Mededelingen Techniek Aan de leraars Techniek 1 Mededelingen vanuit het vakgebied 1.1 Blik uit inspectieverslagen Gedurende verschillende maanden zal ik in elk maanbericht sterke of verbeterpunten uitschrijven, afgeleid uit de inspectieverslagen die ik gelezen en samengevat heb. Het is de bedoeling dat u samen met uw vakgroep techniek even nagaat of deze opmerking ook geldt voor uw vakgroep. Indien nodig kan u de werking dan aanpassen. Voor meer vragen kom ik graag langs in uw school. Uit inspectieverslag: Onderwijsaanbod: Technisch proces, keuzes maken en leren gebruik maken van de juiste hulpmiddelen staan niet centraal. Wat bedoelt de inspectie hiermee? Leren gebruik maken van juiste hulpmiddelen gaat vooral om gebruik van gereedschappen. Zorg dat het juist gebruik van een nieuw gereedschap in een project goed omschreven wordt. In veel eigen geschreven projecten zie ik dat er inderdaad te weinig aandacht wordt besteed aan het nadenken over gebruikte materialen, gereedschappen en hulpmiddelen. Het is gemakkelijk om leerlingen mee te delen dat ze een bepaald werkstuk uit een bepaalde grondstof zullen maken. Echter, het is de bedoeling dat leerlingen aan de hand van onderzoeksopdrachten zelf proberen uit te zoeken met welke materialen zij het best kunnen werken voor een bepaalde realisatie en waarom. Waarom dit werkstuk uit hout, uit kunststof? Waarom een led en geen lamp? Welke geleiders gebruiken we, dikke of dunne en waarom? Welke schakelaar kunnen we best gebruiken en waarom? Welk schuurpapier en de eigenschappen ervan. Aan de hand van onderzoeksopdrachten kunnen leerlingen ZELF de eigenschappen van onderdelen ontdekken. Ik begrijp dus deze opmerking van inspectie, soms zijn scholen toch nog te veel bezig met de theorie, eerder dan met het ontdekken via praktijk. Dit geldt vooral voor A stroom, in B stroom loopt het meestal goed. Ik toon dit aan de hand van enkele voorbeelden: Voorbeeld 1 Welk materialen gebruik je om het nachtlampje te maken? Kruis aan welke materialen voldoen aan jouw gekozen eigenschappen. Gekozen eigenschappen Dik karton metaalplaat MDF plaat kunststof Grenen latjes
Leerlingen krijgen hier de kans om bovenstaande grondstoffen te onderzoeken. In de lijst gekozen eigenschapen vullen zij de eigenschappen in die ze zelf belangrijk vinden bij het maken van een nachtlampje. Nadien volgt dit: Voor welk materialen kies je?.. Waarom kies je voor die materialen? Waar kiest de leerkracht voor? Voorbeeld 2 Welke lichtbron past het best in onze realisatie? Geef de juiste benaming van onderstaande lichtbronnen. Ze zijn aanwezig in de klas. Noteer de prijs bij elke lichtbron......... Duid in onderstaande tabel aan welke lichtbron voldoet aan de eigenschappen terug te vinden in onderstaande tabel. We bespreken dit klassikaal en gaan samen op zoek naar de eigenschappen. Eigenschappen Halogeenlamp Gloeilamp LED lamp Led-je Spaarlamp Goedkoop Lange levensduur Weinig afval Geeft veel licht Geschikte vorm voor onze realisatie. Weinig verbruik Ook hier denken leerlingen dan na over de verschillende mogelijkheden en kunnen zelf besluiten trekken over het gebruik van de juiste lichtbron voor hun realisatie. 2
1.2 Eigen projecten schrijven. Hierbij geef ik nog even een stappenplan mee, bruikbaar om je projecten te screenen. Hoe begin je aan de uitwerking van een werkbundel? Stel jezelf de volgende vragen: - Om welke toepassingsgebied / verkenningsgebied gaat het en welke andere toepassingsgebied(en) / verkenningsgebied(en) kunnen hier nog aan bod komen? Want in het leerplan A stroom staat: Volgende toepassingsgebieden MOETEN aan bod komen maar kunnen nooit een techniekproject op zich zijn: energie, informatie & communicatie, biochemie, constructie en transport. In het leerplan B stroom staat: Het techniekproject moet kunnen verbonden worden aan de leefwereld van de leerlingen. Inspelen op de actualiteit verhoogt de betrokkenheid en de motivatie van de leerlingen. - Welk werkstuk of welke realisatie(s) kies ik binnen dit techniekproject? - Welke theorie wil / moet ik verwerken in functie van de realisatie? - Welke inhoud wil ik dat ze zelf ontdekken, welke inhoud geef ik de leerlingen mee als basis? - Hoe stel ik de bundel op, invulblaadjes, onderzoeksopdrachten toegevoegd aan bundel, - Welke onderzoeksopdrachten wil ik uitvoeren met de leerlingen? - Hoe kan ik de dimensie duiden aan bod laten komen in de bundel? - Wil ik dit project als een open opdracht geven en hoe pak je dat dan aan in de lessen? - Hoe stel ik de werkvolgorde van de realisatie op: met stappenplan, stroomdiagram, - Hoe en wat ga ik evalueren in dit hele project? - Voor leerplan 1B: lees nog even de algemene doelstellingen vanuit het leerplan na (pagina 7-8) en hou hier rekening mee bij het schrijven van je bundel. - Hoe ga ik taalbeleid verwerken in mijn bundel? - Hoe ga ik ICT integreren in de bundel? - Lettertype en grootte goed leesbaar voor alle leerlingen? - Voldoende plaats gelaten om te noteren (voor alle leerlingen)? Pas als je het antwoord op bovenstaande vragen hebt beantwoord en uitgeschreven kan je starten aan het uitschrijven van een techniekproject. Het afdrukken van je eigen techniekproject, ben je er klaar voor? - Voer stap 5 van het technisch proces voor jezelf uit nadat je bundel is afgewerkt. Kan je op elke onderstaande vraag JA antwoorden? - Zijn de pagina s genummerd? - Heb ik de probleemstelling goed omschreven? Staat er een vraag in de probleemstelling of is het probleem duidelijk omschreven? - Heb ik me gehouden aan het niveau van de leerlingen? Leerinhouden overzichtelijk? 3
- Onderzoeksopdrachten haalbaar in mijn klas? Heb ik het nodige materiaal of kan ik het gemakkelijk verzamelen? - Zit er een goede verhouding tussen hanteren/begrijpen/duiden in de bundel? - Heb ik me aan inhouden gehouden die enkel te maken hebben met het onderwerp? - Zitten er geen overlappingen in met WW en NW? Ga even ten rade bij je collega s. Niets is erger voor een leerling om nog maar eens hetzelfde in een ander vak te krijgen. Toepassingen van de inhoud uit andere vakken kan wel, linken leggen is nog beter. Dat moeten ze toch kunnen is geen reden om iets in je project op te nemen. Het moet vanuit het leerplan te verantwoorden zijn zonder overlappingen met andere vakken. - Hebben de leerlingen voldoende toepassingen gekregen of nogal veel theorie die je niet hebt toegepast in een realisatie of opdracht? - Is het stappenplan goed, volledig en overzichtelijk uitgewerkt? - Zijn alle taal- en schrijffouten eruit? Laat door meerdere personen nalezen. - Bronvermelding gerespecteerd? 2. Begeleidings- en nascholingsaanbod 2.1 Werken met CLIM binnen techniek, het werkt! (er zijn nog enkele plaatsen vrij, sterk aan te raden voor grote klasgroepen, maar ook voor klassen van 16 leerlingen) Wanneer? 14 mei 2014, van 13.30u tot 16.30u Waar? Berthoutinstituut-Klein Seminarie 1, Bleekstraat 3, 2008 Mechelen Een grote klasgroep en moeilijkheden met organiseren van de onderzoeksopdrachten of tijdens het uitwerken van een realisatie? Weet je niet waar eerst kijken, lopen in een klas van 22 leerlingen? Dan is de CLIM methode de oplossing. CLIM geeft je de mogelijkheid de klasgroep te verdelen in 4 of 5 groepen, met een taak voor elke leerling binnen de groep. Je loopt rond als coach en minder als leerkracht. Jaren geleden gaf ik hier al nascholingen over, nu sta ik weer zelf voor de klas en werk met CLIM. Het vraagt een ernstige voorbereiding, maar eens je in de klas staat geeft het rust. Ik leg jullie graag uit wat CLIM is, hoe je begint aan deze voorbereiding en wat je er kan mee bereiken. Inschrijven hiervoor met de schoolcode via www.nascholing.be/dpb-ond. Kies voor Secundair, Techniek, MTE-5. 3. Varia 3.1 Herinnering: Belangrijke mededeling, nieuw mailadres. Gelieve mijn nieuw mailadres in je bestand op te nemen, vanaf september 2014 kan u mij niet meer mailen via het kerknetadres. Maak er vanaf nu gebruik van. tine.feyaerts@vikom.be Neem ook eens een kijkje op www.vikom.be Vanaf september zal je via deze weg de maandberichten kunnen downloaden. Hartelijke groet en volle moed vliegen we de laatste maanden in! Tine Feyaerts Tine.feyaerts@vikom.be 4