Literatuur Aichhorn, A. (1979). Verwaarloosde Jeugd, De psychoanalyse in de heropvoeding. Utrecht: Bijleveld. Ariès, P. (1987). De ontdekking van het kind, Sociale geschiedenis van school & gezin. Amsterdam: Uitgeverij Bert Bakker. Beknopte handleiding bij de DSM-IV. (1996). Vert. [uit het Engels] door G.A.S. Koster van Groos, oorspronkelijk uitgegeven door American Psychiatric Association. Lisse: Swets & Zeitlinger. Bommel, M. van (red.) (1999 3 ). Oriëntatie op sociaal-pedagogische hulpverlening. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum. Brodzinsky, D. (1997). Geadopteerd. Een leven lang op zoek naar jezelf. Amsterdam: Ambo. Broos, D. & Dun, K. van (red.) (1997). Hou me (niet) vast, Hulpverlening en hechtingsstoornis. Leuven-Apeldoorn: Garant. Bruininks, A.C. (2000). Orthopedagogisch groepswerk. Een kijk op de praktijk. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg. Hart de Ruyter, Th. (1981). Ontwikkelingspsychopathie, syndroom van fundamentele onveiligheid, in prof.dr. J.D. van der Ploeg (red.) Jeugd (z)onder dak. Theorieën, voorzieningen en jeugdigen in de residentiële hulpverlening (p. 145-175). Alphen aan den Rijn: Samsom Uitgeverij. Hoog, drs. P. de (red.) (1994). Praktisch Pedagogische Gezinsbegeleiding. Ontwikkelingen binnen de pedagogische hulpverlening van de SPD. Utrecht: Somma. IJzendoorn, M.H. van, Tavecchio, L.W.C., Goossens, F.A. & Vergeer, M.M. (1985). Opvoeden in geborgenheid: een kritische analyse van Bowlby s attachmenttheorie, 2 e herziene druk. Deventer: Van Loghum Slaterus. IJzendoorn, M.H. van (1999). Gehechtheid van ouders en kinderen. Houten/Zaventem: Bohn Stafleu Van Loghum. Keesom, J., Bakker K. & Warmer S. (1999). Riskant leven. Over jongeren en sociale binding. Utrecht: NIZW Uitgeverij. Kievit, drs. Th., Wit, prof.dr. J. de, Groenendaal, dr. J.H.A. & Tak, drs. J.A. (red.) (1990). Psychodiagnostiek voor de hulpverlening aan kinderen. Amersfoort/Leuven: Uitgeverij Acco. Kok, J.F.W. (1989). Specifiek opvoeden. Orthopedagogische theorie en praktijk. Amersfoort/Leuven: Uitgeverij Acco. literatuur 79
Lange, G. de. (1991). Hechtingsstoornissen: orthopedagogische behandelstrategieën. Assen: Dekker & van de Vegt. Ministerie van Justitie. (2000). Statistische gegevens betreffende de opneming in gezinnen in Nederland van buitenlandse adoptiekinderen in de jaren 1995-1999. s-gravenhage. Munnichs, J. & Miesen, B. (1986). John Bowlby. Attachment, Life-span and Oldage. Deventer: Van Loghum Slaterus. Oosterhof-Beugelink, C. (1984). Hometraining; een pedagogische vorm van hulpverlening aan gezinnen met een geestelijk gehandicapt kind. Groningen: Wolters Noordhof. Polderman, N. (1998). Hechtingsstoornis, beginnen bij het begin, Tijdschrift voor Orthopedagogiek, 37. Redl, F. & Wineman, D. (1981). De behandeling van het agressieve kind. Utrecht: Bijleveld. Redl, F. & Wineman, D. (1985). Kinderen die haten. Utrecht: Bijleveld. Riksen-Walraven, prof.dr. J.M.A. (2000). Na twintig jaar gehechtheidsonderzoek: het raadsel van de D s. Kind en Adolescent, 21. Sanders-Woudstra, prof.dr. J.A.R. & Witte, drs. H.F.K. de (red.) (1985). Leerboek Kinder- en Jeugdpsychiatrie. Assen: Van Gorcum. Schagen, M. & Verheij F. (1994) in: L.E. Rietdijk, Teambegeleiding en individuele werkbegeleiding. Utrecht: Uitgeverij SWP. Slot, N.W. & Spanjaard, H. (2000). Competentievergroting in de residentiële jeugdzorg. Baarn: Uitgeverij Intro. Slot, N.W. & Spanjaard, H. (januari 1996). Ontwikkelingstaken voor ouders van jonge kinderen. Het competentiemodel en gezinsgerichte hulpverlening. Jeugd en samenleving. Smis, dr. W. (1981). Het verwaarloosde kind, Syndroom en behandeling, 3 e herziene druk. Leuven: Universitaire Pers Leuven. Vos-Thiels, E. (1994). Nota baby-dagbehandeling, interne nota M.K.D. Roosendaal: De Stegel/RIAGG Westelijk Noord-Brabant. Waters, E. (1995). The Attachment Q-set (version 3.0), in: Caregiving, cultural and cognitive perspectives on secure-base behaviour and working models. Monographs of the Society for Research in Child Development, 60, p. 234-246. Winkelaar, P. (1998 4 ). Methodisch werken. Inleiding tot methodisch handelen met en voor mensen. Maarssen: Elsevier/De Tijdstroom. Yperen, T. van & Popeyus, E. (2000). Vernieuwing binnen de jeugdzorg. Utrecht: Raad voor de Kinderbescherming/NIZW. 80 literatuur
Lijst van afkortingen BJZ Bureau Jeugdzorg DSM-IV Diagnostic and Statistical Manual of mental disorders, vierde editie GIH Globale Indicatielijst Hechting LOGA Landelijke Organisatie Gezinsproblematiek Adoptie MKD Medisch Kleuter Dagverblijf OKZ Ouder-Kind Zorg PPG Praktisch Pedagogische Gezinsbegeleiding SBD School Begeleidingsdienst SPD Sociaal Pedagogische Dienst TGV Therapeutische Gezinsverpleging VIB Video Interactie begeleiding VVP Voorziening Voor Pleegzorg ZAT Zinaanvultest ZMOK Zeer Moeilijk Opvoedbare Kinderen afkortingen 81
Adressen van instellingen en verenigingen Bureau VIA (Voorlichting Interlandelijke Adoptie) Postbus 290 3500 AG Utrecht 030-2321550 Stichting Op Kleine Schaal (OKS) WESP/STAP Trainingen Componistenlaan 79-81 2215 SP Voorhout 0252-219111 0252 225229 (fax) Landelijke Oudervereniging Gezinsproblematiek Adoptie (LOGA) Neerpeltlaan 27 5628 PE Eindhoven 040-2489039 De Knoop, Vereniging voor ouders met het geen-bodem-syndroom Kafmolen 1 7641 KE Wierden 0546-579926 De Cirkel, Zelfhulpgroep voor ouders van kinderen met het geen-bodem-syndroom Gr. van Kesselstraat 24 5991 CD Baarlo Oudernetwerk OverSchatten, netwerk voor adoptie- en pleegouders van kinderen met een verstandelijke en een emotionele handicap (Hechtingsproblematiek) Samenwerkende Ouderverenigingen Postbus 85278 3508 AG Utrecht 030-2363738 82 adressen
Internetadressen van relevante websites met betrekking tot de hulpverlening aan cliënten en/of cliëntsystemen met hechtingsstoornissen Websites van ouderverenigingen http://home.tiscalinet.be/contactgroepwatnu/loga.html http://home.tiscalinet.be/contactgroepwatnu/oversch.html http://www.spin.nl/cirkel.htm http://www.hechtingsstoornis.nl Website van het Bureau VIA www.adoptie.nl Websites met veel verwijzingen over adoptie en/of pleegzorg www.startkabel.nl/k/adoptie www.mobiel-pleegzorg.nl (tijdschrift voor pleegzorg) www.pleegzorg.nl Website met algemene informatie voor jeugdzorg en jeugdhulpverlening www.jeugdinformatie.nl http://jeugdzorg.pagina.nl adressen 83