Atlas Criminaliteit Breda

Atlas Criminaliteit Breda

Inhoudsopgave 1 Inleiding............ 1 2 Samenwerking...................................... 2 3 Bronnen en methoden................... 3 4 Cijfers.................. 4 5 Kaartbeelden....................................... 9 Bijlagen Bijlage 1: Aantal inwoners per buurt per januari 1993 Bijlage 2: Gehanteerde indeling van buurten volgens politiewijk Bijlage 3: Buurtcodes en bijbehorende benaming

1 Inleiding Deze atlas levert voor de eerste maal een integraal overzicht op van de veelvoorkomende criminaliteit in de gemeente Breda. De Atlas Criminaliteit Breda is een produkt van het zogenaamde Riscoproject, een samenwerkingsverband tussen de gemeente Breda en het Ministerie van Binnenlandse Zaken. Onder het Riscoproject wordt getracht op eenvoudige maar wel inzichtelijke wijze informatie bijeen te brengen die betrekking heeft op criminaliteit en onveiligheid in Breda. Tot voor kort bestond wel veel deelinformatie, maar ontbrak, vanwege de grote diversiteit aan bronnen, het totaalbeeld. Daaraan is met het verschijnen van deze atlas voorlopig een einde gekomen, hoewel we zeker niet pretenderen hiermee het laatste woord te hebben gesproken. Het instrument is gebouwd, maar zal de komende jaren zeker nog verfijnd kunnen worden. Risco is echter meer dan alleen een droge inventarisatie van beschikbare gegevens. Het is na drukkelijk ook de bedoeling de gevonden informatie aan te wenden ter verbetering van de onveiligheid in Breda. In die zin is die atlas slechts een schakel in een lange keten. Op basis van het cijfermateriaal dat gebruikt is voor de samenstelling van deze atlas zal, volgens een bepaalde methodiek, een aantal buurten worden geselecteerd ter nadere analyse. Uiteindelijk zal dat moeten leiden tot een concrete en specifieke aanpak van de in deze buurten gesignaleerde problematiek. Met het Riscoproject wordt dan ook niet alleen de onveiligheid geregistreerd, maar ook daadwerkelijk aangepakt. 1

2 Samenwerking Voor de totstandkoming van deze atlas is plezierig en vruchtbaar samengewerkt tussen het onderzoeksbureau van de Gemeente Breda - S en 0 - Soomeren en Partners (DSP) uit Amsterdam. en Van Dijk, Van DS P was met name verantwoordelijk voor het verzamelen en ordenen van het materiaal, terwijl S en 0 zich gericht heeft op het produceren van de kaartbeelden. Beide bureaus zullen ook in het vervolg van het Riscoproject blijven samenwerken. 2

3 Bronnen en methoden De volgende delicten en onveiligheidsuitingen worden behandeld: - woninginbraak (bron: Multipol juli 199 2-juli 1993, politie); auto-inbraak (bron: Multipol juli 199 2-juli 1993, politie); beschadiging van auto (bron: Multipol juli 199 2-juli 1993, politie); fietsdiefstal (bron: HKS juli 199 2-juli 1993, politie); bromfietsdiefstal (bron: Multipol juli 199 2-juli 1993, politie); vandalisme (bron: verniel registratie 199 2, gemeente); angstgevoelens (bron: slachtofferenquête 1991, gemeente). De gegevens over woninginbraak, auto-inbraak, beschadiging van auto, fiets- en bromfietsdiefstal zijn afkomstig uit politie-aangiften. Er wordt vanuit gegaan dat de aangiftebereidheid in alle wijken en buurten gelijk is. Een andere aanname is, dat - hoewel de periodes van gegevensverzameling niet exact gelijk zijn - de gegevens vergelijkbaar zijn. Er wordt daarmee vanuit gegaan dat de gegevens in de tussentijd niet drastisch veranderd zullen zijn (dit geldt met name voor de slachtofferenquête). Voor het experiment, waarin met name de verkrijgbaarheid van gegevens centraal staat, achten wij deze aannames aanvaardbaar. Wanneer echter op basis van dit experiment tot een herhaling van het vervaardigen van een criminaliteitsatlas wordt besloten, zou er wel zorg voor gedragen moeten worden dat alle gegevens op dezelfde periode betrekking hebben. Idealiter zou bovendien de aangiftebereidheid per buurt bekend moeten zijn. Als indicator voor vandalisme is het totaal aantal schadegevallen uit de vernielregistratie genomen. De gegevens uit de vandalismeregistratie bleken geen aparte vermelding van graffiti te bevatten. Derhalve konden (in tegenstelling tot het verzoek van de opdrachtgever) vernieling en graffiti niet apart behandeld worden. De cijfers over angstgevoelens zijn alleen op (politie-)wijkniveau beschikbaar. Als indicator voor angstgevoelens is zoals gebruikelijk de trits uitspraken uit de CBS-enquête gehanteerd: - "In deze buurt kun je 's avonds gerust alleen over straat." - "Als er 's avonds na 22.00u werd aangebeld, zou ik niet opendoen." - "In deze buurt zijn er enge plekken. " De gegevens van deze drie uitspraken zijn gecombineerd tot één maat (namelijk door alle mensen die op twee van de drie uitspraken een negatief (dat wil zeggen 'onveilig') antwoord gaven, samen te voegen en als 'zich onveilig voelend' aan te merken). 3

4 Cijfers Op basis van het verzamelde materiaal zijn de volgende tabellen samengesteld, die hebben gediend als uitgangspunt voor de kaarten. Tabel 1: Criminaliteits- en onveiligheidscijfers Bredase wijken en buurten (absolute aantallen) Buurt Woning- Auto- Bescha- Fietsdief- Vanda- Totaal inbraak inbraak digingl stal (incl. lisme (voltooid (voltooid vernie- bromfiets) + poging) + poging) Iing auto City 14 226 15 724 97 1076 Valkenberg 25 146 9 117 26 323 Chassé 11 26 0 28 298 17 614 FeIlenoord 26 68 10 32 7 143 Schorsmolen 17 148 16 110 35 326 Station 20 104 9 287 80 500 Belcrum 37 34 2 36 13 122 Doornbos-Linie 54 37 4 60 56 211 Biesdonk 30 52 2 155 49 288 Geeren-Zuid 34 41 1 22 39 137 Wisselaar 33 30 2 37 37 139 Krogten 0 16 1 31 1 49 Geeren-Noord 30 21 7 14 131 203 Brabantpark 153 178 10 15 2 123 616 Sportpark 40 82 12 96 18 248 Zandberg 39 61 15 125 19 259 Heusdenhout 92 81 3 37 40 253 Blauwe Kei 19 15 14 44 16 108 Ypelaar 49 77 16 61 24 227 Overakker 25 34 6 68 3 136 Ginneken 45 178 19 141 12 395 Mastbos 4 57 0 25 0 86 Boeimeer 34 10 2 11 268 19 434 Ruitersbos 32 46 2 86 4 170 Haagpoort 48 34 2 24 36 144 4

Buurt Woning- Auto- Bescha- Fietsdief- Vanda- TotaaI inbraak inbraak digingl stal (incl. lisme (voltooid (voltooid vernie- bromfiets) + poging) ling auto + poging) Heuvel 95 121 13 171 15 2 552 Tu inz igt 92 86 16 176 60 430 Princenhage 135 175 34 171 43 558 Steenakker 1 1 0 3 1 6 Effen-Rith 2 5 0 3 0 10 Liesbos- Heilaar 2 19 0 13 5 39 Gagel donk Kievitsloop 59 70 64 10 52 49 234 39 9 21 40 179 Kesteren 60 44 8 107 90 309 Muizenberg 31 34 5 37 33 140 Heksenwiel 40 24 3 11 9 87 Overkroeten 18 5 1 1 0 25 Emer 0 18 3 43 1 65 Hagebeemd 1 0 0 3 3 7 Onbekend 32 32 Totaal 1517 2763 318 3894 1388 9880 Hierna worden - mede op verzoek van de opdrachtgever - een aantal buurten buiten beschouwing gelaten die, op grond van het lage aantal incidenten in combinatie een laag aantal inwoners, een vertekening kunnen opleveren in het totaalbeeld. Het gaat om de buurten: - Krogten; - Mastbos; - Steenakker; - Effen-Rith; - Emer; - Hagebeemd. Enkele van de buurten die buiten beschouwing worden gelaten, hebben voor de delicten auto-inbraak en fietsdiefstal overigens wel relatief hoge aangiftecijfers (zie tabel 1). Het gaat om Emer, Krogten en Mastbos. Wat betreft de genoemde delicten zouden deze buurten wellicht nadere aandacht verdienen. 5

Tabel 2: Onveiligheidsgevoelens Politiewijk Centrum Zuid- West Noord Zuid- Oost Gemiddeld % onveilig 20,6 21,2 21,0 15,4 19,5 De tabel Onveiligheidsgevoelens is een representatie van de gecumuleerde respons op de CBS-batterij: - "In deze buurt kan je 's avonds gerust over straat "; - "Als er 's avonds na 22.00 uur werd aangebeld, zou ik niet opendoen "; - "In deze buurt zijn er enge plekken ". De variatie in de respons is zo gering (alleen Zuid- Oost toont een neerwaartse uitschieter) dat het samenstellen van een aparte kaart voor deze categorie zinloos wordt geacht. In tabel 3 zijn de absolute aantallen berekend per 1000 inwoners. De gemiddelden die onderaan tabel 3 vermeld staan, zijn gebaseerd op de totaalcijfers voordat de buurten met lage aantallen inwoners zijn verwijderd. Bovendien zijn die gemiddelden gewogen naar het totaal aantal inwoners. Die gemiddelden stellen dus niet het gemiddelde van de kolom erboven voor. Tabel 3: Criminaliteits- en onveiligheidscijfers Bredase buurten per 1000 inwoners (incl. rijtotaal) Buurt Woning- Auto- 8escha- Fietsdief- Vanda- Totaal inbraak inbraak digingl stal (incl. lisme per (voltooid (voltooid vernie- bromfiets) buurt + poging) + poging) ling auto City 8,3 133,6 8,9 428,1 55,6 636,3 Valkenberg 16,0 93,7 5,8 75, 1 16,4 207,3 Chassé 7,3 17 2,0 18,5 197, 1 11, 1 406,1 FelIenoord 15,3 39,9 5,9 18,8 4,1 84,0 Schorsmolen 6,1 52,7 5,7 39,2 12,5 116,1 Station 16,1 83,9 7,3 231,6 65,0 403,6 Belcrum 12,4 11,4 0,7 12,0 4,3 40,7 Doornbos-Linie 14,0 9,6 1,0 15,6 14,6 54,8 Biesdonk 6,0 10,3 0,4 30,7 9,7 57, 1 Geeren-Zuid 9,7 11,7 0,3 6,3 11,2 39,2 Wisselaar 8,1 7,3 0,5 9,1 9,1 34,0 6

Buurt Woning- Auto- 8escha- Fietsdief- Vanda- Totaal inbraak inbraak digingl stal (incl. lisme per (voltooid (voltooid vernie- bromfiets) buurt + poging) + poging) ling auto Krogten Geeren-Noord 10,1 7,1 2,4 4,7 44,5 68, 2 Brabantpark 18,6 21,7 1, 2 18,5 14,9 75,0 Sportpark 14,5 29,7 4,3 34,8 6,6 89,9 Zandberg 8,0 12,5 3,1 25,7 3,9 53,3 Heusdenhout 16, 2 14, 2 0,5 6,5 7,0 44,4 Blauwe Kei 5, 2 4,1 3,9 12,1 4,4 29,7 Ypelaar 9, 2 14,5 3,0 11,5 4,5 42,6 Overakker 8,0 10,9 1,9 21,8 1,0 43,7 Ginneken 9, 2 36, 2 3,9 28,7 2,5 80,4 Mastbos Boeirneer 7,4 22,3 2, 4 58,6 4, 2 94,8 Ruitersbos 13, 2 19,0 0,8 35,6 1,6 70,3 Haagpoort 20,5 14,5 0,9 10,3 15,4 61,6 Heuvel 15, 2 19,3 2,1 27,3 24,3 88,1 Tuinzigt 14,8 13,8 2,6 28,3 9,5 69, 2 Princenhage 16,4 21,2 4, 1 20,8 5, 2 67,7 Steenakker Effen- Rith Liesbos- Heilaar 1,8 16,9 0,0 11,6 4,4 34,7 Gageldonk 10,9 11,8 1,8 9,6 9,0 43,1 Kievitsloop 14,1 7,9 1,8 4, 2 8,1 36,1 Kesteren 13, 2 9,7 1,8 23,6 20,5 68,0 Muizenberg 9,1 10,0 1,5 10,9 9,8 41,1 Heksenwiel 10,6 6,4 0,8 2,9 2,6 23,1 Over kro eten 14,6 4, 1 0,8 0,8 0,0 20,3 Emer Hagebeemd Gewogen 11,8 21,6 gemiddelde 2,5 30,4 10,9 77,1 7

Op basis van de gegevens uit voorgaande tabel is voor ieder aspect de 'Top Vijf bepaald. Tabel 4: Top Vijf Woninginbraak Tabel 5: Top Vijf Auto-inbraak 1 Haagpoort 2 Brabantpark 3 Princenhage 4 Heusdenhout 5 Station 1 Chassé 2 City 3 Valkenberg 4 Station 5 FeIlenoord Tabel 6: Top Vijf Beschadiging/ vernieling auto Tabel 7: Top Vijf Fietsdiefstal (incl. bromfiets) 1 Chassé 2 City 3 Station 4 FeIlenoord 5 Valkenberg 1 City 2 Station 3 Chassé 4 Valkenberg 5 Boeimeer Tabel 8: Top Vijf Vandalisme Tabel 9: Top Vijf Totaal 1 Station 2 City 3 Geeren-Noord 4 Heuvel 5 Kesteren 1 City 2 Chassé 3 Station 4 Valkenberg 5 Schorsmolen 8

5 Kaartbeelden Hier worden in een aantal kaartbeelden de in tabel 3 weergegeven criminaliteits- en onveiligheidscijfers gevisualiseerd. Hierdoor wordt het cijfermateriaal toegankelijker gemaakt. Allereerst zijn in de kaartbeelden 1 tot en met 5 de onderscheiden delicten afzonderlijk weergegeven. Kaartbeeld 6 geeft een totaalbeeld van de delicten. Telkenmale is bij de kategorisering gebruik gemaakt van een vijfdeling. Per delict zijn allereerst die buurten aangegeven die rond het Bredase gemiddelde fluctueren. Buurten die hoger of lager dan deze indelingsgroep scoren, zijn daarna ieder in 2 afzonderlijke groepen verdeeld. Omdat de cijfers over angstgevoelens alleen voor de vier politiedistricten beschikbaar zijn, zijn deze cijfers niet in een kaartbeeld weergegeven. Om één totaalbeeld per buurt te verkrijgen zijn in de kaartbeelden 7 en 8 de vijf delicten voor alle buurten van Breda weergegeven. Behalve een indruk van de omvang van de afzonderlijke delicten per buurt, wordt ook duidelijk in welke buurten een cumulatie van delicten aanwezig is. Kaartbeeld 7 geeft een beeld van het Centrum-gebied (de buurten City, Valkenberg, Chassé, FelIenoord, Schorsmolen en Station). In kaartbeeld 8 zijn de andere buurten van Breda weergegeven. De indeling die hierbij gebruikt is, is afgeleid uit de kaartbeelden van de afzonderlijke delicten. Daarbij is in deze samengestelde kaartbeelden gebruik gemaakt van de begrippen 'heel hoog ', 'hoog ', 'rond gemiddelde ' en 'lager '. De categorie 'heel hoog ' omvat die buurten die bij de afzonderlijke delicten in de hoogste categorie (de meeste delicten per 1000 inwoners) terecht zijn gekomen. 'Hoog ' omvat de daaronder liggende indelingsgroep. 'Rond gemiddelde ' omvat de middelste indelingsgroep. Buurten die lager scoren zijn hier in de groep 'lager ' samengevat. In bijlage 3 is van de hierbij gehanteerde buurtcode de corresponderende buurtnaam weergegeven. 9

WONINGINBRAKEN Kaart 1 Per 1000 inwoners... :...... '.. o < 8 8-10 10-14 58 14-16 39 > 16 gemiddelde Breda - 12 s. en o.

AUTO-INBRAKEN Kaart 2 Per 1000 inwoners D < 11 UI 11-19 19-29 29-75 > 75 gemiddelde Breda - 22 S. en O.

BESCHADIGING AUTO Kaart 3 Per 1000 inwoners D < 1 1-2 2-3 3-5 > 5 gemiddelde Breda = 2.5 S. en O.

(BROM)FIETS DIEFSTAL Kaart 4 Per 1000 inwoners D < 15. :...::0'., 59 0,.:. ' 15-25 :.:: '.:. 25-35 58 35-75 39 > 75 gemiddelde Breda = 30 s. en o.

VANDALISME Kaart 5 Per 1000 inwoners D <5 5-9 9-12 12-16 > 16 gemiddelde Breda - 11 s. en O.

CRIMINALITEIT Kaart 6 slachtoffers en delicten Per 1000 inwoners D < 65 & 65-75 75-85 85-95 39 > 95 gemiddelde Breda = 77 S. en O.

MATE VAN RISICO per delict Kaart 7 Centrum Mate t.o.v. gemiddelde Breda HEEL HOOG HOOG ROND GEMIDDELDE LJ LAAG Soort delict 1. Woninginbraken 2. Auto-inbraken 3. Beschadiging auto 4. (Brom)fiets diefstal 5. Vandalisme S. en O.

MATE VAN RISICO per delict Kaart 8 Breda exclusief centrum Mate t.o.v. gemiddelde Breda HEEL HOOG HOOG ROND GEMIDDELDE [J LAAG Soort delict. Woninginbraken. Auto inbraken 3. Beschadiging auto 4. (Brom)fiets diefstal 5. Vandalisme S. en O.

Bijlagen

Bijlage 1 Aantal inwoners per buurt per januari 1993 Buurt Inwoners City 1691 Valkenberg 1558 Chassé 151 2 FelIenoord 1703 Schorsmolen 2807 Station 1239 Be1crum 2994 Doornbos-Linie 385 2 Biesdonk 5041 Geeren-Zuid 3494 Wisselaar 4087 Krogten 200 Geeren-Noord 2975 Brabantpark 8211 Sportpark 27 60 Zandberg 4861 Heusdenhout 5696 Blauwe Kei 3635 Ypelaar 53 27 Overakker 3115 Ginneken 4913 Mastbos 566 Boeimeer 4577 Ruitersbos 2417 Haagpoort 2337 Heuvel 6265 Tuinzigt 6215 Princenhage 8237 Steenakker 194 Effen-Rith 920 Liesbos- Heilaar 11 24 Gageldonk 54 24 Kievitsloop 4965 Kesteren 4541 Muizenberg 3404 Heksenwiel 3773 Overkroeten 1230 Emer 54 Hagebeemd 191 Totaal 128105

Bijlage 2 Gehanteerde indeling van buurten volgens politiewijk1 Politiewijk Buurtcode Centrum Noord Zuid- West Zuid- Oost 00 tlrn 05 10 tlrn 16, 57, 60 tlrn 69 40, 41, 50 tlrn 59 20 tlrn 23, 30 tlrn 39 1 Bron: Slachtofferschap en politiefunctioneren. Gemeente Breda, Statistiek en Onderzoek, 1992.

Bijlage 3 Buurtcodes en bijbehorende benaming o City 1 Valkenberg 2 Chassé 3 Fellenoord 4 Schorsmolen 5 Station 10 Belcrum 11 Doornbos-Linie 12 Biesdonk 13 Geeren-Zuid 14 Wisselaar 15 Krogten 16 Geeren-Noord 20 Brabantpark 21 Sportpark 22 Zandberg 23 Heusdenhout 40 Boeimeer 41 Ruitersbos 50 Haagpoort 51 Heuvel 52 Tuinzigt 53 Princenhage 57 Steenakker 58 Effen-Rith 59 Liesbos- Heitaar 60 Gageldonk 61 Kievitsloop 62 Kesteren 63 Muizenberg 64 Heksenwiel 65 Over kro eten 67 Emer 69 Hagebeemd 30 Blauwe Kei 31 Ypelaar 32 Overakker 33 Ginneken 39 Mastbos