Friesland Bank Kaatsacademie Fan alleskinner oant PC winner!
Inhoudsopgave Voorwoord Inleiding Structuur LTKO Hoofdlijnen Actieve Start FUNdament Leren Trainen Train Trainen Leren Strijden Leren Winnen Actief voor het Leven Aanvullingen Muurkaatsen Coaching Opleidingsstructuur Bijlagen Overzicht vaardigheden per fase Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 2
Voorwoord Coaching is maatwerk in begeleiding, met oog voor details Ik begin hierboven bewust met een quote uit het boek Coachen, vinden-binden-scoren van Tjalling van den Berg en Ruben Bakema. Deze quote doet mij namelijk sterk denken aan de situatie zoals ik die vaak terug zie op de kaatsvelden. Dikwijls zie ik dan trainer/coaches, bestuurders, ouders en andere belangstellenden kinderen behandelen als mini volwassenen. We trainen jonge kinderen in structuren van volwassenen, we spreken over kaatscarrières en gebruiken kinderen om de eigen ambitie na te streven. Het gevolg van deze aanpak kan zijn dat kinderen opgebrand raken of blessures oplopen. Vaak gaat het dan om de kinderen die in eerste instantie veel plezier en voldoening uit het kaatsen halen. Door ze te behandelen als mini volwassenen halen deze kinderen steeds minder voldoening en plezier uit het kaatsen en uiteindelijk keren ze het kaatsen de rug toe. Hier ligt een grote uitdaging voor ons als bestuurders, trainer/coaches, ouders en andere belangstellenden. Willen we kinderen plezier aan het kaatsen laten beleven zullen we ons meer moeten richten op het kind zelf en stoppen het als een mini volwassenen te behandelen. Met het Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan (LTKO) hoop ik een waardevolle bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van kinderen, pubers en jong volwassenen binnen het kaatsen. Ik heb geprobeerd om op een overzichtelijke en toegankelijke manier informatie met jullie te delen, die handvaten geeft om kinderen met plezier het kaatsen te laten beleven en te behouden voor de sport waar wij zoveel passie voor hebben. Hille Saakstra Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 3
Inleiding Het Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan (LTKO) heeft als doel het potentieel aan kaatstalent dat in Friesland rondloopt zo optimaal mogelijk te ontwikkelen. Het LTKO wil dit bereiken door een heldere structuur neer te zetten waarin is terug te vinden wat op welk moment belangrijk is in de ontwikkeling van de jonge kaatser. Steeds meer sportbonden, trainer/coaches en verenigingen maken gebruik van een meerjaren ontwikkelingsplan. De structuur die men hier veelal voor gebruikt is het Canadese Long Term Athlete Development model (LTAD). In dit model dat is ontwikkeld onder leiding van Dr. Istvan Balyi wordt de ontwikkeling van jonge sporters in 7 fases opgedeeld. Centraal in dit model staat de jonge sporter en zijn ontwikkelingsleeftijd. Het model wil dat trainer/coaches hun programma afstemmen op deze leeftijd en de sporters die vaardigheden aanbiedt die zorgen voor groei en ontwikkeling in hun sport. Het Canadese LTAD model vormt ook de basis voor het LTKO. Ook het LTKO kent 7 fases en door aan te sluiten bij de ontwikkelingsleeftijd wil het LTKO jonge kaatsers de kans bieden te groeien in het kaatsen. Er wordt daarbij gebruik gemaakt van fysieke, mentale, cognitieve en emotionele kenmerken in de ontwikkeling van kinderen, pubers en jong volwassenen. Door vaardigheden stapsgewijs aan te bieden in de 7 fases denken wij het beste resultaat te behalen. Het overslaan van stappen of fases om tijdwinst te boeken wordt afgeraden, wetenschappelijk onderzoek 1 heeft aangetoond dat het 8 tot 12 jaar duurt voor een getalenteerde kaatser tot wasdom komt. Daarbij moeten we niet vergeten dat in het verleden behaalde resultaten geen garanties bieden voor de toekomst. Structuur Structuur LTKO 1 Ericsson en Charness (1994), Expert performance: its structure and acquisition Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 4
In de afbeelding op de vorige bladzijde is de structuur van het LTKO schematisch weergegeven en te zien dat er binnen het LTKO ruimte is voor zowel de prestatiekaatser als de recreatiekaatser. De eerste 3 fases (Actieve Start, FUNdament en Leren Trainen) van het LTKO moeten zorgen voor een basis aan vaardigheden bij jonge kaatsers. Het hebben van plezier en op een uitdagende manier kaatsen zijn in deze fases de speerpunten. De fases Train Trainen, Leren Strijden en Leren Winnen zijn het vervolg op de eerste 3 fases en zijn veel meer competitie gericht. Vaardigheden die in deze fases aanbod komen leveren een bijdrage om door te kunnen groeien naar de Hoofdklasse. Hoewel het plezier in het kaatsen belangrijk blijft, komt de nadruk meer op het presteren te liggen. Blijft er nog een fase onbesproken, de Actief voor het Leven fase. Dit is de breedtesport fase, kaatsers die het kaatsen als ontspanning zien naast hun dagelijkse bezigheden en niet voor het hoogst haalbare gaan kunnen in deze fase worden geplaatst. Deze kaatsers willen in hun vrije tijd graag op een laagdrempelige manier kaatsen en zo fit blijven. Of deze kaatser nu 8 of 80 is maakt niet uit, de nadruk in deze fase ligt op het ontspannen en met plezier kaatsen. Binnen het LTKO wordt de jonge kaatser centraal gesteld en moet er gekeken worden naar de ontwikkelingsleeftijd van de kaatser. Een kaatser kan dan ook pas naar de volgende fase van het LTKO wanneer hij/zij de vaardigheden uit de vorige fase voldoende onder de knie heeft. Door op deze manier te werken is er voor iedere kaatser ruimte binnen het LTKO. Kaatsers die zich snel ontwikkelen kunnen hierdoor eerder naar de volgende fase en de kaatsers die zich wat langzamer ontwikkelen krijgen de ruimte om zich alle vaardigheden eigen te maken. Onderstaande afbeelding geeft aan de hand van de biologische leeftijd een beeld van de gemiddelde ontwikkeling van een kaatser. Fases gekoppeld aan de categorieën Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 5
Hoofdlijnen In dit deel van het LTKO worden de verschillende fases besproken. Iedere fase is opgebouwd uit een aantal speerpunten, richtlijnen en tips die de trainer/coaches, bestuurders, ouders en andere vrijwilligers kunnen ondersteunen in de uitvoering. Samen met de vaardigheden uit de bijlage geven de speerpunten informatie over wat er het beste per fase kan worden aangeboden. Bij de richtlijnen staan punten die op organisatorisch gebied helpen bij het aanbieden van de speerpunten, handig voor trainer/coaches en bestuurders. De tips zijn voor iedereen bedoelt die betrokken is bij het kaatsende kind. Het doel van de tips is om ondersteuning te bieden aan de ontwikkeling van het kaatsende kind. Actieve Start Kabouters, 6-8 jaar Beschrijving Ieder kind de kans bieden om te beginnen met kaatsen Veel kinderen maken in deze fase voor het eerst kennis met het kaatsen. Deze kennismaking moet vooral plezierig zijn en kinderen moeten enthousiast worden gemaakt voor het kaatsen. Leg in trainingen de nadruk op balans, coördinatie en behendigheid, waarbij het voor ieder kind mogelijk is succes te boeken. Op deze manier kan de eerste stap worden gezet om later met plezier te blijven kaatsen. Speerpunten - Introduceer het kaatsen in een eenvoudige vorm - Geef kinderen de ruimte om het kaatsen te ontdekken - Kies voor oefenvormen waarbij de nadruk ligt op de balans, coördinatie, behendigheid en snelheid - Laat kinderen succes ervaren en werk op deze manier aan hun zelfvertrouwen Richtlijnen - Bied een programma aan waarin kinderen van begin mei tot eind augustus wekelijks 1-2 maal kunnen kaatsen - Ontwikkel een gevarieerd programma waarin de ontwikkeling van de balans, coördinatie en behendigheid centraal staan - Maak in trainingen gebruik van aangepast materiaal om succes en plezier te garanderen - Zorg voor een veilige en stimulerende omgeving waar kinderen met plezier naar toekomen Tips - Bied kinderen de mogelijkheid om 4-5 maal per week 60 minuten actief te bewegen - Laat kinderen naast het kaatsen ook deelnemen aan andere sporten, bijvoorbeeld zwemmen, gymnastiek, judo of atletiek - Leg de nadruk op plezier en deelnemen Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 6
FUNdament Welpen, 8-10 jaar Beschrijving Op een plezierige en uitdagende manier leren kaatsen Het hebben van plezier in het kaatsen staat in deze fase voorop. Al spelend de kinderen laten ontdekken hoe het kaatsen werkt. Gebruik hierbij oefenstof die eenvoudig en toch uitdagend is. Maak gebruik van materiaal wat past bij de leeftijd van de kinderen om ze de basisvaardigheden van het kaatsen bij te brengen. Winnen en het halen van resultaat is in deze fase onbelangrijk. Speerpunten - Begin met het aanleren van de basisvaardigheden kaatsen - Betrek bij de ontwikkeling van de balans, coördinatie, behendigheid en snelheid nu zowel de linker als de rechter lichaamshelft - Leer kinderen spelenderwijs de spelregels van het kaatsen en laat ze deze onder begeleiding zelf toepassen - Benadruk dat iedereen zijn best doet en moedig kinderen aan elkaar positief te benaderen Richtlijnen - Bied kinderen een programma aan waarin ze van begin april tot eind augustus wekelijks 1-2 maal kunnen kaatsen - Zorg dat er in het programma naast de ontwikkeling van de basisvaardigheden kaatsen regelmatig ruimte is voor de ontwikkeling van de balans, coördinatie, behendigheid en snelheid - Maak daar waar dit voor meer succes en beleving zorgt gebruik van aangepast materiaal - Stel groepen samen die overzichtelijk zijn en waarin ruimte is voor individuele aandacht - Plezier moet centraal staan tijdens de trainingen en wedstrijden, iedereen moet met een glimlach naar de training komen Tips - Geef kinderen de mogelijkheid om naast het kaatsen nog 2-3 sporten te beoefenen - Stimuleer Fair-Play - Leer kinderen dingen samen met andere kinderen doen Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 7
Leren Trainen Pupillen, 10-12 jaar Beschrijving Op een uitdagende manier steeds verder ontwikkelen in het kaatsen Kinderen leren in deze fase steeds beter kaatsen en de nadruk moet dan ook liggen op het beheersen van de basisvaardigheden. Aan het einde van deze fase hebben de kinderen een goed basisniveau van de kaats- en bewegingsvaardigheden. Vanuit dit basisniveau kunnen de kinderen in de volgende fases doorgroeien naar de absolute top of kiezen om op recreatief niveau te blijven kaatsen. Speerpunten - Aan het einde van deze fase moeten de kinderen de basisvaardigheden kaatsen beheersen - Gebruik oefenvormen met lichte weerstand (eigen lichaamsgewicht) om de balans, coördinatie en behendigheid te ontwikkelen - Leer kinderen zich voorbereiden op een training of wedstrijd met behulp van een warming-up - Laat kinderen al kaatsend ontdekken op welke manier je, je kunt opstellen in het veld - Start met het ontwikkelen van het vermogen om te focussen en door te zetten Richtlijnen - Bied een programma aan waarin kinderen vanaf begin maart tot eind augustus wekelijks 2 maal 60 minuten kunnen trainen - Ontwikkel een programma dat werkt aan een solide basis door trainingen op elkaar af te stemmen en dat wekelijks aandacht besteed aan de balans, coördinatie, behendigheid en snelheid - Laat kinderen 2 wekelijks deelnemen aan wedstrijden in de eigen regio en 1 maal per 3-4 weken aan KNKB wedstrijden - Stel trainingsgroepen samen op basis van de ontwikkelingsleeftijd en zorg voor mogelijkheden om kinderen individueel te begeleiden Tips - Het is aan te raden om kinderen naast de kaatstrainingen ook 2-3 maal per week deel te laten nemen aan een andere sport - Benadruk dat het leveren van prestaties mogelijks is wanneer het kind moeite (trainen) wil doen om wat te bereiken - Geef kinderen kleine verantwoordelijkheden, bijvoorbeeld het klaar zoeken van de sporttas of het smeren van de boterhammen Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 8
Train Trainen Schooljeugd, 12-14 jaar Beschrijving Ontwikkelen van een basis voor toekomstige prestaties Deze fase kan worden gezien als de eerste stap richting de Hoofdklasse. Aan het einde van deze fase heeft de kaatser kennisgemaakt met alle vaardigheden die nodig zijn om de Hoofdklasse te halen en weet hij wat zijn sterke en zwakkere punten zijn. Hoewel de resultaten voor de kaatser steeds belangrijker worden mag niet worden vergeten dat de nadruk op de lange termijn moet blijven liggen. Speerpunten - Leg de nadruk op de lange termijn prestaties, deze gaan voor resultaten op de korte termijn - Verfijn de basisvaardigheden en ontwikkel de beheersing van de kaatsvaardigheden - Ontwikkel een fysieke basis voor toekomstige prestaties door de rompstabiliteit te vergroten - Start met het leren kaatsen vanuit verschillende tactieken en het observeren van tegenstanders - Bereid het voorbereiden op een wedstrijd uit met het nemen van voldoende rust en het eten van goede voeding - Leer kaatsers het stellen van prestatiedoelen op de korte en middenlange termijn Richtlijnen - Ontwikkel een jaarplan waarin de kaatser van begin januari tot eind augustus wekelijks 2 maal 75 minuten traint - Laat kaatsers 1 maal per 2 weken deelnemen aan wedstrijden op KNKB niveau en daar waar mogelijk nog in de eigen regio - Bied de kaatser een compleet programma aan waarin mentale begeleiding is opgenomen, 1-2 fysieke testen staan gepland en het muurkaatsen wordt aangeboden - Schakel daar waar nodig experts in voor blessures, voeding, mentale- en fysieke training - Maak structureel gebruik van een logboek die zowel door trainers als kaatsers worden ingevuld Tips - Kaatsen is nu de hoofdsport van de kaatser, laat deelname aan andere activiteiten in het teken staan van het kaatsen - Geef de kaatser de mogelijkheid om deel te nemen aan sporten die aanvullend op het kaatsen zijn, bijvoorkeur het muurkaatsen (andere sporten die aanvullend zijn: tennis of badminton) - Maak kaatsers zelf verantwoordelijk voor hun uitrusting en voorbereiding - Betrek de kaatser bij het team van mensen om hem heen, leer hem daarmee dingen afstemmen Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 9
Leren Strijden Jeugd, 14-17 jaar Beschrijving Bereid en gemotiveerd om vaardigheden te ontwikkelen om te kunnen presteren Het kaatsen op de Hoofdklasse komt nu steeds dichterbij en de kaatser moet zich daar steeds bewuster van worden. Vanaf deze fase horen de trainingen en wedstrijden in het teken te staan van het leveren van kwaliteit. Er moet worden toegewerkt naar een hoog basis niveau dat wekelijks kan worden gehaald en houvast bied om verder te kunnen groeien. Speerpunten - Met het steeds belangrijker worden van de korte termijn resultaten mogen de prestaties op de lange termijn niet worden vergeten - Ontwikkel een eigen stijl en train de kaatsvaardigheden regelmatig op wedstrijdintensiteit - Ontwerp een trainingsprogramma dat is afgestemd op de individuele kaatser en zijn positie - Begin met het benoemen van prestatiemomenten en leer kaatsers zich aanpassen aan ontstane situaties - Leer de kaatsers dat vanaf nu bij het voorbereiden ook de verwachte omstandigheden horen en welke gevolgen dit voor de uitrusting en voeding heeft - Ga met kaatsers prestatiedoelen stellen op de lange termijn Richtlijnen - Ontwerp een jaarplan vanaf begin december tot eind augustus waarin wekelijks 2 maal 90-120 minuten kan worden getraind - Het is belangrijk dat de kaatser zich nu wekelijks kan meten met de besten uit zijn categorie - Stel een individueel trainingsprogramma op waarbij de ontwikkelingsleeftijd en positie het uitgangspunt vormen, er gewerkt wordt aan de stabiliteit van de spiergroepen en via meting de vooruitgang wordt bijgehouden - Onderhoud regelmatig contact met experts op het gebied van voeding, blessurepreventie, mentale- en fysieke training - Zorg voor een logboek waarin de bevindingen van spelers, trainers en experts worden opgenomen Tips - Kaatsen heeft vanaf deze fase een grote invloed op het dagelijks leven van de kaatser, om optimaal te kunnen presteren is het belangrijk om andere activiteiten en verplichtingen in dienst van de kaatsprestaties te plannen - Laat kaatsers richting het einde van deze fase steeds vaker zelf beslissingen nemen en evalueer deze beslissingen met hem/haar - Stimuleer een positieve leefstijl met weinig alcohol, geen tabak, voldoende rust en regelmaat - Kaatsen is een buitensport en het weer kan van invloed zijn op de omstandigheden, laat ze het weer in de gaten houden om zich zo goed te kunnen voorbereiden Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 10
Leren Winnen Junioren, 17-21 jaar Beschrijving Willen winnen en vaardigheden ontwikkelen om topprestaties te leveren In deze fase moet alles wat de kaatser de afgelopen jaren heeft mee gekregen op z n plaats vallen en resulteren in prestaties. Wekelijks een constant hoog niveau halen en tonen mee te kunnen komen op de Eerste Klas moet het doel zijn. Alles zal dan ook in het teken moeten staan om optimaal te kunnen presteren. Speerpunten - Leg in wedstrijden de nadruk op presteren - Het verfijnen van de eigen stijl en de kaatsvaardigheden moet zoveel mogelijk gebeuren op wedstrijdintensiteit - Spreek voor het seizoen prestatiemomenten af en stem de jaarplanning voor de individuele kaatser daar op af - Leer spelen vanuit de eigen kracht en afgestemd op de omstandigheden en zwakke punten van de tegenstander - Individualiseer de voorbereiding op een wedstrijd en geef de kaatser daar zelf de verantwoordelijkheid over Richtlijnen - Schrijf een jaarplan op basis van de prestatiemomenten met wekelijks 2-3 trainingen van 90-120 minuten beginnend in november en eindigend in september - Stel een programma samen dat de kaatser in staat stelt optimaal te presteren en geef experts ruimte om innovaties aan te brengen Tips - Zorg voor een goede balans tussen het kaatsen en de maatschappelijke carrière - Geef kaatsers af en toe vrij af om op te kunnen laden Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 11
Actief voor het Leven Alle categorieën Beschrijving Kaatsen als ontspanning en onderdeel van een actieve leefstijl Kaatsen om te ontspannen van de dagelijkse bezigheden en om fit te blijven zijn de belangrijkste motieven van mensen in deze fase. In een ongedwongen sfeer wekelijks een balletje slaan en veel plezier beleven moeten kenmerkend zijn voor de activiteiten georganiseerd in deze fase. Speerpunten - Met plezier wekelijks de mogelijkheid hebben om een balletje te slaan - Fit blijven door op eigen niveau wekelijks actief deel te nemen - Kaatsen om te kunnen ontspannen van de dagelijkse bezigheden - Ontwikkelen en onderhouden van de basisvaardigheden kaatsen Richtlijnen - Bied een programma aan waarin leden van begin mei tot eind augustus wekelijks 1-2 maal 75 minuten kunnen deelnemen aan kaatsactiviteiten - Geef leden de mogelijkheid om 1 maal in de 2-3 weken deel te nemen aan activiteiten binnen de eigen vereniging of in de regio - Creëer een sfeer die mensen bind en uitnodigt terug te komen Tips - Bied mensen de mogelijkheid als vrijwilliger onderdeel van de organisatie uit te maken Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 12
Aanvullingen Muurkaatsen Binnen het LTKO wordt een aantal maal over het muurkaatsen gesproken als aanvulling op het Friese kaatsen. Vooral buiten het kaatsseizoen geeft het muurkaatsen mogelijkheden je als kaatser door te kunnen ontwikkelen. Nu is het vaak zo dat kaatsers begin februari starten met trainen en eind augustus als er nog 2/3 wedstrijden te verkaatsen zijn stoppen met trainen. Grof gerekend betekend dit dat de kaatsers 5 maanden niks doen tussen de seizoenen in. Deze periode kan prima worden ingevuld met het muurkaatsen dat begint in oktober en eindigt in maart. Het grote voordeel van muurkaatsen ten opzichte van andere sporten die in de winterperiode kunnen worden beoefend is dat beide kaatsvormen veel overeenkomsten hebben. Beide sporten hebben een explosief karakter en vragen een hoge reactie- en handelingssnelheid. Met dit verschil dat het muurkaatsen vaak net even wat meer op dit gebied vraagt dan het Friese kaatsen. Hierdoor kan het muurkaatsen dan ook ideaal gebruikt worden als voorbereiding op het kaatsseizoen. Coaching Trainer/coaches hebben een centrale rol binnen het LTKO. Het is hun taak de speerpunten uit de fases toe te passen in de trainingen. Het werken volgens deze speerpunten vraagt een andere aanpak dan dat de trainer/coaches tot nu toe gewend waren. Om dit succesvol te laten verlopen is het verstandig om de vaardigheden van de trainer/coach te koppelen aan de ontwikkeling van de kaatsers. Leren Winnen Leren Strijden Train Trainen Leren Trainen FUNdament Actieve Start Ontwikkeling Kaatser Ontwikkeling trainer/coach In bovenstaande afbeelding is goed te zien wat er van een trainer/coah wordt verwacht om te kunnen aansluiten bij de ontwikkeling van de kaatser. Het is belangrijk dat trainer/coaches over deze kennis en vaardigheden beschikken en de opleidingsprogramma s hier op aan te passen en deze voor iedereen beschikbaar te maken. Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 13
Naast de kennis en vaardigheden die een trainer/coach op vaktechnisch gebied moet bezitten is het ook van groot belang dat hij/zij beschikt over sterke vaardigheden op het gebied van communicatie en samenwerking. Overleggen en afstemmen met de kaatser en experts is een must have alleen op deze manier kan de trainer/coach het beste in de kaatser naar boven halen. Om dit te realiseren is het belangrijk dat de er vertrouwen in elkaar is en er op een eerlijke en open manier kan worden gecommuniceerd. Het overleggen en afstemmen kan prima via het SOSO-principe: Sluit aan, volg de kaatser door vragen te stellen en in eigen woorden terug te koppelen wat hij heeft gezegd. Open staan, laat de kaatser ongegeneerd weten wat voor vlees hij met jouw in de kuip heeft. Structuur aanbrengen, nodig de kaatser uit en leid hem vervolgens in de gewenste richting. Open kaart spelen, blijf terug koppelen hoe de kaatser er voor staat (positief). Opleidingsstructuur Door de introductie van het LTKO veranderd er ook wat in de opleidingsstructuur binnen het kaatsen. Nu is het nog vanzelfsprekend dat de KNKB in iedere leeftijdscategorie 2 selectiegroepen heeft die 1 maal per week trainen onder leiding van een selectietrainer. Met de komst van het LTKO moet dit worden aangepast, de opleidende rol moet worden neerlegt bij de verenigingen die worden ondersteund door de KNKB. Dit betekend dat de KNKB opleidingen moet organiseren die trainer/coaches en bestuurders helpen om zelf volgens het LTKO trainingen en activiteiten te organiseren die de kaatsers in staat stellen om zich te ontwikkelen. Een andere vorm van ondersteuning die de KNKB kan bieden is door als tussenpersoon op te treden en verenigingen met elkaar in contact te brengen om ieder jeugdlid een kans te bieden om te kunnen trainen. Pas in de Train Trainen fase krijgt de KNKB weer een opleidende rol. Vanaf deze fase heeft de KNKB in de schooljeugd en de jeugd categorie een zogenaamde TOPgroep. De kaatsers in deze groep zijn gescout in de Leren Trainen fase en moeten het potentieel hebben om uit te groeien tot een Hoofdklasser. In deze TOPgroepen worden ze dan begeleidt door twee hoog gekwalificeerde trainers die de regie voeren over het ontwikkelingsprogramma van de kaatser. Aan het einde van de jongens/meisjes categorie moet er duidelijk zijn welke kaatsers het echte talent bezitten om door te kunnen stromen naar de Jong Talenten selectie. De kaatser komt hier in een team met specialisten te terecht en het doel is om wekelijks te presteren. Leren Winnen Leren Strijden Train Trainen Leren Trainen Professionele Teams Jong Talenten (KNKB) TOPgroep (KNKB) TOPgroep (KNKB) Verenigingen Steunpunten Kaatsscholen FUNdament Actieve Start Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 14
Bijlagen Actieve Start Kabouters, 6-8 jaar Mentaal Fysiek Tactisch Technisch - Plezier hebben in de kaatstrainingen en activiteiten - Controle over eigen emoties - Kan samenwerken met andere kaatsers - Staat met een positieve houding op het veld Ontwikkelen balans, coördinatie, behendigheid en snelheid door: - rennen - wenden/keren - springen - werpen/vangen - slaan - stuiten - Leren score bij te houden - Leren wat een zitbal, voor, buiten, kwaad, boven en een kaats is - Spelen van het beginnerspel Opslag: - Opgooi, armzwaai, 1-pas Uitslag: - Instappen, armzwaai Tussenspel: - Lichaam achter de bal, 2 handen keren FUNdament Welpen, 8-10 jaar Mentaal Fysiek Tactisch Technisch - Plezier hebben in de kaatstrainingen en wedstrijden - Respect tonen voor trainers, scheidsrechters, tegenstanders en vrijwilligers - Leren op een positieve manier om te gaan met fouten Ontwikkelen van de linker en rechter lichaamshelft op het gebied van balans, coördinatie, behendigheid en snelheid door: - rennen - wenden/keren - springen - werpen/vangen - slaan - stuiten - Spelen van aangepaste, kortere wedstrijden - Leren waar te staan in het veld (perk, opslag) Opslag: - Opgooi, armzwaai, 3-pas Uitslag: - 3-pas instappen, vingers Tussenspel: - Keren van een opstuitende bal Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 15
Leren Trainen Pupillen, 10-12 jaar Mentaal Fysiek Tactisch Technisch - Leren dat trainen helpt je te ontwikkelen (toewijden) - Ontwikkelen kalm en positief te blijven - Leren focussen op een opdracht Introduceren van weerstand bij het ontwikkelen van de balans, coördinatie, behendigheid en snelheid. Leren hoe op te stellen, 2 man voor de kaats, 1 achter/1 voor Opslag: - Aanloop, 3-pas, zuiver opslaan (65-70%) Uitslag: - Schikken, raakpunt Tussenspel: - Retourneren van een opstuitende bal Train Trainen Schooljeugd, 12-14 jaar Mentaal Fysiek Tactisch Technisch - Ga werken met prestatiedoelen op korte en middenlange termijn - Leer kaatsers ontspannen en focussen in opwindende situaties - Ontwikkelen geen excuus stijl en altijd klaar zijn om te strijden Leggen van een basis voor toekomstige prestaties - Coördinatie: links/rechts, complexe situatie - Snelheid: snel kunnen bewegen en reageren in verschillende richtingen - Kracht: rompstabiliteit - Kaatsen vanuit verschillende tactieken: directe winst, kaatsen leggen - Leren tegenstanders observeren Opslag: - Plaatsen, buig/strek, zuiver opslaan (70%) Uitslag: - Pols, plaatsen Tussenspel - Dropkick, plaatsen Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 16
Leren Strijden Jeugd, 14-17 jaar Mentaal Fysiek Tactisch Technisch - Leer kaatsers hun eigen gedachten controleren - Start met het aanleren van routines ter voorbereiding op wedstrijden - Geef kaatsers verantwoordelijkheden en laat ze meedenken - Stel prestatiedoelen voor de lange termijn Individueel programma gericht op ontwikkelingsleeftijd en positie - Optimale voorbereiding: taperen en pieken - Kracht: explosiviteit, rompstabiliteit - Snelheid: snel kunnen reageren in specifieke situaties - Coördinatie: profiteren van fysieke kwaliteiten - Voorbereiden op basis van positie en tegenstander - Kunnen aanpassen aan de omstandigheden - Al kaatsend de tegenstander observeren - Ontwikkel de vaardigheden tot volledige beheersing - Werk met de kaatser aan een eigen stijl - Train regelmatig in wedstrijdsituaties - Speel af en toe oefenwedstrijden Leren Winnen Junioren, 17-21 jaar Mentaal Fysiek Tactisch Technisch - Leer zich herpakken bij achterstand en tegenslagen - De drive hebben om te willen presteren - Volledig focussen om te presteren - Verantwoordelijkheid dragen voor eigen daden en beslissingen - Kunnen omgaan met kritiek - Ontwikkel een effectieve wedstrijdtactiek - Kaatsen vanuit eigen kracht en proberen te profiteren van de zwakke punten van de tegenstander Individueel programma om de fysieke vaardigheden te onderhouden en te ontwikkelen voor maximale prestaties - Kracht: explosieve krachtuithoudingsvermog en - Snelheid: snel kunnen accelereren, decelereren en van richting veranderen - Coördinatie: vaardigheden toepassen in snelle, complexe situaties - Blijf vaardigheden verfijnen tot volledig beheersing en ter verbetering van de eigen stijl - Train vaardigheden veelvuldig in wedstrijdsituaties - Speel regelmatig oefenwedstrijden Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 17
Actief voor het Leven Alle categorieën Mentaal Fysiek Tactisch Technisch - Kaatsen om te ontspannen - Genieten van het kaatsen - Fit blijven door actief te kaatsen - Op eigen niveau kunnen strijden tegen andere kaatsers - Basistactiek - Onderhouden van de basisvaardigheden - Naar behoefte vaardigheden ontwikkelen Friesland Bank Kaatsacademie Lange Termijn Kaatser Ontwikkelingsplan 18