WELKOM! Waarom is evidence-based mondzorg nodig? O.a. Veel informatie mondzorg/verzorging in media en internet Nieuwe ontwikkelingen in behandelingen, producten en materialen Bijhouden vakkennis & Levenlang leren Tarieven verantwoorden Betaalbare, kwalitatief goede en verantwoorde zorg Oral B 8 juli 2016 Waarom als mondzorgprofesisonal evidence based werken? Leuk! Op zoek naar nog betere effectieve behandelingen, eer van mijn werk Geen enkele patiënt is hetzelfde! Kwalitatief goede zorg bieden voor de patiënt volgens recente inzichten Wat is nu Evidence-Based Practice? Ontwikkeling eigen deskundigheid Hoort bij professionele attitude Definitie EBP Belangrijke vraag bij EBP Het nemen van een beslissing op basis van het beschikbare bewijs in combinatie met persoonlijke kennis en ervaring van de behandelaar afgestemd op de behoeften en voorkeuren van de patiënt Wat is de best beschikbare behandeling volgens de evidentie, passend bij deze patiënt, die ik als mondhygiënist kan bieden? 1
10-7-2016 3 Perspectieven EBP 3 Perspectieven Evidence-Based Practice Besluitvorming behandeling op basis van 3 perspectieven: - Ervaring en kennis mondhygiënist - Voorkeur en waarden patiënt - Best beschikbare bewijs (evidentie) Soms evidentie niet volgen = Beargumenteerd afwijken Beslissing Bron afbeelding: http://ebd.ada.org/en/about/ Huidige beste bewijsmateriaal (evidentie) Evidentie: - Ladder van evidentie Belangrijk: Wat is het beschikbare evidentie? Wat is de bewijskracht voor de bepaalde interventie? Evidentie = Kennis, waaronder wetenschappelijk bewijs (dus niet alleen wetenschappelijk!), gebaseerd op verschillende bronnen, die getoetst is en betrouwbaar is bevonden (Higg & Jones, 2000) Empirisch bewijs (empirical evidence) = Bewijs op basis van eigen (behandel)ervaring en resultaten Bron:Bron afbeelding: Stegenga B & Dijkstra PU. Principes van evidence based medicine toegepast in de tandheelkunde. Ned Tijdschrift voor Tandheelkunde 2007; 114; 155-160 Belangrijk Kennis, ervaring en persoonlijke voorkeur Mondzorgprofessional is mede bepalend van de behandelaar én patiënt hebben invloed op de beslissing (behandeling) Voor wat er op de wastafel van de patiënt staat 2
Perspectieven EBP & Oral B Professioneel Perspectief Empirical evidence professie Productkeuze consument Oral B Mondzorgprofessional SPANNINGSVELD Beslissing ORAL B Hoe ziet de mondzorgprofessional een vertegenwoordiger? Bron afbeelding: http://ebd.ada.org/en/about/ paar voorbeelden Verander je perspectief! Hebben geen verstand van mondzorg of de praktijk Promoten alleen eigen product (niet objectief) Laten eigen uitgevoerd onderzoek zien: minder betrouwbaar Eenzijdige voorlichting/informatie Begrijpen eigen artikelen niet Gebruik de vooroordelen om je voor te bereiden Tips ter verbetering in gesprek 1. Stel vragen ter verduidelijking 2. Wat is de exacte vraag vd professional? 3. Waar komt de vraag vandaan / hoe is de vraag ontstaan? 4. Wees eerlijk 5. Maak het spanningsveld tussen consument, professional en commercie duidelijk Mondzorgprofessionals ervaren drempels - Te moeilijk - Te wetenschappelijk - Engels - Wat is een goed onderzoek? - Geen toegang tot alle wetenschappelijke artikelen 3
Mondzorgprofessionals ervaren drempels EBP en Opleiding Mondzorgkunde Theorie EBP Tips voor Oral-B: Wees je bewust van drempels Verzamel de vragen van de professionals Snap je eigen onderzoeken Wat kan je met de resultaten op de werkvloer Zoeken, lezen en analyseren wetenschappelijke artikelen Toepassen evidentie in praktijk en behandelplan Bachelor praktijk wetenschappelijk onderzoek Methodiek EBP afbeelding The Oral Evidence Academy Methodiek EBP Casus Tandenborstel 1. Klinische probleem vertalen in beantwoorde vraag (onderzoeksvraag) 2. Efficiënt zoeken beste bewijsmateriaal (PICO-vraag) 3. Beoordelen gevonden bewijs op methodologische kwaliteit en toepasbaarheid 4. Toepassen gevonden resultaat praktijk 5. Regelmatig evalueren proces en het resultaat Mondhygiënist Alex heeft een reclame van een nieuwe elektrische tandborstel gezien. Het is een oscillerende roterende borstel. Alex heeft van een collega gehoord, dat elektrisch poetsen zorgt voor meer gingivale recessies dan poetsen met een handtandenborstel. Alex wil hier graag meer over weten, dus gaat Alex op zoek naar evidentie. Alex doet dit aan de hand van de methodiek van het Evidence-based handelen. Bron: Evidence-based practice voor paramedici (2008) C.Kuiper, 2 e druk Lemma, blz 21 Alex formuleert eerst een onderzoeksvraag en een PICO-vraag 4
Stap 1:Klinische probleem vertalen in beantwoorde onderzoeksvraag Stap 1 Klinisch probleem Onderzoeksvraag Klinisch probleem/vraag Klinisch probleem/vraag: Omzetten naar een onderzoeksvraag Elektrische borstel, hand tandenborstel, gingivale recessies Onderzoeksvraag: Omzetten naar PICO-vraag om literatuur te zoeken PICO-vraag = zoekvraag voor het zoeken van wetenschappelijke artikelen Is er een verschil in het ontstaan van gingivale recessies bij het gebruik van een elektrische borstel (oscillerend roterend) of hand tandenborstel? PICO- vraag Stap 2: Probleem : Interventie : (patiënt met tandplaque) Oscillerende roterende borstel PICO-vraag omzetten naar zoektermen Comparison: Hand tandenborstel Nederlandse Engelse zoektermen Outcome: gingivale recessie Stap 2: Stap 3:Waar begint het zoeken? PICO-vraag omzetten naar zoektermen Eerst Google!! In NL en dan Engels Engelse zoektermen: - powered tooth brush, electric tooth brush, manual toothbrush, gingival recession Zoek in NTvT online -> goede Nederlandstalige wetenschappelijke artikelen www.ntvt.nl Dental tribune -> voor beknopte informatie www.dental-tribune.nl Ook voor achtergrondinformatie onderzoeksvraag 5
Wetenschappelijke databases Stap 4 t/m 6: Cochrane Cochrane = Wetenschappelijke database Systematic Reviews = hoogste wetenschappelijke bewijskracht Ultieme Evidentie!!! Bij (recente) Review: verder zoeken niet noodzakelijk! -> wel gewenst!!! Wat is een systematic review? Stap 4: Doe mee, Zoeken op Cochrane Systematic Review (SR) is een wetenschappelijke artikel, waarin alle wetenschappelijke onderzoeken over hetzelfde onderwerp worden geanalyseerd op methodologie en de resultaten gestructureerd worden vergeleken. Ga via Google naar Cochrane Library Google -> Cochrane Library http://onlinelibrary.wiley.com/cochranelibrary/sea rch/ SR bevat een samenvatting van de eindconclusies van deze onderzoeken Geeft antwoord op jouw onderzoeksvraag. Stap 4: Doe mee, Zoeken op Cochrane Typ in de zoekbalk: powered toothbrush -> Enter In volgende scherm, links in het scherm aanvinken -> Review -> Enter 6
10-7-2016 Stap 5 + 6: Hoe te selecteren? Lees de titel; Passend bij onderzoeksvraag? Klik aan en Lees Abstract (samenvatting) Nog steeds passend Gebruik Authors Conclusions Stap 7: PubMed Ga naar PubMed: www.pubmed.com http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed Typ in de zoekbalk zoektermen Sneller hogere bewijskracht vinden Soort onderzoek / onderzoeksopzet staat genoemd in Methods Hoe hoger soort onderzoek in de ladder -> hogere kwaliteit onderzoeksresultaten Bron:Bron afbeelding: Stegenga B & Dijkstra PU. Principes van evidence based medicine toegepast in de tandheelkunde. Ned Tijdschrift voor Tandheelkunde 2007; 114; 155-160 Cochrane = SR PubMed = Review (=SR) Clinical Trial = RCT Zoekresultaat Hoeveel hits? Probeer meerdere zoekopdrachten Weinig Geen zoekopdracht minder specifiek maken zoekopdracht minder specifiek maken Veel zoekopdracht specifieker maken Tip: - links in het scherm 5 Years aanvinken of - links in het scherm Review of Clinical Trial aanvinken...er is niet 1 juiste zoekopdracht 7
10-7-2016 Hoe te selecteren? Artikel downloaden Lees de titel; Passend bij onderzoeksvraag? Klik aan en Lees Abstract (samenvatting) Nog steeds passend Download artikel Selecteren maar! Stap 8 en 9: Hoe te selecteren? Selecteer ongeveer de 4 best passende Lees de titel; Passend bij onderzoeksvraag? artikelen, die antwoord kunnen geven op de onderzoeksvraag Klik aan en Lees Abstract (samenvatting) Of lees 4 Abstracts (samenvattingen) Nog steeds passend Download artikel Beoordelen gevonden bewijs op methodologische kwaliteit en toepasbaarheid Conclusie op basis evidentie Soort onderzoek / onderzoeksopzet staat genoemd in Methods Hoe hoger soort onderzoek in de ladder -> hogere kwaliteit onderzoeksresultaten Schrijf kort de conclusies van de onderzoeken op Vergelijk de conclusies Gelijkenissen / verschillen Bewijskracht Bron:Bron afbeelding: Stegenga B & Dijkstra PU. Principes van evidence based medicine toegepast in de tandheelkunde. Ned Tijdschrift voor Tandheelkunde 2007; 114; 155-160 Cochrane = SR PubMed = Review (=SR) Clinical Trial = RCT Trek eigen conclusie 8
Stap 10: Conclusie Kort gezegd: - Er is geen verschil in het ontstaan van gingivale recessies bij het gebruik van een elektrische of hand tandenborstel - 1 meta-analyse poetsen handtandenborstel meer gingivale recessies - Poetsmethode en poets frequentie kunne ninvloed hebben op ontstaan gingivale recessies Stap 4: Toepassen gevonden resultaat praktijk Wat nu? Afweging maken Past deze evidentie bij deze patiënt? Wat zal je nu doen bij een patiënt? Adviseren Elektrisch poetsen? JA / NEE SOMS NIET! Niet elke patiënt is hetzelfde! Onderbouwing keuze interventie Klinisch redeneren Wat heb je nodig voor EBP? Tijd ervoor maken Doorzettingsvermogen! Oefening baart kunst Vragen?? www.oralevidence.nl www.facebook.com/oralevidence Twitter: @oralevidence vanessa@oralevidence.nl 9