4 & 5 mei. Dodenherdenking & Bevrijdingsdag. Lessuggesties voor midden- en bovenbouw van het primair onderwijs
|
|
- Johan ten Hart
- 8 jaren geleden
- Aantal bezoeken:
Transcriptie
1 4 & 5 mei Dodenherdenking & Bevrijdingsdag Lessuggesties voor midden- en bovenbouw van het primair onderwijs uit: Flitskist, map 6 Herdenken & Gedenken lesdoelen lessuggesties 4 mei lessuggesties 5 mei bijlage: achtergrondinformatie bijlage: liedtekst vrijheid Stichting ABL Advies en Begeleidingsdienst voor Levensbeschouwing en identiteit in Limburg 1
2 Lesdoelen Het is optimaal om verschillende vakgebieden (en lesdoelen) met elkaar te combineren. De kinderen leren in het geval van de lessen over '4 & 5 mei': over godsdienst en geestelijke stromingen: de betekenis van 'vieren' en 'herdenken' en waar mogelijk het verschil ertussen (cognitief); zelf vorm te geven aan rituelen ter gedachtenis (affectief - attitudinaal); over levensbeschouwing: de zingevende betekenis van symboliek bij het gedenken van trieste en vieren van vreugdevolle gebeurtenissen (cognitief); vergelijken met gebeurtenissen in hun eigen leven (cognitief -communicatief); over burgerschap/seo: dat alle mensen in verdriet en vreugde gelijkwaardig zijn (cognitief); zowel zelfstandig te leren als samen te werken (affectief - attitudinaal); over cultuureducatie: de achtergronden van 4 & 5 mei en delen van de betekenissen van symboliek daarbij; ze leren hun (culturele) omgeving kennen (cognitief); in contact te komen met hun gevoel d.m.v. kunstvormen als muziek en dans en zo waarden als vrede en vrijheid te verinnerlijken (affectief - attitudinaal); over geschiedenis: de historische samenhang van gedenkwijzen. 2
3 Dodenherdenking (4 mei) In Nederland herdenkt men jaarlijks op 4 & 5 mei het einde van de Tweede Wereldoorlog. 4 Mei staat in het teken van het herdenken van de slachtoffers van deze oorlog. Voor groep 7 komt er jaarlijks een boekje uit met verhalen rond oorlog en vrede, uitgegeven door het Nationaal Comité voor 4 en 5 Mei. Het boekje is gratis aan te vragen. Maar er zijn meer manieren om los van 4 & 5 mei het thema 'dodenherdenking' aan de orde te stellen. Wanneer er in de stad/het dorp of op TV sprake is van' zinloos geweld', van grove vernielingen, van oorlogsverhalen uit andere delen van de wereld en u dit graag bespreekbaar wilt maken met de groep. Kinderen maken tegenwoordig immers veel meer dan vroeger kennis met problemen op grotere schaal dan de eigen school of de eigen wijk. Werkvorm - 'GEDENKTEKEN' (MB + BB) 1. Praat met de kinderen over datgene wat mensen 'vieren' of 'herdenken' op 4 mei. Hebben de kinderen 4 mei wel eens meegevierd, bijv. via de scouting? Vinden zij het belangrijk dat dit elk jaar weer gebeurt? Waarom wel/niet? Waarvoor staat de krans symbool die bij zo'n monument gelegd wordt? 2. Is er in de eigen wijk/buurt een monument waar men wel eens een krans bij legt? Heeft dit met de oorlog te maken of met een andere gelegenheid? Kunt u daarheen op excursie gaan met de kinderen? 3. Bedenk met de kinderen een eigen uitdrukkingsvorm die zij zinvol vinden. Kan dit door de kinderen zelf gemaakt worden? Als u daadwerkelijk naar een gedenkteken toe kunt gaan, kunnen de kinderen dit daar plaatsen of naar voren brengen. Werkvorm - 'KRANS MAKEN' (MB + BB) 1. Praat met de kinderen over datgene wat mensen 'vieren' of 'herdenken' Vinden de kinderen herdenken belangrijk? Waarom wel/niet? 2. Welke gebeurtenis(sen) vinden de kinderen zelf de moeite waard om te blijven herdenken? Verken met de kinderen samen welke dat kunnen zijn (verzamel dat op het bord) en maak daarna groepjes om de herinnering aan deze gebeurtenissen vorm te geven. 3. Elk groepje kiest een eigen 'gebeurtenis' en maakt daarvoor een krans: die als cirkel de eeuwigheid symboliseert. De krans duidt aan dat deze mens of deze gebeurtenis voor eeuwig belangrijk zal blijven. 4. Extra: aan kransen worden vaak linten vastgemaakt met daarop een tekst. Als u wilt kunt u de kinderen uitnodigen een tekst te bedenken. 3
4 Bevrijdingsdag (5 mei) In Nederland herdenkt men jaarlijks op 4 & 5 mei het einde van de Tweede Wereldoorlog. 4 Mei staat in het teken van het herdenken van de slachtoffers van deze oorlog. Op veel plaatsen worden er vieringen gehouden en kransen gelegd bij oorlogsmonumenten.. Werkvorm - 'VLAG VAN DE VRIJHEID' (MB + BB) 1. Het lied 'Wat zou je doen' (van Marco Borsato en Ali B) vormt een mooie manier om het thema in te leiden. (Kijk op Youtube). Luister naar het lied; inventariseer op het bord een aantal kernwoorden, dat bij de kinderen opkomen als ze dit lied horen. Wat hebben deze woorden te doen met het thema vrijheid? 2. Verdeel de klas in groepjes. Ieder groepje gaat van een schildersvel/groot vel papier een vlag maken. Daarbij mogen ze woorden gebruiken die op het bord staan. Daarom heen schilderen ze kleuren en tekeningen die daarbij passen. Als iedereen klaar is, worden de vlaggen 'toegelicht'. 3. De vlaggen worden opgehangen. Werkvorm - 'LIED VAN DE VRIJHEID' (MB + BB) 1. Luister naar het lied 'Vrijheid' (gecomponeerd en gezongen door Thé Lau). 2. Deel de tekst van het lied uit en lees het samen. 3. Ieder kind bedenkt een betekenis voor het woord 'vrijheid', eventueel ontleend aan de tekst van het lied. Schrijf dat woord of die associatie kort voor jezelf op. 4. Rondedans: één kind staat op en noemt haar associatie of betekenis. Dan staat een tweede kind op, neemt kind 1 bij de hand en noemt haar betekenis. Zij nodigt een volgende leerling uit en zo verder tot iedereen in de kring staat. Dan laat u nogmaals het lied horen en maak daarbij een rondedans. 5. Tot slot kunt u het filmpje 'Dans van de vrijheid' laten zien (Youtube). Het 'Vrijheidsfestival' is een muziekfeest met veel populaire muziekgroepen dat op 5 mei in elke provincie van Nederland wordt gehouden. Elk jaar krijgt het feest een ander thema. Voor 2012 is het thema 'Vrijheid geef je door'. Elk jaar wordt het 'Lied van de vrijheid' ten gehore gebracht. De bladmuziek van het lied van de vrijheid is te downloaden via: 4
5 Bijlage: informatiekaart '4 & 5 Mei' Dodenherdenking en Bevrijdingsdag Direct na het einde van de Tweede Wereldoorlog werden op initiatief van burgers op veel plekken in het land herdenkingen georganiseerd. Deze herdenkingen vonden plaats op 4 mei, de dag voor de capitulatie van Duitsland. Op 5 mei 1945 was immers de overgave getekend. Hoewel delen van het koninkrijk eerder of later werden bevrijd, wordt op 5 mei jaarlijks de bevrijding van het Koninkrijk der Nederlanden in 1945 van de Duitse en Japanse bezetter gevierd. Nederland is uniek in de wereld, omdat we niet een, maar twee dagen van herdenken en vieren hebben. 4 & 5 mei zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden, maar ze hebben ieder afzonderlijk hun eigen specifieke karakter, betekenis en plaats in de Nederlandse samenleving. Accentverschuiving In de loop van de jaren is de herdenking verbreed. Niet alleen de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog worden herdacht, maar ook de Nederlanders die zijn omgekomen bij oorlogen, gewapende conflicten en vredesoperaties na de Tweede Wereldoorlog. Het accent van 5 mei is na 1995 verschoven van bevrijding (terugkijken) naar vrijheid (vooruitkijken). De Tweede Wereldoorlog stamt uit de vorige eeuw, en toch blijft 5 mei de dag waarop we de herwonnen vrijheid vieren. Ook is het de dag waarop we stilstaan bij de betekenis en het belang van vrijheid, grondrechten en democratie. Beleving van oud en jong Natuurlijk bestaat er een verschil tussen ouderen en jongeren in de beleving van 4 & 5 mei. Ze zijn ook op een andere manier betrokken bij deze dagen. Voor de oudere generatie staan vaak de eigen ervaringen en herinneringen centraal. Jongeren hebben de Tweede Wereldoorlog niet meegemaakt. Voor hen krijgen 4 & 5 mei betekenis uit de verhalen van anderen. Bij de Tweede Wereldoorlog waren meer dan 50 landen en hun voormalige kolonies betrokken. Een deel van de overlevenden die nu in Nederland wonen, hebben de oorlog elders in de wereld meegemaakt. Hun ervaringen en herinneringen verrijken het collectief historisch bewustzijn. Actualiteit De actualiteit geeft betekenis aan herdenken en vieren. Sinds het einde van de Tweede Wereldoorlog is er wereldwijd nog geen dag zonder oorlog geweest. Vanaf 1945 zijn er meer dan 200 oorlogen en gewapende conflicten uitgevochten. In Nederland leven ook velen die deze actuele situaties van oorlog, onderdrukking en onvrijheid aan den lijve hebben meegemaakt. Vooral voor jongeren zonder historisch referentiekader met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog kan herdenken betrekking hebben op het heden of recente verleden. Blijvende waarde Het is voor een samenleving belangrijk om zich telkens opnieuw te bezinnen op het onderhoud van vrijheid en vrede, ook als er geen directe bedreiging ervaren wordt. Op 4 & 5 mei realiseren we ons dat zowel oorlog als vrede en vrijheid mensenwerk zijn. 4 & 5 Mei kunnen daarom zeker betekenis hebben of krijgen voor hen die niet bekend zijn met de tradities van herdenken en vieren. De vraag of herdenken en vieren doorgang moeten vinden, staat ook niet ter discussie. De vraag voor de toekomst is hoe herdenken en vieren een eigentijdse plaats kunnen behouden in de Nederlandse samenleving. Uit ABL's 'FLITS-KIST': Map 6. 'HERDENKEN & GEDENKEN' -Indigo (
6 Bijlage: Liedtekst 'Vrijheid' Vrijheid Kom broeder, geef je hand vergeet je razernij moed is de moeder van de rede Kom zuster, schuif eens aan en zet je angst op zij sluit je aan en lucht je hart in vrijheid Kom broeder, drink eens uit vandaag is het vijf mei feest van een zwaar bevochten vrede Kom zuster, dans met ons draai je rokken rond dans op de klanken van de rede Vrede wordt zo voor onze neuzen weggekaapt en vrijheid is niet iets dat zo van straat wordt opgeraapt maar vrijheid wordt bevochten vrijheid wordt bevochten Kom broeder, drink eens uit we zijn hier niet alleen wij zijn hier van lieverlede samen Kom zuster, dans met ons voel je gelijk en vrij kom, draai je rokken rond in vrijheid Vrede wordt zo voor onze neuzen weggekaapt en vrijheid is niet iets dat zo van straat wordt opgeraapt maar vrijheid wordt bevochten vrijheid wordt bevochten vrijheid wordt bevochten op een dreiging die nooit slaapt Thé Lau, 2005 Uit ABL's 'FLITS-KIST': Map 6. 'HERDENKEN & GEDENKEN' - Indigo (
NATIONALE HERDENKING NATIONALE VIERING
4 en 5 mei NATIONALE HERDENKING OP 4 MEI EN OP 5 MEI Elk jaar herdenken we op 4 mei de gevallenen van de Tweede Wereldoorlog en vieren we op 5 mei de bevrijding. Er zijn steeds minder mensen in Nederland
Nadere informatieInterview over de geschiedenis van Joodse Hagenaars
Interview over de geschiedenis van Joodse Hagenaars In deze opdracht maak je een interview met een of meer personen over de Joodse bevolkingsgroep in Den Haag tijdens de Tweede Wereldoorlog. Je moet in
Nadere informatieOorlogsbron van de Maand MEI 2017
ALGEMEEN Oorlogsbron van de Maand MEI 2017 De Oorlogsbron van de Maand is ontwikkeld om tussendoor of als start van een les uit te voeren. Het is een korte opdracht waarbij leerlingen en wellicht ook uzelf
Nadere informatieNationaal Comité 4 en 5 mei. Educatie over herdenken en vieren
Nationaal Comité 4 en 5 mei Educatie over herdenken en vieren Even voorstellen Cristan van Emden, hoofd educatie en onderzoek Sarah Feirabend, medewerker educatie Werksessie 1. Ophalen bij lokale comités
Nadere informatieIn de stilte van ons herdenken, sprak de herinnering.
Toespraak burgemeester K. Tigelaar ter gelegenheid van de dodenherdenking op vrijdag 4 mei 2012 Dames en heren, jongens en meisjes, In de stilte van ons herdenken, sprak de herinnering. Herinneringen aan
Nadere informatieImpressie of verwerking van een gebeurtenis
Impressie of verwerking van een gebeurtenis In deze opdracht maken de leerlingen een impressie van een gebeurtenis uit de Tweede Wereldoorlog. Zij besteden in ieder geval aandacht besteden aan: de periode
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau B, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieLees het verhaal Een monument geschreven door Jan Terlouw.
EEN MONUMENT Bij het verhaal van Jan Terlouw Lees het verhaal Een monument geschreven door Jan Terlouw. Opdracht 2 Zet de volgende gebeurtenissen uit het verhaal in de goede volgorde. 1 De soldaat geeft
Nadere informatieTekst lezen en vragen stellen. van Duitsland? nog steeds een Nationale Dodenherdenking? gehouden?
1. Lees de uitleg. Tekst lezen en Als je een tekst leest, is het belangrijk om actief te lezen. Door jezelf vragen te stellen, controleer je of je de tekst nog begrijpt. Als je het antwoord op je vragen
Nadere informatieGeachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes,
Toespraak Gerdi Verbeet Onthulling vernieuwd monument Voorhout, 3 mei 2017 Geachte burgemeester, dames en heren, beste jongens en meisjes, Hartelijk dank dat u mij vandaag de gelegenheid geeft iets te
Nadere informatieBeeldverslag van een Haagse wijk
Beeldverslag van een Haagse wijk In deze opdracht maken de leerlingen een beeldverslag van een Haagse wijk of een deel daaruit over de situatie in de periode van rond en tijdens de Tweede Wereldoorlog.
Nadere informatieGeslacht respondenten CBS 2011* man 49% 49% vrouw 51% 51% totaal 100% 100%
Verantwoording onderzoek "4 en 5 mei" Veldwerkperiode: woensdag 11 april tot woensdag 18 april. Aantal uitgenodigd: 15628 Aantal onbezorgbaar: 197 Netto verstuurd: 15431 Respons: 7597 49% Onvolledig ingevulde
Nadere informatieNationaal Comité 4 en 5 mei - Vrijheid maak je met elkaar - Themanotitie
Kenmerk: 2005.08.137/800 (23 augustus 2005) I. THEMA 2006 2010 Ervaringen uit afgelopen beleidsperiode De afgelopen vijf jaar heeft het Nationaal Comité 4 en 5 mei de begrippen 'vrijheid en verantwoordelijkheid'
Nadere informatieNationaal Vrijheidsonderzoek
Grote Bickersstraat 76 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 020 522 59 99 fax 020 622 15 44 e-mail info@veldkamp.net www.veldkamp.net Nationaal Vrijheidsonderzoek 2008 Draagvlakdeel Dieter
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet. Nationale Holocaust Herdenking Amsterdam, 31 januari Geachte aanwezigen, dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Nationale Holocaust Herdenking Amsterdam, 31 januari 2016 Geachte aanwezigen, dames en heren, De Tweede Wereldoorlog ligt alweer een hele tijd achter ons, inmiddels 71 jaar. Toch
Nadere informatieWaarom ga je schrijven? Om de directeur te overtuigen
week 17 20 april 2015 - Schrijfopdrachten niveau A, les 1 Les 1: Een overtuigende tekst schrijven Beantwoord deze vragen: Een mooie manier om te herdenken 1. Waarom is het volgens jou belangrijk om de
Nadere informatieTekst herdenking Brabantse gesneuvelden: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst
Tekst herdenking Brabantse gesneuvelden: Wie de ogen sluit voor het verleden, is blind voor de toekomst Dames en heren, allen hier aanwezig. Het is voor mij een grote eer hier als pas benoemde burgemeester
Nadere informatie4 mei 2014. Dodenherdenking. Wij zijn hier bijeen gekomen om doden te herdenken. Geschaard rondom het oorlogsmonument. Een monument ter herinnering.
Hardinxveld-Giessendam, 4 mei 2014 Dodenherdenking Theo Boerman, loco-burgemeester 1: 4 mei 2014. Dodenherdenking. Wij zijn hier bijeen gekomen om doden te herdenken. Geschaard rondom het oorlogsmonument.
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet. Conferentie 1WO2: jongeren en de toekomst van herdenken Amersfoort, 14 mei Dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Conferentie 1WO2: jongeren en de toekomst van herdenken Amersfoort, 14 mei 2016 Dames en heren, Goed dat ik u allemaal hier samen zie op deze bijeenkomst van de werkgroep 1WO2.
Nadere informatieWat is herdenken? Volledige lesmodule: 60 min
Wat is herdenken? In deze module leren leerlingen het verband tussen de Tweede Wereldoorlog en herdenken. Leerlingen koppelen het begrip herdenken aan elementen uit hun eigen omgeving. Volledige lesmodule:
Nadere informatieNationaal Vrijheidsonderzoek 2010
Grote Bickersstraat 76 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 020 522 59 99 fax 020 622 15 44 e-mail info@veldkamp.net www.veldkamp.net Nationaal Vrijheidsonderzoek 2010 Draagvlakdeel Dieter
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet Haarlem, 5 november Dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Haarlem, 5 november 2016 (alleen het gesproken woord geldt) Dames en heren, Welkom, wat goed u allen weer te zien. Allereerst veel dank aan de Commissaris, dat wij hier vandaag
Nadere informatieVoorbeelden van draaiboeken
Praktische tips 2 Voorbeelden van draaiboeken 3 Voorbeeld uitnodiging herdenking 4 Voorbeeld uitnodiging overdracht 5 Voorbeeld welkomstwoord 5 Voorbeeld slotwoord 6 Gedichten Voorbeelden van draaiboeken
Nadere informatiedocentenhandleiding Sprekende beelden in de klas
1 docentenhandleiding Sprekende beelden in de klas Deze digitale les is gemaakt in opdracht van het Nationaal Comité 4 en 5 mei. De les is geschikt voor de bovenbouw van havo en vwo en kan gegeven worden
Nadere informatieEen overtuigende tekst schrijven
Een overtuigende tekst schrijven Taalhandeling: Betogen Betogen ervaarles Schrijftaak: Je mening geven over een andere manier van herdenken op school instructieles oefenlesles Lesdoel: Leerlingen kennen
Nadere informatieStichting Comité 4 en 5 Mei Nieuwegein
B e l e i d s p l a n 2 0 1 6-2 0 2 1 Stichting Comité 4 en Stichting 5 Mei Nieuwegein Comité 4 en 5 Mei Nieuwegein 2. Inleiding In onderstaand beleidsplan legt het bestuur van het beleid voor de komende
Nadere informatieNationaal Vrijheidsonderzoek - draagvlakdeel
Grote Bickersstraat 7 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 020 522 59 99 fax 020 22 15 e-mail info@veldkamp.net www.veldkamp.net Nationaal Vrijheidsonderzoek - draagvlakdeel 200 Een onderzoek
Nadere informatieAnder verleden, gedeelde vrijheid
Ander verleden, gedeelde vrijheid BETROKKENHEID VAN TWEEDE EN DERDE GENERATIE TURKSE EN MAROKKAANSE NEDERLANDERS BIJ DE HERDENKING EN VIERING OP 4 EN 5 MEI Mehmet Day Hans Bellaart Suzan de Winter-Koçak
Nadere informatieEen politieke partij oprichten
Een politieke partij oprichten Korte omschrijving werkvorm Verdeel de leerlingen in groepjes van vier. Ieder groepje richt een politieke partij op. Elke partij mag acht standpunten kiezen. Vijf standpunten
Nadere informatieVOL LEVEN. Lespakket Eren en Leren Stilstaan bij herdenken
VOL LEVEN Lespakket Eren en Leren Stilstaan bij herdenken 1 chter elke steen schuilt een persoonlijk verhaal... Van iemand zoals jij Met idealen en toekomstdromen Vol energie om iets te betekenen Geliefd
Nadere informatieDodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2017
Dodenherdenking Beuningen, 4 mei 2017 Zolang de mens bestaat, staat hij zijn naaste ook naar het leven. Het is een vreemde soort paradox: de ene mens kan niet leven zonder de ander terwijl diezelfde mens
Nadere informatieTOESPRAAK. Dodenherdenking Hoeksche Waard
TOESPRAAK Dodenherdenking Hoeksche Waard College van burgemeester en wethouders en raadsleden 4 mei 2019 Dames en heren, jongens en meisjes, Elk jaar, op de avond van 4 mei, herdenken wij onze oorlogsslachtoffers.
Nadere informatieLeerplan VVKBaO. Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen
2014 2015 Leerplan VVKBaO Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen THOMAS MORE KEMPEN VORSELAAR INHOUDSOPGAVE 1 Wereldoriëntatie...
Nadere informatieVrienden van onze Heer Jezus Christus,
Overdenking 24 maart 2016, Witte Donderdag, in de Sixtuskerk 1 e lezing Ex. 12: 1-14 We zingen als antwoordpsalm 81: 1, 4, 7, 8, 9 2 e lezing Lucas 22: 7-20 We zingen Lied 558: 1, 2, 4 Door Ds A.J. Wouda
Nadere informatieToespraak Limburgse Veteranendag 23 juni 2012 Roermond
Toespraak Limburgse Veteranendag 23 juni 2012 Roermond Geachte dames en heren, Een van de hoekstenen van het veteranenbeleid is terecht het bevorderen van erkenning van de mannen én vrouwen die voor ons
Nadere informatieToespraak van Anouchka van Miltenburg, Voorzitter van de Tweede Kamer, bij de bijeenkomst van de Stichting Herdenking 15 augustus 1945, op 14 augustus 2015 in de Tweede Kamer We dachten dat we na de capitulatie
Nadere informatie65 jaar Bevrijdingsweek Zelhem 2010
65 jaar Bevrijdingsweek Zelhem 2010 van vrijdag 30 april tot en met zaterdag 8 mei 2010 Georganiseerd door de Buurt- en Toneelvereniging de Meene en Stichting Zelhem & Oranje mmv oa Museumboerderij Smedekinck
Nadere informatieWaarom, is dan de vraag, is het dat wel waard???? Het is 9 mei 1940, de oostflank van Europa staat in brand.
St Jozefkapel, 19 maart 2017 Beste mensen, Ik vind het heel erg fijn dat ik vandaag samen met jullie naar deze bijzondere plek mocht lopen. Als 3 jarige nam mijn vader me mee als hij hielp om deze plaats
Nadere informatieDames en heren, jongens en meisjes,
SPEECH TER GELEGENHEID VAN DE DODENHERDENKING 4 mei 2008 EN DE HERDENKING VAN DE BEVRIJDING OP 5 MEI 2008 Dames en heren, jongens en meisjes, 4 mei, 8 uur, een moment om stil te zijn. twee minuten stilte.
Nadere informatieNationaal Vrijheidsonderzoek 2009
Grote Bickersstraat 76 1013 KS Amsterdam Postbus 1903 1000 BX Amsterdam tel 020 522 59 99 fax 020 622 15 44 e-mail info@veldkamp.net www.veldkamp.net Nationaal Vrijheidsonderzoek 2009 Draagvlakdeel Dieter
Nadere informatieWelkomstwoord bij de bijeenkomst met lokale organisatoren in het kader van 75 jaar vrijheid in Fort Voordorp te Groenekan, 24 november 2018
Toespraak Gerdi Verbeet Welkomstwoord bij de bijeenkomst met lokale organisatoren in het kader van 75 jaar vrijheid in Fort Voordorp te Groenekan, 24 november 2018 Beste gasten, vrienden van vrede en vrijheid,
Nadere informatieDe Tweede Wereldoorlog herdacht. Een vergelijking tussen Nederland en Duitsland
De Tweede Wereldoorlog herdacht Een vergelijking tussen Nederland en Duitsland Nationale herdenking in Nederland Hebben we in Nederland de oorlog altijd zo herdacht? - een kleine herdenkingsgeschiedenis
Nadere informatieT W E E D E W E R E L D O O R L O G i n p e r s p e c t i e f
1 Tijdens de lessen over de Tweede Wereldoorlog heb je geleerd over Anne Frank. Een joods meisje dat met haar familie ondergedoken zat in het Achterhuis op de Prinsengracht in Amsterdam. Anne hield een
Nadere informatieNationaal Vrijheidsonderzoek 2014. Beleving, houding en draagvlak ten aanzien van 4 en 5 mei
Nationaal Vrijheidsonderzoek 204 Beleving, houding en draagvlak ten aanzien van 4 en 5 mei Inhoudsopgave pagina Nationaal Vrijheidsonderzoek 204. Achtergrond en doelstelling 3 2. Algemene samenvatting
Nadere informatieDOCENT. Thema: verhalen HIER STOND EEN KASTEEL! groep 3 en 4. Stadshagen
Het thema verhalen staat voor groep 3 en 4 in het teken van de Middeleeuwen. De leerlingen ontdekken dat er vroeger een echt kasteel op de plek stond, waar nu hun woonwijk ligt. De eerste stappen tot historisch
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet. Oranjecongres Nieuw-Vennep, 8 oktober Vrijheid en verbinding. Dames en heren,
Toespraak Gerdi Verbeet Oranjecongres Nieuw-Vennep, 8 oktober 2016 Vrijheid en verbinding Dames en heren, Twee weken geleden vond de jaarlijkse herdenking plaats in het Oranjehotel te Scheveningen, waar
Nadere informatieTULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - mens en samenleving. Kerndoel 36. Toelichting en verantwoording
TULE - ORIËNTATIE OP JEZELF EN DE WERELD KERNDOEL 36 54 TULE inhouden & activiteiten Oriëntatie op jezelf en de wereld - mens en samenleving Kerndoel 36 De leerlingen leren hoofdzaken van de Nederlandse
Nadere informatieMens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst)
Mens en maatschappij (aardrijkskunde, economie, geschiedenis, godsdienst) Kerndoelen 36. De leerling leert betekenisvolle vragen te stellen over maatschappelijke kwesties en verschijnselen, daarover een
Nadere informatieSPEECH 5 MEI 2009 HERDENKINGSBIJEENKOMST. Clemens Cornielje. Voorzitter Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 Wageningen
SPEECH 5 MEI 2009 HERDENKINGSBIJEENKOMST Clemens Cornielje Voorzitter Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 Wageningen Dames en heren, 5 mei is de dag van de bevrijding en de dag van onze democratie.
Nadere informatieDaarachter bevindt zich het monument met het opschrift: Ter nagedachtenis van de in 1940-1945 voor het vaderland gevallenen.
ENKELE BESPIEGELINGEN BIJ HET OORLOGSMONUMENT TE WASSENAAR Op 4 mei vindt in ons land de nationale dodenherdenking plaats: Tijdens de Nationale Herdenking op 4 mei herdenken we allen burgers en militairen
Nadere informatieplan HERDENKINGS Naam monument:... Plaats monument:... School:... Groep:... 1 Wat vinden jullie van het monument?
PO plan HERDENKINGS Naam monument:... Plaats monument:... School:... Groep:... Je hebt onderzoek gedaan naar het oorlogsmonument of -graf dat jullie hebben geadopteerd. Je weet dus al veel over het verhaal
Nadere informatieLeeftijd: 9-12 Thema: Hemelvaart Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Hemelvaart.
Hemelvaart: Tot Ziens! Leeftijd: 9-12 Thema: Hemelvaart Tijdsduur: 60+ min. Deze bijeenkomst gaat over Hemelvaart. Doelen van de bijeenkomst: De kinderen leren meer over Hemelvaart: het verhaal van het
Nadere informatieLes 2: De vier vrijheden van president Roosevelt
Les 2: De vier vrijheden van president Roosevelt Bedoeling: - Kinderen realiseren dat zij in vrijheid leven en dat deze vrijheden er niet waren in de Tweede Wereldoorlog. - Kinderen maken kennis met verhalen
Nadere informatieDodenherdenking. Beuningen, 4 mei 2015
Dodenherdenking Beuningen, 4 mei 2015 Voor het eerst in mijn leven bezocht ik twee weken geleden Auschwitz en Birkenau. Twee plekken in het zuiden van Polen waar de inktzwarte geschiedenis van Europa je
Nadere informatieVoordoen (modelen, hardop denken)
Voordoen (modelen, hardop denken) De tekst hieronder gebruikt u bij opdracht 3. U doet dan op het bord voor hoe u een gedicht schrijft. Hardopdenktekst Zelf vind ik het best erg voor de mensen in Egypte
Nadere informatie3 Sta jij stil bij de Nationale Dodenherdenking?
4 en 5 mei Op 4 mei is de Nationale Dodenherdenking. 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 3 Sta jij stil bij de Nationale Dodenherdenking? 77% 19% 4% Ja Nee Weet niet (n=607) 77% antwoordt "Ja" op vraag
Nadere informatie1. Inleiding dodenherdenking 4 mei 2013, geschreven door Walter Hoogendoorn
1. Inleiding dodenherdenking 4 mei 2013, geschreven door Walter Hoogendoorn Geachte aanwezigen, Ook dit jaar heeft het 4 mei comité geprobeerd een betekenis te geven aan de Dodenherdenking. Deze belangrijke
Nadere informatieGeachte Commissaris van de Koning in Zeeland, Burgemeesters en wethouders en raadsleden van de Zeeuwse gemeenten, Vertegenwoordigers van defensie,
1. Geachte Commissaris van de Koning in Zeeland, Burgemeesters en wethouders en raadsleden van de Zeeuwse gemeenten, Vertegenwoordigers van defensie, Beste Veteranen, familieleden, vrienden en kennissen
Nadere informatieSCHRIFTELIJKE VRAGEN Ap. 6 Registratie Nr Dodenherdenking
SCHRIFTELIJKE VRAGEN Ap. 6 Registratie Nr. 2015-01 Datum 02-02 - 2015 Vragensteller Naam: Fractie: M. Erkelens PvdA Onderwerp Inleiding Dodenherdenking Aan de voorzitter van de raad. De burgemeester wordt
Nadere informatieTheater/Bioscoop De Nieuwe Kolk
Theater/Bioscoop De Nieuwe Kolk Reclame maken, doe je zo! Groep 6 Les 1 De wereld van reclames Les 1 De wereld van reclames Samenvatting van de les In deze eerste les gaat het om het herkennen van reclamebeelden
Nadere informatieHerdenking 4 mei 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal
Herdenking 4 mei 2015 Anouchka van Miltenburg, Voorzitter Tweede Kamer der Staten-Generaal Vandaag is het precies 70 jaar geleden dat ons land werd bevrijd. Generaties Nederlanders zijn opgegroeid in een
Nadere informatieNationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld
Nationaal Gevangenismuseum Gevangen in beeld Groep 8 Les 1. Boeven in beeld Les 1. Boeven in beeld Nationaal Gevangenismuseum Groep 8 120 minuten Samenvatting van de les De les begint met een klassikaal
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet. Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni Geachte aanwezigen,
Toespraak Gerdi Verbeet Congres Vergeten slachtoffers tijdens WOII in de GGz De Basis Doorn, 10 juni 2016 Geachte aanwezigen, Dank voor de uitnodiging om hier te komen spreken in Doorn, dichtbij Den Dolder
Nadere informatieWorkshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren
Workshop levensverhalen van Duitse soldaten infobrochure voor leraren Deze infobrochure bevat een inhoudelijke beschrijving van de workshop en zijn doelstellingen. Ten tweede vinden begeleidende leraren
Nadere informatieJONGEREN OVER OORLOG HERDENKEN ONDERZOEKSVERSLAG NJR PANEL
JONGEREN OVER OORLOG HERDENKEN ONDERZOEKSVERSLAG NJR PANEL Inhoudsopgave Inleiding 3 Kenmerken van de onderzochte groep jongeren 4 Oorlogen die jij kent 5 Herdenken Tweede Wereldoorlog (1940-1945) 6 Informatie
Nadere informatieVCA Nieuwsbrief januari 2016
N a a m b e d r i j f VCA Nieuwsbrief januari 2016 Contact : almeloveteranen@gmail.com, vca@veteranen.nl Redactie : vca@veteranen.nl Veteranen Cafe 12/01/16 jan as 1 Vrijwilligers voor 2 Expositie Kind
Nadere informatieTuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 5 en 6 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieHandleiding niveau AA
Handleiding niveau AA Volgende week is er geen aflevering van Nieuwsbegrip, omdat veel scholen dan al meivakantie hebben. Mocht uw school nog niet vrij zijn, dan kunt u de les over 4 en 5 mei eventueel
Nadere informatiePerspectief 3e editie 3 hv Project Oorlog & vrede. 0 Start
Perspectief 3e editie 3 hv Project Oorlog & vrede 0 Start Een project over oorlog en vrede, waarbij je gaat kijken naar verschillende aspecten. Is oorlog te voorkomen? Kun je vrede leren, of stimuleren?
Nadere informatieLees samen de opdrachten door. Verdeel de opdrachten. Leg jullie afspraken vast in het Plan van Aanpak (zie bijlage 1). Nu kunnen jullie starten.
Perspectief 3e editie 1 (t)hv Project Feest 1 Start Feestvieren hoort bij het leven. Als het niet af en toe feest is, wordt het allemaal wel erg saai! Een feestdag is een dag die als het ware apart is
Nadere informatieLiefde, voor iedereen gelijk?
Seksuele diversiteit graad 2 Lesvoorbereiding Liefde, voor iedereen gelijk? Bij lesmateriaal, bij deze les op de site, vind je het nodige lesmateriaal voor deze les: Print de verhalen 'Het geheim van Mirjam'
Nadere informatiePerspectief 3 e editie 3 / 4 VMBO Project Doorgeven
Perspectief 3 e editie 3 / 4 VMBO Project Doorgeven 0. Start In dit project ga je aan de slag met verschillende manieren en vormen van doorgeven. Wat heb je zelf van huis uit meegekregen? En wat mogen
Nadere informatieArigato. opdrachtenblad. Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten
Arigato opdrachtenblad Regie: Anielle Webster Scenario: Sandra Beerends Jaar: 2012 Duur: 10 minuten Lesuurpakket Arigato Thema s: oorlogsverleden; mensenrechten; vergeven; herdenken. Verdiepingsopdrachten:
Nadere informatieMuseum De Buitenplaats Kijken is een kunst
Museum De Buitenplaats Kijken is een kunst Groep 5 Thema- overzicht Thema- overzicht Kijken is een kunst Groep 5 Museum De Buitenplaats Kern van het thema Mensen laten graag iets van zichzelf aan anderen
Nadere informatie200 JAAR STATEN-GENERAAL
200 JAAR STATEN-GENERAAL NOVEMBER 2015 - POLITIEK IN PRAKTIJK #7 WAT HEB JE NODIG Knipblad met jaartallen (gekleurd papier) Knipblad met foto s/uitleg (wit papier) Magneetjes + magneetbord Uitgeknipte
Nadere informatieDames en heren, vrijwilligers van de lokale comités, vrienden,
Toespraak Gerdi Verbeet Bijeenkomst voor organisatoren van lokale herdenkingen en vieringen Amersfoort, 11 november 2017 Dames en heren, vrijwilligers van de lokale comités, vrienden, Vandaag vieren we
Nadere informatieDodenherdenking Oorlogsmonument
Begin pagina English page Engelum Geschiedenis Dorpsfoto's Kerkklokken Bewoners Dorpsbelang AED info Verenigingen Jeugdclub De oude doos Woningaanbod Sponsors K.v.Sla Raak Museum Fietsroute Links Archief
Nadere informatieTuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode. Kernles 1: Kunstenaar, wat vertel je mij?
Tuin van Heden 3 en 4 Werken met kunst in de paasperiode Opmerking vooraf: Voor de uitwerking van deze lessen hebben we doelen gehaald uit verschillende thema s van de betreffende graad. Na elk doel verwijzen
Nadere informatieToespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten
Toespraak van burgemeester W.M. de Jong tijdens de dodenherdenking op 4 mei 2019 te Houten Zojuist waren we twee minuten stil. Dat doen we om de slachtoffers te herdenken van de Tweede Wereldoorlog die
Nadere informatieIk geloof, geloof ik. Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw. Mijn naam en klas:
Ik geloof, geloof ik Levensbeschouwelijk dossier Griftland college Bovenbouw Mijn naam en klas: Bezinningsmomenten In de godsdienstlessen stonden de afgelopen jaren verhalen centraal en de verschillende
Nadere informatie4 mei 2015. Onderzoek: Nationale dodenherdenking
4 mei 2015 Onderzoek: Nationale dodenherdenking Over het EenVandaag Het EenVandaag bestaat uit ruim 45.000 mensen. Zij beantwoorden vragenlijsten op basis van een online onderzoek. De uitslag van de peilingen
Nadere informatieIdentiteitsbegeleiding basisonderwijs In Goede Handen
Identiteitsbegeleiding basisonderwijs In Goede Handen StichtingEchelon.nl Identiteitstraject In Goede Handen is een deugdelijk concept waarop de scholen kunnen inschrijven voor begeleiding door deskundigen
Nadere informatieInschrijven Handboek Informatie: Nationaal Comité Herdenking Capitulaties 1945 Wageningen
Inschrijven Als u mee wilt doen met de Bevrijdingsvuurestafette, kunt u zich inschrijven door het bijgevoegde inschrijfformulier in te vullen of door deze digitaal in te vullen op de website: www.bevrijdingsvuurestafette.nl.
Nadere informatieWie ben jij & wie ben ik?
Docentenhandleiding Wie ben jij & wie ben ik? Groep 6 t/m 8 Beste docent, Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Wie ben jij & wie
Nadere informatieplan HERDENKINGS Naam monument:... Plaats monument:... School:... Klas:...
VO plan HERDENKINGS Naam monument:... Plaats monument:... School:... Klas:... Jullie hebben onderzoek gedaan naar het monument dat jullie hebben geadopteerd. Jullie weten dus al veel over het verhaal achter
Nadere informatieDe introductievideo De four freedoms van Franklin D. Roosevelt o Bekijk de video hier:
DE VIER VRIJHEDEN IN BEELD KORTE OMSCHRIJVING WERKVORM In deze werkvorm ontdekken de leerlingen wat de four freedoms (vier vrijheden) van president Franklin D. Roosevelt zijn. De leerlingen beantwoorden
Nadere informatieKaaiendonkse. Tradities. (studieles ) Vooraf. Voorbereiding leerkracht
Kaaiendonkse Tradities Doorvmiddel van de tekst en de verwerkingsopdracht krijgen de leerlingen inzicht in de viering van het carnaval in de regio Oosterhout Het belangrijkste doel is de leerlingen een
Nadere informatieVorm en inhoud geven aan burgerschap. MaatschapJIJ, passie voor vorming CNV Onderwijs, 30 januari 2013
Vorm en inhoud geven aan burgerschap MaatschapJIJ, passie voor vorming CNV Onderwijs, 30 januari 2013 Inhoud Inleiding Bespiegelingen burgerschap Praktische middelen: - Kijk in mijn wijk - Geen grapjes
Nadere informatieToespraak Gerdi Verbeet bij de herdenking van de bevrijding van Dachau, Dachaumonument Amsterdamse Bos, april 2013
Toespraak Gerdi Verbeet bij de herdenking van de bevrijding van Dachau, Dachaumonument Amsterdamse Bos, april 2013 Zondag 29 april 1945, twintig over 5. In het kamp is het doodstil. En dan ineens staat
Nadere informatieWie ben jij & wie ben ik? Docentenhandleiding Groep 6 t/m 8
Docentenhandleiding Groep 6 t/m 8 1 Utrecht, 2017 Beste docent(e), Wat leuk dat u met uw groep binnenkort naar Museum Catharijneconvent komt om deel te nemen aan het programma Dit programma speelt zich
Nadere informatieNationaal Vrijheidsonderzoek Beleving, houding en draagvlak ten aanzien van 4 en 5 mei
Nationaal Vrijheidsonderzoek 2016 Beleving, houding en draagvlak ten aanzien van 4 en 5 mei Inhoudsopgave pagina 1. Achtergrond en doelstelling 3 Nationaal Vrijheidsonderzoek 2016 2. Algemene samenvatting
Nadere informatieDames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede. heb ik meegekregen van mijn. vader, die de gastvrijheid van. de Duitse bezetter aan den lijve
Dames en heren, Mijn besef van oorlog en vrede heb ik meegekregen van mijn vader, die de gastvrijheid van de Duitse bezetter aan den lijve heeft mogen ondervinden. Mijn vader heeft in Scheveningen gezeten,
Nadere informatieVoorafgaand aan de film
Die Welle Opdrachtenblad Regie: Dennis Gansel Jaar: 2008 Duur: 110 minuten Filmkeuring: 12 (geweld, angst en discriminatie) Website: www.welle.film.de Voorafgaand aan de film De legendarische film The
Nadere informatieondersteuning voor evangelieverkondiging aan het joodse volk over Israël en het Jodendom handleiding voor de catecheet
ondersteuning voor evangelieverkondiging aan het joodse volk over Israël en het Jodendom handleiding voor de catecheet les 1 - Jezus is een Jood Catechisanten beseffen dat Jezus een Jood is, denken erover
Nadere informatieContent in Motion. Digitale Levenslijnen & Gemedieerde Herinneringen
Content in Motion Digitale Levenslijnen & Gemedieerde Herinneringen Herinneren Herinneren: Het opslaan en oproepen van zintuiglijke ervaringen in het bewustzijn over momenten die hebben plaatsgevonden
Nadere informatieZand erover. verzoeningsviering voor de tweede graad. VAN IN 2013 Tuin van Heden.nu - Viering
Zand erover verzoeningsviering voor de tweede graad Zand erover Verzoeningsviering voor de tweede graad Vooraf in de klas Wat heb je nodig? - twee grote bladen papier, schrijf op het eerste blad het kernwoord
Nadere informatieToespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012.
Toespraak Jet Bussemaker, Lid College van Bestuur van de UvA/Hva en voormalig staatssecretaris van VWS, op 11 april 2012. Dames en heren, Op 11 april 1945, begin van de middag, werd Buchenwald door het
Nadere informatieDodenherdenking 04 mei Bij het graf van William Robert Fisher en Cornelis Bosma op het kerkhof van de Sint Martinuskerk in Wirdum (Fr).
Dodenherdenking 04 mei 2019. Bij het graf van William Robert Fisher en Cornelis Bosma op het kerkhof van de Sint Martinuskerk in Wirdum (Fr). Om 19.30 uur luidden de klokken van de toren van de oude Sint
Nadere informatieLeerplan OVSG. Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden. Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen
2014 2015 Leerplan OVSG Verbondenheid door middel van rituelen tijdens speciale gelegenheden Jenthé Adriaens, Elise Buts & Sharis Vertommen THOMAS MORE KEMPEN VORSELAAR INHOUDSOPGAVE 1 Wereldoriëntatie...
Nadere informatie