Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter"

Transcriptie

1 Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie Arlette Buter 1

2 Inhoud Schoolbrede preventieve maatregelen Rekenproblemen bij: n Verlenen van betekenis aan getallen en bewerkingen n Hardnekkig tellen n Het leren van de tafels Doel: n Inzicht in schoolbrede preventieve maatregelen n Zicht op preventie en interventie bij bovenstaande rekenproblemen 2

3 Schoolbrede preventieve maatregelen n Goede rekenstart in groep 1-2, elke dag rekenen n Meer onderwijstijd voor zwakke rekenaars n Diagnostische gesprekken (vb 68+25=) n Afstemmen onderwijsaanbod n Effectieve rekeninstructie (verlengde instructie) n n Beleid zwakke rekenaars 3

4 Protocol ERWD Ernstige RekenWiskunde-problemen en Dyscalculie 4

5 Betekenis verlenen aan getallen en bewerkingen n Bedenk een verhaal bij de som 2 : ¼ = n Maak bij het verhaal een tekening en laat de som zien op de getallenlijn

6 Vertaalcirkel* Een op te lossen probleem kun je op verschillende manieren onderzoeken n Situatie spelen met concreet materiaal, kinderen of poppen (S) n Handeling uitvoeren met blokjes of fiches (M) n Het gebeuren weergeven in een verhaal (V) n Handeling schetsen / tekenen (T) n Handeling weergeven op de getallenlijn (G) n Handeling weergeven in een som / formule (F) met elke taal zeg je op een heel andere manier hetzelfde * Van Erp en Borghouts

7 M S G V F T

8 Chocola Ik trakteerde op de laatste lesdag mijn klas op chocola. Ik had 15 repen gekocht. Na het uitdelen bleek dat iedere leerling driekwart reep had gekregen. Er was nog anderhalve reep over. Hoeveel leerlingen waren er?

9 Door te werken met de vertaalcirkel worden kinderen beter in: n Contextproblemen oplossen n Betekenis geven aan bewerkingen Bij het werken met de vertaalcirkel gaat het erom om zoveel mogelijk vertalingen te maken bij één probleem

10 Hardnekkig tellen n Groep 1-2: - kleine hoeveelheden in een oogopslag herkennen, rol leerkracht n Groep 3 rekenen tot 10: - pas op met zelfstandig schriftelijk werk bij kinderen die tellend rekenen - goed observeren en de tellers in kaart brengen - memoriseren pas in de laatste fase (tempotoetsen) 10

11 Groep 4 rekenen tot 100: rijgen op de lege getallenlijn vaste manier bij eenheden: gebruik maken van rekenen via de 10 geen sprongen van 1 11

12 Rekenen tot 10 n Getalbeelden: halverwege groep 3 opzetten van getallen, aflezen van getallen, inslijpen van getalbeelden met flitskaarten n Rekenen: handelend op het rekenrek : zeggen en doen kijkend naar het rekenrek: zeggen en kijken Voorgesteld rekenen : zeggen en denken

13 Doel eind groep 3: Optellen en aftrekken t/m 10 gememoriseerd De somtypen bij het optellen t/m 10 zijn: en + 2 sommen 3 + 1, Vijf-sommen 5 + 4, vriendjes 9 + 1, Dubbelen Moeilijke sommen? rekenrek Verwisselen wordt Nadruk ligt op koppeling tussen de som en het getalbeeld.

14 Aftrekken en 2 sommen 3 1, Vijf-sommen 9 4, 9 5, 8 3, vriendjes 10 8, (Bijna)verdwijnsommen 8 8, 9 8, Moeilijke sommen mbv het rekenrek

15 Uit: Rekenrijk 3 15

16 Automatiseren/memoriseren Leerlingen moeten eerst automatiseren = rekenstrategieën verwerven en leren toepassen. (6x8 = 5x8 + 8 = 48) Daarna memoriseren = parate feitenkennis opslaan (6x8 = 48) (= stap 4 noeste arbeid) Eerst begrijpen, dan pas oefenen

17 100 sommen 17

18 Automatiseren tafels n Stap 1: begrip vermenigvuldigen n Stap 2: kennis + begrip van de strategieën n Stap 3: inoefenen tafel m.b.v. de strategieën (reflectie) n Stap 4: noeste arbeid n Stap 5: onderhouden 18

19 Stap 3: inoefenen tafel m.b.v. de strategieën n 1 x 7 een weetje n 2 x 7 een dubbele n 3 x 7 via (2 x 7) + 7; één maal meer n 4 x 7 als verdubbeling van 2 x 7 of één maal minder (5 x7) -7 n 5 x 7 halveren van 10 x 7, de helft van 70 n 6 x 7 via (5 x 7) + 7 n 7 x 7 een weetje: een kwadraat,zoals 1 x 1, 2 x 2 n 8 x 7 via (7 x 7) + 7 n 9 x 7 (10 x 7) 7, één maal minder n 10 x 7 een weetje 19

20 Zwakke rekenaars n Strategieën, alleen 1 x meer, 1 x minder en omwisselen n Tafelkaart, alleen de ankerpunten 2x, 5x en 10 x invullen n Extra aandacht voor de moeilijke tafels n Dagelijkse automatiseringsoefeningen n Maak onderscheid in de tafels die de leerling al kent en welke nog moeilijk zijn n Passende perspectieven 20

21 Tafelkaart zwakke rekenaars n 1 x 7 = n 2 x 7 = 14 n 3 x 7 = n 4 x 7 = n 5 x 7 = 35 n 6 x 7 = n 7 x 7 = n 8 x 7 = n 9 x 7 = n 10 x 7= 70 21

22 Problemen bij het leren van de tafels n Rekenen t/m 100: werk aan de benodigde kennis. Vb tafel van 7: n 14 +7, n 35-7, 70 7 Onvoldoende begrip van vermenigvuldigen: n verhalen bedenken bij sommen, laten zien met materiaal, in een tekening en met sprongen op de getallenlijn Constructie van de tafel: n terug naar de fase van concreet handelen n strategieën en hulpsommen 22

23 Meer lezen n Ceciel Borghouts: De vertaalcirkel, werken aan begrip en inzicht bij (zwakke) rekenaars Volgens Bartjens jaargang /2012 nr.2 n Kwaliteitskaarten School Aan Zet: rekenen tot 10 rekenen tot 20 rekenen tot 100 (de tafels) 23

24 Vragen? Bedankt voor uw aandacht 24

Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter

Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie. Arlette Buter Veel voorkomende rekenproblemen; preventie en interventie Arlette Buter 1 Inhoud Schoolbrede preventieve maatregelen Rekenproblemen bij: n Verlenen van betekenis aan getallen en bewerkingen n Hardnekkig

Nadere informatie

Veel voorkomende rekenproblemen: preventie en interventie. 4 februari 2015. Arlette Buter

Veel voorkomende rekenproblemen: preventie en interventie. 4 februari 2015. Arlette Buter Veel voorkomende rekenproblemen: preventie en interventie 4 februari 2015 Arlette Buter 1 Inhoud Schoolbrede preventieve maatregelen Preventie en interventie bij: Verlenen van betekenis aan getallen en

Nadere informatie

Masterplan ERWD. Differentiëren in subgroepen 10 december Arlette Buter

Masterplan ERWD. Differentiëren in subgroepen 10 december Arlette Buter Masterplan ERWD Differentiëren in subgroepen 10 december 2014 Arlette Buter Arlette Buter info@rekenadviesbuter.nl 1 Inhoud Differentiëren in subgroepen: lesgeven op spoor 2 - Welke kennis is er nodig

Nadere informatie

Het protocol ERWD. Rekenproblemen voorkomen door te werken aan betekenisverlening. Cathe No<en 6 maart 2015

Het protocol ERWD. Rekenproblemen voorkomen door te werken aan betekenisverlening. Cathe No<en 6 maart 2015 Het protocol ERWD Rekenproblemen voorkomen door te werken aan betekenisverlening Cathe No

Nadere informatie

Zwakke rekenaars sterk maken

Zwakke rekenaars sterk maken Zwakke rekenaars sterk maken Bijeenkomst 5 28 september 2011 monica wijers, ceciel borghouts Freudenthal Instituut Programma vandaag Diagnostiek Presentatie Welke onderwerpen in kaart? Voorbeelden Werken

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 11 december 2015 Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Agenda Kennismaking Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Vooraf: Handelingsmodel Problemen in

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Kennismaking Agenda Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Vooraf: Handelingsmodel Problemen in kaart m.b.v. drieslagmodel

Nadere informatie

Rekenonderwijs aan zwakke rekenaars: voorkomen, opsporen en begeleiden

Rekenonderwijs aan zwakke rekenaars: voorkomen, opsporen en begeleiden Rekenonderwijs aan zwakke rekenaars: voorkomen, opsporen en begeleiden Rekenonderwijs aan zwakke rekenaars: voorkomen, opsporen en begeleiden Ceciel Borghouts Schooladviescentrum (MC), Utrecht In de dagelijkse

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 28 mei 2014 Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Kennismaking Agenda Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Vooraf: Handelingsmodel Problemen in kaart

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 16 januari 2015 Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Kennismaking Agenda Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Vooraf: Handelingsmodel Problemen in

Nadere informatie

ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ

ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ ʻIk heb het niet verstaan, kunt u het nog een keer uitleggen?ʼ Verlengde instructie nader bekeken Ceciel Borghouts 21 januari 2011 Indeling van de lezing Wat verstaat men onder (verlengde) instructie?

Nadere informatie

Onderzoek naar en praktijk van de Vertaalcirkel als middel tot professionalisering van pabodocenten en rekenspecialisten

Onderzoek naar en praktijk van de Vertaalcirkel als middel tot professionalisering van pabodocenten en rekenspecialisten Onderzoek naar en praktijk van de Vertaalcirkel als middel tot professionalisering van pabodocenten en rekenspecialisten Rekenspecialisten: Aletta Wattimena, Annelies de Boer, Jos Salet, Lieke van Meer,

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 10 december 2014 Monica Wijers Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Programma Intro wie was op conferentie? Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Vooraf:

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 23 januari 2014 Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Kennismaking Agenda Over welke studenten hebben we het? Een indruk. Problemen in kaart m.b.v. twee observatiemodellen

Nadere informatie

Het Fundament voor goed rekenonderwijs

Het Fundament voor goed rekenonderwijs Het Fundament voor goed rekenonderwijs september 2011 Ina Cijvat Door vroegtijdige interventies kunnen alle kinderen getalbegrip ontwikkelen. Preventie van rekenproblemen Leerlijnen / tussendoelen kennen

Nadere informatie

Het onderzoeken van problemen met vermenigvuldigen en delen? Zo doe je dat!

Het onderzoeken van problemen met vermenigvuldigen en delen? Zo doe je dat! Het onderzoeken van problemen met vermenigvuldigen en delen? Zo doe je dat! Mariska van der Vliet-de Keizer 10 december 2014 Doel van de bijeenkomst Een direct inzetbaar document om het vermenigvuldigen

Nadere informatie

Verslag bijeenkomst van het landelijke netwerk. Utrecht, 6 maart 2002

Verslag bijeenkomst van het landelijke netwerk. Utrecht, 6 maart 2002 1 Verslag bijeenkomst van het landelijke netwerk. Utrecht, 6 maart 2002 Dyscalculie en rekenen voor zwakke rekenaars Zwakke rekenaars hebben we allemaal in de klas, maar wanneer spreken we nu van dyscalculie?

Nadere informatie

Nieuwsrekenen en de Vertaalcirkel 31-10-2012

Nieuwsrekenen en de Vertaalcirkel 31-10-2012 Workshop Nieuwsrekenen en de Vertaalcirkel 31 oktober 2012 13.30 16.00 uur Dianne Roerdink ABC Onderwijsadviseurs Email: droerdink@hetabc.nl Tel: 06-31631567 1 Agenda Vertaalcirkel: Wat is de Vertaalcirkel?

Nadere informatie

Vrije Basisschool de Regenboog, Mimosaplein 1, 5643 CJ Eindhoven, Tel: 040-2110648, Fax: 040-2138482

Vrije Basisschool de Regenboog, Mimosaplein 1, 5643 CJ Eindhoven, Tel: 040-2110648, Fax: 040-2138482 Rekenprotocol: dyscalculie VBS de Regenboog 2014-2015 Opgesteld door L.Verhezen, rekenspecialist. Vrije Basisschool de Regenboog, Mimosaplein 1, 5643 CJ Eindhoven, Tel: 040-2110648, Fax: 040-2138482 Procotol

Nadere informatie

Diagnostisch rekenonderzoek

Diagnostisch rekenonderzoek Doel: Zicht krijgen op het niveau van tellen, kennis van cijfers en getalbegrip, vergelijken van hoeveelheden en bewerkingen tot 10 en tot 20 (splitsen, aanvullen, koppeling materiaal som en vv, sommen

Nadere informatie

Automatiseren en memoriseren van het rekenen tot 10 (20)

Automatiseren en memoriseren van het rekenen tot 10 (20) Automatiseren en memoriseren van het rekenen tot 10 (20) Masterplan Dyscalculie December 2013 Ine van de Sluis (inevandesluis@hotmail.com) Automatiseren/memoriseren van de sommen tot 10 (20) - Verschil

Nadere informatie

Zwakke rekenaars sterk maken

Zwakke rekenaars sterk maken Zwakke rekenaars sterk maken Bijeenkomst 3 9 maart 2011 monica wijers, ceciel borghouts Freudenthal Instituut In de planning Hoe geef je lessen vorm waarin je rekening houdt met zwakke rekenaars? De volgende

Nadere informatie

Opleiding docent rekenen MBO. 23 januari 2014 vijfde bijeenkomst Groep 3

Opleiding docent rekenen MBO. 23 januari 2014 vijfde bijeenkomst Groep 3 Opleiding docent rekenen MBO 23 januari 2014 vijfde bijeenkomst Groep 3 Inhoud 1. Opening 2. Getallen hoofdrekenen en rm 3. Portfolio & onderzoek 4. Lunch 5. ERWD 6. Huiswerk en afsluiting domein getallen

Nadere informatie

Automatiseren en memoriseren van het rekenen tot 10 (20) Masterplan Dyscalculie April Ine van de Sluis

Automatiseren en memoriseren van het rekenen tot 10 (20) Masterplan Dyscalculie April Ine van de Sluis Automatiseren en memoriseren van het rekenen tot 10 (20) Masterplan Dyscalculie April 2014 Ine van de Sluis (i.vandesluis@onderwijsmaakjesamen.nl) Algemene lesdoelen Verkennen Oefenen/ automatiseren Automatiseren

Nadere informatie

Zwakke rekenaar in het MBO

Zwakke rekenaar in het MBO Welkom Zwakke rekenaar in het MBO 27 september 2013 Ceciel Borghouts Inleiding Agenda Uitgangspunten, visie, feiten Afstemmen: Onderwijsbehoeften van zwakke rekenaars in beeld: 2 observatiemodellen Drieslagmodel

Nadere informatie

inhoud Dyscalculie Rekenproblemen Presentatie_gebruikersdag_najaar2013 1 Onderhoudsproblemen

inhoud Dyscalculie Rekenproblemen Presentatie_gebruikersdag_najaar2013 1 Onderhoudsproblemen inhoud Rekenblokken voor de zwakke rekenaar Over wie hebben we het? Welke problemen zijn er zoal? Wat is er aan te doen? Rekenproblemen Dyscalculie Onderhoudsproblemen Beschikbaarheidsproblemen Ernstige

Nadere informatie

Cursus rekendidactiek. Bijeenkomst 2 13 november 2012 monica wijers, vincent jonker Freudenthal Instituut

Cursus rekendidactiek. Bijeenkomst 2 13 november 2012 monica wijers, vincent jonker Freudenthal Instituut Cursus rekendidactiek Bijeenkomst 2 13 november 2012 monica wijers, vincent jonker Freudenthal Instituut starter http://www.youtube.com/watch?v=omyuncki7ou Rekenen uit de krant Rekenen uit je hoofd Welke

Nadere informatie

RID, daar kom je verder mee. Jelle wil net als zijn vriendjes naar de havo. Dyscalculie houdt hem niet tegen. Dyscalculiebehandeling

RID, daar kom je verder mee. Jelle wil net als zijn vriendjes naar de havo. Dyscalculie houdt hem niet tegen. Dyscalculiebehandeling RID, daar kom je verder mee Jelle wil net als zijn vriendjes naar de havo. Dyscalculie houdt hem niet tegen. Dyscalculiebehandeling Waarom het RID? Wat is dyscalculie? Een gestructureerde aanpak Ruim 25

Nadere informatie

Effectieve aanpakken bij versterking rekenonderwijs wat werkt? Gert Gelderblom 24 augustus 2009

Effectieve aanpakken bij versterking rekenonderwijs wat werkt? Gert Gelderblom 24 augustus 2009 Effectieve aanpakken bij versterking rekenonderwijs wat werkt? Gert Gelderblom 24 augustus 2009 1 2 Wat komt aan de orde? Context van deze presentatie Effectieve aanpakken versterking rekenonderwijs Succesfactoren

Nadere informatie

parate rekenvaardigheden

parate rekenvaardigheden parate rekenvaardigheden Rinske Stelwagen & Teun Hommersom parate rekenvaardigheden wie zijn wij workshop tijdens de vorige conferentie de som van de dag een wiskunde- / reken-website een diagnostische

Nadere informatie

Vroegtijdig signaleren en preventie van rekenwiskunde problemen.

Vroegtijdig signaleren en preventie van rekenwiskunde problemen. Vroegtijdig signaleren en preventie van rekenwiskunde problemen. IDJK 2017 Ine van de Sluis Stijgen en Dalen 1. Eén persoon stelt een gesloten vraag. 2. Is het antwoord op jou van toepassing, ga je staan.

Nadere informatie

Dyscalculieprotocol Het volgen van - en begeleiding bij

Dyscalculieprotocol Het volgen van - en begeleiding bij Dyscalculieprotocol 2017-2018 Het volgen van - en begeleiding bij ernstige rekenproblemen en dyscalculie Stappenplan bij (ernstige ) rekenproblemen en dyscalculie De vier fasen vanuit het protocol ERWD

Nadere informatie

Durf te kiezen in doelen voor zwakke rekenaars; 19 tips

Durf te kiezen in doelen voor zwakke rekenaars; 19 tips KWALITEITSKAART Rekenen Durf te kiezen in doelen voor zwakke rekenaars; 19 tips PO / SO / SBO Wat te doen als leerlingen rekendoelen niet halen? In iedere klas en op elke school zijn leerlingen te vinden

Nadere informatie

Leerroutes Passende Perspectieven Alles telt groep 5 blok 1

Leerroutes Passende Perspectieven Alles telt groep 5 blok 1 Leerroutes Passende Perspectieven Alles telt groep 5 blok Legenda kleuren Getalbegrip Optellen en aftrekken Vermenigvuldigen en delen Verhoudingen Meten Meten Tijd Meten Geld Meetkunde Verbanden Legenda

Nadere informatie

Schooljaar 2015-2016: Spelletjes in je taal- en rekenles

Schooljaar 2015-2016: Spelletjes in je taal- en rekenles Schooljaar 2015-2016: Spelletjes in je taal- en rekenles Workshop 2: Spelletjes in je rekenles 25 november 2015 14.45 17.00 uur Willeke Beuker Elselien Boekeloo Spelletjes in je taal- en rekenles 7 oktober

Nadere informatie

Tafels leren, oefenen en automatiseren

Tafels leren, oefenen en automatiseren Tafels leren, oefenen en automatiseren studiedag PCPO Duin en Bollenstreek 6 april 2010 Jos van Kalleveen Opbouw workshop Introductie Even zelf rekenen Knelpunten bij het aanleren van de tafels Verkennen

Nadere informatie

Cursus voor Rekenondersteuners. Bijeenkomst 1 24 januari 2012 Ceciel Borghouts & Monica Wijers Freudenthal Ins@tuut

Cursus voor Rekenondersteuners. Bijeenkomst 1 24 januari 2012 Ceciel Borghouts & Monica Wijers Freudenthal Ins@tuut Cursus voor Rekenondersteuners Bijeenkomst 1 24 januari 2012 Ceciel Borghouts & Monica Wijers Freudenthal Ins@tuut Tafelweb Trek lijntjes tussen sommen die bij elkaar horen en leg uit wat ze met elkaar

Nadere informatie

PARAGRAAF Protocol bij ernstige rekenwiskunde-problemen en/of dyscalculie 1. Doel van het protocol. 2. Signalering

PARAGRAAF Protocol bij ernstige rekenwiskunde-problemen en/of dyscalculie 1. Doel van het protocol. 2. Signalering Samengesteld door BZT WPC Versie 23-06-2015 Bestuur Door DO vastgesteld op 02-07-2015 DO Door BG als voorgenomen besluit vastgesteld op 09-07-2015 GMR Door GMR van advies/instemming voorzien op nvt Medewerkers

Nadere informatie

Analysewijzer M3 versie 2.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra Bandstra Speciaal Rekenadvies Analyse Niveau Bao M3 ( fase 1a)

Analysewijzer M3 versie 2.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra  Bandstra Speciaal Rekenadvies Analyse Niveau Bao M3 ( fase 1a) Analysewijzer M3 versie 2.0 (20-10-17) 2017 W.Danhof / P.Bandstra www.bareka.nl Bandstra Speciaal Rekenadvies Analyse Niveau Bao M3 ( fase 1a) Aanwijzingen Aanbod Bao M3-E3 (fase 1a) Bij afnamemoment M3

Nadere informatie

Dyscalculie én meer. Het protocol ERWD, een praktische aanpak voor ernstige rekenwiskunde problemen en dyslaculie

Dyscalculie én meer. Het protocol ERWD, een praktische aanpak voor ernstige rekenwiskunde problemen en dyslaculie Dyscalculie én meer Het protocol ERWD, een praktische aanpak voor ernstige rekenwiskunde problemen en dyslaculie Vier hoofdlijnen in het proces van leren rekenen 1,2,3 4,5,6 1,2,3 4,5,6 2 3,4,5,6 2 3,4,5,6

Nadere informatie

Samen rekenen... alleen!

Samen rekenen... alleen! veel Inside 2-99 Samen rekenen... leuker dan alleen! Rekenen met een tutor: wat wil je nog meer? Agnes Vosse Dit artikel is eerder gepubliceerd in Willem Bartjens, jaargang 17, januari 1998 1. Inleiding

Nadere informatie

Dyscalculieprotocol Cluster Jenaplan

Dyscalculieprotocol Cluster Jenaplan Dyscalculieprotocol Cluster Jenaplan Eerste versie 2015-2016 Het volgen van - en begeleiding bij ernstige rekenproblemen en dyscalculie Stappenplan bij (ernstige ) rekenproblemen en dyscalculie De vier

Nadere informatie

Dyscalculie: Stagnaties in het leren rekenen. E. Harskamp. Terug naar eerste pagina. Pedagogiek in Beeld Hoofdstuk 22

Dyscalculie: Stagnaties in het leren rekenen. E. Harskamp. Terug naar eerste pagina. Pedagogiek in Beeld Hoofdstuk 22 Dyscalculie: Stagnaties in het leren rekenen E. Harskamp Rekenstoornissen (een voorbeeld) Susanne eind groep 5 van de basisschool. optelsommetjes over het tiental vaak fout het getalinzicht (welke getal

Nadere informatie

Rekendidactiek van ffrekenen in beeld

Rekendidactiek van ffrekenen in beeld Rekendidactiek van ffrekenen in beeld De doelgroep van ffrekenen is (jong)volwassenen die beter willen worden in functioneel rekenen. Deze (jong)volwassenen in onze maatschappij hebben een zeer diverse

Nadere informatie

Rekenen in cluster 2: Praktijkvoorbeeld. Programma. Optimaliseren rekenonderwijs

Rekenen in cluster 2: Praktijkvoorbeeld. Programma. Optimaliseren rekenonderwijs Rekenen in cluster 2: Praktijkvoorbeeld Simeacongres 13 april 2012 Kim de Keijser en Loes Wauters Programma Rekenrapport Rekenontwikkeling DSH en ESM Praktijkvoorbeeld Uitwisseling: inrichting rekenonderwijs

Nadere informatie

KWALITEITSKAART. Durf te kiezen in doelen voor zwakke rekenaars. Wat te doen als leerlingen rekendoelen niet halen?

KWALITEITSKAART. Durf te kiezen in doelen voor zwakke rekenaars. Wat te doen als leerlingen rekendoelen niet halen? KWALITEITSKAART Rekenen Durf te kiezen in doelen voor zwakke rekenaars PO Wat te doen als leerlingen rekendoelen niet halen? In iedere klas en op elke school zijn leerlingen te vinden voor wie het halen

Nadere informatie

MBO. Protocol ERWD3 - MBO. Programma. Uitgangspunten ERWD3 ERWD. Doelgroepen in MBO. ERWD3 - MBO 5 en 7 juni Mieke van Groenestijn, HU 1

MBO. Protocol ERWD3 - MBO. Programma. Uitgangspunten ERWD3 ERWD. Doelgroepen in MBO. ERWD3 - MBO 5 en 7 juni Mieke van Groenestijn, HU 1 3 - MBO 5 en 7 juni 2012 Programma 2 Protocol 3 - MBO MBO Mieke van Groenestijn Kenniscentrum Educatie Hogeschool Utrecht 3 Uitgangspunten 3 Opet 3-MBO: - deel 1: rekenbeleid (inclusief visie en stappenplan)

Nadere informatie

Dyscalculiebehandeling

Dyscalculiebehandeling Dyscalculiebehandeling De weg vrij voor talent Wat is dyscalculie? Werken in je eigen tempo Dyscalculie komt voor bij ongeveer 3 tot 6% van de basisschoolleerlingen. Het kan erfelijk zijn, maar soms komt

Nadere informatie

Rekenen in het MBO

Rekenen in het MBO Rekenen in het MBO 1 2 Wat komt aan de orde? Actuele ontwikkelingen Rekenen in het MBO waarom eigenlijk? Rekenen in het MBO belangrijke aandachtspunten Rekenen in het MBO actuele ontwikkelingen waarom

Nadere informatie

Zwakke rekenaars sterk maken. Bijeenkomst monica wijers, ceciel borghouts Freudenthal Instituut

Zwakke rekenaars sterk maken. Bijeenkomst monica wijers, ceciel borghouts Freudenthal Instituut Zwakke rekenaars sterk maken Bijeenkomst 1 26-01-2011 monica wijers, ceciel borghouts Freudenthal Instituut Programma vandaag Inleiding en voorstellen Rekenen in mbo (kort) Wat is een zwakke rekenaar?

Nadere informatie

1. Tellen. b. Getalrijen voortzetten Laat de volgende opgaven maken: Maak de rijen af:

1. Tellen. b. Getalrijen voortzetten Laat de volgende opgaven maken: Maak de rijen af: 1. Tellen a. Akoestisch tellen Laat het kind de telrij vanaf een willekeurig getal (bijvoorbeeld 36) opzeggen. Laat het tien verder tellen: zes-en-dertig, zeven-en-dertig, acht-en-dertig, Doe dit enkele

Nadere informatie

Reken uit en Leg uit 3e bijeenkomst maandag 11 februari 2013 monica wijers en vincent jonker

Reken uit en Leg uit 3e bijeenkomst maandag 11 februari 2013 monica wijers en vincent jonker Reken uit en Leg uit 3e bijeenkomst maandag 11 februari 2013 monica wijers en vincent jonker deel 0 WAT DEDEN WE DE 2E KEER? samengevat Rekenbeter Lastige breuken (aan de hand van een opgave)

Nadere informatie

Tips voor het diagnostische gesprek. Marisca Milikowski Rob Milikowski

Tips voor het diagnostische gesprek. Marisca Milikowski Rob Milikowski Tips voor het diagnostische gesprek Marisca Milikowski Rob Milikowski Herkent u deze leerling? Zwakke automatisering, Tellend rekenen vaak op de vingers Nieuwe kennis zakt snel weg Eenvoudige bewerkingen

Nadere informatie

Preventie rekenproblemen door effectief rekenonderwijs in de groepen 1-2 28 januari 2015

Preventie rekenproblemen door effectief rekenonderwijs in de groepen 1-2 28 januari 2015 Preventie rekenproblemen door effectief rekenonderwijs in de groepen 1-2 28 januari 2015 Arlette Buter info@rekenadviesbuter.nl 1 Goede rekenstart Beredeneerd aanbod Inhoud Rekenactiviteiten in de (kleine)

Nadere informatie

Cursus Rekencoördinatoren

Cursus Rekencoördinatoren Cursus Rekencoördinatoren ROC Albeda College 15 mrt 2012 Bijeenkomst 5 Monica Wijers, Vincent Jonker, Freudenthal Instituut Een boek DE KRANT staatsschuld programma Terugblik en huiswerk Breuken Inventarisatie

Nadere informatie

Protocol Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie

Protocol Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie Protocol Ernstige Reken-Wiskundeproblemen en Dyscalculie Daar waar leerlingen problemen ervaren bij rekenen-wiskunde dient het onderwijs te worden afgestemd op de problematiek van de leerling. Voor elk

Nadere informatie

Rekenstrategieën _binnenwerk.indd Sec1: :18:23

Rekenstrategieën _binnenwerk.indd Sec1: :18:23 Rekenstrategieën 3 Optellen en aftrekken tot en met 20 De begrippen erbij en eraf worden tegelijk geïntroduceerd aan de hand van de buscontext. Kinderen kunnen zich de context van bussen waarin mensen

Nadere informatie

Elke rekencoach een VIP bij de implementatie het van het ERWD Protocol. 11 december Henk Logtenberg

Elke rekencoach een VIP bij de implementatie het van het ERWD Protocol. 11 december Henk Logtenberg Elke rekencoach een VIP bij de implementatie het van het ERWD Protocol 11 december Henk Logtenberg Opbrengst 1. Kennis van de rollen en taken van een rekencoach bij het werken met het ERWD- Protocol 2.

Nadere informatie

Overzicht rekenstrategieën

Overzicht rekenstrategieën Overzicht rekenstrategieën Groep 3 erbij tot tien Groep 3 eraf tot tien Groep 4 erbij tot twintigt Groep 4 eraf tot twintigt Groep 4 erbij tot honderd Groep 4 eraf tot honderd Groep 4 en 5 tafels tot tien

Nadere informatie

Reken uit en Leg uit 3e bijeenkomst 28 oktober 2014 monica wijers en vincent jonker

Reken uit en Leg uit 3e bijeenkomst 28 oktober 2014 monica wijers en vincent jonker Reken uit en Leg uit 3e bijeenkomst 28 oktober 2014 monica wijers en vincent jonker Programma 1e deel: 5 keer 1. Getallen en bewerkingen 2. Hoofdrekenen, schattend rekenen, rekenmachine 3. Breuken en

Nadere informatie

Tussendoelen domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip

Tussendoelen domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip Tussendoelen domein GETALLEN, subdomein Getalbegrip HELE GETALLEN kan de telrij opzeggen tot ten minste 20. kan vanuit elk getal tot 20 verder tellen en vanuit elk getal onder 10 terugtellen. herkent en

Nadere informatie

Passende perspectieven met Maatwerk rekenen

Passende perspectieven met Maatwerk rekenen Maatwerk rekenen Passende perspectieven MALMBERG Passende perspectieven met Maatwerk rekenen Jiska van Hall en Bronja Versteeg 2013/2014 Malmberg, s-hertogenbosch blz. 1 van 117 Maatwerk rekenen Passende

Nadere informatie

LEERPLAN WISKUNDE OVSG

LEERPLAN WISKUNDE OVSG LEERPLAN WISKUNDE OVSG 1 Publicatie Papieren versie 1998 2008 2013 2010 Digitale versie 2008 / 2013 2 Opbouw en gebruik leerplan Structuur Deel 1 richtsnoer Visie Evaluatie Gebruik van het leerplan Deel

Nadere informatie

Analysewijzer M3 versie 1.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra Bandstra Speciaal Rekenadvies

Analysewijzer M3 versie 1.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra   Bandstra Speciaal Rekenadvies Analysewijzer M3 versie 1.0 (18-1-17) 2017 W.Danhof / P.Bandstra www.bareka.nl Bandstra Speciaal Rekenadvies Analyse Niveau Bao M3 ( fase 1a) Aanwijzingen Aanbod Bao M3-E3 (fase 1a) Belangrijke signalen

Nadere informatie

Groep 5 Leerroute 3< 1F Leerroute 2= 1F (maatschrift) Leerroute 1 = 1S Periode 1

Groep 5 Leerroute 3< 1F Leerroute 2= 1F (maatschrift) Leerroute 1 = 1S Periode 1 Groep 5 Leerroute 3< 1F Leerroute 2= 1F (maatschrift) Leerroute 1 = 1S Periode 1 Normgerichte doelen: De kinderen behalen op de methodegebonden toetsen Maatschrift een 60% score. Blok 1: De kinderen kennen/kunnen/beheersen:

Nadere informatie

Welkom bij de workshop

Welkom bij de workshop Welkom bij de workshop Werken met een denkschrift Door: Lauréen Sinkeldam en Jeannette Fölsche Agenda Waarom een denkschrift?, Korte uitleg over onderzoek op 5 verschillende scholen, Praktische voorbeelden

Nadere informatie

Lesopbouw: instructie. 1 Start. 2 Instructie. Blok 4 Week 2 Les 1

Lesopbouw: instructie. 1 Start. 2 Instructie. Blok 4 Week 2 Les 1 Blok 4 Week Les 1 40 40 70 80 0 70 0 40 5 1 4 3 33 3 73 4 8 9 7 37 17 57 47 34 4 3 1 17 5 4 5 35 37 43 8 33 57 81 4 55 39 3 4 74 8 4 44 41 31 34 74 4 47 37 Lesinhoud Bewerkingen: aftrekken vanaf een tiental

Nadere informatie

Wiskunde. Wat en hoe?

Wiskunde. Wat en hoe? Wiskunde Wat en hoe? Inhoud 1 ste leerjaar De getallen correct schrijven Getalbeelden automatiseren Splitsen van getallen Optellen en aftrekken tot 20 2 de leerjaar Getallen omzetten naar MAB De tafels

Nadere informatie

Bijeenkomst Rekenen. 21 juni uur. Ceciel Borghouts. Borghouts Rekenadvies

Bijeenkomst Rekenen. 21 juni uur. Ceciel Borghouts. Borghouts Rekenadvies Bijeenkomst Rekenen 21 juni 2018 13.00 15.30 uur Ceciel Borghouts Borghouts Rekenadvies Agenda 1: Inleiding, kennismaking 2: Twee uitgangspunten voor goed rekenonderwijs 3: Drieslagmodel 4: Oefenen Twee

Nadere informatie

Analysewijzer M3 versie 2.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra Bandstra Speciaal Rekenadvies

Analysewijzer M3 versie 2.0 ( ) 2017 W.Danhof / P.Bandstra  Bandstra Speciaal Rekenadvies Analysewijzer M3 versie 2.0 (28-3-17) 2017 W.Danhof / P.Bandstra www.bareka.nl Bandstra Speciaal Rekenadvies Analyse Niveau Bao M3 ( fase 1a) Aanwijzingen Aanbod Bao M3-E3 (fase 1a) Belangrijke signalen

Nadere informatie

Diagnostiek rekenen in de school; hoe pak je dat aan?

Diagnostiek rekenen in de school; hoe pak je dat aan? Welkom Diagnostiek rekenen in de school; hoe pak je dat aan? Presentatie door 11 december 2013 Mariska van der Vliet Aan het einde van de workshop weet/kunt u: rekenproblemen signaleren welke stappen u

Nadere informatie

Dyscalculie gediagnostiseerd. En dan? MBO conferentie Dyscalculie

Dyscalculie gediagnostiseerd. En dan? MBO conferentie Dyscalculie Niet alle rekenproblemen zijn dyscalculie 2 1 T O M B R A A M S Dyscalculie gediagnostiseerd. En dan? MBO conferentie Dyscalculie PPON 2004 en 2011 De onderzoeken van PPON 2004 en 2011 laten zien dat routinematige

Nadere informatie

Visie en uitgangspunten

Visie en uitgangspunten -PO; conferentie Steunpunt Welkom Programma Protocol BAO, SBO, SO Protocol BAO, SBO, SO Mieke van Groenestijn emeritus Lector Gecijferdheid, Hogeschool Utrecht projectleider Conferentie Steunpunt T&R,11

Nadere informatie

Naar beter rekenonderwijs

Naar beter rekenonderwijs Naar beter rekenonderwijs 1 Wat komt aan de orde? Actuele ontwikkelingen Ontdekkingen mbt goed rekenonderwijs Naar beter rekenonderwijs Praktische tips 2 Over een groot aantal jaren, en de laatste jaren

Nadere informatie

Leren automatiseren met. Rekensprint. Rekensprint

Leren automatiseren met. Rekensprint. Rekensprint Leren automatiseren met Inspectierapport 2011 Scholen die tevreden zijn over aanbod automatiseren methode hebben significant lagere eindopbrengsten. Veel scholen scoren onvoldoende op de doorgaande lijn

Nadere informatie

Opleiding docent rekenen MBO. 28 mei zesde bijeenkomst Groep 4 ROCmn

Opleiding docent rekenen MBO. 28 mei zesde bijeenkomst Groep 4 ROCmn Opleiding docent rekenen MBO 28 mei zesde bijeenkomst Groep 4 ROCmn Inhoud 1. ERWD Ceciel Borghouts 2. PorFolio vragen nav inhoudsopgave 3. Lunch 4. Breuken 5. Onderzoek 6. Vooruitblik afsluitende bijeenkomst

Nadere informatie

Visie en uitgangspunten

Visie en uitgangspunten -PO; conferentie Steunpunt Welkom Programma Protocol BAO, SBO, SO Protocol BAO, SBO, SO Mieke van Groenestijn emeritus Lector Gecijferdheid, Hogeschool Utrecht projectleider Conferentie Steunpunt T&R,

Nadere informatie

Enkele 2F opgaven onder de loep; Waar verwacht u problemen?

Enkele 2F opgaven onder de loep; Waar verwacht u problemen? Welkom Enkele 2F opgaven onder de loep; Waar verwacht u problemen? 9 december 2013 Ceciel Borghouts Inhoud Korte uitleg drieslagmodel Aantal 2F opgaven, zowel contextopgaven als kale sommen Tips voor aanpak

Nadere informatie

Samenvatting van Resultaat met rekenen. Bakker, Gerrits en Theil, CPS, 2012

Samenvatting van Resultaat met rekenen. Bakker, Gerrits en Theil, CPS, 2012 Samenvatting van Resultaat met rekenen Bakker, Gerrits en Theil, CPS, 2012 Lesvoorbereiding en evaluatie 1. Bepaal lesdoel en onderwijsbehoefte leerling(en) (wat hebben de leerlingen nodig om op de leerlijn

Nadere informatie

Groep 6. Uitleg voor ouders (en kinderen) over de manieren waarop rekenen in groep 6 aan bod komt. Don Boscoschool groep 6 juf Kitty

Groep 6. Uitleg voor ouders (en kinderen) over de manieren waarop rekenen in groep 6 aan bod komt. Don Boscoschool groep 6 juf Kitty Groep 6 Uitleg voor ouders (en kinderen) over de manieren waarop rekenen in groep 6 aan bod komt. Getalbegrip Ging het in groep 5 om de hele getallen tot 1000, nu wordt de getallenwereld uitgebreid. Naast

Nadere informatie

Gebruiksvriendelijkheid: Gebruiksaanwijzing:

Gebruiksvriendelijkheid: Gebruiksaanwijzing: Gebruiksvriendelijkheid: Elon Education is een tool waarmee online woordjes geleerd kunnen worden voor de vreemde talen. Ook is het mogelijk om met Elon Education de tafels te oefenen, werkwoorden enz.

Nadere informatie

Leerlijnen groep 4 Wereld in Getallen

Leerlijnen groep 4 Wereld in Getallen Leerlijnen groep 4 Wereld in Getallen 1 REKENEN Boek 4a: Blok 1 - week 1 - optellen en aftrekken t/m 10 (3 getallen, 4 sommen) 5 + 4 = / 4 + 5 = 9 5 = / 9 4 = - getallen tot 100 Telrij oefenen met kralenstang

Nadere informatie

Programma ERWD. Dyscalculie. ERWD-presentatie Mieke van Groenestijn, HU, Utrecht 1

Programma ERWD. Dyscalculie. ERWD-presentatie Mieke van Groenestijn, HU, Utrecht 1 -presentatie 17-5-2011 Programma Programma Inleiding Hoofdlijnen Handelingsmodel Werken met het handelingsmodel Fasen Motto Ernstige RW-problemen en Dyscalculie Motto 1 Passend begint bij goed Ernstige

Nadere informatie

De Vertaalcirkel. Werken aan begrip en inzicht bij (zwakke) rekenaars

De Vertaalcirkel. Werken aan begrip en inzicht bij (zwakke) rekenaars Didactiek Ceciel Borghouts De Vertaalcirkel Werken aan begrip en inzicht bij (zwakke) rekenaars Leerkrachten constateren dat de CITO-toetsen rekenen voor veel leerlingen problemen opleveren. Zij zien vooral

Nadere informatie

Enkele 2F opgaven onder de loep; Waar verwacht u problemen?

Enkele 2F opgaven onder de loep; Waar verwacht u problemen? Welkom Enkele 2F opgaven onder de loep; Waar verwacht u problemen? 2 april 2014 Ceciel Borghouts info@borghoutsrekenadvies.nl Inhoud Korte uitleg drieslagmodel Aantal 2F opgaven, zowel contextopgaven als

Nadere informatie

Rekenen met een efficiënte strategie

Rekenen met een efficiënte strategie GEP 3-5 EKENEN Goed rekenonderwijs in groep 3, 4 en 5. In een reeks van drie artikelen gaat rekenadviseur Ceciel Borghouts in op aandachtspunten in het rekenonderwijs. In deze aflevering: de as van uitvoeren

Nadere informatie

Rekenfolder o.b.s. Henri Dunant groep 3

Rekenfolder o.b.s. Henri Dunant groep 3 Extra informatie blok 1 In groep 1 en 2 hebben de leerlingen al veel ervaring opgedaan met rekenactiviteiten, zoals het ordenen, vergelijken, sorteren, tellen en groeperen. Ook hebben ze kennisgemaakt

Nadere informatie

Tafelkaart: tafel 1, 2, 3, 4, 5

Tafelkaart: tafel 1, 2, 3, 4, 5 Tafelkaart: tafel 1, 2, 3, 4, 5 1 2 3 4 5 1x1= 1 1x2= 2 1x3= 3 1x4= 4 1x5= 5 2x1= 2 2x2= 4 2x3= 6 2x4= 8 2x5=10 3x1= 3 3x2= 6 3x3= 9 3x4=12 3x5=15 4x1= 4 4x2= 8 4x3=12 4x4=16 4x5=20 5x1= 5 5x2=10 5x3=15

Nadere informatie

Reken doe-activiteiten en spelletjes

Reken doe-activiteiten en spelletjes SBZW 10-4-2016 1 Reken doe-activiteiten en spelletjes Drs. Martin Ooijevaar - Onderwijsadviseur M.ooijevaar@sbzw.nl 0299-783422 @mooijevaar @sbzwtweet SBZW 10-4-2016 2 Start Maak binnen 1 minuut zoveel

Nadere informatie

Passende Perspectieven. Bij Rekenrijk 3 e editie

Passende Perspectieven. Bij Rekenrijk 3 e editie Passende Perspectieven Bij Rekenrijk 3 e editie 0 Dit document is de beschrijving van de Passende perspectieven Rekenen leerroutes van de SLO binnen de methode Rekenrijk 3 e editie. De uitwerking betreft

Nadere informatie

Zo doen wij. Pluspunt

Zo doen wij. Pluspunt Zo doen wij Veel scholen zijn toe aan de aanschaf van een nieuwe methode. Maar hoe kies je nou de beste voor je school? Om hierbij van dienst te zijn, laten we de methodes zelf aan het woord. In dit nummer

Nadere informatie

PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen

PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen PROTOCOL Ernstige Rekenwiskundeproblemen en dyscalculie Stichting Primair Onderwijs Achterhoek Lohmanlaan 23 7003 DJ Doetinchem INHOUDSOPGAVE Inleiding... 3 Visie en uitgangspunten... 3 Route... 4 Wat

Nadere informatie

Groep 3. Getalbegrip hele getallen. Optellen en aftrekken. Geld

Groep 3. Getalbegrip hele getallen. Optellen en aftrekken. Geld Groep 3 Getalbegrip hele getallen De leerlingen werken de eerste periode in het getallengebied tot 20 en 40. De tweede helft van het jaar ook tot 100. De leerlingen leren het verder- en terugtellen, tellen

Nadere informatie

Vervolgcursus Rekenen Eerste bijeenkomst woensdag 16 januari 2013 vincent jonker

Vervolgcursus Rekenen Eerste bijeenkomst woensdag 16 januari 2013 vincent jonker Vervolgcursus Rekenen Eerste bijeenkomst woensdag 16 januari 2013 vincent jonker krant Feminisering van het onderwijs... Wie doen er mee? mbo (ROC Nijmegen) Paula Hillenaar Irene Jansen Harry Janssen

Nadere informatie

Protocol Ernstige Reken-Wiskunde problemen en Dyscalculie (samenvatting)

Protocol Ernstige Reken-Wiskunde problemen en Dyscalculie (samenvatting) 0 Protocol Ernstige Reken-Wiskunde problemen en Dyscalculie (samenvatting) 1 Inhoud Inleiding 2 Onderscheid tussen ernstige reken-wiskunde problemen en dyscalculie 3 Wat wordt verstaan onder dyscalculie

Nadere informatie

Protocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen: Van signalering naar diagnose

Protocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen: Van signalering naar diagnose Protocol dyscalculie en ernstige rekenproblemen: Van signalering naar diagnose Als een kind rekenproblemen heeft, is het belangrijk om dit snel aan te pakken. Tijdig ingrijpen kan heel wat voorkomen. Maar

Nadere informatie

Programma. Geschiedenis Uitgangspunten IJsberg- denken

Programma. Geschiedenis Uitgangspunten IJsberg- denken Programma Inleiding Geschiedenis Uitgangspunten IJsberg- denken De rekenkaarten De opzoekkaarten RTAmersfoort Opzoekkaarten en het drieslagmodel Oefenen met de transfer Het rekendossier Rollenspel De rekenschouw

Nadere informatie

Optellen en aftrekken tot 100 Kommagetallen

Optellen en aftrekken tot 100 Kommagetallen Dat is duidelijk! Optellen en aftrekken tot 100 Kommagetallen Door Anneke van Gool en Anke Fourdraine Panama Conferentie 2011 Stapsgewijze opbouw Instructie oefenen toetsen remediëren/herhalen/plus Elk

Nadere informatie

10 blad. hulp. 1 bedenk zelf. 10-vriendjes. + = 10 + = 10 + = 10 + = 10 + = 10 + = = 10 = 10 = 10 = 10 = 10 = 2 bedenk zelf. dubbelen.

10 blad. hulp. 1 bedenk zelf. 10-vriendjes. + = 10 + = 10 + = 10 + = 10 + = 10 + = = 10 = 10 = 10 = 10 = 10 = 2 bedenk zelf. dubbelen. b 0 blad naam bedenk zelf 0-vriendjes. + = 0 + = 0 + = 0 + = 0 + = 0 + = 0 0 = 0 = 0 = 0 = 0 = 0 = bedenk zelf dubbelen. + = + = + = + = + = bedenk zelf (bijna) verdwijnsommen. = = = = = = bedenk vijf-sommen

Nadere informatie