemeente gemiddelde waarde. Het is echter ook mogelijk uit te gaan van een standaardwoning, waarvan de waarde in alle gemeenten gelijk is. In dit overzicht kiezen we voor aansluiting bij de gangbare praktijk om te werken met gemiddelde waarden van woningen in een gemeente. Corrigeren voor extra geld van het Rijk ter compensatie van lage belastingcapaciteit? De Coelo-atlas maakt onderscheid tussen het perspectief van de belastingbetaler en dat van de gemeente(financiën). Bij het eerste perspectief gaat het erom hoeveel een huishouden moet betalen aan belasting. In het tweede perspectief worden de woonlasten gecorrigeerd voor het feit dat gemeenten met relatief dure woningen minder geld uit het gemeentefonds krijgen, zodat zij meer belasting moeten innen om een gelijkwaardig voorzieningenniveau aan te kunnen bieden. Gemeenten met hoge woonlasten beschikken dus niet automatisch over meer middelen om voorzieningen voor de burger te realiseren. Het kan zijn dat die hogere lasten nodig zijn ter compensatie van een korting uit het gemeentefonds wegens hoge belastingcapaciteit. In deze rapportage gaan we uit van het perspectief van de belastingbetaler en wordt het andere perspectief niet nader belicht. Welke typen huishoudens? Het Coelo gaat in de belangrijkste vergelijkingen uit van meerpersoons huishoudens. Bij gemeenten met tariefdifferentiatie kan het beeld daardoor afwijken ten opzichte van gemeenten die dat niet hebben. Berkelland heeft een gedetailleerde differentiatie in de rioolheffing, Bronckhorst heeft één tarief bij de rioolheffing, maar differentieert bij de afvalstoffenheffing naar aantal aanbiedingen. OVERIGE TARIEVEN De Gemeentewet bepaalt welke belastingen gemeenten kunnen heffen. Geen enkele GBT-gemeente heeft alle in de wet genoemde belastingen ingevoerd. Dit is de eigen beleidsvrijheid van de individuele gemeente, evenals (meestal) de hoogte van de onderscheiden tarieven. In onderstaande overzichten zijn allereerst de tarieven die betrekking hebben op de woonlasten vergeleken en ter informatie aantal overige tarieven van Berkelland, Bronckhorst en de deelnemende GBT-gemeenten op een rijtje gezet.
5 Tabel 5 Heffingen Almelo B'land Borne B'horst E'de H'bergen Hengelo Losser O'zaal afvalstoffenheffing- 1 persoons 268,92 131,80 237,00 160,71 269,04 188,16 185,22 174,24 219,48 afvalstoffenheffing- meerpersoons 268,92 176,55 237,00 296,05 303,36 188,16 281,59 174,24 278,88 OZB-w oning eigenaar 0,1774% 0,1401% 0,1702% 0,1261% 0,1708% 0,1408% 0,1564% 0,1667% 0,12211% OZB-niet-w oning eig en gebr 0,6392% 0,3091% 0,5634% 0,3154% 0,6979% 0,3881% 0,6399% 0,4266% 0,46022% rioolheffing tot 60 m3 211,00 243,20 177,36 258,00 209,16 298,32 205,68 214,11 178,56 rioolheffing tot 500m3 311,05 718,40 177,36 258,00 209,16 348,14 205,68 214,11 178,56 w oonlasten 1-pers. huishouden w oonlasten meerpers. huishouden Overige tarieven Almelo B'land Borne B'horst E'de H'bergen Hengelo Losser O'zaal begraven 529, ,80 503,00 908,00 705,00 811,00 744,50 239,00 793,80 onderhoud 10 jaar afkoop 459,00 924,00 0,00 98,00 240,00 0,00 364,15 0,00 0,00 forensenbelasting minimaal nvt nvt nvt 269,00 nvt 128,00 nvt 174,10 nvt maximaal 502, ,00 723,40 hondenbelasting 1 hond 71,04 0,00 54,48 0,00 81,24 65,28 75,72 98,28 102,72 hondenbelasting 2 honden 198,96 0,00 145,68 0,00 162,48 158,04 200,76 245,88 243,60 hondenbelasting 3 honden 343,32 0,00 297,24 0,00 243,72 311,64 375,12 442,80 422,64 hondenbelasting kennel 199,08 0,00 224,88 0,00 228,72 291,24 322,32 353,04 422,64 paspoort 64,40 64,40 64,40 64,40 64,40 64,40 64,40 64,40 64,40 identiteitskaart 50,40 50,40 50,40 50,40 50,40 50,40 50,40 50,40 50,40 rijbew ijs verstrekken 38,45 38,95 38,95 38,00 38,95 38,95 38,95 38,95 35,00 leges trouw en gemeentehuis 389,80 453,60 313,60 314,00 468,70 523,00 390,00 408,00 294,30 verstrekken uittreksel GBA 14,40 6,90 8,30 11,50 15,95 7,00 14,80 15,10 7,35 leges omgevingvergunning 2,67% degressief 2,40% 2,50% 2,80%2,95%/1,95% 2%-2,8% degr. 2,2% degressief met een minimum van en een maximum van geen dakkapel bouw som uitbouw bouw som nieuw bouw bouw som marktgeld per meter privaatrecht 1,22 1,10 privaatrecht privaatrecht 1,60 1,90 2,17 marktgeld per m2 0,78 parkeertarief per uur centrum 1,50 nvt nvt 2,70 0,00 1,90 nvt 1,30 precario TERRAS m2 per zmnd 1,70 nvt nvt nvt 4,80-5,60 nvt per stuk reclamebelasting centrum 20m2 685,20 nvt 830,04 nvt 681,84 nvt nvt nvt ca 480 BIZ bij WOZ-w aarde nvt nvt nvt nvt nvt nvt toeristenbelasting pppo- hotel 1,04 1,00 nvt nvt nvt 1,50 1,02 1,45 0,71 toeristenbelasting pppo- camping 0,52 1,00 nvt nvt nvt 1,05 0,71 1,01 0,71 toeristenbelasting pppo- overig 0,52 1,00 nvt nvt nvt 1,50 0,86 0,87 0,71
NIEUWSBERICHT Hengelo, 3 mei 2016
Postadres: Postbus 845 7550 AV Hengelo E-mailadres: info@gbtwente.nl Telefoon: 053-481 8875 Website www.gbtwente.nl NIEUWSBERICHT Hengelo, 3 mei 2016 Woonlasten Twentse gemeenten stijgen iets meer dan
Nadere informatieNIEUWSBRIEF. Woonlastenstijging Twentse gemeenten meer dan landelijk gemiddelde
04 2014 NIEUWSBRIEF Via deze nieuwsbrief informeren wij u over de professionalisering van onze organisatie, de activiteiten van de afdelingen en nieuwe ontwikkelingen op ons vakgebied. Woonlastenstijging
Nadere informatieNIEUWSBRIEF. Woonlastenstijging Twentse gemeenten meer dan landelijk gemiddelde
2015 01 NIEUWSBRIEF Via deze nieuwsbrief informeren wij u over de professionalisering van onze organisatie, de activiteiten van de afdelingen en nieuwe ontwikkelingen op ons vakgebied. Woonlastenstijging
Nadere informatieBijlage Paragraaf lokale heffingen
Bijlage Paragraaf lokale heffingen Lokale heffingen hebben tot doel dat de gemeente door het verwerven van eigen middelen dekking vindt van haar uitgaven in het kader van de uitvoering van de gemeentelijke
Nadere informatieOntwikkeling van de lokale woonlasten 2017
Ontwikkeling van de lokale woonlasten 2017 Inhoud 1. Aanleiding 2. Methode 3. Ontwikkeling totale woonlasten 4. Ontwikkeling afvalstoffenheffing, rioolheffing en OZB 5. Conclusies Bijlage 1 Hoe ontwikkelen
Nadere informatie6.1 Lokale heffingen. 6.1.1 Ontwikkelingen
6.1 Lokale heffingen Door lokale heffingen verwerft de gemeente eigen middelen. Daarmee vindt zij dekking voor haar uitgaven voor de uitvoering van de gemeentelijke taken. De invoering, wijziging of intrekking
Nadere informatieRapportage Vergelijking Lokale Lasten Limburgse Gemeenten
Rapportage Vergelijking Lokale Lasten Limburgse Gemeenten 2015-2016 Mei, 2016 Inhoud 1. Inleiding... 5 1.1 Algemeen... 5 1.2 Werkwijze... 6 1.3 Mutaties en gemiddelden... 6 1.4 Rekenbenadering en gegevensuitvraag...
Nadere informatie7. PARAGRAAF BELASTINGEN EN TARIEVEN
7. PARAGRAAF BELASTINGEN EN TARIEVEN 7.1 Tarieven belastingen en heffingen Algemeen Bij de behandeling van de Kadernota 2015-2018 is besloten het indexcijfer 2015 voor de gemeentelijke belastingen, heffingen
Nadere informatieSAMENVATTING DRECHTSTEDEN COELO-Atlas van de lokale lasten 2013
SAMENVATTING DRECHTSTEDEN COELO-Atlas van de lokale lasten 2013 Sliedrecht, 26 april 2013 1. Inleiding Jaarlijks wordt door het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden van de Rijksuniversiteit
Nadere informatieNotitie Ontwikkeling van de lokale woonlasten
Notitie Ontwikkeling van de lokale woonlasten Het Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden (voorts COELO) publiceert jaarlijks de Atlas van de lokale lasten, een overzicht van de
Nadere informatieOntwikkeling van de lokale woonlasten 2018
Ontwikkeling van de lokale woonlasten 2018 Inhoud 1. Aanleiding 2. Methode 3. Totale woonlasten 4. Afvalstoffenheffing 5. Rioolheffing 6. Onroerendezaakbelasting 7. Samenvatting Bijlage 1 Hoe ontwikkelen
Nadere informatie19 maart Voorlopige verkiezingsuitslag
19 maart 2015 Voorlopige verkiezingsuitslag Alles voor een sterk bestuur 9 groeperingen en 132 kandidaten 22 gemeenten én 2 huishoudens 411 stembureaus Tientallen NS- en busschermen en spandoeken Duizenden
Nadere informatieInleiding Beleidskader Lokaal belastingbeleid Vaststelling tarieven 2012
Lokale heffingen Inleiding Deze paragraaf bevat informatie en voorstellen over de diverse gemeentelijke belastingen en heffingen en gaat in op de consequenties daarvan voor de inwoners. Eerst krijgen de
Nadere informatieBelastinguitgave 2006
Belastinguitgave 2006 Gemeentelijke belastingen Inhoud Stijgingen per gemeente Ontwikkelingen opbrengsten Overzicht tarieven Belastingdruk Reservepositie Personeelsbezetting Voor u ligt de Belastinguitgave
Nadere informatieColofon. Nota lokale heffingen 2015-2018. Uitgave Gemeente Utrecht. Drukwerk RICOH Nederland. Fotografie Ramon Mosterd John Ploeg John Gundlach
Nota lokale heffingen 2015-2018 Colofon Nota lokale heffingen 2015-2018 Uitgave Gemeente Utrecht Drukwerk RICOH Nederland Fotografie Ramon Mosterd John Ploeg John Gundlach Informatie Gemeente Utrecht Bestuurs-
Nadere informatie13 Stiens, 15 november 2016
13 Stiens, 15 november 2016 Raadsvergadering: 8 december 2016 Voorstelnummer: 2016/46 Portefeuillehouder: drs. J.R.A. Boertjens Behandelend ambtenaar: S. Vis E-mail: s.vis@leeuwarderadeel.nl Telefoonnr.
Nadere informatieLokale belastingen 2011
Lokale belastingen 2011 Wat betaalt u aan gemeenten en waterschappen? Inwoners en woonruimten Tarieven Belastingdruk Onroerende-zaakbelastingen tarieven woningen tarieven niet-woningen gemeente zakelijk
Nadere informatieBelastinguitgave 2014
Belastinguitgave 2014 Overijsselse gemeenten zetten lijn beperking woonlasten voort De Overijsselse gemeenten blijven de woonlasten voor hun inwoners beperken. Dat blijkt uit de jaarlijkse inventarisatie
Nadere informatiePROGRAMMABEGROTING
PROGRAMMABEGROTING 2015-2018 Paragraaf 1 : Lokale heffingen Inleiding In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de door de gemeente Leiderdorp geheven belastingen, heffingen en leges. De paragraaf geeft
Nadere informatieAtlas van de lokale lasten 2015
Atlas van de lokale lasten 2015 Algemene deel: Monitor van de ontwikkeling van de lokale lasten op macroniveau prof.dr. M.A. Allers dr. C. Hoeben L. Janzen MSc K. Kwakkel MSc J.B. Geertsema MSc J. Veenstra
Nadere informatieO O * Ontwikkeling OZB
O16.001974 O16.001974* Ontwikkeling OZB 1. Inleiding 1.1 Aanleiding van deze notitie Op 30 juni 2016 heeft wethouder Offinga toegezegd om een notitie in de vorm van actieve info aan de raad te verstrekken
Nadere informatie382,40 per inwoner 2/5 WMO 14.127.768,00 382,40 per inwoner 2/5 werk 14.127.768,00
Gelderland Gemeente Aalten Inwoners 27.025 extra gelden 3D voor gemeenten 956,00 per inwoner 25.835.900,00 per jaar 191,20 per inwoner 1/5 jeugd 5.167.180,00 382,40 per inwoner 2/5 WMO 10.334.360,00 382,40
Nadere informatiePROGRAMMABEGROTING
PROGRAMMABEGROTING 2016-2019 Paragraaf 1 : Lokale heffingen Inleiding In deze paragraaf wordt inzicht gegeven in de door de gemeente Leiderdorp geheven belastingen, heffingen en leges. De paragraaf geeft
Nadere informatie4.1.2 Woonlasten (lokale lastendruk)
Procentueel aandeel per belastingsoort op totale belastingopbrengsten 2006 Burgerzaken 3% Parkeren 11% Rioolrecht 14% Havengelden 6% Bouwleges 4% Begraaf- en crematierechten 4% Overige baten 2% OZB 33%
Nadere informatieBarometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) December De ontwikkeling van de werkloosheid algemeen
Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) December 212 In deze notitie van het UWV WERKbedrijf, die tweemaandelijks verschijnt, worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort toegelicht.
Nadere informatieAtlas van de lokale lasten 2014
Atlas van de lokale lasten 2014 Algemene deel: Monitor van de ontwikkeling van de lokale lasten op macroniveau prof.dr. M.A. Allers dr. C. Hoeben L. Janzen MSc M. van Gelder MSc J.B. Geertsema MSc J. Veenstra
Nadere informatieAan de gemeenteraad van Nijmegen. Geachte leden van de raad,
Directie Inwoners Ingekomen stuk D8 (PA 23 april 2008) Aan de gemeenteraad van Nijmegen Korte Nieuwstraat 6 6511 PP Nijmegen Telefoon (024) 329 90 00 Telefax (024) 329 29 81 E-mail gemeente@nijmegen.nl
Nadere informatieHondenbelasting Verleden, heden en toekomst. Rosalie van Heijst 20 april 2016
Hondenbelasting Verleden, heden en toekomst Rosalie van Heijst 20 april 2016 Waarom hondenbelasting? Oorspronkelijk Sociale doeleinden: bekostiging armenzorg Regulerend: beperken aantal honden in het
Nadere informatieBelastinguitgave 2013
Belastinguitgave 2013 Overijsselse gemeenten beperken stijging woonlasten Inwoners van Overijssel betalen in 2013 gemiddeld slechts een fractie meer aan gemeentelijke woonlasten dan vorig jaar. In tien
Nadere informatieTe nemen besluit: De verordeningen gemeentelijke belastingen en heffingen en de daarbij behorende tarieventabellen voor het jaar 2016 vaststellen.
10 Stiens, 13 oktober 2015 Raadsvergadering: 5 november 2015 Voorstelnummer: 2015/47 Portefeuillehouder: drs J.R.A. Boertjens Behandelend ambtenaar: S. Vis E-mail: s.vis@leeuwarderadeel.nl Telefoonnr.
Nadere informatieOpmerking bij driejaarsgemiddelden Continu Vakantie Onderzoek (CVO)
Opmerking bij driejaarsgemiddelden Continu Vakantie Onderzoek (CVO) Bij de interpretatie van de uitkomsten van het CVO moet men er rekening mee houden dat een steekproef geen exacte uitkomsten oplevert,
Nadere informatieAan de raad AGENDAPUNT NR. 8.5. Doetinchem, 28 november 2012 ALDUS VASTGESTELD 6 DECEMBER 2012. Belastingverordeningen 2013
Aan de raad AGENDAPUNT NR. 8.5 ALDUS VASTGESTELD 6 DECEMBER 2012 Belastingverordeningen 2013 Voorstel: de belastingverordeningen 2013 vaststellen. Door de jaarlijks terugkerende begrotingsbehandelingen
Nadere informatieLokale lastendruk in Kampen
Lokale lastendruk in Kampen Notitie opgesteld in opdracht van de gemeente Kampen (herziene versie) Dr. ir. C. Hoeben COELO 19 februari 2004 COELO Centrum voor Onderzoek van de Economie van de Lagere Overheden
Nadere informatieBarometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) April De ontwikkeling van de werkloosheid algemeen
Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) April 213 In deze notitie van het UWV WERKbedrijf, die tweemaandelijks verschijnt, worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort toegelicht.
Nadere informatieInwoners en woonruimten. Tarieven. Belastingdruk. Wat betaalt u aan gemeenten en waterschappen? Provincie Zeeland
Inwoners en woonruimten Provincie Zeeland Tarieven Belastingdruk Wat betaalt u aan gemeenten en waterschappen? Lokale belastingen 2005 Inwoners en woonruimten gemeente inwoners woonruimten Borsele 22.397
Nadere informatieAtlas van de lokale lasten
Atlas van de lokale lasten Algemene deel: Monitor van de ontwikkeling van de lokale lasten op macroniveau M.A. Allers, C. Hoeben, L. Janzen, J. Veenstra, B. Geertsema E. Merkus COELO Centrum voor Onderzoek
Nadere informatieAan: de leden van klankbordgroep fusie Beemster-Purmerend. Beemster/Purmerend, 04 juni 2019
Aan: de leden van klankbordgroep fusie Beemster-Purmerend Beemster/Purmerend, 04 juni 2019 Op 13 mei jl. is een presentatie aan de Klankbordgroep gegeven over de ontwikkeling van de financiën van de gemeenten
Nadere informatiePARAGRAAF 1 : LOKALE HEFFINGEN
PARAGRAAF 1 : LOKALE HEFFINGEN Inleiding In deze paragraaf volgt een overzicht van de in onze gemeente gehanteerde heffingen. Daarna worden de ontwikkelingen van de onroerende-zaakbelasting (OZB), afvalstoffenheffing
Nadere informatieParagraaf 1: Lokale heffingen
Paragraaf 1: Lokale heffingen inzameling van regenwater evenals de zorg voor de grondwaterstand. De kosten die hiervoor worden gemaakt, worden met de rioolheffing verhaald op gebruikers van woningen en
Nadere informatieBarometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) April 2012
Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) April 212 In deze notitie van het UWV WERKbedrijf worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort toegelicht. Vanuit diverse bronnen is
Nadere informatieCoelo overzicht 2015 grote gemeenten
Collegevoorstel Openbaar Onderwerp Coelo overzicht 2015 grote gemeenten Programma / Programmanummer Bestuur & Middelen / 1042 BW-nummer Portefeuillehouder H. Tiemens Samenvatting Het Centrum voor Onderzoek
Nadere informaties; 1=^1 :^-i kj( COELO Atlas van de lokale lasten 7>V^ -VV/TX'" Vi( i,.^j Monitor van dë ontwikkeling van de lokale lasten op macro en microniveau rxj
COELO Atlas van de lokale lasten 2013 rxj :>' ' ^J 1 ^., I'yx i,.^j V ^K \X^.', r t Vi( > # VJ s; 1=^1 :^-i kj( ^^: 7>V^ -VV/TX'" " ^ i.? x. ^ :^w -v-\«tl-^rt^cr, r
Nadere informatieParagraaf Lokale heffingen
Paragraaf Lokale heffingen Lokale heffingen zijn alle gemeentelijke belastingen en bijdragen die wij vragen om de kosten van producten te dekken. In deze paragraaf komen alle gemeentelijke heffingen en
Nadere informatieBetreft Raadsvoorstel inzake vaststelling belastingverordeningen voor 2015
Betreft Raadsvoorstel inzake vaststelling belastingverordeningen voor 2015 Vergaderdatum 6 november 2014 Gemeenteblad 2014 / 69 Agendapunt 3 Aan de Raad Voorstel De gemeenteraad wordt voorgesteld de navolgende
Nadere informatieDit is een verkorte versie van het rapport Kerngegevens Belastingen Grote Gemeenten.
0. Voorwoord Dit is een verkorte versie van het rapport Kerngegevens Belastingen Grote Gemeenten. In de jaren 2002 tot en met 2010 stelde COELO jaarlijks een Belastingoverzicht grote gemeenten samen in
Nadere informatieDISTRIBUTIE ONDERZOEK CREMATORIUM DE OMARMING PLANOLOGISCH
DISTRIBUTIE PLANOLOGISCH ONDERZOEK CREMATORIUM DE OMARMING Responsum onderzoek en adviesbureau 3-8-2009 0 DISTRIBUTIE PLANOLOGISCH ONDERZOEK CREMATORIUM DE OMARMING Inhoudsopgave 1. Samenvatting... 2 2.
Nadere informatieZicht op de Gelderse koopmarkt
Zicht op de Gelderse koopmarkt Cijfers ontwikkelingen op de koopmarkt tweede helft 217 In maart 218 is de Gelderse woningmarktmonitor geactualiseerd met de laatste cijfers over de koopmarkt. Waar stijgen
Nadere informatieBarometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Februari 2014
Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Februari 214 In deze notitie van UWV WERKbedrijf, die tweemaandelijks verschijnt, worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort toegelicht.
Nadere informatieBarometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Februari De ontwikkeling van de werkloosheid algemeen
Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) Februari 2013 In deze notitie van het UWV WERKbedrijf, die tweemaandelijks verschijnt, worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort
Nadere informatieUitvoeringsregeling gemeentelijke belastingen gemeenten Borne, Enschede, Hengelo en Losser 2012
CVDR Officiële uitgave van Borne. Nr. CVDR130696_1 19 juni 2018 Uitvoeringsregeling gemeentelijke belastingen gemeenten Borne, Enschede, Hengelo en Losser 2012 Het Dagelijks Bestuur van de gemeenschappelijke
Nadere informatieAtlas van de lokale lasten 2014 Allers, Maarten; Hoeben, Corine; Janzen, L.; van Gelder, M.; Geertsema, J.B.; Veenstra, Jacob
University of Groningen Atlas van de lokale lasten 2014 Allers, Maarten; Hoeben, Corine; Janzen, L.; van Gelder, M.; Geertsema, J.B.; Veenstra, Jacob IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's
Nadere informatieRapport BLIK OVER DE GRENS. Peiling over grensverkeer met Duitsland vanuit de Nederlandse EUREGIO-gemeenten Mei
Rapport BLIK OVER DE GRENS Peiling over grensverkeer met Duitsland vanuit de Nederlandse EUREGIO-gemeenten Mei 2019 www.ioresearch.nl COLOFON Uitgave I&O Research Zuiderval 70 Postbus 563 7500 AN Enschede
Nadere informatieStiens, 19 november Raadsvergadering: 12 december 2013 Voorstelnummer: 2013/59
18 Stiens, 19 november 2013 Raadsvergadering: 12 december 2013 Voorstelnummer: 2013/59 Portefeuillehouder: drs. J. R.A. Boertjens Behandelend ambtenaar: S. Vis E-mail: s.vis@leeuwarderadeel.nl Telefoonnr.
Nadere informatieDe LokaleLastenVergelijker
Centraal Bureau voor de Statistiek De LokaleLastenVergelijker Arjan Bruil 1. Inleiding De LokaleLastenVergelijker (LLV) van het Centraal Bureau voor de Statistiek geeft informatie over de hoogte van lokale
Nadere informatieParagraaf 1. Lokale heffingen
Paragraaf 1. Lokale heffingen Onroerende zaakbelasting (OZB) Gemeenten kunnen de hoogte van de OZB-tarieven in principe zelf bepalen. Het totaal van de stijgingen van alle gemeenten samen mag echter de
Nadere informatieAANBIEDINGSBRIEF PAMFLET
AANBIEDINGSBRIEF PAMFLET Genemuiden, 26 april 2013 Geachte dame/heer, Zoals u bekend is, heeft de onderwijsraad aan de staatssecretaris een advies uitgebracht waar men vraagt om een actief beleid inzake
Nadere informatieWelke lokale heffingen In de onderstaande tabel is een overzicht opgenomen van verwachte opbrengsten van de belangrijkste heffingssoorten in 2016.
Paragraaf 1 Lokale heffingen Inleiding In deze paragraaf wordt een overzicht geboden van de heffingen die de gemeente Enkhuizen kent en welke plaats deze heffingen innemen in de gemeentelijke begroting
Nadere informatiePARAGRAAF 1 LOKALE HEFFINGEN
PARAGRAAF 1 LOKALE HEFFINGEN In deze paragraaf treft u informatie aan over de gemeentelijke belastingen en gebonden heffingen. Aan de orde komt het gemeentelijke beleid een overzicht van de tarieven, een
Nadere informatie2. De Verordening brandweerrechten 2011 De algemene verhoging van 1½% wordt ook voor de tarieven van de brandweerrechten doorgevoerd.
Aan de raad AGENDAPUNT 7.9 ALDUS BESLOTEN 9 DECEMBER 2010 Belastingverordeningen 2011 Voorstel: de belastingverordeningen 2011 vaststellen. Jaarlijks doen wij u voorstellen om de diverse belastingtarieven
Nadere informatieWelke partijen heeft u betrokken bij het beantwoorden van de vragen in deze vragenlijst?
Welke partijen heeft u betrokken bij het beantwoorden van de vragen in deze vragenlijst? Gemeenteraad/fractievoorzitters Maatschappelijke organisaties Bedrijfsleven Inwoners 1. Karaktereigenschappen van
Nadere informatieRaadsvergadering 14 december 2017
RAADSVOORSTEL Datum en nummer 14 november 2017, nummer Raadsvergadering 14 december 2017 Agendapunt Programmaveld Portefeuillehouder A.J. van Eekelen Wettelijke basis Gemeentewet Onderwerp Belasting- en
Nadere informatie4. Lokale Heffingen. Kader. Algemeen. Tarievenbeleid Onroerende zaakbelastingen
4. Lokale Heffingen Kader De lokale heffingen vormen een belangrijk onderdeel van de inkomsten van de gemeente en zijn daarom een integraal onderdeel van het gemeentelijke beleid. Ze raken de burgers heel
Nadere informatieRaadsvoorstel. Aan de gemeenteraad.
Raadsvoorstel raadsvergadering 18-12-2012 agendapunt nummer 12int01838 onderwerp Belastingtarieven 2013 Aan de gemeenteraad. Samenvatting voorstel Door uw raad worden jaarlijks de belastingverordeningen
Nadere informatieInleiding Op basis van de lokale paragraaf moeten de belastingverordeningen worden aangepast en voor 2019 worden vastgesteld.
Raadsvoorstel Gemeente IJssel stein agendapunt Aan de raad van de gemeente IJsselstein Zaaknummer Programma Commissie Portefeuillehouder: Informatie bij E-mail/tel.nr. Evaluatiedatum 599997 Datum: 6 november2018
Nadere informatieAan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus EA DEN HAAG
Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten- Generaal Postbus 20018 2500 EA DEN HAAG www.rijksoverheid.nl www.facebook.com/minbzk www.twitter.com/minbzk Uw kenmerk Datum 14 februari 2019 Betreft Beantwoording
Nadere informatieBarometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) April 2014
Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) April 214 In deze notitie van UWV WERKbedrijf, die tweemaandelijks verschijnt, worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort toegelicht.
Nadere informatieOnderwerp: Verordeningen gemeentelijke belastingen 2018
Vergadering gemeenteraad d.d. 30 november 2017 Agenda nummer 7 Portefeuillehouder: wethouder de heer J.H. Menninga Onderwerp: Verordeningen gemeentelijke belastingen 2018 Korte inhoud: Jaarlijks worden
Nadere informatieVERGADERING GEMEENTERAAD 2012
VERGADERING GEMEENTERAAD 2012 VOORSTEL Registratienummer R-2012-0149 Bijlage(n) Onderwerp Belastingvoorstel 2013 Aan de raad Middenbeemster, 25 september 2012 Inleiding en probleemstelling In de nota van
Nadere informatieGeme. Samenvatting In deze brief wordt uw raad geïnformeerd over de bevindingen uit het door de provincie Limburg opgestelde Belastingoverzicht 2016.
Geme ^Echt-Susteren Raadsinformatiebrief 4 9 3 7 7 5 BBV. nr. 493716 Datum B&W-vergadering 3 mei 2016 Portefeuillehouders) G.H.C. Frische Onderwerp Belastingoverzicht 2016 Samenvatting In deze brief wordt
Nadere informatieIk heb op 30 juni 2016 een verzoek op grond van artikel 41b van de Woningwet ontvangen namens 21 aan elkaar grenzende gemeenten, te weten
Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties DG Bestuur en Wonen Datum 25 augustus 2016 Kenmerk Ik heb op 30 juni 2016 een verzoek op grond van artikel 41b van de Woningwet ontvangen namens
Nadere informatieBijlage 7: opstellen marktpotentie crematorium De Omarming
Bijlage 7: opstellen marktpotentie crematorium De Omarming OPSTELLEN MARKTPOTENTIE CREMATORIUM DE OMARMING Responsum onderzoek en adviesbureau 4-9-2008 MARKTPOTENTIE CREMATORIUM DE OMARMING Inhoudsopgave
Nadere informatieGemeentelijke kaders Verordening op de heffing en de invordering van onroerende zaakbelastingen 2013.
PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN ALGEMEEN Inleiding In deze paragraaf presenteren wij de uitgangspunten en het doel van de gemeentelijke heffingen. De belangrijkste (gemeentelijke woonlasten) zijn de onroerende
Nadere informatiede bijgaande belastingverordeningen 2019 en tarieventabellen 2019 vast te stellen.
Portefeuillehouder Datum raadsvergadering drs. D.M.P.G. Smolenaers 08 november 2018 Datum voorstel 02 oktober 2018 Agendapunt Onderwerp Gemeentelijke belastingen in 2019 De raad wordt voorgesteld te besluiten:
Nadere informatieuw brief ons kenmerk datum bijlagen - RKC/2016/2 18 april N.C. Rost van Tonningen
Aan de gemeenteraad van Mill en Sint Hubert i.a.a. het college van burgemeester en wethouders, de gemeentesecretaris en de griffier van de gemeente Mill en Sint Hubert; de gemeenteraad van Boxmeer, Cuijk,
Nadere informatieGemeente Albrandswaard Programmabegroting 2017
PARAGRAAF 1 LOKALE HEFFINGEN In deze paragraaf treft u informatie aan over de geraamde gemeentelijke belastingen en gebonden heffingen, het beleid ten aanzien van de lokale heffingen, een overzicht van
Nadere informatieVSV-cijfers. Aanval op schooluitval. RMC regio 13 Achterhoek. Convenantjaar Voorlopige cijfers
olle 3,5 ) 54 ( 2,1 ) Twenterand 66 ( 2,3 ) Tubberge 24 ( 1,1 Olst-Wijhe 25 ( 1,6 ) Raalte 82 ( 2,3 ) Hellendoorn 61 ( 2,0 ) Wierden 53 ( 2,4 ) Almelo 207 ( 3,6 ) 1 Deventer 311 ( 4,2 ) Rijssen-Holten
Nadere informatiePersoonlijke Lening. Een financiële oplossing voor eenmalige uitgaven
Persoonlijke Lening Een financiële oplossing voor eenmalige uitgaven Welkom bij Stadsbank Oost Nederland Aangenaam: wij zijn Stadsbank Oost Nederland Een steun in de rug: verantwoord geld lenen Samen zoeken
Nadere informatieRaadsvergadering van 8 november 2011 Agendapunt 6. Onderwerp: Gemeentelijk belastingbeleid 2012 Schiermonnikoog, 20 oktober 2011
Raadsvergadering van 8 november 2011 Agendapunt 6 Onderwerp: Gemeentelijk belastingbeleid 2012 Schiermonnikoog, 20 oktober 2011 Aan de Gemeenteraad Ten aanzien van de belastingheffing voor het jaar 2012
Nadere informatieAan: de gemeenteraad Vergadering: 28 november 2016
Aan: de gemeenteraad Vergadering: 28 november 2016 Onderwerp: Belastingverordeningen 2017 Agendapunt: STATUS RAADSVOORSTEL Besluit Commissie én Raad Vaststellen belastingverordeningen en bijbehorende tarieven-verordeningen
Nadere informatie5.1.2 Woonlasten (lokale lastendruk)
5.1.2 Woonlasten (lokale lastendruk) Tot de woonlasten worden gerekend de OZB, rioolrechten en afvalstoffenheffing. De woonlasten vormen het grootste deel van de opbrengst uit de gemeentelijke heffingen
Nadere informatieBelastinguitgave 2012
Belastinguitgave 2012 OZB-verhoging in aantal gemeenten gecompenseerd Onderzoek van de provincie Overijssel wijst uit dat de druk van de OZB (onroerendzaakbelastingen) in alle gemeenten toeneemt. In tien
Nadere informatiePARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN
PARAGRAAF LOKALE HEFFINGEN ALGEMEEN Inleiding In deze paragraaf presenteren wij de uitgangspunten en het doel van de gemeentelijke heffingen. De belangrijkste (gemeentelijke woonlasten) zijn de onroerende
Nadere informatieSamenvattende notitie Lokale lasten gemeente Sittard-Geleen. Op basis van de rapportage Vergelijking Lokale Lasten Limburgse Gemeenten
Samenvattende notitie Lokale lasten gemeente Sittard-Geleen Op basis van de rapportage Vergelijking Lokale Lasten Limburgse Gemeenten 2015-2016 Juni, 2016 Inhoud 1. Inleiding... 5 1.1 Gemeentelijke belastingen...
Nadere informatie3.1 Paragraaf lokale heffingen en belastingen
3.1 Paragraaf lokale heffingen en belastingen 3.1.1 Inleiding In deze paragraaf geven wij inzicht in de tarieven en de tariefontwikkeling met betrekking tot de lokale heffingen en belastingen. De lokale
Nadere informatieAan: de gemeenteraad Vergadering: 03 november 2014
Aan: de gemeenteraad Vergadering: 03 november 2014 Onderwerp: Wij vragen uw Raad om de bijgevoegde belastingverordeningen 2015 vast te stellen. Agendapunt: STATUS RAADSVOORSTEL De opgestelde belastingverordeningen
Nadere informatieHET GEMEENTELIJK BELASTINGGEBIED. Robbert Verkuijlen, coördinator belastingzaken VNG
HET GEMEENTELIJK BELASTINGGEBIED Robbert Verkuijlen, coördinator belastingzaken VNG VNG-ledenvergadering: Het gemeentelijk belastinggebied wordt uitgebreid door een keuze te maken uit de beschikbare alternatieven.tegelijkertijd
Nadere informatieBASISMOBILITEIT. Raadsinformatie 15 april 2014. Definitie
BASISMOBILITEIT Raadsinformatie 15 april 2014 Definitie De mogelijkheid voor alle inwoners van de regio om zich zelfstandig tegen een redelijk tarief te verplaatsen Onderzoek Wat zijn de karakteristieken
Nadere informatie*Z01A2C0CA68* M. Vriezen
Naam portefeuillehouder: A.A.L.M. Spekschoor Vergaderdatum 3 november 2016 Registratie nr Z86117\Raad- 00177 Naam behandelend ambtenaar: Telefoon behandelend ambtenaar: E-mail behandelend ambtenaar: *Z01A2C0CA68*
Nadere informatieBarometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) December 2014
Barometer Arbeidsmarkt Regio Achterhoek (BARA) December 2014 In deze notitie van UWV WERKbedrijf, die tweemaandelijks verschijnt, worden de actuele ontwikkelingen op de regionale arbeidsmarkt kort toegelicht.
Nadere informatieBehandeld in Raadscommissie en Raad. Telefoonnummer
Voorstel aan de gemeenteraad van Harlingen *GR16.00145* GR16.00145 Behandeld in Raadscommissie en Raad Datum Commissie 26 oktober 2016 Agendanummer 9 Datum Raad 9 november 2016 Agendanummer 8 Opsteller
Nadere informatieGEMEENTE ROERMOND. Agendapuntno.: Portefeuille: Raadsvoorstelno. 2012/067/1 Datum 3 september Onderwerp: belastingverordeningen 2013
^ IP gemeente Roermond GEMEENTE ROERMOND Raadsvoorstelno. 2012/067/1 Datum 3 september 2012 Agendapuntno.: Portefeuille: BM Onderwerp: belastingverordeningen 2013 Aan de Gemeenteraad 1 SAMENVATTING Jaadijks
Nadere informatieBespreking uitkomsten verdiepingsscan Lansingerland
Bespreking uitkomsten verdiepingsscan Lansingerland Drs. M.J. Meijberg, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties C. Megens MFC, Provincie Zuid-Holland Inleiding Opzet van de presentatie:
Nadere informatieHerindeling? Hareners betalen twee miljoen méér volgens huidige Groningse tarieven
Herindeling? ers betalen twee miljoen méér volgens huidige Groningse tarieven Al sinds het onderwerp bestuurlijke toekomst van op de agenda staat, leeft er een vraag die nog nooit beantwoord is. Wat betekent
Nadere informatie\ Raadsvoorstel Zaak 24560
\ Raadsvoorstel Zaak 24560 Onderwerp: Belastingverordeningen 2016 Openbaarheid: Portefeuillehouder: Openbaar Wethouder Leunissen Datum Raad: 17-12-2015 Nummer: \ Samenvatting Jaarlijks dienen voor 1 januari
Nadere informatieGeachte leden van de raad,
R A A D S I N F O R M A T I E B R I E F De leden van de raad Postbus 200 2920 AE KRIMPEN AAN DEN IJSSEL Datum: 7-5-2013 Zaaknummer: Afdeling: Financiën en Control Contactpersoon: Uw brief van: Onderwerp:
Nadere informatiePortefeuillehouder : A.A.L.M. Spekschoor Nee Onderwerp : Belastingverordeningen Bronckhorst 2018
Raadsvoorstel Datum : 2-11-2017 Kenmerk : Z96776/Raad-00285 Portefeuillehouder : A.A.L.M. Spekschoor Nee Onderwerp : Belastingverordeningen Bronckhorst 2018 Geachte leden van de gemeenteraad, Inleiding
Nadere informatieNawoord Rekenkamercommissie (rkc) op de bestuurlijke reactie.
Nawoord Rekenkamercommissie (rkc) op de bestuurlijke reactie. De rkc heeft de reactie van het college gelezen en geeft hieronder haar reactie op de noties van het college. Dit is als volgt opgebouwd. Eerst
Nadere informatieOnderwerp Actualisering belastingverordeningen + tarieventabel en aanpassing tarieven 2009
OPENBAAR Adviseur: E.N.M. 't Hart (POI, tst. 813) Portefeuillehouder: E. Mackay 08.13969 1 ADVIESNOTA Begrotingsraadsvergadering d.d. 6 november 2008 Voorstel nr. 85/08 Programma en product Bestuur Oegstgeest,
Nadere informatieRapportage MKB-vriendelijkste gemeente 2018 gemeente Nunspeet 1
Rapportage MKB-vriendelijkste gemeente 2018 gemeente Nunspeet 1 Voorwoord Den Haag/Groningen, april 2019 Geachte heer, mevrouw, Voor u ligt het resultaat van het in 2018 gehouden onderzoek naar de MKB-vriendelijkste
Nadere informatieOfficiële bekendmakingen Officiële bekendmakingen
Gemeentelijke verordeningen De gemeenteraad heeft in zijn vergadering van 18 december 2014 de volgende Belastingverordeningen en Tarieven voor 2015 vastgesteld: Verordening op de heffing en de invordering
Nadere informatie