Notitie bij dossier Betaald Parkeren

Notitie bij dossier Betaald Parkeren Datum : maart 2011 Van : fractie ChristenUnie Amsterdam Zuidoost 1. Samenvatting Het stadsdeelbestuur is voornemens in stadsdeel Amsterdam Zuidoost betaald parkeren in te voeren. De voornaamste reden hiervoor is dat er op bepaalde plaatsen een te hoge parkeerdruk zou zijn en het bestuur verwacht met het invoeren van betaald parkeren deze parkeerdruk te verlagen. ChristenUnie Zuidoost heeft grote bezwaren tegen het invoeren van betaald parkeren in Zuidoost noodzakelijk is. We erkennen dat er op bepaalde tijden, op bepaalde plaatsen in Zuidoost veel auto s gebruik willen maken van de beschikbare parkeerplaatsen. We betwijfelen echter dat het nodig is het zware en risicovolle middel van betaald parkeren breed in te voeren in Amsterdam Zuidoost. Ten eerste zien we dat door oorzaak van de parkeerdruk voor het grootste deel ligt bij forensen van omliggende bedrijven, en bezoekers van evenementen. Om die reden zou er gezocht moeten worden naar middelen die minder ingrijpend zijn voor de bewoners van Zuidoost. Ten tweede zien we invoeren van betaald parkeren als een groot en onzeker project, waarbij de kosten en risico s niet goed te overzien zijn. Wij krijgen te maken met een dure investering die nog maar eens terug verdiend moet gaan worden. Ook uit de businesscase blijkt dat met een kleine tegenvaller in de exploitatie de kostendekkendheid van het project direct in gevaar komt. Risico s van vandalisme en geldtransport zijn niet goed ingecalculeerd. Ook weten we uit ervaring dat de financiële cijfers gemeenteprojecten altijd tenminste iets zullen tegenvallen. Verder slotte houdt men geen rekening mee dat er wellicht meer mensen (dan elders) het risico zullen nemen niet een parkeerkaart te betalen en de kans op een naheffingsaanslag (boete) voor lief zullen nemen. Dit betekent misschien wel dat ze die boete zullen krijgen, maar een groot deel van de bewoners kunnen die extra lasten simpelweg niet dragen. We verwachten ook dat als eenmaal de knoop door is gehakt, dat bewoners een parkeer tarief moeten betalen, dat dit tarief in rap tempo zal stijgen om de kosten te drukken of om meer opbrengsten binnen te halen. Er zal dan geen houden meer aan zijn. Tenslotte zien we nog geen goede uitwerking van het middel de blauwe zones. Invoering van blauwe zones waar nodig zal veel minder kosten en risico s met zich mee brengen. Inkomsten zullen ook minder zijn, maar daar zou het stadsdeel niet op uit moeten zijn. Verder zijn er andere mogelijkheden om eventuele kleine probleemgebieden gericht aan te pakken. We zijn tegen deze plannen om betaald parkeren in te voeren en verzoeken de andere partijen en het Dagelijks Bestuur zeer kritisch te zijn in het belang van de inwoners van Zuidoost. 2. Terugblik Sinds de Parkeernota Zuidoost uit 2008 (de Nota 2008 ) speelt de discussie rond het betaald parkeren. De Nota 2008 geeft de kaders en mogelijk beleid aan voor parkeerregulering. Deze nota geeft echter geen specifieke metingen met betrekking tot parkeerdruk op de verschillende plaatsen in Zuidoost. De statistieken die er gebruikt worden stammen uit 2003. 1 In de commissie word besproken dat het stuk puur kader stellend in bedoeld en dat voorstellen nadrukkelijk aan de raad voorgelegd dienen te worden. Een tweetal partijen zijn op dat moment al wild enthousiast over het invoeren van betaald parkeren, maar de meeste partijen zijn nog zeer gereserveerd. 2 In de stadsdeelraadvergadering van 24 juni 2008 dienen de PvdA en VVD samen een motie in om het 1 In de commissievergadering ROVB van 5 juni 2008 wordt hier nadrukkelijk op gewezen door de fractie van OZO. 2 Groen Links en SP zijn enthousiast en willen zonder nader onderzoek direct overgaan tot invoering van betaald parkeren. De fractie van de VVD is op dat moment nog fel tegenstander van betaald parkeren. 1

Dagelijks Bestuur op te dragen tijdig besluiten ter besluitvorming voor te leggen aan de raad. 3 Deze kan dan tijdig zich een mening vormen over de wel of niet te nemen stappen in deze zeer precaire zaak rond parkeerregulering, die verstrekkende gevolgen kan hebben voor de bewoners van Zuidoost. Er wordt in de Nota nadrukkelijk gesproken over maatwerk. Dit wordt ook door de toenmalige portefeuillehouder toegezegd; niet elk deel van Zuidoost heeft dezelfde problematiek dus maatwerk per buurt is geboden. De stadsdeelraad van Amsterdam Zuidoost (de raad ) is met algemene stemmen akkoord gegaan met deze nota. 4 Hierna is door het adviesbureau Goudappel Coffeng B.V. in samenwerking met het Dagelijks Bestuur een concept implementatieplan en een businesscase 5 opgesteld. Het opmerkelijke is dat vanaf toen er een project was opgestart genaamd project Betaald Parkeren. 6 Dit verondersteld een zekere vooringenomenheid daadwerkelijk gericht te zijn op het invoeren van betaald parkeren. Een notitie van het Dagelijks Bestuur van 9 september 2010 stelt dat de Nota 2008 betaald parkeren introduceert en lijkt uit te gaan van invoering van betaald parkeren. Het is niet helemaal duidelijk wat ertoe heeft geleid dat het Dagelijks Bestuur de doelstelling heeft gewijzigd van binnen de kaders van de Parkeernota 2008 zoeken naar vormen van parkeerregulering gebaseerd op maatwerk, naar invoeren van betaald parkeren in stadsdeel Zuidoost. De raad heeft hier in ieder geval nog geen beslissing in genomen. Het zal te maken hebben met het feit dat er vanaf maart 2010 een nieuwe coalitie is die het Dagelijks Bestuur vormt en daarmee een nieuw bestuursakkoord. Het Bestuursakkoord 2010-2014 lijkt inderdaad uit te gaan van het invoeren van betaald parkeren. 7 3. Stand van zaken In januari 2011 heeft het Dagelijks Bestuur een notitie geschreven waarbij voorlopige conclusies worden getrokken naar aanleiding van de businesscase en het implementatieplan. Het DB concludeert dat invoering van betaald parkeren wenselijk al dan niet in combinatie met blauwe zones. Er wordt voorgesteld betaald parkeren in te voeren voor de wijken die overlast ondervinden in de buurten Venserpolder, H-buurt, F-buurt en Vogeltjeswei. Ook wordt er een draagvlakmeeting aangekondigd onder de bewoners van de vier hiervoor genoemde buurten. Zowel in de Nota 2008, het bestuursakkoord en deze notitie wordt vermeld dat invoering van betaald parkeren in overleg zal gaan met de bewoners. De portefeuillehouder heeft in de stadsdeelkrant aangekondigd dat de uitkomst van het draagvlakonderzoek mee zal wegen in de beslissing. 8 De notitie maakt ook een voorbehoud. Het houdt rekening met het feit dat, door het invoeren van betaald parkeren in de eerste vier buurten, er een verschuiving kan plaatsvinden van de parkeerdruk naar omliggende buurten. Dit kan betekenen dat ook in deze buurten betaald parkeren ingevoerd zal moeten worden. Wat de notitie niet vermeld, is dat bij het uitgebreide onderzoek dat voor de businesscase is gedaan het uitgangspunt is dat betaald parkeren wordt ingevoerd in héél Zuidoost. De businesscase gaat uit van gefaseerd invoeren van betaald parkeren in héél Zuidoost in vijf jaren. Hier houdt het financieel model ook rekening mee, en daarop zijn de begrote resultaten gebaseerd. 3 Motie 2008/30 4 Op dat moment was de ChristenUnie niet vertegenwoordigd in Zuidoost. 5 Businesscase = Goudappel Coffeng, Financieel model implementatie betaald parkeren, Uitgangspunten en resultaten, 12 januari 2011 6 Notitie over de stand van zaken Betaald Parkeren, 9 september 2010 7 Pag 15, punt 1 onder Verkeer en Infrastructuur 8 Dit is tevens gepubliceerd op de website van het stadsdeel: http://www.zuidoost.amsterdam.nl/maak_kennis_met_de/dagelijks_bestuur/nieuws_uit_het/archief/2011/nieuws-db-18-januari/ 2

Een apart overzichtsplaatje is tevens aan de raad toegestuurd welke dit ook weergeeft (zie plaatje ingevoegd hieronder). Het onderwerp staat deze maanden in de schijnwerpers vanwege de behandeling in de commissievergadering ROVB op 3 maart, de behandeling in de stadsdeelraadvergadering van 29 maart, het draagvlakonderzoek en de geplande tegenacties van sommige partijen. 4. Oorzaken De grondslag bij de beslissing dat betaald parkeren ingevoerd zou moeten worden is dat er een te hoge parkeerdruk zou zijn in Zuidoost. Maar is die parkeerdruk er dan wel? En is die te bestempelen als ongezonde parkeerdruk (overlast)? En is het in die mate dat er een dergelijk zwaar middel als betaald parkeren moet worden ingezet? ChristenUnie Zuidoost betwijfelt of de parkeerdruk zodanig ernstig is dat betaald parkeren gerechtvaardigd is. Waar ongezonde parkeerdruk voorkomt zal het zeer plaatselijk zijn en zeer tijdelijk is onze indruk. ChristenUnie Zuidoost meent dat de grootste veroorzakers van parkeerdruk zijn: (i) de forensen, mensen die niet in Zuidoost wonen maar met de auto naar het werk komen en geen parkeerplek hebben van de werkgever, (ii) bezoekers van evenementen, (iii) bezoekers van winkelcentra op markt- en/of zaterdagen. Bij (i) en (ii) gaat het vooral om parkeerders van buiten Zuidoost die op specifieke tijden voor overlast zouden kunnen zorgen. Om deze druk tegen te gaan, kunnen beter andere middelen gericht worden ingezet dan betaald parkeren. Bij (iii) gaat het naar onze mening niet om ongezonde parkeerdruk. Bewoners van Zuidoost moeten boodschappen doen en het is goed voor de lokale winkeliers en marktlieden als er voldoende bezoekers komen. Door handhaving van de blauwe zones gedurende die tijden wordt de vlotte doorstroom van auto s bevorderd. De Nota 2008 en de businesscase tonen te weinig aan dat er daadwerkelijk parkeerdruk is. Er wordt niet met duidelijke cijfers aangegeven waar de plaatsen zijn van parkeeroverlast, gedurende welke tijden en hoe groot die dan is. Ook wordt er niet vermeld hoe de bewoners deze parkeerdruk ervaren. Er worden wel verschillende oorzaken genoemd, waarbij de voornaamste oorzaken zijn de evenementen is de bezoeker van evenementen. 9 Ons standpunt is dat als er op bepaalde momenten overlast is door een ongezonde parkeerdruk, het vooral komt door parkeerders van buiten Zuidoost. Wij vinden niet dat de bewoners van Zuidoost de rekening zou moeten betalen hiervoor. 5. Risicovol en onzeker project 9 Verder worden de problemen in het Arena-/Amstel III-gebied besproken. In deze notitie wordt de parkeersituatie aan de oostkant van het spoor niet meegenomen. 3

Invoeren van betaald parkeren is vooral een zeer risicovol project. Er zitten voor alle belanghebbenden haken en ogen aan het plan. Het zal een groot project worden waarbij de financiële gevolgen op lange termijn niet overzien kunnen worden. Investeringskosten Zo zijn de investeringskosten ontzettend hoog. Er zal een groot plan moeten worden opgezet om alle parkeerpalen in de grond te krijgen. Bij het handhaven van de blauwe zones zijn deze kosten niet gemoeid. Contract met Cition Er zal een groot contract moeten worden afgesloten met een parkeerhander. Er wordt tot nu toe gesproken over Cition. Cition is de partij die de parkeerhandhaving doet voor heel Amsterdam. de partij zal dit jaar worden geprivatiseerd. Aan een dergelijk contract zullen veel haken en ogen zitten. Het is niet duidelijk onder welke voorwaarden een dergelijk contract zal worden gesloten. Kan het stadsdeel er nog wel vanaf? Welke kosten komen er dan bij? Parkeertarieven Met het invoeren van betaald parkeren is het onduidelijk welk tarief zal worden gehanteerd. Als de kostendekkendheid onder druk komt te staan, zal het eerste zijn wat het Dagelijks Bestuur zal doen is de tarieven verhogen. Op dit moment wordt in de businesscase uitgegaan van 1,40. Maar het stadsdeel doet wel overkomen alsof zij wilt experimenteren met een goedkoper tarief en gratis bezoekers(kras)kaarten. Echter dit is in het geheel niet doorberekend. Risicofactoren uit de businesscase De relatief hoge exploitatiekosten per parkeerplaats hebben een sterk drukkend effect op het resultaat. 10% daling van deze kosten heeft een aanmerkelijk effect op de te realiseren parkeerexploitatie. - De naheffingsaanslagen zijn zeer belangrijk voor het positieve resultaat op de parkeerexploitatie.- Het hanteren van een hoger tarief voor vergunningen heeft een positief effect op het te realiseren financieel resultaat. - Het alleen maar invoeren van betaald parkeren in probleemgebieden en de woonwijken verder niet reguleren heeft financieel maar een zeer beperkt effect maar heeft uiteraard ook geen positief effect op de parkeersituatie in de woongebieden. Gevolgen voor economie Er zullen gevolgen zijn voor de lokale economie. Als er betaald parkeren wordt ingevoerd, zal dit ongetwijfeld gevolgen hebben voor de winkeliers en de marktkooplui. Men wil immers de parkeerdruk verminderen. Parkeerdruk waarvan wij menen dat deze voor het overgrote deel niet ongezond is. 6. Andere opties onvoldoende onderzocht Ons inziens zijn andere opties te weinig verkend en uitgerekend. Zoals eerder al opgemerkt lijkt het DB in een vroeg stadium al vooringenomen zich te richten op betaald parkeren. Hiermee krijgen andere vormen van parkeerregulering geen kans. De raad kan hiermee niet een goede afweging maken van de voor- en nadelen van de verschillende opties. Wij denken aan het onderzoeken van één, of een combinatie, van de onderstaande mogelijkheden (niet limitatief): Blauwe zones uitbreiden Verboden te parkeren-zones tijdens evenementen (behalve vergunninghouders) Handhaving in eigen beheer stadsdeel of uitbesteden aan een andere/kleinere partij Voor evenementen subsidievoorwaarden stellen t.a.v. terugdringen parkeerders Afspraken maken met grote bedrijven in de omgeving Parkeergarages beter inzetten voor bewoners Meer gebruik maken van transferium bij grote evenementen Extra bussen of fijnmazig busvervoer op de zaterdagen (in ieder geval langs Ganzenhoef, Amsterdamse Poort) Korting op openbaar vervoer op de zaterdagen 4

In Reigersbos parkeergarage blauwe zone maken Meer en gericht handhaven; dus op drukke tijden meer handhaving, op minder drukke tijden weinig handhaving (pragmatische inzet) Overigens is ook niet meegenomen in de onderzoeken de optie om voorlopig helemaal niets te doen en de huidige blauwe zones meer en meer gericht te controleren door middel van handhaving. Het uitgangspunt dat de blauwe zones te duur zouden zijn wordt namelijk niet goed onderbouwd. 10 7. Eindwoord Te weinig in ogenschouw wordt genomen dat Zuidoost zijn eigen karakter heeft. Zuidoost is nauwelijks te vergelijken met andere stadsdelen op dit gebied. Zuidoost is een groot, uitgestrekt stadsdeel dat genoeg ruimte heeft voor wonen, natuur en bedrijvigheid. Daarbij is er ook altijd genoeg plek geweest voor de bewoners om hun auto te parkeren. Bewoners kiezen juist voor Zuidoost mede vanwege de prettige inrichting van de openbare ruimte, met een goede infrastructuur, weinig stoplichten, veel open ruimten en parken. Het is een prettig stadsdeel om te vertoeven. Uiteraard moeten parkeeroverlast en onnodig autogebruik worden tegen gegaan, ook in Zuidoost. Maar de overlast, voor zover die er is, komt van parkeerders van buiten Zuidoost. Om die reden zou je de bewoners het fijne karakter van Zuidoost niet moeten ontnemen. In de aankomende commissievergadering ROVB 3 maart aanstaande zal het draagvlakonderzoek aan de orde komen. ChristenUnie heeft vragen gesteld aan de portefeuillehouder omtrent het project betaald parkeren die hier behandeld zullen worden. Wij hopen op een vruchtvolle en open discussie over de plannen. We hopen verder dat andere partijen ook kritisch zullen zijn over de invoering van betaald parkeren. Het mag duidelijk zijn dat de fractie van ChristenUnie Zuidoost tegen het invoeren van betaald parkeren is. We menen dat het niet in het belang van stadsdeel Zuidoost en haar bewoners is. Maart 2011 Fractie ChristenUnie Zuidoost www.cuzo.nl 10 De businesscase geeft niet aan wat de uitgangspunten zijn en hoe de berekeningen zijn gemaakt. Een andere berekening geeft aan dat de jaarlijkse kosten tussen 150.000 250.000 Euro zullen zijn (zonder opbrengsten vergunningen en boetes) / Parkeernotitie jan 2011, pag 3 (voetnoot). 5