Ziekte van Von Willebrand laboratoriumdiagnostiek
Dr. Erik Adolf von Willebrand Morfologie van de lymfocyt 1870-1949 UZ Leuven, Gasthuisberg 2
Definitie: Kwalitatieve of kwantitatieve afwijking van het stollingseiwit von Willebrand factor (vwf)!!! Meest voorkomende erfelijke stollingsaandoening bij de mens, doch kan ook verworven zijn UZ Leuven, Gasthuisberg 3
UZ Leuven, Gasthuisberg 4
Ziekte van von Willebrand in cijfers: Beschreven in 1926 Eiwit in 1971 ontdekt Monomeer = 250 kda 3 types = Type 1/2/3 Prevalentie = 1/100 Klinische symptomen = 1/10.000* Ligt op chromosoom 12 *Molecular basis of von Willebrand disease and its clinical implications Haematologica 89 (9):1036 1 September 2004 (PMID 15377463) UZ Leuven, Gasthuisberg 5
Het eiwit von Willebrand factor: UZ Leuven, Gasthuisberg 6
Bloedstolling: Cellulaire respons Moleculaire respons UZ Leuven, Gasthuisberg 7
Bloedstolling: Cellulaire respons Moleculaire respons Adhesie Secretie Aggregatie Intrinsieke/extrensieke pathway Thrombineformatie Fibrineformatie UZ Leuven, Gasthuisberg 8
Cellulaire respons Collageen Plaatje vwf Fibrinogeen Plaatje ADP TXA2 Serotonine UZ Leuven, Gasthuisberg 9
Moleculaire respons (FXII, XI, IX, VIII) (FVII, TF) (FII) (FIIa) (FI) (FIa) UZ Leuven, Gasthuisberg 10
Functies vwf: Helpt mee in de binding van plaatjes aan het subendotheel na vasculaire schade Transportproteïne voor factor VIII in plasma UZ Leuven, Gasthuisberg 11
Symptomen: Verminderde adhesie Gedaald factor VIII Ecchymosen Bindweefselbloedingen Huidbloedingen Gewrichtsbloedingen Verlengde mucosale bloedingen Na heelkunde UZ Leuven, Gasthuisberg 12
Types: Type 2A Type 1 Gedaalde hoeveelheid Type 2B Type 2 Kwalitatieve afwijkingen Type 2M Type 3 Gedaalde hoeveelheid HMW multimeren Gestegen affiniteit voor GPIb Daling HMW multimeren + daling plaatjes Normale hoeveelheid HMW multimeren Type (quasi) 2N Totale afwezigheid Gedaalde binding van factor VIII UZ Leuven, Gasthuisberg 13
Diagnostiek: Algemene screeningstesten Bloedplaatjestelling aptt Bloedingstijd PFA Favarolo EJ27. Sensitiviteit van de PFA-100 (ADP en adrenaline) voor de VWD type 1. UZ Leuven, Gasthuisberg 14
Statistieken Jessa ziekenhuis: vwf:ricof (%) VWF:Ag (%) PFA, EPI (sec) PFA, ADP (sec) 13,00 35,00 140 / 21,50 / 134 / 42,00 62,00 / / 44,30 65,70 159 / UZ Leuven, Gasthuisberg 15
Diagnostiek:? UZ Leuven, Gasthuisberg 16
WWWW Diagnostiek: Specifieke testen (1) Ristocetin Factor VIII activiteit (FVIII:C) vwf antigeen (vwf:ag) VWF vwf Ristocetine cofactor activiteit (vwf:rco) (vwf collageen bindende activiteit (vwf:cb)) Latex reagent Latex particle + mab + recombinant fragment from gp1b UZ Leuven, Gasthuisberg 17
Normaalwaarden vwf:ag en vwf:rico < 50 IU/dL UZ Leuven, Gasthuisberg 18
Normaalwaarden vwf:ag en vwf:rico Favaloro et al, Am J Clin Pathol 2005;124:910-917 913 GUIDELINES von Willebrand disease (VWD): evidence-based diagnosis andmanagement guidelines, the National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI) Expert Panel report (USA) UZ Leuven, Gasthuisberg 19
Although it has been recommended to stratify reference ranges for VWF:Ag and VWF:RCo with respect to blood group O and nongroup O evolving limited information supports the concept that, despite the ABO blood grouping and associated VWF reference ranges, the major determinant of bleeding symptoms or risk is low VWF. GUIDELINES von Willebrand disease (VWD): evidence-based diagnosis andmanagement guidelines, the National Heart, Lung, and Blood Institute (NHLBI) Expert Panel report (USA) UZ Leuven, Gasthuisberg 20
UZ Leuven, Gasthuisberg 21
Diagnostiek: Specifieke testen (2) Ristocetine geïnduceerde plaatjes aggregatie (RIPA) vwf multimeren assay DNA sequencing UZ Leuven, Gasthuisberg 22
Statistieken: Dienst/ Ziekenhuis vwf:ag (17.11.2009-18.11.2010) # aanvragen Pediatrie 19 0 # resultaten vwf:ag < 50% Hematologie 21 1 (5%) Oncologie 2 0 Orthopedie 1 0 Cardiologie 0 0 Urologie/nefrologie 1 0 Neurologie 1 0 stomatologie 0 0 anesthesie 1 0 Heusden-Zolder 1 0 St-Trudo 1 0 Salvator (vaathk) 0 0 Vesalius 3 0 Tongeren 3 0 Genk 0 0 Hasselt 1 0 Sint-Truiden 0 0 TOTAAL 55 1 (2%) UZ Leuven, Gasthuisberg 23
Statistieken: Dienst/ Ziekenhuis vwf:ricof (17.11.2009-18.11.2010) # aanvragen # resultaten vwf:ricof< 50% Pediatrie 23 2 (9%) Hematologie 20 2 (10%) Oncologie 2 0 Orthopedie 1 0 Cardiologie 1 0 Urologie/nefrologie 1 0 Neurlogie 1 0 Stomatologie 1 0 anesthesie 1 0 Heusden-Zolder 5 0 St-Trudo 4 0 Salvator (vaathk) 3 0 Vesalius 3 0 Tongeren 2 0 Genk 1 0 Hasselt 1 1 Sint-Truiden 1 0 TOTAAL 71 4 (6%) UZ Leuven, Gasthuisberg 24
Bemerkingen aanvragen Jessa Discordant # aanvragen vwf:ag/vwf:rico Geen enkele aanvraag van de dienst gynaecologie Slechts 6% positieve stalen Interne communicatie >90% in eigen laboratorium afwerken UZ Leuven, Gasthuisberg 25
Studieprotocol 100 à 150 stalen Alle consecutief verworven stalen met aanvraag voor vwf:ag en/of vwf:rico Selectie van consecutief verworven stalen met onverklaarbaar verlengde aptt EQC materiaal (10 stalen) aangekocht bij ECAT UZ Leuven, Gasthuisberg 26
Studieprotocol Repeteerbaarheid en Reproduceerbaarheid Criteria reproduceerbaarheid: Imprecisie <3.8% (Ricos criteria voor vwf:ag http://www.westgard.com/biodatabase1.html) Juistheid Criteria reproduceerbaarheid: Bias <7.0% (Ricos criteria voor vwf:ag: http://www.westgard.com/biodatabase1.html) Methodevergelijking: Passing-Bablok regressie UZ Leuven, Gasthuisberg 27
Kosten-baten analyse aantal testen aantal controles Kostprijs test Andere kost (loonkost, ) Riziv nomenclatuur waarde 55 104 9,155 2 10,88 Totale kost/jaar Inkomst/jaar Verschil inkomsten/uitgave vwf:ag 1773,645 598,4-1175,245 aantal testen aantal controles Kostprijs test Andere kost (loonkost, ) Riziv nomenclatuur waarde 71 104 8,789 2 10,88 Totale kost/jaar Inkomst/jaar Verschil inkomsten/uitgave vwf:rico 1888,075 772,48-1115,595 UZ Leuven, Gasthuisberg 28
TO DO s Studieprotocol uitvoeren Interne communicatie Samenwerking met Limburgse ziekenhuizen bekijken UZ Leuven, Gasthuisberg 29
UZ Leuven, Gasthuisberg 30