PROJECTPLAN Informatie projectformulieren Het Projectplan wordt gebruikt in de Definitiefase (wat) en wordt ingevuld door de projectleider. Deel I en II worden beide verplicht ingevuld. Dit is een informatieblokje. Gebruik de printer in MIT en de tekst wordt niet uitgeprint. projectnaam : Zorg voor jeugd (transitie jeugdzorg) Bestuurlijke opdrachtgever : college van B&W - portefeuillehouder Theo Reijnders Ambtelijke opdrachtgever : Elly Machielse projectleider en vakgroep : Liesbeth van der Korput en Hetty Honselaar - vakgroep MAO Betrokken afdelingen : Regie en Ontwikkeling Project- /budgetnummer : Versienummer en datum : 1 (5 april 2012) Deel I Projectbeschrijving 1. Beschrijving huidige situatie / probleemschets / achtergrond / aanleiding Vanaf 2016 is de gemeente Best verantwoordelijk voor alle zorg voor jeugdigen en hun ouders. In dit onderdeel wordt de wettelijke aanleiding hiervoor beschreven (1.1 en 1.2), de wijze waarop de regionale samenwerking is vormgegeven (1.3) en de al bestaande gemeentelijke kaders en relatie met andere beleidsterreinen (1.4 en 1.5). 1.1 Aanleiding Naar aanleiding van de evaluatie van de Wet op de jeugdzorg 1 en het rapport van de parlementaire werkgroep Toekomstverkenning jeugdzorg 2 heeft het kabinet besloten de effectiviteit van de jeugdzorg te verbeteren door een stelselherziening door te voeren. Het Regeerakkoord kondigt onderstaande maatregelen aan; Er moet één financieringssysteem komen voor het huidige preventieve beleid, de huidige vrijwillige provinciale jeugdzorg, de jeugd LVG (licht Verstandelijk Gehandicapten) en jeugd-ggz (Geestelijke Gezondheidszorg) 3. In lijn met het advies van de Parlementaire Werkgroep Toekomstverkenning Jeugdzorg, worden gefaseerd alle taken op het gebied van jeugdzorg overgeheveld naar gemeenten. Het betreft hier: jeugd-ggz (zowel AWBZ als Zorgverzekeringswet), provinciale jeugdzorg, gesloten jeugdzorg, jeugdreclassering, jeugdbescherming en licht verstandelijk gehandicapte jeugd. Preventie en vrijwillige hulpverlening wordt in goede afstemming met gedwongen hulpverlening georganiseerd door (samenwerkende) gemeenten. De Centra voor Jeugd en Gezin die inmiddels gerealiseerd zijn, zullen bij de overheveling naar de (samenwerkende) gemeenten gaan dienen als front office voor alle jeugdzorg van de gemeenten. De reden voor deze maatregelen gericht op decentralisatie is de wens van de overheid om de jeugdzorg bij de bestuurslaag te beleggen die het dichtst bij kinderen en hun opvoeders staat en om één financieringsstroom tot stand te brengen ter ontschotting van het ondersteunings- 1 Evaluatieonderzoek Wet op de jeugdzorg, oktober 2009, BMC Advies management. 2 Jeugdzorg dichterbij, mei 2010, Parlementaire Werkgroep Toekomstverkenning jeugdzorg 3 Jeugdbescherming, jeugdreclassering en gesloten jeugdzorg worden hier in het Regeerakkoord niet genoemd, maar worden wel meegenomen binnen de gebundelde financieringsstroom 437//INT12-0022/5 maart 2012 5 maart 2012 projectplan transitie jeugdzorg Pagina 1 van 18
en zorgaanbod voor jeugdigen. 437//INT12-0022 Pagina 2 van 18
In het bestuursakkoord Rijk, VNG, IPO en UvW 2012-2015 is voor de uitvoering van deze maatregelen een overkoepelend kader geschetst met onder andere afspraken over het proces, samenhang met de decentralisaties passend onderwijs, invoering Wet Werken naar Vermogen en overheveling AWBZ-begeleiding naar de Wmo, een nieuw wettelijk kader en een financieel arrangement. Daarnaast is opgenomen dat de decentralisatie gepaard gaat met een door ge- miljoen vanaf 2017. 1.2 Wet zorg voor jeugd Het regeerakkoord en de bestuurlijke afspraken leiden er toe dat er ten aanzien van het nieuwe stelsel een aantal keuzes gemaakt moeten worden. In de Beleidsbrief stelselwijziging jeugd rmuleerd. Deze uitgangspunten zullen in nieuwe wetgeving worden vastgelegd. Een eerste concept wetsvoorstel wordt in 2012 verwacht ten behoeve van de consultatieronde in het veld. De belangrijkste uitgangspunten: Reikwijdte van het nieuwe stelsel: Gemeenten worden verantwoordelijk voor de provinciaal (geïndiceerde) jeugdzorg, de jeugdzorgplus (gesloten jeugdzorg), jeugd-ggz, jeugd-lvg en de jeugdbescherming en jeugdreclassering evenals het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling. In bijlage 1 van dit projectplan wordt per onderdeel een korte omschrijving van de doelgroep, specifieke zorgvormen en de huidige aanbieders gegeven. In bijlage 2 is aangegeven hoeveel jeugdigen uit Best gebruik maken van deze vormen van zorg. Gemeenten blijven daarnaast verantwoordelijk voor het preventief jeugdbeleid en de civil society. Voor de zorg voor bepaalde groepen jeugdigen, evenals jeugdbescherming en jeugdreclassering is bovenlokale samenwerking van gemeenten noodzakelijk. Positie van ouders en kinderen De cliënt heeft een keuzevrijheid in de zorg, maar het huidige recht op zorg vervalt. De zorgplicht van gemeenten om jeugdigen en hun opvoeders opvoed- en opgroeiondersteuning te bieden wordt uitgebreid naar alle vormen van zorg. Nu geldt deze zorgplicht al voor zorg in het kader van preventief jeugdbeleid (prestatieveld 2 Wmo). Ouders hebben de eerste verantwoordelijkheid voor het opgroeien en opvoeden van jeugdigen. Centra voor Jeugd en Gezin Elke gemeente moet een herkenbare en laagdrempelige toegang hebben van waaruit preventieve gezondheidszorg, opvoedingsondersteuning en hulp aan jeugdigen, gezinnen en medeopvoeders integraal wordt aangeboden (CJG als fundament). De geboden hulp aan een jeugdige moet worden afgestemd met de ondersteuning op school. 437//INT12-0022 Pagina 3 van 18
Gedwongen kader: jeugdbescherming en jeugdreclassering Er worden extra voorwaarden gesteld aan de decentralisatie van de jeugdbescherming en jeugdreclassering onder andere op het gebied van de bovenlokale samenwerking, toezicht, financiering en kwaliteitseisen aan aanbieders (certificering). Verantwoording Gemeenten worden verplicht op een beperkt aantal indicatoren over de resultaten van het beleid landelijk te publiceren. 1.3 Regionale samenwerking De gemeenten in Zuidoost Brabant werken samen op het terrein van de transitie jeugdzorg. In december 2010 zijn bestuurders en ambtenaren gezamenlijk het traject gestart tijdens een studiedag over de transitie en er is een werkgroep transitie in het leven geroepen waarvan de gemeente Best deel uitmaakt. De werkgroep kreeg op 2 februari 2011 van het portefeuillehouderoverleg de volgende opdracht: Stroomlijnen informatie over de transitie Zoveel mogelijk inzicht in het wat Komen tot een transitieagenda In november 2011 is een eerste tussenrapportage geleverd met op hoofdlijnen de toekomstige inrichting van de zorg voor jeugd (organisatorisch) en een eerste aanzet tot een verdeling van wat lokaal, subregionaal, regionaal en bovenregionaal georganiseerd en uitgevoerd wordt. Maximaal lokaal wordt de ondersteuning en hulp uitgevoerd, zowel reguliere als specialistische zorg. Ook screening en toeleiden naar specialistische zorg vindt lokaal plaats. Aansturing en uitvoering vanuit de regio of subregio kan plaatsvinden als hiervoor organisatorische (regionale instellingen) of wettelijke (aansturing jeugdbescherming en jeugdreclassering) redenen voor zijn. Inhoudelijke werkprincipes De gemeenten in Zuidoost-Brabant hebben met elkaar de volgende inhoudelijke werkprincipes geformuleerd als leidraad binnen het traject transitie jeugd: Ouders zijn en blijven primair verantwoordelijk voor het opgroeien en de opvoeding van hun kinderen. Dit vraagt een constante inspanning van ouders. De samenleving heeft een inspanningsverplichting om ouders aan te spreken op hun verantwoordelijkheid en helpt daarbij. De leefomgeving van het kind (wijk, school, vrije tijd) is het fundament bij het opgroeien en de ontwikkeling van kinderen. De nadruk ligt op normaliseren en niet op problematiseren. Hulp die geboden wordt is gericht op herstel van het normale leven van kind en gezin. Ondersteuning moet gericht zijn op het versterken van de eigen kracht en die van de omgeving (familie, wijk, school). Eén kind, één gezin, één plan, één coördinator. Deze inhoudelijke werkprincipes sluiten aan bij de gemeentelijke kaders, zoals omschreven in paragraaf 1.4. De werkgroep transitie zal medio juni 2012 komen met een plan van aanpak waarin het transitietraject en de te ondernemen acties vastgelegd worden. 437//INT12-0022 Pagina 4 van 18
1.4 Gemeentelijke kaders Op 26 september 2011 heeft de gemeenteraad de visienota Maatschappelijke ondersteuning en participatie 2012-2015 vastgesteld. Het doel van de genoemde nota is om op grond van een visie en binnen aangegeven kaders te besluiten wat de gemeente Best wil bereiken op Binnen het thema ontwikkeling en ontplooiing van jeugdigen zijn in de visienota uitgangspunten geformuleerd, die een leidraad zijn bij de vormgeving van het beleid ten aanzien van opvoed- en opgroeiondersteuning en zodoende ook gelden voor beleid op het terrein van de transitie jeugdzorg. Deze uitgangspunten zijn: Ouders zijn en blijven verantwoordelijk voor de ontwikkeling en ontplooiing van hun kinderen; Het kind staat centraal; Elke jeugdige is in beeld; Vroegtijdige signalering en ondersteuning; Regulier waar mogelijk en speciaal waar nodig; Hulp en ondersteuning zo veel mogelijk op de vindplaatsen; Professionals adviseren en ondersteunen vanuit dezelfde positieve opvoedmethodiek. beleidsnota Wet maatschappelijke ondersteuning 2012-2015. In deze beleidsnota zijn onder andere de doelstellingen uit de visienota op het thema Ontwikkeling en ontplooiing jeugdigen uitgewerkt in concrete resultaten en is aangegeven welke acties de gemeente hiervoor gaat inzetten. Actiepunt twee uit betreffende beleidsnota is het vormgeven van de transitie jeugdzorg en de gemeenteraad hiervan op de hoogte brengen. Onderhavig projectplan wordt vastgesteld door het College. De gemeenteraad wordt op de hoogte gebracht door middel van een raadsinformatiebrief. Een andere actie uit de beleidsnota Wmo betreft de doorontwikkeling van Beste Betsy, het Centrum voor Jeugd en Gezin in de gemeente Best. Beste Betsy is een netwerkorganisatie met als belangrijke partner het onderwijs. Aangezien de doorontwikkeling van Beste Betsy en de transitie jeugdzorg niet los van elkaar zijn te zien, maakt deze actie onderdeel uit van onderhavig projectplan. Beste Betsy is een groeimodel. In de volgende jaren blijft het zich op alle vijf functies van het preventief jeugdbeleid verder ontwikkelen. Deze functies zijn: informatie en advies, signaleren, toeleiding naar hulpaanbod, licht pedagogische hulp en coördinatie van zorg. Met de komst van Beste Betsy is in de gemeente Best al een eerste basis gelegd voor de transitie jeugdzorg. Het Rijk ziet het Centrum voor Jeugd en Gezin als frontoffice voor alle jeugdzorg van de gemeenten. 437//INT12-0022 Pagina 5 van 18
1.5 Relatie andere beleidsontwikkelingen 1. Passend onderwijs: Dit traject moet garanderen dat elke leerling onderwijs krijgt dat aansluit bij zijn of haar mogelijkheden en talenten. Schoolbesturen hebben vanaf 1 augustus 2013 een zorgplicht, die wettelijk is vastgelegd. Bestuurlijke verantwoordelijkheid en uitvoering liggen bij de samenwerkingsverbanden. Gemeenten zijn een belangrijke partner. De invoering van passend onderwijs loopt qua tijdslijn voor op de transitie jeugdzorg, maar moet wel in samenhang worden bezien. 2. Overheveling AWBZ-begeleiding: De functie begeleiding wordt uit de AWBZ geschrapt en overgeheveld naar de Wmo. Dit geldt zowel voor volwassenen als jeugdigen. Ook deze overheveling loopt qua tijdslijn voor op de transitie jeugdzorg, maar moet voor de groep jeugdigen in samenhang worden doorgevoerd. Dit kan betekenen dat er een overgangsperiode wordt ingevoerd. 3. Wet Werken naar Vermogen: Deze wet betreft de (gedeeltelijke) integratie van de bestaande regelingen Wsw, WWB, WIJ en de Wajong. Naar verwachting treedt de wet per 1 januari 2013 in werking. Er zit een gedeeltelijke overlap in de doelgroep waar het multiproblemgezinnen betreft. 4. Gezondheidsbeleid: In 2012 zal een nieuwe nota gezondheidsbeleid worden vastgesteld. Vanuit het oogpunt van preventie zal daarbij de aandacht uitgaan naar jeugdigen, waarbij gezondheidsbevordering onderdeel uitmaakt van gerichte opvoedings- en opgroeiondersteuning. 5. Veiligheidsbeleid: Binnen het veiligheidsbeleid is aandacht voor de jeugdproblematiek binnen de gemeente gericht op overlast en hanggroepen. 437//INT12-0022 Pagina 6 van 18
2a. Doel van het project Het primaire doel van het project is dat de gemeente Best vanaf 1 januari 2016 toegerust is om alle zorg voor jeugd en ouders conform de wettelijke kaders (Wet zorg voor jeugd i.o.) uit te voeren. Conform de wettelijke kaders betekent dit dat de gemeente zowel de wettekst als de bedoeling van de wetgever in acht neemt (wetgeschiedenis). De wettekst is nog niet vastgesteld, maar de bedoeling van de nieuwe wetgeving blijkt uit de landelijke discussie over de decentralisatie jeugdzorg en is omschreven in een brief van de betrokken staatssecretarissen 4. Deze is: Het versterken van de eigen kracht en de sociale netwerken rond jeugdigen en gezinnen moet centraal komen te staan in het nieuwe stelsel van zorg voor jeugdigen (pedagogische civil society); Het stelsel moet zo worden vormgegeven dat er eerder ondersteuning en zorg op maat wordt geboden vanuit een laagdrempelig netwerk van organisaties ter voorkoming van instroom in de gespecialiseerde zorg (CJG als fundament); De bundeling van geldstromen voor de verschillende zorgdomeinen (preventief en gespecialiseerd) en drang- en dwangmaatregelen moet leiden tot een stelsel van integrale en daarmee effectievere zorg voor jeugdigen en gezinnen (in afstemming met onderwijs); Om bovenstaande te realiseren is een transformatie binnen de zorg voor jeugdigen noodzakelijk ten opzichte van de huidige situatie. Gemeenten krijgen hiervoor binnen de wettelijke kaders de vrijheid om op lokaal niveau de zorg voor jeugd in samenhang te regelen, zodat lokaal beleid kan worden afgestemd op de behoefte van de inwoners. De bedoeling van de wettelijke kaders maakt dat de gemeente zich binnen onderhavig project niet alleen kan richten op de nieuwe wettelijke verantwoordelijkheid voor de (gespecialiseerde) zorg, drang- en dwangmaatregelen en de toeleiding daar naar toe om het doel te realiseren. De gemeente zal zich ook moeten richten op de doorontwikkeling van de onderdelen waarvoor zij nu al de verantwoordelijkheid heeft, namelijk de pedagogische civil society en het preventief jeugdbeleid (Beste Betsy). Anders kan er geen samenhangend stelsel van zorg voor jeugdigen opgebouwd worden. 4 437//INT12-0022 Pagina 7 van 18
Schematisch is dit als volgt weer te geven: Doorontwikkelen huidige wettelijke verantwoordelijkheid Versterken eigen kracht (pedagogische civil society) Doorontwikkelen Beste Betsy (preventief jeugdbeleid) Invoeren nieuwe wettelijke verantwoordelijk- + heid vanaf 2016 Inkoop gespecialiseerde zorg (voldoende, samenhangend aanbod) Inzet drang- en dwangmaatregelen (realiseren voldoende aanbod) Toeleiden naar zorg: cliëntroute en zorgcoördinatie Vorenstaande leidt er toe dat de gemeente voldoet aan de vereisten indien de volgende subdoelstellingen zijn gerealiseerd. Deze zijn: 1. Opgroei- en opvoedproblemen worden binnen de gemeente Best in eerste instantie door ouders zelf of het netwerk opgelost (versterken eigen kracht); 2. Het netwerk van algemene voorzieningen (Beste Betsy) is voldoende deskundig om hulp te bieden als ouders of jeugdige op eigen kracht niet tot een oplossing komen en levert voldoende preventieve jeugdhulp (fundament alle zorg voor jeugd); 3. Per 1 januari 2016 is er voor jeugdigen en ouders woonachtig in de gemeente Best gespecialiseerde zorg (jeugd-lvg, jeugd-ggz, provinciale jeugdzorg en gesloten jeugdzorg) beschikbaar aansluitend op de ondersteuningsbehoefte; 4. Per 1 januari 2016 is geregeld dat er jeugdbeschermings- en jeugdreclasseringsmaatregelen en producten van het Advies- en Meldpunt Kindermishandeling (drang- en dwangmaatregelen) kunnen worden ingezet voor jeugdigen woonachtig in Best; 5. De toeleiding naar en coördinatie van preventie jeugdhulp, gespecialiseerde zorg en drang- en dwangmaatregelen is efficiënt en eenduidig georganiseerd. Afbakening Vanaf 2016 is de gemeente Best wettelijk verantwoordelijk voor de organisatie en uitvoering van alle zorg voor jeugdigen. De leeftijdsgrens van de genoemde doelgroep is afhankelijk van de bepalingen in de toekomstige wetgeving. Het kan gaan om jeugdigen tot 18 jaar of tot 23 jaar. Waarschijnlijk zal het 23 jaar worden, omdat het huidige preventief jeugdbeleid, de jeugd-ggz en jeugd-lvg deze leeftijdsgrens hanteren. 437//INT12-0022 Pagina 8 van 18
2b. Op te leveren resultaat Ter realisatie van de hiervoor genoemde doelstelling en vijf subdoelstellingen, kunnen de volgende resultaten van dit project worden benoemd: Raadsbesluit notitie zorg voor jeugd in de gemeente Best. Hierin wordt de visie van de gemeente op effectieve zorg vormgegeven, zodat er kaders liggen voor de te behalen resultaten per subdoelstelling. De resultaten gegroepeerd per subdoel zijn: Versterken eigen kracht Medewerkers van regionale jeugd(gezondheids)zorginstellingen zijn geschoold in de opvoedmethodiek Triple P; Plan van aanpak inzet project Wij(k) en onze kinderen met inzet van ketenpartners is opgeleverd en uitgevoerd; Advies op basis van onderzoek naar de inzet van andere methoden om de opvoeding te versterken, zoals eigen kracht conferenties en maatjesprojecten. Doorontwikkelen Beste Betsy (preventief jeugdbeleid) Plan van aanpak doorontwikkeling Beste Betsy opstellen en uitvoeren waarvan onderdeel deskundigheidsbevordering en vroegsignalering (veiligheidsaspecten); Contractafspraken met aanbieders over de inkoop van preventief hulpaanbod. Gespecialiseerde zorg Afstemming zorgaanbod in het kader van passend onderwijs en de inzet van (gespecialiseerde) zorg op scholen vanuit de gemeente, waaronder afspraken over financiële inzet, aansluiting bij de overige zorg enz. Afspraken over inkoop van gespecialiseerde zorg in SRE-verband; Advies over de wijze van inkoop van gespecialiseerde zorg en inkoop van zorg (op basis van bestek / onderhandelingsdocument). Drang- en dwangmaatregelen Advies voor de uitvoering van drang en dwang maatregelen afgestemd op de wetgeving en regionale afspraken is geïmplementeerd; Lokale en regionale instellingen voor zorg en onderwijs hebben de verplichte meldcode kindermishandeling ingevoerd; Er zijn afspraken vastgelegd over samenwerking en afstemming van Beste Betsy en de Er is een eenduidige methode voor risicotaxatie geïmplementeerd. Toeleiden naar zorg (cliëntroute en zorgcoördinatie) De cliëntroutes voor de inzet van (gespecialiseerde)zorg en jeugdbescherming, jeugdreclassering en AMK zijn geïmplementeerd; Er is een werkwijze geïmplementeerd ten aanzien van de organisatie van de 24-uurs bereikbaarheid en crisisdienst. rsoon is geïmplementeerd (wanneer wordt 1-gezin-1-plan ingezet en wie gaat dit uitvoeren); Er is cliënt-volg-systeem geïmplementeerd bij alle ketenpartners. 437//INT12-0022 Pagina 9 van 18
Bij de uitwerking van de resultaten zal nadrukkelijk gekeken worden naar mogelijkheden voor (sub)regionale samenwerking en aansluiting bij ontwikkelingen in SRE-verband (zie paragraaf 1.4). 2c. Randvoorwaarden De transitie jeugdzorg is een complexe en omvangrijke operatie. Het is niet alleen een decentralisatie van taken en verantwoordelijkheden, maar ook een transformatie van de zorg en de werkwijzen daarbij. Naast de inzet van gemeentelijke capaciteit vraagt het inzet van externe partners vanuit het lokale veld (partners Beste Betsy) en nieuwe partners vanuit de gespecialiseerde zorg voor jeugdigen. Eén van de randvoorwaarden is dat hier voldoende draagvlak aanwezig is voor de transitie en benodigde transformatie. Daarnaast dient er voldoende ambtelijke capaciteit te zijn voor de uitvoering van het project en structureel voor de uitvoering van de (nieuwe) wettelijke taken. 3. Voorlopige financiële onderbouwing van het project Zie punt 7 4. alternatieven Er is geen alternatief; het gaat hier om een wettelijke taak 5. Risico analyse / juridische consequenties en acties om deze te beheersen Wetgeving De nieuwe wet zorg voor jeugd is nog niet gereed. Zoals eerder aangegeven is de bedoeling van de wet, zoals deze wordt opgesteld in 2012, wel duidelijk. Actie: Er kan binnen het project gestart worden met het versterken van het lokaal beleid op het terrein van (pedagogische) civil society en preventief jeugdbeleid. Beide deelonderwerpen vallen onder de gemeentelijke verantwoordelijkheid binnen de huidige wettelijke kaders. Versterking en doorontwikkeling zijn noodzakelijk om later de gespecialiseerde zorg in te passen en een stevige basis te ontwikkelen. Financiën Alle middelen voor jeugd worden opgenomen in het Gemeentefonds, vermoedelijk in een decentralisatie-uitkering. Dit biedt de mogelijkheid als gemeente prioriteiten te stellen en meer te investeren in preventie. Het SCP komt in de loop van 2012 met informatie over het historisch budget per gemeente. Vervolgens wordt op basis van de historische budgetten en een uitgebreid onderzoek naar de achtergrondkenmerken van jeugdigen een objectief verdeelmodel gemaakt. Het totaal bedrag per gemeente is bekend uiterlijk een jaar voor de overheveling. Actie: Door te investeren in de pedagogische civil society en preventief jeugdbeleid wordt getracht de druk op de gespecialiseerde zorg (= dure zorg) te verminderen. Deze beweging is de afgelopen jaren binnen de gemeente Best al in gang gezet door de investeringen in Beste Betsy en projecten op het terrein van de civil society (project Wij(k) en onze kinderen). Hiermee is een basis ontstaan waarop verder kan worden gebouwd in het kader van de transitie jeugd. 437//INT12-0022 Pagina 10 van 18
Afstemming decentralisaties De transitie jeugdzorg staat niet op zichzelf, maar heeft samenhang met de invoering van passend onderwijs (regie bij de samenwerkingsverbanden) en overheveling AWBZ-begeleiding. De wettelijke termijnen voor deze decentralisaties verschillen van elkaar, terwijl samenhang in de uitvoering noodzakelijk is. Actie: Continue waarborging van de afstemming en zoveel mogelijk gebruik maken van zaken ontwikkeld in het ene traject voor de andere trajecten. Draagvlak externe partners Voor de realisatie van het doel van dit project is het draagvlak onder externe partners essentieel. Zij zullen uiteindelijk de uitvoering van de zorg voor jeugdigen binnen de ontwikkelde kaders gezamenlijk moeten oppakken wil de zorg effectief zijn. Actie: Externe partners maken onderdeel uit van de werkgroepen, die beleid en instrumenten ontwikkelen binnen het project. 6. Plan van aanpak De transitie van de jeugdzorg betekent dat er zorginhoudelijke, bestuurlijke en financiële veranderingen moeten worden doorgevoerd met betrekking tot de zorg voor jeugd. Er wordt hierbij zoveel mogelijk aangesloten bij de planning van de werkgroep transitie jeugd in SREverband. Om deze veranderingen op een goede wijze door te voeren is wordt de transitie jeugdzorg door middel van een project opgepakt. Een eerste concept van het projectplan is besproken met de kerngroep jeugd en onderwijs op 29 februari 2012. De opmerkingen zijn meegenomen in onderhavig projectplan dat door het college wordt vastgesteld begin mei. Met een raadsinformatiebrief wordt de gemeenteraad op de hoogte gesteld van dit besluit. Het eerste resultaat van het project zal een notitie zijn waarin de visie van de gemeente Best wordt omschreven als het gaat om de zorg voor jeugd. Het raamwerk hiervoor is eerder besproken met de kerngroep jeu in september na consultatie (lokale en regionale) partners te laten behandelen door de gemeenteraad. Deze visie zal als inhoudelijke leidraad dienen bij de uitvoering van het project. Na positief besluit door de gemeenteraad start in september de uitvoering van het project met een algemene bijeenkomst (kick-off) voor lokale partijen en gespecialiseerde zorgaanbieders en worden de diverse werkgroepen ingericht. De planning van de activiteiten van de werkgroepen staan beschreven onder punt 11. 437//INT12-0022 Pagina 11 van 18
Deel II: Projectbeheersing 7. Geld / kosten / baten/ investeringen Kosten: A. De huidige gemeentelijke capaciteit is onvoldoende om het project tot een goed einde te brengen en de extra taken rondom de zorg voor jeugd na het project uit te voeren. Extra capaciteit is nodig ter versterking van de vakgroep Maatschappelijke Ontwikkeling en Communicatie. Onderstaand schema geeft hiervan een overzicht. 2012 2013 2014 2015 Nodige capaciteit* Beschikbare capaciteit Extra capaciteit MAO Com. MAO Com. MAO Com. 755-755 - 0 - Algemeen Subdoelstelling 1265 200 465 200 800 0 Doorontw. Beste Betsy + eigen kracht*** 250-250 - 0 - Toeleiden naar zorg**** - - - - - - Gesp. zorg en drang/dwang 665 50 665 0 50 Algemeen 1100 450** 260 450 840 - Doorontw. Beste Betsy + eigen kracht 535-535 - 0 - Toeleiden naar zorg 250-250 - - - Gesp. zorg en drang/dwang 615 50 615 0 0 50 Algemeen 1140 450 260 450 880 Doorontw. Beste Betsy + eigen kracht 525-525 - 0 - Toeleiden naar zorg 350-350 - - - Gesp. zorg en drang/dwang 575 75 575 0 0 75 Algemeen 1100 450 260 450 840 - Doorontw. Beste Betsy + eigen kracht 525-525 - - - Toeleiden naar zorg 450-450 - - - Gesp. zorg en drang/dwang * Een detailoverzicht van de nodige capaciteit per jaar vanuit de vakgroep Maatschappelijk Ontwikkeling en Communicatie op het terrein van zorg voor jeugd is als bijlage 3 toegevoegd. ** Betreft communicatie in het kader van Beste Betsy én aansturing werkzaamheden jongerenwebsite. Hierover zijn al afspraken gemaakt met communicatie in een eerder stadium. *** subdoelstellingen worden in gezamenlijk opgepakt, want vormt de basis waarop alle zorg voor jeugd wordt opgebouwd **** inclusief implementatie registratiesysteem Het project transitie jeugdzorg vraagt vooral een extra tijdsinvestering van beleidsmedewerkers binnen de vakgroep MAO op het terrein van de doorontwikkeling Beste Betsy en het versterken van de eigen kracht van jeugdige en ouders. Gezamenlijk vormen zij de basis van alle zorg voor jeugdigen in de gemeente Best, zodat de vraag naar gespecialiseerde zorg en de inzet van drang- en dwangmaatregelen zoveel mogelijk wordt voorkomen. Om deze basis ook na afloop van het project te behouden en de extra (wettelijke) taken op het terrein van jeugdzorg kwalitatief goed uit te voeren is ook dan extra ambtelijke capaciteit nodig van 840 productieve uren op jaarbasis. 437//INT12-0022 Pagina 12 van 18
B. De invoeringskosten van het project bestaat uit de volgende onderdelen: Inzet vakgroep communicatie; 50 productieve uren in 2013 en 2014 en 75 productieve uren in 2015 voor de vakgroep communicatie; Faciliteren deskundigheidsbevordering en kennisontwikkeling; Kosten pilots. Dekking De dekking voor bovenstaande kosten is als volgt: A. Structurele personele capaciteit welke ten gunste van de algemene reserve wordt gebracht. Daartegenover wordt aan de raad voorgesteld de benodigde extra personele capaciteit in 2012 tot en met 2015 te dekken uit deze reserve. Vanaf 2016 kunnen deze kosten structureel gedekt worden uit de decentralisatie-uitkering die vanuit het Rijk beschikbaar wordt gesteld. B. Kosten invoering project In de decembercirculaire 2011 is door het Rijk een bedrag beschikbaar gesteld van de decentralisatie jeugdzorg. Op 3 januari 2012 is besloten deze middelen in de begroting 2012 te oormerken voor dit doel. Via de 1 e tussentijdse rapportage 2012 zal aan de raad worden voorgesteld dit budget te autoriseren. Ook voor de jaren 2013 2015 wordt een Rijksbijdrage beschikbaar gesteld voor de invoeringskosten. In 2013 tot en met 2015 gaat 48 miljoen welke nog niet verdeeld is over de gemeenten, maar waarbij dezelfde verdeelsleutel wordt gehanteerd als in 2012 437//INT12-0022 Pagina 13 van 18
8. Organisatie: wie, wat, hoe / rollen en taken De projectstructuur is als volgt opgebouwd. Stuurgroep De stuurgroep heeft tot taak de voortgang van het project te monitoren, de kwaliteit en de tijdslijn te bewaken en de voorstellen uit de verschillende werkgroepen of projectgroep te accorderen. Klankbordgroep = kerngroep jeugd en onderwijs Stuurgroep Taak: kwaliteit en tijdslijn bewaken Taak: adviserende rol Projectgroep: Taak: kennisontwikkeling, afstemming, regionale samenwerking en communicatie Werkgroep eigen kracht en CJG Werkgroep toeleiden zorg Werkgroep drang en dwang Werkgroep specialistische zorg Klankbordgroep De kerngroep jeugd en onderwijs zal als klankbordgroep fungeren. De klankbordgroep heeft een adviserende rol en resultaten uit het project kunnen getoetst worden op draagvlak bij lokale partners. Voorzitter: Theo Reijnders of Ine Meeuwis Deelnemers: Josette Linssen (Heerbeeck College), Ronald van Litsenburg (Stichting Jongerencentrum Best), Mario Lamers (Stichting Peuterspeelzalen Best), Marianne Brugge (Stichting Best Onderwijs), Margot van der Put (Zuidzorg), Wim Blankers (Heerbeeck College), Annemieke Huizinga (Immanuël school) Voorzitter: Theo Reijnders Deelnemers: Elly Machielse, Liesbeth van der Korput en Hetty Honselaar 437//INT12-0022 Pagina 14 van 18
Projectgroep De projectgroep bewaakt de voortgang van de werkgroepen en zorgt voor de verbindingen tussen de verschillende deelonderwerpen en met aanpalende projecten, zoals de overheveling AWBZ-begeleiding en passend onderwijs. Het project kent twee projectleiders. De reden hiervoor is de complexiteit van de transitie, die zich zowel richt op de doorontwikkeling van de huidige wettelijke verantwoordelijkheid en op de invoering van nieuwe wettelijke taken. Voor beide terreinen is specifieke expertise noodzakelijk. Wat betreft de doorontwikkeling ligt deze expertise bij Liesbeth van der Korput. Voor wat betreft de invoering van de nieuwe taken ligt deze bij Hetty Honselaar. Door met twee projectleiders te werken is het project ook minder kwetsbaar. Taken kunnen van elkaar overgenomen worden indien noodzakelijk en kennis is niet afhankelijk van één persoon. Gezamenlijk vormen de projectleiders de kerngroep en zullen zij de taken rondom communicatie en regionale samenwerking uitvoeren. Deelnemers: projectleiders Liesbeth van der Korput en Hetty Honselaar, Julia Wellershaus (vooral gericht op afstemming passend onderwijs), Saskia Jansen, Jack Smolders, Nikol van de Goor (ondersteuning) Werkgroepen Voor de realisatie van de resultaten binnen de vijf subdoelstellingen worden aparte werkgroepen ingericht. Deze gaan afzonderlijk in te tijd van start. Per werkgroep is geanalyseerd of er meerwaarde zit in deelname door externen of dat het vooral een interne werkgroep betreft. De interne werkgroepen zullen uiteraard het noodzakelijke overleg met externe partners zoeken. Gedurende het project kan tevens blijken dat deelname aan de werkgroep door externen alsnog gewenst is ten behoeve van het te behalen resultaat. Werkgroep versterken eigen kracht en doorontwikkelen Beste Betsy Er is gekozen om de subdoelstelling gericht op het versterken eigen kracht en het doorontwikkelen van Beste Betsy binnen één werkgroep op te pakken. Reden hiervoor is de nauwe relatie tussen beide subdoelstellingen gezamenlijk vormen zij de basis waarop alle zorg voor jeugd wordt gebouwd - en de rol van de partners van Beste Betsy bij het versterken van de eigen kracht. Voorzitter: Liesbeth van der Korput Deelnemers: (coördinator CJG), afvaardiging BO en VO, afvaardiging voorschoolse voorziening, GGD, SWBO/St. jongerencentrum Best Start: 3 e kwartaal 2012 Taken: Verkennen mogelijkheden verdere inzet project Wij(k) en onze kinderen en rol lokale instellingen hierin borgen Onderzoek nieuwe instrumenten / methodieken ter versterking eigen kracht, zoals Eigen Kracht Conferenties en implementatie Opstellen plan van aanpak doorontwikkeling Beste Betsy Uitvoering plan van aanpak doorontwikkeling Beste Betsy, waaronder deskundigheidbevordering professionals reguliere voorzieningen enz; 437//INT12-0022 Pagina 15 van 18
Werkgroep specialistische zorg Voorzitter: Hetty Honselaar Deelnemers: Julia (onderdelen afstemming passend onderwijs), in later stadium bij inkoop aangevuld met financiën, bizob, juridische zaken (eventueel gedurende het project aangevuld met externen) Start: 1 e kwartaal 2013 Taken: Onderzoeken mogelijkheden inzet gespecialiseerde zorg of advisering van aanbieders van ge Opstarten van een pilot; Overleg met de samenwerkingsverbanden passend onderwijs over inzet zorg vanuit samenwerkingsverbanden en vanuit gemeentelijk verantwoordelijkheid; Onderzoek naar de wijze van inkoop van gespecialiseerde zorg en ontwikkelen bestek / onderhandelingsdocument voor de inkoop van gespecialiseerde zorg Werkgroep drang- en dwangmaatregelen Voorzitter: Hetty Honselaar Deelnemers: in later stadium bij inkoop aangevuld met financiën, bizob, juridische zaken (eventueel gedurende het project aangevuld met externen) Start: 2 e kwartaal 2013 Onderzoeken mogelijkheden uitvoering drang- en dwangmaatregelen; Samenwerkingsafspraken tussen het veiligheidshuis, Beste Betsy en het ZAT; Organiseren deskundigheidsbevordering professionals op het thema veiligheid; Onderzoek implementatie eenduidig risicotaxatieinstrument Werkgroep Toeleiden naar zorg (waaronder registratiesysteem) Voorzitter: Liesbeth van der Korput en Hetty Honselaar -LVG, jeugd-ggz en provinciale jeugdzorg en Bureau Jeugdzorg Start: 3 e kwartaal 2012 Taken: Ontwikkelen en beschrijven cliëntroutes Vastleggen criteria / instrumenten op basis waarvan inzet gespecialiseerde zorg wordt ingezet; Opstellen verbeterplan deskundigheid professionals t.b.v. beoordeling inzet van (gespecialiseerde) zorg; Afspraken maken met lokale partijen over het gebruik van de cliëntroutes; en advisering; atie evalueren en uitbreiden naar andere aanbieders en zorgvormen. Onderzoek naar de mogelijkheden van de organisatie van 24-uurs bereikbaarheid en een crisisdienst (regionaal). Onderzoek naar eenduidig registratiesysteem 9. Kwaliteit van het resultaat (SMART) De gemeente Best is vanaf 2016 in staat om de nieuwe wet zorg voor jeugdigen uit te voeren. 437//INT12-0022 Pagina 16 van 18
10. Informatievoorziening / communicatie en bewonersparticipatie(wie, wanneer en hoe overleg) Communicatie en bewonersparticipatie (waaronder cliëntparticipatie) maken onderdeel uit van het project en zullen nader uitgewerkt worden in een communicatieplan door de projectgroep. Communicatie zal zich in ieder moeten richten op lokale professionals, cliënten gespecialiseerde zorgaanbieders en inwoners van Best. 11. Tijd (tijdspad, tijdsbesteding, planningsschema) per subdoelstelling Het betreft een globale planning van de resultaten per subdoelstelling. Voor de uitgebreide planning wordt verwezen naar de agenda in de bijlage. Versterken eigen kracht taak resultaat planning Verkennen mogelijkheden verdere inzet project Plan van aanpak 3 e kwartaal 2012 Wij(k) en onze kinderen Scholing Triple P Onderzoek nieuwe instrumenten / methodieken ter versterken eigen kracht opvoeders Alle professionals geschoold Advies (incl. plan van aanpak) 3 e kwartaal 2012 4 e kwartaal 2012 Doorontwikkelen Beste Betsy taak resultaat planning Doorontwikkeling Beste Betsy i.h.k.v. de transitie incl. specifieke aandachtspunten Plan van aanpak 4 e kwartaal 2012 Gespecialiseerde zorg taak resultaat planning Onderzoeken mogelijkheden inzet gespecialiseerde Overleg over inzet zorg passend onderwijs en gemeentelijke verantwoordelijkheid Onderzoek naar de wijze van inkoop van gespecialiseerde zorg Ontwikkelen bestek / onderhandelingsdocument voor de inkoop van gespecialiseerde zorg afgestemd op ontwikkelingen in SRE-verband (wat wordt regionaal ingekocht) en wetgeving Analyse / plan van aanpak 3 e kwartaal 2013 en/of pilot Advies 1 e kwartaal 2013 Advies Medio 2014 Onderhandelingsdocument 1 e kwartaal 2015 Drang- en dwangmaatregelen taak resultaat planning Onderzoek mogelijkheden uitvoering drang- en Advies 4 e kwartaal 2013 dwangmaatregelen aansluiting vrijwillig en gedwongen Advies 4 e kwartaal 2013 kader en samenwerkingsafspraken Veilig- heidshuis Deskundigheidsbevordering professionals Plan van aanpak 1 e kwartaal 2014 Onderzoek eenduidig risicotaxatie Advies 3 e kwartaal 2014 437//INT12-0022 Pagina 17 van 18
Toeleiden naar zorg taak resultaat planning Beschrijven cliëntroutes Advies 1 e kwartaal 2013 Bepalen criteria / instrumenten op basis waarvan Advies 4 e kwartaal 2013 gespecialiseerde zorg wordt ingezet Plan van aanpak 1 e kwartaal 2014 één contactpersoon en advisering Onderzoek 24-uurs bereikbaarheid en organisatie crisisdienst Onderzoek mogelijkheden eenduidig registratiesysteem Advies 4 e kwartaal 2013 1 e kwartaal 2014 Advies 3 e kwartaal 2012 12. Prioriteit GOKIT Eerste prioriteit is de informatievoorziening naar college en de gemeenteraad, zodat het project vanuit een vastgestelde visie op zorg voor jeugd in de gemeente verder kan worden vormgegeven. Akkoord Opdrachtgever : Initiatiefnemer : Datum : Datum : Handtekening : Handtekening : Betrokken manager(s)/ : Afdelingsmanager Datum Handtekening : : : Draaiboek Komen soortgelijke projecten in de toekomst vaker voor? Indien ja, is er reeds een draaiboek? Indien er nog geen draaiboek is, moet er een draaiboek worden opgeleverd? Ja Nee? 437//INT12-0022 Pagina 18 van 18