4 e KWARTAAL 2014 SPECIAL EFFECTS Een goed begin is het halve werk 2014 is afgesloten; het net kan worden opgehaald. De resultaten op de door Tielkemeijer & Partners beheerde beleggingsportefeuilles waren positief; afhankelijk van het risicoprofiel tussen circa 6 en 13 procent. Het risico lag vanwege de toegepaste spreiding lager dan dat van een portefeuille die uitsluitend aandelen bevat. Allegretto Fund realiseerde een nettorendement van 7,5%. Ook hier was het risico beperkter, vanwege de wereldwijde spreiding. Daarover meer, verderop in deze nieuwsbrief. Voor beleggers was het vorige jaar behoorlijk wispelturig. Zowel particuliere als professionele beleggers werden regelmatig op het verkeerde been gezet. De beurs leek af en toe wel een achtbaan! Ter illustratie, de slotstand van de AEX-index passeerde in 2014 maar liefst 24 keer de 400 punten. Per saldo steeg de AEX-index vorig jaar met 5,4% tot 424 punten. Aanpassingen zijn goed uitgepakt Begin 2014 hebben wij onze asset allocation (de verdeling over beleggingscategorieën) aangepast. Met name de categorie grondstoffen is toen fors teruggebracht. Dat was maar goed ook, want een belangrijke subcategorie van grondstoffen; olie en gas, had het afgelopen jaar te maken met flinke koersdalingen vanwege de alsmaar dalende prijs van ruwe olie. De bovengenoemde herverdeling was vooral ten gunste van aandelen. Daarbij waren er enorme resultaatverschillen per werelddeel. De Russische beurs droeg de rode lantaarn, met een gemiddeld verlies van ruim 50%. Ook de beurs van grondstoffenland Brazilië had te kampen met verliezen van zo n 20% gemiddeld. Opmerkelijk was de opleving van het bijna failliete verderop gelegen Argentinië, met koerswinsten van 60%. Er staan op deze beurs 14 aandelen genoteerd. Door de 200% koersstijging van het elektriciteitsbedrijf Transener is het beeld nogal vertekend. Hoe dan ook, Argentinië had de best presterende beurs in 2014. Kip-of-ei De opleving van de Amerikaanse economie had een positief effect op Wall Street. We hebben hier trouwens ook te maken met een kip-ofei effect: de stijgende beurskoersen zorgen er voor dat positieve beleggers makkelijker hun geld uitgeven. Daardoor trekt de economie weer aan. Door de groei van de Amerikaanse en het achterblijven van de Europese economie is de USdollar bijna 14% opgelopen ten opzichte van de euro. Dit is gunstig (en hard nodig) voor de Europese concurrentiepositie. Een lage eurokoers maakt Europese producten goedkoper buiten de eurozone. Prettig bijeffect is dat dollargerelateerde beleggingen voor Europeanen extra in waarde opliepen. Vanwege de wereldwijde spreiding hebben onze beleggers daar ook profijt van. Lage rente is brandstof voor de beurs Het nieuwe jaar is begonnen in de stijl van 2014: veel beweeglijkheid op de beurs. De AEX-index dook gelijk naar beneden om vervolgens weer snel te plussen. Daar bovenop kwam op 15 januari het bericht dat de Zwitserse Centrale Bank de koers van de frank niet meer zou reguleren, hetgeen resulteerde in een onverwachte en forse koersstijging van de Zwitserse frank. Daar hebben niet alleen wintersporters last van, maar ook valutahandelaren en speculanten kregen te maken met forse koersverliezen, afhankelijk van hun positie. We kunnen het niet vaak genoeg zeggen: met een goede spreiding in je beleggingen kan je dit soort verliezen beperken, waardoor je als belegger ook sneller kunt herstellen van een eventuele tegenvaller.. Herstellen is voor beleggers bij Tielkemeijer & Partners helemaal niet nodig. De rendementen in de door ons beheerde portefeuilles maken een vliegende start door. T&P Allegretto Fund is in de eerste twee weken van 2015 alweer 2% meer waard geworden. Een goed begin is het halve werk! De lage rente is een goede brandstof voor stijgende aandelenkoersen. Slecht nieuws (en daarvan is er helaas ook genoeg!) wordt steeds opmerkelijk makkelijk geabsorbeerd door beleggers. Er staat ook heel wat geld langs de kant, dat nog belegd kan worden. Alleen al in Nederland staat ruim 300 miljard euro (!) te verinteresten tegen steeds lagere spaarrentes. In de jaren 1995 2000 zorgde een steeds lager wordende rente voor gemiddelde koersstijgingen van zo n 30 á 40 procent per jaar. Zover is het nog lang niet, maar een beetje dagdromen is soms ook wel eens lekker Ewout Hol & Hans Tielkemeijer Directie Tielkemeijer & Partners De nieuwste columns Beursweetjes Visie Tielkemeijer & Partners Interactie
4 e K W A R TA A L 2 0 1 4 Uw vermogen verdient een levenstestament U kunt het zich misschien niet voorstellen, maar toch vraag ik u uw ogen even te sluiten en de volgende gedachte op te roepen. U heeft een mooie goed renderende beleggingsportefeuille en dan slaat het noodlot toe: u wordt getroffen door een beroerte! Waar veel mensen niet bij stil staan is dat er zich tijdens uw leven ook een situatie voor kan doen waardoor u niet meer in staat bent om belangrijke zaken privé en zakelijk zelf nog te regelen. Hoe moet het dan met uw vermogen? Uw beleggingen? Het doen van schenkingen? Wie gaat er beslissen over uw vermogen, leven en lijf? Het zal uiteraard niet uw wens zijn dat op het moment dat u niet meer helder van geest (wilsonbekwaam) zou worden, er opeens andere beslissingen genomen zouden worden dan de uwe. Of dat een wildvreemde het opeens voor het zeggen heeft. Dat kan echter wel het geval zijn als u van tevoren niets hieromtrent regelt. Omstanders, vrienden en familie -zelfs echtgenoten en kinderen- staan in beginsel machteloos en het risico op financieel misbruik kan toenemen. Wist u dat uit voorzichtige schattingen blijkt dat er jaarlijks tenminste 40.000 mensen de dupe worden van financieel misbruik? Het enige dat familie, mensen van een zorginstelling, of het openbaar ministerie hiertegen kunnen doen is de kantonrechter verzoeken om een mentor, bewindvoerder of curator te benoemen. Dit kan een familielid zijn, maar ook een professionele derde partij. Binnen bepaalde grenzen van de wet mag die mentor, bewindvoerder of curator dan uw belangen behartigen, maar voor alle andere beslissingen heeft hij steeds toestemming van de kantonrechter nodig. De rechter kan niet ruiken wat u wenst Wat is dan het probleem vraagt u zich misschien af? De kantonrechter kent u niet! Hij weet niet wat uw wensen zijn ten aanzien van uw persoonlijke verzorging of uw vermogen en bijvoorbeeld de belegging daarvan. In dat geval zal de rechter voor safe kiezen; dit kan er toe leiden dat er bijvoorbeeld geen schenkingen mogen worden gedaan (ter besparing van schenk- of erfbelasting of ter voorkoming van een hogere eigen bijdrage voor de zorg). Heidi van Dijk is kandidaat-notaris bij Kooijman Lambert Notarissen Adviseurs & Juristen. Zij heeft ruime ervaring in familie- en erfrechtzaken, estate planning en (levens) testamenten. Regelmatig geeft zij lezingen over erven, schenken en het levenstestament.
Of laat u het liever aan het toeval over? Wanneer u wegens ziekte, ongeval of dementie niet meer zelf kunt beslissen De oplossing: maak een levenstestament Een levenstestament is een document waarin u uw wensen, geboden en verboden vastlegt voor de situatie dat u zelf niet (meer) in staat bent uw belangen te behartigen. Het gaat hierbij om kwesties ten aanzien van uw vermogen (uw financiën, woning en inboedel of bijvoorbeeld jaarlijkse schenkingen aan familieleden of goede doelen), uw leven (persoonlijke verzorging en behoefte), en uw lijf (behandelverbod of gebod en/of een euthanasieverklaring, of juist het verbod daarop). Als u een levenstestament heeft gemaakt, stelt u de rechter in staat de door u gewenste beslissingen te nemen. Rechter overbodig maken? Door in uw levenstestament iemand aan te wijzen die namens u mag handelen (de gevolmachtigde of levensexecuteur) kunt u bereiken dat er door die persoon namens u rechtsgeldig gehandeld kan worden, terwijl er geen rechter aan te pas hoeft te komen. Indien u ervoor kiest een levensexecuteur te benoemen, is het aan te raden om ook een toezichthouder in uw levenstestament aan te stellen. Daarmee verplicht u de gevolmachtigde om periodiek rekening en verantwoording af te laten leggen aan diegene die u daartoe geschikt acht. Mensen kunnen veranderen, zo ook uw gevolmachtigde(n). Zo bent u er zeker van dat uw belangen altijd op de juiste wijze worden behartigd. Let op! Het ene levenstestament is de andere niet. Sommige notarissen reduceren het levenstestament tot een algemene volmacht en besteden bijna geen aandacht aan uw wensen, geboden en verboden. Er is in dat geval sprake van een standaardformaat, een product. Dit kan vervelend uitpakken voor u en uw gevolmachtigde, want aan een blanco volmacht om te handelen zijn natuurlijk risico's verbonden. Kortom: laat u zich goed adviseren! Een goed levenstestament is maatwerk en biedt rust aan u en uw gevolmachtigde(n). 10X De Kleine Piketty gratis Houdt u de regie over levenskwesties en financiën graag zelf in handen en bent u benieuwd hoe u dit voor de toekomst goed zou kunnen regelen, of wilt u hierover meer informatie? Kooijman Lambert Notarissen, Adviseurs en Juristen biedt u een gratis adviesgesprek aan van een half uur, waarin u al uw vragen kunt stellen. Neemt u contact op voor het maken van een afspraak voor een bespreking op ons kantoor aan de Straatweg 7 te Rotterdam via het telefoonnummer: 010-2858888 en vermeldt u daarbij de code: 'special effects'. Wij helpen u graag om uw zaken goed te regelen! Wie meer wil weten over het baanbrekende werk van Piketty kan bij ons De kleine Piketty opvragen. Wij hebben tien exemplaren van deze samenvatting om weg te geven. Dit boekje is 80 pagina s dik en weegt 90 gram. Dat leest een stuk makkelijker weg dan het dikke origineel. Gratis aan te vragen via mail@tielkemeijer.nl
Heeft Piketty gelijk, of niet? De Franse econoom Thomas Piketty wordt de rockstar van de economie genoemd. Die status heeft hij bereikt met zijn boek Kapitaal in de 21e eeuw. In dit ruim 800 pagina s dikke boek, ruim een kilo zwaar, onderbouwt hij zijn stelling vermogen groeit sneller dan de economie. Het boek is in Frankrijk uitgegeven in 2013, maar de Engelse vertaling werd in 2014 een bestseller in Amerika, en daarna de rest van de wereld. Waarom nou juist Amerika? Omdat daar het verschil tussen arm en rijk veel meer speelt dan in de rest van de wereld. Piketty stelt dat je sneller rijker wordt als je eenmaal vermogen hebt, dan dat je er voor moet studeren en werken. Hij onderbouwt dat met heel veel statistieken en voorbeelden. Zijn onderzoek beslaat maar liefst twintig landen, over verschillende eeuwen heen. Vandaar de omvang van zijn boek. Piketty wordt wel vergeleken met Karl Marx, de verwijzing van Kapitaal in de 21e eeuw naar Marx boek uit 1867 Das Kapital wordt niet als toeval gezien. Daarmee houdt de vergelijking wel op, want Piketty probeert zich bij feiten te houden. Dat valt niet mee, zijn boek is behoorlijk bekritiseerd, maar dat neemt niet weg dat er maar weinigen zijn die Piketty s conclusie kun- nen weerleggen. Vermogen groeit sneller dan de economie, waardoor rijken sneller rijker worden en het verschil met de man in de straat, of in het getto, steeds groter wordt. Dat kan leiden tot onoverbrugbare spanningen tussen bevolkingsgroepen en dat moeten we niet willen. De oplossing zou volgens Piketty een progressieve vermogensbelasting zijn. Vanaf 1 miljoen een vermogensrendementsheffing van 1%, die verder oploopt bij meer vermogen. Vooral linkse politieke partijen onthalen hem gastvrij met dit idee, hoewel Piketty zelf zegt dat dit niets met politiek te maken heeft, maar met realisme. Het 1ste miljoen is het moeilijkste Je kunt veel vinden van de ideeën van Piketty, feit blijft dat hij een zenuw heeft geraakt. Zijn boek wordt gezien als een mijlpaal in de economische literatuur. Zijn rocksterstatus wordt onder andere onderbouwd door zijn optreden in een uitverkocht Paradiso in november vorig jaar, maar ook door zijn bezoek aan de Tweede Kamer. Één van onze vermogende cliënten vertelde ons dat zijn eerste miljoen het moeilijkste was om te bereiken. De rest van zijn vermogen kwam daarna een stuk gemakkelijker, volgens zijn zeggen. Hij onderbouwde daarmee onbewust de stelling van Piketty. In zijn algemeenheid kan worden gezegd dat een te groot verschil in welvaart kan leiden tot spanningen. Aan de andere kant maak je armen nog niet rijker, door rijken armer te maken. Het vergt dus vooral een evenwichtig overheidsbeleid om tot een goede oplossing te komen. Daarover zou je ook een dik boek kunnen schrijven. De kloof tussen rijk en arm Volgens Oxfam Novib zal volgend jaar 1% van de wereldbevolking bij elkaar meer bezitten dan de overige 99%. Het gezamenlijke bezit van de 80 rijkste mensen in de wereld is meer dan dat van de armste 3,5 miljard.
Inzicht in uw beleggingen Nog niet zo lang geleden werd voor elke transactie een afschrift toegestuurd. Aangezien wij niet zoveel muteren viel het aantal afschriften nog wel mee, maar tezamen met dividendnota s en obligatielossingen werd het per jaar toch nog een aardige stapel. Individuele cliënten kunnen alle mutaties, jaaroverzichten, aankoopkoersen en andere gegevens inzien via www.tielkemeijer.nl/inloggen. Daarom worden geen bankafschriften meer toegestuurd. Dat scheelt papier, kosten (het aan- en verkooptarief is enorm gedaald sinds de eeuwwisseling) en opbergrompslomp. Heeft u nog geen inlog? Die kunt u die aanvragen via ons secretariaat: mail@tielkemeijer.nl. Beleggers via T&P Allegretto Fund De koersontwikkeling van T&P Allegretto Fund is te volgen via www.allegrettofund.nl en de meeste landelijke dagbladen. Daarnaast versturen wij maandelijks per mail een opgave van de stand van zaken omtrent het fonds, als bijlage bij De Tip van Tielkemeijer. Wilt u nakijken hoeveel participaties u bezit en wat de waarde van uw belang is? Dan kunt u die aanvragen via mail@ tielkemeijer.nl. Als uw mailadres in ons systeem bekend is, dan sturen wij een opgave retour. Inschrijven op de mailinglijst voor De Tip van Tielkemeijer kan eveneens via mail@tielkemeijer.nl. Risico in de praktijk Rendement is makkelijk te meten. Je deelt het eindkapitaal door het startkapitaal en voilà: het rendement. Maar wat zegt zo n getal, positief of negatief, als je niet weet wat voor een risico daarbij is gelopen. In onze ogen niets. Zo kan 5% rendement een fantastisch resultaat zijn als de belegger daarbij een beperkt risico heeft gelopen. Maar heeft hij zijn hele hebben en houden op het spel gezet, dan is dit misschien maar een mager resultaat. Niet onbelangrijk is om te weten hoe de marktomstandigheden waren, gunstig of ongunstig? Als vermogensbeheerder zijn wij gefocust op rendement én het beheersen van risico. Hoe dat in de praktijk werkt is goed te zien in de wispelturige maand oktober. De staafgrafiek hieronder geeft de koersuitslagen weer van de Nederlandse AEX-index, de wereldwijde MSCI World index en ons mixfonds T&P Allegretto Fund. Duidelijk is te zien dat de koersuitslagen van Allegretto Fund veel gematigder zijn dan die van de AEX-index en de MSCI World index. In de eerste twee weken van oktober daalde de AEX-index met 10,6%, de MSCI World-index met 7,5% en de koers van Allegretto Fund met 3%. Die beperkte koersdaling is kenmerkend voor de goed gespreide beleggingsportefeuilles die door Tielkemeijer & Partners worden beheerd, zowel Allegretto Fund als de individuele portefeuilles. De waan van de dag De AEX-index eindigde met een min van 2,3%, de MSCI World index met een plus van 1,4%. Per saldo was de koers van Allegretto Fund nagenoeg ongewijzigd aan het einde van oktober. Veel actieve beleggers zullen de plotselinge koersbewegingen niet hebben kunnen volgen en met een vervelend verlies zijn achtergebleven. Daarom moet je je als lange termijnbelegger niet laten afleiden door de waan van de dag. 01-10-14 Uitslagen AEX-index - MSCI World index - Allegretto Fund 4,00% 4,00% 27-10-14 26-10-14 25-10-14 24-10-14 23-10-14 22-10-14 21-10-14 20-10-14 19-10-14 18-10-14 17-10-14 16-10-14 15-10-14 14-10-14 13-10-14 12-10-14 11-10-14 10-10-14 09-10-14 08-10-14 07-10-14 06-10-14 05-10-14 04-10-14 03-10-14 02-10-14 3,00% 3,00% 2,00% 2,00% 1,00% 1,00% 0,00% 0,00% -1,00% -1,00% -2,00% -2,00% -3,00% -3,00% 31-10-14 30-10-14 29-10-14 28-10-14-4,00% -4,00% 01-10-14 02-10-14 03-10-14 04-10-14 05-10-14 06-10-14 07-10-14 08-10-14 09-10-14 10-10-14 11-10-14 12-10-14 13-10-14 14-10-14 15-10-14 16-10-14 17-10-14 18-10-14 19-10-14 20-10-14 21-10-14 22-10-14 23-10-14 24-10-14 25-10-14 26-10-14 27-10-14 28-10-14 29-10-14 30-10-14 31-10-14
4 e KWARTAAL 2014 MSCI World index in EUR 30 september 2014 1.344,96 8,89 1.414,48 VERSCHIL 5,17% 31 december 2014 T&P Allegretto Fund 9,05 VERSCHIL 1,80% Allegretto Fund +7,5% in 2014 30% 25% 20% 15% 10% 5% -0% -5% -10% jan. '14 feb. '14 Vergelijking performance T&P Allegretto Fund en diverse beleggingscategorieën vanaf 1 januari 2014 mrt. '14 apr. '14 mei '14 jun. '14 jul. '14 aug. '14 sep. '14 okt. '14 nov. '14 dec. '14 jan. '15 T&P Allegretto Fund heeft over 2014 een prima rendement laten zien van 7,5 procent, netto na kosten. Alle beleggingscategorieën droegen bij aan dit resultaat, behalve de categorie grondstoffen. De meest besproken grondstof in 2014 was ongetwijfeld ruwe olie. De prijs hiervan daalde van 110 dollar per barrel (159 liter) naar 57 dollar. In de categorie grondstoffen wordt echter niet alleen belegd in olie, maar ook in goud, zilver en agrarische producten. In de beleggingscategorie opkomende markten was het fonds Templeton Emerging Markets Smaller Companies de grote winnaar. Het fonds, dat belegt in bedrijven uit opkomende markten met een marktkapitalisatie tot 2 miljard dollar werd, omgerekend naar euro s, ruim 28 procent meer waard. Dit fonds belegt hoofdzakelijk in kleinere bedrijven in China, India, Zuid Korea en Taiwan zoals Redington India, Luk Fook Limited en Delta Electronics. Bedrijven die niet bekend zijn bij de gemiddelde belegger. Tegen de algemene verwachting in is de rente nog verder gedaald in 2014. De rente op Nederlandse staatsleningen met een looptijd van tien jaar daalde van 2,23 procent naar 0,69 procent. De rentevergoeding op kortlopende staatsleningen was soms negatief! Toch haalden wij nog aardige rendementen op in de categorie vastrentende waarden, bijvoorbeeld via trackers in bedrijfsobligaties van bijvoorbeeld Rabobank, BNP Paribas en Shell. Ook de koersen van aandelen in de beleggingscategorie traditionele aandelen (Amerika, Europa en Japan) stegen het afgelopen jaar. De grootste stijger in deze categorie is het fonds JPMorgan Global Focus. Dit fonds is een gemanaged fonds dat wereldwijd belegt. Het rendement kwam tot 2 procent hoger uit dan dat van een wereldwijde indextracker. Tielkemeijer & Partners is fan van indextrackers, maar kiest als daar aanleiding toe is voor gemanagede beleggingsfondsen, als die per saldo meer rendement kunnen opleveren. Zo ook in dit geval. De absolute winnaar van 2014 was de beleggingscategorie onroerend goed. Deze beleggingscategorie profiteert van de alsmaar dalende rentes. Wereldwijd werd onroerend goed, teruggerekend naar euro s, ruim 25 procent meer waard. Europa bleef daarbij achter, met een nog alleszins acceptabel rendement van 10%. Alle posities zijn te vinden op www.allegrettofund.nl onroerend goed 10,6% 25% 25% 20% 15% 10% 5% 0% -5% -10% aandelen wereldwijd T&P Allegretto Fund grondstoffen aandelen opkomende markten alternatieve beleggingen onroerend goed vastrentende waarden Verdeling T&P Allegretto Fund per ultimo december 2014 alternatieve beleggingen 19,8% Loop geen onnodig risico. Lees de Essentiële Beleggersinformatie. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Door veranderende marktomstandigheden kunnen aan- of verkoopargumenten of posities wijzigen. Beleggingsbeslissingen zijn gebaseerd op door Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer geselecteerde informatie, maar geven geen garantie op een positief resultaat. vastrentende waarden 19,4% liquiditeiten (minus verplichtingen) 0,2% grondstoffen 4,9% De in deze nieuwsbrief genoemde rendementsdoelstellingen en cijfers zijn niet gecontroleerd door een deskundige (externe accountant) als bedoeld in artikel 2:393 BW. De opgenomen gegevens zijn ontleend aan voor het publiek toegankelijke informatie. Er wordt slechts een beperkt beeld geschetst. Deze nieuwsbrief dient daarom niet als basis te dienen voor een eventuele beleggingsbeslissing, hiervoor wordt verwezen naar het prospectus. Het prospectus van T&P Allegretto Fund is gratis verkrijgbaar bij Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer. Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer is geregistreerd bij de Autoriteit Financiële Markten te Amsterdam. T&P Allegretto Fund N.V. beschikt over een vergunning van de Autoriteit Financiële Markten als bedoeld in artikel 2:68 van de Wet op het financieel toezicht. traditionele aandelen 28,1% aandelen opkomende markten 17,0% performance beleggingscategorieën t/m 4e kwartaal 2014-5,70% grondstoffen 4,70% vastrentende waarden 12,00% aandelen opkomende markten 16,10% alternatieve beleggingen 17,00% aandelen traditionele markten 25,90% onroerend goed Deze nieuwsbrief is een uitgave van: Tielkemeijer & Partners Vermogensbeheer Rivium Westlaan 17 2909 LD Capelle a /d IJssel Telefoon 010-20 40 560 Fax 010-20 25 933 mail@tielkemeijer.nl www.tielkemeijer.nl