Beslissingen omtrent het levenseinde

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Beslissingen omtrent het levenseinde"

Transcriptie

1 Beslissingen omtrent het levenseinde

2 Heb je er al over nagedacht?

3 Als ik mijn vrouw niet meer herken, wil ik euthanasie (Etienne Vermeersch) Dit is volgens de wet onmogelijk! als ik mijn vrouw niet meer herken = WILSONBEKWAAM

4 Je kan niet goed meer slikken, we zullen een buisje plaatsen om je te eten en te drinken te geven. (arts) Als patiënt kan je dit weigeren! Een arts moet jouw toestemming hebben om een behandeling op te starten en je kan een behandeling dus ook weigeren, zelfs al is deze genezend of levensverlengend

5 Je (demente) mama kan niet zo goed meer slikken, we zullen een buisje plaatsen om haar te eten en te drinken te geven. (arts) Kan je dit weigeren? Negatieve wilsverklaring Vertrouwenspersoon Wettelijke vertegenwoordiger Door jou aangeduid Familielid Betrokken zorgverstrekker

6 Als ik tegen een boom rijd en in coma lig, mogen ze de stekker uittrekken. Enkel mogelijk in geval van de aanwezigheid van een wilsverklaring euthanasie

7 Ik ben nu 95 jaar, blind, bijna doof en ik kan niet meer stappen het hoeft voor mij niet meer... Euthanasie?

8 Over welke wetten gaat het? Wet op de patiëntenrechten. Wet op de palliatieve zorg Euthanasiewet

9 WETTEN en FORMULIEREN

10 3 WETTEN 1)Wet op PATIENTENRECHTEN 2)Wet betreffende PALLIATIEVE ZORG 3)EUTHANASIEWET

11 Wet op PATIENTENRECHTEN geldt voor gans uw leven vanaf de meerderjarigheid maar zeker voor levenseinde nl.. door weigeren/stoppen van behandeling + ev. opmaak van negatieve wilsverklaring waarbij de P steeds recht heeft op de best mogelijke zorg

12 Wet betreffende PALLIATIEVE ZORG Geeft aan iedereen het RECHT de diagnose en prognose van zijn ziekte te kennen en de mogelijkheden van palliatieve zorgen TIJDIG te weten te komen

13 EUTHANASIEWET = levensbeëindiging op verzoek van de P door een arts wordt wettelijk aanvaard Voorwaarden: -meerderjarig -wilsbekwaam -ondraaglijk lijden -schriftelijk -medisch uitzichtloos (terminaal><niet-terminaal) terminaal)

14 PERSOONLIJKE ERVARING Papa:negatieve wilsverklaring en RWS Mama: NIETS -PEG sonde? -coma:hospitalisatie? -stopzetten zuurstoftoediening

15 3 belangrijke BEGRIPPEN 1)schriftelijk verzoek 2)voorafgaande wilsverklaring 3)voorafgaande negatieve wilsverklaring

16 SCHRIFTELIJK VERZOEK=euthanasieverzoek Voorwaarden:meerderjarig/wilsbekwaam wilsbekwaam/ schriftelijk/ongeneeslijke aandoening/ondraaglijk lijden Verplicht consult 2 arts 2 bij terminale P Verplicht 3 arts 3 bij niet-terminaal terminaal lijden P en wachttijd van 1 maand

17 VOORAFGAANDE WILSVERKLARING Enkel bij onomkeerbaar coma(ongneeslijke ongneeslijke ziekte/ongeval) Slechts 5 jaar geldig(hernieuwen!) Vanaf 01/09/2008 ook te registreren in gemeentehuis 2 getuigen en ev. vertrouwenspersoon Bedwongen via federale databank of vertrouwenspersoon Raadpleging 2 arts2

18 NEGATIEVE WILSVERKLARING Voorbeeld in boekje Veel mogelijkheden ivm vocht/voeding/operatie/hospitalisatie 1 exemplaar aan vertegenwoordiger en 1 aan behandelende (huis)arts Blijft altijd van kracht tot herroepen!

19 Vroegtijdige zorgplanning Nadenken en beslissingen nemen over je toekomstige medische zorg en behandeling

20 Inge over haar vader Erik

21 De wilsverklaring Je eigen wensen op papier Een benoemde vertegenwoordiger die spreekt in jouw plaats, in jouw naam Een wettelijke vertegenwoordiger

22 De huisarts als adviseur Kent je medische situatie het best De meest geschikte persoon om over jouw toekomstige zorg te helpen beslissen en om erover te waken dat met jouw wensen rekening wordt gehouden.

23 Praat er over met je familie en geliefden. Enkel zo kunnen zij weten wat jij wenst. Zet je wensen samen met hen op papier, niet alleen op het vlak van levenseinde, maar ook omtrent orgaandonatie en begrafenis.

24 Palliatieve zorg Palliatieve zorg is alles wat nog dient gedaan te worden als men denkt dat er niets meer kan gedaan worden (Cicely Saunders)

25 Meer dan stervensbegeleiding Supportieve zorg Palliatieve zorg Terminale zorg

26 Palliatieve zorg Zorg voor een levenseinde in overeenstemming met de wensen van de patiënt Totaalzorg op fysisch, psychisch, sociaal en levensbeschouwelijk vlak

27 Wie doet wat? Thuiszorg / thuisvervangende zorg Palliatieve Netwerken Thuiszorgequipes Palliatieve referentieverpleegkundigen In instellingen In thuisverpleegkunde Dagcentrum Ziekenhuis Palliatieve Eenheid Palliatief Support Team

28 WAT KAN IK NOG BEPALEN?

29 ORGAANDONATIE Wet 13/07/1986:iedereen is potentiële donor tenzij verzet via rijksregister Praktisch moeilijk bij verzet familie Vanaf 14/06/2006:mogelijkheid zelf actief verklaring via rijksregister om conflicten te vermijden JA NEEN

30 TERAARDEBESTELLING Keuze:-crematie/begrafenis - bij crematie wat met as? -welke eredienst of filosofische overtuiging

31 SCHENKING LICHAAM AAN WETENSCHAP Zelf contact opnemen met universiteit naar keuze Handgeschreven testament met datum en handtekening en modaliteiten wat er nadien met lichaam moet gebeuren Kosten van overlijden en vervoer voor familie

32 MBL 1)stoppen van behandeling ) 2)niet opstarten van behandeling ) 44% 3)opdrijven van pijnstilling ) 4)levensbeëindiging zonder verzoek 3% 5)hulp bij zelfdoding ) 6euthanasie ) 2%

33 WAAR STERFT MEN? 74% overlijdt in een zorgomgeving 51% ZH 23%RVT Alhoewel de meeste mensen THUIS willen sterven!!!

34 Besluit Begin met de planning van je waardig levenseinde Verwar de 3 begrippen niet Spreek erover!! Met je behandelende arts,je gezin en je vertrouwenspersoon/vertegenwoordiger Te mogen sterven in comfort,vrede en met waardigheid is het mooiste geschenk dat je jezelf kan geven!!!

35 DANK U VOOR UW AANDACHT VEERLE en KATIE

Voorafgaande zorgplanning Wetgeving en communicatie VRAGEN ROND HET LEVENSEINDE

Voorafgaande zorgplanning Wetgeving en communicatie VRAGEN ROND HET LEVENSEINDE Voorafgaande zorgplanning Wetgeving en communicatie SEL Zuid-West-Vlaanderen Lokale Steunpunten Thuiszorg 18 mei, 15 juni en 27 juni 2017 VRAGEN ROND HET LEVENSEINDE Halve eeuw medische spitstechnologie

Nadere informatie

Casus Hoe wensen mensen te sterven? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning. Samen werken rond. Vroegtijdige Zorgplanning

Casus Hoe wensen mensen te sterven? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning. Samen werken rond. Vroegtijdige Zorgplanning DEELSEL Gent : (SEL : samenwerking Eerste Lijn) Samen werken rond vroegtijdige zorgplanning Samen werken rond Vroegtijdige Zorgplanning Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Uitgangspunt van dit project : Toename

Nadere informatie

een waardig levenseinde

een waardig levenseinde De Bogaard 28 januari 2010 Sint Truiden 6 oktober 2011 een waardig levenseinde Wim Distelmans Leerstoel Waardig Levenseinde demens.nu aan de VUB zorg rond het levenseinde zorg rond het levenseinde hele

Nadere informatie

Dossier Voorafgaande zorgplanning

Dossier Voorafgaande zorgplanning Dossier Voorafgaande zorgplanning Elk jaar komen heel wat mensen in een situatie terecht waarin ze, omwille van een onomkeerbare coma, dementie of een andere aandoening, niet meer in staat zijn om zelf

Nadere informatie

Voorafgaande zorgplanning en omgaan met het levenseinde informatie voor patiënten

Voorafgaande zorgplanning en omgaan met het levenseinde informatie voor patiënten Voorafgaande zorgplanning en omgaan met het levenseinde informatie voor patiënten 2 Wilsverklaring en levenseinde Stilstaan bij je levenseinde is nooit gemakkelijk. Toch kan het zinvol zijn erover na te

Nadere informatie

WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN?

WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? CONCRETE ZORGPLANNING WAT PLAN JE ZOAL IN JE LEVEN? 1 ZORGZAME ZORG OP MEERDERE DOMEINEN OMTRENT MEDISCHE ZORGEN 3 OMTRENT HET BLIJVEN WONEN ALS JE EEN DAGJE OUDER WORDT DE KINDEREN NIET KORTBIJ WONEN

Nadere informatie

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team

PALLIATIEVE ZORG. IFPC Turnhout 23 oktober Hilde Michiels coördinator palliatief support team PALLIATIEVE ZORG IFPC Turnhout 23 oktober 2017 Hilde Michiels coördinator palliatief support team Palliatieve zorg - definitie Palliatieve zorg is de actieve totaalzorg voor mensen die ongeneeslijk ziek

Nadere informatie

COMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM???

COMMUNICEREN OVER HET LEVENSEINDE : WAAROM??? Ik wil niet leven zoals een plant Als ik mijn familie niet meer ken, wil ik liever dood Ik wil niet afzien! Mijn broer denkt zus, en ik zo, wat moeten we nu doen? Hebben wij nu wel de juiste keuzes gemaakt?

Nadere informatie

ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE

ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE ZORG VOOR EEN MENSWAARDIG LEVENSEINDE 1. INLEIDING De beslissing nemen om te verhuizen naar een WZC is niet vanzelfsprekend. Vele zaken worden afgewogen vooraleer de beslissing valt. Dit ook voor wat het

Nadere informatie

6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie

6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie 6. Palliatieve zorg, vroegtijdige zorgplanning en euthanasie 6.1 Palliatieve zorg Palliatieve zorg is de totaalzorg voor mensen met een levensbedreigende aandoening bij wie geen genezende behandeling meer

Nadere informatie

13 november 2009. palliatieve geneeskunde VUB

13 november 2009. palliatieve geneeskunde VUB 13 november 2009 Het wettelijk kader van de levenseindebeslissingen Wim Distelmans MD MPH PhD palliatieve geneeskunde VUB zorg rond het levenseinde hele evolutie halve eeuw medische spitstechnologie veel

Nadere informatie

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde. i n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde. i n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde i n f o r m a t i e v o o r p a t i ë n t e n Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde 2 Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde 3 Inleiding

Nadere informatie

INFORMATIE BETREFFENDE EUTHANASIE, LEVENSTESTAMENT EN LEVENSEINDE.

INFORMATIE BETREFFENDE EUTHANASIE, LEVENSTESTAMENT EN LEVENSEINDE. INFORMATIE BETREFFENDE EUTHANASIE, LEVENSTESTAMENT EN LEVENSEINDE. Levenseinde. Levenstestament. Euthanasie. Wat als ik dement wordt? Wat als ik in een uitzichtloze toestand van lijden terechtkom? Wat

Nadere informatie

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde informatie voor patiënten INLEIDING 3 PALLIATIEVE THERAPIE 4 PALLIATIEVE ZORG 4 HET STOPZETTEN OF NIET STARTEN VAN EEN LEVENSVERLENGENDE BEHANDELING 5 PALLIATIEVE

Nadere informatie

Praat voor je gaat. Tijdige zorg voor het levenseinde

Praat voor je gaat. Tijdige zorg voor het levenseinde Praat voor je gaat. Tijdige zorg voor het levenseinde KWB Baal 15 februari 2016 1 Praten over je levenseinde Dat is voor later, ik wil daar nu nog niet aan denken Ik ben nog gezond en in de bloei van mijn

Nadere informatie

VERDUIDELIJKING WETGEVING ROND HET LEVENSEINDE

VERDUIDELIJKING WETGEVING ROND HET LEVENSEINDE VERDUIDELIJKING WETGEVING ROND HET LEVENSEINDE Alle wetteksten en/of documenten, beschreven in dit document zijn te downloaden op www.palliatieve.org > professionele gebruiker > wetgeving en documenten

Nadere informatie

Vroegtijdige zorgplanning

Vroegtijdige zorgplanning Vroegtijdige zorgplanning Waarom uw zorg vroegtijdig plannen? Wat houdt het in? curatief handelen palliatief handelen actieve levensbeëindiging Waarom vroegtijdig uw zorg plannen? Welke zorg zou u wensen

Nadere informatie

Euthanasie. Informatiebrochure voor patiënten en hun naasten

Euthanasie. Informatiebrochure voor patiënten en hun naasten Euthanasie Informatiebrochure voor patiënten en hun naasten Inhoud Inleiding 3 1 Beslissingen rond het levenseinde 4 1.1 Het verschil tussen een wilsverklaring betreffende euthanasie en een euthanasieverzoek

Nadere informatie

Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen Zorgplanning, ook voor morgen

Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen Zorgplanning, ook voor morgen Het Leven Helpen VZW Netwerk Palliatieve Zorg Zuid-Oost-Vlaanderen Zorgplanning, ook voor morgen Waarover gaat het? De zekerheden van het leven: Geboorte Ziekte en gezondheid Sterven Plots overlijden,

Nadere informatie

Casus Hoe wensen mensen te sterven? Waarom vroegtijdig nadenken over zorg? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning.

Casus Hoe wensen mensen te sterven? Waarom vroegtijdig nadenken over zorg? Samen werken rond. vroegtijdige zorgplanning. DEELSEL Gent : (SEL : samenwerking Eerste Lijn) Samen werken rond vroegtijdige zorgplanning Samen werken rond Vroegtijdige Zorgplanning Palliatieve Zorg Gent-Eeklo Uitgangspunt van dit project : Toename

Nadere informatie

Wilsverklaring en levenseinde. Informatiebrochure Patiënten

Wilsverklaring en levenseinde. Informatiebrochure Patiënten Wilsverklaring en levenseinde Informatiebrochure Patiënten 1. Vroegtijdige zorgplanning...4 1.1 Nu denken aan later...4 1.2 Euthanasieverklaring...5 1.3 Wilsverklaring...5 2. Euthanasie...6 2.1 Wat is

Nadere informatie

VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING - VEEL GESTELDE VRAGEN

VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING - VEEL GESTELDE VRAGEN VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING - VEEL GESTELDE VRAGEN VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Wat is vroegtijdige zorgplanning? Patiënten en de hulpverleners hebben niet altijd gelijklopende ideeën, verwachtingen en percepties

Nadere informatie

Voorafgaande zorgplanning - juridische omkadering -

Voorafgaande zorgplanning - juridische omkadering - Voorafgaande zorgplanning - juridische omkadering - Sylvie Tack 23 april 2014 Doctor in de Rechten Advocaat Praktijkassistent Gezondheidsrecht Overzicht Inleiding Wat is voorafgaande zorgplanning? Wat

Nadere informatie

INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND

INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND MET HET LEVENSEINDE 1/14 Colofon Samenstelling Inbreng gemeentelijke diensten T 016 85 30 20 Spoorwegstraat 6 3020 Herent www.herent.be Redactie Burgerzaken T 016 85 30 20 burgerzaken@herent.be

Nadere informatie

Informatie over euthanasie

Informatie over euthanasie Informatie over euthanasie Inleiding Euthanasie is een onderwerp waar mensen heel verschillend over kunnen denken. Wat u van euthanasie vindt, hangt onder meer af van uw (religieuze) achtergrond, opvoeding,

Nadere informatie

Keuzes rond het levenseinde. Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN

Keuzes rond het levenseinde. Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN Keuzes rond het levenseinde Miep de Putter Annemieke Delhaas Petra Blommendaal PTMN Palliatieteam midden nederland 24 uur/7 dagen per week telefonisch bereikbaar voor hulpverleners Allerlei disciplines

Nadere informatie

WILSVERKLARINGEN BETREFFENDE MIJN GEZONDHEIDSZORG EN MIJN LEVENSEINDE

WILSVERKLARINGEN BETREFFENDE MIJN GEZONDHEIDSZORG EN MIJN LEVENSEINDE WILSVERKLARINGEN BETREFFENDE MIJN GEZONDHEIDSZORG EN MIJN LEVENSEINDE Wilsverklaringen betreffende levenseinde 1/14 Toelichting bij het gebruik van de wilsverklaringen betreffende uw gezondheidszorg en

Nadere informatie

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde 31 34 53 post@azdiest.be www.azdiest.be PALLIATIEVE THERAPIE... 6 PALLIATIEVE ZORG... 6 HET STOPZETTEN OF NIET STARTEN VAN EEN LEVENSVERLENGENDE BEHANDELING...

Nadere informatie

Samenvatting van de info-namiddag VOORBIJE ACTIVITEITEN. PRAAT VOOR JE GAAT - Tine De Vlieger 21 NOVEMBER

Samenvatting van de info-namiddag VOORBIJE ACTIVITEITEN. PRAAT VOOR JE GAAT - Tine De Vlieger 21 NOVEMBER VOORBIJE ACTIVITEITEN PRAAT VOOR JE GAAT - Tine De Vlieger 21 NOVEMBER Aan enthousiasme ontbreekt het Tine zeker niet. Dat ontdekten we al snel toen ze ons op een heel overtuigde manier vertelde hoe belangrijk

Nadere informatie

Wens. Wil. Wet. Over het levenseinde

Wens. Wil. Wet. Over het levenseinde Wens. Wil. Wet. Over het levenseinde Inhoud Recht op informatie 3 Wens. Wil. Wet. 5 Ik wil met mijn papieren in orde zijn 7 Ik ben bij mijn volle verstand en wil nù mee beslissen 8 Wat met behandelingen

Nadere informatie

Algemeen. Euthanasie.

Algemeen. Euthanasie. Algemeen Euthanasie www.catharinaziekenhuis.nl Patiëntenvoorlichting: patienten.voorlichting@catharinaziekenhuis.nl ALG051 / Euthanasie / 09-11-2018 2 Euthanasie Artsen kunnen in bijzondere omstandigheden

Nadere informatie

Wilsverklaring invullen. Juridische informatie. Manu Keirse Hoogleraar Faculteit der Geneeskunde, KULeuven

Wilsverklaring invullen. Juridische informatie. Manu Keirse Hoogleraar Faculteit der Geneeskunde, KULeuven Wilsverklaring invullen Juridische informatie Manu Keirse Hoogleraar Faculteit der Geneeskunde, KULeuven Meer dan levenseinde Mijn gezondheidszorg Levenseinde Regelingen nadien zoals: afstaan organen,

Nadere informatie

tien jaar controversiële euthanasiewet?

tien jaar controversiële euthanasiewet? tien jaar controversiële euthanasiewet? tien jaar aanloop naar meer inspraak en zelfbeschikking van ernstig zieken Wim Distelmans sinds 2002: België sinds 2002: België enige land ter wereld met 3 wetten

Nadere informatie

Dr. Marc Desmet Palliatieve Dienst Virga Jesseziekenhuis Hasselt

Dr. Marc Desmet Palliatieve Dienst Virga Jesseziekenhuis Hasselt Dr. Marc Desmet Palliatieve Dienst Virga Jesseziekenhuis Hasselt Inhoud Codes Beperking Therapie Vroegtijdige zorgplanning (VZP) Wilsverklaringen Vertegenwoordiger / vertrouwenspersoon = middelen (geen

Nadere informatie

Nu praten over later: zinvol!?

Nu praten over later: zinvol!? Nu praten over later: zinvol!? Op weg naar waardig levenseinde 21 april 2018 Netwerk Palliatieve Zorg Limburg 1 De context van levenseinde : Medisch-technische evolutie : - overlijden = medisch falen -

Nadere informatie

INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND

INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND INFORMATIEBUNDEL IN VERBAND MET HET LEVENSEINDE 1/15 Colofon Samenstelling Inbreng gemeentelijke diensten T 016 85 30 20 Spoorwegstraat 6 3020 Herent www.herent.be Redactie Burgerzaken T 016 85 30 20 burgerzaken@herent.be

Nadere informatie

Zorg rond het levenseinde

Zorg rond het levenseinde Zorg rond het levenseinde informatiebrochure INHOUD Inleiding 4 De wet op de patiëntenrechten 5 Palliatieve zorg 7 Definitie van palliatieve zorgen 7 Palliatieve zorg in AZ Sint-Lucas Brugge 8 Medische

Nadere informatie

Zorg rond het levenseinde

Zorg rond het levenseinde Groeningelaan 7 8500 Kortrijk Tel.nr. 056/24 52 71 Faxnr. 056/24.52.64 Zorg rond het levenseinde Zorg rond het levenseinde 12 Voor meer informatie over voorgaande onderwerpen, kan u contact opnemen met

Nadere informatie

Euthanasie: de wet en de praktijk

Euthanasie: de wet en de praktijk Euthanasie: de wet en de praktijk Informatiefolder voor patiënten en familieleden 90.007N-140401 Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net Inleiding U leest deze infobrochure niet

Nadere informatie

Kalvermarkt Gent Telefoon: 09/

Kalvermarkt Gent Telefoon: 09/ INFOBROCHURE VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Kalvermarkt 1 9000 Gent Telefoon: 09/225 12 11 Beste bewoner en familie, De beslissing nemen om te verhuizen naar een woonzorgcentrum is voor velen niet vanzelfsprekend.

Nadere informatie

Kunnen wij ook het laatste stuk van ons levenspad in eigen regie afleggen?

Kunnen wij ook het laatste stuk van ons levenspad in eigen regie afleggen? Kunnen wij ook het laatste stuk van ons levenspad in eigen regie afleggen? Maaike Veldhuizen Arts palliatieve zorg in het Elkerliek ziekenhuis, palliatief consulent en SCEN arts Ingrid van Asseldonk, verpleegkundige

Nadere informatie

Vroegtijdige Zorgplanning

Vroegtijdige Zorgplanning Vroegtijdige Zorgplanning Theoretisch kader Dr Ruth Piers Dienst Geriatrie UZ Gent 1 Inleiding Wetgevend kader MAAR praktijk Kanttekeningen vanuit de patiënt Kanttekeningen vanuit de zorgverstrekkers Toegepast

Nadere informatie

Euthanasie Informatiebrochure voor patiënten en hun naasten

Euthanasie Informatiebrochure voor patiënten en hun naasten Euthanasie Informatiebrochure voor patiënten en hun naasten Palliatief Support Team 03 650 50 57 Inleiding Als u vragen heeft over beslissingen rond het levenseinde en meer bepaald over euthanasie, dan

Nadere informatie

Zorgen voor morgen...

Zorgen voor morgen... Zorgen voor morgen... Samen kiezen voor een waardig levenseinde Samen kiezen voor een waardig levenseinde Inhoudstafel Inleiding p. 1 Mogelijkheden Palliatieve zorg p. 1 Negatieve wilsverklaring p. 2 Actueel

Nadere informatie

Medische beslissingen aan het einde van het leven: een belangrijk gespreksonderwerp. Rozemarijn van Bruchem-Visser Internist ouderengeneeskunde

Medische beslissingen aan het einde van het leven: een belangrijk gespreksonderwerp. Rozemarijn van Bruchem-Visser Internist ouderengeneeskunde Medische beslissingen aan het einde van het leven: een belangrijk gespreksonderwerp Rozemarijn van Bruchem-Visser Internist ouderengeneeskunde Wat zegt de wet? Belangrijkste argument is wilsbekwaamheid

Nadere informatie

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde. Imeldaziekenhuis

Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde. Imeldaziekenhuis Beslissingen bij ernstige ziekte of levenseinde Imeldaziekenhuis imelda omringt u met zorg Inhoud Inleiding 3 Palliatieve therapie 4 Palliatieve zorg 5 Het stopzetten of niet starten van een levensverlengende

Nadere informatie

Topics in levenseindezorg

Topics in levenseindezorg Topics in levenseindezorg Wetgeving i.v.m. levenseindezorg 1.Patiëntenrechtenwet (aug. 2002): centraal staat de autonomie en het zelfbeschikkingsrecht d.w.z. dat zorgverleners respect moeten hebben voor

Nadere informatie

Vaak gestelde vragen

Vaak gestelde vragen Vaak gestelde vragen 1. Wat is een voorafgaande wilsverklaring inzake euthanasie? Het is een schriftelijke wilsverklaring van een persoon die, ingeval hij wilsonbekwaam zou zijn, wenst dat een arts euthanasie

Nadere informatie

Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde

Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde Mijn persoonlijke waarden en opvattingen Naast de uitdrukkelijke wilsverklaringen die volgen, wil ik dat altijd rekening wordt gehouden

Nadere informatie

Euthanasie en wilsverklaringen

Euthanasie en wilsverklaringen Euthanasie en wilsverklaringen Wetenschappelijke vergadering AZ Damiaan Oostende Woensdag 6 mei 2015 Ann Vandenbroucke geriater Levenseinde Inhoud : LEIF Levenseinde beslissingen Euthanasiewet - voorwaarden

Nadere informatie

VROEGTIJDIGE ZORGpLANNING

VROEGTIJDIGE ZORGpLANNING VROEGTIJDIGE ZORGpLANNING Vooruitzien op wonen, leven, zorg zoals jij het wenst. Vroegtijdige zorgplanning Wonen, leven en zorgen zoals jij het wil Dat is onze grootste uitdaging: wonen, leven en zorg

Nadere informatie

Samen kiezen voor een waardig levenseinde

Samen kiezen voor een waardig levenseinde Samen kiezen voor een waardig levenseinde VOORWOORD Kwaliteit geven aan je levenseinde is belangrijk. Via deze weg nodigen we je uit even stil te staan bij deze levensfase. Sterven maakt immers deel uit

Nadere informatie

Achtergrondinformatie

Achtergrondinformatie Onderdeel van de patiëntenbrochure Spreek tijdig over het levenseinde. - www.knmg.nl/spreken-over-levenseinde Achtergrondinformatie Hieronder leest u achtergrondinformatie die u kan helpen om het gesprek

Nadere informatie

Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en levenseinde

Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en levenseinde Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en levenseinde Rijksregisternummer: Mijn persoonlijke waarden en opvattingen Naast de uitdrukkelijke wilsverklaringen die volgen, wil ik dat altijd rekening

Nadere informatie

2. Niet-reanimeren Formulier Niet-reanimeren Verklaring 3. Niet-beademen Formulieren Verklaring Niet-reanimeren of Verklaring Behandelverbod

2. Niet-reanimeren Formulier Niet-reanimeren Verklaring 3. Niet-beademen Formulieren Verklaring Niet-reanimeren of Verklaring Behandelverbod Levenskwesties Iedereen kan in een situatie komen waarin ingrijpende beslissingen rond het levenseinde moeten worden genomen. Dan is het goed dat u een mening heeft gevormd over zaken als stervensbegeleiding,

Nadere informatie

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE Formulier bij aangetekend schrijven met ontvangstbewijs te zenden naar de Federale Controle- en Evaluatiecommissie voor de toepassing van de wet betreffende de euthanasie,

Nadere informatie

Het levenseinde bespreekbaar maken. Informatie voor patiënten en familie

Het levenseinde bespreekbaar maken. Informatie voor patiënten en familie Het levenseinde bespreekbaar maken Informatie voor patiënten en familie Patiëntenvoorlichting INHOUDSTAFEL Inhoudstafel.pg. 1 Inleiding...pg. 2 Palliatieve zorg pg. 3 Het niet starten of stoppen van levensverlengende

Nadere informatie

Wensen rond de laatste levensfase

Wensen rond de laatste levensfase Wensen rond de laatste levensfase Ouderen en zelfbeschikking Dorothea Touwen Docent en onderzoeker Medische Ethiek WASSENAAR, 31 OKTOBER 2018 Punten ter bespreking Wensen in deze fase van uw leven Wensen

Nadere informatie

Rechten van de patiënt?

Rechten van de patiënt? Rechten van de patiënt? Belangrijke Belgische wetgevende initiatieven rond de eeuwwisseling Euthanasiewet 2002 Wet Patiëntenrechten 2002 Wet Palliatieve Zorg 2002 Recht op correcte informatie over zijn

Nadere informatie

Hou me (niet) vast. Informatiebrochure Palliatieve zorg en vroegtijdige zorgplanning

Hou me (niet) vast. Informatiebrochure Palliatieve zorg en vroegtijdige zorgplanning Hou me (niet) vast Informatiebrochure Palliatieve zorg en vroegtijdige zorgplanning Hou me (niet) vast vanaf hier heb ik alleen te gaan Ik zal altijd - ergens - bij je zijn we zijn tochtgenoten maar hier

Nadere informatie

Procedure euthanasie ouderenzorg

Procedure euthanasie ouderenzorg Procedure euthanasie ouderenzorg 1. Euthanasie: Volgens de Belgische wetgeving wordt euthanasie omschreven als het opzettelijk levensbeëindigend handelen door een andere dan de betrokkene op diens verzoek

Nadere informatie

Euthanasie: de wet en de praktijk Informatiefolder voor patiënten en familieleden

Euthanasie: de wet en de praktijk Informatiefolder voor patiënten en familieleden voorzitter ethisch comité Jan Yperman Ziekenhuis Briekestraat 12 8900 Ieper www.yperman.net Euthanasie: de wet en de praktijk Informatiefolder voor patiënten en familieleden Inleiding U leest deze infobrochure

Nadere informatie

bevindingen van de evaluatiecommissie Wim Distelmans MD PhD MPH titularis leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB

bevindingen van de evaluatiecommissie Wim Distelmans MD PhD MPH titularis leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB bevindingen van de evaluatiecommissie Wim Distelmans MD PhD MPH titularis leerstoel Waardig Levenseinde van demens.nu aan de VUB noodzaak euthanasiewet euthanasie gebeurde vroeger ook / noodtoestand conflict

Nadere informatie

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE Formulier bij aangetekend schrijven met ontvangstbewijs te zenden naar de Federale Controle- en Evaluatiecommissie voor de toepassing van de wet betreffende de euthanasie,

Nadere informatie

Nu denken aan dan Wegwijs in het web van wilsverklaringen rondom het levenseinde

Nu denken aan dan Wegwijs in het web van wilsverklaringen rondom het levenseinde Nu denken aan dan Wegwijs in het web van wilsverklaringen rondom het levenseinde Bekkevoort, 24 april 2015 Paul Schotsmans (i.s.m. Herman Nys, medisch recht KU Leuven) Wilsverklaring? Een wilsverklaring

Nadere informatie

TOELICHTING BIJ VOORAFGAANDE WILSVERKLARING INZAKE EUTHANASIE Enkel van toepassing in een situatie van onomkeerbare coma

TOELICHTING BIJ VOORAFGAANDE WILSVERKLARING INZAKE EUTHANASIE Enkel van toepassing in een situatie van onomkeerbare coma TOELICHTING BIJ VOORAFGAANDE WILSVERKLARING INZAKE EUTHANASIE Enkel van toepassing in een situatie van onomkeerbare coma Wat? Via dit document kan je euthanasie aanvragen voor het geval dat je ooit (later)

Nadere informatie

VANDAAG ZORGEN VOOR MORGEN

VANDAAG ZORGEN VOOR MORGEN VANDAAG ZORGEN VOOR MORGEN BROCHURE VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Beste bewoner, Dat is immers onze zorg: betrokken zijn op u en uw naasten en u zoveel als mogelijk gelukkig zien. Wij zijn blij dat u koos

Nadere informatie

De laatste levensfase. Hoe IJsselheem omgaat met een euthanasieverzoek

De laatste levensfase. Hoe IJsselheem omgaat met een euthanasieverzoek De laatste levensfase Hoe IJsselheem omgaat met een euthanasieverzoek In gesprek In de laatste levensfase krijgen mensen te maken met allerlei vragen. Misschien ziet u op tegen de pijn en benauwdheid die

Nadere informatie

Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde

Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde Wilsverklaringen inzake mijn gezondheidszorg en mijn levenseinde Mijn persoonlijke waarden en opvattingen Naast de uitdrukkelijke wilsverklaringen die volgen, wil ik dat altijd rekening wordt gehouden

Nadere informatie

Pastoraat Beslissingen rond het levenseinde

Pastoraat Beslissingen rond het levenseinde Pastoraat Beslissingen rond het levenseinde Inleiding Wie opgenomen wordt in het ziekenhuis, hoopt na de behandeling weer genezen te zijn en door te gaan met zijn of haar leven. Helaas verloopt een ziekte

Nadere informatie

HET LEVENSTESTAMENT Vervolgbijeenkomsten met Mariette Hamaker op 3 en 10 April 2017 Verslag: Riet Lenders

HET LEVENSTESTAMENT Vervolgbijeenkomsten met Mariette Hamaker op 3 en 10 April 2017 Verslag: Riet Lenders HET LEVENSTESTAMENT Vervolgbijeenkomsten met Mariette Hamaker op 3 en 10 April 2017 Verslag: Riet Lenders Inleiding door Ineke: Dit is de tweede avond in een serie over het Levenstestament. Op een aantal

Nadere informatie

Het zorgtraject van de bewoner in De Wingerd

Het zorgtraject van de bewoner in De Wingerd Woon- & Zorgcentrum De Wingerd Het zorgtraject van de bewoner in De Wingerd Dr. Jo Lisaerde Het zorgtraject van de bewoner Belevingsgerichte zorg: wie is deze bewoner? Zorgplanning: wat wenst de bewoner

Nadere informatie

Handreiking schriftelijk euthanasieverzoek. Artsenversie

Handreiking schriftelijk euthanasieverzoek. Artsenversie Handreiking schriftelijk euthanasieverzoek Artsenversie Waarom nadenken en praten over het levenseinde? Misschien denkt uw patiënt wel eens na over zijn levenseinde. In dat laatste deel van zijn leven

Nadere informatie

Niet-reanimeren verklaring

Niet-reanimeren verklaring Niet-reanimeren verklaring 1 van 4 Niet-reanimeren verklaring Algemene informatie over een wilsverklaring Een wilsverklaring is een document waarin u uw wensen rondom het levenseinde vastlegt. Schriftelijke

Nadere informatie

Samen kiezen voor een waardig levenseinde

Samen kiezen voor een waardig levenseinde Samen kiezen voor een waardig levenseinde Inhoud 1. Palliatieve zorg 4 2. Negatieve wilsverklaring 5 3. Voorafgaande wilsverklaring inzake euthanasie 5 4. Actueel verzoek om euthanasie 6 5. Verklaring

Nadere informatie

Euthanasie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk

Euthanasie. T +32(0) F +32(0) Campus Sint-Jan Schiepse bos 6. B 3600 Genk Euthanasie T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

Vroegtijdige Zorg Planning met betrekking tot het levenseinde bij personen met dementie

Vroegtijdige Zorg Planning met betrekking tot het levenseinde bij personen met dementie Vroegtijdige Zorg Planning met betrekking tot het levenseinde bij personen met dementie Prof Dr Nele Van Den Noortgate Dienst geriatrie UZ Gent Korte inhoud Vroegtijdige zorgplanning Wat is dit? Waarom

Nadere informatie

Richtlijnen Palliatieve en Supportieve zorg

Richtlijnen Palliatieve en Supportieve zorg Laarbeeklaan 101 1090 Brussel Oncologisch Handboek Euthanasie V1.2008 EUTHANASIE: TOELICHTING EN PRAKTISCHE RICHTLIJNEN 1 Inleiding In 2002 werden drie wetten met betrekking tot de zorg voor patiënten

Nadere informatie

MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg

MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg Leidraad bij VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Eindejaarscongres BVPV 3 dec 2016 Arne Heylen klin. psycholoog PST arne.heylen@uzleuven.be Shift in patiëntenbejegening Voorafgaande

Nadere informatie

KONINKRIJK BELGIE Wettelijke basis: KB 2/04/2003. Formulier van wilsverklaring inzake euthanasie

KONINKRIJK BELGIE Wettelijke basis: KB 2/04/2003. Formulier van wilsverklaring inzake euthanasie 1 KONINKRIJK BELGIE Wettelijke basis: KB 2/04/2003 Formulier van wilsverklaring inzake euthanasie Rubriek I. Verplichte gegevens A. Voorwerp van de wilsverklaring De Heer/Mevrouw (*) (naam en voornaam):

Nadere informatie

Wilsverklaring-wilsbeschikkinglevenstestament. Juridische aspecten Herman NYS

Wilsverklaring-wilsbeschikkinglevenstestament. Juridische aspecten Herman NYS Wilsverklaring-wilsbeschikkinglevenstestament Juridische aspecten Herman NYS Plan uiteenzetting Het begrippenkader De juridische duiding Het Belgisch recht (Tussentijdse) Besluiten Het begrippenkader Complexe

Nadere informatie

Patiëntenrechten. Dr. Christina Tobback

Patiëntenrechten. Dr. Christina Tobback Patiëntenrechten Dr. Christina Tobback Patiënt de natuurlijke persoon aan wie gezondheidszorg wordt verstrekt, al dan niet op eigen verzoek hij ontvangt zorg omdat hij ernaar vraagt op vraag van een vertegenwoordiger

Nadere informatie

Praat erover! Mijn wensen? MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg. Leidraad bij vroegtijdige zorgplanning. MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg 1

Praat erover! Mijn wensen? MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg. Leidraad bij vroegtijdige zorgplanning. MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg 1 MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg 1 Mijn wensen? Praat erover! MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg Leidraad bij vroegtijdige zorgplanning Als je stilstaat bij wat je belangrijk vindt in je gezondheidszorg,

Nadere informatie

ZIEKTE en GEZONDHEID, ZORGPLANNING en OVERLIJDEN Ondersteuning en Begeleiding

ZIEKTE en GEZONDHEID, ZORGPLANNING en OVERLIJDEN Ondersteuning en Begeleiding EIGEN THUIS VZW VISIETEKST SCHILDPADSTRAAT 30 01/05/12 1850 GRIMBERGEN ZIEKTE en GEZONDHEID, ZORGPLANNING en OVERLIJDEN Ondersteuning en Begeleiding Vanuit de visie dat ziekte en dood tot het leven horen,

Nadere informatie

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE Formulier per aangetekend schrijven met ontvangstbewijs te zenden naar de federale controleen evaluatiecommissie betreffende de euthanasie, binnen de vier werkdagen na de

Nadere informatie

Vroegtijdige zorgplanning bij de geriatrische patiënt

Vroegtijdige zorgplanning bij de geriatrische patiënt Vroegtijdige zorgplanning bij de geriatrische patiënt Onderzoekers: Sigrid Van Camp a, Ineke van Eechoud a, Dr. Ruth Piers a Stuurgroep: Prof. Dr. Nele Van Den Noortgate a, Prof. Mieke Grypdonck b, Prof.

Nadere informatie

Samen kiezen voor een waardig levenseinde

Samen kiezen voor een waardig levenseinde Samen kiezen voor een waardig levenseinde Inhoud 1. Palliatieve zorg 4 2. Negatieve wilsverklaring 5 3. Voorafgaande wilsverklaring inzake euthanasie 5 4. Actueel verzoek om euthanasie 6 5. Verklaring

Nadere informatie

Woonzorgnetwerk Vincenthove vzw. WARME Zorg voor een menswaardig levenseinde (=vroegtijdige zorgplanning)

Woonzorgnetwerk Vincenthove vzw. WARME Zorg voor een menswaardig levenseinde (=vroegtijdige zorgplanning) Pagina 12 Woonzorgnetwerk Vincenthove vzw Inhoud brochure: WARME Zorg voor een menswaardig levenseinde (= vroegtijdige zorgplanning) Gedicht pag. 2 Warme Zorg voor een menswaardig levenseinde pag. 3 De

Nadere informatie

Christophe Lemmens Advocaat Dewallens & partners Gastprofessor UAntwerpen AHLEC Effectief lid Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie

Christophe Lemmens Advocaat Dewallens & partners Gastprofessor UAntwerpen AHLEC Effectief lid Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie Christophe Lemmens Advocaat Dewallens & partners Gastprofessor UAntwerpen AHLEC Effectief lid Federale Controle- en Evaluatiecommissie Euthanasie DE WILSVERKLARING EUTHANASIE JURIDISCH DOORGELICHT Overzicht

Nadere informatie

Het levenstestament. De regie zelf in handen houden. Wat is een levenstestament? Wat is het verschil met een gewoon testament?

Het levenstestament. De regie zelf in handen houden. Wat is een levenstestament? Wat is het verschil met een gewoon testament? Pagina 1 Het levenstestament De regie zelf in handen houden Wellicht heeft u wel eens nagedacht over wat er gebeurt wanneer u een zwaar ongeluk krijgt, ernstig ziek wordt of gaat dementeren? Wie kan dan

Nadere informatie

VISIE OVER LEVENSEINDE

VISIE OVER LEVENSEINDE VISIE OVER LEVENSEINDE VOORWOORD Eens het levenseinde in zicht is, komen er vaak veel vragen en emoties om de hoek kijken. Dit zowel bij de betrokkene als bij de familie en omgeving, zelfs bij de zorgverleners.

Nadere informatie

EUTHANASIE standpunten & producten Wim Distelmans MD

EUTHANASIE standpunten & producten Wim Distelmans MD Ter Elst 6 november 2007 EUTHANASIE standpunten & producten Wim Distelmans MD MD PhD palliatieve geneeskunde VUB zorg rond het levenseinde palliatieve zorg goed alternatief voor therapeutische hardnekkigheid

Nadere informatie

Praat erover! Mijn wensen?

Praat erover! Mijn wensen? Praat erover! Mijn wensen? MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg Leidraad bij vroegtijdige zorgplanning informatie voor patiënten MIJN WENSEN voor mijn gezondheidszorg 1 Mijn wensen? Praat erover! MIJN

Nadere informatie

VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING

VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING VROEGTIJDIGE ZORGPLANNING Vaardigheidstraining voor de huisarts LOK VZP 20 oktober 2016 dia 1 Wie is wie? LOK VZP 20 oktober 2016 dia 2 De presentatie kwam tot stand door: LOK VZP 20 oktober 2016 dia 3

Nadere informatie

Het palliatief support team

Het palliatief support team Het palliatief support team T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont

Nadere informatie

Euthanasie en hulp bij zelfdoding vallen beiden onder de euthanasiewet.

Euthanasie en hulp bij zelfdoding vallen beiden onder de euthanasiewet. 00 Euthanasie 1 Inleiding Euthanasie of actieve levensbeëindiging is in dit ziekenhuis bespreekbaar en wordt serieus benaderd. Euthanasie is een onderwerp waar mensen heel verschillend over kunnen denken.

Nadere informatie

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE

REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE REGISTRATIEDOCUMENT EUTHANASIE Registratiedocument bij aangetekend schrijven met ontvangstbewijs te zenden, binnen de vier werkdagen na de euthanasie, op volgend adres: Federale Controle en Evaluatiecommissie

Nadere informatie

Gedeelde zorg rond het levenseinde

Gedeelde zorg rond het levenseinde Gedeelde zorg rond het levenseinde Vroegtijdige zorgplanning Gedeelde zorg rond het levenseinde U als bewoner én wijzelf denken we wel eens aan sterven. We worden geconfronteerd met onze diepste vragen

Nadere informatie

Agenda. Levenseinde: keuzes, wil, wet en praktijk t.b.v. Parkinsoncafé Rosmalen. Wetten. Keuzes aan het einde van het leven

Agenda. Levenseinde: keuzes, wil, wet en praktijk t.b.v. Parkinsoncafé Rosmalen. Wetten. Keuzes aan het einde van het leven Levenseinde: keuzes, wil, wet en praktijk t.b.v. Parkinsoncafé Rosmalen Jannie Willemsen Medewerker Presentatiedienst Agenda Wetten en patiëntenrechten Keuzes aan het einde van het leven NVVE en Wilsverklaringen

Nadere informatie