Begroting 2017 Intergemeentelijke Werkvoorziening Gennep, Mook en Middelaar (IWGM) Gennep, 02-06-2016
Inhoud Inleiding 3 2017 4 Paragrafen 5 Programmabegroting 2017 7 Toelichting programmabegroting 8 2
Inleiding Voor u ligt de begroting van de Intergemeentelijke Werkvoorziening Gennep Mook en Middelaar (IWGM) voor 2017. We presenteren u deze begroting zonder dat we op dit moment weten of de IWGM in 2017 nog wel (in haar huidige vorm) zal bestaan. Momenteel loopt er immers een onderzoek of de structuur van een gemeenschappelijke regeling wel de meest optimale is om een organisatie als INTOS vanuit verschillende betrokken gemeenten aan te sturen. De uitkomsten van dit onderzoek verwachten we in de loop van 2016 en op basis daarvan zou besloten kunnen worden dat de IWGM wordt opgeheven of in een andere vorm wordt voortgezet. Met of zonder IWGM, de uitdagingen voor INTOS en betrokken gemeenten blijven onveranderd hoog. De financiële taakstellingen en inhoudelijke veranderingen maken dat directe betrokkenheid van gemeenten bij INTOS onontbeerlijk is en blijft. De blijvende kortingen op het Rijksbudget en de teruglopende WSW-populatie moeten worden opgevangen met andere middelen, opdrachten en doelgroepen. Dit om de financiële huishouding van INTOS op orde te houden. Dit lukt slechts ten dele. Het exploitatietekort van INTOS zal, ondanks alle maatregelen de komende jaren, niet verminderen, eerder stijgen. Hiertoe zullen de samenwerkende partners binnen de IWGM alles op alles moeten zetten om deze schade zoveel als mogelijk te beperken. Een zware klus. Daarom is het goed dat de samenwerking de laatste jaren zo effectief en in goede orde verloopt. Dat maakt dat ik als voorzitter vertrouwen heb in de toekomst, binnen welke bestuurlijke constellatie dan ook. Voorzitter P.J.H.M. de Koning 3
2017 Positie IWGM In 2016 wordt er een onderzoek uitgevoerd naar de positie en rol van de IWGM ten opzichte van INTOS. Met de afbouw van de Wet Sociale Werkvoorziening (WSW), zou onder de huidige structuur en statuten ook de IWGM in de loop der jaren een kleinere rol gaan krijgen. Het onderzoek moet gaan uitwijzen wat de beste wijze is om, onder het nieuwe gesternte, een organisatie als INTOS, waarin de belangen van de afzonderlijke gemeenten zo groot zijn, aan te sturen. De uitkomsten en daarmee consequenties van dit onderzoek zijn bij de totstandkoming van deze begroting nog niet bekend. Financiering WSW Per 01-01-2015 zijn de afzonderlijke financieringsstromen voor de WSW verdwenen. Het Rijk financiert gemeenten middels het participatiebudget lumpsum. 2015 geldt nog als overgangsjaar, maar vanaf 2016 zijn gemeenten in principe vrij te bepalen wat ze nog bijdragen aan de WSW. Dit is een enigszins theoretische ontwikkeling omdat stopzetten van de financiering onherroepelijk zou leiden tot een faillissement van de SW-organisatie en daarmee tot een onevenredige druk op de bijstandsbudgetten van dezelfde gemeenten. Vanaf 2017 worden de voor de WSW-uitvoering beschikbare middelen door het Rijk gebaseerd op de gemeente waar de WSW-er werkt en niet meer op de woongemeente. De verdeling 2017 gebeurt op basis van het kenmerk betalende gemeente dat met ingang van 2015 via de WSWstatistiek wordt uitgevraagd. Met ingang van 2017 eindigt daarmee de subsidieverrekening tussen de woongemeente en de gemeente waar de SW medewerker werkt, in casu gemeente Gennep. Een en ander heeft feitelijk weinig effect op de financiële resultaten van de IWGM of INTOS. Het zal vooral een administratieve lastenvermindering tot gevolg hebben, er hoeft immers geen geld te worden doorgesluisd tussen verschillende overheden. De gemeenten uit het IBN werkgebied zijn al jaren niet bereid bij te dragen in het exploitatietekort van INTOS, ondanks dat er meerdere inwoners van deze gemeenten bij INTOS werkzaam zijn en ondanks diverse acties vanuit het bestuur van de IWGM. Nu alle overheidssubsidie op WSW per 2017 rechtstreeks naar de werkgemeente gaat (in dit geval Gennep), vervalt de relatie tussen de IWGM en deze gemeenten. Dit neemt niet weg dat de IWGM van mening is dat deze gemeenten een morele en sociale verantwoordelijkheid naar hun medewerkers van INTOS houden. 4
Paragrafen 2.1 Weerstandsvermogen Algemeen Weerstandvermogen is het vermogen van een gemeenschappelijke regeling om nietstructurele risico's op te kunnen vangen, zodat het afgesproken takenpakket toch onverkort kan worden uitgevoerd. Het weerstandsvermogen bestaat uit de relatie tussen: Weerstandscapaciteit, zijnde de middelen waarover we beschikken of kunnen beschikken om niet begrote kosten te kunnen dekken, en Alle risico's waarvoor nog geen voorzieningen zijn gevormd en die van materiële betekenis kunnen zijn. De weerstandscapaciteit van de IWGM is nihil Er zijn geen specifieke risico's. De tekorten worden enerzijds gedekt door het resultaat uit bedrijfsoefening van Intos dan wel de gemeentelijke bijdragen. Gezien bovenstaande is bij de IWGM geen beleid geformuleerd ten aanzien van het weerstandsvermogen. 2.2 Verbonden partijen Algemeen Een verbonden partij is een privaat- dan wel publiekrechtelijke organisatie waarin de gemeenschappelijke regeling een bestuurlijk en een financieel belang heeft. Een financieel belang is aanwezig wanneer een ter beschikking gesteld bedrag niet verhaalbaar is bij faillissement dan wel als financiële aansprakelijkheid bestaat indien de verbonden partij haar verplichting niet nakomt. Bestuurlijk belang is aanwezig, indien er zeggenschap bestaat uit hoofde van stemrecht dan wel vertegenwoordiging in het bestuur van de organisatie. Hoewel strikt formeel geen sprake is van een verbonden partij werkt IWGM nauw samen met Intos B.V. 2.3 Rechtmatigheid. Algemeen In het kader van het onderdeel "rechtmatigheid" staan de begrippen begrotingscriterium, misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O) criterium en voorwaardencriterium centraal. Begrotingscriterium De kaders voor de begroting zijn vastgelegd in de financiële verordening. 5
Een nadere uitwerking van deze kaders is opgenomen in het accountantscontroleprotocol. Hoofdregel hierbij is dat een overschrijding van de begrote lasten (inclusief begrotingswijzigingen) per definitie onrechtmatig is. Een begrotingsoverschrijding dient adequaat te worden toelicht in de jaarrekening zodat duidelijk is wat de consequenties van deze overschrijding moeten zijn voor het accountantsoordeel. Misbruik en oneigenlijk gebruik (M&O) criterium Hoewel door het Algemeen Bestuur geen M&O beleid is vastgesteld zijn in de verschillende verordeningen en besluiten voorwaarden opgenomen om misbruik en oneigenlijk gebruik tegen te gaan. Daarnaast zijn binnen de belangrijkste procedures reeds (informeel) adequate maatregelen getroffen. Voorwaardencriterium In het accountantscontroleprotocol is middels het normenkader een overzicht opgenomen van alle relevante wet- en regelgeving. De interne procedures waarborgen dat de relevante wet- en regelgeving is nageleefd. 2.4 Financiering Algemeen Op 1 januari 2001 is de Wet financiering decentrale overheden ( wet Fido) in werking getreden. De belangrijkste uitgangspunten van de wet Fido zijn het bevorderen van een solide financiering en kredietwaardigheid van de decentrale overheden alsmede het beheersen van renterisico's. Om dit te bereiken worden in de Wet Fido diverse regels gesteld. Het financieringsbeleid is vastgesteld in de "Financiële verordening Intergemeentelijke Werkvoorziening Gennep, Mook en Middelaar" ex artikel 212 Gemeentewet. Onder Titel 3. Paragrafen wordt in "artikel 13" aangegeven waarover het dagelijks bestuur jaarlijks bij de begroting en de jaarstukken verslag doen. Genoemd worden met name de kasgeldlimiet, de rente risico norm, de liquiditeitsplanning en de financieringsbehoefte voor het komende jaar en de rentevisie. 6
Programmabegroting 2017 Begroting Begroting Begroting Begroting 2017 2018 2019 2020 subsidiebedrag per SE 24.800 24.300 23.200 22.700 Baten Ontvangen bijdragen rijkssubsidie Gemeente Gennep 6.572.000 6.445.000 6.315.000 6.185.000 Ontvangen bijdrage beheerskosten Gemeente Gennep 31.500 31.500 31.500 31.500 Ontvangen bijdrage beheerskosten Gemeente Mook en Middelaar 13.500 13.500 13.500 13.500 Ontvangen bijdrage in exploitatietekort, Gemeente Gennep (72%) 164.160 185.760 185.760 185.760 Ontvangen bijdrage in exploitatietekort, Mook en Middelaar (9%) 20.520 23.220 23.220 23.220 Ontvangen bijdrage in exploitatietekort, derde gemeenten (19%) 43.320 49.020 49.020 49.020 6.845.000 6.748.000 6.618.000 6.488.000 Lasten Doorbetaling bijdragen rijkssubsidies 6.572.000 6.445.000 6.315.000 6.185.000 Doorbetaling bijdragen exploitatietekort 228.000 258.000 258.000 258.000 Beheerkosten IWGM 45.000 45.000 45.000 45.000 6.845.000 6.748.000 6.618.000 6.488.000 Exploitatieresultaat voor bestemming 0 0 0 0 Resultaatbestemming Toevoeging aan reserves 0 0 0 0 Onttrekking aan reserves 0 0 0 0 Exploitatieresultaat na bestemming 0 0 0 0 7
Toelichting Programmabegroting Aangezien de gemeenten Gennep en Mook en Middelaar garant staan voor de financiële afwikkeling van de Gemeenschappelijke Regeling, is de begroting in alle jaren in evenwicht. Het onderdeel van de bezuinigingen welke betrekking hebben op de oude WSW subsidie vergoedingen per Se en de kortingen op het werkdeel van het participatiebudget oude stijl zijn verwerkt in de cijfers. Verschil ten op zichte van primitieve begrotingskader In het door het Bestuur in maart 2016 vastgestelde primitieve begrotingskader werd voor 2017 nog gesproken over een verwacht exploitatietekort van 457.000,-. Dit is onwenselijk. Daarom zijn een aantal beheersmaatregelen voorgenomen om het verwachte tekort niet zo ver op te laten lopen: Meer Instroom nieuw beschut werk zodat de omzetontwikkeling conform aanvalsplan kan plaatsvinden; Samen met branchevereniging en VNG lobbyen voor terugdraaien transitievergoeding (ontslagvergoeding) wet Werk en Zekerheid. We zien dat het ministerie ook op verwante thema s in deze wet weeffouten aan het herstellen is; Nader onderzoek mogelijkheden btw vrijstelling voor re-integratie. Deze maatregelen moeten er toe leiden dat het tekort vanaf 2017 niet verder oploopt dan 228.000,-. Laag Inkomens Voordeel (LIV) In deze begroting zijn nog niet de mogelijk positieve effecten van de op handen zijnde regeling Laag Inkomens Voordeel (LIV). Als een organisatie per 2017 een werknemer in dienst neemt die het wettelijk minimumloon of net iets meer verdient, krijgt deze voor hem het lage-inkomensvoordeel. Dit voordeel is een nieuwe maatregel uit het wetsvoorstel Tegemoetkomingen loondomein. Deze maatregel kan een positief effect op de begroting hebben. Zodra hierover duidelijkheid is, zullen deze effecten in de begroting worden verwerkt. Baten 1. Ontvangen bijdrage rijksubsidie Voor de bepaling van de rijksvergoedingen dient de verwacht budgettoekenning van 2017 ( 24.800 per SE). Hierbij dient te worden opgemerkt dat de SW-middelen vanaf 2015 op zijn gegaan in het Participatiebudget. Hierop vindt een korting plaats die een meerjarige vermindering op de SW-middelen tot gevolg heeft (tot 22.700 in 2020) De ontwikkeling van de bijdragen is gebaseerd op de volgende verwachte bestandsontwikkeling 2017 2018 2019 2020 Gennep 198 190 187 184 Mook en Middelaar 25 25 24 24 Overige gemeenten 53 53 50 45 Totaal 274 274 266 253 2. Ontvangen bijdragen beheerskosten De beheerskosten van de IWGM worden doorberekend aan de gemeenten 3. Ontvangen bijdrage in exploitatietekort Het exploitatietekort wordt doorberekend aan de gemeente Gennep (72%) en de gemeente Mook en Middelaar (9%). Ook wordt 19% in rekening gebracht bij diverse regiogemeenten. Deze worden echter niet geïncasseerd (zie inleiding van deze begroting). Deze kosten komen dus voor rekening van de gemeenten Gennep en Mook & Middelaar 8
Lasten 1. Doorbetaling rijksbijdrage aan stichting INTOS INTOS voert voor de IWGM de WSW uit. De ontvangen rijksbijdrage wordt doorbetaald aan INTOS. 2. Doorbetaling bijdragen exploitatietekort Het exploitatietekort van INTOS wordt doorberekend aan de IWGM 3. Beheerskosten Dit betreft de kosten die de IWGM als organisatie maakt. Begroot 1 Ambt.ondersteuning Gennep 30.000 2 Accountantkosten 10.000 3 Overige kosten (KvK) 5.000 TOTAAL 45.000 9