TRAININGSKAART U16 Train to Train fase 2 De trainingskaarten geven richting en structuur aan de jeugdopleiding van BV Hoofddorp door stapsgewijs te benoemen wat basketballers in iedere leeftijdsgroep aangeboden dienen te krijgen op technisch, tactisch, fysiologisch en mentaal gebied. Deze trainingskaarten zijn gebaseerd op het LTAD (Long-Term Athletic Development), ASM (Athletic Skills Model) en het fysiologisch plan van BV Hoofddorp. Stefan Mes Stefanmes8@gmail.com
Inhoud... 3 Emotionele ontwikkeling... 3 Algemeen... 3 Prestatie... 3 Tips voor de coach... 3 Ondergeschikte capaciteiten... 3 Mentale en cognitieve ontwikkeling... 4 Basis... 4 Prestatie... 4 Tips voor de coach... 4 Psychologische vaardigheden... 4 Prestatie indicatoren voor psychologische vaardigheden... 5 Kenmerken van de fysieke ontwikkeling... 5 Basis... 5 Prestatie... 5 Tips voor de coach... 6 Fundamentele bewegingsvaardigheden... 6 Zonder bal... 6 Met bal... 6 Fundamentele basketbal vaardigheden... 6 Dribbelen: stationair en in beweging... 6 Passing en vangen... 7 Schieten... 7 Lay-up vaardigheden... 7 Perimeter bewegingsvaardigheden met bal (1 tegen 1)... 7 Perimeter bewegingsvaardigheden zonder bal... 7 Post bewegingsvaardigheden zonder bal... 7 Post bewegingsvaardigheden met bal (1 tegen 1)... 7 Introductie van screens... 7 Verdedigingshouding op de bal... 8 1
Rebounding... 8 Spelprincipes... 8 Aanvallende omschakeling... 8 Verdedigende omschakeling... 8 Aanvallende concepten... 8 Drive and Kick principes... 8 Gebruik van de dribble... 8 Half court verdediging (man to man)... 9 Technisch aanvallen... 9 1-1 schieten... 9 Team defense... 9 Verdedigen van de Post... 9 Verbeteren of aanscherpen... 10 Aanvallende omschakeling... 10 Verdedigende omschakeling... 10 Concepten tegen zone verdediging... 10 Concepten van de zone verdediging... 10 Press en het breken van een press... 10 Praktische tips voor de training... 11 Trainingsopbouw... 11 Het indelen van een training... 11... 11 Uitgelicht en aangevuld... 12 Warming up... 12 Technische vaardigheden... 12 1 tegen 1 vaardigheden... 12 Spelvorm en spelconcepten... 12 Cool Down... 12 2
Trainingskaart U16 BV Hoofddorp 2016/2017 [Edition 1, Volume 1] U16 leeftijd Sporters in deze leeftijdsgroep hebben te maken met signifcante veranderingen in spier, bot- en vetweefsel. Vrouwen beginnen hun groeispurt tussen de 12.5 en 14 jaar, mannen tussen de 12.5 en 15 jaar. Het doel voor deze leeftijdsgroep is het (her)aanleren/verbetere n van de technische en fysieke vaardigheden die te lijden hebben gehad onder de groeispurt. Compenseer technisch onvermogen niet met tactiek! Wanneer een spelers beperkt wordt in het bewegen door een gebrek aan flexibiliteit, moet hier (individueel) op getraind worden. Emotionele ontwikkeling Algemeen Spelers zijn beïnvloedbaar door leeftijdsgenoten; Spelers kunnen verantwoordelijkheden accepteren; Spelers kunnen samenwerken; Spanningen ontstaan tussen volwassenen en kinderen; Fysieke, mentale en emotionele volwassenheid ontwikkelen zich niet allemaal op het zelfde tempo. Prestatie Waarden en attitude worden gecreëerd en versterkt door het team; Sommige spelers ontwikkelen faalangst; Sociale activiteiten zijn belangrijk voor deze leeftijdsgroep. Tips voor de coach Zorg voor duidelijke afspraken en handhaving; Blijf open communiceren en houdt individuele gesprekjes met de spelers; Woorden van de coach worden vaak eerder geloofd dan die van anderen volwassenen, wees hierop bedacht; Behandel alle spelers gelijk als het gaat om regels en het handhaven daarvan. Ondergeschikte capaciteiten Spelers moeten passie hebben voor leren; Spelers kunnen leren over een gezonde leefstijl; Spelers kunnen leren over communicatieve vaardigheden als respect, eerlijkheid, integriteit in het omgaan het anderen; Spelers kunnen positieve rolmodellen zijn en het goede voorbeeld geven; Spelers moeten het belang in kunnen zien van: -Warming up en cooling down; -Vocht inname; -Voeding; -Respect voor omgeving en materiaal; -Gezonde leefstijl; -Rust en herstel; -Opbouwen naar een prestatiemoment. 3
Mentale en cognitieve ontwikkeling Basis Prestatie Spelers ontwikkelen een nieuwe vorm van egocentrisch denken. Veel aandacht wordt gericht op het ontwikkelen van een eigen identiteit; Spelers zijn gretig om hun vaardigheden te perfectioneren. Het maken van beslissingen moet worden geïntroduceerd tijdens de meer complexere technische oefeningen; Spelers zijn vaak bang om te falen; Individuele en specifieke sturing en structuur in het leerproces zijn nodig; Verschillende manieren om succes aan af te meten zijn belangrijk om motivatie te behouden. Tips voor de coach Creëer een optimale leeromgeving (moeilijk maar haalbaar), passend bij de technische vaardigheden van de sporters; Introduceer eenvoudige mentale strategieën, gericht op concentratie (het richten van aandacht) en visualisatie; Het maken van beslissingen op tactisch en strategisch gebied moet worden afgestemd op de vaardigheid van de spelers; De vaardigheid van de coach om oefeningen/vaardigheden te demonstreren is belangrijk. Als de coach niet het goede voorbeeld kan geven moet hij iemand vinden die dit wel kan, wellicht een speler; Audiovisuele materialen als video feedback helpt spelers bij hun ontwikkeling en helpt bij het vormen van een mentaal plaatje dat ook ingezet kan worden bij visualisatie oefeningen; Positieve feedback is zeer belangrijk. Psychologische vaardigheden Spelers kunnen goed doelen stellen voor de lange termijn, de korte termijn en de trainingen. Deze moeten door de speler persoonlijk tot stand komen. Houd als coach de voortgang van deze doelen zorgvuldig in de gaten; Spelers leren/realiseren zich dat er meerdere technieken zijn die ingezet kunnen worden om positieve energie op te wekken voor een prestatie (ideale prestatie gemoedstoestand) en dat ze de mogelijkheid hebben om die gericht in te zetten; Deze technieken zijn onder anderen: ademhalingsoefeningen, visualisatie, gedachte controle en het richten van aandacht; Spelers beginnen te begrijpen dat ze gemotiveerd, gedisciplineerd en toegewijd moeten zijn om de top te bereiken; Spelers worden competitief. Ze moeten leren positief te blijven, hard te werken en zelfverzekerd te zijn; Spelers beginnen hun mentale balans te behouden wanneer ze onder verschillende vormen van druk moeten presteren; Spelers moeten ervaren dat het niet erg is om fouten te maken. Ze mogen niet bang zijn om te falen bij het proberen van nieuwe dingen; Spelers moeten de mogelijkheid krijgen om leiding te geven; Alle spelers moeten leren om teamspelers te worden. 4
Prestatie indicatoren voor psychologische vaardigheden Spelers laten vaardigheid en begrip zien van wat bestaat uit acceptabele individuele/persoonlijke maximale inzet en mogelijkheden; Spelers gaan doelen stellen, trainen mentale weerbaarheid door het visualiseren van situaties en en gedachte controle; De speler laat zien dat hij feedback van de coach gebruikt om beter te worden; De speler is in staat om de eigen prestatie en inzet te analyseren en als teamspeler te fungeren; De speler is in staat om een positief zelfbeeld te behouden tijdens alle aspecten van training en competitie; De speler begrijpt dat de nadruk van de coach ligt op het leren en presteren van de spelers en niet op het winnen van wedstrijden. Kenmerken van de fysieke ontwikkeling Basis Prestatie Significante verandering in spieren, botten en vetweefsel treden op; Meisjes beginnen hun groeispurt gemiddeld tussen de 12.5 en 14 jaar, jongens tussen de 12.5 en 15 jaar; De gemiddeld leeftijd waarop voor meisjes de menstruatie begint ligt tussen de 10 en 16 jaar; De kleine spiergroepen ontwikkelen zich verder; Verschillende lichaamsdelen ontwikkelen zich op een verschillend tempo; Uithoudingsvermogen kan ontwikkeld worden door aerobische drills over de lengte van het veld. Het moet gezegd worden dat verschillende rentrainingen (snelheid, uithoudingsvermogen e.d.) soms lastig te implementeren is door het gebrek aan motivatie van de spelers; Kracht training, waarbij gebruik gemaakt wordt van het lichaamsgewicht van de sporter, moet worden voortgezet. Vroeg in deze fase zijn de meisjes sneller en sterker dan jongens, aan het einde van deze fase worden de jongens sterker en sneller; Na het begin van de menstruatie moet de ijzerwaarde regelmatig gecontroleerd worden. Let op vermoeidheid, duizeligheid, geïrriteerdheid, hoofdpijn en droge huid; Snelheid, wendbaarheid, balans en coördinatie verbeteren snel en zijn volledig trainbaar; Een verandering van het lichaamszwaartepunt, lengte van ledematen en core stability bepalen de trainbaarheid; Het zuurstof transportsysteem is nog aan het ontwikkelen en aerobisch uithoudingsvermogen blijft toenemen. 5
Tips voor de coach Houd de trainingsprikkel voortdurend in het oog en individualiseer de inhoud van de training om het juiste resultaat te krijgen; Chronologische leeftijd is niet de beste manier om groepen in te delen. Biologische leeftijd moet gebruikt worden; Situaties die kunnen zorgen voor seksuele spanning/angst moeten vermeden worden; Alle basisvaardigheden moeten ontwikkeld worden. Sporters moeten leren hoe ze moeten trainen in deze fase; Sommige vaardigheden moeten verfijnt worden of zelfs opnieuw aangeleerd. De groei vna de ledematen heeft impact op de techniek; Individualiseer de training om tegemoet te komen aan de ontwikkelingsbehoefte van de sporter; Gebruik de warming up om het centrale zenuwstelsel verder te ontwikkelen (coördinatieve oefeningen). Fundamentele bewegingsvaardigheden Fundamentele bewegingsvaardigheden (zie U10/U12) aanscherpen/perfectioneren. Zie trainingskaart U10/U12. Zonder bal Met bal Basishouding: alerte houding in de aanval, verdedigingshouding Bewegen: starten, stoppen, verandering van richting Voetenwerk: behendigheid, balans en coördinatie Visie: scannen van het veld Tripple treat (alert, klaar om te handelen) Voetenwerk: pivoteren, balans, explosiviteit Fundamentele basketbal vaardigheden Dribbelen: stationair en in beweging Deze vaardigheden moeten met beide handen worden beheerst Push-pull Behind the back Met twee ballen Cross over Between the legs Stutter step Hop achteruit om te versnellen en om te schieten Spin move Combinatie van moves Dribbelen onder druk 6
Passing en vangen Schieten Outlet passes Full court passes Techniek ontwikkelen (tegen een muur) Catch and shoot (vanuit alerte houding) Schot uit 1,2 voetenwerk na een snijbeweging Jump shot 3 punters Vrije worpen Schieten onder druk (tijd en/of verdediger) Lay-up vaardigheden Met 1 voet afzetten Powermove (afzetten met 2 voeten) Reverse lay-up Beslissingen maken op de manier van afronden Perimeter bewegingsvaardigheden met bal (1 tegen 1) Schot fake en drive Schot fake en cross-over Schot fake en jump schot Jab step en schot Jab step en drive Jab step en cross-over Combinaties van deze vaardigheden Perimeter bewegingsvaardigheden zonder bal V-Cut L-Cut Front Cut Backdoor Cut Post bewegingsvaardigheden zonder bal Het sealen van je man Post bewegingsvaardigheden met bal (1 tegen 1) Drop step Gather step Turn around jumper Introductie van screens Back screen Down screen Ball screen 7
Verdedigingshouding op de bal Alerte houding, 1 armlengte afstand Sprint, slide, sprint Richtingsverandering vanuit de heupen Help geven Denial (overspelen) Dribbelaar beïnvloeden (kant opsturen) Screen defense (niet gescreend worden + handelen volgens afspraak) Rebounding Uitboxen (contact maken, bal vinden, bal pakken: hit find, get) Vang de bal zo hoog mogelijk met 2 handen Outlet pass/breakout dribble Spelprincipes Aanvallende omschakeling Bal veilig stellen Val de basket aan Outlet pass/breakout dribble Spacing: verticaal en horizontaal Verdedigende omschakeling Uitboxen (Hit, Find, Get) Houd de bal uit het midden van het veld Eerste man terug verdedigt de basket Stop de bal Match up door te praten met teamgenoten Aanvallende concepten Val de basket aan Spacing (houd 3 meter afstand van elkaar) Lees de verdediging en je teamgenoten Wees geduldig Handel vlug maar haast je niet Drive and Kick principes Probeer met twee voeten in de bucket te komen Gebruik de backup dribble als je niets kunt creëren Gebruik van de dribble Om de bal naar voren te verplaatsen Om de basket aan te vallen Om de passhoek te verbeteren Om de bal uit de problemen te halen 8
Half court verdediging (man to man) Penetratie stoppen Stuur de bal naar de baseline Verander de bal van richting Help side ziet man en bal Help de helper (help, fill, rotate) Zet alle schoten onder druk Verdedig alle screens volgens afspraak Technisch aanvallen Comuniceer: verbaal/non-verbale tekens Lees de verdediger: -Op/van de bal -Back cuts -Screen defense -Overspelen van teamgenoten die vrijlopen -Bij het aanspelen van de post Screen op de bal Pick and roll of pick and cut Reageren op medespelers Opties uit een screen Opties uit spacing Opties uit een drive 1-1 schieten Beslissingen maken als je de tweede verdedigingslijn (help) tegenkomt: pull up jumper, floater, tear drop etc. Schieten vanaf een screen Concept van schutters vrijspelen doormiddel van screens Team defense Communicatie: tekens en bewustmaking Praten met teamgenoten Rotaties: help en recover Verdedigen van de Post Screens op en van de bal Hedge and recover Het beïnvloeden van de pass (post en perimeter) 9
Verbeteren of aanscherpen Concept van helpside en help de helper Gecontroleerde lichaamshouding tijdens het verdedigen. Niet reachen of leunen. De bal verdedigen in de post Afstand tussen verdediger en de bal is afhankelijk van snelheid en vaardigheid: goede schutter strak verdedigen. Trappen, double team Rebounden na rotatie Begrip van aanvallende mogelijkheden en vaardigheden Aanvallende omschakeling Definieer verantwoordelijkheden aan spelers Rebounde, outlet, tweede outlet Anticipeer op balbezit Maak beslissingen -Individuele kracht -Voordelen: tijd en score De bal naar voren verplaatsen door dribble of pass Verantwoordelijkheden na transitie -Balans en spacing (buiten de 3-punt lijn) -Aanval opzetten Verdedigende omschakeling Communicatie -Bewustwording -wijzen Verdediging van het open veld -Stop de bal vroeg -Geef druk op de rebounder (outlet vertragen) -Neem de outlet weg -Verdedig de lanes (ball u man) Safety: eerste speler die terug is -Communiceren met teamgenoten (wie pakt wie op) Concepten tegen zone verdediging Goede spacing, penetratie, snijden, sealen, picks en screens Gebruik passing om de aanval effectiever te maken: ball fakes, pass fakes, skip passes, swing de bal Introduceer en ontwikkel specifieke zone concepten: overload, rek de verdediging, gebruik de gaten van de zone (zie BVH playbook) Concepten van de zone verdediging Introduceer concepten uit de zone verdediging om te trainen op het aanvallen ervan (zie BVH playbook) Press en het breken van een press Introduceer en ontwikkel de triggers om en wanneer een press te spelen Introduceer het trappen van de dribbelaar Introduceer concepten om traps en press te verslaan (zie BVH playbook) 10
Praktische tips voor de training Het doel is om er voor te zorgen dat de sporters de basisvaardigheden kunnen inzetten in een competitieve situatie. Als dit doel is bereikt kan de coach dieper ingaan op complexe tactische concepten als zone verdediging en zone press; Coachen moeten zich er bewust van zijn dat er een grote variatie is op gebied van volwassenheid in het team. Dit heeft veel effect op de beslissingen die de coach kan maken in wedstrijdsituaties m.b.t. de match ups en tactische ingrepen; Coaches moeten zorgen dat ook spelers die later volwassen zijn en spelers die later op bsketbal zijn gegaan ook mogelijkheden krijgen om te spelen. Trainingsopbouw Het indelen van een training Omdat wij bij BV Hoofddorp planmatig en doelgericht willen trainen om tot een optimaal trainingsresultaat te komen, is er specifiek gekeken naar de belangrijkste succesfactoren en bouwstenen daarvoor per leeftijdsgroep. In het schema met algemene trainingsindeling hieronder is een tijdsindeling gemaakt, die dient als richtlijn voor een effectieve training voor de specifieke leeftijdsgroep. ALGEMENE TRAININGSINDELING VOOR DE U16 (90 MINUTEN) WARMING UP TECHNISCHE VAARDIGHEDEN 1 TEGEN 1 VAARDIGHEDEN SPELVORM EN SPELCONCEPTEN COOL DOWN 15-20 MIN 35 MIN 15 MIN 15 MIN 5 MIN 11
Uitgelicht en aangevuld Warming up Het doel van de warming up is het voorbereiden van het lichaam op de komende training of wedstrijd. Het doel van de betreffende training wedstrijd is van belang op de keuze voor oefenstof van de warming up. In de warming up wordt er doelgericht gewerkt aan de volgende elementen: Loopscholing en voetenwerk Dynamisch stretchen Behendigheid Balvaardigheid Snelheid Lenigheid Technische vaardigheden In deze fase van de training staat techniekverbetering centraal. Als voorwaarde om een goede basketballer op te leiden worden fundamentele bewegingsvaardigheden verwerkt in- en gecombineerd met de basketbalspecifieke oefeningen: Behendigheid Balans Coördinatie Goede looptechniek (voorwaarts, zijwaarts en achterwaarts) Veranderen van richting en snelheid Springen en landen Starten en stoppen (jump stop, twee tellen ritme) Pivoteren (vooruit en achteruit) 1 tegen 1 vaardigheden Het toepassen van de technische vaardigheden in 1-1 en 2-2 situaties. Spelers leren 1 tegen 1 aan te vallen en te verdedigen. Spelvorm en spelconcepten In deze fase van de training staan de aanvallende en verdedigende spelconcepten op de planning. Cool Down Het doel van de cool down is het bevorderen van het herstel na de training of wedstrijd. In de U10 en U12 is dit niet direct van fysiologisch belang, maar bedoeld om begrip en routine op te bouwen voor de latere leeftijdsfases waar dit wel van belang is. Opbouw cool down (half court) Rustig joggen (2x) Huppel/wandel (1) Dynamisch rekken van boven- en onderbenen (1x) Dynamisch rekken armen, schouders en romp (1x) 12