Jaarverslag 2012 Stichting Palet Leeuwarden Mei 2013 1
Voorwoord directie Met gepaste trots presenteer ik het directieverslag 2012 van Palet. Allereerst is in het afgelopen jaar met o.a. inzet van een deel van de extra middelen voor langdurige zorg het programma Meiinoar Foarút van start gegaan. Fasegewijs worden medewerkers van Palet door training beter toegerust voor een meer persoonsgerichte manier van werken, waarbij de cliënt of bewoner in z n kracht wordt gehouden of gebracht en zelf de regie voert over de zorg. Leidinggevenden wordt geleerd hoe zij daar op inspirerende wijze leiding aan kunnen geven. Een elektronisch cliëntendossier ondersteunt de vernieuwing. Veranderen is niet gemakkelijk, maar we zijn met elkaar flink in beweging. Onze cliënten zullen hier ongetwijfeld van gaan profiteren. Trots ben ik ook op de wijze waarop Palet door zorgvernieuwing anticipeert op de veranderingen in de zorg die de komende jaren zullen plaatsvinden. Niet afwachten, maar zelf het initiatief nemen, zoals in het project handen in één samen met de gemeente Leeuwarden en andere aanbieders van wonen, zorg en welzijn. In deze proeftuin kunnen we ervaring opdoen met het op andere wijze (minder regels, meer vrijheid van handelen) ondersteunen van wijkbewoners vanuit een vooraf bepaald totaalbudget. Het is maar een voorbeeld van de vele projecten die in de wijken en dorpen lopen. Trots ben ik vooral op onze medewerkers en vrijwilligers. Zonder hen zouden we al onze plannen nooit ten uitvoer hebben kunnen brengen. Zij zijn het die het geld verdienen en onze organisatie een goede naam bezorgen bij onze klanten en andere stakeholders. Zonder onze vrijwilligers zouden bepaalde vormen van zorg, diensten en activiteiten niet haalbaar zijn. Het afgelopen jaar is met hard werken en zuinig omgaan met de beschikbare middelen opnieuw een mooi financieel resultaat gerealiseerd. Palet staat er goed voor en kan daardoor investeren in haar medewerkers en innovatie van de zorg. Dat houdt de organisatie bij de tijd en dat is nodig gezien de minder rooskleurige vooruitzichten die in het regeerakkoord zijn gepresenteerd. Meer en anders met minder lijkt de nieuwe uitdaging te worden. Alle mensen van Palet: bedankt voor jullie inzet. Roeli Mossel directeur 2
1 Algemeen Stichting Palet levert verzorging, verpleging en thuiszorg in Noordwest Friesland (voornamelijk gemeenten Leeuwarden, Leeuwarderadeel, Menameradiel en Harlingen). Palet is één van de 10 bedrijven die deel uitmaken van de Kwadrantgroep. De Kwadrantgroep omvat behalve enkele zorgbedrijven (naast Palet zijn dit De Friese Wouden, Zorggarant, Zorgmaatwerk/In Hoofdzaken en Isis kraamzorg) verschillende zorg-gerelateerde bedrijven op het gebied van hulpmiddelen, verpleegartikelen, maaltijden en huishoudelijke hulp. De Kwadrantgroep wordt bestuurd door een Raad van Bestuur, het toezicht wordt uitgeoefend door een Raad van Commissarissen. Het centraal kantoor van Palet is gevestigd in Leeuwarden. De directeur van Palet is binnen de door de Raad van Bestuur aangereikte kaders integraal verantwoordelijk voor Palet. De directeur draagt zorg voor de vertaling van de productieafspraken naar budgetten voor de wijken en dorpen en ondersteunende diensten, de financiële en kwaliteitskaders en het zorg- en dienstenarrangement. Daarnaast zorgt de directeur voor de ontwikkeling van de medewerkers in het algemeen en het management en de leidinggevenden in het bijzonder. Binnen Palet is sprake van integrale aansturing van de operationele processen door managers op het niveau van de plattelandsgemeente of wijk of bovenregionaal. Op dit niveau ligt de verantwoordelijkheid voor het realiseren van een afgesproken hoeveelheid zorg en diensten op een overeengekomen kwaliteitsniveau. In alle wijken en dorpen is er voor zowel de intramurale als de extramurale cliënt een eigen cliëntenraad. Alle cliëntenraden hebben een vertegenwoordiger afgevaardigd in de Centrale Cliëntenraad. Op het niveau van het concern wordt een Concern Cliëntenraad gevormd voor de behandeling van concernaangelegenheden. Palet heeft voor alle medewerkers van de stichting een Ondernemingsraad. Op het niveau van het concern is een centrale ondernemingsraad (COR) gevormd voor de behandeling van concernaangelegenheden. Palet is lid van Actiz en hanteert de door de branchevereniging ontwikkelde leveringsvoorwaarden voor zorg met en zorg zonder verblijf. Palet beschikt over een kwaliteitsbeleid en is voor al haar zorgvormen en diensten HKZ gecertificeerd. Voor cliënten/bewoners is er een klachtenregeling (met bemiddeling en behandeling door een onafhankelijke klachtenfunctionaris resp. klachtencommissie), die aan de wettelijke eisen voldoet. In 2012 zijn 28 klachten ontvangen, die op 2 na (van 1 klager) naar tevredenheid van de klager konden worden bemiddeld. Ook voor medewerkers is er een klachtenregeling. De tevredenheid van klanten en die van de medewerkers van Palet wordt tweejaarlijks gemeten. Palet is verder IiP (investors in people) gecertificeerd, erkend leerbedrijf en aangemerkt als High Performance Organization. 3
2 Het in 2012 gevoerde beleid In 2012 was het organisatiethema van Palet: Professionele zorg, vanzelfsprekend! Het thema geeft uitdrukking aan de noodzaak nog beter aan te sluiten op de steeds complexere vraag van onze cliënten en onze medewerkers toe te rusten met de benodigde kennis en vaardigheden om goed op de complexere vragen te kunnen anticiperen. Dat wat onze medewerkers en vrijwilligers laten zien in gedrag en professionaliteit bepaalt uiteindelijk de ervaren kwaliteit van onze zorg- en dienstverlening. Om de kwaliteit van de zorg en diensten te verhogen is Palet in 2012 gestart met een ambitieus tweejarig programma genaamd "Meiinoar Foarút". Binnen dit programma staan 3 thema s centraal: kennisoverdracht en training (gericht op regieversterkend gedrag), implementatie van een elektronisch cliënt dossier en ontwikkelen van leiderschap Voor veel functionarissen in de directe zorgverlening wordt er ruim 75 uur per persoon geïnvesteerd in scholing, training en intervisie. Op dit moment draait het programma binnen alle 16 werkeenheden van Palet en de eerste resultaten worden zichtbaar. De beoogde cultuur- en gedragsverandering stelt eisen aan leiderschap, dit kreeg in het programma daarom eveneens veel aandacht. Een voorbeeld is de Keerzijde dag voor alle leidinggevenden, managers en directie. De deelnemers werden gedwongen zich een dag lang te verplaatsen in een cliënt met een bepaald ziektebeeld en zo te ervaren hoe het is om zelf zorg te krijgen. Dit was bijzonder leerzaam. Het totale programma zal begin 2014 worden afgerond met een feestelijke programma. Daarnaast loopt binnen Palet een aantal innovatieve projecten: het door-ontwikkelen van een zorgprogramma voor kwetsbare ouderen, de voorbereiding van het programma Handen in Eén in Leeuwarden-West, uitrol van een domotica concept, het ontwikkelen van samenwerkingsvormen met de eerste lijn (waarvan er inmiddels 17 vormen zijn gerealiseerd), voorbereiding van een wijkhuispitaal (klinische zorg onder regie van de 1 e lijn), voorbereiding van het project indicatievrij werken in Leeuwarderadeel, voorbereiding geriatrische revalidatiezorg en het verder ontwikkelen van de succesvolle functie van buurtverpleegkundige Dit jaar heeft ook in het teken gestaan van (soms ongeplande) overnames en nieuwe samenwerkingsvormen. Per 1 februari 2012 zijn alle in Leeuwarden werkzame huishoudelijk medewerkers van De Friese Wouden Huishoudelijke Hulp bv met hun cliënten overgegaan naar Palet. De medewerkers zijn per 1 januari 2013 formeel in dienst gekomen van Palet. Per diezelfde datum heeft een overdracht van zorg, service en diensten plaatsgevonden van Rendant naar Palet (Aldlânstate) en De Friese Wouden (Heerenhage), inclusief de daarbij behorende medewerkers. Ook zij zijn in dienst gekomen van Palet. De huishoudelijk medewerkers en de cliënten met een huishoudelijke zorgvraag van Zorggarant zijn per 1 januari 2013 bij Palet ondergebracht, dit geldt ook voor een klein aantal cliënten en medewerkers van Thuiszorg Het Friese Land. In november 2012 heeft Palet de contracten ondertekend met Zorgboerderij "de Bourren" in Blessum. Hiermee heeft Palet nu ook deze al langer gewenste huisvestingsvorm voor dementerenden beschikbaar voor onze cliënten. Met de GGZ is met succes onderhandeld over de overname van 32 bedden in de wijk Bilgaard en Greunshiem, inclusief de daarbij horende productie en medewerkers. 4
Het eerder ingezette beleid om in buurten, wijken en dorpen integrale vormen van zorg en dienstverlening aan te bieden lijkt ook in de toekomst een passend antwoord te geven op vragen waarvoor we ons als maatschappij en als organisatie gesteld zien. Het wijk- en buurtgericht werken heeft in 2012 een belangrijke rol gespeeld: onze posities zijn verstevigd en relaties met partijen uit de gemeenschap waarvan we onderdeel zijn, zijn versterkt. Dit biedt goede condities om verder te werken aan een goede ondersteuningsstructuur in wijk of dorp voor de daar woonachtige bewoners, die een beroep moeten doen op zorg of ondersteuning. In 2012 is invulling gegeven aan vervolgstappen in de concernvorming binnen de Kwadrantgroep. Activiteiten gericht op synergie en innovatie zijn gestart en krijgen steeds meer vorm. De resultaten hiervan moeten het echte verschil gaan maken voor onze cliënten. Door de ondersteunende diensten van de verschillende organisaties wordt al steeds meer samengewerkt, ondanks het feit dat is afgestapt van het plan om één gemeenschappelijk centrum van ondersteunende diensten te vormen. De samenwerking vindt plaats in gezamenlijke vakgroepen voor bijv. Financiën en P&O. Het jaar 2012 is afgesloten met een mooi rendement, waarmee het eigen vermogen verder kon worden versterkt. Dit geeft Palet naar de toekomst een solide basis, die het mogelijk maakt te investeren in de realisatie van de plannen en innovatie van de zorg. In het afgelopen jaar is helaas ook een aantal zaken anders gelopen dan we graag hadden gezien. Ze vragen de komende tijd al onze aandacht om de doelstellingen voor de komende jaren te kunnen behalen. Het betreft de relatie met woningcorporaties en in het bijzonder de (her)ontwikkeling van onze huidige woonsettingen. De uitvoering van eerder gemaakte plannen stagneert al geruime tijd. Mede gezien de maatschappelijke ontwikkelingen, zoals de positie van corporaties bij nieuw overheidsbeleid, verregaande en versnelde extramuralisering en de financiële crisis, is het vraagstuk nog urgenter geworden. Voor het realiseren van de visie van Palet op wonen, welzijn, zorg en diensten en het doen slagen van de wijkondernemingsplannen is het van belang dat hierin spoedig een kentering komt, maar door de aanhoudende crisis wordt die niet op korte termijn verwacht. Palet beraadt zich nu op alternatieve oplossingen met mogelijk deels eigen financiering. Dit is nodig om te voorkomen dat de noodzakelijke verbouw en nieuwbouw helemaal tot stilstand komt, daarmee de zorg- en dienstverlening aan onze cliënten aan kwaliteit inboet en uiteindelijk de continuïteit van de organisatie wordt bedreigd. 5
3 De financiële resultaten Het jaar 2012 is afgesloten met een resultaat van ruim 3% van de omzet. Door een hoog verzuimpercentage vanaf september met navenant hoge vervangingskosten en de bijzondere waardevermindering van de vaste activa van Palet is de prognose van het resultaat niet behaald. Desondanks is ook in 2012 het netto rendement positief uitgevallen, vooral door de behaalde resultaten in de eerste drie kwartalen. Hierdoor is de financiële positie van Palet versterkt met 2,3 miljoen. Het doorzetten van het hoge verzuim in 2013 baart directie en management zorgen en zal in 2013 druk geven op het netto rendement. In 2012 zijn de bedrijfsopbrengsten ten opzichte van 2011 toegenomen met 5,5 miljoen. Verhoging van de zorgzwaarte van cliënten, toevoeging van intensiveringsmiddelen voor langdurige zorg aan het intramurale budget en toename van het aantal klanten hebben het zorg-gerelateerde budget fors doen toenemen. Als gevolg van de hogere intramurale bezetting, toename van klanten, intensivering van zorg en een hoog verzuimpercentage zijn de bedrijfslasten toegenomen met ruim 5 miljoen. De gemiddelde personele inzet is ten opzichte van 2011 dan ook met 30 fulltime equivalenten toegenomen. Aan de hand van een financiële risico-inventarisatie van de vastgoedportefeuille is er in 2012 een voorziening getroffen van 1,3 miljoen in verband met mogelijke capaciteitsreductie. Inclusief deze bijzondere waardevermindering is het netto rendement ten opzichte van 2011 gedaald van 4,6 naar 3,2%. Zonder deze maatregel zou het nettoresultaat in 2012 5,1% van de omzet zijn geweest. In onderstaande tabel zijn de belangrijkste kerncijfers per balansdatum opgenomen: Kengetallen 2012 2011 2010 2009 Netto resultaat in % van de omzet 3,2% 4,6% 5,9% 4,0% Liquiditeit (current ratio) 204,8% 211,0% 224,0% 192,0% Solvabiliteit (budgetratio) 31,5% 30,7% 28,1% 23,6% Solvabiliteit (eigen vermogen/totale vermogen) 46,5% 49,4% 48,4% 57,4% De liquide middelen zijn in 2012 toegenomen met ruim 5 miljoen. De toename houdt vooral verband met het positieve bedrijfsresultaat en de betaling door de Nederlandse Zorgautoriteit van de tweede tranche in het kader van de boekwaardecorrectie van Skilhiem en Greunshiem. De lagere liquiditeits- en solvabiliteitsratio s hebben te maken met de toename van de kortlopende schulden. Onder andere voor de afwikkeling van de hiervoor genoemde boekwaardecorrectie is in totaal 5,3 miljoen gereserveerd. In verband met toekomstige bouwinitiatieven (onder andere het nieuwe Parkhoven) zullen de investeringen in materiële vaste activa en daardoor de financieringsbehoefte toenemen. 6
4 De risico s en onzekerheden Risico Effect Beheersing Bezuinigingen vanuit zorgparagraaf regeerakkoord Waardevermindering en ongeschiktheid vastgoed door verdergaande extramuralisering Niet kunnen realiseren van plannen voor verbouw en nieuwbouw (zie wijkondernemingsplannen) Overheveling van producten van AWBZ naar WMO Focuswijziging bij medewerkers naar ontzorgen slaagt niet tijdig O.a. omzetdaling HH, begeleiding / dagactiviteiten en verzorging Nadelig effect op capaciteit, omzet en vermogenspositie (impairment) Achterblijven beoogde voorzieningenniveau in wijk of dorp Onzekerheid over contractering Veranderde missie wordt onvoldoende ondersteund en uitgedragen Nieuwe 0ndersteuningsarrangementen; integraal aanbod wonen, zorg en diensten; mogelijk aanpassen van formatie Zoeken naar mogelijkheden voor nieuwe invulling voorzieningen en in partnership met andere partijen Creatieve alternatieven (evt. inzet van deel eigen vermogen); partnerships Effecten onderzoeken; relatiebeheer gemeenten; samen met gemeenten innovatieve projecten starten Lopende veranderprogramma s versnellen; integreren veranderingen in werkwijzen; gebruik ECD 7
5 De kwaliteit van de geleverde zorg en diensten Meiinoar Foarút/scholing ECD. Het werken met de vier domeinen en de focus op eigen regie van de cliënt geeft aanzienlijke verdieping in het zorgleefplan. Dit komt de zorgverlening, zo is ook de ervaring van onze medewerkers, ten goede. Er kan hierdoor beter worden aangesloten bij de behoeften en wensen van de mensen waaraan zorg wordt geboden. Het werken met het elektronisch cliëntendossier (ECD) wordt daarbij ervaren als een nuttig hulpmiddel en verbetering t.o.v. de oude handmatige werkwijze. Medewerkers worden geschoold in het werken met het ECD. HKZ. Palet is gecertificeerd conform de HKZ-versie 2010. Eind 2013 vindt hercertificering plaats conform de nieuwe HKZ-versie 2012. Het toetsingskader is uitgebreid met de focus op veiligheidsmanagement, dit is geïntegreerd in het kwaliteitsmanagementsysteem. Het gaat om veiligheid op het gebied van cliënten, medewerkers, bedrijfsvoering en gebouwen. Deze onderwerpen krijgen binnen Palet al de nodige aandacht. Cliënttevredenheid. Bij ieder zorgplanoverleg (ZPO) wordt de tevredenheid van de cliënt gemonitord door de cliënt te vragen zijn of haar waardering te uiten in een rapportcijfer. De doelstelling voor 2012 was gemiddeld een 8,0 te halen, gerealiseerd is een 8,2. Daarmee is de doelstelling behaald. Wat beter kan is het doorvragen naar het waarom van het gegeven rapportcijfer: wat wordt gewaardeerd en wat kan naar de mening van betrokkene beter? Juist die antwoorden leveren waardevolle informatie op voor kwaliteitsverbetering. Het doorvragen wordt daarom gestimuleerd en is ook een thema in Meiinoar Foarút. Het grootschalige tweejaarlijkse CQ-onderzoek gaf voor Palet de volgende uitkomsten: Zorgcentra Verbeterd zijn: schoonmaak hoeveelheid activiteiten aantal medewerkers en hun vakkundigheid meebeslissen over zorg informatievoorziening Verbeterpunten: kwaliteit van het eten Thuiszorg Verbeterd zijn: aandacht keuzevrijheid tijdstip zorgverlening medewerker is op de hoogte van gezondheid cliënt Verbeterpunten: vakkundigheid medewerker van wie krijg ik zorg? informatie over invalkrachten telefonische bereikbaarheid 8
6 De plannen voor 2013 en volgende jaren Uiteraard zal onze kernactiviteit zijn het leveren van -nog betere- zorg en diensten aan diegene die dat aan ons vraagt, bij voorkeur in of zo dicht mogelijk bij de eigen omgeving en zo nodig in een tijdelijke of permanente geschikte andere woonomgeving. Wanneer we bij deze zorg- en dienstverlening dan ook nog vorm weten te geven aan het zo lang mogelijk zelfstandig laten participeren van de wijkbewoners (wel of niet met hulp van vrijwilligers en mantelzorgers) in de maatschappij dan maken we een goede stap in dat wat er nu van ons gevraagd wordt. Ons organisatie-thema is dit jaar dan ook: "Professionals van Palet weten van wijken". Het strategisch plan 2011-2015 van Palet en 2012-2015 van de Kwadrantgroep vormen het kader voor onze activiteiten in de komende jaren. Tevens zijn er in 2010 per wijk/gemeente ondernemingsplannen ontwikkeld die binnen het tijdspad 2011-2015 uitgevoerd zullen worden. In 2013 wordt dan ook de volgende jaarschijf van ieder ondernemingsplan uitgevoerd. Verdere versterking van de positie van Palet in de wijken en dorpen is daarbij van belang. In kleine buurtteams wordt vraaggerichte zorg geboden, waarbij de cliënt zorg krijgt van een klein aantal vertrouwde medewerkers. Medewerkers kennen hun wijk of dorp (weten van de wijk) en weten waar we op zowel wijk- als cliëntniveau toegevoegde waarde kunnen bieden. De buurtverpleegkundige speelt een belangrijke preventieve, adviserende en coördinerende rol in de wijk, zeker naar kwetsbare bewoners en naar huisartsen en andere eerstelijnsvoorzieningen. In 2012 is gestart met het tweejarig professionaliseringsprogramma "Meiinoar Foarút". In 2013 zal het grootste deel van dit programma worden uitgevoerd. Dit zal opnieuw een fors beslag leggen op de tijd van medewerkers in het primaire proces en hun leidinggevenden. Het programma, en dan met name de ontwikkeling van onze medewerkers en leidinggevenden, draagt bij aan het doel van Palet om verantwoordelijkheden laag in de organisatie te leggen. Het is daarom deze investering meer dan waard. De maatschappelijke ontwikkelingen gaan op dit moment snel. Duidelijk wordt dat er minder geld beschikbaar gesteld zal worden voor zorg en welzijn, het totale budget voor AWBZ en WMO groeit niet mee met de toenemende vraag. De keuze van Palet voor wijken buurtgericht werken past steeds beter op de maatschappelijke vraagstukken. Ingezet beleid rondom bijvoorbeeld zorg voor kwetsbare ouderen thuis in samenwerking met de eerste lijn sluit aan bij de ontwikkelingen rondom scheiden van wonen en zorg. De anderhalvelijnszorg wordt dan ook verder uitgebouwd. Van ons worden creatieve oplossingen gevraagd om de zorg duurzaam in te richten. De burger krijgt de vraag voorgelegd wat hij/zij zelf kan en regisseert zijn eigen leven, ook bij toenemende zorgafhankelijkheid. Regieversterkend werken is een markant onderdeel van het programma "Meiinoar Foarút". Van de burger wordt vaker gevraagd wat deze zelf financieel kan bijdragen en er wordt een groter beroep gedaan op de omgeving van de zorgvrager. Palet ziet hier voor zichzelf een rol in weggelegd en start in 2013 activiteiten die medewerkers in het primaire proces in staat stellen ondersteuning te bieden bij versterking van het netwerk van een cliënt en familieparticipatie te stimuleren (weten van wijken). Goede communicatie met cliënten en hun verwanten is hierbij van groot belang. Strategische samenwerking is voorwaardelijk om echt het verschil te kunnen maken bij uitbreiden of behouden van het voorzieningenniveau in wijken of dorpen en om bij te kunnen dragen aan sociale innovatie. Palet richt zich hierbij op langdurige samenwerking met gemeenten (o.a. social return), welzijnsorganisaties, corporaties, verzekeraars en andere partijen die bijdragen aan duurzame concepten op het gebied van wonen, zorg en welzijn. 9
Palet is onderscheidend door onder meer de koppeling van wonen aan welzijn en zorg. Er vindt echter al langere tijd stagnatie plaats in de realisatie van nieuwe en vervangende capaciteit voor onze bestaande wooncomplexen. Hier zullen (creatieve) oplossingen voor moeten komen. De toegekende extra capaciteit voor cliënten met een indicatie voor verblijf zwaar wordt in 2013 volledig benut en de hiermee te verplaatsen capaciteit verblijf licht is volledig elders in wooncomplexen gepositioneerd of omgezet naar Volledig Pakket Thuis. Dit sluit aan bij het scheiden van wonen en zorg t/m ZZP 4. Palet zal in 2013 een actieve bijdrage leveren aan de strategische doelen van de Kwadrantgroep. Belangrijke onderwerpen hierbij zijn: anderhalvelijnszorg, nieuwe woonzorgconcepten, participatie in het expertisenetwerk en cross selling (waaronder ouderenpsychiatrie) binnen de Kwadrantgroep. Palet wil de kansen pakken om te komen tot verbinden en vernieuwen op Kwadrantniveau, met als uiteindelijke doelstelling samen meer te kunnen dan alleen en samen meer toegevoegde waarde voor de klant te hebben. De 8 kernpunten voor 2013 zijn: 1. De cliënt ontvangt professionele zorg, de gemiddelde klantwaardering is hoger dan een 8, de inzet van medewerkers sluit kwalitatief en kwantitatief aan bij de vraag. 2. Medewerkers worden geïnspireerd en gecoacht om op de juiste wijze aan de vraag van de cliënt te voldoen en waarderen dit met minimaal een 8. 3. In tenminste 4 nieuwe wijken/dorpen is er een vorm van samenwerking met de eerste lijn, anderhalvelijnszorg met minimaal een zorg- en preventieprogramma en mogelijk ouderenpoli's binnen de praktijken; het tweede wijkhuispitaal wordt geopend. 4. Bouwinitiatieven in Menaldum, Dronrijp, Vrijheidswijk en Parkhoven zijn gereed voor de start van de bouw. 5. Inzetten op de juiste capaciteit, voorbereiden op scheiden wonen en zorg en toepassen van duurzaamheidsprincipes. 6. Alle organisatorische eenheden blijven financieel gezond. 7. Duurzame zorg (preventie, "ontzorgen", verminderen administratieve last). 8. Palet is klaar voor de wijzigingen in 2013 en 2014 in de AWBZ, WMO en ZVW en overige nog te verwachten maatregelen. Wederom heel ambitieuze plannen, maar gezien de ontwikkelingen noodzakelijk om dit jaar op te pakken en waar mogelijk uit te voeren. We kunnen zo de stap maken naar de nieuwe invulling van onze missie: ondersteunen bij participatie, samen met de gemeenschap waarvan we onderdeel zijn. 10