Strategie Om deze visie te realiseren kiezen wij voor de volgende speerpunten:

3 campagnes 3.1 visie, strategie en beleid Visie De wijze waarop we campagne voeren dient het bereiken van de stichtingsdoelstelling zo goed mogelijk te ondersteunen. Dit betekent dat we streven naar het verminderen van dieronvriendelijk aanbod en het stimuleren van diervriendelijkere consumptie, waarbij we dit proces met zoveel mogelijk publiciteit ondersteunen. RECLAME Strategie Om deze visie te realiseren kiezen wij voor de volgende speerpunten: ``Company campaigning gericht op concrete resultaten heeft de hoogste prioriteit. ``Daarna gevolgd door het genereren van publicitaire aandacht. ``Voorlichting alleen met strikte focus, vaak gecombineerd met werving. ``Wetgevingbeïnvloeding heeft geen prioriteit bij gebrek aan perspectief. ``Focus ligt op Nederland en dieren op je bord. ``Inzet van reclame en social media dient de eerste twee prioriteiten te ondersteunen. Beleid Hierbij nemen wij de volgende uitgangspunten en randvoorwaarden in acht: ``Campagnevoering in lijn met onze gedragscodes. ``Werken als een mediabureau dat deze dieren een stem geeft. ``Luis in de pels met een actieve, pittige en luide stijl. ``Geen demagogie: de feiten zijn erg genoeg. ``Alert, actief en gericht op resultaat. ``Duurzame oplossingen mogen niet ten koste gaan van dierenwelzijn. 43

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES COMPANY CAMPAIGNING PRIORITEIT #1 Doelgroep We richten ons met name op bekende A-merken uit de levensmiddelenindustrie, grote supermarktketens en andere verkopers van dierlijke producten. 3.2 company 3.2 company campaigning campaigning We spreken bedrijven aan op dierenleed en vragen hen om actie te ondernemen. Zo kunnen we het aanbod van producten uit de vee-industrie terugdringen. Bij deze campagnes staat het bereiken van concrete verbeteringen voor de dieren voorop. Activiteiten Stop de Plofkip Onze belangrijkste campagne was ook in 2014 Stop de Plofkip. Dit is nog steeds het meest gehouden dier van Nederland; jaarlijks gaan er zo n 500 miljoen naar de slacht. We vragen kipverkopers om over te schakelen naar kip met 1 Beter Leven ster van de Dierenbescherming. Veel toonaangevende A-merken en andere bedrijven gaven in eerdere jaren al gehoor aan onze oproep. Maar het was nog niet gelukt om een landelijke supermarktketen te overtuigen. Dat is wel noodzakelijk, omdat in dit kanaal verreweg het meeste kippenvlees wordt verkocht. En de ervaring leert dat als er één schaap over de dam is! Ondanks de geboekte successen is het leed van de plofkip nog altijd actueel. Onze op Albert Heijn gerichte radiospot, met hamsters in de hoofdrol, ondersteunden we op Facebook. We startten het jaar met een breed ingezette radiospot waarin de hamsters van supermarkt AH optraden. Zij gaven luidkeels te kennen dat ook zij genoeg hadden van de plofkip bij hun werkgever. Een paar weken later waren we opnieuw op de radio om klanten van AH en Jumbo te wijzen op het goede voorbeeld van supermarktketen EkoPlaza. Daar ligt immers geen plofkip in de schappen. FOTO: WAKKER DIER CARTOON: NOZZMAN 44

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES COMPANY CAMPAIGNING Ook herhaalden we onze tv-spot uit 2013, waarin we consumenten lieten zien dat één op de twee plofkippen kreupel is, ook bij AH en Jumbo. Met een opvallende tv-reclame stelden we het gekiloknal met kip van C1000 en Albert Heijn aan de kaak. In mei startten we een procedure bij de Reclame Code Commissie over de onzes inziens misleidende flopkip-reclame van AH. In juli konden we melden dat de Commissie ons gelijk gaf. AH misleidt met claims als verantwoord en goede leefomstandigheden. Deze uitspraak bevestigt dat deze vervanger van de plofkip door AH Hollandse kip gedoopt veel minder voorstelt dan AH de consument wil doen geloven. BRON: NRC NEXT, 16 JULI 2014 In dezelfde periode brachten we een onderzoek naar buiten, waaruit bleek dat maar liefst 80% van alle in de winkel aangeboden kipproducten nog steeds van plofkippen afkomstig was. Van alle mooie supermarktbeloften is in de praktijk nog maar weinig te merken. 901.000 Company Campaigning 2014 KOOIEI-CAMPAGNE (15%) STOP DE PLOFKIP (67%) In augustus waren we opnieuw volop op tv en radio om het stunten met plofkip aan de kaak te stellen. Met name C1000 en AH bleken echte stuntkampioenen. Gelukkig was er ook goed nieuws: supermarkten Dirk en Dekamarkt zegden ons toe te stoppen met het maken van reclame voor plofkippenvlees. BRON: PAROOL, 16 JULI 2014 Jokken over dierenwelzijn wordt niet gewaardeerd. De kranten berichtten uitgebreid over de misplaatste borstklopperij van Albert Heijn. VARKENSCAMPAGNE (18%) BRON: BOEKHOUDING WAKKER DIER 45

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES COMPANY CAMPAIGNING MEER OVER ONZE COMPANY CAMPAGNES: WAKKERDIER.NL/DIERENNIEUWS In de landelijke dagbladen feliciteerden we Jumbo en pakten we Albert Heijn aan. JUMBO HAKT ALBERT HEIJN IN DE PAN Winst voor de kip Pijnlijke zaak voor Albert Heijn: De Nieuwe Standaardkip van Jumbo krijgt wél daglicht, heeft 56% meer leefruimte dan plofkip en groeit langzamer. AH propt nog steeds 19 kippen op een vierkante meter. En daar win je de oorlog niet mee. Want geen consument die dat soort dierenleed nog pikt of koopt. Toch? kijk op wakkerdier.nl Overige activiteiten De supermarkten zetten al eerder verbeterstappen voor de varkens, maar veel A-merken bleven nog achter. We schreven een groot aantal bedrijven aan, om ook hen tot actie aan te zetten. Waar nodig ondersteunden we dit met passende radiospots. Zo werd bijvoorbeeld de Keurslager te kijk gezet als verkoper van industrievarken (en plofkip). Ook spoorden we bedrijven op die nog stiekem kooi-eieren in hun producten verwerkten en spraken ze daarop aan. Bij sommigen had dit direct resultaat, anderen beterden hun leven pas na inzet van radiospots. Veel Nederlandse boeren waren blij verrast met deze actie, omdat de goedkope kooieieren vaak uit het buitenland komen. In oktober keerde eindelijk het tij: na meer dan 2,5 jaar campagne besloot Jumbo als eerste landelijke supermarkt definitief te stoppen met plofkip. Hierdoor krijgen jaarlijks 20 miljoen kippen een aanmerkelijk beter leven met onder andere meer ruimte, daglicht en een langzamere groei. De verbeteringen verdienen nog net geen ster van het Beter Leven Keurmerk, maar er is sprake van een forse stap vooruit. Hierdoor degradeert Jumbo andere supermarkten tot achterblijvers. We feliciteerden Jumbo uitgebreid in de media met grote advertenties in de landelijke dagbladen. Tegelijkertijd spoorden we Albert Heijn aan om dit goede voorbeeld te volgen. Op Facebook vroegen we onze achterban om hulp bij het opsporen van kooieieren. 46

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES COMPANY CAMPAIGNING In het najaar stond onze jaarlijks terugkerende Liegebeest-verkiezing op de rol, voor voedingsbedrijven die jokken over dierenwelzijn. Winnaar was supermarkt Plus met hun Goudse kaas die suggereert dat de melk afkomstig is van koeien die met hun kalfje in de wei lopen. Maar de kaas heeft geen weideganggarantie en de kalfjes worden direct na geboorte bij hun moeder weggehaald. Bijna alle andere kandidaten beloofden goede stappen voor de dieren te maken. Daarmee was dit de meest succesvolle Liegebeest-verkiezing ooit! Ex-Industrievarkenverwerkers Olvarit, Burger King, Stegeman, Mora, Domino s, Hanos, Subway, Johma, Qizini, Bakker Bart, NH Hotels, Ikea Ex-kooieigebruikers Honig, Heinz Sandwich Spread, Subway, Olvarit, Gijs Streekproducten, Yil driz, Unox, Cup-a-Soup, Wild Bean Café (BP), Sapori, IJscuypje OMSCHAKELAARS 2014 Kikkerbilletjes bij EMTÉ? NIET OKÉ! Via Facebook spraken we een aantal verkopers aan op hun handel in kikkerbillen. Deze delicatesse wordt onverdoofd van levende kikkers afgesneden. dieren in de vee-industrie: Vleeskuikens Het meest gehouden productiedier in de Nederlandse vee-industrie is het vleeskuiken. Van alle dieren die voor hun vlees worden gehouden, scoort het vleeskuiken het slechtst op dierenwelzijn. Deze zogenaamde plofkip is ontstaan door jarenlang doorfokken op steeds goedkoper vlees. In 6 weken tijd wordt een kuikentje van 50 gram afgemest tot vleeshomp van ruim 2,2 kilo. Ze staat haar hele leven in de eigen poep. FOTO: WAKKER DIER Resultaten Nog nooit schakelden zoveel bedrijven door onze campagnes om naar diervriendelijkere producten. In totaal kwamen we uit op 42 omschakelaars: een record! Behalve de Jumbo stapten nog 5 andere bedrijven (o.a. hotelketen Bilderberg en Weight Watchers) van de plofkip af en 2 beloofden er geen reclame meer voor te maken. Maar liefst 12 bedrijven stapten over van het industrievarken naar varkensvlees met 1 Beter leven Ster. De zeer effectieve campagne tegen het verborgen kooiei zette 17 bedrijven aan om voortaan voor diervriendelijkere eieren te kiezen. Tot slot haalden Emté, Makro en Deli XL de beruchte kikkerbillen uit het schap en leverde de Liegebeestverkiezing nog 4 omschakelaars op. 47

Varkenshouders staan enorm onder druk om steeds goedkoper te produceren. Daarom komen verreweg de meeste varkens nooit meer buiten en slijten ze hun leven in kale hokken zonder stro en met amper daglicht. Maar door de aanhoudende prijzenslag in de supermarkt moeten de kosten verder omlaag. Dus worden megastallen neergezet, waarin nog industriëler en grootschaliger kan worden gewerkt. Fokzeugen worden in grote aantallen gelijktijdig kunstmatig bevrucht. Bij zo n fabrieksmatige manier van werken, zitten het natuurlijk gedrag en de verschillen tussen individuele dieren in de weg. Dit speelt met name bij de moedervarkens: zij moeten grote aantallen biggen leveren die na afmesten tot varkensvlees worden verwerkt. Bij het standaardiseren van deze biggenproductie worden regelmatig hormonen ingezet. Bij groepen moedervarkens wordt de vruchtbaarheidscyclus met hormonen gesynchroniseerd, zodat zij gelijktijdig kunstmatig bevrucht kunnen worden. Weer andere hormoonpreparaten zoals prostaglandinen zorgen ervoor dat de dieren gelijktijdig bevallen. Om het geboorteproces zelf te versnellen, wordt regelmatig oxytocine ingezet. Na de bevalling moeten de moedervarkens herstellen: van nature zijn zij niet altijd direct opnieuw vruchtbaar. Maar uitstel van een nieuwe zwangerschap kost geld. Met behulp van gonadotrope hormonen kunnen deze dieren geforceerd weer vruchtbaar worden gespoten. Effi ciency is leidend in het productieproces; het welzijn van de zeugen is ondergeschikt. De moedervarkens raken uitgeput door de snelle opeenvolging van zwangerschappen en het extreem hoge aantal biggen per worp. Na circa 80 biggen gaat de versleten zeug naar het slachthuis. Ze is dan nog geen vier jaar oud. Dit hormoongebruik is grotendeels overbodig bij een minder industriële vorm van varkenshouderij, maar deze kost natuurlijk wat meer. Supermarkten vinden dit niet aantrekkelijk. Zij zetten de varkensboeren juist onder druk om nog goedkoper te produceren. Een fokzeug wordt 4 weken opgesloten in een kraamhok. Hierna kan zij met hormonen geforceerd weer vruchtbaar worden gespoten. Toediening van dergelijke hormonen vindt vaak plaats buiten het directe toezicht van een veearts. Wakker Dier vraagt de overheid om het hormoongebruik in de vee-industrie zo snel mogelijk aan banden te leggen. Bent u geïnteresseerd, lees dan het rapport Hormoongebruik in de vee-industrie, waarin zowel varkens als melkvee aan bod komen. Het rapport vindt u op onze website. www.wakkerdier.nl HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES PUBLICITAIRE AANDACHT PRIORITEIT #2 3.3 Publicitaire aandacht 3.3 publicitaire aandacht In de pers en met reclame laten we zien hoe er met de dieren in de vee-industrie wordt omgesprongen. Zo schudden we de samenleving wakker. Media-aandacht staat voorop om het onderwerp hoog op de publieke agenda te zetten. Doelgroep Bij deze campagnevorm richten wij ons primair op de pers. Bij de ontwikkeling van deze campagnes staat centraal dat deze journalistiek interessant zijn, het liefst voor brede publicatie. Activiteiten We brachten 52 persberichten uit (2013: 50), regelmatig met grote items of diepgravende studies. Zo n 70% hiervan werd naar oordeel van het campagneteam redelijk tot goed opgepakt. Zo n 20% liep niet zo goed als verwacht en de laatste 10% deed zo goed als niets in de media. Hier bespreken we de meest bekende en markantste voorbeelden. Voor een compleet overzicht verwijzen we naar de website: www.wakkerdier.nl/persberichten. Hoe ver gaan we voor goedkope karbonade? Hormonen ingezet om kosten te verlagen De varkenssector zet hormonen in om het natuurlijk gedrag van de varkens aan te passen aan het productieproces. Op deze manier kunnen de kosten verder omlaag. Wakker Dier wil dat de overheid het hormoongebruik in de vee-industrie aan banden legt. stem van de vergeten dieren in de Nederlandse vee-industrie In 2013 wonnen wij de NRC Charity Award. In 2014 verzilverden we de bijbehorende prijs: meerdere dubbele pagina s advertentieruimte in NRC. In januari brachten we een rapport naar buiten over het gebruik van hormonen in de melkvee- en varkenssector. Met 59 verschillende hormoonpreparaten wordt de productie in de veesector verder opgevoerd. We plaatsten paginagrote advertenties in de NRC om dit breed bekend te maken. Voor onze verborgen camera verkondigden veel vishandelaren feitelijke onjuistheden. Ons undercover onderzoek bij haringboeren kwam in maart uitgebreid aan bod in het programma Kassa. Hieruit bleek dat veel vishandelaren liegen over het (gebrek aan) dierenwelzijn bij de vangst van de haring. Ook tekenden we beroep aan tegen de bouw van de eerste Nederlandse Gigastal in het plaatsje Grubbenvorst. VARA S KASSA 15 MAART 2014 48

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES PUBLICITAIRE AANDACHT Op Facebook was men flink verontwaardigd over de enorme investeringen in buitenlands dierenleed. In het tweede kwartaal kwamen we met cijfers naar buiten waaruit blijkt dat de supermarkten met Pasen steeds meer kiloknallen. Ook bleek uit een door ons uitgevoerd marktonderzoek dat Nederlanders het veetransport met varkens als het ergste dierenleed beoordelen. Verder vroegen we met een radiospot aandacht voor de toenemende industrialisatie van de geitensector, waar de meeste dieren nooit buiten komen. We eindigden het kwartaal met een opzienbarend rapport over de betrokkenheid van grote Nederlandse banken en pensioenfondsen bij de wereldwijde vee-industrie, waaronder legbatterijen in China. Dit onderzoek kreeg in het 3e kwartaal een vervolg, toen aan het rapport. We eindigden het jaar met een publieke analyse over de gevolgen van de vogelgriep voor een- hieruit bleek dat de ING en de Rabobank Amerikaanse vleesgiganten financierden, die bij ernstige vormen van dagskuikens en het traditionele gekiloknal rond kerst, dierenmishandeling waren betrokken. Met de publicatie waarbij we ook een speciale radiospot inzetten. van een onderzoeksrapport luidden we de alarmbel over de toenemende biggensterfte. En natuurlijk reikten we de Resultaten jaarlijkse modderpoeltrofee uit. Ditmaal aan de biologische varkensboerin Nieske Neimeijer. Aan het einde van berichten zoveel tv-kijkers als dit jaar, maar liefst 43 mil- Nog nooit bereikten we met onze onderzoeken en pers- het kwartaal kwamen we met onderzoek naar buiten over joen (2013: 25 miljoen). Ook verschenen er allerhande dieronvriendelijk en soms besmet barbecuevlees. artikelen in de geschreven pers ter waarde van 7,0 miljoen euro (2013: 7,5 miljoen). Het aantal internetvermeldingen blijft groeien en kwam uit op 7.800. Op Dierendag organiseerden we voor de vierde maal met succes de EetGeenDierendag. De actie werd ondersteund met een radiospot. Verder bereikten we goede pers met Kortom, prima resultaten waar we blij mee zijn. Ook dit een inventarisatie van verkoop van dierenleed bij pretparken. In november behaalden we een echte mediaklapper artikelen ten faveure van ons gedachtegoed was. Onze jaar viel weer op dat de insteek bij veel programma s en met ons onderzoek naar ESBL bij kweekvis. Alle journaals zorgen rond de vee-industrie lijken in steeds bredere en de staatssecretaris besteedden uitgebreid aandacht kring te worden gedeeld. Veetransport: volgens het Nederlandse publiek het ergste dierenleed. FOTO: MENNO HERSTEL 49

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES CONSUMENTENVOORLICHTING PRIORITEIT #3 Doelgroep Voorlichting op brede schaal aan het Nederlandse publiek is een kostbare aangelegenheid. Wakker Dier heeft hier nog niet voldoende middelen voor. We concentreren ons daarom op twee groepen, waarvan we weten dat ze openstaan voor onze boodschap. 3.4 Consumentenvoorlichting 3.4 consumentenvoorlichting We geven voorlichting: een beter leven voor de dieren begint op je eigen bord. We vertellen consumenten over dierenleed en laten zien dat iedereen zelf heel makkelijk diervriendelijke keuzes kan maken. Onze belangrijkste doelgroep bestaat uit hoogopgeleide, relatief welstandige vrouwen vanaf 25 jaar in eenof tweepersoonshuishoudens: in Nederland zijn dit zo n 3 miljoen personen. We weten uit marktonderzoek dat zij openstaan voor onze boodschap en bereid zijn om te sleutelen aan hun eigen consumptiegedrag. Daarnaast richten we ons op jongeren en hun docenten. Activiteiten Onze website is naast donateurwerving met name ingericht op voorlichting, zowel aan bovengenoemde groepen, als aan specialisten zoals pers en opinieleiders. De site bevat veel informatie over dieren en diverse vee-industriethema s. Ook bieden we consumenten praktische tips over diervriendelijk eten en zelf in actie komen. In social media ligt de nadruk op Facebook. We plaatsten ongeveer 1 post per dag over een breed scala aan onderwerpen, van diervriendelijke recepten en ludieke foto s tot actie-oproepen. Twitter wordt ondersteunend ingezet zo n 4 tweets per dag waarbij de nadruk ligt op het snel verspreiden van nieuws en wetenswaardigheden. Op wakkerdier.nl/docent is ons lespakket te vinden. Jongeren kunnen terecht bij een op maat gemaakt deel van onze website, waar ze informatie kunnen vinden voor het houden van een spreekbeurt. Docenten worden bediend met het lespakket dat eveneens via de website wordt aangeboden. Via @wakkerdier versturen we dagelijks gemiddeld ongeveer 4 tweets. 50

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES CONSUMENTENVOORLICHTING Een vast wakkerschudmoment elke maandagochtend: de Eye- Openers van Wakker Dier. Hier rechts een greep uit 2014. Resultaten Dankzij ons online-bannerprogramma realiseerden we bijna 450.000 unieke bezoeken aan speciale informatiepagina s over diverse onderwerpen in de vee-industrie. Bijvoorbeeld over het het leed van varkens in verstikkende ammoniakdampen of de wantoestanden bij de productie van foie gras. Hieraan werd altijd een giftverzoek of een oproep tot actie gekoppeld. 482.000 Consumentenvoorlichting 2014 WEBSITE EN SOCIAL MEDIA (5%) ALGEMENE VOORLICHTING (83%) Mede dankzij een uitgekiend SEO (Search Engine Optimization) programma kwamen we einde jaar uit op De webpagina s over het houden van een spreekbeurt telden dit jaar ruim 4.000 unieke bezoekers. De teller voor 723.000 unieke websitebezoekers, een stijging van de docentenpagina s kwam boven de 500 uit. In beide 41%. De gemiddelde tijd die men op de site doorbracht gevallen gaat het om nieuwe proposities en hebben we kwam uit op 106 seconden, vergelijkbaar met 2013 (112 geen vergelijkingscijfers met voorgaande jaren. WAKKER NIEUWS (12%) BRON: BOEKHOUDING WAKKER DIER seconden). Facebook blijft zich snel ontwikkelen. Het aantal fans kwam einde jaar uit op 81.000, een stijging van ruim 60% in vergelijking met vorig jaar. Op Twitter steeg het aantal volgers van 13.500 naar 16.000. Het percentage vegetariërs en flexitariërs bleef tezamen ongeveer gelijk, op 62% in 2014 versus 63% in 2011, na forse stijgingen in de jaren daarvoor. De aandacht voor diervriendelijke keurmerken zit volop in de lift. 28% van de bevolking geeft aan hierop te letten versus 17% twee jaar terug. 51

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES RECLAME 3.5 reclame Inleiding Hoewel reclame vanuit haar aard minder overtuigingskracht heeft dan een boodschap van de onafhankelijke pers, is voor ons de meerwaarde dat we deze uiting zelf kunnen vormgeven. Hier vatten we de jaarinzet samen. Ook geven we aan wat dat heeft gekost en welke resultaten dit heeft opgeleverd. Activiteiten Ter ondersteuning van onze activiteiten hebben we 2 tv-spots, 14 radiocommercials, 2 series dagbladadvertenties en 1 keer buitenreclame ingezet. Vaak ter ondersteuning van onze plofkip-campagne, maar er waren ook radiospots over het industrievarken, het verborgen kooi-ei of met een meer algemeen, voorlichtend karakter. Verder bood Google ons de mogelijkheid om gratis online te adverteren met Google Ads. In het totaal bedroeg onze investering in deze vormen van reclame 794.000, hetgeen overeenkomt met 33% van de lasten. Dit was hoger dan in 2013 ( 631.000; 28%), omdat onze middelen blijven toenemen. Daarnaast kochten we voor bijna 150.000 aan online advertenties in, die naast voorlichtend deels ook wervend bedoeld zijn. Met deze poster, gebaseerd op onze tv-spot, hingen we op bijna alle NS-stations van Nederland. Resultaten Naar de maatstaven van reclameland zijn onze budgetten Met de tv-spots bereikten we meer dan 600 GRP s (= % nog steeds relatief bescheiden, maar door de verrassende vorm en inhoud realiseren we hiermee een forse imquentie), hetgeen betekent dat iedere Nederlander ge- bereik binnen de doelgroep * de gemiddelde contactfrepact met af en toe een mooie spin-off in free publicity. middeld 6x een boodschap over de vee-industrie voorbij zag komen. Op de radio kwamen we uit op ruim 5.100 GRP s, bijna 2 keer zo hoog als in 2013. FOTO: ISTOCKPHOTO.COM/WAKKER DIER 52

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES ONDER EN BOVEN DE MAAT 3.6 onder en boven de maat Wakker Dier neemt jaarlijks de campagneresultaten nauwgezet onder de loep. Onder de maat Mede omdat de personele bezetting niet op volle sterkte was, profiteerden we niet optimaal van de zomerse komkommertijd. Acties zoals de Mooiste Modderpoel en het onderzoek naar dieronvriendelijk en soms besmet barbecuevlees liepen vertraging op. Impact: De kosten voor het barbecue-onderzoek bedroegen circa 10.000 (ongeveer 1% van het campagnebudget) en kostte ongeveer 50 uur aan begeleiding. De modderpoelverkiezing bracht nauwelijks financiële kosten met zich mee, maar vereiste zo n 30 uur aan voorbereiding en begeleiding. FOTO: JOOST VAN MANEN De Mooiste Modderpoel van 2014 ligt in Heino. FOTO: JOOST VAN MANEN De aangekondigde Russische boycot van agrarische producten, dreigde te leiden tot massaal doordraaien van Nederlands varkensvlees. We wilden dit risico op de kaart zetten en oproepen tot adequate maatregelen. Er was weinig aandacht voor ons persbericht. Met meer kennis hadden we dit probleem beter kunnen agenderen. Impact: Aan dit persbericht waren geen kosten verbonden. Uitzoekwerk en schrijven vergden circa 20 uur. 53

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES ONDER EN BOVEN DE MAAT Boven de maat De nieuwe campagnes over verborgen kooi-eieren en vlees van industrievarkens bleken zeer succesvol. Onze oproep aan achterblijvende bedrijven tot een diervriendelijker beleid leidde vaak tot succes. Impact: Maar liefst 29 bedrijven zegden in deze 2 campagnes toe om over te schakelen naar diervriendelijkere producten. Velen kwamen zelfs al in actie zonder dat een (dure) publiekscampagne noodzakelijk was. De kosten per omgeschakeld bedrijf bedroegen nog geen 8.500. BEELD: ARTBOX I.O.V. WAKKER DIER thema s in de vee-industrie: Industriële productie De Hollandse kip van Albert Heijn: al snel omgedoopt tot flopkip en plofkip in flauwekulsaus. In de vee-industrie worden dieren als producten behandeld. Ze worden in fabrieken geproduceerd, vermeerderd en verhandeld. Zo veel mogelijk en zo snel mogelijk, tegen minimale kosten. Op arbeidskracht, grond en energie wordt tot het uiterste bespaard. Daarom worden dieren in minimale ruimtes gehouden en staan veel dieren altijd binnen met alleen kunstlicht. De meeste handelingen in het proces gebeuren machinaal. FOTO: STILL UIT OUR DAILY BREAD De klacht die wij bij de Reclame Code Commissie (RCC) indienden over de Hollandse kip bij Albert Heijn, pakte goed uit. De borstklopperij van AH met grote advertenties verstomde snel nadat de RCC gehakt had gemaakt van de claims op het gebied van dierenwelzijn en duurzaamheid. Impact: De uitstraling van deze veroordeling was groot. De nieuwe kip van AH stond al snel bekend als een typisch voorbeeld van greenwashing. Voor andere supermarkten een duidelijke signaal dat men met verdergaande stappen dient te komen. De kosten van de procedure bedroegen minder dan 1.000. De tijdsinvestering bedroeg circa 40 uur. 54

HOOFDSTUK 3: CAMPAGNES EVALUATIE 3.7 evaluatie Dips ``Goed gebruik maken van andere mediatypes dan radio en tv vraagt meer tijd dan verwacht. Hits ``De omschakeling van Jumbo naar een betere kip bracht nieuw elan in de plofkip-campagne. ``Het lukte ons goed om het dierenleed achter de Kip van Morgen in de pers te krijgen. Knelpunten & dilemma s 2011 Ondanks jarenlange ervaring en regelmatige analyse blijft het vaak een raadsel waar- ongewijzigd om het ene persbericht uitstekend wordt opgepakt en het andere niets doet. In dit opzicht lijkt het gebruik van de pers op reclame. Ogilvy een beroemde reclamemaker zei hier ooit vrij vertaald over: Een deel van je geld is weggegooid, maar het probleem is dat je vooraf nooit weet welk deel. Hij heeft zijn hele leven nog voor zich in verstikkende ammoniakdampen Miljoenen varkens krijgen ademhalingsproblemen of long ontsteking. Schadelijk ammoniakgas is hiervan één van de belangrijkste oorzaken. Help de varkens! Kijk in de envelop bij deze gids. www.wakkerdier.nl Waar komt melk vandaan? 12 miljoen varkens in Nederland?! Waar leven die dan? De Nederlandse veehouderij: alle leerlingen hebben ermee te maken. Elke dag opnieuw. Op hun bord of via tv of internet. Wat weten uw leerlingen over de miljoenen kippen, varkens en koeien in Nederland? Dier & Industrie, het lespakket van Wakker Dier, prikkelt kinderen om na te denken over hun eten en de dieren die daarvoor gehouden worden. Het lesmateriaal is gratis, direct te gebruiken en helemaal digitaal, inclusief een educatieve film die via YouTube te bekijken is. Ga meteen aan de slag en kijk op www.wakkerdier.nl/docent. GESCHIKT VOOR GROEP 7 & 8 In de vakmedia adverteerden we voor ons online lespakket. 2012 Facebook en Twitter zijn nieuwe, deels interactieve communicatiekanalen. We expe- ongewijzigd rimenteren volop, maar hebben nog niet helder waar op termijn het accent dient te liggen: bij campagnevoering of bij achterbancommunicatie. 2013 Bij diverse grotere onderzoeken bleek het opgelost lastig om budget en tijdsbesteding goed in te schatten. Inmiddels hebben we hier meer ervaring mee en is de werkwijze aangescherpt, waarmee dit probleem goeddeels is opgelost. 2014 Bij de inzet van reclame kiezen we vaak nieuw voor radio vanwege de lage kosten en het hoge bereik. Nu het reclamebudget blijft stijgen, dienen we andere kanalen te ontwikkelen om overmatige inzet op radio te voorkomen. Met een advertentie in de VPRO-gids vroegen we aandacht voor het leed van varkens. Evaluatie ``Campagnevisie, beleid, strategie zijn actueel en blijven ongewijzigd van kracht. ``Het campagneprogramma was in lijn met de geaccordeerde strategie en is uitstekend uitgevoerd. ``Er zijn veel concrete verbeteringen voor de dieren gerealiseerd. 42 bedrijven namen diervriendelijke maatregelen, met als hoogtepunt de beslissing van Jumbo om met plofkip te stoppen. ``Publicitair hadden we een prima jaar, met een kijkcijferrecord voor tv. ``De bereikcijfers in voorlichting laten een fraaie stijgende lijn zien. ``Er is voldoende oog voor missers en tegenvallers: twee belangrijke bronnen om te leren en te verbeteren. 55