Een goede rekenstart in het vo 19 november 2016 Suzanne Sjoers Vandaag sta ik stil bij Waarom staat rekenen weer op het rooster in het voortgezet onderwijs? Hoe ziet die rekentoets er dan uit? Waar lopen sterke rekenaars tegenaan bij het (leren) rekenen? Hedendaagse didactiek Uitdaging ontbreekt Cito-taal spreken ze niet Wat kunt u als ouders doen? Een goede samenwerking tussen de drie partijen leidt tot ruimte voor het kind om te ontwikkelen. Respecteer elkaars expertise, zo voorkom je dat uw kind in een loyaliteitsconflict terecht komt. Want daarin vindt zeker geen ontwikkeling plaats. Ruimte om te ontwikkelen Vroeger Hare ( ) Majesteit 2 Van x Dalen : Wacht Op + Antwoord - Door de komst van de computer zijn de rekenregels veranderd. 6 : 2 x (1 + 2) = 6 : 2 x 3 = 6 : 6 = 1 6 : 2 x (1 + 2) = 6 : 2 x 3 = 9 Uit de som 6 : 2 x (1 + 2 ) komt dus nu een ander antwoord dan vroeger. Nu Hoe ( ) Moeten Wij. 2 Van De x : Onvoldoendes Afkomen + - 1
Er zijn meer veranderingen te zien tussen het rekenen van vroeger en nu Vroeger Nu Nadruk op kale sommen Gericht op product Eén oplossingsstrategie Kale boeken Rekenen uit het hoofd Veel tijd voor inoefenen Eerst oefenen dan begrip Nadruk op contextsommen Gericht op proces Meerdere strategieën Aantrekkelijke lay-out Rekenmachine Afwisseling in de rekenles Eerst begrip dan oefenen WAAROM ZIEN WE TEGENWOORDIG MEER BEGAAFDE REKENAARS MET PROBLEMEN? Hoe wordt rekenen aangeleerd? Aandacht voor inefficiënte (zelfbedachte) oplossingsstrategieën Aandacht voor hiaten door gemiste instructie Aandacht voor inoefenen Aandacht voor memoriseren (tafels) Aandacht voor noteren van tussenstappen Tafels leren lukt niet.. Automatiseren Memoriseren Alleen aandacht voor fase 2 wanneer leerling de stap naar 1 niet kan maken. Beperkt aandacht besteden aan begrip, in combinatie met fase 3. De rekendidactiek van nu is gebaseerd op het Handelingsmodel (protocol ERWD). Dit Handelingsmodel is weer gebaseerd op de handelingstheorie van Galperin. Het proces van leren rekenen verloopt bij gemiddelde rekenaars (links) anders dan bij sterke rekenaars (rechts). Als daar geen rekening mee wordt gehouden, loop je het risico dat er hiaten gaan ontstaan bij de sterke rekenaar. In het VO gaan ze er vanuit dat die kennis wel aanwezig is. App: Factor Samurai Doel van dit spel is tafelproducten te splitsen. Hoe beter je de tafels kent, hoe hoger je score 3 x 7 = 21 Ook hoogbegaafde kinderen kunnen tafels leren. Zie bijgevoegd artikel voor een aantal manieren. Quick Approximate Mental Arithmetic 2
App: QAMA Rekenen is belangrijk(er) Tafelsommenbingo 1F 1S /3 2F 2S In dit Rapport Meijerink staan niveaus beschreven, deze worden getoetst. De rekentoets in het vwo telt al mee in de slaag-zak-regeling. 3F 3F 3S? Rekenen is overal.. Omdat de scores voor de rekentoets tegenvallen, is er een aantal aangepaste rekentoetsen ingevoerd. 3ER 2F 2ER 3F 3
Welk niveau? Zonder rekenmachine: Links = groep 8, Rechts = 2F Met rekenmachine: Welk niveau? Links = 3F, Rechts = groep 6 Welk niveau? Resultaten rekentoets 2016 Links = 2A Rechts = groep 5 3F moet haalbaar zijn, want.. Dit hoogste niveau ligt voor een deel van de leerlingen (naar schatting 20 procent) structureel beneden hun potentiële mogelijkheden. (Rapport Meijerink, 2008, pag.24). WAAROM LOPEN STERKE REKENAARS DAN TOCH VAST BIJ EENVOUDIGE OPGAVEN? 4
Als je naar het topje van de boom moet vliegen en daar moet wachten op de olifant, word je niet blij. Risico op onderpresteren. Haal niveau 1S!! Uitdaging Maak zoveel mogelijk verschillende ramen waarbij de som op elke zijde gelijk is aan 9. Welke stenen kunnen niet meedoen? Elske (10 jaar, groep 8) heeft weer een 10 gehaald voor een rekentoets. Aan het eind van de dag blijft ze in tranen achter in de klas. Ze vertelt dat ze niet meer blij wordt van een 10 voor rekenen. Een 10 halen voor iets heel makkelijks is geen eerlijke 10... Cadeau-tip heerlijk avondje.. Bij deze opgave gebruikt de hoogbegaafde rekenaar de dikte van de boom en het groeien van de boom, dat is niet nodig. CITO-taal leren spreken is belangrijk om de vraagstelling te leren begrijpen. Aan het begin van een rechte weg plant een man aan beide kanten een boom. Vervolgens plant hij langs deze weg aan beide kanten om de 5 meter een nieuwe boom. De weg is 15 meter lang. Hoeveel bomen worden er geplant? Hoogbegaafde rekenaars hebben moeite met de vraagstelling. Ze halen informatie bij de vraag die niet gebruikt mag worden. (antwoord moet hier zijn: 2,52 glazen, afgerond 3) 5
Logisch is om de laatste aflevering op een nieuwe dvd te branden. Maar de bedoeling is om de dvd zo vol mogelijk te krijgen, al staat dat niet in de vraag. Creatieve rekenaar: Cito-taal leren & creatief denken stimuleren Rekentijd met uw kind Links = Albert Clock, Linksonder en rechts zijn klokken van de kunstenaar Maarten Baas, rechts staat in het Rijksmuseum. Een hoogbegaafd kind moet de cito-taal leren spreken: wat bedoelen ze hier eigenlijk? Creatief met klok 2 hoogbegaafde vriendinnen appen elkaar het woordje klok als het op de klok een bijzonder tijdstip is.. Wat kun je als ouders doen? Spreek met de leerkracht niet over de leerkracht Aandacht voor memoriseren en uitleggen waarom dit belangrijk is Geen wiskunde aanbieden Rekenspellen (Set, Skip-Bo, Rummikub, Uno) Reken-apps (Factor Samurai, 2048) Escher-museum, NEMO, Rijksmuseum Motiveren (eventueel helpen) bij rekenhuiswerk 6
Suzanne Sjoers s.sjoers@cps.nl 06 44 058 321 CPS Onderwijsontwikkeling en advies Plotterweg 30 3821 BB Amersfoort Postbus 1592 3800 BN Amersfoort T [033] 453 43 43 F [033] 453 43 53 E cps@cps.nl www.cps.nl 7