VVE-RAPPORT DEFINITIEF RAPPORT VAN HET ONDERZOEK IN HET KADER VAN DE VOOR- EN VROEGSCHOOLSE EDUCATIE KINDERDAGVERBLIJF STARTPUNT PEUTERSPEELZAAL STARTPUNT BASISSCHOOL PR. CHRISTINA, LOC. STARTPUNT Locatie(s) :Kinderdagverblijf :Peuterspeelzaal :Basisschool Pr. Brinnr. :12DE Plaats :3141 KS Maassluis Reg.nr. :3232585 Onderzoeksnummer :15332 + 15331 + 15330 Datum onderzoek :10 en 11 oktober 2011 Datum vaststelling rapport :2 februari 2012 VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 1 van 10
1. INLEIDING Dit rapport is het verslag van een onderzoek van de Inspectie van het Onderwijs naar de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie (VVE). VVE is bedoeld voor jonge kinderen die onvoldoende zijn toegerust voor een soepele instroom in groep 3 van het basisonderwijs, waardoor ze grote kans lopen om achterop te raken. In dit rapport worden de volgende onderwerpen besproken: De voorwaarden van VVE De ouders De kwaliteit van de educatie Het VVE-programma, zoals dat wordt aangeboden Het pedagogisch klimaat Het educatief handelen De ontwikkeling, zorg en begeleiding De kwaliteitszorg De doorgaande lijn tussen de voor- en vroegschool De resultaten van VVE Elk van de VVE-kwaliteitsaspecten is uiteengelegd in indicatoren. Als een indicator beoordeeld wordt, gebeurt dat doorgaans met de volgende oordelen: 1. Staat in de kinderschoenen: verbeteringen zijn dringend nodig Deze kwalificatie geeft aan dat er écht iets verbeterd dient te worden. 2. Enigszins ontwikkeld: verbeteringen zijn wenselijk Deze kwalificatie geeft aan dat het wenselijk is dat iets verbeterd wordt. 3. Voldoende 4. Goed ontwikkeld: een voorbeeld voor anderen Deze kwalificatie geeft aan dat dit aspect in orde is, en wel op een zodanige manier dat andere voor- en/of vroegscholen hiervan kunnen leren. Opbouw van het rapport Hoofdstuk 2 beschrijft het totaalbeeld van het onderzoek. De beoordeelde onderwerpen (indicatoren) staan in hoofdstuk 3, met eerst de oordelen en daarna een toelichting als dat nodig is. Als er op basis van dit onderzoek afspraken gemaakt zijn, staan die in hoofdstuk 4. Groepsinformatie kinderdagverblijf : Aantal babygroep : 33 (geen doelgroepindicering) Aantal dreumesgroep : 37, waarvan 7 doelgroepdreumesen Aantal peutergroep : 34, waarvan 3 doelgroeppeuters De groepen van het kinderdagverblijf bevatten in totaal ongeveer 14% doelgroepkinderen (exclusief baby s). Groepsinformatie peuterspeelzaal : Totaal 59 peuters zijn verdeeld over verschillende groepen, waarvan 23 doelgroeppeuters. De peutergroepen van de peuterspeelzaal bevatten in totaal ongeveer 39% doelgroepkinderen. Groepsinformatie kleutergroepen bs Prinses Christina locatie : Groep 1/2a: 26 kleuters, waarvan 3 doelgroepkleuters 1 Groep 1/2b: 20 kleuters, waarvan 2 doelgroepkleuters Groep 1/2c: 22 kleuters, waarvan 6 doelgroepkleuters Groep 1/2f: 22 kleuters, waarvan 4 doelgroepkleuters De kleutergroepen bevatten in totaal ongeveer 17% doelgroepkinderen. 1 Een doelgroepkleuter is een kleuter met een leerlinggewicht. VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 2 van 10
2. HET TOTAALBEELD Op het kinderdagverblijf, de peuterspeelzaal en basisschool Prinses locatie heeft een onderzoek plaatsgevonden naar de stand van zaken van de kwaliteit van de voor- en vroegschoolse educatie. Zij zijn allen gehuisvest in het brede schoolgebouw. In de afgelopen vijf jaar van samenwerking hebben veel ontwikkelingen plaatsgevonden en de bereikte resultaten van de samenwerking zijn terug te vinden in het werkdocument Brede school. Een belangwekkend aspect van de samenwerking in het kader van VVE, is het zorgen voor een soepele inhoudelijke doorgaande lijn tussen de voor- en de vroegschool. Het verzorgen van de overdracht van de peuter/kleuter wordt vanuit beide kanten goed verzorgd en kan dienen als een voorbeeld voor anderen. De doorgaande lijn is nog een punt van aandacht, de partners werken wel met hetzelfde programma, maar hebben geen inhoudelijke leerlijn voor de vier domeinen vastgesteld voor de totale VVE-periode van 4 jaar. De drie locaties kunnen daarom nog meer investeren in het versterken van inhoudelijke samenwerking. Zowel de kinderen van het kinderdagverblijf als de peuterspeelzaal stromen door naar basisschool Prinses locatie. Het pedagogisch handelen van alle leidsters en leerkrachten van de locaties is warm en op orde en zeker voldoende om met succes het VVE-programma uit te voeren. Bij alle locaties kan één aspect van het educatief handelen verder ontwikkeld worden, namelijk het bevorderen van de interactie tussen de peuters en kleuters onderling door het stellen van open vragen en het kind te prikkelen om na te denken. De ouders worden nog niet gericht bij de thema s betrokken om de ontwikkelingsstimulerende activiteiten thuis voort te zetten. Hier kan winst worden geboekt. Een ontwikkelslag kan gemaakt worden door een 0-observatie van peuters na een wenperiode van drie maanden uit te voeren aan de hand van een observatie-instrument om zo uitvoering te geven aan de vroegtijdige signalering van een mogelijke ontwikkelingsachterstand en deze vervolgens met ouders gericht te gaan stimuleren. Dit is een belangwekkend aspect van VVE. VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 3 van 10
3. DE OORDELEN MET EEN TOELICHTING ALS DAT NODIG IS Naam gemeente Maassluis A CONDITIES A0.1 Er is een recent GGD-rapport beschikbaar 3 3 - A0.2 In het rapport zijn de basisvoorwaarden voor 2 3 - voorschoolse educatie getoetst A1 Een integraal VVE-programma A1.1 Naam/namen van programma(s) : Startblokken : Startblokken : Basisontwikkeling A1.2 Wat is de kwaliteit van het programma? 3 3 3 A2 De groepsgrootte voldoet aan de maximumeisen 3 3 - (voorschool) A3 Leidster - kind ratio ("dubbele bezetting") 3 3 2 A4 Voldoende VVE-tijd A4.1 De peuters bezoeken de voorschool gedurende voldoende tijd (per week) 3 3 - A4.2 Wat is doorgaans de beginleeftijd : twee jaar oud voor VVE? : twee jaar oud A5 Kwaliteit beroepskrachten A5.2 Alle beroepskrachten zijn toereikend gekwalificeerd 3 3 3 (opleiding) A5.3 Alle beroepskrachten spreken voldoende Nederlands 3 3 3 A5.4 Alle beroepskrachten zijn toereikend geschoold (voor het 3 3 3 VVE-programma) A5.5 Er is een jaarlijks VVE-opleidingsplan 2 3 - Een groot aantal indicatoren is in het kader van de OKE-wet uitsluitend van toepassing op het kinderdagverblijf en de peuterspeelzaal (A0.1, A0.2, A2, A4, A5.5). De basisvoorwaarden voor voorschoolse educatie zijn niet getoetst in het GGD-rapport van kinderdagverblijf van 10 mei 2011 (A0.2). De Stichting Kinderdagverblijven Maassluis heeft voor kdv nog geen opleidingsplan/planning voor de leidsters dat gericht is op het verder ontwikkelen van de vaardigheden en competenties die voor VVE van belang zijn (A5.5). Voor het volwaardig kunnen uitvoeren van VVE is een dubbele bezetting gedurende ca. 4 dagdelen noodzakelijk. Op de basisschool wordt aan deze eis niet voldaan en daarom kunnen onderdelen zoals spelbevordering, observeren en registreren in het gedrang komen (A3). VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 4 van 10
B OUDERS B1 Gericht ouderbeleid 2 2 2 B2 Ouders zijn vooraf adequaat geïnformeerd 3 3 3 B3 Intake 3 3 3 B4 Stimuleren om thuis ontwikkelingsstimulerende activiteiten 2 2 2 te doen B5 Participatie in VVE-activiteiten in de voor/vroegschool 3 2 2 B6 Informeren over de ontwikkeling van hun kind 2 2 3 Binnen de voor- en vroegschoolse educatie is de oudercomponent van groot belang. De drie bezochte locaties hebben nog geen concreet ouderbeleid opgesteld gericht op de doelstelling van VVE (B1). De vragen die in dit verband beantwoord dienen te worden zijn: Op welke wijze willen wij dat de ouders actief de ontwikkeling van hun kinderen stimuleren? Welke concrete doelen stellen wij op dit gebied? Wat voor ouders hebben wij? Wat zijn hun mogelijkheden en wensen? Welke activiteiten kunnen wij uitvoeren om onze doelen te bereiken? De ouders van de basisschool geven aan dat zij participeren in bepaalde activiteiten, zoals bijvoorbeeld ondersteuning van de leerkrachten bij excursies. Ook worden zij betrokken bij verschillende thema-afsluitingen. Deze activiteiten zijn niet specifiek gericht op VVE. Er worden nog weinig suggesties gedaan voor activiteiten thuis in het verlengde van de thema s via de nieuwsbrief en/of de website van de school. Bijvoorbeeld door het woordveld van het thema in de nieuwsbrief op te nemen (B4/B5). De dreumesen en peuters hebben een eerste nieuwsbrief over het thema gekregen. Deze hangt op de mededelingenborden en is ook digitaal aan de ouders toegestuurd. De ouders die de inspectie heeft gesproken herkenden de brief nog niet. Naast de woordenschatlijst die aan bod komt in de verschillende groepen, kunnen suggesties voor voorleesboekjes of spelletjes voor activiteiten thuis toegevoegd worden. Een terugkoppeling tussen ouders en leidsters/leerkrachten behoort onderdeel uit te maken van dit proces (B4). Een belangrijk aandachtspunt is het vormgeven van de ouderparticipatie op peuterspeelzaal. Het blijft nu beperkt tot de ochtendinloop en het betrekken van de ouders bij algemene activiteiten zoals thema-afsluitingen. Themaochtenden en informatiebijeenkomsten over VVE vinden niet plaats. Van het algemene aanbod, dat centraal is georganiseerd en veelal gaat over opvoedondersteuning maken weinig ouders gebruik. Door ouders ook actief te laten participeren in VVE-activiteiten kan het effect van VVE vele malen vergroot worden, waardoor de kans dat kinderen zonder achterstand aan groep 3 beginnen ook toeneemt (B5). Om ouders ook echt als partner te kunnen betrekken bij het stimuleren van de ontwikkeling van de peuters, is het van belang om minstens drie keer in de peuterperiode een individueel oudergesprek te organiseren, waarin de ontwikkeling besproken wordt. Bij voorkeur aan de hand van een helder observatie-instrument eventueel behorend bij het programma. Bij de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf worden de ouders nog maar één keer per jaar uitgenodigd voor een gesprek hierover (B6). VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 5 van 10
C KWALITEIT VAN DE UITVOERING VAN VVE C1 Kwaliteit van de educatie: het aangeboden programma C1.1 Een integraal VVE-programma 2 2 2 C1.2 Werken met een doelgerichte planning 2 2 2 C1.3 Het aanbod gericht op de taalontwikkeling is voldoende 3 2 3 dekkend C1.4 Het aanbod klimt op in moeilijkheidsgraad en er wordt 2 2 3 gedifferentieerd C2 Kwaliteit van de educatie: het pedagogisch klimaat C2.1 Het pedagogisch handelen van de leidsters/leerkrachten 3 3 3 is respectvol C2.2 De leidsters/leerkrachten hanteren duidelijke 3 3 3 pedagogische gedragsgrenzen C2.3 De leidsters/leerkrachten stimuleren de sociale 2 2 3 vaardigheden en de persoonlijke competenties van de kinderen C2.4 De leidsters/leerkrachten tonen respect voor de 2 2 4 autonomie van het kind C2.5 De inrichting van de ruimte is aantrekkelijk, uitdagend en 2 3 4 spel- en taaluitlokkend C3 Kwaliteit van de educatie: het educatief handelen C3.1 Het educatief handelen van beide leidsters/leerkrachten is 2 2 - goed op elkaar afgestemd C3.2 Er worden effectieve en gerichte activiteiten voor de 3 2 3 taalontwikkeling uitgevoerd C3.3 De leidsters/leerkrachten bevorderen de interactie met en 2 2 2 tussen kinderen C3.4 De leidsters/leerkrachten stimuleren actieve 4 3 4 betrokkenheid van de kinderen en verrijken het spelen en werken C3.5 De leidsters/leerkrachten bevorderen de ontwikkeling van 3 2 3 aanpakgedrag (strategieën) bij de kinderen C3.6 Het gedrag van de leidsters/leerkrachten met de kinderen 3 3 3 is responsief C3.7 De leidsters/leerkrachten stemmen de activiteiten af op verschillen in de ontwikkeling van de individuele kinderen 2 2 2 Het aangeboden programma Er wordt op het kinderdagverblijf en de peuterspeelzaal gewerkt vanuit een ontwikkelingsgerichte visie. De methodiek van het programma Startblokken sluit hier goed bij aan. Een nieuw thema kent momenteel een gedeeltelijke voorbereiding. In het overzicht van de verschillende activiteiten zijn niet alle domeinen met activiteiten gevuld. Ook kunnen de activiteiten voor de vier leerlijnen voor de peuters op inhoud verder uitgewerkt te worden, zodat het thema voorziet in een samenhangend aanbod voor taal, rekenen, motoriek en sociaal-emotionele ontwikkeling. Het activiteitenplan van het thema wordt nog niet vertaald naar een dag- of weekplanning. Daarnaast ontbreekt een koppeling van de doelen aan de activiteiten binnen de vier leerlijnen. Het blijft daardoor onduidelijk wat men het kind beoogt te leren met het aanbieden van de betreffende activiteit. De specifieke uitwerking van het taalaanbod wordt gemist op de peuterspeelzaal. Het activiteitenaanbod voor het domein taal is goed gevuld voor de peutergroep van het kinderdagverblijf (C1.1/1.2/C1.3). De tutoractiviteiten ontbreken voor zorgkinderen in de dag- en/of weekplanning. Hierdoor kunnen deze werkzaamheden gemakkelijk vergeten worden. Ook is niet duidelijk hoe gedifferentieerd wordt naar leeftijd en ontwikkelingsniveau (C1.4). VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 6 van 10
Het aanbod vanuit Basisontwikkeling op de basisschool kent een goede voorbereiding en waar nodig wordt tijdens de uitvoering, de planning aangepast. De school heeft voor de vier domeinen een beredeneerd aanbod, gebaseerd op leerlijnen en tussendoelen. Door het bijhouden van de tussendoelen van de thema s gedurende het jaar wordt het duidelijk of de leerlijn volledig wordt aangeboden. Dit kan nader uitgewerkt worden in de jaarplanning. De leerlijn (kaarten) voor de sociaal-emotionele ontwikkeling en de grove motoriek verdient aandacht en behoeft verdere uitwerking. Het thema wordt nog niet in alle groepen vertaald naar een weekplanning voorafgaand aan de werkweek (C1.1/1.2). Het pedagogisch klimaat Het pedagogisch klimaat is in de bezochte groepen 1/2, in de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf voldoende ontwikkeld. Het handelen is respectvol en pedagogische gedragsgrenzen worden duidelijk aangegeven. Er heerst een geanimeerde sfeer binnen de groepen (C2.1/2.2). Bij de overige onderdelen heeft de inspectie verschillen waargenomen tussen het handelen van de leerkrachten op de basisschool en de leidsters van de peuters. De sociale competenties van de peuters kunnen worden verhoogd door te stimuleren meer oog voor elkaar te hebben. Veel peuters spelen naast elkaar en met de leidsters in de peuterspeelzaal. De inspectie heeft weinig gezien hoe de kinderen uitgenodigd of aangespoord worden om samen te spelen. Ook het verwoorden van het gewenste gedrag bij de dreumesen in het kinderdagverblijf verdient nog aandacht, zodat de dreumesen begrijpen wat van hen wordt gevraagd. Heel goed samenspel met duploblokken van peuters heeft de inspectie waargenomen in de peutergroep van het kinderdagverblijf (C2.3). De zelfstandigheid van de peuters kan meer gestimuleerd worden (C2.4), nu zijn vooral de leidsters sturend. Er kan overwogen worden om op dit gebied gerichter te werken met dagritmekaarten en bijvoorbeeld een keuzemand voor het werken in de hoeken. Hierdoor raken de peuters nog meer vertrouwd met de structuur van de dag en krijgen ze de mogelijkheid bewust voor activiteiten te kiezen. De kleuters krijgen voldoende ruimte om eigen keuzes te maken na hun werkopdracht en zijn zelfstandig binnen het kader dat in de groep is gesteld. Ook valt op dat kinderen elkaar hieraan herinneren en er interactie onderling over de gestelde ruimte plaatsvindt. De leerkracht stimuleert de zelfstandigheid door te benoemen wat ze doen of gedaan hebben door erover te praten. Deze stimulans van zelfstandigheid kan als een voorbeeld dienen voor anderen (C2.4). De inrichting van de peuterspeelzaal is verzorgd en aantrekkelijk. De inrichting van de hoeken op het kinderdagverblijf kunnen verrijkt worden met echte materialen en meer uitnodigend voor spel worden gemaakt. De inrichting van de onderwijsruimten is zeer aantrekkelijk en spel- taaluitlokkend van aard. Diverse hoeken zijn ingericht waar met echte materialen wordt gespeeld. Er zijn ook wisselende hoeken passend bij het thema dat in de belangstelling staat (C2.5). Het educatief handelen Er is nog geen vastgelegde taakverdeling tussen de leidsters in de groepen, zowel om de verzorgingstaken als het educatief handelen op elkaar af te stemmen. Wanneer de taken afgesproken zijn, behoeft niet tijdens het werk overleg plaats te vinden over wie wat doet. De planning en de doelen kunnen vooraf in overleg worden gemaakt en later uitgevoerd. Bij drukke momenten in de verzorging van de kinderen, kan zo de planning van het aanbod later op de morgen eenvoudig weer worden opgepakt (C3.1). Op de peuterspeelzaal is het van belang om ook aandacht te besteden aan het gericht bevorderen van de taalvaardigheid. Gerichte activiteiten voor de taalontwikkeling zijn niet voorgekomen tijdens de geobserveerde activiteiten en zijn niet in een week- of dagplanning opgenomen, waardoor niet duidelijk is of hier voldoende aandacht aan besteed wordt. Daarnaast kan het aanpakgedrag (hoe zou je dit kunnen doen?) meer specifiek aan de orde komen. Leidsters zijn graag bereid de peuters te helpen en bieden daardoor soms te weinig ruimte en tijd aan de peuters om zelf tot oplossingen te komen (C3.2/3.5). De kwaliteit van het educatieve handelen kan in alle groepen worden verhoogd door de interacties met en tussen de kinderen meer actief te bevorderen en de denkontwikkeling te prikkelen door het stellen van open en creatieve vragen (C3.3). VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 7 van 10
Op het kinderdagverblijf en in de kleutergroepen wordt de actieve betrokkenheid gestimuleerd en het spel verrijkt door het begeleiden en veranderen van de spelsituaties. De spelsituaties worden gecreëerd met een gedegen voorkennis van de voorkeur van het kind. In de dreumesgroep is de belangstelling voor het speelkastverhaal heel hoog en zij spreken hierover spontaan met elkaar en de leidster (C3.4). Op alle locaties van worden de observaties nog niet gebruikt voor een gericht (spel)aanbod, waardoor de activiteiten nog te weinig tegemoetkomen aan de verschillen in ontwikkeling (C3.7). D ONTWIKKELING, BEGELEIDING EN ZORG D1 Ontwikkeling, begeleiding en zorg binnen de groep D1.1 Volgen van de brede ontwikkeling van alle kinderen 3 3 3 D1.2 De begeleiding is planmatig voor: de hele groep, de 2 2 2 kleine (tutor)groep en het individuele kind D1.3 De evaluatie van de aangeboden begeleiding en zorg 2 2 3 D1.4 Specifieke aandacht bij de begeleiding en zorg voor de taalontwikkeling 2 2 3 D2 Ontwikkeling, begeleiding en zorg in de bredere zorgketen D2.1 Leidsters/leerkrachten hebben een overzicht van de 3 3 3 kinderen die zorg nodig hebben die de voor- resp. vroegschool niet kan leveren, en van de aard van die zorg D2.2 Leidsters/leerkrachten melden kinderen aan voor externe 3 3 3 zorg wanneer de voor- resp. vroegschool de gewenste zorg niet kan leveren D2.3 De leidsters/leerkrachten blijven de ontwikkeling van kinderen met extra zorg bijhouden 3 3 3 Peuters en dreumesen Op het kinderdagverblijf en de peuterspeelzaal wordt gebruik gemaakt van verschillende observatiesystemen. Het oudste systeem is de Peuterestafette, vervolgens is gebruik gemaakt van een Ontwikkelingsvolgmodel dat samengesteld is door de Stichting Kinderopvang Maassluis. Nu heeft men gekozen voor Zo Doe, Praat en Beweeg ik. Dit instrument kent vaste ijkpunten en voor een vroegtijdige signalering aan te bevelen. Het werken met het nieuwe systeem heeft een vertraagde invoering. Op peuterspeelzaal wordt na de wenperiode geen 0-observatie (meestal bij 2 jaar en 3 maanden) uitgevoerd, gevolgd door een gesprek hierover met de ouder. Om ouders goed bij de ontwikkelingsstimulering te betrekken is het juist van belang om hen daar direct bij te betrekken. Alle peuters worden vier keer in de peuterperiode geobserveerd en op de leeftijd van 3 en 4 jaar worden de ouders uitgenodigd voor een gesprek om de brede ontwikkeling te bespreken. De observatiegegevens worden nog niet gebruikt voor de ontwikkelingsstimulering en zorg en begeleiding van de peuters. Uit het gesprek met de leidsters kwam naar voren dat zij de scholing afwachten, alvorens met het nieuwe observatie-instrument te gaan werken, zodat zij de ontwikkelingsstimulering goed kunnen gaan toepassen binnen de groepen (D1.2/1.3/1.4). Kleuters Voor het volgen van de brede ontwikkeling van de kleuters wordt twee keer per jaar KIJK! ingevuld en worden de toetsen 'Taal voor kleuters' en' Rekenen' eind groep 1 en groep 2 afgenomen. Deze gegevens worden gebruikt voor vroegtijdige signalering van achterstanden. Wanneer nodig worden individuele handelingsplannen opgesteld voor de ontwikkelingsgebieden taal en rekenen. Voor de risicokinderen wordt nog geen apart groepsplan opgesteld, maar deze kinderen krijgen gedurende een half jaar extra aandacht tijdens de lessen. Deze huidige werkwijze is een vorm van klassenmanagement en differentiatie tussen de leerlingen. De intern begeleider heeft aangegeven dat groepshandelingsplannen ontwikkeld gaan worden voor de vier domeinen (D1.2/1.3). VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 8 van 10
Binnen de zorgstructuren van zowel de basisschool als de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf is het contact met externe partijen opgenomen. Dit loopt via het Zorg Advies Team Maassluis, het Centrum voor Jeugd en Gezin en via interne consultaties. De externe zorg is voor de drie locaties goed geregeld (D2). E KWALITEITSZORG BINNEN DE VOOR- C.Q. VROEGSCHOOL E1 Er is VVE-coördinatie in de voor- c.q. vroegschool 3 3 3 E2 De voor- c.q. vroegschool evalueert de kwaliteit van VVE 2 2 4 regelmatig E3 De voor- c.q. vroegschool evalueert de opbrengsten van 2 2 2 alle kinderen E4 De voor- c.q. vroegschool formuleert op basis van 2 2 4 evaluaties verbetermaatregelen en voert die aantoonbaar en planmatig uit E5 De voor- c.q. vroegschool borgt de kwaliteit van haar 3 3 3 educatie E6 In de kwaliteitszorg van de basisschool wordt ook specifiek naar VVE gekeken - - 2 De verantwoordelijkheid voor de taak van VVE-coördinatie en de kwaliteit van de uitvoering is in belegd voor de basisschool, de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf (E1). Het VVE-kwaliteitsbeleid bij de peuterspeelzaal en het kinderdagverblijf is nog in ontwikkeling. Bijna alle facetten van de kwaliteitszorg kunnen verder worden uitgewerkt. Zo is nog niet bepaald welke doelen men met VVE wil bereiken, hoe men de verschillende componenten van VVE gaat evalueren en welke consequenties dit vervolgens heeft voor verbetermaatregelen (E2, E3 en E4). Wel heeft men reeds goede instrumenten in handen om de kwaliteit van VVE te kunnen borgen. Er zijn bijvoorbeeld jaarlijks functioneringsgesprekken, video-interactiebegeleiding en werkbegeleidingsgesprekken met de leidsters om de competenties van de leidsters te verhogen en te borgen. Voor de basisschool zijn belangrijke kwaliteitsinstrumenten het opgestelde VVE-jaarverslag en - jaarplan. Deze twee documenten worden jaarlijks in de schoolgids Schoolwijzer gepubliceerd. Aan de hand hiervan vindt mede een stuk borging plaats van het beleid, maar ook worden nieuwe verbeteringen in het VVE-beleid geformuleerd en vervolgens planmatig uitgevoerd. Er is een voortdurende aandacht voor de professionaliteit van de leidsters en de kwaliteit van de uitvoering van het programma. Om de kwaliteit te waarborgen voert de VVE-coördinator jaarlijks groepsbezoeken uit per kleutergroep. Deze werkwijze kan dienen als een voorbeeld voor anderen (E2/E4). Er zijn nog geen eindresultaten geformuleerd op groeps- of schoolniveau waarin onderscheid wordt gemaakt tussen doelgroep- en niet-doelgroepkinderen. Ook wordt hierbij nog geen verband gelegd met het al dan niet gevolgd hebben van VVE op een voorschool. Een evaluatie van de opbrengsten vindt derhalve nog niet plaats evenals het formuleren van verbetermaatregelen op basis van een dergelijke opbrengstenevaluatie. Wel worden de resultaten van taal en rekenen jaarlijks met behulp van het leerlingvolgsysteem gevolgd (E3). De directie heeft aangegeven dat de basisschool VVE in haar kwaliteitszorg gaat opnemen om daar specifiek naar te kijken en start dit schooljaar met de bestuursbrede invoering van kwaliteitskaarten (E6). VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 9 van 10
F DOORGAANDE LIJN F1 Er is VVE-coördinatie tussen de voor- en vroegschool 3 3 3 F2 Voldoende kinderen stromen door naar een vroegschool 3 3 3 F3 De voor- en vroegschool zorgen voor een warme overdracht 4 4 4 F3.1 Wanneer sprake is van een zorgkind, is er een warme 3 3 3 overdracht F4 Het aanbod van de voor- en vroegschool is op elkaar 2 2 2 afgestemd F5 Het pedagogisch klimaat en het educatief handelen van de 2 2 2 voor- en vroegschool is op elkaar afgestemd F6 De manier om met ouders om te gaan op de voor- en de 2 2 2 vroegschool is op elkaar afgestemd F7 De interne begeleiding en zorg zijn op de voor- en vroegschool op elkaar afgestemd 2 2 2 Veel doelgroepkinderen van het kinderdagverblijf en de peuterspeelzaal stromen door naar basisschool Prinses locatie. Voor alle kinderen, en niet alleen voor de doelgroepkinderen, vindt er een uitgebreide begeleiding en warme overdracht plaats naar de basisschool. Voordat de peuters geplaatst worden op de basisschool, vindt er een bezoek plaats met de leidster aan de kleutergroep waar de peuter in komt. Ook vindt er na de plaatsing een terugkoppeling plaats over de kleuter. De leerlinggegevens worden uitgewisseld en afgestemd (F3). Op wordt gewerkt met het VVE-programma Startblokken/Basisontwikkeling. Eén keer per jaar wordt een thema gezamenlijk voorbereid en uitgevoerd. De maandelijkse thema s worden inhoudelijk nog niet op elkaar afgestemd. Belangrijk is om de leerlijnen van de 4 domeinen op elkaar af te stemmen en het samen gekozen thema in te richten aan de hand van de verschillende tussendoelen om zo het aanbod van een doorgaande lijn te voorzien (F4). Omdat deze peuterspeelzaal binnen de school gehuisvest is, liggen er goede kansen en mogelijkheden om de samenwerking te verstevigen. Momenteel zit men in de fase van uitwisseling. Het afstemmen van het pedagogisch en educatief handelen in de groepen, zoals het omgaan met regels en rituelen, vindt nog niet plaats. Daarnaast kunnen gezamenlijk activiteiten voor de ouders van peuters en kleuters georganiseerd worden. De basisschool maakt gebruik van de informatie die door de voorschool is verzameld, maar de interne zorgstructuur en begeleiding kan meer op elkaar worden afgestemd, dan nu het geval is (F5/F6/F7). G OPBRENGSTEN VAN VVE G1 De resultaten worden gemeten conform de afspraken - - - G2 De resultaten zijn van voldoende niveau - - - G3 Verlengde kleuterperiode - - 3 De inspectie doet geen uitspraken over de resultaten wanneer op gemeentelijk niveau nog geen actuele afspraken zijn over de opbrengst van VVE (G1/G2). 4. VERVOLGAFSPRAKEN. Het bezoek heeft geen aanleiding gegeven voor het maken van vervolgafspraken. VVE-rapport 15332 + 15331 + 15330 Onderzoeksdatum: 10 en 11 oktober 2011 Pagina 10 van 10