Enkel-Arm index
Programma Inleiding PAV, perifeer arterieel vaatlijden Theorie enkel-arm index(eai) Filmpje enkel-arm index(eai) Vaardigheidstraining: het meten van een enkelarm index(eai) met behulp van een pocket- Doppler apparaat
Risico factoren voor hart- en vaatziekten(1) Biologische factoren: leeftijd> 50 jaar Geslacht Familiare belasting donkere huidskleur Pathofysiologische factoren: diabetes mellitus of reumatoïde artritis hypertensie hypercholesterotemie
Risico factoren voor hart- en vaatziekten(2) Life-style factoren: roken overmatig alcohol gebruik gebrek aan lichamelijke activiteit
Perifeer Arterieel Vaatlijden(PAV) Acute ischemie Chronisch obstructief arterieel vaatlijden Claudicatio intermittens Kritieke ischemie
Acute ischemie, vijf maal p Pain Pulseless Pallor Paresthesien Paralyse
Claudicatio intermittens Pijn, moe,stijf, kramp klachten bij het lopen bij stilstaan verdwijnen de klachten sneller lopen of een heuvel, de klachten komen sneller geen klachten tijdens zitten en/of staan soms is er een eenzijdig koudegevoel in de voet
kritieke ischemie pijnklachten aan voet/been in rust en/of trofische stoornissen meestal sprake van hevige pijn, vooral voorvoet en tenen in het begin alleen in de nacht klachten een verminderde huidcirculatie soms is de voet ook wat gezwollen en erythemateus bij ernstige vormen zijn er ulcera of is er (dreigende) necrose of gangreen aan de voet
Indeling perifeer arterieel vaatlijden Fontaine NHG-standaard stadium Klinisch beeld Klinisch beeld chronisch Klinisch beeld acuut 1 geen klachten geen klachten 2a loopafstand 100mtr. 2b loopafstand<100 mtr. Claudicatio intermittens Acute ischemie 3 pijnklachten in rust en/of Kritieke ischemie trofische stoornissen 4 Ulcera/necrose/gangreen
Wat getallen: 55-jarige, 7% enkel-arm index <0,9 85 jarige, 56% enkel-arm index <0,9 15% van patiënten met CI ontwikkelen op termijn kritische ischemie Patiënten met chronisch obstructief arterieel vaatlijden: levensverwachting ongeveer 10 jaar korter.
Negatieve factoren prognose COAV hogere leeftijd>70 jaar familiare belasting voor hart- en vaatziekten ernst van de klachten aanwezigheid van vernauwingen op meerdere niveaus coronaire en cerebrovasculaire aandoeningen diabetes mellitus lage EAI
Signalen
Signalen
Signalen
EAI: voorbereiding Methode Patiënt Materiaal Plaatsing van de manchet Meten van de systolische bloeddruk
EAI meten:(met de klok mee) linker arm linker art. tibialis posterior linker art. dorsalis pedis rechter art. tibialis posterior rechter art. dorsalis pedis rechter arm Herhaal de meting aan de linker arm Gemiddelde van de 1ste en 2de meting li-arm
EAI berekenen EAI links= hoogst gemeten bloeddruk linker enkel/hoogst gemeten bloeddruk beide armen EAI rechts= hoogst gemeten bloeddruk rechter enkel/hoogst gemeten bloeddruk beide armen Indien eerste 0,8<EAI<1,0 wordt aanbevolen de meting binnen 1-2 weken te herhalen en het gemiddelde van 3 metingen te nemen.
Interpretatie EAI(1) Chronisch obstructief arterieel vaatlijden vrijwel zeker: Eenmalig EAI <0,8 Gemiddelde drie bepalingen EAI<0,9 Chronisch obstructief arterieel vaatlijden vrijwel uitgesloten: Eenmalig EAI >1,1 Gemiddelde drie bepalingen EAI>1,0 Chronisch obstructief arterieel vaatlijden mogelijk: Eenmalig 0,9<EAI<1,0
Interpretatie EAI(2) Kritieke ischemie: enkeldruk <50mmHg EAI >1,4 niet betrouwbaar(vdl), NHG geen afkapwaarde
Aandachtspunten Sprake van significant bloeddrukverschil linker en rechter arm: bloeddruk verschil 20mmHg Patiënten met DM en/of ernstige nierschade kan de arterie niet (volledig) comprimeerbaar zijn. Met name jonge vrouwen kunnen een normale EAI hebben bij een ernstige vernauwing aorto iliacaal.
EAI: voorbeeld 1 EAI rechts= 1,00 rechts links Goed: groen Fout: rood art. 150mmHg 160mmHg brachialis ADP 150mmHg 160mmHg ATP 150mmHg 160mmHg
EAI: voorbeeld 2 EAI rechts= 1,00 rechts links Goed: groen Fout: rood art. 140mmHg 140mmHg brachialis ADP 150mmHg 150mmHg ATP 140mmHg 140mmHg
EAI: voorbeeld 3 Er is sprake van significant rechts links bloeddruk verschil art. brachialis Goed : groen Fout : rood art. brachialis 185mmHg 160mmHg ADP 150mmHg 160mmHg ATP 160mmHg 160mmHg
Instructiefilmpje EAI: www.nhg.org
Vaardigheidstraining