OR-minicongres Johan van Soest, 16 juni 2016. Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen

Vergelijkbare documenten
OR-Seminar Johan van Soest & Evert van Ling, 10 april Werk aan de winkel I - rol OR - wijziging pensioenwetgeving

Overzicht van de rendementen, kosten en keuzemogelijkheden van collectieve DC-producten in Nederland

Pascal Wegman en Inge Bakker 14 november Pensioen in beweging I N C O N T R O L Z I J N O V E R J O U W E I G E N S I T U AT I E

LCP Netherlands Lifecyle Pensioen 2017

Even voorstellen. Pensioen Perspectief

Van Duyn Van der Geer pensioenactualiteiten

Even voorstellen. Pensioen Perspectief

Persoonlijk Pensioen Plan

Van gegarandeerd pensioen naar een pensioenspaarpot

Grip op pensioen: Hoe halen uw werknemers het beste uit hun pensioenregeling? Wet verbeterde premieregeling nader toegelicht

Nieuwsbericht. Datum: 10 december 2018 Swalef pensioenjuristen en academie. Medezeggenschap en pensioen

Toekomst van het Pensioenstelsel

PENSIOEN ACTIE- EN AANDACHTSPUNTEN Hans Kennis. 22 september 2016

De feiten op een rij. De beschikbare premieregeling

Pensioenactualiteiten in vogelvlucht. Monica Swalef

Beleggen voor een goed pensioenresultaat. Oskar Poiesz Robeco Investment Solutions 10 mei 2016

Deel 4: - Communiceren over persoonlijke pensioenvermogens - Verbeteringen voor nabestaanden

Onderzoek naar kosten, rendement en risico in collectieve DC-producten

Excedentregeling. stichting bedrijfstakpensioenfonds voor het levensmiddelenbedrijf. Meer maatwerk in onze excedentregeling

Startbrief. 1. Algemeen. Waardeoverdracht. Informatie die u geeft. Wanneer bent u deelnemer in de Basisregeling?

Samenvatting: pensioen bij reorganisatie of fusie in de zorg

VOORGENOMEN LIQUIDATIE PENSIOENFONDS

BREAK-OUT SESSIE BESCHIKBARE PREMIEREGELING EN CDC BINNEN EEN APF Rutger de Wit & Claudette Blankestijn. 20 juni 2016

Help, pensioenregels (weer) op de schop?! Mr. Marin van Esterik CPL

Overgang naar een APF

OR en PENSIOEN. Edwin Schop 16 november 2016, Vereniging voor Pensioenrecht

OR Summer. Meer invloed op pensioenen dankzij vernieuwd instemmingsrecht

Beleggen voor een goed pensioenresultaat. Oskar Poiesz Robeco Investment Solutions 12 mei 2016

Waarom een APF? mr. Marianne M. Zweers Juridische zaken a.s.r.

Gids bij de overstap naar Centraal Beheer APF Medezeggenschap bij pensioenregelingen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

PENSIOEN. Alex Ter Horst Ruud Derksen. 2 april Advocaten pensioenrecht

(C)DC consulting, voor het managen van pensioenrisico s in uw pensioenregeling

Collec&ef Pensioen. Liesbeth Hardeman Tanh Nguyen

OR Spring. Meer invloed op pensioenen dankzij vernieuwd instemmingsrecht

Wat krijgt u in onze netto pensioenregeling?

Datum 2 mei 2013 Betreft Kamervragen van het lid Omtzigt (CDA) over medezeggenschap bij PPI

Let op: Er is een apart Pensioen voor de basispensioenregeling over het salaris tot EUR

5 Samenvatting met visie en aanbevelingen van de raad

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Aandachtspunt voor de OR hierbij is dat de gevolgen juist en correct zijn weergegeven.

Deel 3: - Omzetten bestaande aanspraken naar contract persoonlijke pensioenvermogens - Opname bedrag ineens mogelijk maken

2513AA22. Effecten life cycle beleggen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Samenvatting principeakkoord pensioenstelsel

ALUMNIDAG RECHTEN 2016 PENSIOENRECHT ACTUALITEITEN PROF. ERIK LUTJENS PROF. HERMAN KAPPELLE

Wetsvoorstellen Variabele pensioenuitkering pensioenknip & Pensioen in eigen beheer

Welkom bij de workshop Pensioen: medezeggenschap, actualiteit en eigen beheer

IORP II De implementatie is nu een feit: Communicatie

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

Overzicht Nederlands sociaal en arbeidsrecht en voorschriften van informatieverstrekking

Netto pensioenregeling De netto pensioenregeling voor het pensioengevende salaris boven

Het speelveld van de medezeggenschap bij wijziging pensioenregeling. Bijeenkomst VVA, 30 mei 2013 Nicolette Opdam

Pensioen Continu Plan nettopensioen. Voor de periode na uw pensioendatum

Bekijk een volledige lijst van onze diensten op Utrecht, september 2014 Lane Clark & Peacock Netherlands B.V.

Allen die deze zullen zien of horen lezen, saluut! doen te weten:

Persoonlijk Pensioen Plan Collectief

EEN GOED PENSIOEN BEGINT BIJ EEN GOEDE PENSIOENREGELING

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE

Inzicht in collectieve beschikbare premieregelingen, het aanbod van lifecycle concepten en de verschuldigde beleggingskosten.

Nieuwsbrief van het Expertisecentrum Pensioenrecht van de Vrije Universiteit Amsterdam ter ondersteuning van de Leergang Pensioenrecht.

De beschikbare premieregeling: de feiten op een rij

Toelichting Wet verbeterde premieregeling

Actualiteiten pensioenen. Marcel van de Grift Senior pensioenadviseur

1. Uitwerking wetgeving voor de afschaffing van de doorsneesystematiek

Pensioen Continu Plan

Het 2020-plan van Klijnsma in vogelvlucht

HET JAAR 2018 VAN SNPS IN HET KORT

Pensioen Continu Plan nettolijfrente Voor de periode ná uw pensioendatum

Online Seminar Pensioen

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Position Paper DNB Concept Wetsvoorstel variabele pensioenuitkeringen 14 augustus 2015

2513AA22XA. De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof 1 A 2513 AA S GRAVENHAGE. Datum 17 maart 2017 Betreft Banksparen pensioen

Faculteit der Rechtsgeleerdheid. VAAN: onder professoren. Actualiteiten pensioenrecht. 4 oktober Prof. mr. drs.

ICK Beschikbare Premieregeling

Tweede Kamer der Staten-Generaal

Communicatieregels IORP II. mr. Monica Swalef

TrueBlue Beschikbare Premieregeling EEN PERSOONLIJKE SPAARPOT VOOR ELKE WERKNEMER. Met collectieve voordelen.

Eenvoudig goed. Een pensioen op basis van beleggen. Essentie Pensioen

ADDENDUM BIJ DE PENSIOENOVEREENKOMST

Wat krijg je in onze pensioenregeling?

Verstandig beleggen voor een goed pensioen

Verstandig beleggen voor een goed pensioen

Groeps Individueel PensioenPlan. Informatie voor de werkgever

PENSIOEN UPDATE In Nederland

Kostentransparantie. Kostentransparantie. Bindend besluit December Vertrouwelijk 1 Alleen voor intern gebruik

Pensioen Continu Plan nettopensioen Voor de periode na uw pensioendatum

Pensioen Continu Plan nettopensioen. Voor de periode vóór en ná uw pensioendatum

Tweede Kamer der Staten-Generaal

BLAUWDRUK VOOR EEN TRANSPARANT, UITVOERBAAR EN TOEKOMSTBESTENDIG PENSIOENSTELSEL; POSITION PAPER AEGON NEDERLAND

PENSIOENLEEFTIJD IN BEWEGING: HET SPEELVELD VAN DE OR Scoren met medezeggenschap. 18 mei 2017

VEELGESTELDE VRAGEN. Algemeen

Code Rechtstreeks verzekerde regelingen

Kernvragen bij een collectieve Pensioen regeling. Voor ondernemers die op zoek zijn naar een pensioenregeling voor hun personeel

Het wijzigen van een pensioenregeling; stand van zaken

HorizonBeleggen, ProfielBeleggen en VrijBeleggen. De beleggingsmogelijkheden van Zwitserleven.

Doorbeleggen na pensioendatum: wat is het en hoe leggen we het onze deelnemers uit? Twan van Erp, Tatjana Taubert 17 mei 2016

Nieuwsbrief 2 e periodiek 2015, jaargang 4

Info over de PENSIOENWET voor Bedrijfstakpensioenfondsen. Nieuwe verdeling verantwoordelijkheden tussen werkgever, werknemer en pensioenuitvoerder

Hoe is uw pensioen geregeld?

Transcriptie:

OR-minicongres Johan van Soest, 16 juni 2016 Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen

Agenda Belangrijkste ontwikkelingen rondom pensioen Resultaten mini-enquête Rol OR bij wijziging pensioenregeling en pensioenuitvoerder Rechten van de OR Uitbreiding WOR, 21 juni 2016 definitief Wet verbeterde premieregeling Doorbeleggen na de pensioendatum, vanaf 1 september 2016 Pensioencommunicatie Pensioen 123, vanaf 1 juli 2016 Toekomst pensioenstelsel SER-verkenning: persoonlijke pensioenrekening met collectieve risicodeling LCP rapport Lifecycle Pensioen 2016 Inzicht in lifecycles essentieel voor werkgever en Ondernemingsraden 2

Resultaten mini-enquête Rol OR bij wijziging pensioenregeling/uitvoering (1) Nee, helemaal niet Alleen de grote lijnen Grotendeels wel Ja, helemaal Kent u de inhoud van uw eigen pensioenregeling? 0 1 2 3 4 5 6 7 Is uw pensioenregeling (deels) gebaseerd op een beschikbare premieregeling met beleggingsfondsen? Weet niet Nee Ja 0 1 2 3 4 5 6 7 Wanneer is uw pensioenregeling voor het laatst gewijzigd? Weet het niet Vóór 2015 In 2015 In 2016 0 1 2 3 4 5 6 7 3

Resultaten mini-enquête Rol OR bij wijziging pensioenregeling/uitvoering (2) Verwacht u op korte termijn (2016/2017) nog een wijzging in de pensioenregeling/uitvoerder? Wordt u als OR bij pensioenwijzigingen betrokken? Weet niet Nee Ja, beide Ja, alleen uitvoerder Ja, alleen regeling 0 1 2 3 4 5 6 7 Weet het niet Nee Ja 0 1 2 3 4 5 6 7 Heeft u als OR extra afspraken gemaakt met de werkgever over instemmings/adviesrecht pensioen? Weet het niet Nee, maar wil wel Nee Ja 0 1 2 3 4 5 6 7 8 4

Wijziging instemmingsrecht WOR artikel 27, 21 juni hamerstuk in Eerste Kamer Werkgever heeft instemming van de OR nodig voor ieder voorgenomen besluit tot vaststelling, wijziging of intrekking van de pensioenregeling, ongeacht het soort pensioenuitvoerder Uitzondering: indien cao of verplicht BPF Tevens instemming op regelingen opgenomen in uitvoeringsovereenkomst die direct van invloed zijn op de pensioenovereenkomst, waaronder in ieder geval: Regelingen over wijze vaststelling verschuldigde premie Regelingen over maatstaven / voorwaarden toeslagverlening Keuze onderbrenging bij buitenlandse pensioenuitvoerders (als bedoeld in Pensioenwet artikel 23) Werkgever moet de OR zo spoedig mogelijk informeren over elk voorgenomen besluit (nieuw artikel 31f) 5

Instemmingsrecht in praktijk Zorg ervoor dat u gelijkwaardige gesprekspartner bent Randvoorwaarden voor een gelijkwaardige gesprekspartner Voldoende pensioenkennis aanwezig (pensioen(opfris)cursus) Goede voorbereiding Externe ondersteuning (vakinhoudelijk / onderhandelingstechnisch) Duidelijke afspraken over proces en taken / bevoegdheden Eventueel aanvullende (bovenwettelijke) afspraken Afspraken over correcte vertaling in juridische documenten Controle implementatie en tijdens contractperiode Jaarlijkse pensioenevaluatie Wanneer mag werkgever beroep doen: Betalingsvoorbehoud / ingrijpende wijziging omstandigheden (artikel 12 PW)? Zwaarwichtig belang (artikel 19 PW)? Wat indien door OR geen instemming wordt verleend? Voldaan aan Code Rechtstreeks verzekerde regelingen? 6

Wet verbeterde premieregeling (1) Aangenomen door Eerste Kamer 14 juni 2016 Beschikbare premieregelingen Opbouwfase: premies beleggen voor opbouw pensioenkapitaal Lifecycle beleggen: beleggingsrisico geleidelijk afbouwen Start uitkeringsfase: volledige aanwending pensioenkapitaal voor verplichte aankoop levenslang pensioen Pensioentarief afhankelijk van hoogte marktrente op het (enige) aankoopmoment Tijdens lifecycle beleggen ook renterisico verminderen Vanaf 1 september 2016 (beoogd) Uitkeringsfase: (deels) doorbeleggen mogelijk Pensioenresultaat wordt naar verwachting hoger, maar ook onzeker Pensioenuitkering minder afhankelijk van momentopname rentestand 7

Wet verbeterde premieregeling (2) tot 1 september 2016 vanaf 1 september 2016 PD PD 8

Pensioen 1-2-3 Onderdeel van Wet Pensioencommunicatie Deelnemer bepaalt hoe gedetailleerd hij informatie wil ontvangen Laag 1: hoofdlijnen (vervangt startbrief) Laag 2: toelichting op hoofdlijnen Laag 3: gedetailleerd Verplichte toepassing door pensioenuitvoerders vanaf 1 juli 2016 (bij voorkeur in digitale vorm) Jaarlijkse (ingekorte) UPO blijft bestaan Pensioenregister wordt gefaseerd uitgebreid 9

Toekomst pensioenstelsel Persoonlijke pensioenrekening met collectieve risicodeling? SER-verkenning mei 2016 Iedere deelnemer krijgt een individuele pensioenspaarpot toegerekend Collectieve risicodeling Overlijdens en arbeidsongeschiktheidsrisico Beleggingsrisico: via collectieve buffer Afschaffing doorsneepremie Kabinet komt voor zomer nog met nota over toekomstig pensioenstelsel 10

Lifecycle Pensioen 2016 Publicatie vandaag (16 juni 2016) Grote verschillen tussen ogenschijnlijke dezelfde lifecycles Inzicht in rendement en risico essentieel voor: Werkgevers en Ondernemingsraden Selectie pensioenuitvoerder Werknemers: Keuze risicoprofiel (defensief/neutraal/offensief) 11

Uitkomsten onderzoek lifecycles 2015 4 pensioenverzekeraars / 9 premiepensioeninstellingen percentage zakelijke waarden percentage renteafdekking percentage beleggingskosten gerealiseerd netto rendement 12

Om te onthouden! 1. OR straks bijna altijd instemmingsgerechtigd als het pensioen betreft. 2. Pensioenkennis is dus noodzakelijk voor OR. 3. Wet verbeterde premieregeling zal tot nieuwe pensioenproducten leiden. OR moet nagaan of en wat de huidige pensioenuitvoerder gaat bieden en beoordelen of dit geschikt is voor de collega s of niet. 4. Bij - overstap van toegezegd pensioen naar beschikbare premieregeling - vernieuwen van een aflopende uitvoeringsovereenkomst aandringen op een goede objectieve marktverkenning, want verschillen in pensioenresultaten tussen uitvoerders zijn groot. 13

Lane Clark & Peacock Netherlands B.V. Actuaries & Consultants Herculesplein 40 3584 AA Utrecht, The Netherlands Tel: +31 30 256 7630 www.lcpnl.com 14