Voorwoord 10. Inleiding Inleiding in de module inspanning 1 5

Transcriptie

1 Inhoud 5 Inhoud Voorwoord 10 Inleiding 11 module i aanpassen aan inspannen 1 Inleiding in de module inspanning Energielevering bij inspanning Bewegen kost energie Energie, arbeid, vermogen en capaciteit Energiebronnen en energievoorraden Energierijke fosfaten Glycolyse Anaerobe splitsing van koolhydraten Lactaatproductie Verzuren of niet verzuren Benutting van lactaat in andere weefsels Aerobe energievrijmaking Citroenzuurcyclus Ademhalingsketen Maximale inspanning en anaerobe processen Lactaatdrempel Zuurstoftekort tijdens intensieve belasting Gebruik van glucose en vetzuren bij inspanning 36 3 Spierwerking bij inspanning Aanpassingsvermogen van spieren Spiervezeltypen en inspanning Spiervezeltypen Size principle Spiervezeltypen bij verschillende sporten Effectieve trainingsprikkels Spieronwikkeling en spierdoping Spierkracht Spierkracht en fysiologische doorsnede 49

2 6 Inspanningsfysiologie, oefentherapie en training Lange en korte spieren even sterk Spierkracht en momentane spierlengte Trainen in een vast traject Spierkracht en contractiesnelheid Spiermassa en aeroob vermogen Spierkracht en veroudering 57 4 Hartfunctie, circulatie en inspanning Inleiding Hartminuutvolume Hartfrequentie Hartslagreserve Slagvolume Herverdeling van bloed bij inspanning Bloeddruk en inspanning Arterioveneus zuurstofverschil Ventilatie en gaswisseling bij inspanning Inleiding Aanpassing van de ventilatie bij inspanning Ademminuutvolume Ademvolume Ademfrequentie Inspanning en ventilatietoename; ventilatiedrempel Het maximale aerobe vermogen Gaswisseling in longen en spierweefsel bij inspanning Zuurstofbinding aan bloed bij inspanning Afgifte van zuurstof aan de spieren Ventilatie en energiemetabolisme Ademregulatie bij inspanning Hyperventileren en zwemmen 85 6 Temperatuurregulatie tijdens inspanning Warmteproductie en -afgifte Factoren bij het handhaven van de lichaamstemperatuur Circulatie Warmteafgifte aan het huidoppervlak Verdamping Inspanning in de warmte Dehydratie Effecten en risico s van lichaamstemperatuurstijging Acclimatiseren aan warmte Warming-up Koude 97 7 Vermoeidheid Achtergronden Centrale vermoeidheid 1 00

3 Inhoud Ruggenmerg en motoneuronen Actiepotentiaal en motorische eindplaat Perifere vermoeidheid Voortgeleiding actiepotentiaal cp, atp en imp Energiereserves Spiermetabolisme Doorbloeding Spiervezeltype Vocht- en mineralentekort Energiehuishouding, antropometrie en ergometrie Energieverbruik en energiebalans Componenten van het energieverbruik Metabole equivalent De energiebalans uit evenwicht Lichaamssamenstelling Vetpercentage en lean body mass Antropometrie Voeding en lichamelijke activiteit Afvallen bij overgewicht Afvallen bij sporters Inspanningsintensiteit en vet verbranden Ergometrie Apparatuur voor inspanningsmetingen module ii training en adaptatie 9 Fysiotherapie en training Inleiding Van bewegen naar trainen Trainen als therapeutisch middel Doelgericht trainen Methodisch handelen Verwijzing Anamnese Onderzoek Behandelplan Behandeling (oefentherapie, training) Evaluatie Afsluiting Trainen van fysieke belastbaarheid Inleiding Grondmotorische eigenschappen Kracht Snelheid Uithoudingsvermogen 1 37

4 8 Inspanningsfysiologie, oefentherapie en training Lenigheid Coördinatie Trainen van grondmotorische eigenschappen Trainingsleer Inleiding Trainingsprincipes Overload Specificiteit Reversibiliteit Afnemende meeropbrengst Trainingsvariabelen of trainingsbouwstenen Intensiteit Frequentie Duur Omvang Trainingsmethoden Duurtraining Intervaltraining Richtlijnen voor training Inleiding Uitgangspunten voor doseren van belasting Richtlijnen voor het trainen van kracht Kracht opbouwen Richtlijnen voor het trainen van duuruithoudingsvermogen Trainen van lokaal spieruithoudingsvermogen Trainen van het aerobe duuruithoudingsvermogen Borgschaal Functioneel trainen Vaststellen en analyseren van te trainen vaardigheden Vertaling in een functionele oefenvorm Testen en meten Inleiding Testdoelen Testeisen Betrouwbaarheid Validiteit Normen en referentiegroepen Risico s Kosten Uitvoerbaarheid Veiligheid Testvoorwaarden Inspanningstesten bij oefentherapie Testen voor het maximaal aeroob uithoudingsvermogen Testen voor spierkracht 1 69

5 Inhoud 9 14 Trainen voor de gezondheid Inleiding Bewegen is gezond Het belang van bewegen Noodzakelijke lichaamsbeweging Trainingseffecten en training van speciale groepen Trainingseffecten Centrale trainingseffecten Perifere trainingseffecten Effecten van krachttraining Trainen en pathologie Trainen van hartpatiënten Trainen van copd-patiënten Trainen van diabetespatiënten Trainen bij obesitas Trainen van artrosepatiënten Trainen van patiënten met osteoporose Trainen met ouderen Trainen na revalidatie van een sportletsel Grondmotorische eigenschappen Bewegingsanalyse en specifieke bewegingen Literatuurlijst 1 93 Lijst met begrippen en grootheden 1 96 Bijlage 1: Patiënt Specifieke Klachten (psk) 1 97 Bijlage 2: Normaalgewicht 1 98 Bijlage 3: rer-tabel 200 Register 202