Pleegzorg Kompaan en De Bocht

Transcriptie

1 Pleegzorg Kompaan en De Bocht Informatie voor mensen die mogelijk pleegouder willen worden Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 3

2 april 2012 Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 2

3 Inhoud 1. Wat is pleegzorg? 4 2. Pleegouders 6 3. Soorten pleegzorg bij Kompaan en De Bocht 7 4. Het centrum voor pleegouders 9 Wat zijn de taken van het centrum voor pleegouders 5. Pleegouder worden Veiligheid Meer informatie 15 Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 3

4 1. Wat is pleegzorg? Pleegzorg is de zorg voor een kind van een ander, een pleegkind. Pleegkinderen zijn kinderen tussen 0 en 18 jaar die door problemen niet thuis bij hun ouders kunnen wonen. Kinderen worden in een pleeggezin geplaatst omdat de ouders hen om uiteenlopende redenen niet goed kunnen verzorgen of hen onvoldoende stabiliteit en/of veiligheid kunnen bieden. Zo zijn er kinderen die te weinig aandacht hebben gehad of mishandeld zijn of waarvan de ouder(s) ernstige medische of psychische problemen hebben. Pleegkinderen brengen hun eigen geschiedenis mee en dat kan hun gedrag beïnvloeden. Kinderen voelen zich bijvoorbeeld schuldig, boos of verdrietig omdat ze niet meer bij hun eigen ouders kunnen wonen. Maar ze kunnen ook opgelucht zijn omdat er eindelijk iets verandert. Hoe slecht de omstandigheden van deze kinderen ook zijn geweest, in de praktijk blijven ze zich meestal trouw (loyaal) opstellen ten opzichte van hun ouders. In bijna alle situaties hebben de pleegkinderen in meer of mindere mate contact met hun ouders. Het is belangrijk voor het kind dat de pleegouders zich in dit contact met de ouders positief opstellen. Wanneer een kind in een pleeggezin wordt geplaatst, kan dat vrijwillig gaan of gedwongen. Vrijwillig houdt in dat de ouders zelf aangeven dat ze niet goed voor hun kind kunnen zorgen en dat het beter is als hun kind (tijdelijk) niet thuis woont. Verplicht wil zeggen dat de rechter een uitspraak heeft gedaan dat een kind niet meer thuis mag wonen. De rechter benoemt dan een (gezins)voogd voor het kind. Deze voogd is een hulpverlener van Bureau Jeugdzorg. Pleegouders zijn mensen die deze kinderen proberen te helpen hun weg te vinden in al deze verwarrende Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 4

5 gevoelens. Pleegouders zijn geen super ouders. Opvoeden is moeilijk en daarbij worden soms fouten gemaakt. Pleegouders zijn mensen die zich open opstellen ten opzichte van het kind en zijn omgeving en goed kunnen samenwerken. Een praktische en reële instelling is belangrijk. In Midden-Brabant is pleegzorg een onderdeel van Kompaan, een organisatie voor hulpverlening aan jeugd, vrouwen en gezinnen. Pleegzorg Kompaan en De Bocht (gefuseerd op ) biedt ondersteuning en begeleiding aan pleegkinderen en pleegouders. Bureau Jeugdzorg regelt dat een kind in een pleeggezin geplaatst kan worden. Dit kan op vrijwillige basis zijn of na een uitspraak van een kinderrechter. Bureau Jeugdzorg geeft een indicatie af voor pleegzorg en meldt het kind aan bij een organisatie voor jeugdhulpverlening of pleegzorg zoals Kompaan. Pleegzorg Kompaan en De Bocht 5

6 2. Pleegouders Pleegouders zijn mensen die zorgen voor het kind van een ander. Een pleegouder is minimaal 21 jaar. Het maakt niet uit of een pleegouder alleen woont, getrouwd is, zelf kinderen heeft of niet. Elk pleegkind is anders en de een kan bijvoorbeeld beter in een gezin met kinderen wonen en de ander past misschien beter bij iemand die alleen woont. We kijken naar wat een pleegkind nodig heeft en wat een pleegouder kan bieden. Pleegouders. Zijn open en duidelijk in het contact. Pleegouders gaan op een positieve manier om met anderen, dus ook met het pleegkind en zijn of haar familie. Kunnen samenwerken en het ouderschap delen. Pleegouders delen het ouderschap met de ouders en de familie van het pleegkind en werken samen met de pleegzorgwerker die hen begeleidt. Helpen kinderen een positieve kijk op zichzelf te ontwikkelen. Pleegkinderen voelen zich vaak afgewezen en denken daardoor negatief over zichzelf. Pleegouders helpen pleegkinderen om hun levensgeschiedenis te begrijpen. Helpen kinderen hun gedrag te veranderen zonder hen pijn te doen. Pleegouders helpen pleegkinderen om bepaald negatief gedrag te veranderen zonder te kwetsen of te slaan. Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 6

7 Kunnen in schatten wat het effect is van pleegzorg op hun eigen situatie. Ze weten welke invloed een nieuw gezinslid heeft op hun eigen leven, het verdelen van tijd, aandacht, ruimte enzovoort. 3. Soorten pleegzorg bij Kompaan Er zijn verschillende vormen van pleegzorg. Er zijn zoveel verschillende vormen zodat we goed kunnen aansluiten bij wat een kind nodig heeft. Pleegzorg wil zoveel mogelijk maatwerk leveren om het kind, de ouders en de pleegouders zo goed mogelijk te helpen en begeleiden. U kunt kiezen welke vorm het beste bij u als persoon en bij uw gezinssituatie past. Pleegzorg Kompaan kent de volgende vormen: Pleegzorg langdurend Het is duidelijk dat een kind voor langere tijd in een pleeggezin gaat wonen. Dat kan voor een jaar zijn, maar ook voor jaren of totdat het kind 18 jaar is. Het is duidelijk dat de ouders lange tijd niet meer voor het kind kunnen zorgen. Crisisopvang Een kind moet acuut worden opgenomen, meestal wordt een kind dezelfde dag nog geplaatst. Deze plaatsing is voor maximaal vier weken. In die periode wordt gezocht naar een meer permanente oplossing. Vaak wordt crisisopvang gevolgd door kortdurende pleegzorg. Pleegzorg kortdurend Een kind komt voor ongeveer 5 maanden tot een jaar in een pleeggezin wonen. Dat kan zijn omdat duidelijk is dat het kind na die periode weer naar huis kan, maar het kan Pleegzorg Kompaan en De Bocht 7

8 ook zijn om nader uit te zoeken wat de beste oplossing is: een pleeggezin, terug naar huis of een internaat. Weekend- en vakantiepleegzorg Het kind verblijft ongeveer 2 weekenden in de maand en/of stukjes van de vakantie in een pleeggezin. De rest van de tijd woont het kind bijvoorbeeld in een ander pleeggezin of in een internaat. Pleegzorg voor kinderen met een lichte verstandelijke beperking De zorg voor een kind met beperkte verstandelijke vermogens vraagt weer een andere benadering en andere opvoeders-kwaliteiten. Daarom hebben we de werkwijze en de begeleiding hierop aangepast. Pleegzorg voor moslims Omdat de leefgewoontes (bijvoorbeeld het eten en het geloof) van moslims op een aantal gebieden heel anders zijn dan die van doorsnee Nederlanders, zoeken we voor moslimkinderen pleegouders uit hun eigen cultuur. De werkwijze en de begeleiding is daarop aangepast. Netwerkpleegzorg Als een kind gaat wonen bij familie of bekenden. Ongeveer 60% van de pleegouders komen uit het netwerk van het pleegkind. Pleegouders die willen zorgen voor een kind dat zij niet kennen, noemen we bestandspleegouders. Specialistische pleegzorg Voor ervaren opvoeders die zorgen voor pleegkinderen met problemen in de ontwikkeling of in het gedrag. Er is extra begeleiding en een extra toelage boven de pleegzorgvergoeding. Die extra toelage kan de pleegouder gebruiken om bijvoorbeeld therapie, extra (pedagogische) ondersteuning of oppas te betalen. Specialistische pleegzorg kan zowel voor korte duur als voor lange tijd zijn. Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 8

9 Extra hulpverlening In een aantal situaties is de hulpverlening ook gericht om de thuissituatie te verbeteren zodat het kind terug naar huis kan. Dit doen we bij pleegzorg bijvoorbeeld met de Gezinsbegeleiding. Een vorm van ondersteuning aan de pleegouders is de Video Interactiebegeleiding (VIB). Met deze hulpvorm worden pleegouders ondersteund in de omgang met hun pleegkind. 4. Het Centrum voor Pleegouders Wat zijn de taken van het Centrum voor Pleegouders? Voorlichting Mensen informeren over pleegzorg: wat is het en hoe werkt het? Dit doen we o.a. via folders, advertenties, informatiebijeenkomsten, gesprekken en de website. De bedoeling is hierdoor nieuwe pleeggezinnen te werven, maar ook om de bekendheid van pleegzorg te vergroten. Het is fijn als een pleegkind niet steeds hoeft uit te leggen wat een pleegkind is. Voorbereiding van pleegouders Mensen die pleegouder willen worden, worden op deze taak voorbereid door Pleegzorg. Beginnende pleegouders volgen het STAP-programma of krijgen een individuele voorbereiding. Voorafgaand aan de start van het programma vindt een huisbezoek bij u plaats. STAP is een voorbereiding van zeven bijeenkomsten, waarin, samen met andere aspirant pleegouders, op allerlei facetten van pleegzorg wordt ingegaan. Deze bijeenkomsten worden verzorgd door een ervaren pleegouder en een medewerker van het Centrum voor Pleegouders. Minstens vijf maal per jaar is er een STAPvoorbereiding. Pleegzorg Kompaan en De Bocht 9

10 Het doel is om in samenwerking met elkaar stap voor stap een reële kijk op pleegzorg te krijgen, zodat we met elkaar kunnen beoordelen of pleegzorg bij u past en welke vorm bij u en uw situatie past. Bij de individuele voorbereiding zijn er minimaal drie gesprekken met een medewerker van het centrum voor Pleegzorg. Bemiddeling en plaatsing Als de voorbereiding is afgerond, kan er een pleegkind bij u worden geplaatst. Het kan soms even duren tot een pleegkind in het pleeggezin komt wonen. We zoeken voor een kind een gezin dat goed bij het kind past en kan bieden wat het kind nodig heeft. Daarbij gaan we zeer zorgvuldig te werk (de matching). Er wordt bijvoorbeeld gelet op de woonomgeving en op de leeftijd van eventuele andere kinderen in het pleeggezin. De opvoederskwaliteiten van de pleegouders spelen hierbij ook een rol. Daarmee is de kans het grootste dat het voor alle partijen een geslaagde plaatsing wordt en zo proberen we teleurstellingen te voorkomen. Het kan zijn dat pleegouders voorkeuren hebben, bijvoorbeeld een kind van een bepaalde leeftijd, waardoor weinig pleegkinderen overblijven. Als het aanbod van een pleegouder beperkt is, dan kan het lang duren voor er een pleegkind komt. Na de matching volgen gesprekken met betrokkenen en nadere kennismaking. Als iedereen het eens is met de plaatsing wordt een pleegcontract afgesloten en een hulpverleningsplan opgesteld waarin afspraken over de zorg, de oudercontacten en de begeleiding worden vastgelegd. Begeleiding Pleegzorgwerkers van Kompaan en De Bocht begeleiden het pleegkind en de (pleeg)ouders. Hij of zij zorgt dat er goede afspraken worden gemaakt over de begeleiding, Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 10

11 over financiën, contacten met de ouders van het kind etc. Dit wordt door de pleegzorgwerker vastgelegd in een begeleidingsplan. De pleegzorgwerker volgt de ontwikkelingen van het pleegkind en houdt samen met pleegouders in de gaten of de doelen van de plaatsing worden gehaald. Ondersteuning en nazorg Ondersteuning van pleegouders vindt plaats op verschillende manieren. Zo zijn er cursussen voor pleegouders rondom speciale onderwerpen of voor mensen die kinderen met specifieke problemen opvangen. Enkele keren per jaar organiseert Pleegzorg Kompaan thema-avonden. Het is de bedoeling dat pleegouders af en toe deelnemen aan een cursus of themabijeenkomst. De nazorg vanuit Pleegzorg Kompaan bestaat onder andere uit een eindgesprek dat na beëindiging van een plaatsing met pleegouders en begeleiders wordt gehouden. Met de pleegouders bespreken we daarin het verloop van de plaatsing, de begeleiding en of nazorg gewenst is. Als pleegouders opnieuw een pleegkind willen, bespreken we ook voor welke vorm van pleegzorg dat zal zijn. Activiteiten en POP Elke derde donderdag van de maand is er een informele bijeenkomst waar pleegouders elkaar kunnen ontmoeten: pleegouders ontmoeten pleegouders (POP). Ongeveer een keer per jaar organiseren we een activiteit voor onze pleeggezinnen. Pleegzorg Kompaan en De Bocht 11

12 5. Pleegouder worden Het is belangrijk om goed na te denken of u pleegouder wilt worden. Wat voor consequenties heeft het voor uw leven? Wat vinden eventuele andere gezinsleden? Kan het praktisch? Realiseert u zich dat een pleegkind geen onbeschreven blad is en dat de ouders belangrijk voor hem of haar zijn? Neem hier de tijd voor. Wat zijn de stappen als u na het lezen van dit boekje meer wilt weten en mogelijk pleegouder wilt worden? Informatieavond Indien u na het lezen van deze informatie besluit verder te willen gaan met pleegzorg, kunt u zich opgeven voor een informatiebijeenkomst. Ongeveer acht keer per jaar is er een bijeenkomst voor belangstellenden. Tijdens deze bijeenkomst wordt informatie gegeven over het pleegouderschap en de taken en begeleiding van Pleegzorg Kompaan. Uiteraard is er ruimte voor het stellen van vragen. Aan het eind van deze bijeenkomst krijgen belangstellenden twee formulieren uitgereikt: een aanmeldingsformulier, waarop we u vragen uw gegevens in te vullen; een formulier voor de aanvraag van geen bezwaar aan de Raad voor de Kinderbescherming. Verklaring van de Raad Als u zich inschrijft als pleegouder vragen wij u om ons toestemming te geven om een verklaring van geen bezwaar aan te vragen bij de Raad voor de Kinderbescherming. De Raad onderzoekt dan of er strafbare feiten zijn die pleegzorg kunnen belemmeren. Dit is een justitiële screening en pleegouders geven in de verklaring aan geen bezwaar te hebben dat de Raad voor de Kinderbescherming in het justitiële documentatieregister kijkt of mensen een strafblad hebben. Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 12

13 Als we deze verklaring ontvangen hebben, bespreken we of de voorbereiding individueel of in de STAP zal plaatsvinden. STAP of individuele voorbereiding (zie hoofdstuk 4) Pleegouder zijn Om pleegouders te informeren verschijnt een aantal keer per jaar de nieuwsbrief van Pleegzorg Kompaan en De Bocht. Ook worden pleegouders via de mail of per brief geïnformeerd. Pleegouders die dat willen, krijgen van Kompaan en De Bocht een abonnement op het tijdschrift voor pleegzorg: Mobiel. Daarbij zit de WAT?! Krant voor de (pleeg)kinderen in het gezin. Vergoeding en materiële ondersteuning Pleegzorg zorgt voor de uitbetaling van de pleegzorgvergoeding. De vergoedingen zijn afhankelijk van de leeftijd van het pleegkind. De bedragen worden jaarlijks aangepast. In bepaalde situaties wordt een toeslag betaald: bij crisisplaatsing, plaatsing van een gehandicapt kind en bij opvang van drie of meer pleegkinderen. Kompaan en De Bocht heeft een noodfonds waaruit bepaalde noodzakelijk te maken kosten vergoed kunnen worden. Verder hebben we een depot van waaruit spullen voor pleegkinderen geleend kunnen worden zoals meubilair, autostoeltjes, speelgoed en kleren. Als een pleegkind zeer intensieve zorg of begeleiding nodig heeft, bijvoorbeeld door een handicap, kan het voorkomen dat de pleegouder een extra vergoeding krijgt. Over financiële zaken rondom zaken als ziektekosten, WAverzekering, studiekosten en andere extra kosten en wie die betaalt, worden afspraken gemaakt bij het begin van een plaatsing. Pleegzorg Kompaan en De Bocht 13

14 6. Veiligheid Veiligheid van het pleegkind is een belangrijk thema bij pleegzorg. Met veiligheid bedoelen we dat een kind niet lichamelijk, geestelijk of seksueel wordt mishandeld. Logisch natuurlijk. Daarom is het ook een onderwerp wat regelmatig een punt van aandacht is. Bij de voorlichting, de voorbereiding, de matching, de begeleiding en in de rapportages. Zo wordt bijvoorbeeld bij nieuwe pleegouders een verklaring van geen bezwaar aangevraagd bij de Raad voor de Kinderbescherming (zie pagina 11). In de voorbereiding wordt ook bekeken of een aspirant pleegouder voldoende pedagogische kwaliteiten heeft om een kind veiligheid te bieden. Bij de begeleiding en evaluatie is veiligheid een gespreksonderwerp en er wordt verslag over gedaan in de rapportages. De veiligheid van pleegkinderen is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van Bureau Jeugdzorg, Pleegzorg en de pleegouders. Pleegzorg Kompaan en De Bocht (2012) 14

15 7. Meer informatie (voor jeugd) brochures: de meest gestelde vragen vraag maar raak (voor kinderen) weekend-vakantiepleegzorg langdurige pleegzorg crisisopvang netwerkpleegzorg pleegzorg magazine Meer lezen: er is veel geschreven over pleegzorg. U kunt een literatuurlijst vinden op of opvragen bij uw pleegzorgwerker. Op de website staat elke maand een nieuw interview met ervaringsverhalen van pleegouders. Pleegzorg Kompaan en De Bocht 15