Plaats van de collageen binding analyse in de VWD diagnostiek?

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Plaats van de collageen binding analyse in de VWD diagnostiek?"

Transcriptie

1 Plaats van de collageen binding analyse in de VWD diagnostiek? Van Aelst Sophie Prof. Dr. M. Jacquemin 08/03/2016

2 INLEIDING Ziekte van Von Willebrand (VWD) Meest voorkomende erfelijke bloedingsziekte Prevalentie 0,01% (patiëntenstudies) tot 1% (populatiestudies) Symptomen epistaxis, tandvleesbloedingen, hematomen, petechiën, overvloedige menstruatie, GI-bloedingen, nabloedingen bij operaties Deficiëntie van VWF of abnormaal functionerend VWF

3 FVIII circulating VWF subendothelial VWF

4 endothelium collagen circulating VWF Subendothelial subendothelial VWF endothelial defect

5 endothelium collagen circulating VWF GpIbα Subendothelial subendothelial VWF endothelial defect

6 endothelium collagen circulating VWF Functie 1 GpIbα Subendothelial subendothelial VWF endothelial defect

7 endothelium collagen circulating VWF FVIII activated, aggregated platelets fibrinogen GpIIb/IIIa GpIbα Subendothelial subendothelial VWF endothelial defect

8 endothelium collagen circulating VWF FVIII Functie 2 activated, aggregated platelets fibrinogen GpIIb/IIIa GpIbα Subendothelial subendothelial VWF endothelial defect

9 endothelium collagen circulating VWF FVIII FX FXa activated, aggregated platelets fibrinogen GpIIb/IIIa GpIbα Subendothelial subendothelial VWF endothelial defect

10 endothelium collagen circulating VWF FVIII FX FXa coagulation cascade activated, aggregated platelets fibrinogen GpIIb/IIIa GpIbα Subendothelial subendothelial VWF endothelial defect

11 INLEIDING Structuur van Von Willebrand factor Ng et al. (2015)

12 INLEIDING Classificatie VWD Type 1 VWD: partiële kwantitatieve VWF deficiëntie Type 2 VWD: kwalitatieve VWF deficiëntie 2A 2B 2M 2N Type 3 VWD: totale kwantitatieve VWF deficiëntie UKHCDO guideline on diagnosis and management of VWD (2014) VWD guideline from the NHLBI Expert panel (2008) Guideline from the VWF Subcommittee of the ISTH (2006)

13 INLEIDING Subtypering VWD type 2 Type 2A: HMWM <<< Type 2B: verhoogde affiniteit voor GpIbα HMWM <<< Type 2M: verminderde binding aan GpIbα verminderde binding aan collageen HMWM nl. HMWM nl. Type 2N: verminderde bindingaffiniteit voor FVIII HMWM nl. UKHCDO guideline on diagnosis and management of VWD (2014) VWD guidelines from the NHLBI Expert panel (2008) Guidelines from the VWF Subcommittee of the ISTH (2006)

14 INLEIDING Subtypering VWD type 2 Type 2A: HMWM <<< Type 2B: verhoogde affiniteit voor GpIbα HMWM <<< Type 2M: verminderde binding aan GpIbα verminderde binding aan collageen HMWM nl. HMWM nl. Type 2N: verminderde bindingaffiniteit voor FVIII HMWM nl. UKHCDO guideline on diagnosis and management of VWD (2014) VWD guidelines from the NHLBI Expert panel (2008) Guidelines from the VWF Subcommittee of the ISTH (2006)

15 INLEIDING Subtypering VWD type 2 Type 2A: HMWM <<< Type 2B: verhoogde affiniteit voor GpIbα HMWM <<< Type 2M: verminderde binding aan GpIbα verminderde binding aan collageen HMWM nl. HMWM nl. Type 2N: verminderde bindingaffiniteit voor FVIII HMWM nl. UKHCDO guideline on diagnosis and management of VWD (2014) VWD guidelines from the NHLBI Expert panel (2008) Guidelines from the VWF Subcommittee of the ISTH (2006)

16 INLEIDING Subtypering VWD type 2 Type 2A: HMWM <<< Type 2B: verhoogde affiniteit voor GpIbα HMWM <<< Type 2M: verminderde binding aan GpIbα verminderde binding aan collageen HMWM nl. HMWM nl. Type 2N: verminderde bindingsaffiniteit voor FVIII HMWM nl. UKHCDO guideline on diagnosis and management of VWD (2014) VWD guideline from the NHLBI Expert panel (2008) Guideline from the VWF Subcommittee of the ISTH (2006)

17 VRAAG 1 1. Hoe wordt VWD gediagnosticeerd?

18 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Algemene aanpak VWD diagnostiek 1. Initiële screening bij verhoogde bloedingsneiging: Complet (met trombocytenaantal) PT aptt (fibrinogeen), (TT), 2. Screening panel 1. Confirmatie panel

19 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Algemene aanpak VWD diagnostiek 1. Initiële screening bij verhoogde bloedingsneiging: Complet (met trombocytenaantal) PT aptt: type 2N en 3 VWD FVIII level (fibrinogeen), (TT), 2. Screening panel 1. Confirmatie panel

20 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Algemene aanpak VWD diagnostiek 1. Initiële screening bij verhoogde bloedingsneiging: Complet (met trombocytenaantal) PT aptt: type 2N en 3 VWD FVIII level (fibrinogeen), (TT), 2. Screening panel 3. Confirmatie panel UKHCDO guideline on diagnosis and management of VWD (2014) VWD guideline from the NHLBI Expert panel (2008) Guideline from the VWF Subcommittee of the ISTH (2006)

21 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Screening panel 1. VWF:Ag assay 2. Minimum één VWF activiteit assay Ristocetine-cofactor activiteit (VWF:RCo) Collageen binding (VWF:CB) 3. FVIII assay UKHCDO guideline on diagnosis and management of VWD (2014) VWD guideline from the NHLBI Expert panel (2008) Guideline from the VWF Subcommittee of the ISTH (2006)

22 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? VWF activiteit assay GpIbα binding VWF Collageen binding VWF:RCo Aanwezigheid van HMWM (actiefste vorm) Intacte GpIbα binding VWF:CB Aanwezigheid van HMWM (actiefste vorm) Intacte collageen binding

23 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Screening panel VWF:Ag < 5% VWD type 3 VWF activiteit VWF:Ag > 0.7 < 0.7 Kwantitatieve deficiëntie type 1 VWD Kwalitatieve deficiëntie type 2 VWD FVIII level vermoeden van type 2N

24 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Screening panel VWF:Ag < 5% VWD type 3 VWF activiteit VWF:Ag > 0.7 < 0.7 Kwantitatieve deficiëntie type 1 VWD Kwalitatieve deficiëntie type 2 VWD FVIII level vermoeden van type 2N

25 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Screening panel VWF:Ag < 5% VWD type 3 VWF activiteit VWF:Ag > 0.7 < 0.7 Kwantitatieve deficiëntie type 1 VWD Kwalitatieve deficiëntie type 2 VWD FVIII level vermoeden van type 2N

26 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Algemene aanpak VWD diagnostiek 1. Initiële screening bij verhoogde bloedingsneiging: Complet (met trombocytenaantal) PT aptt: type 2N en 3 VWD FVIII level (fibrinogeen), (TT), 2. Screening panel 3. Confirmatie panel: subtypering type 2 VWD UKHCDO guideline on diagnosis and management of VWD (2014) VWD guideline from the NHLBI Expert panel (2008) Guideline from the VWF Subcommittee of the ISTH (2006)

27 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven 1. Screening panel: VWF:Ag assay VWF:RCo assay - factoren die VWF:Ag level beïnvloeden FVIII assay acute stress (angst, operatie, inspanning) acute en chronische inflammatie Hormonaal (zwangerschap, menstruatie) Bloedgroep Ras symptomen persoonlijk /familiaal bloedingsrisico herhalen VWD diagnostiek

28 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven 1. Screening panel: VWF:Ag assay VWF:RCo assay - factoren die VWF:Ag level beïnvloeden FVIII assay acute stress (angst, operatie, inspanning) acute en chronische inflammatie hormonaal (zwangerschap, menstruatie) bloedgroep ras symptomen persoonlijk /familiaal bloedingsrisico herhalen VWD diagnostiek

29 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven Acute stress 10 juli 6 augustus 17 augustus VWF:Ag 48% 100% 50% na psychologische stress O AB Wieland et al. (2008) Gemiddelde VWF:Ag 75 % 125 % Interpretatie patiënt met 45 % VWF:Ag? Gill et al. (1987)

30 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven Juli 6 augustus 17 augustus VWF:Ag 48% 100% 50% na fysiologische stress Bloedgroep O AB Gemiddelde VWF:Ag 75 % 125 % Interpretatie patiënt met 45 % VWF:Ag?

31 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven symptomen Bloedgroep O AB persoonlijk /familiaal bloedingsrisico Gemiddelde VWF:Ag 75 % 125 % herhalen VWD diagnostiek Normale range* % % Interpretatie patiënt met 45 % VWF:Ag? *Gill et al. (1987)

32 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven 1. Screening panel: VWF:Ag assay VWF:RCo assay - factoren die VWF:Ag level beïnvloeden FVIII assay acute stress (angst, operatie, inspanning) acute en chronische inflammatie hormonaal (zwangerschap, menstruatie) bloedgroep ras symptomen persoonlijk + familiaal bloedingsrisico herhalen VWF:Ag assay

33 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven 1. Screening panel: VWF:Ag assay VWF:RCo (GpIbα binding) FVIII assay

34 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven 1. Screening panel: VWF:Ag assay VWF:RCo (GpIbα binding) FVIII assay 2. Confirmatie panel:

35 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven 1. Screening panel: VWF:Ag assay VWF:RCo (GpIbα binding) FVIII assay 2. Confirmatie panel: Trombocytenaggregatie (2B)

36 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Ristocetine hoge dosis normaal individu Ristocetine lage dosis VWD type 2B Type 2B: verhoogde affiniteit voor GpIbα

37 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven 1. Screening panel: VWF:Ag assay VWF:RCo (GpIbα binding) FVIII assay 2. Confirmatie panel: Trombocytenaggregatie (2B) Multimeren analyse (2A/2B 2M)

38 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? HMWM intermediaire MWM Type 2A: HMWM <<< Type 2B: HMWM <<<

39 VRAAG 1 Hoe wordt VWD gediagnosticeerd? Aanpak VWD diagnostiek UZ Leuven 1. Screening panel: VWF:Ag assay VWF:RCo (GpIbα binding) FVIII assay 2. Confirmatie panel: Trombocytenaggregatie (2B) Multimeren analyse (2A/2B 2M) VWF:FVIIIB assay (2N)

40 VRAAG 2 2. Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse?

41 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? Collageen binding analyse Aanwezigheid HMWM (meest actieve vorm) Intacte collageen binding Gelabeld anti-vwf antilichaam ELISA collageen

42 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? VWF structuur: collageenbindingsplaatsen A1 domein: Collageen type I Collageen type III Collageen type VI A3 domein: Collageen type I Collageen type III GpIbα

43 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 1. Opsporen HMWM deficiënte stalen VWF activiteit VWF:Ag > 0.7 < 0.7 Kwantitatieve deficiëntie type 1 VWD Kwalitatieve deficiëntie type 2A en 2B = HMWM deficiënte stalen

44 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? A. normale stalen (n=4) B. type 1 VWD (n=7) Favaloro et al. (2014): 29 stalen tussen opgestuurd naar verschillende laboratoria (n: 52-59)

45 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? C. type 2A VWD (n=2) D. type 2B VWD (n=3) Favaloro et al. (2014): 29 stalen tussen opgestuurd naar verschillende laboratoria (n: 52-59)

46 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 1. Opsporen HMWM deficiënte stalen VWF activiteit VWF:Ag > 0.7 < 0.7 Kwantitatieve deficiëntie type 1 VWD Kwalitatieve deficiëntie type 2A en 2B VWF:CB beter dan VWF:RCo Favaloro et al. (2014), Favaloro et al. (2007), Adcock et al. (2006), Favaloro et al. (2006), Favaloro et al. (2002), Favaloro et al. (1999) VWF:CB met collageen type I (95%) type III (5%) Favaloro (2000), Baronciani et al. (2006)

47 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 2. Opsporen type 2M VWD met geïsoleerd collageen binding defect Type 2M VWD GpIbα binding defect Collageen binding defect Meest voorkomend Zeldzaam Opgespoord met VWF:RCo Opgespoord met VWF:CB

48 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 2. Opsporen type 2M VWD met geïsoleerd collageen binding defect Type 2M VWD GpIbα binding defect Collageen binding defect Meest voorkomend??zeldzaam?? Opgespoord met VWF:RCo Opgespoord met VWF:CB

49 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 2. Opsporen type 2M VWD met geïsoleerd collageen binding defect A1 domein: Collageen type I Collageen type III Collageen type VI GpIbα A3 domein: Collageen type I Collageen type III 5 mutaties

50 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 2. Opsporen type 2M VWD met geïsoleerd collageen binding defect A3 domein mutaties Collageen type I Collageen type III VWF:RCo S1731T?? nl. W1745C nl. S1783A nl. M1761K XXXXXXXXXXX nl. H1786D nl. Riddel et al. (2016), Keeling et al. (2012), Flood et al. (2010), Ribba et al. (2001).

51 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 2. Opsporen type 2M VWD met geïsoleerd collageen binding defect A1 domein: Collageen type I Collageen type III Collageen type VI GpIbα A3 domein: Collageen type I Collageen type III Normale VWF:Ag, normale VWF:RCo, normale multimeer distributie Bewezen nut van VWF:CB met collageen type I of III

52 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 2. Opsporen type 2M VWD met geïsoleerd collageen binding defect A1 domein: Collageen type I Collageen type III Collageen type VI A3 domein: Collageen type I Collageen type III GpIbα 4 mutaties

53 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 2. Opsporen type 2M VWD met geïsoleerd collageen binding defect A1 domein mutaties Collageen type I Collageen type III Collageen type VI VWF:RCo S13871I nl. R1399H nl. nl. nl. Q1402P nl. nl. 11 AZ deletie nl. Flood et al. (2012), Larsen et al. (2013).

54 VRAAG 2 Toegevoegde waarde van de collageen binding analyse? 2. Opsporen type 2M VWD met geïsoleerd collageen binding defect A1 domein: Collageen type I Collageen type III Collageen type VI A3 domein: Collageen type I Collageen type III GpIbα Belang VWF:CB met type VI nog onduidelijk

55 Conclusie 1. Diagnose VWD complex 2. VWF:CB heeft toegevoegde waarde: 1. Opsporen HMWM deficiëntie (type 2A en 2B) VWF:CB met type I (95%)/ type III (95%) 2. Opsporen subtype 2M met geïsoleerd collageen binding defect (A3 domein) VWF:CB met type I of type III

56 To do 1. VWF:CB met humaan collageen type I, III en VI evalueren 2. Stalen verzamelen van patiënten met verhoogde bloedingsneiging 3. HemosIL Acustar VWF:CB assay valideren 4. Incidentie subtype 2M met geïsoleerd collageen binding defect

57 Bedankt voor jullie aandacht!

Ziekte van Von Willebrand. laboratoriumdiagnostiek

Ziekte van Von Willebrand. laboratoriumdiagnostiek Ziekte van Von Willebrand laboratoriumdiagnostiek Dr. Erik Adolf von Willebrand Morfologie van de lymfocyt 1870-1949 UZ Leuven, Gasthuisberg 2 Definitie: Kwalitatieve of kwantitatieve afwijking van het

Nadere informatie

Von-willebrandfactor en de ziekte van von Willebrand

Von-willebrandfactor en de ziekte van von Willebrand Labquiz Von-willebrandfactor en de ziekte van von Willebrand Paul W.M. Verhezen, Erik A.M. Beckers en Yvonne M.C. Henskens + Gerelateerd artikel Ned Tijdschr Geneeskd. 2014;158:A6518 Patiënten met een

Nadere informatie

Bloedingscores en het voorspellen van bloedingen

Bloedingscores en het voorspellen van bloedingen Bloedingscores en het voorspellen van bloedingen Moderator Prof. dr H.C.J. Eikenboom Spreker Prof. dr H.C.J. Eikenboom Afdeling Trombose en Hemostase LUMC Belangenverklaring In overeenstemming met de regels

Nadere informatie

Laboratoriummonitoring van directe orale anti-coagulantia. Dr Jan Emmerechts 11/03/17

Laboratoriummonitoring van directe orale anti-coagulantia. Dr Jan Emmerechts 11/03/17 Laboratoriummonitoring van directe orale anti-coagulantia Dr Jan Emmerechts 11/03/17 Inleiding Stolling en anticoagulantia TF FVII FIX FX FV FII (trombine) fibrinogeen fibrine Inleiding Stolling en anticoagulantia

Nadere informatie

Hoofdstuk 8 Samenvatting in het Nederlands

Hoofdstuk 8 Samenvatting in het Nederlands Hoofdstuk 8 Samenvatting in het Nederlands 135 Inleiding Het stoppen van een bloeding bestaat uit twee processen: bloedstelping en bloedstolling. Tijdens de bloedstelping worden bloedplaatjes aan de beschadigde

Nadere informatie

Is de GPIb bindingsassay evenwaardig aan de ristocetine cofactor activiteitstest?

Is de GPIb bindingsassay evenwaardig aan de ristocetine cofactor activiteitstest? Is de GPIb bindingsassay evenwaardig aan de ristocetine cofactor activiteitstest? Melissa Depypere 12/03/2012 Promotor: Dr. Els Bailleul OLVZ Aalst Overzicht Functie von Willebrand Factor (vwf) Von Willebrand

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting In dit proefschrift wordt de ontwikkeling van twee nieuwe testen beschreven die kunnen helpen bij de detectie van verhoogde bloedings- of tromboseneigingen. In hoofdstuk 1 wordt

Nadere informatie

INTERPRETATIE EN BECOMMENTARIERING STOLLINGSUITSLAGEN. NCV Péquériaux Arts klinische chemie LKCH 19 september 2013

INTERPRETATIE EN BECOMMENTARIERING STOLLINGSUITSLAGEN. NCV Péquériaux Arts klinische chemie LKCH 19 september 2013 INTERPRETATIE EN BECOMMENTARIERING STOLLINGSUITSLAGEN NCV Péquériaux Arts klinische chemie LKCH 19 september 2013 Casus Een jonge van 11 maanden Aanvraag bloedbeeld door huisarts Bij medische gegevens:

Nadere informatie

Verworven stollingsinhibitoren. Marc Jacquemin

Verworven stollingsinhibitoren. Marc Jacquemin Verworven stollingsinhibitoren Marc Jacquemin 1 AUTO-immune respons tegen eigen eiwitten Verworven stollingsinhibitor Lupus anticoagulans Copyright Excorim 2 AB Coagulation in a blood vessel: fibrin stabilises

Nadere informatie

Vraag screenend laboratorium hemostase onderzoek. 2. pas maar op dat die bloedneus niet gaat groeien. 3. Griekenland, 32 C en een Hermes schotel

Vraag screenend laboratorium hemostase onderzoek. 2. pas maar op dat die bloedneus niet gaat groeien. 3. Griekenland, 32 C en een Hermes schotel Vraag 1 Een corpulente minister van financiën stapt met een koffertje op het vliegtuig naar Griekenland en is geheel toevallig bij terugkomst enige kilo s bagage kwijt. Tevens heeft hij bij terugkomst

Nadere informatie

Bloeding bij een normale APTT Analyse naar trombopathie

Bloeding bij een normale APTT Analyse naar trombopathie Bloeding bij een normale APTT Analyse naar trombopathie Moderator dr. M.R. Nijziel 1st author / speaker Dr. Rolf T. Urbanus Co-authors Dr. REG Schutgens, Drs. M Baaij, Dr. ME van Gijn, Dr. M Roest Belangenverklaring

Nadere informatie

CAT Critically Appraised Topic. Laboratoriumdiagnostiek van de ziekte van von Willebrand

CAT Critically Appraised Topic. Laboratoriumdiagnostiek van de ziekte van von Willebrand Author: Dr. Ngo Bram Supervisor: Dr. Maes Brigitte Date: 07 JUN 2011 CAT Critically Appraised Topic Laboratoriumdiagnostiek van de ziekte van von Willebrand CLINICAL BOTTOM LINE De ziekte van von Willebrand

Nadere informatie

Van bloedplaatjes tot fibrine:

Van bloedplaatjes tot fibrine: Van bloedplaatjes tot fibrine: Hoe meten we stolling? N. Jacobs - Klinisch bioloog AZ KLINA 16/11/2011 1 Hemostase Gecontroleerd stelpen van een bloeding 16/11/2011 2 Hemostase Primaire hemostase Stabiele

Nadere informatie

Speciale Stollingstesten: een update en nieuwe technieken. Genk, 20 september 2011

Speciale Stollingstesten: een update en nieuwe technieken. Genk, 20 september 2011 Speciale Stollingstesten: een update en nieuwe technieken Genk, 20 september 2011 9/21/2011 Overzicht Introductie: hemostase VW ziekte Kliniek Diagnostiek Trombofilie Inleiding Risicofactoren Trombofilie:

Nadere informatie

Hemostase & diagnostiek Deel 1: bloeden

Hemostase & diagnostiek Deel 1: bloeden Dr HJ (Eric) Vermeer specialist klinische chemie Hemostase & diagnostiek Deel 1: bloeden Onderwijsmodule analisten/lab-assistenten Result Laboratorium 1 Waar gaan we het over hebben? Inleiding op hemostase

Nadere informatie

Casus Siemens Gebruikersdag Antwerpen, 22 september 2016

Casus Siemens Gebruikersdag Antwerpen, 22 september 2016 Casus Siemens Gebruikersdag Antwerpen, 22 september 2016 Dr. Henk Louagie, dienst klinische biologie Dr. Marjan Petrick, dienst haematologie AZ Sint-Lucas Gent Groenebriel 1 B-9000 Gent Tel +32 9 224 64

Nadere informatie

Validatiedossier van een IHC onderzoeksmethode HER2 -

Validatiedossier van een IHC onderzoeksmethode HER2 - Validatiedossier van een IHC onderzoeksmethode HER2 - K Zwaenepoel, klinisch wetenschappelijk medewerker, dienst pathologie, UZ Antwerpen 17 NOV 2018 HER2 IHC klinisch belang HER2 IHC als (pre)screen voor

Nadere informatie

Verworven stollingsinhibitoren. Marc Jacquemin

Verworven stollingsinhibitoren. Marc Jacquemin Verworven stollingsinhibitoren Marc Jacquemin 1 ALLO-immune respons tegen toegediende stollingsfactoren hemofilie A behandeld met FVIII antistoffen tegen FVIII 2 GEEN mutatie in de genen van stollingsfactoren

Nadere informatie

Inleiding op de fysiologie en pathologie van de bloedstolling

Inleiding op de fysiologie en pathologie van de bloedstolling Inleiding op de fysiologie en pathologie van de bloedstolling Dr. Anna Vantilborgh Hematologie - UZ Gent 2010 Universitair Ziekenhuis Gent 2 2 3 4 4 5 5 6 6 7 8 8 1) INITIATION HEMOSTASIS Endothelial cells

Nadere informatie

Chapter 11. Samenvatting

Chapter 11. Samenvatting Chapter 11 Samenvatting 11. Samenvatting Hoge plasmaspiegels van von Willebrand factor (VWF) en stollingsfactor VIII (FVIII) zijn geassocieerd met een verhoogd risico op het krijgen van zowel arteriële

Nadere informatie

Casuïstiek stiek en externe kwaliteitscontrole. SKS symposium 30 oktober 2008 Ad Castel Ton van den Besselaar

Casuïstiek stiek en externe kwaliteitscontrole. SKS symposium 30 oktober 2008 Ad Castel Ton van den Besselaar Casuïstiek stiek en externe kwaliteitscontrole SKS symposium 30 oktober 008 Ad Castel Ton van den Besselaar Conclusies uit 006: De indicatie tot, en de interpretatie van laboratoriumonderzoek zijn wezenlijke

Nadere informatie

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen?

Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen? Het bloed kruipt waar het niet gaan kan; wat te doen? dhr. B. Santbergen, internist-hematoloog, mw. dr. E.A. Kemper, klinisch chemicus, en mw. A.R. Bharos, huisarts, HA praktijk Rozenburcht, Capelle a/d

Nadere informatie

Von Willebrand ziekte in Nederland: diagnostiek, symptomatologie en behandeling

Von Willebrand ziekte in Nederland: diagnostiek, symptomatologie en behandeling Von Willebrand ziekte in Nederland: diagnostiek, symptomatologie en behandeling Klinische dag NVVH 4 oktober Frank W.G. Leebeek ErasmusMC Rotterdam Functie von Willebrand factor (VWF) VWF secretie Adhesie

Nadere informatie

REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE. Geslacht (M/V)

REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE. Geslacht (M/V) REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE Sedimentatie mm/u 0 16j V 0 10 1995 1 17 59j V 0 19 1995 1 60 69j V 0 20 1995 1 70 120j V 0 35 1995 1 0 49j M 0 10 1995 1 50 59j M 0 12 1995 1 60 69j M 0 14

Nadere informatie

De ziekte van von Willebrand-type-1: voor bloeding?

De ziekte van von Willebrand-type-1: voor bloeding? O V E R Z I C H T S A R T I K E L E N De ziekte van von Willebrand-type-1: de meest voorkomende, erfelijke bloedingsneiging of een milde risicofactor voor bloeding? Auteurs Trefwoorden J.C.J. Eikenboom

Nadere informatie

REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE. Geslacht (M/V)

REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE. Geslacht (M/V) REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE Sedimentatie mm/u 0 17j V 0 10 1995 1 17 60j V 0 19 1995 1 60 70j V 0 20 1995 1 70 120j V 0 35 1995 1 0 50j M 0 10 1995 1 50 60j M 0 12 1995 1 60 70j M 0 14

Nadere informatie

Themadag NVTH Werkgroep Hemostase Diagnostiek 15 maart 2012

Themadag NVTH Werkgroep Hemostase Diagnostiek 15 maart 2012 Themadag NVTH Werkgroep Hemostase Diagnostiek 15 maart 2012 De jaarlijkse Themadag vond dit jaar plaats in het Erasmus Medisch Centrum te Rotterdam, thema Von Willebrand Diagnostiek. Er waren 42 deelnemers

Nadere informatie

De Thrombine Generatie Test: Theorie en Praktijk

De Thrombine Generatie Test: Theorie en Praktijk De Thrombine Generatie Test: Theorie en Praktijk J. Rosing Cardiovascular Research Institute Maastricht The Netherlands Dia 1 Vroeger was de stolling erg eenvoudig Morawitz 1905: Thrombokinase Prothrombine

Nadere informatie

De vingerprikloze sensor: wat is waar? 1. Deze wordt nooit vergoed 2. Deze wordt alleen vergoed als patiënt vier maal daags spuit en dus frequent glucose meet 3. Deze wordt alleen vergoed bij hypoglykemie

Nadere informatie

Hartfalen : diagnose en definities

Hartfalen : diagnose en definities Hartfalen : diagnose en definities Dr. Flor Kerkhof Dr. Stefan Verstraete Dr. Filip De Vlieghere Cardiologie AZ Zeno hartfalensymposium Brugge 17/1/2019 Groei van hartfalen in Europa Prevalentie in Europa

Nadere informatie

AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA

AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER NIEUWE ANTICOAGULANTIA Dr. Anna Vantilborgh Hematologie - UZ Gent 13 september 2013 ALGEMENE PRINCIPES IN BEHANDELING VAN BLOEDINGEN AANPAK VAN BLOEDINGEN ONDER ORALE DIRECTE

Nadere informatie

Aanpak van patiënten met bloedingsneiging ASO

Aanpak van patiënten met bloedingsneiging ASO Aanpak van patiënten met bloedingsneiging ASO 02-03-2016 Casus: J-B H, 84 jaar Gezwollen blauwe tong en slikproblemen Ochtend van spoedopname : Consult huisarts omwille van angina Onderzoek met tongspatel

Nadere informatie

Nederlandse samenvatting

Nederlandse samenvatting 132 Nederlandse samenvatting Nederlandse samenvatting Coronaire bypass chirurgie (CABG) met gebruik van een hart-longmachine (de zogenaamde on-pump CABG) gaat gepaard met een nog steeds aanzienlijk aantal

Nadere informatie

Themadag NVTH, Werkgroep Hemostase Diagnostiek, 23 maart 2017

Themadag NVTH, Werkgroep Hemostase Diagnostiek, 23 maart 2017 Themadag NVTH, Werkgroep Hemostase Diagnostiek, 23 maart 2017 De jaarlijkse Themadag vond dit jaar plaats in het Meander Medisch Centrum te Amersfoort. Het thema: Trombocyten Als gastsprekers waren aanwezig:

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation.

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation. Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/28736 holds various files of this Leiden University dissertation. Author: Debeij, Jan Title: The effect of thyroid hormone on haemostasis and thrombosis

Nadere informatie

Interpretatie labo-resultaten

Interpretatie labo-resultaten Interpretatie labo-resultaten hematologie Sylvia Snauwaert, MD PhD Overzicht A. Trombocytopenie B. Leucocytose Bespreking casussen A. Trombocytopenie Man, 63 jaar, routinebloedafname, asymptomatisch Help

Nadere informatie

Calcitonine en PCT als tumormerker

Calcitonine en PCT als tumormerker Calcitonine en PCT als tumormerker Marlies Oostendorp Symposium Genetische endocriene ziekten 2 SKML Sectie Endocrinologie 10 december 2014 PCT en calcitonine: fysiologie Calcitonine 32 aminozuren Productie

Nadere informatie

Reminder aan de beheersing van de pre-analyse voor kwalitatieve resultaten

Reminder aan de beheersing van de pre-analyse voor kwalitatieve resultaten Reminder aan de beheersing van de pre-analyse voor kwalitatieve resultaten Marc Jacquemin KULeuven HMWK / PK XII XIIa Preanalytische fouten niet-fysiologisch oppervlak XI XIa VIIa / WF VIII IX VIIIa IXa

Nadere informatie

Zeldzame bloedingsziekten

Zeldzame bloedingsziekten Zeldzame bloedingsziekten Prof. Dr H.C.J. Eikenboom Trombose en Hemostase LUMC Zeldzame, erfelijke bloedingsziekten Prof. Dr H.C.J. Eikenboom Trombose en Hemostase LUMC Klinische Dag NVvH 15 oktober 2015

Nadere informatie

PCA3. www.urologischcentrum.be

PCA3. www.urologischcentrum.be PCA3 www.urologischcentrum.be De PCA3 test, een eenvoudige urinetest die kan helpen bij de diagnose van prostaatkanker en de keuze van therapie. Over prostaatkanker Prostaatkanker is één van de meest voorkomende

Nadere informatie

REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE. Geslacht (M/V)

REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE. Geslacht (M/V) REFERENTIEWAARDEN BLOED AFDELING HEMATOLOGIE Parameter Eenheid Leeftijd Referentiewaarde Van toepassing Sedimentatie mm/u 0 17j V 0 10 1995 1 17 60j V 0 19 1995 1 60 70j V 0 20 1995 1 70 120j V 0 35 1995

Nadere informatie

de ziekte van Alzheimer

de ziekte van Alzheimer Wanneer het geheugen ons in de steek laat de ziekte van Alzheimer Prof. Dr. Sebastiaan Engelborghs Afdeling Neurologie en Geheugenkliniek ZNA-Middelheim & ZNA-Hoge Beuken Referentiecentrum voor Biologische

Nadere informatie

Harmonisatie in de Q koorts serologie

Harmonisatie in de Q koorts serologie Harmonisatie in de Q koorts serologie Vergelijking van de prestaties van de CBR, IFA en ELISA voor de serodiagnose van Q koorts met behulp van een rondzending 14 juni 2011 SKML Congres Kwaliteit in Harmonisatie

Nadere informatie

Bespreking van de ingezonden resultaten

Bespreking van de ingezonden resultaten RESULTATEN EN BESPREKING CASUS MEI 2012 SECTIE STOLLING SKML Beschrijving van de casus Een 23-jarige vrouw wordt door de huisarts verwezen naar de SEH voor verder onderzoek i.v.m. pijn op de borst vastzittend

Nadere informatie

Veel onwetendheid over baarmoederhalskanker op Curaçao zaterdag, 24 mei 2014 00:00

Veel onwetendheid over baarmoederhalskanker op Curaçao zaterdag, 24 mei 2014 00:00 Het grootste onderzoek naar baarmoederhalskanker en HPV-genotype in het Caribisch gebied tot nu toe vindt plaats op Curaçao. Bij 57.000 vrouwen op Curaçao zit een oproep in de bus om een PAP-test te doen.

Nadere informatie

Mevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom)

Mevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom) www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Mevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom) Versie 2016 1. WAT IS MKD 1.1 Wat is het? Mevanolaat kinase deficiëntie (MKD) is een genetische

Nadere informatie

Congenitale trombocytopathie: huidige diagnostiek en toekomstperspectief

Congenitale trombocytopathie: huidige diagnostiek en toekomstperspectief OVERZICHTSARTIKELEN Congenitale trombocytopathie: huidige diagnostiek en toekomstperspectief Inherited platelet function disorders: current diagnostic strategy and future perspectives drs. M.W. Blaauwgeers

Nadere informatie

Cases Stolling. BVMLT 17 november 2015

Cases Stolling. BVMLT 17 november 2015 Cases Stolling BVMLT 17 november 2015 Vraag 1: welke factoren kan je meten met een aptt test? A. FVII, FV, FX, FII, fibrinogeen B. FVIII en FIX C. FXII, FXI, FVIII en FIX D. FXII, FXI, FVIII, FIX, FV,

Nadere informatie

Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD

Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD Psychosociale problemen bij jongeren met IBD & HAPPY-IBD Gertrude van den Brink, arts onderzoeker kinder MDL Erasmus MC Sophia Prof. J.C. Escher, kinderarts maag-darm-leverziekten CCUVN Familiedag, 20-10-2018

Nadere informatie

PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog

PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog PSA-screening To do or not to do? Dr. Ludo Vanden Bussche uroloog CIJFERS VLAANDEREN 2010 - MANNEN AANTAL STERFTE OVERLEVING 5 JAAR STERFTE > 80 JAAR PROSTAAT 5651 916 93% 54% LONG 3348 2937 14% 25,6%

Nadere informatie

Cursus Stollingsstoornissen: Het zit in het bloed

Cursus Stollingsstoornissen: Het zit in het bloed Cursus Stollingsstoornissen: Het zit in het bloed Genetische aspecten Domus Medicus 5 april 2016 Marije Meuwissen Klinisch geneticus Hemostasis: een balans Activatie Bloedplaatjes Remming Activatie Stolling

Nadere informatie

CAT Critically Appraised Topic. Titel: Is de GPIb bindingsassay evenwaardig aan de ristocetine cofactor activiteitstest?

CAT Critically Appraised Topic. Titel: Is de GPIb bindingsassay evenwaardig aan de ristocetine cofactor activiteitstest? CAT Critically Appraised Topic Titel: Is de GPIb bindingsassay evenwaardig aan de ristocetine cofactor activiteitstest? Author: Melissa Depypere Supervisor: Dr. Els Bailleul Date: 12/03/2013 CLINICAL BOTTOM

Nadere informatie

In deze nieuwsbrief kan u de wijzigingen in onze labogids van de vorige maand vinden.

In deze nieuwsbrief kan u de wijzigingen in onze labogids van de vorige maand vinden. NUMMER 1 - NOVEMBER 2016 IN DIT NUMMER Algemeen CKD-EPI Galactomannan (Aspergillus antigeen) Factor VIII (VWF) (von Willebrand Factor) Wijzigingen aan de labogids Wijzigingen aan facturatie Nieuwe pseudocodes

Nadere informatie

De plaats van hooggezuiverd vonwillebrandfactor-concentraat in de behandeling van de ziekte van von Willebrand

De plaats van hooggezuiverd vonwillebrandfactor-concentraat in de behandeling van de ziekte van von Willebrand De plaats van hooggezuiverd vonwillebrandfactor-concentraat in de behandeling van de ziekte van von Willebrand The place of high-purity von Willebrand factor concentrate in the treatment of von Willebrand

Nadere informatie

Volume 1, Issue 1 oktober 2012 Dienst Laboratoriumgeneeskunde Campus Sint-Jan AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV

Volume 1, Issue 1 oktober 2012 Dienst Laboratoriumgeneeskunde Campus Sint-Jan AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Volume 1, Issue 1 oktober 2012 Dienst Laboratoriumgeneeskunde Campus Sint-Jan AZ Sint-Jan Brugge-Oostende AV Intro De eerste nieuwsbrief van de dienst laboratoriumgeneeskunde, campus Sint-Jan is een feit.

Nadere informatie

Informatiebrochure voor laboratoriumpersoneel

Informatiebrochure voor laboratoriumpersoneel De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel hemlibra. Het verplicht plan voor risicobeperking in België en het Groothertogdom

Nadere informatie

BeMind studie: Mindfulness bij kanker

BeMind studie: Mindfulness bij kanker BeMind studie: Mindfulness bij kanker Een vergelijking tussen online en face to face mindfulness versus standaardzorg Prof. Dr. A.E.M. Speckens, Radboud UMC en Dr. M. van der Lee, Helen Dowling Instituut

Nadere informatie

OLV Ateljee antico Els Bailleul, MD klinisch bioloog mei 2016

OLV Ateljee antico Els Bailleul, MD klinisch bioloog mei 2016 OLV Ateljee antico 2016 Els Bailleul, MD klinisch bioloog mei 2016 Overzicht antistollingsmedicatie Vitamine K antagonisten Warfarine, phenprocoumon, acenocoumarol Heparine en derivaten: AT afhankelijke

Nadere informatie

Mevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom)

Mevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom) www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Mevalonaat Kinase Deficientië (MKD) (of Hyper IgD syndroom) Versie 2016 1. WAT IS MKD 1.1 Wat is het? Mevanolaat kinase deficiëntie is een genetische aandoening.

Nadere informatie

Mini symposium. VHL 18 juni 2013 An Stroobants

Mini symposium. VHL 18 juni 2013 An Stroobants Mini symposium VHL 18 juni 2013 An Stroobants Programma Introductie: An Stroobants Evaluatie van screeningstests Rol van PT en in screening op NOAC gebruik: Harry de Wit Evaluatie van specifieke tests

Nadere informatie

Over angst en chronische pijn

Over angst en chronische pijn Over angst en chronische pijn Maurice Theunissen afdeling Anesthesiologie & Pijnbehandeling Maastricht UMC+ Ik ga naar huis.. Preoperatieve angst Angst Operatie Postoperatieve pijn Angst Acute pijn

Nadere informatie

Laatste onwikkelingen in de diagnose van coeliakie.. Blijft een dundarmbiopt noodzakelijk?

Laatste onwikkelingen in de diagnose van coeliakie.. Blijft een dundarmbiopt noodzakelijk? Laatste onwikkelingen in de diagnose van coeliakie.. Blijft een dundarmbiopt noodzakelijk? Dr E De Greef Kindergastroenterologie UZ Brussel www.pedigastro.com Vlaamse Coeliakie Vereniging Malle 2011 Overzicht

Nadere informatie

Trombocytenaggregatie onderzoek

Trombocytenaggregatie onderzoek Trombocytenaggregatie onderzoek Een trombocytenaggregatie-onderzoek is een bloedonderzoek naar de werking van trombocyten ofwel bloedplaatjes. Het betreft een specialistisch onderzoek naar de werking van

Nadere informatie

www.printo.it/pediatric-rheumatology/nl/intro Majeed Versie 2016 1. WAT IS MAJEED 1.1 Wat is het? Het Majeed syndroom is een zeldzame genetische aandoening. Kinderen met dit syndroom lijden aan chronische

Nadere informatie

PATIËNTEN INFORMATIE BRIEF PROSPECTIEVE DATA REGISTRATIE VAN PATIËNTEN MET EEN AANGEBOREN ZELDZAME STOLLINGSAFWIJKING (PRO-RBDD)

PATIËNTEN INFORMATIE BRIEF PROSPECTIEVE DATA REGISTRATIE VAN PATIËNTEN MET EEN AANGEBOREN ZELDZAME STOLLINGSAFWIJKING (PRO-RBDD) PATIËNTEN INFORMATIE BRIEF PROSPECTIEVE DATA REGISTRATIE VAN PATIËNTEN MET EEN AANGEBOREN ZELDZAME STOLLINGSAFWIJKING (PRO-RBDD) Geachte mevrouw / mijnheer, Uw behandelend arts heeft u geïnformeerd over

Nadere informatie

hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3

hoofdstuk 1 hoofdstuk 2 hoofdstuk 3 In hoofdstuk 1 wordt het onderwerp van dit proefschrift geïntroduceerd. De extrinsieke en intrinsieke bloedstolling en de verschillende functies van geactiveerd proteïne C (APC) en heparine worden beschreven.

Nadere informatie

Richtlijn (erfelijke) dyslipidemie in de tweede en derde lijn (in aanvulling op richtlijn CVRM)

Richtlijn (erfelijke) dyslipidemie in de tweede en derde lijn (in aanvulling op richtlijn CVRM) Richtlijn (erfelijke) dyslipidemie in de tweede en derde lijn (in aanvulling op richtlijn CVRM) Jeanine Roeters van Lennep, Erasmus MC, Rotterdam email: j.roetersvanlennep@erasmusmc.nl Disclosure belangen

Nadere informatie

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen?

Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Hartfalen bij verpleeghuisbewoners; waar liggen de uitdagingen? Drs. Mariëlle AMJ van der Velden-Daamen Prof. Dr. Jan PH Hamers Prof. Dr. Hans Peter Brunner la Rocca Dr. Frans ES Tan Prof. Dr. Jos MGA

Nadere informatie

De waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam

De waarde van DNA. Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation. UMC Utrecht Amsterdam De waarde van DNA Prof dr ir Edwin Cuppen Hoogleraar Humane Genetica Directeur Center for Molecular Medicine Hartwig Medical Foundation UMC Utrecht Amsterdam Wat is DNA? DeoxyriboNucleic Acid (Desoxyribonucleïnezuur)

Nadere informatie

Stollingsproblemen : interactie kliniek en labo. Kathelijne Peerlinck Bloedings- en Vaatziekten

Stollingsproblemen : interactie kliniek en labo. Kathelijne Peerlinck Bloedings- en Vaatziekten Stollingsproblemen : interactie kliniek en labo Kathelijne Peerlinck Bloedings- en Vaatziekten Bloedings- en Vaatziekten labo kliniek Onderzoek van de bloedstolling Bloedname op anticoagulans (citraat=chelator

Nadere informatie

Therapie Stabiel Coronairlijden

Therapie Stabiel Coronairlijden Therapie Stabiel Coronairlijden Dr. Luc Muyldermans Dr. Yves Vandekerckhove Dr. Luc Missault Dr. Daniël Dendooven Dr. Patrick Coussement Prof. Mattias Duytschaever Prof. René Tavernier Dr. Philippe Debonnaire

Nadere informatie

Ziekte van Von Willebrand (VWD) en zwangerschap en bevalling

Ziekte van Von Willebrand (VWD) en zwangerschap en bevalling Ziekte van Von Willebrand (VWD) en zwangerschap en bevalling Doel Preventie van maternale en foetale complicaties ante-, durante- en postpartum door tijdige en juiste herkenning en behandeling van verhoogde

Nadere informatie

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt

Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt Acute pijntherapie voor de geriatrische patiënt Jona Houthuys promotor: Dr. Gert Poortmans Pijn bij de geriatrische patiënt Prevalentie Evaluatie van pijn Complicaties van pijn vertraagd herstel verminderde

Nadere informatie

Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals)

Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Een verwittigd klinisch bioloog is er twee waard? Kathleen Deiteren (klinisch bioloog, UZA) Glenn Van Den Bosch (klinisch bioloog, AZ Herentals) Kliniek dag 0 Een zwangere vrouw van 36j (A-) wordt opgenomen

Nadere informatie

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors

Gender differences in heart disease. Dr Danny Schoors Gender differences in heart disease Dr Danny Schoors Women are meant to be loved, not to be understood Oscar Wilde (1854-1900) 2 05/01/16 Inleiding Cardiovasculaire ziekte 7 tot 10 jaar later dan bij mannen

Nadere informatie

Aangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose. Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015

Aangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose. Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015 Aangeboren hartafwijkingen, een prenatale diagnose Lieke Rozendaal Kindercardioloog LUMC 20-01-2015 20 januari 2015 Aangeboren hartafwijkingen (AHA) Zeldzaam: 6-8 op 1000 pasgeborenen Complexe hartafwijkingen:

Nadere informatie

Richtlijn LTA-VHL t.b.v. analyse bloedingsneiging (versie )

Richtlijn LTA-VHL t.b.v. analyse bloedingsneiging (versie ) Richtlijn LTA-VHL t.b.v. analyse bloedingsneiging (versie 24-12016) Auteur: Y.Henskens Gebaseerd op ISTH-SSC Guideline 2013 [1] en op expert-opinions van de leden van de werkgroep hemostase van de VHL.

Nadere informatie

stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog 15 maart 2019

stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog 15 maart 2019 stolling en trombose Dr Marieke J.H.A. Kruip internist-hematoloog m.kruip@erasmusmc.nl 15 maart 2019 Wat ga ik bespreken? Hoe werkt de stolling ook alweer?? Wat is trombose en waardoor ontstaat het? Hoe

Nadere informatie

NOACs: PERI-OPERATIEVE AANDACHTSPUNTEN: EEN UPDATE. prof. dr. Erik Vandermeulen Anesthesiologie UZ Leuven

NOACs: PERI-OPERATIEVE AANDACHTSPUNTEN: EEN UPDATE. prof. dr. Erik Vandermeulen Anesthesiologie UZ Leuven NOACs: PERI-OPERATIEVE AANDACHTSPUNTEN: EEN UPDATE prof. dr. Erik Vandermeulen Anesthesiologie UZ Leuven NOACs: Aanpak bij bloedingscomplicaties en dringende heelkunde prof. dr. Peter Verhamme Bloedings-

Nadere informatie

Heparine geinduceerde trombocytopenie Leendert Porcelijn Sanquin Diagnostiek Amsterdam

Heparine geinduceerde trombocytopenie Leendert Porcelijn Sanquin Diagnostiek Amsterdam Heparine geinduceerde trombocytopenie Leendert Porcelijn Sanquin Diagnostiek Amsterdam 14 maart 2012 1 Kort over heparine HIT(T) Kan de diagnose HIT worden gesteld op basis van kliniek? Dat is vaak lastig

Nadere informatie

IgA nefropathie. Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum

IgA nefropathie. Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum IgA nefropathie Joost van der Heijden, internist-nefroloog VU Medisch Centrum Presentatie - Geschiedenis - Epidemiologie - Het ziekteproces - De patiënt - Het diagnostische proces - De behandeling - De

Nadere informatie

Dragerschap en erfelijke belasting

Dragerschap en erfelijke belasting Dragerschap en erfelijke belasting VSOP 17 mei 2010 Martina Cornel Hoogleraar Community Genetics & Public Health Genomics Quality of Care EMGO Institute for Health and Care Research Nieuwe technologische

Nadere informatie

Cover Page. The handle holds various files of this Leiden University dissertation

Cover Page. The handle  holds various files of this Leiden University dissertation Cover Page The handle http://hdl.handle.net/1887/33063 holds various files of this Leiden University dissertation Author: Tan, Melanie Title: Clinical aspects of recurrent venous thromboembolism Issue

Nadere informatie

PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee?

PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? PROs in de praktijk 1: Wat doen we ermee? Prof. dr Jolanda de Vries Hoogleraar Kwaliteit van leven in de medische setting GZ-psycholoog en Medisch manager afdeling medische psychologie St Elisabeth ziekenhuis

Nadere informatie

Chronisch nierlijden en seksualiteit. informatie voor patiënten

Chronisch nierlijden en seksualiteit. informatie voor patiënten Chronisch nierlijden en seksualiteit informatie voor patiënten CHRONISCH NIERLIJDEN EN SEKSUALITEIT 3 WAT IS SEKSUALITEIT? 4 SEKSUELE PROBLEMEN EN HUN OORZAKEN 4 PROFESSIONELE HULP? 6 CONTACTGEGEVENS 7

Nadere informatie

1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström

1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström 1 Epidemiologie van multipel myeloom en de ziekte van Waldenström Dr. S.A.M. van de Schans, S. Oerlemans, MSc. en prof. dr. J.W.W. Coebergh Inleiding Epidemiologie is de wetenschap die eenvoudig gezegd

Nadere informatie

Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?*

Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Zijn distress en ziektestatus gerelateerd aan lichamelijke en emotionele problemen bij vrouwen met ovariumkanker?* Floor Ploos van Amstel, RN, MSc, verpleegkundig expert, afd. Medische Oncologie Maaike

Nadere informatie

Casuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten. Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt

Casuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten. Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt Casuspresentaties infectieuse serologie: laboratoriumaspecten Dr. Alex Mewis Klinisch Bioloog Jessa Ziekenhuis - Campus Virga Jesse Hasselt Infectieuse serologie Borrelia-serologie (Lyme) Toxoplasma gondii

Nadere informatie

Een neonatale casus. Paul-Emile Claus GSO klinische biologie 27/01/2016

Een neonatale casus. Paul-Emile Claus GSO klinische biologie 27/01/2016 Een neonatale casus Paul-Emile Claus GSO klinische biologie 27/01/2016 Casus Zwangere 36j Jeuk ++ Geïnduceerde, vaginale bevalling Geboorte baby V. op 36 weken en 2 dagen Hydronefrose re > li GG 3,205

Nadere informatie

DEFINITIEF GLOBAAL JAARRAPPORT HEMATOLOGIE/COAGULATIE/IMMUNOHEMATOLOGIE 2017

DEFINITIEF GLOBAAL JAARRAPPORT HEMATOLOGIE/COAGULATIE/IMMUNOHEMATOLOGIE 2017 EXPERTISE, DIENSTVERLENING EN KLANTENRELATIES KWALITEIT VAN LABORATORIA COMMISSIE VOOR KLINISCHE BIOLOGIE COMITE VAN EXPERTEN EXTERNE KWALITEITSEVALUATIE VOOR ANALYSEN KLINISCHE BIOLOGIE DEFINITIEF GLOBAAL

Nadere informatie

Nazorg bij kanker; de rol van de eerste lijn. Hans Nortier 24-01-2013

Nazorg bij kanker; de rol van de eerste lijn. Hans Nortier 24-01-2013 Nazorg bij kanker; de rol van de eerste lijn Hans Nortier Nazorg Nazorg is een essentieel onderdeel van individuele patiëntenzorg na behandeling voor kanker Nazorg behelst voorlichting, begeleiding, ingaan

Nadere informatie

www.printo.it/pediatric-rheumatology/be_fm/intro Majeed Versie 2016 1. WAT IS MAJEED 1.1 Wat is het? Het Majeed syndroom is een zeldzame genetische aandoening. Kinderen met dit syndroom lijden aan chronische

Nadere informatie

NRC Bordetella pertussis: verslag van het Nationaal Referentiecentrum voor het jaar 2012.

NRC Bordetella pertussis: verslag van het Nationaal Referentiecentrum voor het jaar 2012. NRC Bordetella pertussis: verslag van het Nationaal Referentiecentrum voor het jaar 2012. Inleiding In 2012 bevestigden de twee laboratoria van het Nationaal Referentie Centrum Bordetella pertussis een

Nadere informatie

Deelname Volgende tabel geeft voor de verschillende parameters het aantal deelnemers weer :

Deelname Volgende tabel geeft voor de verschillende parameters het aantal deelnemers weer : CELTELLING COM KB 53/2004 Staalmateriaal In maart (H/4381, H/4382) en november (H/4879, H/4880) werden telkens twee verse op K2EDTA afgenomen bloedstaaltjes rondgestuurd. De homogeniteit van de stalen

Nadere informatie

BRCA diagnostiek en PARP inhibitoren

BRCA diagnostiek en PARP inhibitoren BRCA diagnostiek en PARP inhibitoren Ovariumcarcinoom Hooggradig sereus ovariumcarcinoom (HGSOC) Ongeveer 50% vertoont een defect in een gen betrokken bij homologe recombinatie gemedieerde DNA reparatie

Nadere informatie

Hemlibra (emicizumab) Subcutane injectie Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring.

Hemlibra (emicizumab) Subcutane injectie Dit geneesmiddel is onderworpen aan aanvullende monitoring. De Europese gezondheidsautoriteiten hebben bepaalde voorwaarden verbonden aan het in de handel brengen van het geneesmiddel Hemlibra. Het verplicht plan voor risicobeperking in België en het Groothertogdom

Nadere informatie

coping en emotionele aanpassing na NAH

coping en emotionele aanpassing na NAH Het venijn zit in de staart 29 maart historic perspective: the 1980s decade of the severe TBIs introduction of the concept golden hour coping en emotionele aanpassing na NAH Dr. S.Z. Stapert Neuropsycholoog

Nadere informatie

LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen

LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen LADA en MODY: hoe moeten we LADA en MODY opsporen. Welke kan in de eerste lijn worden behandeld en welke juist niet? Disclosure belangen Geen conflicterende belangen voor deze presentatie Eelco de Koning

Nadere informatie

Richtlijn screening op diabetes type 2 goedgekeurd door ALV op 17 september 2015

Richtlijn screening op diabetes type 2 goedgekeurd door ALV op 17 september 2015 Richtlijn screening op diabetes type 2 goedgekeurd door ALV op 17 september 2015 VSG2267-1 - Goedgekeurd door ALV op 17-09-2015 Inhoudsopgave Inleiding 3 Algemeen 3 Meting en nauwkeurigheid 3 Interpretatie

Nadere informatie

Behandeling van ITP bij kinderen

Behandeling van ITP bij kinderen Behandeling van ITP bij kinderen Daarom: de TIKI studie! K.M.J. Heitink-Pollé Kinderarts, hematoloog/oncoloog WKZ en Flevoziekenhuis The Harrington-Hollingsworth Experiment 1951 Schwartz RS. N Engl J Med

Nadere informatie