Jeugdplan. Bewegingscentrum Drachten BV Penta. Drachten, augustus

Transcriptie

1 Bewegingscentrum Drachten BV Penta Jeugdplan Drachten, augustus

2 Inhoud 1. Voorwoord en Inleiding Visie BV Penta Visie Jeugdplan Trainingsopbouw Verdediging Aanval Leeftijd stappenplan Bijlage A. Schottechniek Nawoord door Penta head-coach Tom Simpson

3 1. Voorwoord en Inleiding Voor u ligt het Jeugdplan van BV Penta. Het is tot stand gekomen door enthousiasme en inzet van ouders, coaches en bestuursleden. Ik ben erg trots op het resultaat en ik vertrouw er op dat dit jeugdplan onze trainers en coaches niet alleen veel nuttige informatie geeft, maar hen ook inspireert om hun beste beentje voor te zetten, zodat we gezamenlijk de jeugdopleiding in onze vereniging naar een hoger plan brengen. In nu volgende hoofdstukken wordt eerst de visie van onze vereniging uiteen gezet. Daarna wordt onze technische visie op basketball en het aanleren daarvan, uitgelegd. Vervolgens wordt de basis van trainingsopbouw uiteengezet. In de dan volgende hoofdstukken wordt de teamverdediging en teamaanval uitgebreid beschreven, daarna volgt het leeftijd stappenplan, waarin stapsgewijs wordt aangegeven wat we de jeugd per leeftijdscategorie willen aanleren. Ik wens iedereen die met dit plan aan de slag gaat veel succes! Maarten Rijken Voorzitter BV Penta Met dank aan Tom, Paul, Lennart, Gart, Arthur en Steffen -3-

4 2. Visie BV Penta Visie: Bij Penta gaan prestatie en plezier hand in hand. De breedtesport geeft de stevige basis waar de topsport op steunt. Topbasketball geeft uitstraling en zorgt voor aanwas waardoor de basis versterkt wordt. Missie: Penta wil dé nummer 1 amateur-basketballvereniging van Friesland zijn. Heren 1 speelt stabiel op landelijk niveau. Voor iedereen is het mogelijk binnen Penta op zijn/haar eigen niveau te basketballen. Heren 1 is het vlaggenschip van de vereniging. Sinds het seizoen 2007/2008 speelt Penta Heren 1 landelijke Eerste Divisie, en is daarmee één van de hoogst spelende sportteams in Smallingerland! Er is binnen de vereniging veel aandacht voor Heren 1. Dat moet ook, want er komt veel kijken bij spelen op landelijk niveau. Maar er is ook veel aandacht voor de rest van de vereniging. Zoals in de visie wordt weergegeven geloven wij dat topsport en breedtesport niet elkaars concurrenten zijn, maar dat ze elkaar versterken. We hebben dat gesymboliseerd in onderstaande cirkel van groei. Een grote, brede vereniging met veel leden maakt het mogelijk om met het eerste team op een hoog niveau te spelen. Spelen op hoog niveau geeft publiciteit, bekendheid en een positief imago. Dat trekt weer leden, publiek en sponsoren aan, die je nodig hebt om de vereniging breed en gezond te houden. En het draait daarbij allemaal om de bal! Uiteindelijk is dat, wat we willen bereiken: dat iedereen met veel plezier kan basketballen op een manier en niveau dat bij hem/haar past. Het bestuur van BV Penta -4-

5 3. Visie Jeugdplan Uitgangspunt Uitgangspunt van ons jeugdplan is dat het voor iedereen belangrijk en leuk is om basketballvaardigheden zo goed mogelijk aan te leren. Niet alleen de toekomstige topsporters, maar alle leden willen we zo goed mogelijk technische en tactische vaardigheden aanleren, en continu uitdagingen om zich te blijven ontwikkelen en te blijven verbeteren. Dit jeugdplan is echter wel primair geschreven, met het oog op het klaarstomen van toekomstige heren 1 spelers die op landelijk niveau moeten presteren. Voor spelers of speelsters die minder getalenteerd of minder ambitieus zijn, kan de leerstof natuurlijk in een ander tempo aangeboden worden, en kunnen onderdelen worden weggelaten. Verdedigen Een goede verdediging is dé basis van een topteam: Defense wins championship Soms willen aanvallend de ballen niet vallen,maar een goede defense daar kun je altijd op terugvallen. Je kunt altijd hard werken! In tegenstelling tot bijvoorbeeld bij voetbal leidt bij basketball focus op een goede defense niet tot onaantrekkelijk, maar juist tot aantrekkelijk en spectaculair spel. Voor een goede defense zijn van belang: 1. In de eerste plaats mentaliteit, inzet, doorzettingsvermogen en conditie. Je moet de absolute wil hebben om te gaan voor: mijn man gaat niet scoren, of mijn man gaat niet vrijkomen om de pass te ontvangen. Een goed 1-1 defense is dé basis voor succes 2. Met stip op twee: Het continu innemen van de juiste positie t.o.v. je man, de bal en de basket. Elke keer als je man beweegt, of elke keer dat de bal beweegt (dus bij iedere pass!) moet je als verdediger je positie aanpassen. Het is van groot belang om dit vanaf jonge leeftijd consequent te trainen tot het een automatisme wordt. Uiteraard komt er veel meer kijken bij het perfectioneren van de defense, zoals de techniek van het voetenwerk, tactische afspraken over het verdedigen van screens, of over switchen, helpen en roteren, fight over the top, etc. Maar 80% van het resultaat hangt af van werklust en positiespel. Aanvallen Techniek: Technische vaardigheden als ball-handling, passtechnieken, en schottechniek zijn uiteraard van groot belang en worden van jongs af aan aangeleerd en herhaald en verbeterd. Belangrijk verschil tussen redelijke basketballers en topspelers is de handelings-snelheid. Een goede pass geven is redelijk eenvoudig te leren. De juiste pass geven, in een split-second, tijdens je tweetellen ritme, als je op volle snelheid sprint, vraagt om jarenlange training met heel veel hoog tempo passing drills. Taktiek: Bij veel verenigingen wordt ons inziens op veel te jonge leeftijd begonnen met tactische aanvalsconcepten, zoals screen-away, ingewikkelde out-of-bounce spelletjes of 5-mans aanvalspatronen. Om 2 redenen zijn wij hier geen voorstander van: 1. Het aanleren kost veel tijd, die ten koste gaat van de tijd die je beter kunt besteden aan fundamentele technische vaardigheden, zoals passen of vrijlopen. -5-

6 2. Een aanval waarbij spelers vrijkomen dankzij ingewikkelde loop-patronen of screens, maskeert dat spelers de fundamental vrijlopen niet beheersen en remt daarmee de ontwikkeling omdat ze dan onvoldoende uitgedaagd worden om vrijlopen te verbeteren Dit betekent dat we zeker t/m U12 geen taktische aanvalspatronen aanleren, maar ons beperken tot het aanleren van 1-1 en 2-2 fundamentals (give and go), en een eenvoudige open bucket aanval spelen. Afhankelijk van de vorderingen kan bij U14 begonnen worden met pick and roll, maar pas vanaf U16 gaat taktiek (aanvals-systemen) langzaam een serieuze rol spelen. Binnen U16, U18 en U20 hanteren we uiteraard 1 lijn t.a.v. taktiek, die langzaam wordt opgebouwd en uitgebouwd zodat spelers worden klaargestoomd voor spelen in heren 1. Wat wel vanaf de jongste leeftijd wordt aangeleerd is de fastbreak. De fastbreak is letterlijk en figuurlijk de eerste de beste aanval. Maar ook hierbij geldt dat bij de jonge jeugd vooral gewerkt wordt aan de fundamentals (passen op tempo, handelingssnelheid) en geen focus ligt op het lopen van de juiste lanes of patronen. Fastbreak bij de jeugd is: allemaal zo hard mogelijk naar voren rennen, en als jij de bal hebt en iemand loopt al verder naar voren dan jij,dan geef zo snel mogelijk de pass aan hem (of haar). Transitie Transitie, het snel omschakelen van aanval naar verdediging, of andersom vraagt speciale aandacht. Het is in principe niet moeilijk, maar vraagt veel oefening om tot automatisme te worden. De basis is simpel: zodra wij de bal hebben beginnen we onmiddellijk te rennen voor de fastbreak, en volgt onmiddellijk de outlet-pass; als we de bal kwijt zijn, sprint je onmiddellijk terug richting eigen basket en zorg je dat je eerder terug bent dan de bal. Uiteraard vraagt ook transitie om veel oefening om het tot automatisme te maken. Atletisch vermogen en coördinatie. Voor basketball zijn naast technische vaardigheden, met name ook een goede motoriek nodig, explosief vermogen en een goede coördinatie. Bijvoorbeeld: vanuit sprintsnelheid in 2 tellen afstoppen, tegelijkertijd de bal vangen, de verdediger in de gaten houden, zien waar de medespelers staan en onmiddellijk in 1 vloeiende beweging een schot, dribbel of pass maken. Wij zijn van mening dat het goed is om met specifieke oefeningen atletisch vermogen en coördinatie te verbeteren, om een betere basis te leggen voor technische vaardigheden. -6-

7 4. Trainingsopbouw Om een goede training te geven is het nodig dat je zorgt voor een adequate opbouw. Om één redelijke training te geven is niet zo lastig, maar er moet door het hele seizoen natuurlijk een goede opbouw in zitten. Je bereidt dus de training voor en je houdt direct rekening met de totale opbouw. In het begin van het seizoen stel je een plan op van wat er dat jaar allemaal moet gebeuren. Zoals: De fundamentals die ze na dat jaar moeten beheersen. In hoeverre moeten er aanvallende spelletjes bekend zijn. Hoever gaan we dit jaar met onze verdedigende fundamentals. Hoe bouwen we het conditioneel op. In hoeverre moet onze fastbreak lopen. Wat doen we buiten het basketbal om. Het seizoen beslaat ongeveer 8 maanden. Maak een globaal plan, welke onderwerpen je per maand wilt behandelen. Denk naast aanleren van nieuwe dingen ook aan herhalen/verbeteren van bekende zaken! Dit jaarplan moet je voor jezelf elke maand controleren en eventueel corrigeren. Het is daarom erg belangrijk dat je de trainingen goed voorbereidt en op papier zet. Na elke training maak je notities van wat wel en van wat niet goed gegaan is. Dat is dan de basis voor de volgende training. Als iets niet goed gaat kun je op training wel doorgaan met een andere oefening, maar dat onderwerp moet zeker de volgende keer weer aan bod komen. Als iets wel goed gaat mag dat natuurlijk ook weer terugkomen want in dit spelletje kan herhalen geen kwaad. Laten we nu eens kijken hoe we verantwoord een training in elkaar kunnen zetten. 1.) We beginnen elke training met een WARMING-UP. Deze duurt ongeveer 20 minuten. De warming-up bestaat uit 4 onderdelen. a. Om een beetje op temperatuur te komen kun je heel goed beginnen met wat fundamentals aanleren c.q. onderhouden. b. De intensiteit kan nu wat omhoog en daar is de weave bijvoorbeeld heel geschikt voor. c. Hierna kun je als team gaan stretchen. d. Hierna mag het tempo echt omhoog en hier zijn fastbreak oefeningen uitermate geschikt voor. 2.) Hierna kun je heel goed aspecten uit de verdediging gaan behandelen. 1 tegen 1 spelen, 3 tegen 3 full court etc. De tijdsduur bedraagt ongeveer 15 minuten. 3.) Na het verdedigende blok, wat meestal nogal zwaar is, kun je prima wat schotoefeningen doen. Laat de guards en forwards op één basket werken en de centers op de andere (vanaf U16 of U18, bij jongere jeugd moet je nog niet gaan specialiseren). Laat beide groepen specifieke schotoefeningen doen. Ook hier neem je ongeveer 15 minuten de tijd voor. 4.) Nu ga je met het team aan de slag met de aanvallende fundamentals en/of aanvalspatronen. (Nieuwe aanvalspatronen eerst droog lopen.) 5.) En dan kun je het laatste gedeelte van de training afsluiten met een partij. Geef in de partijtjes wel steeds specifieke opdrachten mee. 6.) Tot slot kun je nog wat conditionele oefeningen geven, maar sluit dan wel af met een coolingdown. Denk er wel aan dat je een aanval of verdediging niet in één keer in zijn geheel kunt aanleren. Probeer een aanval of verdediging uiteen te rafelen in onderdelen (break-down drills). Tijdens een training kun je dan één of meer van die onderdelen behandelen. Daarnaast moet je natuurlijk ook het geheel trainen om de samenhang tussen de onderdelen duidelijk te maken. -7-

8 NOG ENKELE TIPS Geef je team op papier de afspraken mee die je gemaakt hebt. Dit hoeft geen compleet playbook te zijn, maar als het nodig is deel je weer wat gegevens uit. Zoals: Wedstrijdschema. Trainingen eventuele oefenwedstrijden voor de komende maand. Taktische dingetjes. Scouting. Vervoerschema. -8-

9 5. Verdediging In hoofdstuk 3 hebben we onze basis-visie op (het aanleren van) basketball uiteengezet. In dit hoofdstuk wordt de teamverdediging uiteengezet. We beginnen met een korte opsomming van de principes die we hanteren, en daarna een uitgebreide toelichting. Principes van de man-to-man verdediging 1. Speel agressief. Altijd druk op de bal waarbij de verdediger het initiatief neemt (val de bal aan) 2. Overspeel de perimeter (denial - arm en been in de passlijn bij man op 1 pass afstand van de bal)). 3. Creëer een balkant en een helpkant en houd dat zo! Verdedig volgens het help-side principe. 4. Stap bij elke pass richting bal. Insnijden vóórverdedigenl 5. De bucket is verboden gebied voor de aanval. 6. Bij opposten: verdedig de plek op het veld fysiek. Spelers die vanaf de weakside naar ballside insnijden moeten op de lijn basket-basket fysiek worden opgevangen (fronten, beat the spot). 7. Bij penetratie terugvallen en zorg dat de bal uitgepassed wordt. 8. Aanval krijgt maximaal een schot per balbezit door middel van 5-mans rebound box uit d.m.v. reverse pivot. 9. Sta geen lay-up toe, maar maak geen "p" tegen een jumpshot. 10. Bij guardpenetratie: help op de lijn van de bal evenwijdig aan de achterlijn. 11. Bij 2 passes afstand van de bal: helppositie. 12. In principe wordt er niet "geswitched". 13. Praat met elkaar, help elkaar! En last but not least: 14. Zodra we de bal hebben: fast break! Uitwerking: Om deze principes toe te kunnen passen, is uiteraard van belang dat de spelers op een goede, agressieve manier een tegenstander met en zonder bal kunnen verdedigen. Daarnaast worden er een aantal afspraken gemaakt, die samen er voor kunnen zorgen, dat er een verdediging ontstaat, die gebaseerd is op het collectief. -9-

10 5.1 Individuele verdediging 5.1.a Speler met bal Zorg voor veel druk op de bal; neem het schot en de pass zo veel mogelijk weg, waardoor alleen een dribbel overblijft in de richting die wij als verdediger willen. Gebruik als hulp in de verdediging de achterlijn en zijlijn. Houdt de bal uit het midden; dwing de aanvaller, die de bal in het midden heeft, naar de sideline (channeling) te dribbelen. Laat hierna niet toe dat de aanvaller naar de andere kant dribbelt, of naar de andere kant kan passen met een snelle strakke pass. Als een bal aan de zijkant is, dwing de aanvaller dan naar de hoek tussen baseline en sideline; sluit de weg naar het midden zo veel mogelijk af (sta niet toe dat de bal naar het midden gaat). Dit houdt in dat de verdediger zijn voeten evenwijdig aan de sideline houdt, waarbij zijn voorste voet op dezelfde hoogte staat als de achterste voet van de aanvaller. -10-

11 Zowel voor de verdediging van de lage als de hoge post geldt hetzelfde principe; dat wil zeggen dat wij de aanvaller naar de baseline dwingen te dribbelen en weg van de basket. De baseline moet uiteindelijk wel worden afgesloten; met andere woorden: de aanvaller mag nimmer binnenkomen over de baseline. Omdat deze positie erg gevaarlijk is, zal hier extra agressief verdedigd dienen te worden. 5.1.b Speler zonder bal Er wordt hierbij uitgegaan van een helpside verdediging, waarbij de lijn basket-basket bepalend is voor de scheiding tussen ballside en helpside. Medebepalend is of een aanvaller zich op 1 of 2 passes afstand bevindt. Ballside Helpside De positie van de verdedigers is afhankelijk van de positie van de aanvaller de bal en de basket. -11-

12 In onderstaande figuur staat verdediger 4 in denialpositie en staan 2 en 3 in een helpside verdediging, in een pistolstance om zodoende een meer agressieve verdediging te kunnen voeren. Nummer 5 staat in een frontingpositie, indien de aanvaller onder het niveau van de stippelcirkel is. Anders staat ze in denialpositie. Maak in de verdediging gebruik van de sideline en baseline als hulp. 2: help defense 3: help defense 4: denial defense 5: fronting defense 5.2 Teamverdediging Het principe is dat de speler verantwoordelijk is voor de verdediging van de eigen tegenstander. Het maken van afspraken in de teamverdediging wil niet zeggen dat hiermee de individuele verdediging, op welk punt dan ook, minder kan of mag zijn. In de teamverdediging maken wij onderscheid tussen het druk geven, het helpen van een medespeler, om nog meer druk op de aanvaller met de bal te kunnen uitoefenen. Een tweede aspect is om een medespeler te helpen, als deze onverhoopt in zijn verdediging verslagen wordt door zijn tegenstander. Afhankelijk van net niveau van de groep en het stadium waarin we komen, zal er ook trapp-defense worden ingebouwd. Bij een pass van de guard naar een andere guard of naar een forward valt de verdediger van degene, die de pass heeft gegeven, ongeveer 1 meter terug in de richting van de eigen basket. Hiermee wordt een penetratie van de aanvaller met de bal moeilijker gemaakt (zie onderstaande figuren). 1. Verdedigen van de give and go: Hierbij maken wij nog onderscheid tussen een give and go waarbij de beweging van de bal af of naar de bal toe, wordt uitgevoerd. -12-

13 In beide gevallen blijft de verdediging tussen de man en bal staan. Hierbij geldt dan wel datgene wat hiervoor besproken is met betrekking tot de positie van de verdediger nadat de bal van de guard naar een medespeler gaat. Bij een give and go van de bal af, zal de aanvaller eerst naar de bal toe bewegen, waarbij de verdediger denkt dat hij een screen on the ball gaat zetten. Daarna zal hij een snelle insnijdende beweging naar de bal toe te maken. Bij het eerste gedeelte van de beweging zal de verdediger in een denial positie terechtkomen. Op het moment dat de aanvaller met een versnelling naar de basket beweegt, moet de verdediger deze backdoor verdedigen. Zie hiervoor de volgende alinea. Bij een give and go naar de bal toe zal de aanvaller eerst van de bal af bewegen, waarbij hij de indruk wekt om een screen away te zetten. De verdediger komt hierbij in een weak side defense houding terecht. De aanvaller zal dan in zijn tweede beweging snel naar de basket bewegen. De verdediger dient dan weer te handelen alsof hij een backdoor beweging verdedigt. 2. Verdedigen backdoor: Na een pass beweegt de verdediger zich richting de bal. Hierdoor wordt het voor de aanvaller erg moeilijk om voor langs de verdediger te snijden. Als de aanvaller toch insnijdt, moet hij opgevangen worden, zodat hij niet voorlangs kan snijden. Als de aanvaller een backdoor loopt, wordt hij op de normale manier (hand in de passlijn houden) verdedigd. Als de aanvaller toch door de bucket snijdt, moet er (veel) contact zijn, en mag de aanvaller niet de voor zijn ideale lijn lopen. Contact moet er blijven, maar ter hoogte van de bucket wordt het hoofd gedraaid. Hierdoor wordt even het contact met de bal verloren, maar als dit snel gebeurt, dan is er geen probleem. Dit noemen wij headsnap. 3. Verdedigen van een insnijdende speler vanaf helpside: Sta als verdediger op helpside (dwz dat er een platte driehoek is tussen de bal, de verdediger en je tegenstander). Komt de tegenstander insnijden naar ballside, dan dient deze opgevangen te worden met het lichaam (kom naar voren) en dwing hem terug naar de helpside positie, maar verhinder dat hij naar de bal toe gaat. De tegenstander moet als het ware tegen een muur aanlopen, waar hij dus niet door heen kan. 4. Verdedigen van het screen: 1. Aanvaller zonder bal: - op ballside wordt er over het screen heen gevochten, of op instructie een switch gespeeld - op helpside wordt er een slide gespeeld: 2. Aanvaller met bal: - er wordt over de top verdedigd, of op instructie een switch gespeeld 5. Uitboxen na een schot van een aanvaller: Als een tegenstander geschoten heeft, dienen de verdedigers zich direct te richten op het uitblokken van degene die hij moet verdedigen. Kijk dus niet naar de bal, maar richt je op de tegenstander. Afhankelijk van zijn positie, dien je hem uit te blokken. -13-

14 1. Schutter: - Maak contact met de schutter. - Draai in de schutter door middel van een front pivot en houdt contact met hem. - Als je de tegenstander in de rug hebt, ga dan door de knieën en gebruik je armen om je breed te maken en duw je tegenstander als hij is neergekomen, weg van de ring 2. Ballside: - Maak contact met je tegenstander. - Houdt contact en draai dmv een reverse pivot in de tegenstander. - Als je de tegenstander in de rug hebt, ga dan door de knieën en gebruik je armen om je breed te maken en duw je tegenstander weg van de ring 3. Helpside: - Zoek je tegenstander op - Als hij voor de rebound gaat vang je hem op met je lichaam (front-checking) - Houdt contact en draai je in je tegenstander dmv een reverse pivot. - Als je de tegenstander in de rug hebt, ga dan door de knieën en gebruik je armen om je breed te maken en daarmee je tegenstander weg van de ring -14-

15 6. Aanval Uitgangspunt is dat de fastbreak onze eerste aanval is en dat deze uitmondt in een passing game offense, ook wel open bucket aanval genoemd, waarbij de verdediging van de tegenstander steeds onder druk wordt gehouden. FASTBREAK Doel: 1. Eenvoudige score en betere reboundkansen, door de verdediging geen kans te geven zich te organiseren. 2. Het vermoeien van de tegenstander door in een hoog tempo te spelen. 3. Uitkomen in de organisatie van onze aanval. Filosofie en uitgangspunten: Het is altijd onze eerste aanval: 1. Er wordt een fastbreak gelopen met 4 lijnen, waarbij de pointguard (1e lijn) door het midden komt, en de flyers ieder langs een zijkant (2de en 3de lijn). 2. Houdt het veld zo breed mogelijk. 3. De trailers (4de lijn) lopen door het midden en snijden via de weakside-elleboog de bucket in. Trailer 1 snijdt door naar weakside en trailer 2 gaat naar strongside. 4. Onder alle omstandigheden moet geprobeerd worden om de bal zoveel mogelijk het werk te laten doen. De georganiseerde fastbreak wordt gespeeld na een verdedigingsrebound, of een tegen score. De ongeorganiseerde fastbreak, wordt gespeeld na een onderschepping. Organisatie: Uitgangspunt is het spelen met 2 guards, 2 forwards en 1 center. De organisatie van de fastbreak ziet er, idealiter, als volgt uit: 1. a. De pointguard (nr. 1) krijgt in beweging naar voor, de bal en gaat via een snelle dribbel naar een elleboog op aanvalshelft en houdt de bal daar levend. b. De pointguard (nr. 1) krijgt in beweging naar voor, de bal en passt voor de middenlijn naar een flyer aan de zijkant; Deze flyer gaat via een snelle dribbel langs de sideline naar de aanvalshelft en kijkt voor eigen kans of houdt de bal levend ter hoogte van de verlengde vrije worplijn aan de zijkant. 2. a. De tweede guard (nr 2) en de forward (nr 3) zijn de flyers en lopen binnen 1 meter van de zijlijn naar voren en snijden ter hoogte van de vrije worplijn naar binnen. Als zij de bal niet krijgen, raken zij de bucketlijn aan en komen weer naar buiten (bouncen). b. De flyer zonder bal loopt zoals in 2a. De pointguard blijft achter de bal en neemt aan strongside ter hoogte van de driepuntslijn boven de elleboog een positie in (3 pter).de tweede forward (nr 4) komt als eerste trailer over de weakside de bucket in. Hij snijdt door naar weakside. 3. De center (nr 5) komt als tweede trailer over de weakside de bucket inlopen en snijdt door naar strongside. -15-

16 Na deze fastbreak staan wij meteen in onze aanvalsopstelling, waarbij alle posities gevuld zijn. Met betrekking tot de posities, zie het hoofdstuk over de aanval. De fastbreak is ook mogelijk vanuit een reboundsituatie. De lijnen moeten dan ook worden gelopen. Hoe ze worden gelopen is afhankelijk van de uitgangspositie van de spelers. Afspraken met betrekking tot de ongeorganiseerde fastbreak: Er is sprake van ongeorganiseerde fastbreak als de verdediging de bal onderschept. Bij een onderschepping is het van belang dat de bal zo snel mogelijk op de aanvalshelft komt, waarbij de eerste optie is om te komen tot een fastbreaksituatie. Dit houdt in dat er zo snel mogelijk de meermansituatie moet worden uitgespeeld. De medespelers dienen na de onderschepping zo snel mogelijk de lijnen te lopen zoals die gelden voor de georganiseerde fastbreak. Als er zich geen scoremogelijkheid voordoet, dient degene met de bal zich zodanig op te stellen, zodat de uitgangsposities voor onze aanval ingenomen kunnen worden OPEN BUCKET PASSING GAME We spelen een passing game, omdat de nadruk daarbij ligt op het toepassen en perfectioneren van fundamentals. Een vaste aanval met ingewikkelde loop-patronen verlegd de aandacht naar het patroon, leidt af van de fundamentals, en kan zelf verbloemen dat spelers hun fundamentals niet beheersen. Principes van de passing game 1. Na de pass: beweeg. (screen away, give&go) 2. Minimaal 3 passes voor een optie. 3. Dribble alleen in één tegen één situaties, penetratie of om de passhoek te verbeteren. 4. Een op de vier passes moet naar de post (check low). 5. Zorg voor een goede balans ten aanzien van inside-outside game en zorg voor verdedigend evenwicht (perimeter spelers). 6. Neem alleen open schoten en iedereen gaat voor de aanvals rebound uitgezonderd de pointguard. -16-

17 7. Bij overspelen van passlijnen: ga backdoor (en screen). 8. Houd alle basisposities bezet. 9. Maak op het juiste moment gebruik van back screens (post op perimeter) en ball screens (post op perimeter). 10. Geen balbezit: loop in and out aan ballside en beweeg ook aan de weakside (screens). 11. Balbezit: Thriple threat!! check degeen die insnijdt, de speler die over het screen komt of oppost. Dan één tegen één, dan pass voor de continuïteit. Fundamentals: Een aantal van de fundamentals die beheerst moet worden is: - Vrijlopen om de pass te ontvangen door middel van V-cuts, L-cuts, interchange en backdoor; dit alles onder gebruikmaking van snelheidsvariaties in het uitvoeren van de bewegingen. - Screening. - Sta altijd klaar om de bal te ontvangen (gebruik van positie, handen- en voetenstand). - Na het ontvangen van de bal, meteen in een triple threat positie komen, zodat je klaar bent voor een schot, het geven van een pass of het starten van een dribbel. - Maak gebruik van fake-passes. DE PASSING GAME In onze jeugdopleiding hebben we gekozen voor het spelen van passing games. Een passing game is een man to man aanval. Passing games onderscheiden zich van andere aanvallen vanwege het ontbreken van vaste lijnen. Het is een aanval zonder vaste patronen en met vaste afspraken. Aanvallers hebben steeds de keuze uit een aantal opties. Wat de beste optie is, is afhankelijk van de eigen kwaliteiten en de ruimte die de tegenstander geeft. Spelers die een passing game spelen zijn het effectiefste als ze de volgende kwaliteiten bezitten: 1. Fundamentals: hoe meer fundamentals je beheerst, hoe meer opties je hebt. 2. Spelinzicht: je moet de verdediging en je medespelers kunnen lezen in steeds verschillende situaties. 3. Zelfkennis: om goede keuzes te kunnen maken moet je goed beseffen wat je kwaliteiten zijn en wat je kwaliteiten ( nog ) niet zijn. Uiteraard zijn dit kwaliteiten die in iedere aanval van pas komen maar in een passing game heb je ze extra hard nodig omdat er meer vrijheid in het spel is. In een passing game moet de controle uit je zelf komen, niet uit het systeem. Een passing game kun je spelen met drie, vier, of vijf perimeterspelers. Insidespelers spelen een andere rol in een passing game. Zij hebben eigen regels. Wij spelen een passing game met 3 perimeters en 2 inside spelers. -17-

18 Basisopstelling 1-2 opstelling (3 man) Driemans passing game (2 centers) Wordt normaal gesproken gespeeld vanuit een 1-2 opstelling (met 2 centers). Bij een driemans passing game wordt vanaf zijkant meer open gekomen met in-outs en v-cuts dan dat er give and go/backdoor gespeeld wordt. Eventueel met hulp van een screen van de center. Definities Insidegebied Het insidegebied is de bucket met een rand van ca. 1 tot 2 meter er omheen (zie tek. 1). Perimeter Is het gebied buiten het insidegebied waarin een directe scoredreiging is. Wij rekenen het gebied tot ca. 2 meter buiten de driepuntslijn als perimeter (zie tek. 1). insidegebied en perimeter triple threat Regels passing game Na ontvangst van de bal moet de aanvaller direct naar de triple threat (drievoudige dreiging: pass drive schot). Op het moment dat je naar de triple threat pivoteert kijk je direct naar het insidegebied. Lees wat er gebeurt en beslis wat je gaat doen. -18-

19 Je eerste opties zijn: 1a. pass naar een medespeler in het insidegebied. 1b. drive naar het insidegebied. 1c. schot. Na de eerste drie opties krijg je de volgende opties er bij, hiervoor heb je maximaal vier seconden. 2. pass in de perimeter. 3. dribbel in de perimeter. give and go of backdoor screenaway and roll Na een pass maak je een loopactie: t/m de U-14 heb je 2 opties: give and go (tek.7) backdoor (tek. 7) vanaf de U-16 komt er een optie bij (als de give and go en de backdoor goed beheerst worden): screenaway and roll (tek. 8) De loopactie eindigt meestal in de hoek van het veld op de weakside. opvullen van posities opvullen van posities Opvullen van open posities:.1. de posities op 1 pass afstand moeten zo snel mogelijk opgevuld worden door de overige perimeterspeler(s). -19-

20 v-cuts in-out en screenaway & roll Open komen (aanspeelbaar worden).1. om open te komen kun je de v-cut of in-out gebruiken..2. kom je hiermee niet open dan volgen de opties give and go/backdoor of screenaway & roll..3. als je open bent en je krijgt niet binnen 2 tot 3 seconden de bal dan maak je een loopactie ( in out, give and go/backdoor, screenaway & roll). Indien een speler na een loopactie uitkomt op een positie waar al een medespeler staat dan moet die medespeler een loopactie gaan maken (v-cut, give and go/backdoor). Timing en Spacing in een passing game Timing staat voor het goede moment om een actie te maken. Spacing gaat om hoe je gebruik maakt van de ruimte. Timing is: 1. op het goede moment open komen (bijv. als de balbezitter kijkt) 2. op het goede moment insnijden (als daar ruimte voor is) 3. op het goede moment een screen zetten (om een medespeler op het goede moment open te krijgen) 4. etc. Spacing is: op de juiste plaats open komen (o.a. goede pass-afstand) op de goede plek opposten etc. Beide hebben te maken met spelinzicht: Lees en Beslis In een passing game zijn deze zaken moeilijker dan in een aanval waarin vaste patronen gelopen worden. Daarom is een passing game ook bij uitstek geschikt om spelinzicht te ontwikkelen. Je wordt continue gedwongen te kijken, lezen en beslissen. Dit geldt zowel voor het lezen van je medespelers als het lezen van je eigen verdediger en de hele verdediging. Omdat een passing game geen vaste patronen heeft heb je als speler ook meer mogelijkhe-den om gebruik te maken van je spelinzicht. Samenvatting regels Na ontvangst van de bal naar de triple threat Na een pass een loopactie (give and go, backdoor, screenaway and roll) Posities op één pass afstand moeten z.s.m. opgevuld worden Indien je open bent op een positie op één pass afstand wacht je ca. 2 seconden op een pass, zoniet dan een loopactie Ben je niet open op één pass afstand dan maak je gelijk een loopactie Kom je uit op een positie waar al een medespeler/speelster staat dan moet degene die er het langste staat een loopactie naar een andere positie maken (v-cut, give and go, backdoor) -20-

21 7. Leeftijd stappenplan In dit hoofdstuk wordt aangegeven WAT we per leeftijdscategorie willen aanleren, met soms een beknopte inhoudelijke toelichting. Voor meer gedetailleerde informatie over HOE de technische fundamentals en taktische principes moeten worden uitgevoerd en aangeleerd, verwijzen we naar de ruim beschikbare basketballboeken, DVD s en trainerscursussen. We maken een uitzondering voor de schottechniek. Omdat dit zo belangrijk is, wordt in bijlage A de techniek van het basketballschot in detail beschreven. U12/U14 Grondvormen van bewegen: Lopen sprinten - starten - loopsprongen - springen hinken huppen - trekken - duwen Fundamentals passen: - chest pass - bounce pass - vasthouden van de bal - ballhandling dribble: - dribble op de plaats - dribblestart - hoge dribble, lage dribble (L + R) - richtingverandering - snelheidsverandering stoppen/pivoteren: - 2-tellen stop vanuit dribble - 2-tellen stop vanuit pass - jumpstop vanuit dribble (1-tel stop) - jumpstop vanuit pass - front pivot - back pivot (beschermen van de bal) - schieten: - lay-up vanuit dribble (L + R) - eenhandig set shot (wrist flip) rebound: - afvangen - bal beschermen - outlet -21-

22 tactiek aanval een tegen een: - vrij - vrijlopen zonder bal - veranderen van snelheid en richting twee tegen twee: - give and go team: open bucket aanval verdediging een tegen een: - verdedigen van de dribbelaar - verdedigend voetenwerk (slides) - blijf tussen man en basket. U16 fundamentals passen: baseballpass pushpass (L + R) overhead pass dribble: - cross over dribble - reverse dribble - spin dribble - speed dribble - backwards dribble - fake tijdens dribble stoppen/pivoteren: - jumpstop vanuit pass schieten: - lay-up vanuit pass - lay back - lay in - hook lay-up - reverse lay-up (L + R) - jumpshot vanuit dribble rebound: - boxing out schutter - timing - positioning - tip in (2 handen) -22-

23 tactiek aanval een tegen een: - zonder bal: in and out en backdoor - met bal: - open step - cross over step - rocker step vanuit triple treat position twee tegen twee: - ball screen (pick and roll) drie tegen drie: - screen away, weave team: - Quick break: 2-1; 3-1; passing game, clear out verdediging (verdediging van): - triple treat position: le stap defense - dribble stop: belly up - aanvaller zonder bal aan balkant (denial) - ball screen: fighting over the top - screen away: slide - give and go: vòòrverdedigen - fast break U18/U20 fundamentals passen: - hand off pass - behind the back pass - lob pass/skip pass dribble: - behind the back dribble - between the legs dribble - hesitation dribble schieten: - power stop lay-up uit dribble en uit pass (L + R) - dunk (spelers boven 1.85 m) - 2 handen / 1 hand (L + R) - vrije worp - jumpshot vanuit pass + jump stop - hookshot links en rechts - 3 pnt shot rebound: - boxing out schutter d.m.v. reverse pivot/front pivot en face guarding - tip in (L + R, na fake) - rebound aan weakside -23-

24 tactiek aanval een tegen een (specialisatie guard/forward/center bewegingen): guard: - combinaties van dribbles + jump stop - Jump shot vanaf elleboog; + drive naar de basket forward: - In and out driehoek + face the basket. - drive vanuit triple treat positie met alle mogelijke combinaties van jab steps (open - cross over - rocker steps) + alle vormen van lay-up + jumpstop/jumpshot vanuit één dribble. low post center: - drop step - turn around jump - shot doorstappen + lay-up (na fakeshot) - hook shot (L + R) - face the basket tip in. high post center: - face the basket d.m.v. front pivot en reverse pivot - power move - jumpshot Twee tegen twee: Forward/center relatie: - inside/outside - dribble screen - back screen - go behind Drie tegen drie: - splitting the post - back screen off the bal team: - fastbreak: nummer break met lanes organisatie, le en 2e trailer, secondary break - man-to-man optie aanval + passing game - out of bounds situaties - zone aanval principes - press breakers - double screen - staggered screens verdediging (verdediging van): - fast break (3-2,1 4-3, 5-4) - weakside (ballside/helpside) - guard, forward, centerposities - bal screen (help + recover), backscreen, double screen, staggeredscreens - opposten (fronten, beat the spot) - insnijden (take the charge) teamverdediging: - man-to-man half veld - man-to-man heel veld (run and jump) - zone (match up) - zone press -24-

25 8. Bijlage A. Schottechniek Achieve balance and in most cases, the rest will take care of itself (Larry Bird) Larry Bird speelde van 1978 tot 1991 voor de Boston Celtics. Gedurende zijn NBA carrière behaalde Larry Bird de zeer indrukwekkende gemiddelden van 24.3 punten per wedstrijd, 10.0 rebounds per wedstrijd en 6.3 assists per wedstrijd. Bird wordt nog steeds gezien als een van de allerbeste spelers in de geschiedenis van de NBA en is opgenomen in de Naismith Memorial Basketball Hall of Fame. Voetenwerk en lichaamsbalans zijn essentiële onderdelen van (voorwaarden voor) een goed schot, die vaak te weinig aandacht krijgen bij uitleg en training. Balans en voetenwerk: borst/schouders/tenen: - wijzen altijd naar de basket als je schiet voeten: - vanuit stilstand: voorbereiding: 1 voet voor 1 achter; vang de bal en stap tegelijk in met je achterste voet ( catch and step ) - vanuit pass of dribbel: stop af in tweetellen ritme - vanuit beweging in/rond de bucket: maak een front pivot (stap naar voren) om je schouders naar de basket te draaien; gebruik je voet die het dichts bij de helplijn (lijn van basket naar basket) staat, als pivot voet turn on inside foot balans: - zorg altijd dat je zo afstopt (2 tellen) dat je recht omhoog springt; NIET naar voren, achter, links of rechts springen Schottechniek 1. catch and step (zak door je knieen) 2. voeten op schouderbreedte 3. bal met 2 handen voor de borst 4. kijk naar de (achterkant van) de ring 5. breng bal omhoog, draai elleboog onder de bal 6. blijf naar de basket kijken, ook als de bal door je beeld gaat 7. terwijl je de bal omhoog brengt, beginnen ook je knieen zich te strekken 8. bal ligt op je schothand, de andere hand ( balance hand ) alleen als steun, tegen de zijkant 9. elleboog wijst naar de basket, schouder elleboog en basket zijn in 1 verticaal vlak 10. arm verder doorstrekken, balans hand laat de bal los de balans hand moet altijd EERST de bal loslaten, voordat de bal je schothand verlaat 11. polsbeweging ( wristflip ) maken, je vingertoppen geven de laatste duw aan de bal 12. bal verlaat je vingers op het hoogste punt van je sprong 13. na een goede wristflip draait de bal achter uit (backspin) (let op dat je pols niet naar binnen draait; liever iets naar buiten draaien, zodat je wijsvinger als laatste de bal raakt, mag) 14. schiet met een boog (bal verlaat je hand ongeveer onder een hoek van 45 graden) 15. blijf naar de basket kijken, ook als de bal los is: NIET NAAR DE BAL KIJKEN! 16. na je schot blijft je arm/elleboog 1 of 2 tellen gestrekt, je arm wijst naar de basket, je pols is dubbel geklapt, vingers gespreid en gestrekt -25-

26 Simpele (maar nuttige) schotoefeningen die je in je eentje kunt doen: 1. leg de bal op je schothand, schuin boven je hoofd (elleboog licht gekromd); schiet de bal dmv wristflip recht omhoog; (check dat de bal backspin heeft); vang de bal weer op op je schothand; herhaal 50x 2. als boven, maar dan met je balans hand erbij 3. ga vlak voor de basket staan (echt heel dichtbij, bijna er onder), kijk omhoog naar de ring houdt de bal in schotpositie ( shot pocket ) schuin boven je hoofd; schiet de bal met een klein boog je net over de rand van de ring, zodanig dat de bal de RING NIET raakt; 4. als je een beetje handig bent geworden in oefening 4: schiet 5 keer ACHTER ELKAAR raak ZONDER de RING te raken (zodra je 1 keer de ring raakt, sta je weer op nul); stap 1 tegel (of een stap) naar achteren, en blij op die positie totdat je weer een serie van 5 gemaakt hebt; daarna weer een stap, enz. 5. ga onder de basket staan, en gooi de bal met een boog 2 of 3 meter schuin richting forward; ren achter de bal aan, vang hem op, pivoteer naar de basket (front pivot, turn on your inside foot) en schiet; vang de bal af en pass hem weer uit,naar de andere kant Ga zo vaak naar een pleintje als je kunt. Een echte schutter wordt niet geboren, maar gemaakt door een beetje talent, en heeel veeeel oefenen en herhalen! Veel plezier en veel succes! -26-

27 9. Nawoord door Penta head-coach Tom Simpson Tom Simpson is de trainer-coach van Heren 1 en head-coach van de Penta. Tom is docent LO op Maritiem College in Harlingen. Hij bracht in het verleden ARIS Leeuwarden naar de Eredivisie. Speelde in de NBA in de US. Mijn filosofie over het leven en coaching van basketbal, helpt jullie beter om Tom Simpson te begrijpen. Ik geloof niet in verliezen!!! Je hebt waarschijnlijk gehoord dat als je een verloren seizoen speelt, je bouwt aan je karakter. Ik vind dat de beste karakters gevormd worden wanneer je een winnend seizoen hebt. Ik geef geen excuses; ik wil geen excuses; ik accepteer geen excuses; ik wil resultaat! Als we de resultaten niet krijgen die we willen, werken we eraan en proberen we nog meer ons best te doen. Maar, ik wil geen excuses horen, ik verwacht alleen dat je je best doet. Basketbal is hetzelfde als het leven. Daarom is mijn filosofie m.b.t. coaching hetzelfde als die in het normale leven met het al haar problemen. Mogelijkheden om je voordeel mee te doen, doen zich niet vaak voor, daarom wil ik je voorbereiden om deze mogelijkheden te leren herkennen als ze zich voordoen en ervoor zorgen dat ze niet ongemerkt voorbij gaan. Ik geloof dat basketbalwedstrijden hetzelfde zijn als schaakpartijen. Het team dat de intelligentste zetten doet wint. In een situatie waarin wij minder zijn dan onze tegenstander zullen we het tegenovergestelde doen. We zullen hen laten spelen op onze manier, maar we laten hun nooit spelen op hun manier. Hiervoor zullen we onze manier van spelen misschien enige malen moeten veranderen om uit te vinden hoe we de tegenstander kunnen stoppen. Ik denk dat je het leven beter aankunt nadat je op deze manier gewerkt hebt. In het leven streef je ernaar om het beste nog beter te maken. Dus moet je een winnende gedachte ontwikkelen. Ik sta erop dat je deze winnende spirit hebt en dat je deze gedachte in je hoofd houdt. Zelfs met deze winning spirit moet ik je eraan herinneren dat de overwinning een middel is naar een doel en niet het doel zelf. Ik wil een grote winnaar zijn, maar een slechte verliezer. Hiermee bedoel ik dat je het verlies moet kunnen accepteren, maar dat je er wel van baalt dat je verliest. Ik geloof dat een slechte verliezer, die baalt van verlies, op deze manier zijn voordeel hieraan doet. Je gaat nadenken over de oorzaak van het verlies en je wilt er zeker van zijn dat deze oorzaak niet weer tot verlies leidt. Dit betekent niet dat ik verliezen leuk vind. Ik baal er enorm van, ik houd er niet van om over te praten!!! Ik geloof dat een goeie atleet vooral gemaakt wordt door zijn instelling/mentaliteit. Als de bezieling weg is blijft er fysiek ook weinig over. Ik geef een speler die zeer veel aanleg heeft op, voor een speler die zich kapot wil werken en de beste wil worden. Ik vind dat ik het voorbeeld van enthousiasme moet zijn. Er is nog nooit iets groots gebeurd zonder enthousiasme. Als je komt wil ik graag dat je iets meer van me meegekregen hebt dan alleen maar basketbalvaardigheden. Als je echt basketbal wilt spelen zul je leren dat verschillende karakters sterke overeenkomsten hebben met dagelijkse problemen. Sommige zijn het ontwikkelen van zelfvertrouwen, zelfdiscipline, eerlijkheid, niet egoïstische trots in je werk, sportief zijn en trouw zijn aan jezelf en anderen. Wees de beste, wees iemand! Ik ga je hard aanpakken dit jaar. Je moet in jezelf geloven, niemand zal dat doen totdat jij dat doet. Iemand zei eens: Wat voor nut hebben spieren als je geen wilskracht hebt. Als je niet wilt werken wat heb je dan nog aan vaardigheden? Je moet het enorme verlangen hebben om te willen winnen. Ik kan je daarbij helpen. Er is geen snelle manier om te winnen. Het vergt hard werken, oefening en vastbeslotenheid. Succes zorgt voor zelfvertrouwen; zelfvertrouwen is nodig voor aanhoudende prestaties. Laat iedere dag zien dat je enigszins groeit en op een dag, voordat je het weet, zul je een van de beste basketballers in het land zijn. -27-