(Voeding) en Bewegen Martijn Stuiver Fysiotherapeut Klinisch epidemioloog
Basis inspannings fysiologie
Wat is conditie? Aeroob vermogen Lenigheid Kracht snel-duur-maximaal Coördinatie
Aeroob vermogen
Aeroob vermogen Longfunctie + Hartfunctie Vasculaire integriteit en functie Spierfunctie en vorm (oxidatieve capaciteit, vezeltype + + = aerobic capacity Slide: courtesy of Dr. Lee Jones
Activiteit MET waarden van activiteiten 1 MET = 3.5 mlo 2/ kg/min MET waarde Fietsen 8 Stofzuigen 3.5 Bed opmaken 2.5 Wandelen 4km/h 4 Hardlopen 12 km/h 13.5 Autorijden 1 Drummen 4 Badminton 7
Kracht actine myosine Hypertrofie = vermeerdere contractiele eiwitten
Spiervezel typering Type II Type I
Effecten van training/ beweging Vergroten/ onderhouden van: aëroob vermogen long-hart-spier keten spierkracht (snel, duur, max) Coördinatie en vaardigheid Lenigheid Thermoregulatie
Doel: Afvallen Vorm/ Intensiteit Laag intensieve inspanning: relatief aandeel vetverbranding hoog Hoog intensieve inspanning: absolute (vet)verbranding hoog Krachttraining: toename vetvrije massa (maar niet noodzakelijk afname gewicht) en toename rustmetabolisme Afvallen door alleen meer bewegen is een utopie
Doel: aankomen Toename van vetvrije massa Krachttraining noodzakelijk Voor hypertrofie: hoog intensief, lage frequentie Eerst neurologische aanpassingen, dan pas structurele 60-80% 1RM
NNGB Volwassenen: 30 minuten matig intensief te bewegen 5-7x/ week Matig intensief = 4-6,5 MET (55-) 3 5 MET (55+) De duur en de intensiteit van de activiteit zijn inwisselbaar 30 fietsen = 15 hardlopen 60 fietsen = 4x 15 fietsen
Fitnorm De minimale hoeveelheid lichamelijke activiteit aan die noodzakelijk is om de lichamelijke fitheid te vergroten. 3x/ week 20 minuten inspannend bewegen.
Training = specifiek & reversibel
Afname VO2peak met ouder worden Fitzgerald et al. J Appl Physiol (1985). 1997
VO 2peak (ml.kg.min) Afname aerobe capaciteit in patienten met kanker 52% 36% 28% 33% 32% Slide: courtesy of Dr. Lee Jones
Handboek voeding bij Kanker 2 e druk, de Tijdstroom
Beweegadvies voor survivors van kanker (ACSM) OF + 150 min 75 min 2 x week
Effecten van training/ beweging Bij kanker: Verminderen symptomen: Vermoeidheid Depressie Misselijkheid Verbeteren lichaamssamenstelling Verkleinen recidiefkans? Verkleinen overlijdens risico?
Survival (?) Darmkanker Gemetastaseerd borstkanker Meyerhardt 2009 Jones 2012
Cancer survivors who completed 15 metabolic equivalents of task (MET)-h/week of physical activity had a 27% lower risk of cancer mortality.
Optimale dosis? Exercise is the closest thing we ll ever get to the miracle pill that everyone is seeking I.M. Lee N Engl J Med Health News May 1997
PACES REACT EXIST QLIM Training tijdens chemotherapie Training na chemotherapie Training na SCT Training bij kinderen Chinapaw et al. IJBM 2012; BMC Cancer 2010
Onco-Move omatig intensief bewegen ominimaal NNGB ohome-based oondersteuning/ coaching door vpk of vs ogedragsmatige ondersteuning
Borgschaal
On Track orelatief hoge intensiteit o2 sessies per week spierkracht en aerobe training oonder supervisie van een geschoolde fysiotherapeut o+ 30 minuten dagelijkse activiteit
REACT o Krachttraining o Interval (aerobe) training o Coaching actieve leefstijl o Hoog-intensief vs Matig intensief o Verschillende kanker diagnoses
Fitheid Duurtest (min) PiekVO2 (ml/kg/min) 14 12 * 28 26 # 20% 10 8 * 24 * 15% 6 22 4 T0 PACES T1 20 T0 REACT T1 OnTrack Onco-Move Gebruikelijke zorg HI LMI WLC *p< 0.05; 0.05<p<0.10 Van Waart et al. JCO 2015; Kampshoff et al. BMC Medicine 2015
Vermoeidheid 15 15 14 13 12 * * 14 13 12 11 10 11 10 * 9 T0 T1 9 T0 T1 PACES OnTrack Onco-Move Gebruikelijke zorg *p< 0.05 HI LMI WLC REACT Van Waart et al. JCO 2015; Kampshoff et al. BMC Medicine 2015
Kwaliteit van Leven Fysiek functioneren 90 85 80 90 85 80 * 75 70 * 75 70 65 T0 PACES T1 65 T0 T1 REACT OnTrack Onco-Move Gebruikelijke zorg *p< 0.05 HI LMI WLC Van Waart et al. JCO 2015; Kampshoff et al. BMC Medicine 2015
Vermoeidheid (FQL) OnTrack deelnemers ervoeren vermoeidheid minder vaak als : Frustrerend ES 0.47 Beangstigend ES 0.41 En vaker als Aangenaam ES 0.39 In vergelijking met usual care
Terugkeer naar werk * * * * statistically significant
Volhouden behandeling % patienten zonder dosisbijstelling % dosisbijstelling in patienten met bijstelling
SR: Effect van lichaamsbeweging na behandeling op KvL Authors conclusions This systematic review indicates that exercise may have beneficial effects on HRQoL and certain HRQoL domains including cancer- specific concerns (e.g. breast cancer), body image/self-esteem, emotional well-being, sexuality, sleep disturbance, social functioning, anxiety, fatigue, and pain at varying follow-up periods. Mishra et al 2012
SR: Effect van lichaamsbeweging na behandeling op KvL Authors conclusions This systematic review indicates that exercise may have beneficial effects at varying follow-up periods on HRQoL and certain HRQoL domains including physical functioning, role function, social functioning, and fatigue. Mishra et al 2012
Voeding en beweging o Onlosmakelijk met elkaar verbonden o Bij onvoldoende voeding leidt training niet tot een toename van conditie en kracht o Bij onvoldoende beweging leidt voeding niet tot een toename van spiermassa o 1,2 tot 1,5 g eiwit / kg lichaamsgewicht per dag bij kanker
Wat kunt u doen? Sta positief tegenover lichaamsbeweging Vraag actief naar lichamelijke activiteit Benadruk belang van goede voeding en bewegen Verwijs indien noodzakelijk of gewenst