Daarachter bevindt zich het monument met het opschrift: Ter nagedachtenis van de in voor het vaderland gevallenen.

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Daarachter bevindt zich het monument met het opschrift: Ter nagedachtenis van de in 1940-1945 voor het vaderland gevallenen."

Leona Adam
8 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 ENKELE BESPIEGELINGEN BIJ HET OORLOGSMONUMENT TE WASSENAAR Op 4 mei vindt in ons land de nationale dodenherdenking plaats: Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we allen burgers en militairen die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Ook in Wassenaar worden elk jaar op 4 mei bij het Oorlogsmonument aan de Schouwweg bovengenoemden herdacht. Aan de Schouwweg toont de poort de tekst: Voor hen die vielen. Daarachter bevindt zich het monument met het opschrift: Ter nagedachtenis van de in voor het vaderland gevallenen.

Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Ook in Wassenaar worden elk jaar op 4 mei bij het Oorlogsmonument aan de Schouwweg bovengenoemden herdacht.

2 Op twee kleine zwarte schildjes staan de namen vermeld van twee militairen uit Wassenaar, omgekomen in Nederlands-Oost Indië. Naast het monument staan twee plaquettes, waarop 33 namen staan en wordt vermeld 27 onbekenden.

4 Men zal bij het bezien van het Oorlogsmonument en het lezen van de namen aannemen, dat in Wassenaar tijdens de Tweede Wereldoorlog 60 personen te weten 33 met name, en 27 niet met name genoemden - zijn omgekomen, alsmede dat twee inwoners van Wassenaar in het voormalige Nederlands-Indië het leven verloren. Het monument staat nabij de plaats, waar aan de overkant van de Schouwweg - vanaf het begin van de Tweede Wereldoorlog de Oorlogsbegraafplaats Het Lange Duin zich bevond. Daar werden in de meidagen van 1940 in Wassenaar gesneuvelde Nederlandse en Duitse militairen begraven, maar ook burger slachtoffers uit de begindagen van de oorlog. Later volgden aangespoelde en neergestorte buitenlandse militairen. Na het einde van de oorlog werden de op de Waalsdorpervlakte (gemeente Wassenaar) gefusilleerde verzetsstrijders opgegraven. Veel van die opgegraven slachtoffers werden naar de Oorlogsbegraafplaats het Lange Duin overgebracht.

Het monument staat nabij de plaats, waar aan de overkant van de Schouwweg - vanaf het begin van de Tweede Wereldoorlog de Oorlogsbegraafplaats Het Lange Duin zich bevond.

5 In 1982 werd de Oorlogsbegraafplaats het Lange Duin opgeheven: de gesneuvelde militairen werden door de Oorlogsgravenstichting overgebracht naar het Ereveld De Grebbeberg en de verzetsstrijders naar het Ereveld te Loenen. Vele anderen waren voordien reeds elders herbegraven. De namen van hen, die in 1982 werden overgebracht, staan ter herinnering, op de plaquettes bij het Oorlogsmonument. Die 33 bekenden en 27 onbekenden dienen nu als representant voor het oorlogsleed in Wassenaar tijdens de Tweede Wereldoorlog. De Tweede Wereldoorlog heeft aan tenminste 133 Wassenaarders het leven gekost 1 : 7 Wassenaarders in militaire dienst, buiten Wassenaar gesneuveld 13 Wassenaarders in het verzet 80 Wassenaarders (al dan niet van elders afkomstig en in Wassenaar ondergedoken), slachtoffer van de holocaust 33 Wassenaarders, slachtoffer van beschietingen, bombardementen, enz. in Wassenaar Onbekend is hoeveel Wassenaarders tijdens dwangarbeid buiten Wassenaar, b.v. in Duitsland zijn omgekomen, twee namen zijn bekend. Ook zijn niet de aantallen slachtoffers van de Hongerwinter bekend. In de Gemeente Wassenaar zijn daarenboven 329 Nederlanders, niet-wassenaarder, omgekomen: 50 Militairen in de Meidagen van 1940 Plm 250 Verzetsstrijders, geëxecuteerd op de Waalsdorpervlakte 29 Slachtoffers van beschietingen, bombardementen, enz. in Wassenaar In de Gemeente Wassenaar zijn 12 geallieerde militairen gesneuveld en 26 geallieerden aangespoeld. Over Duitse gesneuvelden in de gemeente Wassenaar zijn geen betrouwbare gegevens beschikbaar. Op het Oorlogsmonument aan de Schouwweg staan namen vermeld van: 17 Militairen 14 Verzetsstrijders met name bekend en 27 onbekende Verzetsstrijders, geëxecuteerd op de Waalsorpervlakte 2 Verzetsstrijder, elders omgekomen Met uitzondering van de twee elders omgekomen verzetsstrijders betreffen het geen inwoners van Wassenaar. Geconstateerd moet worden dat de 33 namen die op het oorlogsmonument aan de Schouwweg vermeld staan en de vermelding 27 onbekenden, als min of meer toevallig moeten worden aangemerkt; zij zijn niet in elk opzicht representatief. 1 Op basis van omvangrijk onderzoek in de archieven is een namenlijst samengesteld, die als een bijlage bij het boek Wassenaar in de Tweede Wereldoorlog kan worden beschouwd.

Die 33 bekenden en 27 onbekenden dienen nu als representant voor het oorlogsleed in Wassenaar tijdens de Tweede Wereldoorlog.

6 Zou men de Wassenaarse oorlogsslachtoffers willen noemen, dus de inwoners van dit dorp die als oorlogsslachtoffer staan geregistreerd bij de Oorlogsgravenstichting, dan zou men in ieder geval als groep moeten benoemen dan wel individueel bij name moeten noemen: - de Wassenaarders die als militair sneuvelden (7) - de Wassenaarders die in het verzet omkwamen (11) - de slachtoffers (al dan niet van elders hier ondergedoken) van de holocaust (80) - de Wassenaarse dwangarbeiders die elders omkwamen (tenminste 2) Naast bovengenoemde categorieën oorlogsslachtoffers zijn er nog twee groepen slachtoffers van de oorlog in ons dorp te noemen: - de Wassenaarse slachtoffers van beschietingen, bombardementen (tenminste 32) - de Wassenaarse slachtoffers van de Hongerwinter Zou men het oorlogsleed in de Gemeente Wassenaar willen omvatten, dan zouden de volgende groepen oorlogsslachtoffers moeten worden benoemd: - de militairen die hier sneuvelden in de Meidagen van 1940 (50) - de gefusilleerden (verzet) van de Waalsorpervlakte (232) - de geallieerden die hier sneuvelden met hun vliegtuig of hun commando-actie (47) Onbekend is of er naast de twee op separate plaquettes genoemde Wassenaarders die omkwamen in voormalig Nederlands-Indië nog andere Wassenaarders genoemd zouden moeten worden. Conclusie: Het monument aan de Schouwweg vormt in Wassenaar dé plaats van herinnering aan de Tweede Wereldoorlog en wat daarna volgde. De namen die op de plaquettes staan vermeld vormen een toevallige compositie, die historisch verklaarbaar is. Naast het fysieke monument vormt het boek Wassenaar in de Tweede Wereldoorlog een geschreven monument, dat een vrijwel volledig beeld schetst. C.N.J. Neisingh Wassenaar, 1 mei 2013

van elders hier ondergedoken) van de holocaust (80) - de Wassenaarse dwangarbeiders die elders omkwamen (tenminste 2) Naast bovengenoemde categorieën oorlogsslachtoffers zijn er nog twee groepen

Vergelijkbare documenten

Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,

Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te