ADVIES AAN HET COLLEGE Datum 18-08-09 Opsteller Telefoon 7672 Organisatieonderdeel Portefeuillehouder Marianne de Jeu VO/VB van der Laan en Scheweer O N D E R W E R P: Het vormen van een Ondernemersfonds voor het centrum middels het heffen van reclamebelasting V O O R G E S T E L D B E S L U I T: De raad middels bijgevoegd raadsvoorstel voorstellen over te gaan tot het invoeren van reclamebelasting met ingang van 2010 in het centrum van Heerenveen en het college vragen de verdere voorbereidende werkzaamheden voor een formele invoering ter hand te nemen. Als uitgangspunten voor de verdere uitwerking vaststellen: het gebied waarin de heffing zal worden opgelegd conform bijgevoegd kaartje, een uniforme heffing van 400, de verdeling van de middelen volgens tabel 1. Ruimte voor opmerkingen secretaris ten aanzien van het advies: S T A T U S A D V I E S R O U T I N G A- stuk (bespreken) Dienst/Afdeling Datum Paraaf B- stuk (rouleren) Paraaf secretaris A B : Paraaf secretaris B A : V&B V&O O&O P&V A R C H I E F : P A R A F E N C O L L E G E (bij B- stuk) Registratie 09.2000699 Conform Bespreken Paraaf verzending Verzonden d.d. Aangekomen d.d. B E S L U I T C O L L E G E: Datum besluit: Besluit: P. de Jonge L. Buwalda M. Scheweer C. van der Laan K. Feenstra V E R V O L G P R O C E D U R E : Voor besluitvorming (raadsvoorstel en -besluit bijgevoegd) Niet naar OR
Geen wkpb F I N A N C I E L E P A R A G R A A F : Ja, gedekt in begroting uit budget Sociaal economisch Beleid 2008. C O M M U N I C A T I E P A R A G R A A F : Besluit opnemen in de openbare besluitenlijst (=standaard) I N S P R A A K : Inspraak toepassen op grond van Geen inspraak M O T I V E R I N G : 1. Samenvatting advies Middels dit advies willen wij: -u informeren over de voortgang van de mogelijke invoering van reclamebelasting in het centrum van Heerenveen, -u vragen middels bijgevoegd voorstel de gemeenteraad te vragen in te stemmen met de invoering van reclamebelasting met ingang van 2010 en het college vragen de verdere voorbereidingen daartoe ter hand te nemen. -u voorstellen de volgende uitgangspunten voor de verdere invoering van reclamebelasting vast te stellen. -het gebied waarin de heffing zal worden opgelegd conform bijgevoegd kaartje, -een uniforme heffing van 400, -de verdeling van de middelen volgens tabel 1. 2. Reclamebelasting: traject HOV Oktober 2008 heeft u besloten om, met de HOV, de weg in te slaan om de mogelijkheden te onderzoeken een Ondernemersfonds voor de binnenstad op te zetten. Uw insteek is dat te doen middels het invoeren van een reclamebelasting in de binnenstad. De mogelijkheid de OZB voor niet woningen te verhogen is in deze afweging ook aan de orde geweest. Deze variant was in dit geval minder bruikbaar omdat een OZBverhoging in de gehele gemeente zou moeten worden doorgevoerd, dus ook het buitengebied (ondernemers en agrariërs) en overige gebouwen (als scholen, en dergelijke). Het draagvlak hiervoor is nog niet in beeld. Het adviesbureau Van den Bosch en partners staat de HOV en de gemeente in het traject om te komen tot invoering bij en ook de Kamer van Koophandel zit in de werkgroep. De Kamer van Koophandel treedt op als onafhankelijk adviseur van ondernemers en gemeente en heeft meegedacht in het proces, mede vanuit haar ervaringen bij vergelijkbare trajecten elders (OZB verhoging Leeuwarden en Ondernemersfonds Leeuwarden). Ten behoeve van het proces is een plan van aanpak geschreven. De bedoeling is dat met ingang van 2010 de reclamebelasting is ingevoerd. Voorgesteld wordt om voorafgaand aan een definitieve formele invoering van reclamebelasting in de raad een goede inhoudelijke discussie te voeren (incl. petear) over de inhoudelijke aspecten van een mogelijke invoering van reclamebelasting. Dit kan aan de hand van bijgevoegd raadsvoorstel dat in september ter besluitvorming worden voorgelegd. De formele uitwerking van dat inhoudelijke besluit om de reclamebelasting in te voeren, namelijk de Verordening en de legestabel, kunnen dan in december 2009 aan de raad worden voorgelegd. Er is al een modelverordening van de VNG beschikbaar, deze kan eenvoudig worden aangepast naar de Heerenveense situatie. 3. Inhoudelijke uitgangspunten In de breed samengestelde werkgroep en op bestuurlijk niveau met de HOV is volop gediscussieerd over de te hanteren uitgangspunten. Hieronder volgt een toelichting. -begrenzing gebied
Geen discussiepunt in het overleg met de HOV of binnen de HOV, maar het vereist wel enige uitwerking. Voorgesteld wordt uit te gaan van het gebied dat in de Structuurvisie centrum-breed als centrumgebied wordt aangeduid, aangevuld met het meest noordelijke deel van de BF weg (belangrijke aanloopstraat met concentratie winkels) en het zuidelijke stuk van de Herenwal tot aan de brug (eveneens belangrijke concentratie winkels). Het aansluiten bij een ruimtelijk plan is belangrijk voor de onderbouwing. Kaartje, als bijlage toegevoegd, vaststellen als gebied waarin de reclamebelasting wordt opgelegd. -besteding middelen Insteek is dat de reclamebelasting primair in beeld is om de huidige HOV bijdrage aan evenementen en promotie te vervangen en dat de financiële inbreng van de freeriders aan dit evenementenbudget wordt toegevoegd. In de praktijk (zie hieronder) betekent dit een ruime verdubbeling van dit budget. Daarnaast zullen de middelen ook worden aangewend voor schoon, heel en veilig (nader te bepalen). De kosten die de gemeente maakt als structurele perceptiekosten (voor een groot deel kosten van bezwaar en beroep) worden ook gedekt vanuit de opbrengst. De eenmalige kosten van invoering liggen op 40.000. Deze initiële perceptiekosten worden gedragen door de gemeente (interne uren worden niet doorberekend en de opdracht aan het adviesbureau is gedekt vanuit het SEB 2008). Overigens heeft de gemeente vanuit haar evenementenbeleid ook nu al forse financiële inbreng die ten goede komt aan het centrum (2009: 67.500 vanuit evenementenbudget, 20.000 najaarskermis, 3.000 weekmarkt) Daarnaast draagt de gemeente nog bij aan activiteiten die niet onder de vlag van Heerenveen Aktief worden uitgevoerd, zoals Night of the Koemarkt ( 12.500, multi-culti 6000 en muziek in het centrum 4500 + 3000). Deze bijdragen staan los van de heffing van reclamebelasting. De gemeente heeft voorts nog een budget bedoeld voor de aankleding van het centrum, dit bedraagt 30.000 -opbrengstpotentie, hoogte heffing en categorieën: De HOV heeft als insteek dat haar leden na invoering van de reclamebelasting gemiddeld niet méér gaan betalen aan de heffing dan nu aan de contributie. De gemiddelde contributie van de HOV bedraag 420 ex BTW (met een bandbreedte van 130 tot 920 euro). De voorkeur bestaat voor een zo uniform mogelijk tarief, enerzijds om de perceptiekosten te verkleinen, anderzijds om de systematiek van de heffing goed te kunnen uitleggen aan de achterban van de HOV en overige ondernemers. In het Bestuurlijk overleg tussen HOV en gemeente is hierover voorlopig consensus bereikt. Inmiddels is eind juli de inventarisatie van reclame-uitingen geweest en kunnen we exacter ingaan op de opbrengstpotentie, categorieën en de hoogte van de tarieven. In het afgebakende centrumgebied zijn 476 ondernemers aanwezig, hiervan hebben er 114 geen of heel weinig reclame (minder dan 0,1 m2, ongeveer het formaat van een stoeptegel). NB hier zitten ook nietwoningen bij die momenteel leegstaan. Deze groep sluiten we uit van de reclamebelasting. Dit is ook in overige gemeenten gangbaar. Dan resteren 362 ondernemers waar de reclame belast kan worden. Aantal categorieën Vanuit het oogpunt van eenvoud, eenduidigheid en het zoveel mogelijk beperken van de perceptiekosten kunnen we kiezen voor slechts 1 categorie, iedereen betaalt hetzelfde bedrag. Onze adviseur heeft een lichte voorkeur voor het hanteren van twee categorieën, met de volgende argumentatie: Draagvlak: er is vaak behoefte aan een idee dat de grote jongens ook meer betalen. In de praktijk hoeft dit overigens met een categorisering op basis van omvang reclame-uiting niet zo te zijn. Juridische houdbaarheid: het komt beter over als de grotere ook meer betalen (evenredigheids/gelijkheidsbeginsel). Anderzijds is dat bij een tarief van circa 400 waarschijnlijk niet echt nodig. Als je hogere tarieven gaat vragen, dan is daar meer noodzaak voor. Voorgesteld wordt vanuit het oogpunt van het beperken van de perceptiekosten te kiezen voor een uniform tarief. De opbrengstpotentie Als gevolg van het redelijk forse aantal objecten die kunnen worden aangeslagen is er sprake van een goede
opbrengstpotentie. De HOV heeft zoals al gesteld de nadrukkelijk wens dat de haar leden er gemiddeld niet op achter uit mogen gaan. Zij pleit voor een uniform tarief van 400, zodat de heffing onder het gemiddelde contributiebedrag van de HOV ligt. Zij zijn voornemens hun contributie nav de heffing van reclamebelasting aan te passen, zodat leden hen slecht een bedrag van circa 25 betalen. Dit verlaagt de drempel om lid te worden, waardoor de HOV weer een grotere achterban verkrijgt en beter als gesprekspartner voor de gemeente kan optreden. Voorgesteld wordt te kiezen voor een tarief van 400. Uniform tarief van 400, 362 bedrijven met reclame vanaf 0,1 m2 betalen 400 Bruto opbrengst 144.800 Verdeling opbrengst: tabel 1 Categorieën rekenmethode verdeling Totaalopbrengst X=100 144800 Basisbedrag evenementen e.d. 40.000 vast 40000 Extra evenementen e.d. 50% van (X-40.000) 52400 Perceptiekosten 20.000 vast 20000 Schoon, heel en veilig Restant 32400 -rol diverse partners In Heerenveen ligt er momenteel een relatie met het gemeentelijke evenementenbudget, waarbij nu beleid/werkwijze is dat er in samenspraak tussen HOV/Heerenveen Aktief en de gemeente afspraken worden gemaakt over de besteding van de middelen. Activiteiten vanuit de Horeca staan daar weer los van. HOV en gemeente hechten beide aan gezamenlijke besluitvorming tav besteding van de middelen, voor zover mogelijk binnen huidige organisatie- en samenwerkingsstructuur. Evenzo mbt het huidige evenementenbudget van de gemeente. De HOV zou de aanwending van de middelen binnen de huidige (bestuurlijke en ambtelijke) overlegstructuren geborgd en gecontinueerd willen zien. Nader uitwerken: hoe om te gaan met georganiseerde belangen die binnen structuur willen meepraten en op basis van hun inbreng daaraan ook op menen te kunnen rekenen. Insteek Ondernemersfonds Leeuwarden waarin alleen de ondernemers participeren en de gemeente geen zeggenschap heeft wordt niet als voorkeursoptie gezien. De diverse modellen zullen in de werkgroep nader moeten worden beschouwd, alvorens tot een voorstel te kunnen komen. Dit kan in de komende maanden nog worden uitgewerkt. 4. Traject OKH Door de OKH en CWH is een brief aan de gemeente gestuurd met het verzoek een ondernemersfonds op te zetten middels een verhoging van het OZB tarief. In een bestuurlijk overleg tussen gemeente en OKH/CWH is vanuit de gemeente een toelichting gegeven op het proces reclamebelasting in het centrum en de voor- en nadelen van een OZB verhoging. Hieronder volgt een korte toelichting. Macronorm Het kabinet en de VNG hebben als uitgangspunt dat er geen onevenredige stijging van de collectieve lastendruk mag optreden. In verband hiermee is een macronorm ingesteld. Alle verhogingen van de OZB van de individuele gemeenten mogen niet leiden tot een overschrijding van deze macronorm. Als een overschrijding optreedt zal het rijk maatregelen nemen en eventueel een korting op het gemeentefonds toepassen. Dit plaatst individuele gemeenten voor een dilemma: Wel meedoen met een verhoging van de OZB, bijvoorbeeld om een ondernemersfonds te voeden en mogelijk bijdragen aan het overschrijden van de macronorm, waardoor een korting zal worden toegepast. Of niet meedoen met een OZB verhoging, maar geen grip hebben op wat andere gemeenten doen (Leeuwarden, Bolsward en vele anderen) en toch wellicht geconfronteerd worden met een algeheel doorgevoerde korting. Op dit moment is nog niet in beeld of een dergelijke korting op afzienbare termijn er aan zit te komen, of überhaupt aan de orde zal zijn.
Buitengebied Een opslag op de OZB moet in de hele gemeente worden doorgevoerd, bij alle niet-woningen. Dat betekent dan ook bij agrariërs, scholen, instellingen e.d. Uitgangspunt van de gemeente zal zijn dat de middelen per gebied zullen worden gelabeld, de opbrengsten worden dus teruggeploegd in het gebied. Daar zal dan ook een organisatiestructuur voorhanden moeten zijn. Hoe dit gemeentebreed en met alle betrokken partijen te organiseren is nog niet duidelijk. Hiervoor draagvlak vinden is dan ook een eerste vereiste. In het bestuurlijk overleg gemeente-okh/cwh is afgesproken dat de invoering van reclamebelasting in het centrum eerst wordt afgewacht alvorens eventueel te besluiten voor ander gebieden in de gemeente eenzelfde heffing danwel een andere heffing in te voeren. De OKH zal tzt middels een eenvoudige peiling een eerste draagvlakverkenning uitvoeren Bijlage 1. kaartje belastinggebied