Clinical Hot Topics Jan Ouwerkerk Research Coördinator Oncologie Leids Universitair Medisch Centrum
Nieuwe ontwikkelingen in de USA Nieuwe anti-kanker middelen recentelijk goedgekeurd door de FDA (Food and Drug Association) : Alimta (pemetrexed) voor Mesothelioom Avastin (bevacizumab) voor Colo-rectale kanker Erbitux (cetuximab) voor Colo-rectale kanker Andere nieuwe middelen tbv. Kankerpatiënten: - Emend (Aprepitant) als anti-emeticum - Aloxi (Palonosetron) als anti-emeticum
Teresa Knoop, MSN, RN, AOCN Clinical Nurse Specialist Avastin (VEGF) Registratie (FDA) bij het gemetastaseerde colorectaal carcinoom VEGF = Vasculair Endothelial Growth Factor
Colo-rectaal kanker Incidencie 3 e meest voorkomende kanker 3 e doodsoorzaak van kanker Hogere incidentie in geïndustrializeerde landen Hogere incidentie voor mannen dan voor vrouwen in de USA 150,000 120,000 90,000 60,000 30,000 0 2004 Voorspelling 146,940 New Cases 40,570 Rectal Cancer 106,370 Colon Cancer 56,730 Deaths American Cancer Society, 2004,
Behandeling van het uitgebreidt en/of gemetastaseerd Colo-rectaal kanker De verandering in de loop v/d jaren 1962-1995 1996-2002 2002-2004 2004 en verder 5-FU Leucovorin 5-FU Leucovorin Capecitabine Irinotecan 5-FU Leucovorin Capecitabine Irinotecan Oxaliplatin 5-FU Leucovorin Capecitabine Irinotecan Oxaliplatin Cetuximab (Erbitux) Bevacizumab (Avastin)
Targeted (gerichte)therapies
Tumor Cell Cancer Biology & Choosing Targets: Endothelial Cells & VEGF Tumor Cell Normal Endothelial Cell Abnormal Endothelial Cell
Remming van de VEGF route Somatic mutation Small avascular tumor Tumor secretion of VEGF stimulates angiogenesis Rapid tumor growth and metastasis Angiogenic inhibitors may reverse this process
Een gerichte behandeling: Monoclonale Antibodies Human -umab Murine -momab Adapted from LoBuglio & Saleh,, 1992, p. 273. Chimeric -ximab Erbitux Rituxan (mabthera) Humanized -zumab Herceptin Avastin
Targeting VEGF: Bevacizumab Avastin 93% mens, 7% muis Bind zich makkelijk aan VEGF (vascular endothelial growth factor) Voorkomt hier dat VEGF zich bind aan de receptors en remt daardoor VEGF geïnduceerde angiogenese
FDA indicatie Avastin (bevacizumab) Avastin wanneer gebruikt in combinatie met op Intra- Veneus 5-fluorouracil-gebaseerde chemotherapie is geïndiceerd voor eerste-lijns behandeling bij de behandeling van patiënten met gemetastaseerd carcinoom van het colon of rectum Goedgekeurd in Februari, 2004 Zet het VEGF aan tot remming van de angiogenese
Bijwerkingen van belang op een rijtje Hypertensie 11,0 % Infusie gerelateerde problemen < 3,0 % -koorts - koude rilling - allergische reactie - spierpijn Trombose 19,3 % Bloeding (neus) 3,1 % Maagperforatie 1,5 %
Avastin : Conclusie Toevoegen van bevacizumab (Avastin ) aan de standaard eerste lijns therapie voor gemetastaseerde colorectale kanker geeft significante verbeteringen in: Progressie vrije overleving Duur van de overleving Totale response percentages Totale Overleving Hurwitz, Fehrenbacher, Cartwright et al., 2003
Liz Busby RN, BSN, OCN Research Nurse Coordinator Erbitux Registratie (FDA) bij het gemetastaseerde colo-rectaal carcinoom EGFR = Epidermal Growth Factor Receptor
Erbitux Erbitux is een monoclonale antibodie dat zich specifiek bind aan de epidermale groei factor receptor (EGFR, HER 1, Erb-1) zowel bij normale cellen als bij tumorcellen. Het zorgt voor de remming van de bindende groeifactoren ( bv. EGF)
Rol van Epidermal Growth Factor Receptor (EGFR) bij patiënten met kanker Wat is EGFR? Voor het eerst ontdekt als anti-kanker behandeling in 1980 s EGFR is beschreven als een cellular oncogene in het bijzijn van andere Epidermal Growth Factor Receptor (EGF) en van Transforming Growth Factor (TGFα) Ook wel genoemd HER1 (Human EGF receptor 1) Bij 1/3 van alle solide tumoren is er een expressie van EGFR
Rol van EGFR bij patiënten met kanker EGFR beinvloed het tumorproces van de cel door signal transductie routes bij het: verlengen van de cel overleving, cel cyclus progressie, angiogenese, tumor cel invasie en verspreiden van metastasen. EGFR expressie bij normale cellen ligt tussen de 20.000-200.000 per cel. Bij tumorcellen liggen deze getallen veel hoger.
Eigenschappen van Erbitux, een EGFR monclonaal antilichaam Een chimerische antilichaam, gericht op en hoog specifiek voor EGFR op het celoppervlak Ontwikkeld om: tumorgroei te remmen angiogenese te remmen invasie, groei en het ontstaan van metastasen te remmen apoptose (geplande celdood) van tumorcellen te stimuleren
Voorbeelden van tumoren die EGFR expressie laten zien Esophageal 43-89% Goldstein (2001) Head and Neck 95-100% Salomon (1995) Colorectal 25-77% Salomon (1995) Colon, refractory 72% Saltz (2001) Bladder 31-48% Salomon (1995) Ovarian 35-70% Salomon (1995) Cervical/Uterine 90% Salomon (1995) Pancreatic 30-95% Abbruzzese (2001) Renal Cell 50-90% Yoshida (1997)
Meest voorkomende bijwerkingen Imclone Systems Inc. (2004); Bristol Myers Squibb (2004) Toxiciteit Erbitux Alleen n=279 Alle Graderingen bijwerkingen, % Acne uitslag 90 Krachteloosheid/vermoeidheid 49 Koorts 33 Misselikheid 29 Constipatie 28 Diarrhee 28
Meest voorkomende bijwerkingen Imclone Systems Inc. (2004); Bristol Myers Squibb (2004) Toxiciteit Erbitux + Irinotecan, n=354 Alle Graderingen bijwerkingen, % Acne uitslag 88 Krachteloosheid/vermoeidheid 73 Diarrhee 72 Misselijkheid 55 Abdominale Pijn 45 Braken 41
Huid Toxiciteit: Verpleegkundige Interventies Onderzoekend Geruststellen Stimulerend 24
Erbitux FDA goedkeuring op 12 Februari, 2004 Press Release: February 12, 2004 Erbitux (Cetuximab) receives FDA approval to treat irinotecan refractory or intolerant metastatic colorectal cancer. First of its kind antibody approved for use in combination with irinotecan and as a single agent.
Toekomst Voortgang van de Klinische Studies bij de volgende groepen: Colorectaal Carcinoom Pancreas Carcinoom Ovarium, Eierstok, Peritoneaal Carcinoom Niet Kleincellig Long Carcinoom Voor meer informatie: http://www.cetuximab.com or http://clinicaltirals.gov
Conclusie Erbitux is een nieuwe veel belovende benadering in de kankerbehandeling Erbitux heeft een aanvaardbaar bijwerkingen profiel, zowel gegeven als single agent als in combinatie met chemotherapie of radiotherapie Meest voorkomende bijwerking is huiduitslag lijkend op acne. Specifieke therapieën, zoals met monoclonale antibodies hebben het vermogen om alleen de kankercel aan te vallen, en geven daardoor een lagere toxiciteit
Debra Wujcik, RN, MSN, AOCN Vanderbilt-Ingram Cancer Center Nashville, TN Emend (Aprepitant) Nieuw anti-emeticum
Emend (Aprepitant) Goedgekeurd in maart 2003 en introductie in nederland begin 2004 Werkingsmechanisme: Selectieve werking en een hoge affiniteit met de receptor antagonist van de z.g - human substance P/neurokinin 1 (NK 1 ) Weinig of geen affiniteit met serotonine (5HT 3 ), dopamine and corticosteroid receptoren Verstoort de z.g. substance P route die misselijkheid en braken veroorzaakt
Aprepitant klinische studies Standaard (n=555) Dag 1 Dex 20 mg po Ondansetron 32 mg IV Days 2-4 Dex 8 mg po Aprepitant (n=550) Dag 1 Dex 12 mg po Ondansetron 32 mg IV Aprepitant 125 mg po Dag 2-4 Dex 8 mg po Aprepitant 80 mg po dag 2, 3
Aprepitant klinische studies Studie 1 Standaard (n=261) 52% CR Aprepitant (n=260) 73% CR Studie 2 Standaard (n=263) 43% CR Aprepitant (n=261) 63% CR Resultaten Acute symptomen verbeterd 11% 89% met aprepitant 78% met standard Verlate symptomen verbeterd 19% 75% met aprepitant 56% met standard CR = geen misselijkheid en geen rescue
Emend (Aprepitant) Indicatie In combinatie met andere anti-emetische medicatie voor het voorkomen van acute en verlate misselijkheid en braken bij zowel de eerste als bij de vervolg kuren van hoog emetogene chemotherapie voor de behandeling van kanker.
Bijwerkingen (www.emend.com) Vermoeidheid Misselijkheid Hik Obstipatie Diarree Verlies van eetlust
Palonosetron (Aloxi ) Goedgekeurd in juli 2003 USA / nog niet in Nederland Werkingsmechanisme: 5-HT 3 receptor antagonist 100-X hogere receptor affiniteit dan andere in deze klasse (ondansetron, granisetron) Half waarde tijd van 40 uur
Palonosetron klinische studies Matig emetogene chemotherapie Twee fase III, dubbel-blinde studies N = 1132 patients PALO versus ondansetron of dolasetron Hoge emetogene chemotherapie Fase II, dubbel-blinde, dosis-studie N = 161 Fase III, dubbel-blinde, studie N = 667»PALO versus ondansetron
Klinische studie resultaten Matig Emetogeen Acuut Ondansetron = 68.6% PALO = 81% verlaat Ondansetron = 55.1% PALO = 74% Hoog Emetogeen Acuut Ondansetron = 57% PALO = 59.2% Verlaat Ondansetron = 38% PALO = 45%
Palonosetron Conclusies PALO is effectief in het voorkomen van acute misselijkheid en braken Let op Studies lieten niet in alle gevallen zien dat het medicijn superieur is ten opzichte van andere 5-HT3 antagonisten PALO is effectief in voorkomen van verlate misselijkheid en braken PALO is effectief gedurende 6 dagen Toediening: 0.25 mg IV, gedurende 30 seconden, 30 minuten voorafgaand aan de chemotherapie toediening
Bijwerkingen www.managecinv.com Hoofdpijn Obstipatie Diarree Duizeligheid Vermoeidheid Abdominale pijn Alle bijwerkingen komen overeen met die van ondansetron en dolasetron
Behandeling voor Chemotherapie geïndiceerde misselijkheid en braken 5-HT 3 receptor antagonisten Dopamine receptor antagonisten Corticosteroiden Benzodiazepines NK 1 receptor antagonists
CONCLUSIE Als oncologie verpleegkundigen is het cruciaal om op de hoogte te blijven van nieuwe ontwikkelingen in behandelmogelijkheden en om het Hoe en Waarom te begrijpen zodat we onze patiënten zo goed mogelijk en nog beter kunnen begeleiden en voorlichten over nieuwe therapieën
Hope is the thing with feathers that perches in the soul, And sings the tune Without the words and never stops at all Emily Dickinson