Voorwoord. Wij wensen u een prettig, gevarieerd en succesvol collegejaar toe! Drs Marilyn Richardson Adjunct directeur afdeling Initiële Opleidingen



Vergelijkbare documenten
Voorwoord. Wij wensen u een prettig, gevarieerd en succesvol periode toe! Drs Marilyn Richardson Coördinator Onderwijs Services

PERSBERICHT. Fundashon Tur Ta Konta presenteert haar actieplan voor het schooljaar

Informatie. vakgebieden. Groep 3

Programmaboek Blok 2. November 2010

Dans & drama o.b.s. De Eiber Dedemsvaart Januari 2015

Bijlage 5 Interviewformulier studieadviseurs

Identiteitsdocument van Jenaplanschool de Sterrenwachter

Anochi Informativo pa Mayornan di studiantenan den HAVO 5 y VWO 6. Colegio Arubano

Bekwaamheidseisen leraar primair onderwijs

ECTS-fiche. Graduaat sociaal-cultureel werk Educatieve activiteiten opzetten

De DOELSTELLING van de kunstbv-opdrachten & De BEOORDELING:

BIJLAGE B NADERE UITWERKING VAN DE ONDERWIJSEENHEDEN VAN HET CURRICULUM VAN DE OPLEIDING VOOR DE PROPEDEUTISCHE FASE*

Competentiescan Propedeuse Academie voor Beeldende Vorming Tilburg

vaardigheden - 21st century skills

Collectief aanbod Jeugd Houten

D.1 Motiveren en inspireren van leerlingen

Inhoudsopgave curriculum drama op de basisschool. 1. Definitie. 2. Visie. 3. Doelen. 4. Werkvormen. 5. Leerlijnen. 6. Materialen. 7.

OMSCHRIJVING VAN HET VAKGEBIED

Achtergrond. Missie Onze missie op basis van deze situatie luidt:

Studieplanner Biologie klas 1 3 e periode

Leerplanschema Minor Psychologie

Huiswerkbeleid

kempelscan K1-fase Eerste semester

Leerjaar 2: Lesopbouw en suggesties (incl. bewijzenblad) voor leerroute A

Om de kwaliteit van ons onderwijs te bewaken en de vorderingen van uw kind te volgen, nemen wij in iedere groep niet-methode gebonden toetsen af.

Verantwoording Doorgaande Leerlijn Muziek Thema s - Muzieklessen....by Just Notes Music

1 De leraar creëert een veilig pedagogisch klimaat

Inhoud. Introductie tot de cursus

UITWERKING KOERS BEST ONDERWIJS

VOORWOORD. De opbouw van de leereenheden

CREATIEF DENKEN in ONDERWIJS Worskhops, training, begeleiding en materialen.

Onderwijs en Opvoeding. HANDLEIDING Educatieve minor

Opbouw van de educatieve minor

Onderhandelen over onderwijsvernieuwing

In het kleuteronderwijs is dat al zo, in leerjaar 3 wordt hierop voortgebouwd. Early childhood education besteedt daar ook aandacht aan.

Examenprogramma muziek

GROEPSDYNAMICA STUDIEHANDLEIDING

Terugblik masterclasses HAN Pabo

Onderwijskundige doelen

Modulebeschrijving FINSLC0108

Leerwerktaak: Verhaaltjessom oplossen aanleren

Verantwoordelijke opleidingsonderdeel

Marketing NIMA-B. studiejaar Media, Informatie en Communicatie. Modulehandleiding. Specialisatie Mediaondernemerschap

Werkgroep portfolio & coaching. portfolio handleiding

Inhoud. Inleiding 9. 5 Planning Leerdoelen en persoonlijke doelen Het ontwerpen van het leerproces Planning in de tijd 89

Willibrordus: cultuur in ons hart

Het verbeteren van zelfwerkzaamheid van 2 havo/vwo leerlingen.

Uitgangspunten van de Koningin Julianaschool

Lesgroep 31 studenten die na de theorie worden opgedeeld in 4 groepen Lokaal A. 1.31, A. 1.32, A en A

Hieronder volgt een beknopte uitleg van de begrippen die u in het rapport zult tegenkomen.

Van Doelstelling, naar leeractiviteit naar werkvorm

Vakgebieden Methoden Omschrijving Taal Groep 1-2. Schatkist

Verleg je grenzen! Waarom kiest ú voor het nieuwe Taalblokken? Taalblokken Nederlands Brochure MBO

Missie van de Oosteinder: Het verzorgen van primair onderwijs in Aalsmeer Oost vanuit een integratieve aanpak en katholieke geloofsovertuiging.

Kennisdomeinen kunstzinnige oriëntatie & beweging en sport

Getallen 1 is een computerprogramma voor het aanleren van de basis rekenvaardigheden (getalbegrip).

IPABO. 25 juni Studiantenan di IPA a presenta nan investigacion di finalisacion di estudio

BOL OPLEIDINGEN ZORG EN WELZIJN AVENTUS APELDOORN / DEVENTER STUDIEWIJZER

Modelo di coreccion. Examen HAVO Habilidad di lesa 2018 Periodo 1 9 mei 07:30 10:00 uur PAPIAMENTO ARUBA

Leergebied Overstijgend Onderwijs in de VMBO stroom (versie juni 2018)

HIC, specialisatie kinderen

Evaluatierapport. Workshop ADHD. Fontys PABO Limburg. Drs. Arno de Poorter Drs. Anne van Hees

Con APFA ta inverti nos placa pa pensioen?

Eindverslag stage jaar 1

Theoretische verantwoording

21 e eeuwse vaardigheden inzetten in het voortgezet onderwijs. Maaike Rodenboog, SLO

Les Dieren met een baan, thema vermaak

Verantwoording gebruik leerlijnen

MODULEHANDLEIDING BM- Succesvolle Organisaties

Rapport Docent i360. Test Kandidaat

ECTS-fiche. Opleiding Didactische Competentie algemeen

ITT/HU Beoordelingscriteria praktijk Fase 3 (jaar 3)

HOGESCHOOL ROTTERDAM / CMI

Voorstel van de Taakgroep Vernieuwing Basisvorming voor nieuwe kerndoelen onderbouw VO

Les 1 (van een reeks van 3) aan beginnende orgelleerlingen volgens de in de scriptie beschreven inzichten. (Duur van de les: 30 min.

Centrum Bergkristal Studieplan Deelopleiding Holistisch Integratief Coach en/of Counsellor

THEMA SOCIAAL-EMOTIONELE ONTWIKKELING Kern Subkern 0-4 groep 1-2 groep 3-6 groep 7-8 Onderbouw vo Bovenbouw vmbo Bovenbouw havo-vwo

FOLLOW YOUR SUN LESSENREEKS GROEP 7 & 8 SCHOOLJAAR 2018 / Missie: ieder kind straalt!

Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie september 2014

ECTS-fiche. Graduaat Sociaal-Cultureel Werk Module Geïntegreerde competentieverwerving 3

Theoretisch kader De 21st century skills Onderverdeling in cognitieve en conatieve vaardigheden

Product beschrijvingen. september 2014

Methodeanalyse Talent

Modulehandleiding. voorjaar 2017

Didactische competentie algemeen (DCA) A. Algemeen. Theorie X Praktijk Semester 1 X Semester 2 Semester 3 Semester 4

Dossier Opdracht 2. Statistiek - Didactiek

LESSENSERIE 4: CKV-NL Recensie schrijven Lesplannen

ECTS-fiche. 1. Identificatie. Opleiding Didactische Competentie algemeen. Lestijden 80 Studiepunten 6 Ingeschatte totale

Lesvoorbereidingsformulier Fontys Hogeschool Kind en Educatie, Pabo Eindhoven Bron: Didactisch model van Gelder. Student(e) Klas Stageschool Plaats

Certificering pabo-studenten voor Ontwikkelingsgericht Onderwijs Door: Bestuur OGO-Academie januari 2016

DECEMBER 2017 Lisa Jansen-Scheepers HET DRIESLAGMODEL

Verleg je grenzen! Compleet vernieuwd! Waarom kiest ú voor de nieuwe Taalblokken? Taalblokken Nederlands Brochure MBO

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

CURSUSBESCHRIJVING Deel 1

Overzicht competenties Schrijven

Willibrordus: cultuur in ons hart

1. Preambule De zes algemene onderwijsdoelen die voor alle vakken en sectoren in het vmbo gelden, zijn

Ontwerponderzoek paper 2 Geografische informatievaardigheden in 5 VWO

ECTS-fiche. Graduaat orthopedagogie Gesuperviseerde praktijk

Alles over. Reken zeker. Achtergrondinformatie, bestellijsten en additionele materialen

Transcriptie:

Voorwoord Voor u ligt de modulegids 2008-2009 van de initiële dagopleiding van de Instituto Pedagogico Arubano (IPA), opleiding voor leerkrachten met de specialisatie 4-8 en 6-12. Naast deze studiegids is er een algemene informatiegids over de opleiding en het programma. Voor de praktische vorming zijn praktijkgidsen samengesteld die de organisatie, inhoud en opdrachten van de stage bevatten. De studiegidsen zijn in eerste instantie bestemd voor studenten en docenten aan het IPA. De inhoud is echter evenzeer bestemd voor stagementoren en anderen die op de een of andere wijze betrokken zijn bij de opleiding. De modulegids geeft voor elke module die door de verschillende vormingsgebieden verzorgd worden, de beschrijvingen weer. Per studiejaar en per blok worden de beschrijvingen uiteengezet ten einde een beter beeld te geven van de doelstellingen, de inhoud en de wijze van evaluatie van de module. De inhoud van de studiegidsen is uiteraard onderhevig aan veranderingen. De wijzigingen zullen steeds aan alle betrokkenen bekend gemaakt worden. Hiervoor zullen de gangbare communicatielijnen gebruikt worden (prikborden en IPA BO). De IPA BO wordt tot een verplichte leesstof gerekend. Wij gaan ervan uit, dat de inhoud van deze studiegids en de mededelingen in de IPA BO en op het prikbord bij iedereen bekend zijn. Momenteel worden sommige modules gereviseerd. De gereviseerde beschrijving staat niet in deze studiegids. Binnenkort vindt een update plaats. Wij wensen u een prettig, gevarieerd en succesvol collegejaar toe! Drs Marilyn Richardson Adjunct directeur afdeling Initiële Opleidingen Augustus 2008 IPA modulegids 2008-2009 1

Inhoudsopgave 1. Voorwoord 1 Modulegids leerjaar 1 2. programma overzicht leerjaar 1 blok 1 4 3. programma overzicht leerjaar 1 blok 2 36 4. programma overzicht leerjaar 1 blok 3 65 5. programma overzicht leerjaar 1 blok 4 100 Modulegids leerjaar 2 6. programma overzicht leerjaar 2 blok 1 124 7. programma overzicht leerjaar 2 blok 2 163 8. programma overzicht leerjaar 2 blok 3 215 9. programma overzicht leerjaar 2 blok 4 261 Modulegids leerjaar 3 10. programma overzicht leerjaar 3 blok 1 300 11. programma overzicht leerjaar 3 blok 2 341 Modulegids leerjaar 4 12. programma overzicht leerjaar 4 blok 1 en 2 376 Bijlagen Studiepuntverdeling 406 IPA modulegids 2008-2009 2

Modulegids leerjaar 1 IPA modulegids 2008-2009 3

Studiejaar 1 - blok 1 Vak Module naam docent pag Psychologie Het zelf GO 5 Onderwijskunde Het kind in ontwikkeling 4-8 GN 9 Nederlands Tekstanalyse GE 12 Papiamento Introduccion den nos idioma Papiamento GG 15 Drama Desaroyo di abilidad expresivo y medianan teatral LN 17 Schrijven Schrijfmethode: (bord)schrijven kun je leren NI 20 Arte- muziek Klank en beweging PR 23 Movecion y Salud Het bewegingsonderwijs WE 29 Rekenen en Wiskunde Rekenvaardigheid GD 31 ICT Basis Computervaardigheden HA 34 IPA modulegids 2008-2009 4

Psychologie Module : Het Zelf Periode : Oriëntatiefase, blok I.1 Docenten : Diana Goedhoop Specialisatie : n.v.t. Studiebelasting : 1 punt = 40 uur = 1½ ECTS Urenverantwoording : aantal begeleidingsuren 10 ½ u Voorbereiding voor bijeenkomsten a) thuisopdrachten 10 ½ u b) bestuderen literatuur 9u c) voorbereiding evaluatie 8 u d) evaluatie 2 u Inleiding: De Module Het Zelf verwijst naar het : lichamelijke, psychologische, sociale, culturele en spirituele zelf, die allemaal deel uitmaken van ons menszijn. Als toekomstige leerkracht is het belangrijk stil te kunnen staan bij het functioneren van je zelf en het zich kunnen verplaatsen in het zelf van de ander. M.b.v. zelfreflectie en het losmakingsproces tijdens de oriëntatiefase leert de student zijn/haar eigen mogelijkheden en tekorten kennen in de omgang met medestudenten op de opleiding en met leerkrachten en leerlingen op de praktijkschool. Wij stellen dat de mens een psycho-socio-somatische eenheid is met een spirituele basis en een culturele achtergrond. Deze zelven van ons functioneren niet los van elkaar maar zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden en daarom ook wederzijds afhankelijk van elkaar. Nu eens staat het ene zelf op de voorgrond, dan weer het andere zelf maar iedere zelf wordt beïnvloed en aangevuld door de andere zelven. Het lichamelijke zelf legt meer de nadruk op de buitenkant van de mens, maar ook op de wijze waarop er met die buitenkant wordt omgegaan. Het psychologische zelf verwijst meer naar het innerlijke van de mens, wat en hoe hij denkt, voelt, leert, wilt. Het sociale zelf heeft voornamelijk betrekking op de wijze waarop we elkaar beïnvloeden in ons gedrag en de verschillende soorten relaties die we met elkaar kunnen aangaan. Het culturele zelf geeft onze cultuurhistorische achtergrond aan en de wijze waarop onze cultuur bewust of onbewust deel uitmaakt van onze huidige keuzes. Het spirituele zelf legt de basis voor ons handelen en geeft weer hoe wij denken over ons bestaan hier en nu maar ook hierna! Het studieobject van de psychologie, te weten.: het menselijke gedrag wordt bepaald door het samenspel van al deze zelven. IPA modulegids 2008-2009 5

Beginsituatie: Uiteraard heeft elke student subjectieve kennis over zichzelf. Voor de meeste studenten is dit echter de eerste systematische kennismaking met het vak psychologie waarin heel expliciet stil gestaan wordt bij de eigen persoonlijkheid en de ontwikkeling van het zelf. Waarschijnlijk is de student er ook niet aangewend om deze kennis over zichzelf met anderen te delen in de klas en empatisch te reageren op emotionele uitingen van medestudenten. Leerinhouden: de term psychologie de vijf basisgebieden binnen de psychologie de persoonlijkheidsleer met a) het lichamelijk zelf: het uiterlijk, lichaamstaal en fitness, relatie uiterlijk en innerlijk b) het psychologisch zelf: persoonlijkheid(sprofiel) en gedrag, zelfbeeld, identiteit, zelfschema, de persoonlijkheid van de leerkracht c) het sociaal zelf: sociale psychologie, sociometrie, sociogram, groepsprocessen d) het spiritueel zelf: spirituele waarden en normen, levensbeschouwing e) het cultureel zelf: familie cultuur, ideeën, principes, normen, waarden Linkage: "Het zelf" is een confrontatie met de eigen persoonlijkheid en de rollen binnen het IPA. Het is tevens een eerste kennismaking met de psychologie en haar functie in de opleiding. De module valt onder het vormingsgebied: Formacion Personal en heeft duidelijk tot doel de studenten los te maken en een groei/vormingsproces op gang te brengen, zowel binnen de persoon als wel binnen de groep. De cohesie in de groep wordt versterkt met als gevolg dat alle andere modules daarvan kunnen profiteren. Praktijklink: Er wordt ervan uitgegaan dat door zichzelf te kennen en begrijpen, de student beter in staat is om de kinderen op de praktijkschool te kunnen begrijpen. Leerdoelen: Algemeen: de student ontwikkelt kennis, inzicht, vaardigheden en attitudes m.b.t. het functioneren van: het lichamelijk zelf, het psychologisch zelf, het sociaal zelf, het spiritueel zelf en het cultureel zelf Concreet: Kennis: de student kan de 5 basisgebieden binnen de algemene psychologie aangeven en de plaats van de persoonlijkheidspsychologie daarbinnen. de student kan die eigenschappen opnoemen van de zelven, die ontwikkeld moeten worden t.b.v. het goed kunnen functioneren als student op het IPA en als leerkracht op school. IPA modulegids 2008-2009 6

Vaardigheid : de student analyseert zijn eigen gedrag en persoonlijkheid en dat van de ander en beschrijft iedere zelf afzonderlijk. de student geeft aan hoe zijn eigen gedrag en persoonlijkheid en dat van de ander is veranderd in de verschillende ontwikkelingsfasen. de student is in staat te discussiëren over persoonlijkheidskenmerken die horen bij een "goede" leerkracht. de student kan d.m.v. een verslag de relatie aangeven tussen de verschillende zelven in het licht van hun toekomstig beroep. Houding: de student durft openlijk over zichzelf te praten en zich kwetsbaar op te stellen in bijzijn van de medestudenten en docent(en). Werkvormen: Tijdens de contacturen wordt eerst de literatuur doorgenomen aan de hand van vragen van de studenten. Daarna worden de thuisopdrachten in de groep besproken en/of gepresenteerd. Er worden veel persoonlijke ervaringen uitgewisseld in de vorm van een talkshow. Evaluatie Tijdens elke bijeenkomst en aan het eind van de module worden de studenten geëvalueerd. De evaluatie houdt in: aanwezigheidsnorm van 80% actief participeren uitvoeren en eventueel inleveren van alle opdrachten per bijeenkomst Eindpresentatie en eindverslag Gebruikte literatuur: - Beemen van L., 2001, Ontwikkelingspsychologie, Wolters Noordhoff, Temperament blz 135-144, De psychosexuele ontwikkelingstheorie van Freud blz 37-39 - Diekstra R.,Het geestige lichaam, tussen brein en body, A.W. Bruna uitgevers, Het problematische lichaam, blz.11-21 - Fontana D, 1985, Psychology for teachers, The self, blz.251-255, blz.263-265 - Kessler R, 2000, The soul of education., Helping students find connection, compassion, and character at school, Alexandria, Association for Supervision and Curriculum Development, Deep connection, blz.18-35 - Oomkes F., Training als beroep. Sociale en interculturele vaardigheid, Boom, Amsterdam, 1995, deel 2a Nonverbale communicatie blz 109-113,deel 2b Zelfbeeld blz 272-75, Rolpatronen blz. 301-305 - Verhulst J, Algemene psychologie voor onderwijsgevenden, Wolters-Noordhoff B.V., blz. 166-177, 183-188 IPA modulegids 2008-2009 7

- Wetering van de W, 2002, Test je karakter, Hermans Muntinga publ., Zelfontwikkeling, blz. 10-15, 25-46 IPA modulegids 2008-2009 8

Onderwijskunde Module: Het Kind in ontwikkeling 4-8 Blok: 1.1 Vak: Pedagogiek Thema : Basisontwikkeling Docenten: Drs. Olivia Groeneveldt Studiebelasting: 3/4 punt (30 uur) 5 bijeenkomsten van 1,5 uur = 7,5 uur 2 werkbijeenkomsten = 3 uur 6 uur voorbereiding bijeenkomsten 13,5 uur voorbereiding evaluatie Inleiding Het eerste blok pedagogiek (1.1) begint met een oriëntatie in het kleuteronderwijs. Deze oriëntatie zal vooral betrekking hebben op vernieuwende concepten in het kleuteronderwijs (zoals: basisontwikkeling en Ontwikkelingsgericht Onderwijs ). In het kader hiervan nemen de studenten ook kennis van de vernieuwingen die in het Arubaanse kleuter en basisonderwijs gaande zijn, door de Proyecto Innovacion di Enseñansa Preparatorio y Enseñansa Basico (PRIEPEB). De vernieuwende concepten zijn deels gebaseerd op de bovengenoemde concepten. Zo wil de PRIEPEB bereiken dat Arubaanse kinderen in het kleuteronderwijs een brede ontwikkeling doormaken en dat er niet alleen aandacht is voor de cognitieve ontwikkeling van kinderen, maar ook voor de sociaal emotionele ontwikkeling van kinderen. In deze module worden de studenten geconfronteerd met de uitgangspunten en theorieën met betrekking tot de Basisontwikkeling en de praktische consequenties hiervan voor de inrichting van een moderne kleuterklas. Tenslotte worden studenten in deze module geleerd om een eenvoudige lesvoorbereiding te maken volgens het Didactische Analyse - model (DA model). Hierbij wordt vooral de nadruk gelegd op het leren bepalen/formuleren van leerdoelen en beginsituaties en het bedenken van leerzame activiteiten voor kleuters. Hierdoor kan deze module, evenals de eerste IP- module, gezien worden als een voorbereiding op de eerste oriënterende stage (in het kleuteronderwijs) voor de eerstejaarsstudenten. Leerinhouden: - Uitgangspunten en begrippen van Basisontwikkeling - Relaties tussen de methode basisontwikkeling en PRIEPEB-vernieuwingen. - Uitgangspunten ontwikkelingsgericht onderwijs - Uitwerken van doelen en activiteiten van ontwikkelingsgericht onderwijs - Hoeken en kernactiviteiten IPA modulegids 2008-2009 9

- Doelen, activiteiten die gericht zijn op de kernactiviteiten - Het DA- model van Van Gelder Linkage (theorie) - IP 1.1. - PEDA: Kind inontwikkeling (6-12) blok 1.2 en blok 1.3 (praktijk) - SP 1.1.: tijdens deze stage zullen studenten verschillende portretopdrachten van het kleuter onderwijspraktijk maken. Beginsituatie - Studenten hebben geen kennis van bepaalde (vernieuwende) concepten/ theorieën in het kleuteronderwijs (zoals Basisontwikkeling en Ontwikkelingsgericht onderwijs). - Studenten hebben weinig tot geen kennis van bepaalde pedagogische en didactische begrippen. - Studenten zijn onbekend met de uitgangspunten en doelstellingen van PRIEPEB - Studenten zijn niet in staat om een eenvoudige lesvoorbereiding te maken volgens een didactisch model en kunnen nog geen leerdoelen, beginsituaties en dergelijke bepalen/formuleren. - Studenten zijn weinig bekend met de activiteiten (en de daarbij behorende materialen en accomodaties ) van een moderne kleuterklas. Doelen Kennisdoelen Aan het einde van deze module: - Zijn de studenten in staat om kennis van de nieuwste ontwikkelingen in het kleuteronderwijs (o.a. uitgangspunten en theorieën met betrekking tot de Basisontwikkeling en Ervaringsgericht onderwijs) aan te geven. - Zijn de studenten in staat om de uitgangspunten en doelstelling van het vernieuwingsproject PRIEPEB met betrekking tot het Arubaanse kleuteronderwijs. - Zijn de studenten in staat om de elementen of onderdelen van het DA- model van Van Gelder aan te geven. - Zijn de studenten in staat om de belangrijkste uitgangspunten van PRIEPEB aan te geven - Zijn de studenten in staat om een verband te leggen tussen de uitgangspunten van Basisontwikkeling/ervaringsgericht onderwijs en PRIEPEB. - Kunnen studenten het verschil aangeven tussen hun eigen kleuteronderwijsverleden en de situatie nu. - Kunnen de studenten de kernactiviteiten van Basisontwikkeling aangeven en uitleggen IPA modulegids 2008-2009 10

Houdingsdoelen Aan het einde van deze module: - Vinden de studenten het belangrijk dat er onderwijsvernieuwing in het Arubaanse kleuteronderwijs plaatsvindt - Onderkennen de studenten het belang van het tijdig maken van een lesvoorbereiding - De studenten laten de bereidheid zien om een klaslokaal in te richten volgens Basisontwikkeling - Onderkennen de studenten het belang van leerzame activiteiten voor kleuters - Onderkennen de studenten de discrepantie tussen het opleidingsideaal en de realiteit van het werkveld Vaardigheidsdoelen Aan het einde van deze module: - Zijn studenten in staat om zich in te leven in de nieuwe rol van onderwijzer(es) in het basisonderwijs. - Kunnen studenten een eenvoudige lesvoorbereiding maken volgens de structuur van het D.A. - model. - Kunnen studenten leerdoelen en beginsituaties (in relatie tot Basisontwikkeling) bepalen. - Kunnen studenten leerzame activiteiten (in relatie tot Basisontwikkeling) bedenken en opzetten voor kleuters. - Kunnen studenten een klas inrichten volgens Basisontwikkeling. Werkvormen Tijdens de lessen worden over het algemeen de volgende didactische werkvormen gehanteerd: interactie-, instructie-, samenwerkingsvorm en en/of opdrachtenvorm. Er wordt tijdens deze lessen gebruik gemaakt van de eigen ervaringen van de studenten in het kleuteronderwijs, waardoor er veel discussies en interactiewerkvormen aan bod komen. Evaluatie - 80% aanwezigheid. - Groepsopdracht: klas inrichten volgens Basisontwikkeling inclusief presentatie; - Schriftelijke verslaggeving n.a.v. uitgangspunten en theorieën van Basisontwikkeling; Literatuur Janssen- Vos, F., (2001) Basisontwikkeling in de onderbouw. Assen: Van Gorcum Alkema, E. En Tjerkstra, W. 1995. Meer dan onderwijs: Theorie en praktijk van het lesgeven in de basischool. Assen: Van Gorcum. ISBN 90-232-2988-6 Delen uit het Plan Strategico di PRIEPEB (Handouts) IPA modulegids 2008-2009 11

Nederlands Module : Tekstanalyse Periode : 1.1 Specialisatie : alle Docenten : Cheryda Gemin Studiebelasting : 1 studiepunt ( 40 uren) Urenverantwoording : Bijeenkomsten : 7 x 1.5 = 10.5 uur Literatuur : 70 pagina s = 7 uur Logboekopdrachten : 20 uur Tentamen : 2.5 uur Totaal : 40 uur Inleiding Begrijpend lezen van zakelijke teksten houdt in dat studenten blijk moeten geven van hun vaardigheid een tekst zelfstandig te interpreteren, te analyseren en te beoordelen. Je zult beter en gemakkelijker kunnen studeren als je geen moeite hebt met de opbouw van de studieteksten en die teksten effectief kunt samenvatten. Bij elke vervolgstudie en bij elke intellectuele activiteit in je verdere leven waar teksten van een zekere omvang en diepgang aan te pas komen, is een goed inzicht in de bouw en de samenhang van zinnen, alinea s en teksten absoluut vereist. Er is natuurlijk ook vaardigheid nodig in het gebruik van de kennis die je over dit onderwerp hebt. Dat bereik je alleen maar door te oefenen. Beginsituatie De student heeft in zijn/ haar vooropleiding begrijpend lezen als onderdeel van taal gehad. Tevens heeft student eenvoudige teksten leren samenvatten. Grammaticale en spellingregels heeft de student ook gehad die hem / haar in staat stellen zo min mogelijk fouten te maken bij het schrijven van een tekst. Leerinhouden Begrip van opbouw en inhoud van zinnen Zinsverbanden Hoofdgedachten van tekst en alinea s Bouw van een alinea Verbanden tussen hoofdgedachten en alinea s Signaalwoorden/ verbindingswoorden Standpunt mening feit Samenvatten IPA modulegids 2008-2009 12

Linkage Begrijpend lezen van zakelijke teksten, in het dagelijks leven en bij andere modules, houdt in dat studenten blijk moeten geven van hun vaardigheid een tekst zelfstandig te interpreteren, te analyseren en te beoordelen. Je zult beter en gemakkelijker kunnen studeren als je geen moeite hebt met de opbouw van de studieteksten. Bij elke vervolgstudie en bij elke intellectuele activiteit in je verdere leven waar teksten van een zekere omvang en diepgang aan te pas komen, is een goed inzicht in de bouw en de samenhang van zinnen, alinea s en teksten absoluut vereist. Er is natuurlijk ook vaardigheid nodig in het gebruik van de kennis die je over dit onderwerp hebt. Dat bereik je alleen maar door te oefenen. Leerdoelen Kennisdoelen Aan het einde van deze module: Is de student op de hoogte van de structuren die een tekst kan hebben. Kent de student de verbanden die er zowel binnen een tekst als tussen zinnen bestaan. Is de student op de hoogte dat een hoofdgedachte of thema van een tekstdeel een of meerdere alinea s kan omvatten. Kent de student de functie van hoofdgedachten van verschillende alinea s binnen een tekst. Herkent de student het verschil tussen een standpunt, mening en een feit. Is de student op de hoogte van de strategieën die hij/zij kan toepassen bij het maken van een samenvatting. Vaardigheidsdoelen Aan het einde van deze module: Is de student in staat om de structuren van teksten te herkennen en te verklaren. Is de student in staat om de verbanden die er zowel binnen een tekst als tussen zinnen zijn aan te geven. Kan de student de hoofdgedachte ( n )/ thema ( s) uit een tekst ( deel) halen en de argumenten die met de gedachte samenhangen aangeven en verklaren. Kan de student de functie van hoofdgedachten binnen een tekst verklaren. Kan de student het verschil aangeven tussen een standpunt, mening en een feit. Kan de student de aangeleerde strategieën toepassen bij het maken van een samenvatting. Houdingsdoelen Aan het einde van deze module: Is de student kritisch ten aanzien van de structuur van elke tekst die hij of zij leest of bestudeert. Is de student bereid teksten van verschillende vakgebieden te lezen en te analyseren. Praktijkopdrachten n.v.t. IPA modulegids 2008-2009 13

Werkvormen Uitgaande van verschillende teksten zullen de eerdergenoemde leerinhouden besproken, geoefend en toegepast worden. Evaluatie Om deze module met succes af te ronden, dient de student aan de volgende voorwaarden te voldoen: Minimaal 80% aanwezigheid Actieve participatie tijdens de lessen en de groepswerkzaamheden, waarbij de organisatie van verschillende teksten nader beschouwd zullen worden Aan het einde van de module een logboek inleveren met alle gedateerde moduleopdrachten Een schriftelijk tentamen: de structuur van een tekst herkennen en verklaren. Literatuur Wolf, T. 1997. Tekst en uitleg, Paramaribo. Hendrix, T, Hulshof, H. 1994. Leesvaardigheid Nederlands, omgaan met zakelijke teksten, Bussum, Coutinho. Braet, A 1999. Argumentatieve vaardigheden, Bussum, Coutinho. Braas, C e.a., 1996. Argumenteren, Groningen,Wolters Noordhoff. Claasen van Wirdum, A ( red.) e.a. 1997,Tekst en Toespraak, Groningen.Wolters Noordhoff. IPA modulegids 2008-2009 14

Papiamento Modulo Introduccion den idioma Papiamento Periodo : I.1 Materia : Papiamento Sector : Idioma Specialisacion : tur Docente : Gregory Goedgedrag Peso di estudio : 1 punto - 40 ora ora di contacto : 11x1,5= 16,5 tarea di cada siman : 10x1 = 10 tarea di evaluacion : 4,5 literatura : 9 Introduccion E titulo di e modulo aki ta papia pa su mes: introduccion den idioma Papiamento. Porfin nos ta den e posicion pa coregi un eror historico: Papiamento, idioma nacional di Aruba, idioma materno di ±80% di nos poblacion, a drenta scol secundario y ta den preparacion pa drenta scol basico. Esei kier men, cu nos maestronan mester domina e idioma aki den tur su aspectonan. Den e modulo aki ta introduci e studiantenan den algun aspecto importante di nan propio idioma. E modulo aki ta un exploracion y descubrimento di loke nan idioma tin aden. Situacion inicial Pa mayoria studiante esaki ta e prome biaha cu nan ta haña les di Papiamento y les na Papiamento. E studiantenan cu ta bini di cierto sector di EPI si a haya les di Papiamento. Meta general E studiante ta conciente di e balor di idioma como medio pa ordena, comunica y expresa. E studiante ta conciente di e echo, cu e mester haci esfuerso pa adkiri un dominio mas grandi posibel di Papiamento. Meta cognitivo E studiante tin un conocemento mas grandi di gramatica di e idioma Papiamento. E studiante tin un conocemento mas grandi di ortografia di Papiamento. E studiante sa kico e mester haci pa controla y amplia su vocabulario. E studiante a cera conoci cu literatura na Papiamento. IPA modulegids 2008-2009 15

Meta di habilidad E studiante ta domina e reglanan gramatical di mas importante di Papiamento. E studiante ta domina mayoria di e reglanan ortografico. E studiante a amplia su vocabulario di Papiamento, specialmente den e ramo di movecion y den e campo di fisiologia y medicina. E studiante ta formula frase corectamente. E studiante tin un dominio mas grandi di e habilidadnan scucha, papia, lesa y skirbi. Meta di actitud E studiante ta aprecia su propio idioma. E studiante ta dispuesto pa adkiri mas conocemento y habilidad den su idioma. E studiante ta dispuesto pa coregi su mes. E studiante ta respeta idioma di otro. Contenido E caracteristicanan di mas importante di gramatica di Papiamento Algun elemento stilistico y reflexion riba idioma E reglanan di e ortografia etimologico/tradicional y di e ortografia revisa E ideanan tocante ortografia di Papiamento Desaroyo y ampliacion di vocabulario Ehercicio relaciona cu e cuater habilidadnan di idioma Literatura na Papiamento di mucha y hoben Ehercicio relaciona cu contamento y lesamento di storia Forma di traha durante e modulo Pa un parti e modulo aki lo ta hopi tecnico, sigur ora ta trata di gramatica y ortografia, dos materia nobo pa e studiantenan. Pero e tareanan lo ta hopi practico, cu investigacion chikito y tarea den grupo cu hopi espacio pa participacion activo di e studiantenan. Evaluacion E studiante mester cumpli cu e siguiente exigencianan: Presencia: minimo 80% Trahamento di e tareanan di siman Tarea final: 1. Evaluacion final skirbi tocante contenido di e modulo aki 2. Resumen y analisis di por lo menos 10 buki di mucha y hoben Literatura Un bon diccionario (Dijkhoff, Mansur, Joubert, Ratzlaff) Reader "Introduccion den nos idioma Papiamento" - Pereira/IPA IPA modulegids 2008-2009 16

Drama Module Desaroyo di abilidad expresivo y medianan teatral Docent Amy lasten Fase Propedeuse Blok I.1 Specialisatie 4-8/6-12 Studiepunt 1 stp (= 40 studielasturen) Aandeel 14 les di 1.5 ora = 21 ora 19,5 ora pa: yenamento di formulario di reflexion (mayoria di biaha den les. Preparacion y trainmento di escena pa evaluacion Skirbimento di relato personal Introduccion E studiantenan ta na comienso di nan estudio. Ta importante pa nan desaroya libertad y creatividad den expresion y uzo di curpa. E idea ta pa e studiantenan ricibi un base riba tereno di espresion teatral, cu por sostene nan den nan propio expresion y actuacion dilanti di klas y a la bes nan ta ricibi e hermentnan cu por sostene nan den nan docencia. Den e cuadro aki ta importante pa e studiantenan experiencia tambe efecto di uzo di medio teatral como instrumento den e proceso di formacion. Lo haci uzo di reflexion den cada les riba e experencia personal. E propio experencia lo sirbi como punto di salida pa adkiri conocemento y maneho conciente di e diferente aspectonan teatral. Contenido Uzo di tableau vivant Improvisacion Creacion di escena Desaroyo di personahe Uzo di medio teatral (obheto, vestuario, decor y espacio) Uzo di e elementonan basico di teatro Creacion di escena a base di dialogo Presentacion di integracion di escena E contenido di e modulo aki ta relaciona cu e siguiente areanan di competencia: -Competentencia interpersonal y intrapersonal -Competencia pedagogico -Competencia di contenido di specialisacion y di didactica -competencia organisatorio IPA modulegids 2008-2009 17

-Competencia pa colabora cu colega -Competencia di reflexion y desaroyo Conexion cu otro modulo Presenta bo mes Situacion inicial E studiantenan ta haya pa prome biaha den e estudio aki expresion dramatico. Sin embargo un cantidad lo a haya expresion dramatico na Colegio Arubano. Ta muy probabel cu mayoria di e aspectonan cu lo keda trata lo ta nobo y e accento lo ta riba e uzo conciente di e aspectonan teatral. Meta general E studiante ta supera miedo y berguensa den actuacion y presentacion. E studiante ta progresa den uzo di creatividad y fantasia. E studiante ta desaroya su propio abilidad di expresion y actuacion den teatro. E studiante ta desaroya libertad den propio presentacion. Meta specifico Meta cognitivo E studiante ta haya conocemento di e elementonan basico di teatro. E studiante ta haya conocemento di uzo di e medionan teatral como punto di salida di creacion di escena. E studiante ta haya conocemento di algun entrada pa yega na improvisacion. E studiante ta siña pensa den imagen. Meta di habilidad E studiante ta maneha e elementonan basico di teatro. E studiante ta duna forma na e medionan teatral den presentacion. E studiante ta maneha improvisacion y creacion di escena. E studiante ta sera conosi cu desaroyo di personahe, desaroyo di escena y uzo di e medionan teatral. E studiante ta desaroya concentracion y credibilidad den actuacion. Meta di actitud E studiante ta dispuesto pa descubri y desaroya su propio habilidadnan den actuacion trahando den grupo chikito cu otro. E studiante ta dispuesto pa encorpora den su actuacion tur e elementonan y aspectonan di teatro cu e ta sera conoci cu ne. E studiante ta dispuesto pa para keto y reflexiona riba e desaroyo cu e ta pasando aden y kico esaki ta nifica pa cu su docencia den futuro. IPA modulegids 2008-2009 18

Forma di traha E studiante ta haya na diferente forma un impulso pa descubri y desaroya su creatividad riba tereno teatral. E studiante ta sera conoci den cada les cu un aspecto teatral diferente. Na final di cada les lo reflexiona riba propio experiencia den les y riba kico esaki ta nifica en relacion cu e propio desaroyo riba tereno personal y teatral Lo ehecuta e tareanan den henter grupo of den grupo chikito. Interaccion bou di otro ta esencial. Lo haci uzo di e siguiente construccion di les : a. Los curpa b. Ehercicio c. Tarea di actuacion d. Reflexion y evaluacion Evaluacion Presentacion di un escena entre dos personahe uzando obheto, vestuario, decor of espacio, segun e puntonan di atencion den reader y/of cu a bin dilanti den les. Entrega di un relato cu ta describi e desaroyo cu bo a pasa aden a base di e lesnan di expresion dramatico. Entrega di un map cu tur e formularionan di reflexion 80% presencia. Literatura Reader (no ta obligatorio) IPA modulegids 2008-2009 19

Schrijven Module : Schrijfmethode: (bord-)schrijven kun je leren Subtitel : (Bord-)schrijven, eigen vaardigheid Periode : propedeuse Blok : 1.1 en 1.2 Docent : Mirto Nicolaas Bijeenkomsten : 14 [7 per blok] Studiebelasting : 1 stp [0,5 per blok] 40 uur = 1.5 ECTS Eindcijfer : Gemiddelde van twee voldoende blokken. Urenverantwoording : - 7 colleges per blok x2= 14x 1.5= 21 uur - voorbereiding 14x1 uur 14 uur - evaluatie 5 uur Inleiding: Methodisch schrijven, zowel op papier als op het bord, behoort tot de basisvaardigheden van iedere leerkracht. We leren het de kinderen aan de hand van de methode die de school gekozen heeft. Daarnaast hoort een leerkracht te beschikken over een prettig ogend dictaatschrift. Dat gebruiken we vooral bij Bordschrijven, in rapporten en briefjes naar ouders. Centraal in deze module staat het voornamelijk door zelfstudie aanleren van een nieuw methodeschrift, namelijk dat van Kwast: een spits schrift met lange begin- en eindhalen. Het wordt op geen enkele basisschool gebruikt, maar vormt een goed uitgangspunt voor het aanleren van alle methodes. (daarnaast wordt ook aandacht besteed aan letters die doorgaans gemeenschappelijk op de praktijkscholen gebruikt worden.) Daarnaast leer je het blokschrift. Voor het oefenen in blokschrift raden we hokjespapier aan: het is belangrijk dat je dan vierkante hokjes hebt! Schrijfmateriaal: Een vulpen met goede vingergrip en een fijne punt (bijvoorbeeld Stypen of Lamy) en een vulpotlood 0,4 mm. Eventueel een gelbalpen van Pilot. Beginsituatie Deze module is een eerste kennismaking met het schrijven als docent, maar ook het eigen handschrift staat centraal. Elke student heeft zo zijn eigen handschrift ontwikkeld en het is nu de taak daar methode /lijn in aan te brengen. Een hele uitdaging dus! Dat start al met het invullen van een instapdocument om je beginsituatie vast te stellen. Dat document heet Checklist signalering schrijven eigen vaardigheid Het ingevulde document met het deel handschrift op papier moet je de eerste les kunnen overleggen. Het wordt in de bufferweek dan ook uitgedeeld. IPA modulegids 2008-2009 20

Leerinhouden: Bordschrijven gebeurt vanaf de eerste praktijkdag. Het is dus belangrijk dat je leesbaar en methodisch te werk kunt gaan. Dat komt elke les terug. Er zijn speciale opdrachten die je desgewenst op je stage kunt uitvoeren als je thuis geen schoolbord hebt. Daarnaast is deze module een eerste aanzet tot de didactiek van het aanvankelijk schrijven zoals die in het tweede jaar gegeven zal worden. Doelstellingen: Kennisdoelen: De student kan gericht en beargumenteerd (met concrete items zoals benoemd in de checklist signalering) reflecteren op eigen en andermans werk De student kan na elke les een kritische evaluatie uitvoeren en benoemt concreet zijn/ haar eigen leerpunten (met gebruikmaking van items zoals weergegeven in de checklist signalering schrijven eigen vaardigheid). Vaardigheidsdoelen: De student beheerst het methodisch schrift op papier en het bord. De student beheerst het blokschrift op papier en het bord. De student heeft een vlot, goed ogend en goed leesbaar eigen (dictaat)schrift dat in elk geval consequent, rechtshellend en verbonden is. De student schrijft in een goede zit-/schrijfhouding en met een goede pengreep. De student kan bij het opstellen van bordschema s de ruimte dusdanig indelen, dat het schema inzichtelijk is voor de kinderen. De student past het methodisch schrift goed toe bij het uitwerken van het bordschema. Houdingsdoelen: De student heeft plezier in bordschrijven en methodisch schrijven. De student is zich bewust van zijn voorbeeldfunctie voor de kinderen. De student is bereid zich verder te bekwamen in het bordschrijven en handschriftverbetering. Werkvormen: Tijdens het startcollege wordt de instaptoets ingeleverd en de routekaart ingevuld. Na het startcollege zijn er basiscolleges in het eerste blok waar alle aspecten van het schrijven aan bod komen. Het is de bedoeling dat de student zelf actief aan de slag gaat met de leerpunten uit het startcollege. Evaluatie: Het tentamen valt uiteen in twee delen: Meegenomen werk dat wordt overhandigd aan het begin van het tentamen: a) Praktijkschrift b) Schrijfvaardigheid IPA modulegids 2008-2009 21

De toetslessen 5, 10 en 15 op de liniatuur zoals te zien op de rechterbladzijdes van die lessen in het boek. Bij elke toetsles schrijft de student een kritische evaluatie en benoemt concreet zijn/ haar eigen leerpunten (met gebruikmaking van items zoals weergegeven in de checklist signalering schrijven eigen vaardigheid). Deze evaluatie is verplicht uitgevoerd in dictaatschrift. Een zelf ontworpen bordschema, uitgevoerd op zwart tekenpapier van A4 formaat. Het bordschema dient verrijkt te zijn met adequate illustraties. Gedurende het tentamen krijgt de student naast een kennisgedeelte uit het boek nog twee praktische opdrachten: een deel dictaatschrift op papier een deel schrijven op het bord Literatuur: Kwast, A.D, 1999,Het Bordschrift uit de set: De Schrijfkoffer,Stichting Stylus et Cultura, Alkmaar IPA modulegids 2008-2009 22

Muziek Module : Klank en Beweging Blok: 1.1 Fase: orientatiefase Docenten: Rose-Marie Provence Studiebelasting: 1 punt (40 uur) = 1,5 ECTS 7 bijeenkomsten van 2 lesuur = 10 uur Cuarta 10 uur Literatuur voorbereiding op bijeenkomsten en evaluatie 20 uur Inleiding: Het maken van muziek is een zinvolle, contextuele en sociale activiteit, een wisselwerking tussen proces en product. Muzikale vorming is één van de vier subgebieden van Educacion di Arte ( Priepeb!). Educacion di Arte is een totaliteit en moet het liefst in geïntegreerde vorm onderwezen worden. Dit is ook één van onze uitgangspunten op de IPA, hoewel het in de beginjaren per discipline aangeboden wordt om d.m.v. professionele begeleiding een zo breed mogelijke basis te ontwikkelen bij de student voor al deze vier subgebieden. In dit geval dus een brede basis te ontwikkelen in de muzikale ervaring, waar de cognitieve concepten aan gekoppeld kunnen worden (inzicht, begrippen, muzikaal voelen, ervaren, herkennen, doorleven en bespreken). Muzikaal vakmanschap impliceert het ontwikkelen van praktische, muzikale en creatieve vaardigheid en tevens luistervaardigheid. Om muziek te begrijpen is het belangrijk om actief om te gaan met muziek (luisteren, uitvoeren en ontwerpen). Muziek maken en luisteren zijn unieke bronnen van plezier, zelfontplooiing en constructieve kennis. Muziek hangt samen met een balans van cognitieve uitdagingen en een spectrum van daaraan gerelateerde acties, zoals bewegen, dansen en religieuze eerbied. Muziek heeft verschillende functies met specifieke waarden. Primaire en centrale doel van muziekonderwijs is: Het actief verwerken van muziek (praktisch handelen en actief reflecteren op inhoud en proces ) om optimaal in contact te komen met specifieke ervaringsmogelijkheden, die muziek kan oproepen, waardoor zelfkennis en zelfontplooiing versterkt worden. Volgens D. Elliott (1995) vormt het samenspel van de twee elementen het muzikale handelen enerzijds en de muzikale uitdagingen van het vergroten van inhoudelijke betrokkenheid anderzijds de motor van goed muzikaal onderwijs. De IPA houdt degelijk rekening met de innovaties op onderwijsgebied (Priepeb, Ciclo Basico ), die wij dan ook zullen toepassen. Priepeb werkt met 8 ontwikkelingsaspecten en 8 vormingsgebieden Eén van die acht is : Educacion di Arte (aanvankelijk Cultura, Arte y Expresion ) met vier subgebieden, nl.: Formacion Musical, Formacion Teatral, Formacion pa Baile y Movecion Expresivo, en Formacion pa Arte Visual. De IPA modulegids 2008-2009 23

visie van Priepeb m.b.t. Educacion di Arte luidt als volgt: Educacion di Arte ta habri curason, rafina e mente, conecta cu alma y fortifica laso humano na manera transcendental. Hun doel is is om het kind middels een wisselwerking tussen kunst (zoals muziek, literatuur, baile creativo en arte visual/grafico) en andere vakgebieden te laten leren. Het kind krijgt de kans kunst met elkaar te vergelijken en de verschillende functies, betekenissen en vormen ervan te experimenteren en onderzoeken. Een ander belangrijk focuspunt van Arte is, dat er niet alleen aandacht besteed moet worden aan het uitvoeren van kunst, echter ook aan het waarderen, het spreken daarover en bewust zijn van de waarde van kunst binnen onze maatschappij en samenleving. Leerinhouden: 1. Het beleven van zang, spel en zangspelen d.m.v. het zingen van kinder- en schoolliedjes, het uitvoeren en improviseren van zangspelen en het gebruik van eigen lichaam (als klankbron) en ritmische slaginstrumenten bij het zingen en spelen van deze liedjes. 2. Inleiding tot het bespelen van de cuarta o.a. als begeleidings-instrument bij het zingen van schoolliederen etc. * kennis van namen van de onderdelen der cuarta * kennis van de eerste serie akkoorden : D, G, A7, D7, Bm, E * beheersing van de polka-slag, de walsslag en eventueel ook de tumbaslag. * vaardigheid in het in de maat wisselen van bovengenoemde akkoorden. * oefenen in het begeleiden van kinderliedjes met toepassing van boven genoemde akkoorden. 3. Muzikaal gehoor oefeningen 4. Benoemen en kunnen hanteren van enkele slaginstrumenten als begeleiding bij het zingen. 5. Enige vaardigheid tonen in het zelf bedenken en uitvoeren van bewegingen en spelletjes bij bestaande kinderliedjes. 6. Enige vaardigheid tonen in body percussion (= corporele slagwerk) en ritmische interpretatie m.b.v. slaginstrumenten en/of vocal percussion. 7. Teksten leren ritmeren ; oefenen in het vrij vertalen van anderstalige speelliederen. 8. Inleiding in vormleer; structuur van het lied. Linkage: (aansluiting en vooruitblik) Mu-2 = Muziek module twee : Klank in beeld in I-3 Mu-3 = Muziek module drie : Skills en tools in II-4 Mu-4 = Module Muziek-culturele ontwikkeling op Aruba en toepassing in het onderwijs in III-2. Beginsituatie: De beginsituatie is zeer uiteenlopend en verschillend. Sommige studenten hebben na hun basisschooljaren nooit meer muziekonderwijs genoten. Anderen hebben in de brugklas muziekles gekregen, weer anderen in de vierde en/of vijfde Havo. Sommigen zitten of IPA modulegids 2008-2009 24

hebben op één of ander koor gezeten, anderen hebben een melodie- en /of begeleidingsinstrument leren spelen, weer anderen luisteren slechts naar de radio of cd; sommigen houden van zingen en/of dansen, etc. Doelen Algemene doelen: De student leert zich losmaken om vrij en spontaan met muziek te kunnen omgaan en te kunnen experimenteren met muziek. De student verwerft enige kennis en inzicht in de klankeigenschappen en probeert op actieve wijze zich enkele muzikale vaardigheden hiertoe eigen te maken.. De student ontwikkelt vaardigheden in het beheersen en leiden van verschillende vormen van zangspelen in verschillende talen. Kennisdoelen: De student is bewust van de ontwikkelingsfacetten, die bij zangspelen onderscheiden kunnen worden. Door middel van zangspelen ontdekt en begrijpt de student verschillende muzikale elementen (zoals: maat, ritme, melodie, harmonie, dynamiek, tempo, vorm en structuur ) De student breidt zijn liedkennis en liedrepertoire uit; leert zangspelen zelf ontwerpen. De student kent de namen van de muziekinstrumenten. De student heeft inzicht en kennis van liedstructuur om zangspelen te kunnen toepassen. Door middel van zangspelen en improvisatie ontwikkelt de student zijn individuele, sociale en creatieve vorming. De student heeft enige kennis van de symbolen en termen die gebruikt worden bij het uitvoeren van zangspelen. Vaardigheidsdoelen: De student maakt een aanvang met het zich uiten op een muziekinstrument, c.q. de cuarta. Hij leert deze hanteren en bespelen als begeleidingsinstrument bij het zingen van kleuter-, school-, kinder- en volksliederen. De student ontwikkelt zijn muzikaal gehoor ( ritmisch- en melodisch gehoor, en vormgevoel ). De student orienteert zich op het juiste gebruik van het stem- en gehoorapparaat De student leert muziekinstrumenten op de juiste wijze te gebruiken tijdens de zangspelen. De student is in staat om de symbolen en termen m.b.t tot de zangspelen toe te passen en uit te voeren. Houdingsdoelen: De student is bereid om samen te werken en verantwoordelijkheid te dragen. De student kan vrijuit zijn mening uitspreken over proces en product. IPA modulegids 2008-2009 25

De student toont respect en heeft waardering voor andermans werk, mening en creativiteit. De student accepteert dat vaardigheden slechts met discipline, durf, goede positieve inzet, doorzettingsvermogen, regelmatig oefenen en uitwisselen van ervaring bereikt kunnen worden. De student toont bereidheid om collega-studenten op een kritische, opbouwende manier feedback te geven op hun vorderingen bij de presentaties en/of toetsingen. Eventuele tekorten zijn opgevangen en enigszins weggewerkt. ( remediëring en/of begeleiding, intern of extern) Werkvormen: Tijdens de contacturen zal zowel klassikaal als in groepen gewerkt worden. Van de studenten wordt een actieve inbreng verwacht om de bestaande en zelfbedachte zangspelen zo goed mogelijk te beheersen en uit te voeren in eigen kring of met groep van kinderen. De student beheerst de corresponderende theorie door het bestuderen van literatuur en een link te leggen tussen theorie en praktijk. Over het algemeen zullen instructie-, samenwerkings-, interactie-, en/of opdrachtenvorm als didactische werkvormen toegepast worden tijdens de lessen. Evaluatie: Om deze module met succes af te ronden moet aan de volgende voorwaarden worden voldaan: 1. 80 % actieve aanwezigheid. 1. Het in groepen van ± vier studenten uitvoeren van vijf of meer bestaande, traditionele en zelfbedachte zangspelen met een groep kinderen (bijv. YMCA, Trai Merdia etc). De details hieromtrent (tijd, plaats, groepsgrootte etc.) zullen in de klas nader besproken en vastgelegd worden. 2. Het (per groep) overleggen van een liedmap met een 20-tal zangspelen, verschillend in categorie, uitvoering, speelwijze, structuur, groepsvorm en taal. Het liefst liedjes met bijbehorende notenbeeld (voor zover ze beschikbaar zijn ); met compleet uitgetikte liedtekst en spelbeschrijving, eventueel met bijbehorende akkoorden. Het notenbeeld mag een (vergrootte) fotocopie zijn uit één of ander liedbundel. Minimaal 10 zangspelen in het papiaments en voor de rest zangspelen in andere talen en uit andere landen ( Aruba multicultural!!). De uitgetikte teksten met desbetreffende spelbeschrijving moeten voorzien worden van de naam van de auteur en componist (indien bekend). De eerste pagina van de liedmap moet voorzien zijn van eigen naam, klas, moduleblok en studiejaar. De tweede pagina moet een overzichtslijst ( in kolommen!! aub ) zijn van alle zangspelen met vermelding van bron + blz., auteur, componist, en desbetreffende pagina-nummering van de liedmap. De zelfbewerkte zangspelen (minimaal 1 per persoon) moeten met een duidelijk symbool op deze overzichtlijst aangegeven worden. Het is vanzelfsprekend dat men deze liedjes kent en beheerst en deze liedjes bovendien met een ritmische exactheid en melodische zuiverheid kan interpreteren na een juiste overname van de begintoon. Je mag jouw map naar eigen keus versieren. De speelwijze van de zangspelen moet in kolommen genoteerd worden: op de linkerhelft van de pagina moet de liedtekst genoteerd worden en de bijbehorende spelbeschrijving op de desbetreffende rechterhelft, liefst met IPA modulegids 2008-2009 26

bijbehorende symbolen en bewegingstermen. Het is vanzelfsprekend dat de zelfbewerkte zangspelen door ieder groepslid gecontroleerd en gezamenlijk uitgevoerd worden. Opm. Cuarta leren spelen kan niet tijdens één blok geschieden, omdat het een continue vaardigheidsoefening is. Vandaar ook dat cuarta niet tijdens dit eerste blok, maar wel tijdens het tweede muziekblok geëvalueerd zal worden. Tijdens dit blok zal echter wel, aan de hand van de behandelde en opgedragen stof, nagegaan worden hoe de inzet, vordering van elke student is op dit gebied, vergeleken met hun beginsituatie. Het is ten sterkste aanbevolen om samen te oefenen met collega-studenten die reeds enige ervaring hebben met cuarta spelen.in plaats van cuarta mag men ook gitaar of een ander melodieinstrument kiezen, indien daarvoor een geldige reden toe bestaat en toestemming heeft gekregen van de desbetreffende docent. Verplichte Literatuur : 1. Muziek Meester van R.v.d.Lei e.a.. Deel 1: ISBN: 90 068 1062 2 (Euro 47,50 incl.cd). Deel 2: ISBN: 90 068 1066 5 (Euro 27,50 incl. cd-rom). Uitgeverij: Thieme Meulenhoff 2003 Nederland 2. Liedbundels : Nos Ta Canta, verzameld door S. De Castro, frère Alexius & W. Kamps Canticanan di Pasco ; Canticanan di Sanicolas, alle 3 te koop bij lokale boekhandels of op de IPA bij AC. Leermiddelen: Een cuarta (of gitaar /blokfluit/ander melodie-instr.); een notitiemap met zowel gelinieerde als met notenbalkblaadjes, lege cassettetape; blanco cd s; slaginstrumenten; cd/cassetteplayer; methodeboek; achtergrondinformatie; muziekartikelen; oefen- en werkmateriaal; dvd s, videobanden en handouts. Opm. Muziekmeester wordt gebruikt gedurende alle muziekmodules op de IPA. Aanbevolen liedbundels om te raadplegen: o Kinderzang en Kinderspel ; J.Polman & P.Tiggers Uitgeverij De Toorts, Haarlem o Een mandje vol amandelen Uitg. Ploegsma of Stg. Nevofoon o Sing a song. Van A. Jensen & Shönemann Wolters Noordhoff o Eigen-wijs (bk E 28,50 E + 3 cd s E 28,- ) F. Haverkort e.a. Bureau SMV, Born. Nederland ( 6-12) 1999 SMV ISBN 90.804971-1-8 www.meestersinmuziek.nl o Kleuter-wijs (bk + cd) 2004 F. Haverkort e.a. Bureau SMV SMV ISBN 90.804971-2-6 (4-8) o Mango Spice 44 Caribbean songs- ISBN 07136-2107-9 o Canciones Infantiles A. Salgado. Selector Acualidad Editorial ISBN 968.403439 3 MA. Salgado. Selector Acualidad Editorial ISBN 968.403439 3 México D.F. IPA modulegids 2008-2009 27

o Ding Dong Stg. Muzikale Vorming (SMV) Gehrels Vereniging ( 4-8jr) o Hoy een lied St. Muzikale Vorming ( 6-12) o Cancionero Arubano vol. 1 & 2 - Eric Tchong - Unoca Aanbevolen muzikemethodes om te raadplegen: o Muziek voor de basisschool van Trix Gijsel & Smit / Meulenhof Educatief / Handleiding werkschrift - leerlingenboek cd s / Deel. 1 t/m 7 ISBN oa. 90. 280. 4696.8 etc. o Muziek moet je doen SLO Meulenhof Educatief / ISBN 900.280. 19340 o Ärt Smart van IDEAS van Dr. Sue Snyder en P. McCaughey; o Creatief omgaan met muzkale expressievormen van G. Dille de Herdt en M. Bastiaanse; o En nog vele andere IPA modulegids 2008-2009 28

Movecion y Salud Module : Het Bewegingsonderwijs Vak : Bewegingsonderwijs Periode : I.1 Specialisatie : Oriëntatiefase Docenten : Maximo Wernet Studiebelasting :1 stp (= 1.5 ECTS) Urenverantwoording - aantal colleges/begeleidingsuren 10½ uur - voorbereiding praktijk 10½ uur - theorie voorbereiding en tentamen 19 uur Inleiding In deze module krijgen de studenten de gelegenheid om kennis te maken met het vormingsgebied Movecion y Salud. De studenten worden geïntroduceerd in het belang en doel van het vak Movecion y Salud binnen de acht vormingsgebieden. Beginsituatie De studenten hebben op de basisschool en voortgezet onderwijs kennis gemaakt met het vak Gymnastiek waarbij zij binnen een aantal domeingebieden lessen hebben gehad. Grotendeels van de studenten hebben weinig tot geen theorie over het belang en doel van het vormingsgebied Movecion y Salud gehad. Leerinhouden Doel, belang en plaats van Movecion y Salud Terminologische aanduidingen Uitgangspunten voor de ordening van de betekenisgbieden Praktijkvoorbeelden binnen de betekenisgebieden van Spel en Turnen Het bepalen van je eigen beginsituatie voor wat betreft het conditionele aspect Doelen Kennisdoelen De student heeft kennis over doel en belang van Movecion y Salud De student heeft kennis over het fundamentele niveau waarbij hij/zij verbanden kan leggen tussen de verschillende componenten (mens- maatschapopvatting, bewegingsopvatting en bewegingscultuur) IPA modulegids 2008-2009 29

De student heeft kennis over het vakdidactisch niveau waarbij de relatie tussen de verschillende componenten wordt gelegd in het DA Model van Van Gelder Vaardigheidsdoelen De student is in staat om binnen het turn- onderdeel: rechtstandige sprong m.b.v. een mintramp uit te voeren, ringzwaaien (strekhangzwaai en halve draai) De student is in staat om binnen het spel één activiteit van de bewegingscultuur per betekenisgebied te laten zien De student is in staat om een aantal activiteiten te doen op het niveau van de basis school leerlingen De student is in staat om één van vier praktijk test- onderdelen met een positief resultaat te laten zien Houdingsdoelen De student ontwikkeld de nodige zelfvertrouwen voor het vak De student staat open voor nieuwe visie over Movecion y Salud De student ontwikkeld een positieve instelling tijdens de colleges en praktijk testen Werkvormen Tijdens de lessen wordt over het algemeen de volgende didactische werkvormen gehanteerd: Instructie, interactie, samenwerkingsvorm, en/of opdrachtenvorm. Evaluatie Om deze module te kunnen behalen dient de student aan de volgende criteria te voldoen 80 % aanwezigheid Praktijk test volgens het norm tabel Theorie tentamen Twee opdrachten Zowel de resultaten van theorie als praktijk moet gelijk of groter zijn dan 5.5 Literatuur Reader samengesteld door onderstaande literatuur T. van den Berg, M. van Berkel, C. Hazelebach, A. Kuipers, 2003 tweede druk,werkboek bewegingsonderwijs voor de basisschool, Baarn HB uitgeverij H.M.P.G. van der Loo, 2000 vijfde druk, Lichamelijke Opvoeding op de basis school, Groningen Wolters Noordhof Human Kinetics, 2005 2nd ed. Physical Education for Lifelong Fitness Werkgroep Groels, Bewegen en didaktiek, uitgeverij Wolters-Noordhof Groningen. IPA modulegids 2008-2009 30

Rekenen en wiskunde Module : Rekenvaardigheid Periode (jaar/blok) : I.1 Specialisatie : Propedeuse Docent(en) : Martin Godoy Studiebelasting (1 stp=40 uur): 1 stp (1.5 ECTS) Urenverantwoording : aantal colleges/begeleidingsuren : 10,5 uur (7 x 1,5) voorbereiding voor bijeenkomsten (huiswerk e.d) : 21 uur voorbereiding voor evaluatie : 7 uur evaluatie (eindopdrachten, tentamen, presentatie) : 1,5 uur Inleiding Rekenen is een levenstaak. In de basisschool wordt het vak reken/wiskunde samen met het vak taal/lezen beschouwd als kernvakken. Samen krijgen zij ongeveer 40% van de beschikbare onderwijstijd. Als leerkracht primair onderwijs wordt verwacht dat men beschikt over voldoende eigen rekenvaardigheid. Dit betekent dat men geen moeite heeft met de reken- en wiskundeopgaven die op de basisschool in de zesde klas (groep 8) worden gegeven. In deze module wordt er tijdens de colleges aandacht besteed aan oplossingsstrategieën. In de klas, op de basisschool gebruiken kinderen eigen oplossingsstrategieën om opgaven op te lossen. Een (toekomstige) leerkracht zou de verschillende invalshoeken moeten kunnen anticiperen. Reden genoeg om de student te confronteren met meerdere manieren om rekenproblemen te kunnen aanpakken. Dit wordt voornamelijk gedaan door de verschillende aanpakken van medestudenten bekend te maken. Beginsituatie Studenten hebben bij aanvang minimaal een MBO / HAVO-diploma met of zonder wiskunde in de examenvakken. Vaak hebben eerstejaarsstudenten rekenonderwijs op de mechanistische (traditioneel) manier gekregen. Leerinhouden Leerstofgebieden die aan bod zullen komen zijn: Basisvaardigheden Rekenen (getalbegrip, cijferen en andere algorithmen) Verhoudingen en procenten Breuken en kommagetallen Meten en meetkunde, (oriëntatie in ruimte en tijd) Diversen (grafieken, statistiek en zakrekenmachine) IPA modulegids 2008-2009 31