KLANKBORDGROEP Terugkoppeling 2 e bijeenkomst, 1 februari 2016 Opening door Marc Jense Voor de tweede keer is de klankbordgroep bijeen in het Nordwin College in Heerenveen. Een groot deel van de leden heeft op 23 januari een bezoek gebracht aan het AZC in Drachten. Uit de reacties blijkt dat iedereen verschillende beelden mee terug heeft genomen: Schokkend om met twee gezinnen te moeten wonen in zo n kleine ruimte, zonder enige privacy. Ik vond de sfeer prettig, ik voelde me er thuis. Een treurige omgeving, met die oude barakken. Niet hoopgevend. Met alle gekregen informatie en opgedane indrukken, gaat de klankbordgroep verder met het formuleren van adviezen aan de gemeente en het bedenken van initiatieven om te zorgen dat het AZC en de bewoners een goede plek in Heerenveen krijgen. We beginnen vanavond met een toelichting op de plannen voor de A32 en op de overeenkomsten die de gemeente met het COA zal sluiten. De klankbordgroep brengt advies uit dat de gemeente hiervoor zal gebruiken. Toelichting door Haaije Jorritsma (de inhoud van de presentatie wordt hieronder weergegeven) A32 Er worden plannen gemaakt om de verkeerssituatie rond de A32 te verbeteren, die ook in het belang zijn van het AZC en de omgeving. De Weinmakker zal meer verkeer verwerken; de toerit naar de McDonald s wordt opgeplust. De ontsluiting van de parkeerterreinen zal straks via de Weinmakker gaan en niet via de K.R. Poststraat. We zoeken een oplossing om de oversteek bij de bushaltes en de fietsenstalling veiliger te maken. Planning De planning van het gehele project is zo gemaakt dat de klankbordgroep de tijd heeft om met een advies te komen. Er zijn drie bijeenkomsten, inclusief deze, tot half maart. Daarna worden de bestuurs- en huurovereenkomst vastgesteld en wordt begonnen met de vergunningprocedures. Bestuursovereenkomst In deze overeenkomst leggen gemeente en COA afspraken vast. Haaije benoemt kort de belangrijkste onderwerpen en wat we daarover willen opnemen. Wie is waarvoor verantwoordelijk COA: -huurt grond en ontwikkelt hier een AZC -plaatst asielzoekers, biedt opvang en begeleidt de bewoners -regisseert communicatie met betrokkenen vanaf de opening van het AZC Gemeente: -verhuurt grond -regisseert de communicatie met betrokkenen tot de opening van het AZC Samenstelling bewoners We streven naar een evenwichtige verdeling van de bewoners naar leeftijd, gezinssamenstelling en geslacht, gelijk aan de verdeling van asielzoekers die Nederland binnenkomen. Zorg Voor de zorg heeft het COA contracten met onder meer de GGD. Wij vragen om waar mogelijk samen te werken met lokale zorgaanbieders. Pagina 1 van 12
Welzijn, recreatieve, educatieve activiteiten Het COA is verantwoordelijk voor het aanbieden van dagactiviteiten. Dat gebeurt in samenwerking met Vluchtelingenwerk, Caleidoscoop en lokale verenigingen en organisaties. Gezamenlijk wordt een jaarplan opgesteld. Organisatie Stuurgroep Projectgroep : -bestuurders van gemeente en COA -bereidt besluitvorming voor : -ambtelijke medewerkers van gemeente en COA -bereidt werkzaamheden voor en voert ze uit, op gebied van bijvoorbeeld ruimtelijke inrichting, onderwijs en burgerzaken Klankbordgroep : -betrokken inwoners en organisaties -adviseert college van B&W tot opening van AZC Overlegcommissie: -COA, enkele leden klankbordgroep, gemeente, politie, organisaties -geeft (on)gevraagd advies aan gemeente en COA Onderwijs Er komen een basisschool en een schakelklas (voortgezet onderwijs) op het terrein. Veiligheid Het COA is 24 uur per dag, 7 dagen per week aanwezig in het AZC en heeft geregeld overleg met politie en gemeente. Bovendien komt er een zogenoemd Lokaal Terugkeer Overleg vanwege vluchtelingen die niet in Nederland mogen blijven. Inkoop werken en diensten Personeel en organisaties worden zoveel mogelijk in de regio geworven. Er worden waar mogelijk stages, leerwerktrajecten en vrijwilligerswerk aangeboden. Social return en duurzaamheid zijn hierbij belangrijk. Huurovereenkomst In de huurovereenkomst maken gemeente en COA afspraken over de huur van de grond, de realisatie van het AZC en de inrichting van het terrein. Themagroepen De klankbordgroep gaat uiteen in de themagroepen zoals die in december zijn gevormd. Aan het eind van de avond praten ze elkaar kort bij. Hieronder volgen de uitgebreide verslagen van de coördinatoren van de groepen. Pagina 2 van 12
Themagroep Inrichting & Omgeving Verslag: Bianca Elbers & Marc Jense Bianca Elbers doet verslag van haar bezoeken met wijkbewoners op de locatie waar het AZC moet komen. Deze informatie en alles wat tijdens de eerste klankbordbijeenkomst in december is gezegd, heeft ze verwerkt in schetsen, die ze toelicht in de themagroep. De themagroep uit zich voornamelijk positief over het Inrichtingsplan en voelt zich gekend in de wijze waarop hun eerdere gemaakte opmerkingen zijn meegenomen in de gemaakte tekeningen voor het Inrichtingsplan van het AZC en de omgeving. Over tot de volgende aspecten hebben we in de werkgroep Inrichting overeenstemming met elkaar bereikt: Ontsluiting van het AZC, het nieuwe parkeerterrein en de parkeerterreinen van de kantoren zal plaatsvinden via de bestaande weg en een nieuw te maken ontsluitingsweg ten noorden van de bestaande parkeerterreinen (op grondeigendom gemeente). Het maken van een goede, aantrekkelijke en veilige loop-/fietsroute voor: de AZCbewoners, de voetgangers richting de McDonald s, de gebruikers van de parkeerterreinen en de wandelaars naar het park. Deze looproute maakt het eerste deel onderdeel uit van de parksfeer. Het tweede deel richting de McDonald s voorziet in een ruim en groen profiel met bomen en hagen, zodat het aantrekkelijk is om te wandelen/ fietsen. Het nieuwe parkeerterrein, zowel de situering, de ontsluitingen (voor de auto en voetganger) vanaf de ontsluitingsweg als de inpassing met hagen voor een aantrekkelijk en groen aanzicht. Het maken van een nieuw vrijliggend tweezijdig fietspad (als logische route voor scholieren richting de scholen vanaf begin rotonde tot aan de Buitenbaan) met aangrenzend een voetpad langs de Zonnebloemstraat/ Pastorielaan. Deze nieuwe structuur kan bij haar nieuwe inrichting verwijzen naar de oude Pastorielaan, waarbij deze ingericht wordt met bomen. Tevens voorziet deze nieuwe route in een nieuw klein ommetje voor de woonwijk (nieuw voetpad - park - hondenpaadje). Doortrekken van de parksfeer met bossages, bomen en water. Hiermee werkt het park als een groene buffer richting de woonwijk en biedt deze ruimte voor een speelweide. Voor de inrichting van de speelweide, in eerste instantie niet inrichten, eerst aankijken wat de behoefte hiervoor is. Een suggestie is gedaan om hier de crossbaan naar toe te verplaatsen. De bestaande parkeerterreinen van de kantoren worden omzoomd met hagen om te zorgen dat er geen overlast plaatsvindt van licht richting de aangrenzende woonwijk en te zorgen voor een aantrekkelijk en groen aanzicht. De themagroep geeft een aantal belangrijke aandachtspunten mee: De overlast van schijnende koplampen van auto's, die op de nieuwe ontsluitingsweg rijden richting de woonwijk. De landschappelijke inpassing met hagen en bossages is daarom erg belangrijk! De wijze van verlichting op het nieuwe parkeerterrein en de ontsluitingsweg zijn aandachtspunten. Het maken van een veilige looproute blijft een belangrijk aandachtspunt! Bianca zal de gemaakte opmerkingen en suggesties meenemen en verwerken in het Inrichtingsplan. Daarnaast heeft de themagroep enkele suggesties gedaan voor de verkavelingopzet van het AZC-terrein zelf: Er was lichte voorkeur voor de variant met de school vooraan op het terrein, dan hoeven de statushouders die niet op het AZC wonen, niet het hele terrein over om naar de school te gaan. De reuring blijft daardoor voor op het terrein, terwijl er achteraan rust en privacy is voor het wonen. Eén persoon had juist voorkeur voor de Pagina 3 van 12
school achteraan op het terrein, omdat de rust dan ten goede zou komen aan de scholieren. De wens was om de dienstgebouwen langs de Weinmakker te plaatsen, zodat daarachter een luw gebied ontstaat voor de woonblokken. Vanuit de behoefte aan meer kleinschaligheid en privacy voor de bewoners, werd de suggestie gedaan om de woonblokken een kwartslag te draaien en zodanig te positioneren dat er meer plekken en buurtjes ontstaan. Meer ruimte maken voor aangename plekken. De noordrand zo inrichten met een groen, dat er geen tochtgat ontstaat; de rand voorzien met een groene inpassing met bossages. Ook een parksfeer aanbrengen op het AZC-terrein zelf met groene inrichtingselementen en bomen. Een vraag was of er niet meer behoefte was aan een voetbalveld op het terrein in plaats van een basketbalveld Bianca zal de suggesties meenemen in haar overleg met het COA en het stedenbouwkundig bureau dat door het COA is ingeschakeld. Dit zal leiden tot een aangepast en nieuw voorstel van de verkaveling. De meeste besluiten worden na de klankbordbijeenkomst van 9 maart genomen. Enige uitzondering is de inrichtingsschets van het nieuwe parkeerterrein. Om het AZC eind 2016 of uiterlijk begin 2017 te kunnen openen, moeten de procedures voor het nieuwe parkeerterrein zo snel mogelijk beginnen. De themagroep (en straks de rest van de klankbordgroep) wordt gevraagd of ze kan instemmen met de schetsen die worden getoond. Dat is het geval. #################### Pagina 4 van 12
Themagroep Veiligheid en Samenleving Verslag: Annie Stelma De themagroep bespreekt de voorbereiding van de bestuursovereenkomst aan de hand van een drietal voorbeelden van andere gemeenten. We geven aan wat in ieder geval in de bestuursovereenkomst zou moeten staan. Hiervoor komen de volgende punten naar voren: Het omwonenden overleg (in de presentatie van Haaije Overlegcommissie genoemd) Onder meer volgende inhoud: Voorzitterschap moet niet bij COA liggen, maar het COA is wel vertegenwoordigd in het overleg. Het omwonendenoverleg bespreekt de wenselijkheid en haalbaarheid van aanpassingen/maatregelen, zoals vereiste fysieke aanpassingen en overige maatregelen in de omgeving van het Opvangcentrum worden (ook) aan de hand van de uitkomsten van de risicoanalyse(s) inzichtelijk. Het omwonendenoverleg komt met een richtinggevend advies. 24 uurs beveiliging 7 dagen per week Het COA garandeert 24 uur en 7 dagen per week beveiliging en toezicht op het centrum Herkenbaar meldpunt/contactpunt Er komt een herkenbaar meldpunt van de politie / COA. Dit wordt gedeeld met de omgeving. Dit contactpunt is vooral bedoeld voor het onderbuikgevoel. Veiligheidsplan Op verzoek van de gemeente en/of omwonenden zal het COA het opstellen van een lokaal veiligheidsplan in gang zetten, waarin verantwoordelijkheden en mogelijkheden bij escalatie worden opgenomen. Het veiligheidsplan moet in het bezit komen van omwonenden, zodat ze het COA of andere autoriteiten hier op aan kunnen spreken. In dit veiligheidsplan staat ook het een en ander over inspectierondes in de buurt en het spreekuur van de wijkagent. Monitoren en aanpak van negatieve effecten Vanaf de opening van het Opvangcentrum worden nauwgezet de effecten op de veiligheid en leefbaarheid in de wijk gevolgd. Indien aantoonbaar door de vestiging van het Opvangcentrum meer incidenten plaatsvinden vergeleken met de huidige situatie en/of de leefbaarheid van de wijk anderszins onder druk komt, dan wordt door zowel het COA als de gemeente direct extra capaciteit voor een nader te bepalen periode beschikbaar gesteld voor een intensiever omgevingsbeheer (variërend van de inzet van vreemdelingen voor het schoon houden van de wijk tot het inhuren van extra toezicht). Na deze periode volgt een evaluatie. Op basis hiervan wordt besloten of de extra inzet voor een langere periode noodzakelijk is. De maatregelen voortvloeiend uit het zesde lid worden sober maar doelmatig uitgevoerd. De daarvoor te maken kosten worden volledig door het COA vergoed. Meer algemene punten die zijn besproken: Voorlichting over het onbekende Voorlichting over het onbekende neemt het gevoel van onveiligheid weg. Gelegenheid maakt de dief; niet de kat op het spek binden In de omgeving van het AZC zullen maatregelen/acties moeten worden genomen om negatieve effecten te beperken. Bijvoorbeeld het beperken van plekken van hangjongeren in de omgeving van het AZC, fietsenstalling voor busreizigers niet in directe omgeving AZC, enzovoort. Pagina 5 van 12
Voorlichting aan bewoners AZC Door de AZC-bewoners in een zo vroeg mogelijk stadium voor te lichten over gewoonten, normen en waarden van de Nederlandse (lees Heerenveense) cultuur kunnen situaties, die het gevoel van onveiligheid versterken, worden voorkomen. #################### Pagina 6 van 12
Themagroep Sociaal en Opvang Verslag: Imkje de Goede Rondje voorstellen De samenstelling van de groep is anders dan vorige keer. Vandaar dat een kort rondje voorstellen toch handig blijkt. Verslag vorige keer Geen op en aanmerkingen. Heeft het bezoek aan het AZC Drachten de vragen beantwoord? Ja, het heeft zicht gegeven op de activiteiten op het AZC. Enkele opvallende zaken: Wat opviel was dat de bewoners betrokken worden bij de organisatie van activiteiten op het eigen centrum. De activiteiten specifiek voor vrouwen. De ruimte voor de kinderopvang. Het gebrek aan ruimte voor spelen voor kinderen. De interne gerichtheid van het COA. Onderwijs De ontwikkeling op het gebied van onderwijs. De voorkeur van de stuurgroep onderwijs is het vestigen van zowel basisonderwijs als Internationale Schakelklas op het terrein van het AZC. Een van de belangrijkste argumenten hiervoor is de korte verblijfstijd van mensen in het AZC (4 tot 9 maanden). Dit roept bij de themagroepleden vraagtekens op, met name vanwege de integratie in de samenleving. Voor de volgende keer nodigen we iemand van het onderwijs uit om hierover in gesprek te gaan. COA Omdat we het van belang vinden om vanaf het begin op te trekken met COA, nodigen we voor de volgende keer ook het COA uit. Als al bekend is wie kwartiermaker voor Heerenveen, wordt bij voorkeur hij/zij uitgenodigd. Activiteiten We hebben besproken welke activiteiten van belang kunnen zijn voor verschillende doelgroepen. Kinderen: Jongeren: - onderwijs - fiets- en verkeersles - sport- en creatieve activiteiten op het centrum en in de samenleving - zwemles - onderwijs - kennis van normen en waarden van Nederland - kennis van wet en regelgeving met betrekking tot gebruik van alcohol - deelname aan activiteiten op het gebied van sport en cultuur - middels maatjes of buddy s jongeren laten nadenken over hun toekomst (bijvoorbeeld via de organisatie New Dutch Connections) Volwassenen: - Nederlandse les - kennis van normen en waarden in Nederland - activiteiten voor vrouwen - netwerk opbouwen in de samenleving - dagbesteding (indien mogelijk betaalde dagbesteding voor bedrijven) - maatjes trainen en inzetten voor integratie - uitwisseling met Heerenveense gezinnen - fietslessen - fietswerkplaats als dagbesteding - volkstuin Pagina 7 van 12
Welke organisaties zouden betrokken moeten/kunnen worden: - bibliotheek - politie - horeca - verenigingen op gebied van sport, cultuur en muziek - combinatiefunctionarissen sport en cultuur Acties 2 groepsleden gaan op bezoek bij AZC s in de regio om meer informatie te halen. Vluchtelingenwerk gaat nadenken over hoe we informatie kunnen krijgen van inwoners van Heerenveen die in een AZC hebben gewoond. Of misschien betrokken kunnen worden bij de ontwikkelingen in Heerenveen. Dit vanuit de gedachte dat we willen voorkomen dat we voor een ander beslissen. #################### Pagina 8 van 12
Themagroep Communicatie Verslag: Marion Koens & Fennanda Verweij Aanwezig Hans Jantzen, Cobie Aandewiel, Marcha de Jong, Hoite Spijkstra, Marion Koens, Fennanda Verweij Algemeen Na het plenaire deel van het klankbordgroepoverleg, gaan de vier werkgroepen uiteen. Vorig overleg waren er 11 werkgroepleden communicatie aanwezig, dit keer zijn er 4 aanwezigen. Afgesproken wordt dat afwezigen bij een volgend overleg weer aanhaken bij de actuele stand van zaken, herleidbaar uit het verslag van de bijeenkomst. Marion Koens introduceert Fennanda Verweij. Zij haakt vanuit gemeente Heerenveen aan bij het themagroepoverleg communicatie voor praktische ondersteuning, procesbewaking, beheer communicatiekalender en realisatie middelen. Doel van de bijeenkomst van vandaag: een start maken met de communicatiekalender. Tijdens het vorige overleg zijn verschillende ideeën en elementen benoemd, tijdens dit overleg maken we een start met een concrete planning, tijdens het overleg van 18 februari stellen we de planning en werkwijze van de werkgroep communicatie vast. Uitgangspunten communicatie Gemeente Heerenveen en COA trekken in de communicatie rondom de realisatie van het azc Heerenveen in het gehele traject samen op. Gemeente Heerenveen is regisseur van de communicatie tot de opening van het azc. Communicatie vanuit de klankbordgroep azc Heerenveen is hier onderdeel van. Zorgvuldigheid en tijdigheid in de communicatie zijn essentieel. De rol van de communicatie is informerend, faciliterend en consistent: de verschillende communicatievormen en momenten zijn in overeenstemming met elkaar. Communicatiedoelen Inwoners zijn op de hoogte van de ontwikkelingen rond het azc. De communicatie draagt bij aan hun kennis over asiel en vluchtelingen. Zij staan open voor informatie, nieuws en ontmoetingen rond het azc en toekomstige bewoners. Er groeit onder inwoners een positieve houding t.o.v. de komst van de azc-bewoners en een bereidheid contact aan te gaan. Strategie Het azc komt, dat is geen discussiepunt meer. Mensen moeten wennen aan de komst van het azc. Wij helpen daarbij door proactief, open en transparant te communiceren over feiten en ontwikkelingen rondom het azc. De informatie maken we zo compleet mogelijk. Ook laten we zien hoe het in de praktijk werkt in en rondom een azc. De communicatie is afgestemd op de gedefinieerde doelgroepen. Doelgroepen De communicatie stemmen we af op de verschillende doelgroepen: 1. Inwoners Heerenveen 2. Inwoners omliggende wijken: Noord en Centrum 3. Jongeren: po (tot 12 jaar) / vo (12 18 jaar) / (v)mbo (16 23 jaar) 4. Ouderen 5. MKB 6. Sportclubs/verenigingen Pagina 9 van 12
Kanalen Beschikbare kanalen voor de communicatie: Discussieplatform Argu Heerenveen: www.argu.co/heerenveen Het Argu forum Heerenveen is een discussieplatform. Inwoners kunnen hier in gesprek over onderwerpen die in Heerenveen spelen. Website gemeente Heerenveen: www.heerenveen.nl Website Wijkbelang Noord: www.heerenveennoord.nl Facebookpagina Opvang Heerenveen: www.facebook.com/opvangheerenveen Regionale media: persberichten / -benadering - Heerenveense Courant - Feannet - Flitsnieuws - Groot Heerenveen Middelen Gewenste middelen voor de communicatie: Krant - Doelgroep: bewoners Heerenveen-Noord en Centrum - Frequentie: maandelijks - Vorm: op papier huis-aan-huis verspreiden in de wijken Noord en Centrum, daarnaast digitaal beschikbaar (via de website van de gemeente). Overzicht maken voor verspreiding inclusief centrale uitgiftepunten in Heerenveen (bibliotheek, wijkcentra, verzorgingshuizen etc.) - Inhoud: Naast feiten en actualiteiten vanuit de 3 themagroepen Sociaal & Opvang, Veiligheid & Samenleving en Inrichting & Omgeving en onderwerpen die voortkomen uit de ontwikkeling van het azc, willen we met de krant connectie maken met de bewoners van de wijken door persoonlijke verhalen te vertellen (verslag/indruk bezoek azc, ervaringen van iemand die in/naast het vorige azc heeft gewoond etc.). Niet alleen droge feiten, maar de vluchteling een gezicht geven. Vaste rubrieken komen telkens terug. Wellicht een stripje toevoegen. - Redactie: de krant krijgt een vaste redactie - In ieder van de 3 werkgroepen is 1 persoon vast aanspreekpunt voor de redactie, voor actualiteiten uit de betreffende werkgroep. Op 18 februari geven de werkgroepen aan wie als hun aanspreekpunt optreedt. Nieuwsbrief of redactionele advertentie (inzetten tot de krant gerealiseerd is en bij bijzondere gebeurtenissen zoals open dagen, bijeenkomsten, besluiten) In gesprek: leden van de klankbordgroep gaan actief Heerenveen in, zoeken mensen op, gaan in gesprek. Zij luisteren goed naar inwoners (alle doelgroepen) en fungeren als intermediair. Zij halen ook informatie, ervaringen en verhalen van Heerenveeners die in of naast het vorige azc hebben gewoond. - Idee van Hans (Wijkbelang Noord): in Heerenveen Noord en Centrum kunnen tussen maart en november 6 deelwijkbijeenkomsten worden georganiseerd rondom een actueel azc-verbonden thema. - Andere ideeën kunnen tijdens het overleg van 18 februari besproken worden. Om persoonlijk contact met inwoners te versterken kan het raadzaam zijn om open dagen, inloopspreekuren, azc-bezoeken te organiseren (verder uitwerken) Communicatiekalender In de communicatiekalender (in ontwikkeling) wordt aangegeven welke activiteiten op welk moment plaatsvinden en wat de globale inhoud is. Deze kalender volgt de projectplanning en wordt nader ingevuld of gewijzigd als gevolg van actualiteiten die nu nog niet te voorzien zijn. Ook kunnen communicatieactiviteiten worden toegevoegd, verwijderd of gewijzigd als daar behoefte aan is of de situatie daarom vraagt. De kalender is dan ook flexibel. Pagina 10 van 12
Ook besproken Veel inwoners hebben een kennisachterstand over vluchtelingen / azc s / asielzoekersbeleid. Een kennisbank met algemene info is nuttig. Afstemming van de communicatie met veel partijen is van groot belang. Intern, met de andere 3 werkgroepen, met de doelgroepen, met COA, gemeente (college, gemeenteraad, ambtenaren), belangenorganisaties, maatschappelijke partners, aannemers, politie, hulpdiensten, zorginstellingen, scholen etc. Actie: alle betrokken partijen met contactpersonen in kaart brengen. Communiceren met jongeren via scholen. Er bestaan initiatieven waarbij we mogelijk kunnen aansluiten. Zoals programma s van Vluchtelingenwerk (Meet to knowprogramma in VO) en Amnesty, Loopbaan en burgerschaptraject in het MBO of een praktijkroute welzijn in het azc. #################### Pagina 11 van 12
Terugkoppeling Tijdens de plenaire terugkoppeling aan het einde van de avond vertellen de themagroepen elkaar de belangrijkste punten uit deze verslagen. Vanuit de themagroep Inrichting & Omgeving wordt onder meer de inrichtingsschets voor het nieuwe parkeerterrein voorgelegd. Net als de themagroep stemmen ook de andere klankbordleden in met dit plan. Dat betekent dat voor dit parkeerterrein de procedures voor besluitvorming en uitvoering kunnen worden gestart. Vervolgafspraken 18 februari 2016, 20.00 uur, Nordwin College 9 maart 2016, 20.00 uur, Nordwin College Pagina 12 van 12