Monitor Bedrijvenaanbod Amerstreek 215 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte
Monitor Bedrijvenaanbod Amerstreek 215 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte Mede door de prima ligging en gunstige regionale afzetmarkt is de leegstand in Oosterhout lager dan gemiddeld, zo blijkt uit de derde Monitor Bedrijvenaanbod Amerstreek. Het aanbod aan bedrijfsruimte en de leegstand van kantoren is lager dan het Nederlandse gemiddelde en aanzienlijk lager dan in andere Brabantse steden, zoals Breda, Eindhoven, Roosendaal of Tilburg. Dit staat haaks op de ontwikkeling in het Oosterhoutse stadscentrum. De leegstand daar is in 215 opnieuw sterk gestegen en inmiddels aanzienlijk hoger dan het Nederlandse gemiddelde en ook hoger dan in vergelijkbare winkelgebieden. Eind december 215 stonden er in Oosterhout 1 bedrijfspanden te huur en/of te koop met een totale oppervlakte van bijna 96 duizend vierkante meter. Na een toename van het aantal vierkante meters aan bedrijfsen kantoorruimte in 214 én de eerste helft van 215, daalde het aanbod in de tweede helft van het jaar. Een uitzondering vormt het aanbod aan winkelruimte, dat niet alleen in de eerste, maar ook in de tweede helft van vorig jaar verder is toegenomen. In de drie Amerstreekgemeenten Drimmelen, Geertruidenberg en Oosterhout stonden eind 215 in totaal 19 bedrijfspanden te huur en/of te koop met een totale oppervlakte van ruim 179,5 duizend vierkante meter. Eind 214 ging het om 127 bedrijfspanden met een oppervlakte van ruim 213,4 duizend vierkante meter. De daling komt door de afname van het aanbod aan aantal vierkante meters bedrijfsruimte; het aanbod aan vierkante meters winkel- en kantoorruimte is vorig jaar wel gestegen. Met de Monitor Bedrijvenaanbod Amerstreek 215 wordt het bedrijvenaanbod in de drie Amerstreekgemeenten gedetailleerd in kaart gebracht. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt in het aanbod aan bedrijfs-, kantoor- én winkelruimte. Het gaat hierbij om alle bedrijfsruimte die op het betreffende meetmoment te koop / te huur staat, dus ook bedrijfspanden die nog niet leeg staan maar mogelijk op korte termijn wel. Het onbebouwde aanbod (bedrijfsgrond en nog te bouwen bedrijfspanden) wordt hierin niet meegenomen. februari 216 Een uitgave van de gemeente Oosterhout rapporteur: vakgroep Onderzoek & Statistiek (O&S) van de afdeling Bedrijfsvoering (BV) rapport gereed: 29 2 216 (concept) oplage: digitale pdf-versie vindplaats: www.oosterhout.nl/metamenu/over-de-gemeente/feiten-en-cijfers/onderzoek 2
Inhoudsopgave pagina 1 Inleiding en verantwoording 5 1.1 Onderzoeksopzet 5 1.2 Bronnen 5 1.3 Leeswijzer 5 2 Bedrijvenaanbod in de Amerstreekgemeenten 6 2.1 Algemeen 6 2.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte 7 2.3 Detailhandel, leisure en consumentgerichte diensten 8 3 Bedrijvenaanbod in de gemeente Drimmelen 1 3.1 Algemeen 1 3.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte 1 3.3 Locaties aanbod commercieel vastgoed 11 3.4 Leegstand volgens OZB 12 3.5 Detailhandel, leisure en consumentgerichte diensten 13 4 Bedrijvenaanbod in de gemeente Geertruidenberg 14 4.1 Algemeen 14 4.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte 14 4.3 Locaties aanbod commercieel vastgoed 15 4.4 Leegstand volgens OZB 16 4.5 Detailhandel, leisure en consumentgerichte diensten 17 5 Bedrijvenaanbod in de gemeente Oosterhout 18 5.1 Algemeen 18 5.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte 18 5.3 Locaties aanbod commercieel vastgoed 19 5.4 Detailhandel, leiusure en consumentgerichte diensten 22 5.5 Detailhandel stadscentrum Oosterhout 22 3
4
1 Inleiding en verantwoording 1.1 Onderzoeksopzet Een aantrekkelijk ondernemingsklimaat is een belangrijke basisvoorwaarde voor een gezonde lokale economie. Daarom houdt de gemeente Oosterhout periodiek een lokale Bedrijvenenquête om meer inzicht te krijgen in het vestigingsklimaat, de bedrijfsomgeving en de gemeentelijke dienstverlening aan ondernemers. Het belang van dergelijk onderzoek is door de economische crisis alleen maar groter geworden. Een aantrekkelijk ondernemingsklimaat houdt ook in dat er voldoende aanbod aan bedrijfsruimte is, zodat bedrijven kunnen groeien. Om daar meer zicht op te krijgen én te houden heeft het gemeentebestuur van de gemeente Oosterhout in 213 gevraagd om een structurele monitor waarmee het bedrijvenaanbod / de leegstand in beeld wordt gebracht. De vakgroep Onderzoek & Statistiek van de gemeente Oosterhout houdt sinds 29 het bedrijvenaanbod in de gemeente Oosterhout bij. Daarbij wordt per kwartaal het gehele aanbod aan bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte geïnventariseerd dat op dat moment in Oosterhout te koop / te huur is. Dit wordt gerapporteerd in de Economische Monitor Oosterhout. De vraag van het gemeentebestuur gaat echter verder en richt zich ook op de twee andere Amerstreekgemeenten. Daarom is in 213 de Monitor Bedrijvenaanbod Amerstreek ontwikkeld, waarmee het bedrijvenaanbod in de Amerstreek gedetailleerd in kaart wordt gebracht. Daarbij wordt een onderscheid gemaakt in het aanbod aan bedrijfs-, kantoor- én winkelruimte. Het gaat hierbij om alle bedrijfsruimte die op dat meetmoment te koop / te huur staat, dus ook bedrijfspanden die nog niet leeg staan maar mogelijk op korte termijn wel. Het onbebouwde aanbod (bedrijfsgrond en nog te bouwen bedrijfspanden) wordt niet meegenomen. Jaarlijks verschijnt een nieuwe monitor. De voorliggende Monitor Bedrijvenaanbod Amerstreek 215 is de derde rapportage in de reeks. Om de vinger aan de pols te houden, worden de onderliggende data overigens per kwartaal geactualiseerd. 1.2 Bronnen Om het bedrijvenaanbod op een systematische en eenduidige wijze te monitoren, wordt gebruik gemaakt van verschillende bronnen. Voor het totaalbeeld per gemeente en per bedrijventerrein wordt gebruik gemaakt van het aanbod aan commercieel vastgoed dat PropertyNL verzamelt aan de hand van het aanbod dat vastgoedmakelaars in portefeuille hebben. Ook wordt gebruik gemaakt van de databestanden van Locatus, die informatie verzamelt over alle winkels en consumentgerichte dienstverlenende bedrijven in heel Nederland. Voor Oosterhout wordt aanvullend ook nog gebruik gemaakt van gegevens van DTZ Zadelhoff, één van de grootste vastgoedadviseurs en makelaars in Nederland. 1.3 Leeswijzer De monitor is als volgt opgebouwd: Hoofdstuk 2: Analyse van het bedrijvenaanbod in de drie Amerstreekgemeenten (Drimmelen, Geertruidenberg én Oosterhout). Hoofdstuk 3: Gedetailleerde analyse van het bedrijvenaanbod in de gemeente Drimmelen. Daarbij wordt ook de ontwikkeling vanaf juni 213 in beeld gebracht. Hoofdstuk 4: Gedetailleerde analyse van het bedrijvenaanbod in de gemeente Geertruidenberg. Daarbij wordt ook de ontwikkeling vanaf juni 213 in beeld gebracht. Hoofdstuk 5: Gedetailleerde analyse van het bedrijvenaanbod in de gemeente Oosterhout. Daarbij wordt ook de ontwikkeling vanaf september 29 in beeld gebracht. 5
2 Bedrijvenaanbod in de Amerstreekgemeenten 2.1 Algemeen Begin april 215 waren er in de drie Amerstreekgemeenten in totaal 8.443 bedrijven en organisaties gevestigd. Samen boden zij werk aan 46.323 personen. Daarmee is de Amerstreek, met ruim 14 procent van alle vestigingen en bijna 14,5 procent van alle arbeidsplaatsen, de op één na belangrijkste economische speler in West-Brabant. Alleen Breda telt meer bedrijven en arbeidsplaatsen. Tabel 2.1 Bedrijven en werkzame personen in de Amerstreekgemeenten (april 215) bedrijven en organisaties werkzame personen Drimmelen 2.284 8.668 Geertruidenberg 1.723 1.956 Oosterhout 4.436 26.699 Amerstreek 8.443 46.323 gemeente Oosterhout databron: Rwb (Werkgelegenheidsenquête West-Brabant 215) databewerking: Onderzoek & Statistiek Het merendeel van de bedrijven en organisaties in de Amerstreek is actief in de commerciële dienstverlening (54%). De land- en tuinbouw telt het kleinste aantal bedrijven (5%). Grafiek 2.1 Bedrijvenstructuur in de Amerstreekgemeenten (april 215) totaal Amerstreek nietcommerciële diensten 24% land- en tuinbouw 5% 22% 22% 26% industrie en bouw 17% 5% 54% 56% commerciële diensten 54% 18% 21% 15% 11% 3% 3% Drimmelen Geertruidenberg Oosterhout gemeente Oosterhout databron: Rwb (Werkgelegenheidsenquête West-Brabant 215) databewerking: Onderzoek & Statistiek In 215 werden bij de Kamer van Koophandel 929 bedrijven ingeschreven en 77 bedrijven uitgeschreven, waaronder 36 bedrijven vanwege faillissement. In 214 werden 644 bedrijven uitgeschreven, waaronder 4 vanwege faillissement. Grafiek 2.2 Bedrijvendynamiek in de Amerstreekgemeenten 3 2 1-1 -2-3 inschrijvingen 293 262 28 223 212 211 211 245 bedrijfsoprichtingen overige uitschrijvingen opheffingen -118-122 -98-126 -162-175 -179-188 -16-26 -15-12 -19-17 -59-19 uitschrijvingen Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 Q1 Q2 Q3 Q4 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: Kamer van Koophandel databewerking: Onderzoek & Statistiek 6
4.35 5.636 6.68 7.586 6.217 5.977 6.639 6.612 12.36 15.795 15.836 24.1 24.54 23.25 2.628 2.662 22.152 23.163 26.767 25.92 26.62 28.937 235.252 221.74 173.81 185.456 188.923 188.675 184.55 177.331 176.37 15.519 138.543 2.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte Eind december 215 stonden er (volgens PropertyNL) in de Amerstreek 19 bedrijfspanden te huur en / of te koop met een totale oppervlakte van ruim 179.5 vierkante meter. Eind december 214 ging het om 127 bedrijfspanden met een totale oppervlakte van ruim 213.4 vierkante meter. Grafiek 2.3 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte (aantal objecten) 25 2 objecten 19 15 123 129 118 122 136 135 127 136 13 131 1 5 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek Het totale aanbod aan vierkante meters commercieel (bebouwd) vastgoed eind december 215 laat een daling zien ten opzichte van eind december 214 (-16%). Desondanks is in de tweede helft van het jaar het aanbod aan kantoor- en met name winkelruimte toegenomen. Grafiek 2.4 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte (m 2 ) 5 bedrijfsruimte 4 3 2 1 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 5 kantoorruimte 4 3 2 1 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 25 winkelruimte * * 2 15 1 5 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 Noot: * inclusief 1. m2 pdv-locatie Elftweg, Raamsdonksveer gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 7
2.3 Detailhandel, leisure en consumentgerichte diensten Volgens Locatus tellen de drie gemeenten in de Amerstreek gezamenlijk 678 winkels met een totale verkoopvloeroppervlakte van 175.717 vierkante meters aan detailhandel. Daarnaast telt de Amerstreek nog 448 overige bedrijven, waaronder 254 leisure-gerelateerde bedrijven (met name horeca) en 194 consumentgerichte dienstverlenende bedrijven (kantoren, ambachten e.d.). De leegstand het aantal leegstaande panden ten opzichte van alle winkels (detailhandel) en overige consumentgerichte bedrijven in de Amerstreek is met 11,3 procent (127 panden) beduidend hoger dan het Nederlandse gemiddelde (8,3%) en ook hoger dan het gemiddelde in de provincie (9,4%). Begin 214 lag de leegstand in de Amerstreek met 6,5 procent (73 panden) nog onder het gemiddelde, maar in de periode daarna nam deze snel toe. Ten opzichte van het eerste kwartaal van dit jaar is de leegstand in de Amerstreek gestegen van 1,6 procent naar 11,3 procent. Grafiek 3.3 Leegstand verkooppunten (Locatus) 12% 1% Noord-Brabant 8% 6% Nederland Amerstreek 4% 2% % 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: Locatus databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 8
In de volgende hoofdstukken wordt dieper ingegaan op het aanbod aan commercieel vastgoed (bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte) in de afzonderlijke gemeenten in de Amerstreek. 9
178 178 178 178 178 175 298 1.162 1.512 1.162 962 968 968 2.225 1.25 3.763 3.763 3.649 4.64 5.62 5.62 5.145 3 Bedrijvenaanbod in de gemeente Drimmelen 3.1 Algemeen In de gemeente Drimmelen zijn bijna 2,3 duizend bedrijven en organisaties gevestigd die samen werk bieden aan bijna 8,7 duizend personen. In 215 werden bij de Kamer van Koophandel 2 bedrijven ingeschreven en 161 bedrijven uitgeschreven, waaronder 8 vanwege faillissement. Tabel 3.1 Kengetallen bedrijven in de gemeente Drimmelen 213 214 215 bedrijven, organisaties en instellingen 2.141 2.24 2.284 inschrijvingen Kamer van Koophandel n.b. 229 2 uitschrijvingen Kamer van Koophandel n.b. 133 161 gemeente Oosterhout databronnen: Rwb en KvK databewerking: Onderzoek & Statistiek 3.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte Eind december 215 stonden er in de gemeente Drimmelen 17 bedrijfspanden te huur en / of te koop met een totale oppervlakte van 7,8 duizend vierkante meter. In december 214 ging het om 7 bedrijfspanden met een oppervlakte van in totaal 5,1 duizend vierkante meter. Grafiek 3.1 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte (aantal objecten) 4 3 2 1 objecten 17 5 7 7 8 7 7 7 7 6 5 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek Het aanbod aan commercieel vastgoed (vierkante meters bebouwd) in de gemeente is in de eerste helft van 215 gedaald (m.n. bedrijfsruimte), maar daarna weer gestegen (m.n. bedrijfs- en winkelruimte). Grafiek 3.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte (m 2 ) 1 bedrijfsruimte 75 5 25 4 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 kantoorruimte 3 2 1 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 1
537 537 817 537 1.2 1.3 1.3 1.3 1.3 2.333 4 winkelruimte 3 2 1 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 3.3 Locaties aanbod commercieel vastgoed Hieronder is te zien waar de objecten precies gelokaliseerd zijn. Het betreft bestaande bedrijfsobjecten die eind december 215 door makelaars via PropertyNL te huur en / of te koop werden aangeboden. Kaart 3.1 Objecten op de markt in de gemeente Drimmelen (december 215) Lage Zwaluwe Drimmelen Hooge Zwaluwe Made Wagenberg Terheijden Legenda: bedrijfsruimte kantoorruimte winkelruimte gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek kaartondergrond: Google 11
3.4 Leegstand volgens OZB Het vermoeden bestond dat het databestand van PropertyNL minder volledig is voor met name kleinere plaatsen / gemeenten. Daarom is voor de gemeente Drimmelen ook gekeken naar de leegstand op basis van de gemeentelijke onroerende zaakbelastingen (OZB-bestand). Hieruit blijkt dat er eind december 215 in de gemeente 15 panden leeg stonden, waarvan 3 bedrijfsobjecten, 7 kantoor- / praktijkobjecten en 5 winkel- / horecaobjecten. Hiervan staat iets meer als de helft (53%) langer dan 1 jaar leeg. In totaal gaat het om 2.595 vierkante meter aan commercieel vastgoed, waarvan 745 vierkante meter bedrijfsruimte, 695 vierkante meter kantoorruimte en 1.155 vierkante meter winkelruimte. Uit een nadere analyse blijkt dat de leegstand volgens de OZB anders van samenstelling is dan de gegevens van PropertyNL. De verschillen hebben niet alleen te maken met het feit dat het hier gaat om de daadwerkelijke leegstand, terwijl bij PropertyNL ook objecten worden aangeboden die op dat moment nog wel in gebruik zijn, maar het blijkt ook te gaan om andere objecten (adressen). Dit bevestigd het vermoeden dat niet alle leegstaande panden in de gemeente door makelaars te huur / te koop worden aangeboden, waardoor ze niet in de database van PropertyNL komen. Kaart 3.2 Leegstand volgens OZB in de gemeente Drimmelen (december 215) Lage Zwaluwe Drimmelen Hooge Zwaluwe Made Wagenberg Terheijden Legenda: bedrijfsruimte kantoorruimte winkelruimte gemeente Oosterhout databron: OZB-bestand databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek kaartondergrond: Google 12
3.5 Detailhandel, leisure en consumentgerichte diensten Volgens Locatus telt de gemeente Drimmelen 15 winkels met een totale verkoopvloeroppervlakte van 34.422 vierkante meters aan detailhandel. Daarnaast telt de gemeente nog 113 overige bedrijven, waaronder 66 leisure-gerelateerde bedrijven (met name horeca) en 47 consumentgerichte dienstverlenende bedrijven (kantoren, ambachten e.d.). De leegstand het aantal leegstaande panden ten opzichte van alle winkels (detailhandel) en overige consumentgerichte bedrijven in de gemeente Drimmelen ligt met 8, procent een fractie lager dan het Nederlandse gemiddelde (8,3%), maar aanzienlijk lager dan het percentage voor de hele Amerstreek (1,3%). Begin 214 lag de leegstand in de gemeente Drimmelen nog op 5,3 procent (14 panden), om in de periode daarna snel toe te nemen. Ten opzichte van het eerste kwartaal van dit jaar is de leegstand gedaald van 9,3 procent naar 8, procent. Grafiek 3.3 Leegstand verkooppunten (Locatus) 12% 1% Amerstreek 8% 6% 4% Nederland Drimmelen 2% % 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: Locatus databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 13
125 95 2.2 2.5 2.325 2.45 2.855 2.3 1.865 5.837 11.3 86.676 51.731 95.31 94.38 93.679 87.665 76.198 79.251 79.64 66.266 4 Bedrijvenaanbod in de gemeente Geertruidenberg 4.1 Algemeen In de gemeente Geertruidenberg zijn ruim 1,7 duizend bedrijven en organisaties gevestigd die samen werk bieden aan bijna 11 duizend personen. In 215 werden bij de Kamer van Koophandel 183 bedrijven ingeschreven en 126 bedrijven uitgeschreven, waaronder 7 vanwege faillissement. Tabel 4.1 Kengetallen bedrijven in de gemeente Geertruidenberg 213 214 215 bedrijven, organisaties en instellingen 1.646 1.676 1.723 inschrijvingen Kamer van Koophandel n.b. 15 183 uitschrijvingen Kamer van Koophandel n.b. 119 126 gemeente Oosterhout databronnen: Rwb en KvK databewerking: Onderzoek & Statistiek 4.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte Eind december 215 stonden er in de gemeente Geertruidenberg 73 bedrijfspanden te huur en / of te koop met een totale oppervlakte van bijna 75,9 duizend vierkante meter. Eind december 214 ging het om 18 bedrijfspanden met een oppervlakte van in totaal bijna 89,9 duizend vierkante meter. Grafiek 4.1 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte (aantal objecten) 1 8 6 4 2 objecten gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek Het aanbod aan commercieel vastgoed (vierkante meters bebouwd) in de gemeente is in de eerste helft van 215 gedaald, maar daarna weer gestegen (m.n. kantoor- en winkelruimte). Grafiek 4.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte (m 2 ) 2 21 19 21 22 22 18 18 13 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 73 2 bedrijfsruimte 15 1 5 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 8 kantoorruimte 6 4 2 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 14
15 15 15 15 15 15 15 15 15 15 3.763 5 4 3 2 1 winkelruimte * * 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 29 21 211 212 213 214 215 Noot: * exclusief 1. m2 pdv-locatie Elftweg, Raamsdonksveer gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 4.3 Locaties aanbod commercieel vastgoed Hieronder is te zien waar de objecten precies gelokaliseerd zijn. Het betreft bestaande bedrijfsobjecten die eind december 215 door makelaars via PropertyNL te huur en / of te koop werden aangeboden. Kaart 4.1 Objecten op de markt in de gemeente Geertruidenberg (december 215) Dombosch 1 Dombosch 2 Geertruidenberg Raamsdonksveer Raamsdonk Legenda: bedrijfsruimte kantoorruimte winkelruimte gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek kaartondergrond: Google 4.4 Leegstand volgens WOZ Het vermoeden bestond dat het databestand van PropertyNL minder volledig is voor met name kleinere plaatsen / gemeenten. Daarom wordt voor de gemeente Geertruidenberg ook gekeken naar de leegstand op basis van het gemeentelijke onroerende zaakbelastingen (OZB-bestand). Hieruit blijkt dat er eind december 215 in de gemeente 114 panden leeg stonden, waarvan 57 bedrijfsobjecten, 3 kantoor- / praktijkobjecten en 27 winkel- / horecaobjecten. In totaal gaat het om 14.255 vierkante meter aan commercieel vastgoed, waarvan 8.685 vierkante meter bedrijfsruimte, 15.59 vierkante meter kantoorruimte en 7.98 vierkante meter winkelruimte. 15
Uit een nadere analyse blijkt dat slechts een deel van de leegstand volgens de OZB overeenkomt met de gegevens van PropertyNL. De verschillen hebben niet alleen te maken met het feit dat het hier gaat om de daadwerkelijke leegstand, terwijl via PropertyNL ook objecten worden aangeboden die op dat moment nog wel in gebruik zijn, maar het blijkt deels ook te gaan om andere objecten (adressen). Dit bevestigd het vermoeden dat niet alle leegstaande panden in de gemeente door makelaars te huur / te koop worden aangeboden, waardoor ze niet in de database van PropertyNL komen. Kaart 4.2 Leegstand volgens OZB in de gemeente Geertruidenberg (december 215) Dombosch 1 Dombosch 2 Geertruidenberg Raamsdonksveer Raamsdonk Legenda: bedrijfsruimte kantoorruimte winkelruimte gemeente Oosterhout databron: OZB-bestand databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek kaartondergrond: Google 4.5 Detailhandel, leisure en consumentgerichte diensten Volgens Locatus telt de gemeente Geertruidenberg 127 winkels met een totale verkoopvloeroppervlakte van 31.294 vierkante meters aan detailhandel. Daarnaast telt de gemeente nog 96 overige bedrijven, waaronder 55 leisure-gerelateerde bedrijven (met name horeca) en 41 panden met consumentgerichte dienstverlenende bedrijven (kantoren, ambachten e.d.). De leegstand het aantal leegstaande panden ten opzichte van alle winkels (detailhandel) en overige consumentgerichte bedrijven in de gemeente Geertruidenberg is met 14,6 procent (36 panden) aanzienlijk hoger dan het Nederlandse gemiddelde (8,3%) en ook hoger dan in de Amerstreek (1,3%). Begin 214 lag de leegstand in de gemeente Geertruidenberg op 9,8 procent (22 panden). Ten opzichte van het eerste kwartaal van dit jaar is de leegstand gestegen van 15, procent naar 16,1 procent. 16
Grafiek 4.3 Leegstand verkooppunten (Locatus) 18% 16% 14% 12% Geertruidenberg 1% 8% 6% 4% 2% Nederland Amerstreek % 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: Locatus databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 17
5 Bedrijvenaanbod in de gemeente Oosterhout 5.1 Algemeen In de gemeente Oosterhout zijn ruim 4,4 duizend bedrijven en organisaties gevestigd die samen werk bieden aan 26,7 duizend personen. In 215 werden bij de Kamer van Koophandel 546 bedrijven ingeschreven en 42 bedrijven uitgeschreven, waaronder 21 vanwege faillissement. Tabel 3.1 Kengetallen bedrijven in de gemeente Oosterhout 213 214 215 bedrijven, organisaties en instellingen 4.142 4.276 4.436 inschrijvingen Kamer van Koophandel 635 557 546 uitschrijvingen Kamer van Koophandel 389 392 42 gemeente Oosterhout databronnen: Rwb en KvK databewerking: Onderzoek & Statistiek Mede door de prima ligging en gunstige regionale afzetmarkt is de leegstand in Oosterhout gunstiger (lager) dan gemiddeld. Zowel het aanbod aan bedrijfsruimte als de leegstand van kantoren is lager dan het Nederlandse gemiddelde en ook lager dan in veel andere steden in Brabant. Grafiek 5.1 Aanbod-voorraadratio (bedrijfsruimten) en leegstand (kantoren) 15% 12% 9% 6% Bedrijfsruimten 3% 25% 2% 15% Breda Eindhoven Etten-Leur Oosterhout Roosendaal Tilburg Nederland Kantoren 3% 1% % 1e 2e 1e 2e 1e 2e 1e 2e 1e 2e 5% 1e 2e 1e 2e 1e 2e 1e 2e 1e 2e 211 212 213 214 215 211 212 213 214 215 Toelichting: De aanbod-voorraadratio (bedrijfsruimten) is de verhouding tussen aanbod (bedrijfsruimten) en voorraad (bedrijventerreinen) uitgedrukt in een percentage. De leegstand (kantoren) betreft de aangeboden ruimte in opgeleverde gebouwen die op het moment van inventarisatie niet (meer) in gebruik is ten opzichte van de totale kantorenvoorraad uitgedrukt in een percentage. Cijfers (percentages) per halfjaar. gemeente Oosterhout databron: DTZ Zadelhoff databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 5.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte Eind december 215 stonden er in de gemeente Oosterhout 1 bedrijfspanden te huur en / of te koop met een totale oppervlakte van bijna 95,9 duizend vierkante meter. Eind december 21 ging het om 54 bedrijfspanden met een oppervlakte van in totaal ruim 6,1 duizend vierkante meter. Grafiek 5.2 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte (aantal objecten) 15 125 1 75 5 25 objecten 91 91 92 94 98 11 17 16 111 111 114 12 92 93 1 67 74 44 43 49 54 57 47 53 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 21 211 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 18
2.571 2.713 4.465 4.937 5.223 5.32 5.645 5.149 3.663 4.669 4.986 5.481 4.767 4.527 5.189 5.162 5.94 16.425 16.727 16.72 14.859 1.287 13.824 13.555 15.81 16.944 15.823 18.252 19.135 19.851 2.738 2.528 19.538 18.716 18.34 19.119 2.955 24.724 24.789 26.445 22.82 58.594 58.529 63.874 45.284 5.327 51.998 54.833 6.544 56.549 54.938 64.412 63.822 82.163 133.281 134.6 118.316 84.823 91.787 9.329 92.741 97.69 94.561 7.43 67.132 Het totale aanbod aan commercieel vastgoed (vierkante meters bebouwd) in de gemeente Oosterhout is in 215 gedaald. Dit komt door een daling van het aanbod aan bedrijfs- en kantoorruimte. Wel is er sprake van een toename van het aanbod aan winkelruimte. Grafiek 5.3 Aanbod bedrijfs-, kantoor- en winkelruimte (m 2 ) 25. 2. 15. 1. 5. 5. 4. 3. 2. 1. 2 bedrijfsruimte 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 21 211 212 213 214 215 kantoorruimte 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 21 211 212 213 214 215 winkelruimte 15 1 5 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 3 6 9 12 21 211 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek 5.3 Locaties aanbod commercieel vastgoed Op de volgende pagina s is te zien waar de objecten precies gelokaliseerd zijn. Om de ontwikkeling in beeld te brengen, is de situatie in december 215 (kaart 5.1) naast die in juni 211 (kaart 5.2) geplaatst. Of het om grote of kleine bedrijfsobjecten gaat, is te zien in hoofdstuk 4, waar het aanbod in Oosterhout wordt weergegeven per bedrijvenlocatie. 19
Kaart 5.1 Objecten in Oosterhout op de markt (december 215) Rulstraat Torenstraat Arendshof Arendstraat Aanbod vastgoed-bebouwd: bedrijfsruimte kantoorruimte winkelruimte gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek kaartondergrond: Geo-informatie 2
Kaart 5.2 Objecten in Oosterhout op de markt (juni 211) De Wetering Leijsenhoek Aanbod vastgoed-bebouwd: bedrijfsruimte kantoorruimte winkelruimte gemeente Oosterhout databron: PropertyNL databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek kaartondergrond: Geo-informatie 21
5.4 Detailhandel, leisure en consumentgerichte diensten Volgens Locatus telt de gemeente Oosterhout 41 winkels met een totale verkoopvloeroppervlakte van 11. vierkante meters aan detailhandel. Daarnaast telt de gemeente nog 239 overige bedrijven, waaronder 133 leisure-gerelateerde bedrijven (met name horeca) en 16 panden met consumentgerichte dienstverlenende bedrijven (kantoren, ambachten e.d.). De leegstand het aantal leegstaande panden ten opzichte van alle winkels (detailhandel) en overige consumentgerichte bedrijven in de gemeente Oosterhout is met 1,9 procent aanzienlijk hoger dan het Nederlandse gemiddelde (8,3%). Begin 214 lag de leegstand in de gemeente Oosterhout nog op 5,8 procent. Ten opzichte van het eerste kwartaal van dit jaar is de leegstand in de gemeente Oosterhout gestegen van 9,7 naar 1,9 procent. 5.5 Detailhandel stadscentrum Oosterhout Het Oosterhoutse stadscentrum wordt getypeerd als een hoofdwinkelgebied groot. Het stadswinkelgebied (inclusief aanloopstraten) telt 276 winkels, tegen het gemiddelde van 257 in vergelijkbare winkelgebieden. Oosterhout-Centrum heeft een verkoopvloeroppervlakte van 49.216 vierkante meters aan detailhandel, ten opzichte van 54.175 vierkante meters in vergelijkbare winkelgebieden. Daarnaast telt het Oosterhoutse centrumgebied ook nog 76 horecapanden en 63 panden met dienstverleners (kantoren, ambachten e.d.). Het Oosterhoutse stadscentrum laat zich qua omvang en structuur het best vergelijken met de stadscentra van Veenendaal, Almelo, Oss, Amstelveen en Zaandam. Hoewel het Oosterhoutse stadscentrum nog altijd goed wordt gewaardeerd en bezoekers trekt uit de hele regio, zijn ook hier de gevolgen van de economische crisis duidelijk zichtbaar. De leegstand het aantal leegstaande panden ten opzichte van alle winkels, horeca en kantoren in Oosterhout-Centrum is met 14,2 procent aanzienlijk hoger dan het Nederlandse gemiddelde (8,3%) en ook hoger dan in de vergelijkbare winkelgebieden (12,3%). Grafiek 5.4 Leegstand Oosterhout-Centrum 16% 14% 12% 1% 8% 6% 4% 2% % Hoofdwinkelgebied Groot Nederland Oosterhout-Centrum 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 1e 2e 3e 4e 28 29 21 211 212 213 214 215 gemeente Oosterhout databron: Locatus databewerking en analyse: Onderzoek & Statistiek Van de in totaal 59 leegstaande panden in het Oosterhoutse stadscentrum, staat bijna 41 procent korter dan 1 jaar leeg (frictieleegstand). Ruim 42 procent betreft langdurige leegstand (1 tot 3 jaar leeg) en bij bijna 17 procent is sprake van structurele leegstand (langer dan 3 jaar leeg). De structurele leegstand komt daarmee uit op 2,4 procent van het totale aanbod in Oosterhout-Centrum. Ook een kwartaal eerder (september 215) lag de structurele leegstand op dit niveau. 22