naar next level veiligheidscultuur

naar next level veiligheidscultuur

WIE VEILIG- HEID KAN MANAGEN, KAN ALLES (MANAGEN) KWALITEIT IS TOEVAL UITSLUITEN Zo zijn onze manieren. Zo werken we hier. Er is niet zoiets als een bedrijfscultuur én een veiligheidscultuur. De één is een afspiegeling van de ander. Iedere organisatie heeft zijn eigen cultuur. Zijn eigen specifieke manier van kijken, denken en handelen. Dat maakt iedere organisatie uniek. Die eigenheid is een kracht. Het heeft de organisatie doen groeien en bloeien. Maar de wereld verandert continu. De wensen en eisen van overheid, consumenten, markt en (toekomstig) personeel veranderen mee. Wie stilstaat, holt achteruit. Verandert uw organisatie ook mee? Heeft u een open blik voor de kansen en risico s? Wie veiligheid naar een hoger niveau weet te loodsen, laat de kwaliteit van de hele organisatie groeien. 2 3

WIE KAN DELEN, ZAL VERMENIG- VULDIGEN VOORBIJ DE REGELS Uitstekende veiligheidsprestaties ontstaan niet door louter toepassen van de regels en het afvinken van checklists. In een professionele volwassen organisatie heerst een cultuur waarin mensen met inzicht en enthousiasme datgene doen wat nodig is om zonder ongelukken te werken. Ze doen dat in de overtuiging dat die werkwijze beter is voor henzelf en voor anderen. Het betekent groeien in persoonlijk leiderschap, zelfsturing en samenwerking. Dat is de basisgedachte achter het groeien in veiligheidscultuur. 4 5

LEER VAN ANDERMANS FOUTEN, WANT HET LEVEN IS TE KORT OM ZE ALLEMAAL ZELF TE MAKEN VAN FOUTEN VERMIJDEN NAAR OPEN COMMUNICEREN Er bestaan diverse modellen om de veiligheidscultuur in kaart te brengen en te laten groeien. De bekendste zijn Hearts and minds (Parker en Hudson), de Bradley Curve (DuPont) en de Veiligheidsladder (ProRail). Ze verschillen op punten, maar hebben vooral veel gemeen. In al die modellen is een organisatiecultuur niet statisch, maar dynamisch en ontwikkelbaar. Wie de veiligheidscultuur op een hoger plan wil brengen, zal werken aan een aantal zaken: Van zenden naar delen. Een organisatie met een foutenvermijdcultuur is doorgaans bestraffend op incidenten en missers. In een organisatie met een open communicatiecultuur deel je fouten en leer je er samen van. Van solo naar samen. Veilig werken kun je niet in je eentje. Iedere organisatie is onderdeel van een keten. Zowel intern als extern. De keten is zo veilig als de zwakste schakel. Dus versterk de teamkracht en daarmee elkaar. Van reactief naar pro-actief. Denk niet na, denk voor. In plaats van maatregelen nemen nadat een incident is opgetreden, voortdurend open staan voor preventieve verbeteringen. 6 7

NAAR NEXT LEVEL IN VEILIGHEIDS- CULTUUR PATHOLOGISCH REACTIEF CALCULATIEF PROACTIEF VOORUITSTREVEND Reactief Zenden Solo Monoloog Wantrouwen Proactief Delen Samen Dialoog Vertrouwen

DE TAAL VAN VERANDERING RE-ACTIEF Zo ben ik nou eenmaal Ik kan er niets aan doen Ik word gek van... Wat hebben ze nu weer gedaan? Zo zijn de regels Als dat gebeurt, dan... Wat gaat fout? Ik kan er niks aan doen Dat kan niet! Ja maar... Proactief en reactief denken en handelen is te herkennen aan iemands taalgebruik. Wat is de gangbare taal in uw organisatie? Wat hoort u uzelf en uw collega s het meest zeggen? PRO-ACTIEF Ik kan het ook anders aanpakken Laat ik eens kijken of er alternatieven zijn Ik laat me niet gek maken, ik bepaal zelf mijn gevoelens Hoe kunnen we ze helpen? Zo willen wij het doen Dat ga ik doen Wat gaat goed? Wat kan ik er aan doen? Wat zijn de mogelijkheden? Ja en...?

GRAS GROEIT NIET SNELLER DOOR ER AAN TE TREKKEN ORGANISATIES DIE DUWEN, TREKKEN ZICHZELF OMLAAG Veilig werken is in de beleving van veel medewerkers synoniem aan richtlijnen en controle. Maar hoe motiverend is een schoolrapport met louter slechte cijfers? De nadruk leggen op wat mensen en teams niet kunnen is hét recept voor weerstand. Het komt voort uit normatief denken. Voldoe je aan de norm, dan hoef je niets, ookal zou je willen. Voldoe je niet, dan moet je van alles, ook als je niet wilt. Managers, politici en bestuurders trekken en duwen veel. Dat werkt averechts. Mensen komen pas in beweging als ze (gezamenlijk) de zin en het nut van veranderingen inzien. Als ze gestimuleerd en uitgedaagd worden. 12 13

WIE VERAN- DERINGEN WIL UITROLLEN, MOET TAPIJT- LEGGER WORDEN DE KORTSTE WEG IS ZELDEN DE SNELSTE Uitrollen is managementjargon voor het zonder overleg doorvoeren van veranderingen die elders (meestal in een projectgroep) zijn uitgedacht. Uitrollen kan prima als het om puur technische veranderingen gaat. Maar zodra de verandering ook vraagt om nieuw gedrag van mensen, werkt het niet. Want mensen zijn nou eenmaal geen apparaten. Uitrollen is een verleidelijke aanpak omdat het de kortste weg is tussen A en B. Tussen probleem en oplossing. Maar de kortste weg blijkt zelden de snelste. Laat staan de effectiefste. Veranderen van gedrag en cultuur gaat niet rechtlijnig. Veranderprocessen verlopen meestal bochtig. Dat is wat Theorie U van Otto Scharmer ons leert. In die bocht is dialoog tussen alle betrokkenen de sleutel tot samen ontdekken, leren en veranderen. Door bottom up inzichten te delen. En niet door topdown instructies uit te rollen. 14 15

SAFETY SAFARI: IN 3 STAPPEN NAAR NEXT LEVEL VEILIG- HEIDSCULTUUR SafetySafari genereert een leer- en groeiproces in veilig samenwerken. Daarvoor bieden we een set aan ondersteunende en samenhangende tools. Zo gaat de hele organisatie gezamenlijk door de bocht.

RISICO S SIGNALEREN DOET U MET DE APP Een praktische tool om risicovolle situaties en wenselijke praktijken te fotograferen, te signaleren en direct te delen met collega s. Op die manier schakelt u alle oren en ogen op de werkvloer in. U betrekt iedereen, van vaste werknemers tot contractors bij het inventariseren van risico s. Zo maakt u werk van de interactieve en participatieve RI&E. 1. ZIE Positieve veiligheid Met de SafetySafari-app signaleert u niet alleen risicovolle situaties maar ook goede praktijken. Waarom? Omdat een voortdurend slecht rapportcijfer niet motiveert. Uit de (positieve) psychologie is bekend dat waardering meer beklijft dan berisping. Bovendien sluit veiligheid op deze manier beter aan bij bedrijfsprocessen die wel positief gericht zijn, zoals het streven naar meer klantgerichtheid, kwaliteit of winst. Gratis App De app is gratis te downloaden op safetysafari.nl 19

RISICO-DIALOOG VOERT U MET DASHBOARD Een beveiligde website waarin alle teamfoto s belanden die met de app zijn gemaakt. Het is de basis voor veiligheidsoverleg en toolboxmeetings. Niet als eenrichtingsverkeer maar door te delen. Door samen een risico-dialoog aan te gaan nemen risico-bewustzijn en -betrokkenheid toe. 2. BESPREEK Waarom praten werkt Veel organisaties streven naar een aanspreekcultuur. Oftewel: elkaar aanspreken op risicovol gedrag. SafetySafari heeft daar een wat andere kijk op. Aanspreken voelt al snel als berispend en oncollegiaal. Dat verandert wanneer een team regelmatig de zelf gemaakte foto s bespreekt. Dan groeit er gaandeweg een breedgedragen groepsnorm over zo doen we dat. En dan wordt elkaar daar op aanspreken ook minder eng. Kortom: bespreken leidt tot afspreken, leidt tot aanspreken, leidt tot groei in veiligheidscultuur. 21

VERBETERACTIES LEGT U VAST MET DASHBOARD Het team spreekt verbeteracties af en volgt de uitvoering ervan. Dat kunnen zowel technische, organisatorische als gedragsmatige verbeteringen zijn. 3. DOE Door de hele keten heen De verbeteracties kunnen zowel binnen het handelingsveld van het team liggen als verderop in de interne of externe samenwerkingsketen. Ook werkvoorbereiding, calculatie, directie, opdrachtgevers en contractors komen zo in beeld. Op die manier wordt veilig werken een kwestie van samenwerken door alle hiërarchische lagen heen. Het verwijdert filters en blokkades voor innovatie en verbetering. 23

ANALYSE, CAMPAGNE EN EVENTS Om de 3 veranderstappen - Zie Bespreek Doe - te monitoren en te borgen biedt SafetySafari een online analysetool, campagnemateriaal en live events. Zo betrekt u iedereen uit de organisatie bij het veiligheidstraject. En checkt u de voortgang in cultuurgroei.

VOORTGANG MONITOREN DOET U MET ANALYTICS Met de analysetool van SafetySafari zijn alle meldingen en acties van alle teams te monitoren. Een handige tool voor (HSE)managers. Analytics categoriseert incidenten en risico s. Ondermeer naar oorzaak, soort en ernst. Het genereert trends en statistieken. Het geeft grip op de veiligheidscultuur. CHECK 27

INSPIREREN EN MOTIVEREN DOET U MET CAMPAGNE EN EVENTS Een doorlopende veiligheidscampagne met inspirerende en rakende middelen. Onderdeel van de campagne zijn veiligheidsevents. Zo geeft u theatraal en interactief invulling aan uw veiligheidsdag. Ook uitstekend in te zetten als introductie van een cultuurverandertraject. BETREK 29

MET SAFETY SAFARI VOLDOET U AAN WET- EN REGELGEVING VCA Met SafetySafari voldoet u aan uw verplichting van toolboxen, werkplekinspecties en melden incidenten. VEILIGHEIDSLADDER PRORAIL Met SafetySafari geeft u invulling aan de ladderplicht tot dialoog en communicatie en het bijhouden van trends en statistieken. RI&E Met SafetySafari betrekt u de hele organisatie interactief en participatief bij het up to date houden van uw RI&E. 30 31

WIJ ZIJN SafetySafari is een doorgewinterd en bevlogen team van veiligheidskundigen, trainers, acteurs, arbo-communicatiespecialisten, interaction designers en software ontwikkelaars. INFO OF GRATIS DEMO? I: safetysafari.nl E: info@safetysafari.nl T: 020 364 01 32 Powered by:

JE GAAT HET PAS ZIEN ALS JE HET DOORHEBT. Johan Cruijff