Sociale Analyse Wijk Maasland

Sociale Analyse Wijk Maasland

Inleiding Welzijn Vught kreeg van de Gemeente Vught de opdracht om in 2008 van twee buurten een beperkte sociale analyse op te stellen, waardoor de leefbaarheid en sociale samenhang in deze buurten in beeld gebracht zijn. Woonwijze wilde in 2008 starten met wijkbeheerplannen, waarbij de fysieke en sociale leefbaarheid van de wijken aan bod komt. Door de samenwerking in het Lokaal Beraad werden deze plannen, in goed overleg met de Gemeente Vught, aan elkaar gekoppeld waardoor overlap voorkomen werd. Welzijn Vught betrok de Werkgroep Schouwen van de Wijk (Project Ouderen Samen) bij deze activiteit voor de ontwikkeling van een checklist ter toetsing van de leefbaarheid van een wijk voor senioren. In deze Werkgroep is tevens de expertise van de Werkgroep Toegankelijkheid gebruikt. Kortom, een goede samenwerking, waaraan iedere partij vanuit een eigen invalshoek deelneemt en vervolgens ook haar eigen verslaglegging verzorgt, zodat alledrie de invalshoeken voldoende tot hun recht komen: Woonwijze in het wijkbeheerplan, Ouderen Samen (Werkgroep Schouwen van de Wijk) in de checklist en Welzijn Vught in de voorliggende Sociale Analyse Wijk Maasland. Woonwijze pakt de aandachtspunten uit de rapportage op die betrekking hebben op de woningen en de openbare ruimte (dit laatste uiteraard met de Gemeente Vught). Welzijn Vught richt zich op de vervolgacties voor het bevorderen van het sociale leefklimaat. De voorbereidingen voor de tweede buurtanalyse in 2008 (wijk Vijverhof) waarbij dezelfde partners weer samen optrekken, zijn inmiddels in volle gang. Welzijn Vught, Oktober 2008 2

1. Sociale analyse wijk Maasland. Voor Welzijn Vught ligt de nadruk op het sociale leefklimaat. In de sociale analyse wordt antwoord gegeven op de vragen hoe is het gesteld met de leefbaarheid in de wijk, hebben mensen voldoende sociale contacten, kunnen zij op elkaar rekenen in tijd van nood, hoe is de tolerantie, is er sprake van overlast? Vervolgens worden specifieke aandachts- en verbeterpunten aangegeven. Werkwijze Er is gestart met het inwinnen van informatie over de wijk Maasland bij Woonwijze, de gemeente Vught, politie, Juvans (maatschappelijk werk) en intern bij Welzijn Vught. Na de informatieverzameling is een aantal mensen geselecteerd en is met 29 mensen telefonisch een vragenlijst doorgenomen met betrekking tot de woning, de woonomgeving en het sociale leefklimaat in de wijk. Vervolgens is met een aantal medewerkers van Woonwijze, Ouderen Samen, Welzijn Vught en enkele buurtbewoners een wandeling door de wijk gemaakt om mogelijke aandachtspunten in beeld te krijgen. In juni vond het wijkbezoek plaats. Bewoners zijn schriftelijk uitgenodigd om hun verbeter- en aandachtspunten op een centraal punt kenbaar te maken. Na dit wijkbezoek zijn de door de bewoners aangeleverde punten in een lijst van mogelijke maatregelen gezet. Vervolgacties worden ondernomen door Woonwijze (woningen), Gemeente (openbare ruimte) en Welzijn Vught (sociaal leefklimaat). De bewoners worden schriftelijk geïnformeerd over de voortgang van de vervolgacties. Wijkbeschrijving De wijk Maasland is een onderdeel van de grotere wijk de Baarzen in Vught-Zuid. De wijk Maasland bestaat uit de straten Wolfskamerweg, Baarzenstraat, Peellandstraat en Maasland. Maasland is een prettige, rustige woonwijk in een omgeving met veel openbaar groen. Er is een speeltuintje, een hondenuitlaatveld en een jeu de boules baan. Het natuurpark De Kwebben sluit aan de zuidzijde aan op de wijk. De (140) huizen zijn gebouwd in de jaren 1973/1974. Het zijn ruime grondgebonden woningen, veelal op ruime percelen. De woningen zijn in bezit van Woonwijze. In 1998 is groot onderhoud gepleegd aan de woningen. De huurprijzen variëren van middelduur tot duur. Een bewonerscommissie (3 personen) behartigt de belangen van de huurders (regulier jaarlijks overleg met woonconsulente Woonwijze). De wijk zelf heeft geen voorzieningen. Scholen en (beperkte) winkelvoorzieningen zijn er echter op korte afstand. Het Moleneindplein biedt meer variatie in winkels, hier is ook eenmaal per week een markt, en verder vindt men een geldautomaat. Dit plein is wat verderaf gelegen, maar nog steeds niet echt ver weg. 3

2. Bevolking Maasland Leeftijd De gemiddelde leeftijd van de (380) bewoners van de wijk Maasland is 40,3 jaar. Hieronder is in een grafiek de leeftijdsverdeling van alle bewoners van Maasland weergegeven. Leeftijdsverdeling Maasland 55-65 16% 65-100 14% 0-12 11% 12-18 13% 18-30 11% 0-12 12-18 18-30 30-55 55-65 65-100 30-55 35% Bron: gemeente Vught Woongegevens Het gemiddeld aantal bewoners per woning is 2.7. Dit is hoger dan de gemiddelde huishoudengrootte in Vught en landelijk (resp. 2.4 en 2.3). Er zijn 22 mensen die alleen wonen. Deze bewoners hebben een gemiddelde leeftijd van bijna 68 jaar. Er is een lange gemiddelde woonduur in Maasland. De woningen zijn gewild, de verhuurbaarheid is zeer goed. De mutatiegraad is 2.4%. Er zijn 46 huurders die al sinds 1979 of langer de woning bewonen. De onderstaande grafiek geeft aan hoe lang mensen hun huis al bewonen. Woonduur 25 jaar en langer; 39% 0-5 jaar; 8% 5-10 jaar; 12% 0-5 jaar 5-10 jaar 10-25 jaar 25 jaar en langer 10-25 jaar; 41% 4

Inkomen Informatie over inkomens van de bewoners van de deelwijk Maasland is niet beschikbaar. Bij het Centraal Bureau voor de Statistiek is voor de wijk De Baarzen een gemiddeld jaarinkomen van 19.500 bekend. Huurachterstand komt in Maasland niet veel voor (gemiddeld 7 adressen), er zijn 3 adressen met een betalingsregeling en 2 adressen met een dossier bij de deurwaarder. Nationaliteit In verhouding wonen in de wijk minder allochtone bewoners (5%) dan in de totale gemeente Vught (14%). Zij zijn afkomstig uit Nederlands Indië (7 personen op 6 adressen), voormalig Joegoslavië (4 personen op 3 adressen), Irak (6 personen op 1 adres), Duitsland (3 personen op 3 adressen), Indonesië (3 personen op 2 adressen), Suriname (1) Marokko (1), Nederlandse Antillen (1), België (1), Nederlands Nieuw-Guinea (1), Filippijnen (1). Overlast De politie geeft aan dat er 23 meldingen zijn geweest in de periode 1 januari 2007 tot 20 mei 2008. Een aantal meldingen betreft hetzelfde probleem. Burenruzies komen verschillende malen voor, vaak bij dezelfde families. Enkele malen is er sprake van relatieproblemen en echtscheidingsruzies. Vermissing van goederen is eenmaal gemeld. De meeste meldingen betreffen echter overlast van de voetballende jeugd, vooral in de zomer. De politie grijpt in als er na 23.00 uur nog gevoetbald wordt. Hulpverlening Juvans (maatschappelijk werk) meldt dat zij in de periode 1 januari 2007 tot 20 mei 2008 vijftien maal voor hulp is benaderd voor psychische problemen, huisvesting, relatieproblemen en echtscheiding. Soms kon met enkele contacten worden volstaan, in een enkel geval was er een langdurige hulpverlening nodig. Bij Welzijn Vught is in dezelfde periode driemaal Buurtbemiddeling ingeschakeld. Alle keren betrof het een burenruzie. Ook de klachten over voetballende jeugd zijn hier bekend. Bewoners zijn bang voor beschadiging van hun auto door de bal. Als het mogelijk is parkeren bewoners op een andere locatie. 5

3. Bewonersoordeel van de wijk Om inzage te krijgen in hoe de bewoners de wijk beleven is een wijkbezoek uitgevoerd in Maasland. Voorafgaand is aan 29 van de 140 huishoudens telefonisch een aantal vragen gesteld over de wijk. Uit deze gesprekken kwamen veel positieve geluiden over de wijk en over de woning. Dit stemt overeen met het geringe aantal klachten dat bij Woonwijze wordt gemeld op zowel woontechnisch vlak als met betrekking tot de leefbaarheid. In het gesprek met de bewoners is tevens gevraagd om voor een aantal zaken een beoordeling te geven met een punt tussen 1 10. Daar zijn onderstaande gemiddelde scores uit voortgekomen: Algehele wijk 7,8 Veiligheid 7,3 Uitstraling 7,7 Algemeen voorzieningen 7,7 Winkels 7 Speelvoorziening 7,8 Groenvoorziening 8 Parkeerruimte 7,1 Openbaar vervoer 7,3 Scholen 7,8 Zorg 7,5 Verbeterpunten ingebracht door bewoners Bewoners konden tijdens het telefoongesprek en bij het wijkbezoek verbeterpunten aandragen. Hieronder is per thema aangegeven welke punten hierbij door de bewoners van de wijk Maasland zijn genoemd: Verkeer Er wordt te hard gereden op de weg parallel aan de speeltuin in de straat Maasland. Parkeren taxibusjes in de straat wordt als storend ervaren. Er is een vermoeden dat de invalidenparkeerplaats in Maasland niet voldoet aan de eisen. Over de algehele parkeergelegenheid zijn de meningen per straat wisselend. Sociaal leefklimaat Er is niet veel contact tussen bewoners onderling, maar veel mensen vinden dit prima. Nagenoeg iedere huurder heeft iemand in de straat/wijk om in geval van nood een beroep op te doen. Bij een deel van de bewoners is er wel behoefte aan meer sociaal contact. Een buurtfeest zou mooi zijn, maar men gelooft niet dat er voldoende mensen zijn die hier energie in willen steken. Een bewoner die zelf een beperking heeft, wil graag een scootmobielclub oprichten voor gezamenlijke activiteiten en tochten. 6

Uitstraling wijk Er is een aantal opmerkingen gemaakt over slecht tuinonderhoud bij omwonenden. In de hoek van Maasland ligt een ongebruikt stukje gras naast het elektriciteitshuisje; wellicht zijn er mogelijkheden om dit stukje grond beter te benutten. Op sommige plaatsen staat in de brandgangen veel onkruid. Voorzieningen Het hondenuitlaatterrein aan Maasland ligt ongunstig naast de speeltuin. De speeltuin kan een opfrisbeurt gebruiken. Het voetbalveld aan de Peellandstraat is vaak te nat om te kunnen voetballen. Het voetbalveldje op het binnenterrein van Maasland heeft geen netten om hogere ballen tegen te houden. Deze belanden nu regelmatig op auto s of in tuinen. Er is geen postkantoor in de buurt. Woningen De witte gevels van de woningen worden erg snel vies. Er rijden vaak brommers hard door de brandgangen; verzoek om in het midden een hekje te plaatsen om deze overlast te stoppen. Men vindt de woningen voldoende beveiligd, maar het slot van de schuur zou verbeterd kunnen worden. 7

4. Sterkte-zwakte analyse Sterke punten 1. Grote woningen 2. Rustige wijk 3. Goede prijs/kwaliteit verhouding 4. Ruim opgezette wijk 5. Groenvoorziening 6. Goede verhuurbaarheid 7. Veel speelvoorzieningen 8. Goed sociaal klimaat 9. Gedeeltelijk voldoende parkeergelegenheid 10. Aanwezigheid scholen 11. Toewijzingsbeleid in eigen beheer Kansen 1. Aantal bewoners per woning verhogen: doorstroom bevorderen en aan gezinnen verhuren 2. Aanwezige bewonerscommissie actievere houding aannemen voor betere samenhang en leefbaarheid 3. Speelvelden specifiek voor diverse doelgroepen inrichten 4. Mogelijke ontwikkellocatie tegenover De Baarzen 5. Door ontwikkelen grondgebonden seniorenwoningen of -appartementen met buitenruimte op locatie t.o. De Baarzen meer doorstroom senioren 6. Doorstroom van senioren uit goedkope/middeldure koopwoningen, kunnen gezinnen met meer financiële draagkracht doorstromen van huurwoning naar koopwoning Zwakke punten 1. Kleine huishoudens in grote woningen 2. Gedeeltelijk onvoldoende parkeergelegenheid 3. Redelijk ver van centrum Vught gelegen 4. Weinig diversiteit woningtypes 5. Geen wijkcentrum aanwezig 6. Matige sociale samenhang in de wijk 7. Ontevredenheid over gevels 8. Redelijk dure huurwoningen voor sociale huur Bedreigingen 1. Weinig beschikbaarheid grote woningen voor gezinnen door lange woonduur kleinere (oudere) huishoudens 2. Vereenzaming door weinig sociale contacten 3. Door extramuralisering en WMO blijven senioren langer in huidige woning wonen 4. Beperkte doorstroom naar koop door te hoge woningprijzen 5. Veel huurders met hoge huurtoeslag 6. Door vuile gevels mindere uitstraling en minder initiatief bewoners om tuin en uitstraling netjes te houden 7. Toenemende vergrijzing Globale conclusies: Doorstroombeleid: veel senioren wonen in eengezinswoningen die te groot zijn voor kleinere huishoudens en beter passen bij grotere huishoudens. Door de toenemende vergrijzing en extramuralisering wordt deze groep steeds groter. Hierdoor komen minder woningen beschikbaar voor (jonge) gezinnen. Wanneer nieuwe seniorenwoningen (appartementen of grondgebonden) worden gebouwd, kunnen senioren uit de eengezinswoningen gestimuleerd worden te verhuizen. De sociale samenhang is in Maasland niet erg sterk. Men heeft vaak wel een buur die in nood te hulp kan schieten, maar van meer contact is veelal geen sprake. Er is een bewonerscommissie aanwezig, maar er wordt geen initiatief genomen om meer sociale samenhang te creëren. Voor alle leeftijden is de openbare ruimte in de wijk aantrekkelijk; voor jonge kinderen de speeltuin en een klein voetbalveldje, voor oudere jeugd het voetbalveld aan de Peellandstraat en voor senioren een jeu de boules baan. 8

5. Conclusies sociale analyse Maasland Maasland is een prettige ruime wijk met veel bewoners die al vele jaren in de wijk wonen. Er is een diversiteit aan gezinssamenstellingen: er wonen grote gezinnen maar ook (alleenstaande) ouderen. De bewoners zijn tevreden over de leefbaarheid in de wijk en over de woningen, maar wensen wel een aantal verbeteringen in de openbare ruimte. Voorzieningen als scholen, winkels, openbaar vervoer en zorgdiensten zijn voor iedereen goed te bereiken. Veel mensen wonen al lang in de wijk, men kent elkaar maar er is niet veel contact onderling. Bewoners kunnen bij wel iemand in de buurt terecht wanneer de nood aan de man komt. De bewoners zien de sociale contacten verminderen. Vroeger kende men namelijk iedereen in de straat en dat is in de loop der jaren erg verminderd. Het ontbreekt aan specifieke wijkactiviteiten waar men elkaar kan ontmoeten. Bewoners blijken goede herinneringen te hebben aan de activiteiten die in het verleden hebben plaatsgevonden. Het oprichten van een actieve bewonersgroep die activiteiten organiseert in de buurt kan een goede bijdrage leveren aan meer en betere sociale contacten tussen buurtbewoners. Vooral voor het groeiend aantal senioren in de wijk kan dit van belang zijn voor het versterken van hun sociale netwerk in de wijk. De tolerantie ten opzichte van (de beperkt aanwezige) andere culturen en andere leefstijlen in de wijk is geen probleem. Maar ook hier kan ontmoeting aanleiding zijn tot het leggen van echt contact met elkaar. Er is in de wijk nauwelijks sprake van sociale problematieken als overlast (hoogstens van voetballende jeugd) of onveiligheid. Vervolgacties Welzijn Vught heeft de vraag van het oprichten van een scootmobielclub doorgeleid naar Servicepunt Vught en naar de Werkgroep Toegankelijkheid. Inmiddels is er een scootmobielclub in oprichting. Welzijn Vught zal de activiteiten volgen en indien nodig nieuwe impulsen geven. Welzijn Vught onderneemt actie met betrekking tot het bevorderen van sociale contacten en meer samenhang in de wijk. Samen met enkele bewoners is er een start gemaakt met het organiseren van een buurtactiviteit in het voorjaar van 2009. De huidige vijf initiatiefnemers vinden het belangrijk dat in de toekomst een grotere groep bewoners actief wordt. Allereerst wordt ingezet op een werkgroep en draagvlak in de buurt. Het streven is om van de initiatiefgroep een stevige bewonerswerkgroep te maken die in de toekomst regelmatig buurtactiviteiten organiseert. Dit kan bijdragen tot meer bewonerscontacten en een sterkere sociale samenhang, ook op langere termijn. Woonwijze stelt indien nodig financiële middelen beschikbaar. Goede sociale contacten tussen buurtbewoners onderling zorgen ook voor een sterkere sociale cohesie: men spreekt elkaar aan op zaken die ergernis opleveren (zoals de voetballende jeugd), men staat eerder voor elkaar klaar (bijv. wanneer burenhulp nodig is) en er is een snellere signalering van eventuele toekomstige problemen in de wijk. 9