CPS Onderwijsontwikkeling en advies 1. Rekenwerkgesprek. NU-Rekenen 10 maart Aan het einde van de bijeenkomst:

Transcriptie

1 Rekenwerkgesprek NU-Rekenen 10 maart 2015 Henk Logtenberg Breuken zijn halve, kwartels en enkels Aan het einde van de bijeenkomst: Heb je een indruk van mogelijkheden en beperkingen van het rekenwerkgesprek bij leerlingen/studenten met rekenproblemen, zoals bijvoorbeeld: Waarvoor en voor wie is het RWG bedoeld? Wat kan ik met het RWG als docent? 3 CPS Onderwijsontwikkeling en advies 1

2 Een paar opdrachten 4 Programma Tijd Inhoud 10 min Intro 10 min Positionering, ontwikkeling en uitgangspunten bij het RWG 20 min Technieken en werkwijze 15 min Toepassing 5 min Afsluiting 5 6 CPS Onderwijsontwikkeling en advies 2

3 7 Positionering 8 9 CPS Onderwijsontwikkeling en advies 3

4 Waar hebben we het over? 10 Reken(werk)gesprek praktisch rekengespreksinstrument Henk Logtenberg Henk Logtenberg is als rekenexpert werkzaam bij CPS Onderwijsontwikkeling en advies in Amersfoort. Henk heeft als leraar en docent gewerkt in het primair onderwijs, speciaal basisonderwijs, voortgezet onderwijs en hoger beroepsonderwijs. Rekenen is zijn passie. Met twee Amerikaanse universiteiten werkt hij samen aan de doorontwikkeling van het reken(werk)gesprek in het Nederlandse onderwijs. 11A Observeren Letter W A (C) - K K E R Inhoud Waarnemen (doen) Aantekeningen maken (steekwoorden) Classificeren (domein, fase van rekenen, soort rekenen) Kwantificeren (beoordeling G/V/O) Evalueren (combi van waarneming en beoordeling) Rapporteren (Logboek/evaluatie lesplan) 12 CPS Onderwijsontwikkeling en advies 4

5 Quick reference card 6 Kaart Kindkenmerken 1. Cirkelkaart A. Taal (rekenbegrippen, rekennotaties) 2. Werkkaart B. Manier van leren (visueel, auditief, motorisch, coöperatief, construerend, modellerend) 3. IJsbergkaart C. Getalontwikkeling (gevoel voor getallen en getalbegrip!) 4. Schaalkaart D. Motivatie, affectie, concentratie & geheugen 5. Toverkaart E. Vormen van rekenen (schatten, hoofdrekenen, kolomsgewijs rekenen, cijferen, zakrekenmachine, oplossingen buiten het rekenen) 8A Start = leerlingenwerk 14 Cirkel/onderwerpkaart 1 Domeinen * getallen, * verhoudingen, * meetkunde & meten, * verbanden, Leren rekenen * begripsvorming, * ontwikkelen van oplossingsprocedures, * vlot leren rekenen, * flexibel toepassen, 3A CPS Onderwijsontwikkeling en advies 5

6 Kaart 1 Om welk domein gaat het (getallen, verhoudingen, meetkunde & meten en verbanden), welke onderdelen (notatie, met elkaar in verband brengen, gebruiken) en welk niveau (paraat hebben, functioneel gebruiken, weten waarom)? 3B In welke fase van de rekenwiskunde-ontwikkeling bevindt zich de leerling (begripsvorming, ontwikkelen van oplossingsprocedures,vlot leren rekenen, flexibel toepassen van kennis en vaardigheden)? 17 Hoofdfasen van een leerlijn Strategieën Memoriseren Automatiseren Van isolering naar integratie Drieslagmodel Handelinsgmodel 18 CPS Onderwijsontwikkeling en advies 6

7 Kaart 2 Waar wringt de schoen volgens het drieslagmodel (aanpak, bewerking, reflectie)? Tip: Spiegel het werk van de leerling aan het werk van een fictieve leerling. Lok hiermee discussie uit! 4B Werkkaart 2 4A 3. Klopt de oplossing met het (geschatte) antwoord dat ik van te voren heb bedacht? Heb ik de rekensom goed gemaakt? Kan ik deze manier ook bij andere rekensommen gebruiken? Staat de goede eenheid achter mijn antwoord? Verhaal + Plaatje 1. Welke informatie is er GEGEVEN? Wat wordt er GEVRAAGD? Wat ga ik doen om de vraag te beantwoorden? - Wat ga ik eerst doen? - Wat daarna? - Welke rekensom moet ik maken? Wat denk ik dat het antwoord ongeveer zal zijn? (schatten) Oplossing 2. Hoe reken ik de som uit? Rekensom Wat is de OPLOSSING? CPS Onderwijsontwikkeling en advies 7

8 Kaart 3 Op welk handelingsniveau werkt de leerling? - informeel, - voorstellen-concreet, - voorstellen-abstract, - formeel handelen 5B IJsbergkaart 3 5A Didactische modellen Formeel handelen (formele bewerkingen uitvoeren) Mentaal handelen Verwoorden/ communiceren Voorstellen- abstract (representeren van de werkelijkheid aan de hand van denkmodellen) Voorstellen concreet (representeren van objecten en werkelijkheidssituaties in concrete afbeeldingen Informeel handelen in werkelijkheidssituaties (doen) Mieke van Groenestijn, 2010 CPS Onderwijsontwikkeling en advies 8

9 Breuken én het handelingsmodel Fase Formeel handelen (formele handelingen uitvoeren) Voorstellen abstract (representeren van de werkelijkheid aan de hand van denkmodellen) Voorstellen concreet (realistische afbeeldingen/modellen) Informeel (werkelijkheidssituaties) Voorbeeld 4/3 X 38 = 50 Tweede helft. Kwart finale, halve liter 25 Schaalkaart A Kaart 4 De leerling schaalt zijn eigen niveau in bij deze opgave. Naar welk cijfer zou de leerling eigenlijk toe willen? Wat heeft de leerling nodig om deze sprong te maken? 6B CPS Onderwijsontwikkeling en advies 9

10 Onderwijsbehoeften 8B Quick reference card 6 Kaart Kindkenmerken 1. Cirkelkaart A. Taal (rekenbegrippen, rekennotaties) 2. Werkkaart B. Manier van leren (visueel, auditief, motorisch, coöperatief, construerend, modellerend) 3. IJsbergkaart C. Getalontwikkeling (gevoel voor getallen en getalbegrip!) 4. Schaalkaart D. Motivatie, affectie, concentratie & geheugen 5. Toverkaart E. Vormen van rekenen (schatten, hoofdrekenen, kolomsgewijs rekenen, cijferen, zakrekenmachine, oplossingen buiten het rekenen) 8A Typen vragen Rek-wiskunde vragen Waarom vragen Reflectievragen Follow up vragen Duw of press vragen Hardop denkvragen Copingvragen Doel vragen Herformuleringsvragen Uitzonderingsvragen, continueringsvragen Schaalvragen 30 CPS Onderwijsontwikkeling en advies 10

11 Exit ticket 31 Henk Logtenberg M: CPS Onderwijsontwikkeling en advies Plotterweg BB Amersfoort Postbus BN Amersfoort T [033] F [033] E cps@cps.nl CPS Onderwijsontwikkeling en advies 11