Ontwerp Inkoopkader Wmo 2016: Toelating nieuwe aanbieders Gemeente Midden-Delfland Datum: 18 mei 2015
Inkoopkader Wmo 2016: toelating nieuwe aanbieders Inleiding De gemeenten Delft, Midden-Delfland, Rijswijk en Westland, verder genoemd H4, werken samen bij de inkoop Wmo. Begin april 2015 is de raad geïnformeerd over hoe de Wmo zorg op dit moment verloopt en hoe het inkoopproces 2016 er binnen H4 uit ziet. Zoals in de raadsbrief van 7 april 2015 is aangegeven, bieden we hierbij het inkoopkader Wmo 2016 aan, parallel aan het inkoopkader Jeugd 2016. Het inkoopkader Wmo 2016 is toegespitst op de kaders waarbinnen nieuwe partijen worden toegelaten in de H4 gemeenten. De inhoudelijke vernieuwingsslag met betrekking tot de in te kopen producten hebben de H4 gemeenten vorig jaar gemaakt. De gemeenteraden van de H4 stellen het kader vast waaraan nieuwe aanbieders worden getoetst of zij in aanmerking komen voor een contract. Het college voert de toetsing en eventuele contractering uit. Het inkoopkader Wmo 2016 eindigt met een stand van zaken van een aantal aanverwante Wmo zaken zoals huishoudelijke hulp, beschermd wonen en de inloopvoorziening GGZ. 1. Inkoop Wmo 2016 zakelijk en innovatief In 2015 zijn we gestart met zakelijk en innovatief inkopen, een vorm van bestuurlijk aanbesteden waarbij via dialoogtafels met zorgaanbieders de voorwaarden van de inkoop gezamenlijk zijn vormgegeven. In overleg met zorgaanbieders hebben we de producten vanuit de AWBZ 2014 teruggebracht tot 20 productgroepen. Om innovatie te stimuleren en ruimte te geven aan de zorgverlener zijn gemiddelde maandprijzen per product vastgesteld in plaats van uren per product. Er vindt geen bevoorschotting plaats en er zijn geen afspraken gemaakt over volume. De H4 heeft voor 2015 met 37 zorgaanbieders ontwikkel- en resultaatovereenkomsten afgesloten voor het leveren van de nieuwe Wmo taken: individuele begeleiding, groepsbegeleiding, vervoer en kortdurend verblijf. Dit zijn zorgaanbieders die in 2014 ook zorg leverden aan bewoners van de H4, zowel via zorg in natura als het persoongebonden budget. In de ontwikkelovereenkomst zijn afspraken opgenomen over de manier waarop de komende drie jaren wordt samengewerkt aan innovatie en vereisten waaraan zorgaanbieders moeten voldoen. De resultaatovereenkomst bevat afspraken over resultaten, de inhoud en kwaliteit van de ingekochte zorg en over bekostiging en verantwoording. De resultaatovereenkomst kunnen we jaarlijks verlengen waarbij aanpassingen in de overeenkomst mogelijk zijn, bijvoorbeeld om innovatie verder te stimuleren. De contracten zijn op 1 januari 2015 ingegaan. Systemen zijn nog maar net ingericht en de ervaring is nog te kort om effecten goed te kunnen meten. Om ruimte te geven aan ontwikkeling en innovatie zetten we in 2016 bij voorkeur de basis van de afspraken die voor 2015 zijn gemaakt voort. Via de dialoogtafels herijken we de voorwaarden van de resultaatovereenkomst. 2. Over welke producten gaat het in 2016? De contractering 2016 gaat om inkoop van de volgende Wmo producten: Wmo individuele begeleiding Wmo groepsbegeleiding Wmo vervoer Wmo kortdurend verblijf Beschermd wonen, de intramurale zorg en volledig pakket thuis, koopt centrumgemeente Delft in voor de gemeenten Westland, Pijnacker-Nootdorp en Midden-Delfland. Voor Rijswijk geldt dat voor beschermd wonen afspraken worden gemaakt met de gemeente Den Haag. 2
3. Uitgangspunten Inkoop Wmo 2016 De belangrijkste uitgangspunten bij de inkoop 2015 waren: continuïteit van zorg en van kwaliteit, ruimte voor innovatie, de inkoop is tijdig geregeld en binnen het budgettaire kader. Deze uitgangspunten zijn van steeds van kracht. Daarnaast voegt H4 de volgende uitgangspunten voor 2016 toe: werken aan administratieve lastenverlichting, beperkt toelaten van nieuwe aanbieders. Continuïteit van zorg en kwaliteit Passende zorg voor alle inwoners binnen H4 blijft het uitgangspunt. Passende zorg kan zijn het continueren van de huidige inzet, het kan ook betekenen dat we een ander arrangement inzetten om hetzelfde resultaat te bereiken. Dit vanuit de beleidsdoelstellingen: van zwaar naar licht; van maatwerk naar collectief; zorg dichtbij; zelfredzaamheid, eigen kracht en participatie voorop; van intramuraal naar extramuraal (in geval van beschermd wonen). Voor iedere vorm van zorg hebben we meerdere aanbieders gecontracteerd. Daardoor hebben inwoners keuzevrijheid bij het kiezen van welke zorgaanbieder ze begeleiding willen ontvangen. Bovendien streven de H4 gemeenten er na om de zorg zo dicht mogelijk in de buurt van de inwoners te organiseren. Een goede spreiding van de voorzieningen is daarbij een aandachtspunt. Daarnaast heeft iedere gemeente beleid om begeleiding via eenpersoonsgebonden budget (PGB) in te kunnen kopen. Ten aanzien van kwaliteit houdt de GGD Haaglanden vanaf 2015 toezicht op naleving van kwaliteit van zorg bij de gecontracteerde instellingen. Het gaat hierbij om thema s als veiligheid, doeltreffendheid van de zorg, naleven van de rechten van de cliënt en cliëntgerichtheid. De GGD Haaglanden doet dit in opdracht van de H10 gemeenten. De GGD en de H10 gemeenten werken aan een gezamenlijk normenschema waaraan aanbieders worden getoetst. Daarnaast zijn zorginstellingen contractueel verplicht om jaarlijks een klanttevredenheidsonderzoek uit te voeren en moet zij klachten aan de H4 gemeenten overleggen. Ruimte voor innovatie De H4 wil met de inkoop innovatie stimuleren en faciliteren. Uitgangspunten voor innovatie blijven het bereiken van de hierboven genoemde beleidsdoelen. In 2015 heeft de H4 met de wijze van inkoop een flinke vernieuwing gemaakt door de productstructuur te vereenvoudigen en door van de standaard prijs maal volume (p * q) financiering naar gemiddelde maandprijzen te gaan. In de dialoogtafels zal de productindeling en mogelijke verdere vereenvoudiging onderwerp van gesprek zijn, naast mogelijke pilots ten aanzien van de wijze van financiering. Op dit moment lopen in de H4 gemeenten pilots en innovaties om bijvoorbeeld van een maatwerkvoorziening een collectieve voorziening te maken. Hierbij kan gedacht worden aan nieuwe vormen van dagbesteding. Deze ervaringen worden binnen de H4 gedeeld en waar interessant breder ingezet en verwerkt in de contractering. Tot slot kijken de H4 gemeenten in 2015 samen met DSW naar het product kortdurend verblijf (of respijtzorg). Voor dit product definiëren we de kaders nader en versterken we de samenhang tussen de Zorgverzekeringswet (Zvw), de Wmo en de Wet Langdurige Zorg (Wlz). Dit Wmo product kan een 3
belangrijke bijdrage leveren aan de ondersteuning van mantelzorgers en daardoor bijdragen aan het langer zelfstandig blijven wonen. Tijdig en binnen budgettair kader Uitgangspunt voor de inkoop is de bijdrage die is opgenomen voor de Wmo producten in de meicirculaire 2015. In 2016 start een transformatie van het historisch naar het nieuwe verdeelmodel. Elke H4 gemeente bepaalt via de programmabegroting 2016 het beschikbare budget voor de inkoop van zorg in natura (ZIN). Aangezien het uitgangspunt is om de contracten van 2015 met een jaar te verlengen, is de tijdsdruk van de contractering minder groot dan in 2014. Streven is om de verlening van het contract, inclusief een addendum met wijzigingen op het contract, uiterlijk in november 2015 te ondertekenen. Administratieve lastenverlichting Binnen de H4 staat het verminderen van administratie centraal. Samen met zorgverzekeraar DSW werken de H4 gemeenten aan het vereenvoudigen van de administratieve processen. Een aantal zorgaanbieders hebben te maken met meerdere regio s en zeggen daardoor meer administratieve lasten te hebben. In de dialoogtafels zal dit onderwerp van gesprek zijn. Waar mogelijk wordt de administratieve last verder verlicht. Beperkt toelaten nieuwe aanbieders De H4 gemeenten hebben 37 aanbieders gecontracteerd. Gedurende het jaar kunnen andere partijen kenbaar maken geïnteresseerd te zijn in een contract. Voorgesteld wordt om voor Wmo individuele en groepsbegeleiding nieuwe zorgaanbieders alleen toe te laten: als de zorgaanbieder voorziet in vraag van inwoners en dit product kan niet voldoende geleverd worden door de huidige gecontracteerde zorgaanbieders, wanneer het PGB geen goed alternatief biedt voor kwalitatieve goede zorg. Reden om beperkt om te gaan met het toelaten van nieuwe aanbieders in de Wmo is om het zorglandschap niet teveel te versnipperen. Zorgaanbieders hebben een bepaalde kritische massa nodig om continuïteit te borgen en bepaalde innovaties in gang te kunnen zetten. De ontwikkelovereenkomst is voor 3 jaar afgesloten. De 37 gecontracteerde zorgaanbieders wil H4 de gelegenheid geven om een innovatieslag te maken. Met de komst van meer aanbieders wordt dat kritisch. 4. Stand van zaken Naast de contractering van de Wmo producten individuele- en groepsbegeleiding, vervoer en kortdurend verblijf, spelen op een drietal aanpalende terreinen ontwikkelingen. Deze zijn hier ter informatie weergegeven. Beschermd wonen Delft is centrumgemeente voor beschermd wonen voor de gemeenten Midden-Delfland, Pijnacker- Nootdorp en Westland. In 2015 heeft Delft contracten afgesloten met 11 aanbieders. De contracten lopen tot eind 2015 en kunnen met één jaar verlengd worden. In de contracten zijn inkoopplafonds afgesproken, waarbij de 3 grootste aanbieders worden bevoorschot. De bevoorschotting stopt in 2016. Er wordt gewerkt met bekostiging op basis van p*q. Voor 2016 harmoniseert centrumgemeente Delft tussen Individuele- en groepsbegeleiding en beschermd bonen een aantal producten. Voor de begeleiding individueel licht en de begeleiding groep uit beschermd wonen spreekt Delft voor 2016 dezelfde condities af als voor de H4 begeleiding, waardoor het voor inwoners die zowel beschermd wonen als begeleiding ontvangen dit bij dezelfde aanbieders kunnen ontvangen. 4
Delft voert Beschermd wonen uit voor Midden-Delfland. Midden-Delfland hoeft met betrekking tot inkoop geen actie meer te ondernemen op Beschermd wonen. Het college heeft de uitvoering gemandateerd aan de gemeente Delft. Hulp bij huishouden De contracten met aanbieders van huishoudelijke hulp lopen voor langere periode en zijn tot stand gekomen via traditionele aanbesteding. De contracten kennen geen inkoopplafonds en bevoorschotting vindt niet plaats. Bekostiging vindt plaats via p*q. Dit is het aantal uren hulp HH1 en HH2, ieder met een eigen tarief, per maand. In 2016 onderzoeken we in H4 verband of ontschotting meerwaarde heeft. HH1 (het schoonmaken van een woning) kan mogelijk via resultaatfinanciering plaats vinden dan wel als algemene voorziening worden ingezet (met een toelage voor de cliënt). Daarnaast onderzoeken de gemeenten of HH2 (schoonmaak en begeleiding in het stimuleren, aanleren en organisatie van het huishouden) ondergebracht kan worden onder het H4 contract Individuele begeleiding. Beleidsmatig maakt iedere H4 gemeente hierin haar eigen keuze. Inloopvoorziening GGZ Sinds 1 januari 2015 heeft iedere H4 gemeente zelf de functie Inloopvoorziening GGZ ingericht. Midden-Delfland heeft samen met Delft en Westland de inloopvoorziening GGZ ondergebracht bij GGZ Doel. In 2015 kijken de H4 gemeenten of Rijswijk aan kan sluiten bij de overige gemeenten en op welke wijze de inloopvoorziening GGZ wordt ingekocht. 5. Vervolgproces Om te komen tot contractering Wmo 2016 doorloopt Midden-Delfland het proces parallel aan de andere H4 gemeenten. Het vervolgproces ziet er globaal als volgt uit: 1. De gemeenteraad stelt het Inkoopkader Wmo 2016 vast; 2. H4 gemeenten houden dialoogtafels met aanbieders en cliëntenorganisaties om innovatie gezamenlijk door te zetten; 3. Samen met de aanbieders worden de tarieven voor 2016 vastgesteld op basis van de meicirculaire; 4. De resultaatovereenkomsten met de bestaande aanbieders worden verlengd met één jaar; Na het vaststellen van het inkoopkader Wmo 2016 in juni ontvangt de raad in oktober het inkoopresultaat ter informatie. Gedurende het jaar kunnen de H4 gemeenten nieuwe aanbieders toetsen op basis van het inkoopkader. Risico in dit proces is de uitkomst van de doorvertaling van de meicirculaire naar budget en tarief. Er zijn twee risico s die, als deze zich voordoen, van invloed zijn op de planning en haalbaarheid van de contractering Wmo 2016: Het budget en het hierbij passend tarief wijkt binnen H4 sterk af. Dit betreft het verschil in benodigde kortingen om vraag en tarief 2016 te laten aansluiten op het beschikbare budget 2016. Het door H4 voorgestelde tarief is onacceptabel voor de zorgaanbieders. Eind 2015 wordt het proces in gang gezet om de inkoop Wmo en administratie Wmo vanaf 2017 verder te stroomlijnen met Jeugd. 5