MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg Leidraad bij VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Eindejaarscongres BVPV 3 dec 2016 Arne Heylen klin. psycholoog PST arne.heylen@uzleuven.be
Shift in patiëntenbejegening Voorafgaande Wilsverklaring Medisch paternalisme (these) Autonomie patiënt ~patiëntenrechten (antithese) Communicatie ~shared decision making (synthese) Vroegtijdige Zorgplanning 2016 Palliatief Support Team UZ 2016 Palliatief Support 2016 Palliatief Support Leuven Team UZ Leuven Team UZ Leuven
Definitie Vroegtijdige zorgplanning (a) Een continuerend communicatie proces (b) dat start wanneer de patiënt een levensbedreigende aandoening heeft (c) in partnerschap met familie en hulpverleners (d) met als doel om de patiënt te helpen om zijn (e) waarden, overtuigingen en prioriteiten over (d) zorg en behandeling te identificeren en hierover te reflecteren. 2016 Palliatief Support Team UZ 2016 Palliatief Support Leuven Team UZ Leuven
Voorafgaande negatieve wilsverklaring In geval van (definitieve) wilsonbekwaamheid - ik wil niet worden gereanimeerd - ik wil niet in een ziekenhuis worden opgenomen - ik wil niet op een intensieve zorgen afdeling van een ziekenhuis worden opgenomen - ik wil niet aan beademingsapparatuur worden gekoppeld - ik wil niet kunstmatig worden gevoed als ik niet meer op eigen kracht kan of wil eten - ik wil niet dat mijn leven met curatieve behandelingen wordt verlengd, en daarom wil ik geen: - antibiotica - chirurgische ingrepen chemotherapie - bestraling - dialyse - transplantatie - transfusies - - - ik wil geen pijnbestrijding die mijn bewustzijn blijvend uitschakelt - ik wil niet deelnemen aan experimentele behandelingen - ik wil beëindiging van mijn leven (euthanasie) als ik onomkeerbaar buiten bewustzijn ben. (ik vul hiertoe de wilsverklaring inzake euthanasie in op de derde pagina) http://delaatstereis.be/template.asp?f=wilsverklaring.htm 2016 Palliatief Support Team UZ 2016 Palliatief Support Leuven Team UZ Leuven
Hiaten tussen courante wilsverklaring en VZP 1. Autonomie Communicatie 2. Medisch-technische implicaties onderliggende noden/wensen 3. Geweigerde interventies Gewenste doelen 4. Voorafgaand actueel 2016 Palliatief Support Team UZ 2016 Palliatief Support Leuven Team UZ Leuven
VZP Beslissingsproces Patiënt Medische context Arts & Team Behandelplan Familie Ethische overwegingen & wetgeving 2016 Palliatief Support Team UZ 2016 Palliatief Support Leuven Team UZ Leuven
Wat winnen we ermee?! Afstemming op de noden van Ptn Adequate inzet van middelen Gestroomlijnde samenwerking Eenduidige communicatie Minder crisissen Meer sereniteit / tevredenheid Meer kansen op kwaliteit van leven 2016 Palliatief Support Team UZ 2016 Palliatief Support Leuven Team UZ Leuven
stress! Beslissingsproces Medische context Patiënt Familie Arts & Team Ethische overwegingen & wetgeving? Behandelplan 2016 Palliatief Support Team UZ 2016 Palliatief Support Leuven Team UZ Leuven
Tools voor zorgplanning Brochure voor hulpverleners: Traject Vroegtijdige Zorgplanning Communicatie-Tool: MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg Registratietool binnen KWS: Overzicht Vroegtijdige Zorgplanning Verwijsdocument van en naar Huisarts/WZC
Traject VZP Triggers voor Zorgplanning Bepalen van Ziektestadium Bespreken van Diagnose, Prognose & Behandelopties Verkennen van Ziektebeleving Zorgbehoeftes Behandelwensen Registreren van Wilsuitingen & Behandelafspraken Bewaken van Continuïteit van zorg
Doel Aard VZP PICT EoL Ziektestadium Curatief stadium Chronisch stadium Palliatief stadium Terminaal stadium CURATIEVE THERAPIE NIET-CURATIEVE THERAPIE en/of PALLIATIEVE THERAPIE SUPPORTIEVE ZORG PALLIATIEVE ZORG Ziektebehandeling Symptoombehandeling Genezing A Actieve levensverlenging B Behoud van functionaliteit C Comfortabel leven Ct Comfortabel Sterven ~DNR 0 ~DNR 1 ~DNR 2 ~DNR 3
MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg Communicatie tool Duurzaam en gedeeld afstemmingsproces Achterliggende noden en voorkeuren Nu én later Zorg én behandeling Wilsbekwaam én wilsonbekwaam Shared decision making Arts behoud vrijheid
Onderzoek MIJN WENSEN Ontwikkeling (2014) Inhoudsvalidatie (2015 - FPZV) Gebruiksvalidatie (2016 - UZ Leuven) Lancering ( eind 2016 - Vlaanderen) Implementatie studies (diensten UZ Leuven) Effectstudies Thuiszorg (2017 - SEL GOAL) WZC AZ
Feedback over gebruik van MIJN WENSEN % Eens % Oneens vroeger gebruiken meer gebruiken helpend verhelderend N=29 Targetvraag: 81% helpend Normal approximation (benaderend): 95% CI (65.6%; 95.9%) tijdrovend emotioneel belastend 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100% ZV MZ PT 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
Effect van MIJN WENSEN op mate van afstemming % Eens % Oneens nauwgezette opvolging ongewenste behandelingen latere fase van zorg huidige behandelwensen zorgnoden naasten betrokken zorgzame communicatie 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90%100% ZV MZ PT
Effect van MIJN WENSEN op mate van gemoedsrust % Eens % Oneens meer vertrouwen in beleid meer verbondenheid in de zorg minder stress bij MZ minder depressie bij pt minder angst bij pt 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ZV MZ PT
Van hier af Verspreiding Vlaanderen Structurele implementatie Registratie in patiëntendossier Samenwerking extra muros