VOL LEVEN Lespakket Eren en Leren Erevelden en Onbekende Nederlanders 2
Achter elke steen schuilt een persoonlijk verhaal... Van iemand zoals jij Met idealen en toekomstdromen Vol energie om iets te betekenen Geliefd door vrienden en familie Er is één belangrijk verschil: Zij stierven in oorlog En jij kunt leven in vrijheid Zij verdienen groot respect en waardering: Vrede is niet vanzelfsprekend
Eren en Leren Les 2 - Erevelden en Onbekende Nederlanders Over dit lespakket De komende lessen leer je alles over herdenken en waarom dit zo belangrijk is. Nu en in de toekomst. Daarnaast maak je kennis met een heel nieuwe manier van herdenken. Door filmpjes te bekijken en vragen te beantwoorden, word jij zelf onderdeel van een unieke beleving die je op een andere manier naar herdenken laat kijken. In de lessen maak je kennis met jongeren die deze nieuwe manier van herdenken hebben ervaren. Je volgt ze op de voet en aan de hand van hun ervaringen, krijg jij verschillende soorten vragen voorgeschoteld. De ene opdracht beantwoord je kennisvragen, de andere keer geef je je mening. Daarbij gaat het er echt om wat jij voelt en kun je geen goed of fout antwoord geven. De clips kun je bekijken via je smartphone, computer of het smartboard. Ga naar www.erenenleren.nl/clips en kies voor deze Module: Erevelden en Onbekende Nederlanders. Als je LES 1 niet gedaan hebt, is het slim om eerst de introductieclip te bekijken. > Iedere clip bevat audio, dus zorg ervoor dat het geluid aanstaat. > Na het bekijken van de clip beantwoord je de vragen, daarna bekijk je de volgende clip. Opdracht 1: Bekijk de clip: Hoe Nederland omgaat met Nederlandse Oorlogsgraven. Lengte: 1 minuut Wat weet jij over oorlogsgraven? Beantwoord de meerkeuzevragen. Een van de drie antwoorden is steeds goed. Tip: zoek de antwoorden op internet! In de volgende vragen, geef je je mening. 1. Nederlandse oorlogsgraven zijn graven waar Nederlandse oorlogsslachtoffers begraven liggen. Dat kan overal ter wereld zijn. Hoeveel Nederlandse oorlogsgraven zijn er, denk je? A 20.000 B 50.000 C 75.000 Eren en Leren Les 2 - Erevelden en Onbekende Nederlanders 3
2. Op een aantal plekken in Nederland vind je meerdere oorlogsgraven bij elkaar. Deze plekken noem je erevelden. Hoeveel Nederlandse erevelden telt Nederland? A 3 B 12 C 38 Opdracht 2: Stellingen Waar of niet waar? Beantwoord de volgende stellingen. 3. Op Nederlandse erevelden liggen alleen militairen begraven. A B Waar Niet waar 4. Op Nederlandse erevelden liggen alleen volwassenen begraven. A B Waar Niet waar 5. Het Ereveld Loenen is het Nationaal Ereveld van Nederland. A B Waar Niet waar 6. Wist jij van het bestaan van de Oorlogsgravenstichting. Zij dragen zorg voor de Nederlandse graven van Nederlanders die zijn omgekomen in de oorlog of tijdens vredesoperaties? A B Ja Nee Eren en Leren Les 2 - Erevelden en Onbekende Nederlanders 4
7. Vind jij het belangrijk om oorlogsgraven te onderhouden? Waarom wel of niet? Opdracht 3: Bekijk clip: Op zoek naar de namen van Onbekende Nederlanders. Lengte: 1 minuut In de volgende vragen, geef je je mening. 8. Ereveld Loenen is een ongewone oorlogsbegraafplaats. Er zijn wel militairen begraven, maar hun graven liggen tussen die van burgerslachtoffers, mannen, vrouwen en ook kinderen. Maar er zijn ook ruim 100 graven waar Onbekende Nederlander op staat. Daarvan is niets bekend of er is een naam opgegeven die op het gehoor is genoteerd, maar die daardoor verkeerd is opgeschreven. Maar er is dan geen spoor naar familie, omdat deze achternaam niet bestaat. Een groot aantal Nederlandse slachtoffers is daardoor onvindbaar, maar liggen misschien wel op het ereveld? De families kunnen DNA afgeven en dan wordt er gekeken of er een match is met een Onbekende Nederlander. In een aantal gevallen is dit zo gegaan. Op dit moment doen mensen nog steeds DNA-onderzoek om erachter te komen wie er op de plek van de Onbekende Nederlanders ligt. Zodat er alsnog een naam op de gedenksteen komt te staan. Wat vind jij daarvan? Leg uit waarom je dat vindt. 9. Stel je voor: een dierbare van je sterft en wordt niet gevonden. Er kan dus geen begrafenis en ook geen graf komen. Wat zou je kunnen doen om deze persoon toch te eren of te herdenken? Eren en Leren Les 2 - Erevelden en Onbekende Nederlanders 5
10. De meeste graven hebben wel een naam. Elke grafsteen vertelt het verhaal van een man of vrouw die door oorlogsgeweld is omgekomen. Hieronder zie je vier foto s. Kies er één uit. A Timo Smeehuijzen B Mark Leijsen C Johannes Ter Morsche D Jacobus Gerardus Poels Eren en Leren Les 2 - Erevelden en Onbekende Nederlanders 6
11. Wat komt er in je op als je de naam, de geboorte- en sterfdatum van deze persoon leest? 12. Beschrijf in het kort hoe je denkt dat het leven van deze persoon eruitzag vlak voordat hij of zij stierf door oorlogsgeweld? 13. Stel je voor: je kunt een brief schrijven aan de persoon die je net gekozen hebt. Hoe zou jij de vrede en vrijheid van nu omschrijven? En wat zou je hem of haar willen laten weten? Eren en Leren Les 2 - Erevelden en Onbekende Nederlanders 7
Lespakket is geproduceerd door VOL LEVEN In opdracht van de Het lespakket Eren en Leren werd mede mogelijk gemaakt door Eindredactie: Redactie: Productie: Creative Director video s & website: Video editors en graphics: Fotografie: Stagairs: Lesbrief 5: Fotografie: Nathalie Toisuta Tina Willekes Scoon en Nathalie Toisuta Sonja Werners Dennis Brussaard Sven Jansen Photoline Carolien Sikkenk Thijs Gooszen & Tim Berghuis De Erfenissen van een Oorlog is geschreven door Jan van Leeuwen. Photoline Carolien Sikkenk 2016