Nieuwe tijden? Nieuw paradigma! Ook voor de publieke inkoop Significant B.V. 27 mei 2010 Gerco Rietveld
Programma De klassieke inkoop Businessgedreven inkoop Oók voor de publieke inkoop 2 24
Paradigma Een paradigma is een verzameling aannames, concepten, waarden en toepassingen, die weergeeft hoe de gemeenschap de werkelijkheid ziet, vooral in intellectueel opzicht. Bij een paradigma shift wordt de bestaande kijk op de werkelijkheid vervangen door een andere. Het gaat dan om een revolutie, een transformatie, een metamorfose. De paradigma paralyse is het onvermogen of de weigering verder te kijken dan de bestaande opvattingen. 3 24
Nieuwe tijden? Nieuw paradigma! De klassieke inkoop 4 24
De klassieke inkoop Inkoop's succesverhaal Inkoop heeft de afgelopen 10-20 jaar grootse prestaties geleverd Door consequent aan te besteden (concurrentie te stellen) is een forse efficiëntieverbetering bereikt: Competitieve proposities Meer waarde voor het geld Vet van het bot Deze succesformule raakt echter uitgewerkt Als we zo doorgaan halen we het bot van het bot Daarmee verzwakken we onze leveranciers en dus de economie 5 24
De klassieke inkoop Ik bespaar, dus ik besta Als er één ding is waaraan inkopers niet twijfelen, dan is het wel dat zij op de wereld zijn gezet om besparingen te realiseren: Maar als dat het enige doel van inkoop is, dan bestendigt dit het beeld dat inkoop een geïsoleerde functionele activiteit is die niets anders doet dan het uitvoeren van de inkoopconsequenties van businessbeslissingen die anderen nemen. Het uitoefenen van wat spierkracht is zo ongeveer het enige wat inkoop hoeft te doen (Russill, 2008) Een nieuw pad (paradigma) inslaan is dus wel een hele opgaaf Noodzaak om het besparings-dna operatief te verwijderen? 6 24
De klassieke inkoop Het inkoopbeleid Omdat inkoop geen aansturing krijgt, bedenkt hij zelf zijn agenda, niet gehinderd door de doelen van de organisatie: Inkopers halen middelen en doelen door elkaar Als inkopers sourcing onder de knie hebben gaan ze door met andere inkoop- uitvindingen, zoals ketenmanagement, leveranciersmanagement e.d. Worden de businessuitkomsten beter, omdat we een inkoopafdeling hebben? 7 24
De klassieke inkoop Het neveneffect van besparen Door scherp in te kopen slaagt inkoop er in zijn organisatie stelselmatig te voorzien van de zwakste leveranciers, van kwalitatief slechte producten en van de meest uitgewrongen dienstverlening. 8 24
De klassieke inkoop Het einde van de (klassieke) inkoop Inkoop heeft zijn glazen plafond bereikt Hoe meer inkoop professionaliseert, hoe dikker het glas wordt Vanuit inkoopperspectief doen we het meer dan goed. Maar dat perspectief is verkeerd Inkoop levert de verkeerde dingen aan de verkeerde mensen 9 24
Nieuwe tijden? Nieuw paradigma! Businessgedreven inkoop 10 24
De klassieke inkoop De paradigma shift Businessgedreven inkoop Bestuur Gangbare focus van inkoop Financiële impact Financiële impact Businessmanagement Businessimpact Inkoop Aanbevolen focus van inkoop 11 24
Businessgedreven inkoop Kosten of kwaliteit Focus je op kosten dan gaat de kwaliteit omlaag Focus je op kwaliteit dan gaan de kosten omlaag 12 24
Businessgedreven inkoop Kosten of kwaliteit Stel geen concurrentie op prijs Thuiszorg openbaar vervoer, postvervoer Stel concurrentie op kwaliteit Het Zeeuws model 13 24
Businessgedreven inkoop Kosten of kwaliteit Concurrentie op prijs stimuleert bundeling van inkoopstromen en het machtsdenken Concurrentie op kwaliteit vraagt om maatwerk Dus geen bundeling 14 24
Businessgedreven inkoop Kosten of kwaliteit Inkopen van lagere kosten kan wel Maar lagere kosten moeten dan wel een oorzaak (business driver) hebben 15 24
Businessgedreven x inkoop Wat is business impact? Businessgedreven inkoop Corporate values MINDER MEER Ethiek / integriteit Transparantie Rechtmatigheid Duurzaamheid / MVO Merkwaarde / reputatie Werkgeverschap Veiligheid Operational excellence Kosten Inspanning Tijd Verspilling Complexiteit Risico Kapitaalbeslag Omzet / marktaandeel Marge Kwaliteit Service Innovatie Flexibiliteit Cash MINDER MEER 16 24
Businessgedreven inkoop Uitlijnen van inkoop op de business Lees indien mogelijk de businessplannen van je organisatie (onderdelen) en highlight de woorden die overeenkomen met de business drivers Zo stel je een boodschappenlijstje samen, waar je met het businessmanagement over kan praten (Wat bedoel je dan precies? Wat wil je bereiken? Welke impact hebben leveranciers daarop? 17 24
Businessgedreven inkoop Uitlijnen van inkoop op de business Maak inkoopplannen in het volgende stramien: 1. Businessdoelstelling 2. Wat zit de realisatie van de businessdoelstelling in de weg? 3. Is er een inkoopgerelateerde oorzaak? Zo ja, welke? 4. Welke oplossing kan inkoop realiseren? 5. Welke activiteit gaat inkoop daarvoor ondernemen? 18 24
Businessgedreven inkoop Wat is dan een inkoopstrategie? De inkoopstrategie is niet: Hoe inkoop zijn doelen in de markt realiseert De activiteiten om inkoop te professionaliseren Maar is het antwoord op de vraag: Hoe bereiken we een situatie waarin onze organisatie optimaal gebruikmaakt van de kansen op de inkoopmarkt? 19 24
Businessgedreven inkoop Het businessgedreven inkoopframework Businessgedreven inkoop backbone Procurement-owned domains POSITIONING & STRUCTURE STRATEGIC ALIGNMENT LEADERSHIP, TALENT & INTELLIGENCE strategic tactical Business-owned domains SUPPLIER RELATIONSHIP MANAGEMENT CATEGORY MANAGEMENT OUTSOURCING operational Procurement- or business-owned domains CONTRACT MANAGEMENT SOURCING ORDER-TO-PAY PROCESS 20 24
Nieuwe tijden? Nieuw paradigma! Oók voor de publieke inkoop 21 24
Oók voor de publieke inkoop Een echte showcase 22 24
Oók voor de publieke inkoop Argumenten voor het nieuwe paradigma in de publieke sector De aanbestedingsregels staan concurrentie op kwaliteit gewoon toe Inkoopbesparingen werken eigenlijk averechts: Publieke prestaties nemen af Leveranciers maken minder winst, dus minder belastinginkomen Leveranciers krimpen in of failleren, dus meer werkloosheidsuitkeringen De kans om een rol te gaan spelen in de primaire inkopen 23 24
Oók voor de publieke inkoop Argumenten voor het nieuwe paradigma in de publieke sector Significant Thorbeckelaan 91 3771 ED Barneveld Telefoon 0342-405240 E- mail info@significant.nl Website www.significant.nl Vanaf 1 juni 2010 Gerco Rietveld Telefoon 06 51 34 82 08 E-mail gerco@gercorietveld.nl Managementboek van het jaar 2010 24 24