i Voorwoord............................................... vii Hoofdstuk I. Btw: De Europese achtergrond van de btw........ 1 HENRI VANDEBERGH Hoofdstuk II. De advocaat als belastingplichtige............... 8 BERT GEVERS Afdeling 1. Wie is belastingplichtige?......................... 8 Afdeling 2. Hoedanigheid van de persoon...................... 8 Afdeling 3. Economische activiteit............................ 9 Afdeling 4. Geregelde werkzaamheid.......................... 9 Afdeling 5. Zelfstandige activiteit............................ 9 Afdeling 6. Onder bezwarende titel........................... 10 Afdeling 7. Bijkomende kenmerken........................... 11 Afdeling 8. Verkrijging en verlies van de hoedanigheid van belastingplichtige................................ 12 Afdeling 9. Gevolgen van de belastingplicht.................... 13 Afdeling 10. De advocaat als belastingplichtige................... 14 Afdeling 11. De advocaat werkt via een vennootschap met rechtspersoonlijkheid............................ 15 Afdeling 12. De advocaat werkt via een vennootschap zonder rechtspersoonlijkheid............................ 16 Hoofdstuk III. Vrijstellingen voor advocaten uitoefenen van mandaten.............................. 18 WIM PANIS Afdeling 1. Inleiding...................................... 18 Afdeling 2. Mandaten..................................... 19 Afdeling 3. Diverse vrijstellingen............................. 22 Afdeling 4. Pro deo-prestaties............................... 26 Afdeling 5. Kleine ondernemingen............................ 27 Hoofdstuk IV. Leveringen en diensten....................... 28 BERT GEVERS Afdeling 1. Gelijkgesteld aan levering en diensten: onttrekkingen.... 29 Afdeling 2. Plaats van de dienst.............................. 32
ii Afdeling 3. Tijdstip....................................... 34 Afdeling 4. Quid prestaties 2013?............................ 35 Hoofdstuk V. Maatstaf van heffing over diensten.............. 37 STIJN VASTMANS Afdeling 1. Algemeen..................................... 37 Afdeling 2. Wettelijke uitsluitingen uit de maatstaf van heffing voorschotten................................... 38 Afdeling 3. Afzonderlijke doorrekening van kosten............... 40 Afdeling 4. Rechtsplegingsvergoeding schadevergoedingen........ 41 Afdeling 5. Minimummaatstaf van heffing..................... 43 Afdeling 6. Verrichtingen over de derdenrekening................ 44 Afdeling 7. Ereloon inclusief of exclusief btw?.................. 44 Hoofdstuk VI. Aftrek van btw............................. 46 KRIS HEYRMAN Afdeling 1. Algemene principes van de btw-aftrek................ 46 Afdeling 2. Uitsluitingen en beperkingen op het recht op aftrek..... 47 Afdeling 3. De btw-aftrek in hoofde van gedeeltelijke btw-plichtigen. 55 Afdeling 4. Toepassingsvoorwaarden voor het recht op aftrek...... 55 Afdeling 5. De wijze van uitoefening van het recht op aftrek........ 57 Afdeling 6. De aftrek van de btw op het ereloon van de curator..... 57 Hoofdstuk VII. Herziening van de aftrek van btw............... 59 STIJN VASTMANS Afdeling 1. Algemeen..................................... 59 Afdeling 2. Onderscheid bedrijfsmiddelen v. niet-bedrijfsmiddelen... 60 Afdeling 3. Btw-herziening op niet-bedrijfsmiddelen.............. 61 Afdeling 4. Btw-herziening op bedrijfsmiddelen................. 61 Afdeling 5. Herziening van de btw bij uittreding uit de associatie.... 65 Afdeling 6. Herziening van historische btw..................... 66 Hoofdstuk VIII. De advocaat als gemengde belastingplichtige....... 69 SOPHIE CLOCHERET Afdeling 1. Algemeen kader................................. 69 Afdeling 2. Gevolgen van gemengde belastingplicht op het recht op aftrek...................................... 70 Afdeling 3. Algemeen verhoudingsgetal........................ 71
iii Afdeling 4. Voorlopig en definitief verhoudingsgetal.............. 72 Afdeling 5. Werkelijk gebruik............................... 73 Hoofdstuk IX. Personen gehouden tot betaling van de btw........ 75 SOPHIE CLOCHERET Afdeling 1. Algemeen..................................... 75 Afdeling 2. Levering van diensten door een advocaat gevestigd in België 75 Afdeling 3. Levering van goederen door de advocaat.............. 77 Afdeling 4. Verschuldigdheid van btw wegens aanrekening op de factuur..................................... 78 Afdeling 5. Levering van diensten aan een advocaat gevestigd in België 78 Afdeling 6. Levering van goederen aan de advocaat.............. 79 Afdeling 7. Link met aftrek van btw.......................... 80 Afdeling 8. Hoofdelijke aansprakelijkheid...................... 81 Hoofdstuk X. Stelsel kleine ondernemingen................... 82 Afdeling 1. Definitie...................................... 82 Afdeling 2. Uitsluiting van de vrijstellingsregeling................ 83 Afdeling 3. Bepaling omzetcijfer............................. 83 Afdeling 4. Bepaling van het omzetcijfer bij aanvang werkzaamheid.. 84 Afdeling 5. Optie voor de normale regeling..................... 85 Afdeling 6. Overschrijding drempel wijziging belastingregeling.... 85 Afdeling 7. Formaliteiten................................... 86 Afdeling 8. Boekhouding................................... 87 Afdeling 9. Formaliteiten bij overgang van de vrijstellingsregeling naar de normale regeling.............................. 87 Afdeling 10. Formaliteiten bij de overgang van de normale regeling naar de vrijstellingsregeling............................ 88 Hoofdstuk XI. Bijzondere regeling voor advocaat-medewerkers en advocaat-stagiairs........................... 89 Afdeling 1. Identificatie voor btw............................ 89 Afdeling 2. Ontheffing van de verplichting tot indiening van periodieke maand- of kwartaalaangiften Verzaking aan het recht op aftrek........................................ 90 Afdeling 3. Betaling van de btw.............................. 90 Afdeling 4. Facturering verplichte self-billing.................. 90
iv Afdeling 5. Jaarlijkse klantenlisting........................... 91 Afdeling 6. Overgang van de normale regeling naar de bijzondere regeling of van de bijzondere regeling naar de normale regeling....................................... 91 Afdeling 7. Bijkomende activiteiten........................... 92 Afdeling 8. Intracommunautaire handelingen................... 93 Hoofdstuk XII. Bijzondere problemen........................ 94 THIERRY LAUWERS Afdeling 1. Vervangingsvergoedingen......................... 94 Afdeling 2. Btw en de rechtsplegingsvergoeding................. 95 Afdeling 3. Gerechtskosten................................. 95 Afdeling 4. Overlijden advocaat............................. 96 Afdeling 5. Vertrek balie................................... 96 Afdeling 6. Doorrekening van kosten tussen twee advocaten........ 97 Hoofdstuk XIII. Te vervullen formaliteiten..................... 98 Afdeling 1. Het indienen van een aangifte van aanvang, wijziging of stopzetting van activiteit.......................... 98 Afdeling 2. Het uitreiken van facturen......................... 99 Afdeling 3. Het indienen van periodieke btw-aangiften en het betalen van de btw.................................... 102 Afdeling 4. Aangepaste boekhouding......................... 105 Afdeling 5. Het indienen van intracommunautaire listings......... 108 Afdeling 6. Het indienen van de jaarlijkse klantenlisting........... 108 Afdeling 7. Het betalen van de verschuldigde btw................ 109 Hoofdstuk XIV. Btw-eenheid............................... 110 THIERRY LAUWERS Afdeling 1. Wettelijk kader................................. 110 Afdeling 2. Begrip en toepassingsgebied van de Belgische btw-eenheid 110 Afdeling 3. Voorwaarden om lid te kunnen zijn van een btw-eenheid. 112 Afdeling 4. Het stelsel van de btw-eenheid is optioneel............ 114 Afdeling 5. Vermoeden van btw-eenheid....................... 114 Afdeling 6. Procedure identificatie btw-eenheid.................. 114 Afdeling 7. Werking btw-eenheid............................ 115 Afdeling 8. Hoofdelijke aansprakelijkheid voor btw-schulden....... 118 Afdeling 9. Maatregel tegen belastingontwijking................. 119
v Afdeling 10. Sancties onterechte toepassing van de regeling btw-eenheid 120 Hoofdstuk XV. Procedure van controle van de heffing van btw..... 121 MARIAN VANDEN BROECK Afdeling 1. Inleiding...................................... 121 Afdeling 2. De onderzoeksbevoegdheden in vogelvlucht........... 123 Afdeling 3. Controletermijn inzake btw........................ 131 Afdeling 4. Het proces-verbaal inzake btw..................... 133 Hoofdstuk XVI. Beroepsgeheim van de advocaat................ 135 MARIAN VANDEN BROECK Documenten.............................................. 141